โคลงแลกลอนสำหรับสอดในชักเปี๊ยะพร้อมกับแหวน

ทรงพระนิพนธ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๔

----------------------------

คำอธิบาย

เมื่อปีระกา พ.ศ. ๒๔๖๔ สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า ฯ เจริญพระชันษาครบ ๖๐ ปีบริบูรณ์ ในงารฉลองพระชันษาได้ทรงเชิญเสด็จพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว กับพระบรมวงศ์ทั้งพระองค์ชายและพระองค์หญิงไปเสวยเวลาค่ำณวังบางขุนพรหม เมื่อวันที่ ๑๑ พฤษภาคม เนื่องในของซึ่งแจกชำร่วยที่โต๊ะเสวยนั้น สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า ฯ ทรงพระดำริห์ให้สร้างพระธำมรงค์ลงยาสีตามวันประสูติของเจ้านายที่ประทับเสวยทุกพระองค์ แล้วทรงพระนิพนธ์กลอนต่างๆ ซึ่งพิมพ์ต่อไปนี้บทหนึ่ง สำหรับกำกับพระธำมรงค์วงหนึ่ง หมายจะซ่อนไว้ด้วย​กันในห่อชักเปี๊ยะวางไว้ตรงที่ประทับทุกพระองค์ สำหรับจะได้ทรงชักเปี๊ยะได้พระธำมรงค์แลทรงอ่านบทกลอนเปนของฉลากประกอบความรื่นเริง แต่ต่อมาเปลี่ยนกระแสพระดำริห์ งดบทกลอนเหล่านี้ หาได้พิมพ์ห่อพระธำมรงค์แจกไม่

๏ ประวิชวรรณประจำวาร ประสูติท่านทุกองค์มา
ประชุมเลี้ยงกระยาพา หทัยเริงสราญรมย์
๏ ผิทรงจับฉลากได้ มิตรงสีประสูติสม
พระหัตถ์สอดมิชวนชม นิยมใช้บมีดี
๏ ประทานส่งพระวงศ์ใด ประสบวรรณประสูติมี
ประสงค์เสาะฉเพาะสี ประสูติทรงจะส่งสวย
๏ เจริญอายุวรรณ สุขเพิ่มพลังรวย
พระยศยิ่งภิยโยพวย พพุ่งเกียรติกำจร ฯ
​๏ สียาในประวิชนี้ สำหรับ วันแฮ
ท่านอุบัติวันใดจับ ฉลากได้
ไป่เหมาะจุ่งเปลี่ยนสับ กันแหละ กันนา
ให้สบวันท่านใช้ สอดนิ้วในงาร ฯ

----------------------------

๏ ประวิชน้อยห้อย ส.ม. มีสีพอครบเจ็ดวัน
ชักเปี๊ยะฉลากอัน บรรจงห่อมาวางถวาย
๏ แม้สีมิต้องวาร ประสูติท่านจงขวนขวาย
แลกเปลี่ยนอย่าดูดาย ให้สีตรงจึงทรงงาม ฯ

----------------------------

๏ ธำมรงค์วงน้อยในฉลาก

มีสีมากเบ็จเสร็จครบเจ็ดสี

ผิดสีวันประสูติใช้ไม่เข้าที

ทรงเปลี่ยนกันสรรที่สีตรงวัน ฯ

----------------------------

​๏ ฉลากแหวนก้านพลูน้อย สีต่างห้อยนามสุขุมาล
เสร็จเสวยพระอาหาร โปรดสรรทรงให้ตรงวัน ฯ
๏ สีแหวนแผกมิพ้องวาร อุบัติท่านจงแปรผัน
เปลี่ยนผัดซึ่งกันแลกัน คงได้เหมาะฉเพาะสี ฯ

----------------------------

๏ ฉลากแหวนแทนขอบพระคุณเหลือ

ที่ทรงเอื้อเสด็จมาเลี้ยงอาหาร

สีน้ำยานี้ประสงค์ให้ตรงวาร

ประสูติท่านทุกพระองค์ที่ทรงรับ

แม้นสีไม่เหมาะส่งพระวงศ์แลก

ถ้ายังแผกสีเวียนเที่ยวเปลี่ยนสับ

คงสบเหมาะเพราะได้คิดพินิจนับ

ได้ตรงกับวันพระวงศ์ทุกองค์ เอย ฯ

----------------------------

​๏ ธำมรงค์ที่ทรงจับฉลากได้

ถ้าสีไม่เหมาะวันพระชันษา

โปรดส่งสับกับองค์ที่มีสียา

ตามตำรานามวันฉนั้น เทอญ ฯ

----------------------------

๏ ธำมรงค์ไร้มณีสียาต่าง

ถ้วนเจ็ดอย่างตามวันพระชันษา

สีไม่ถูกวันอุบัติขัดตำรา

ทรงไปไหนขายหน้าท่าไม่ดี

จงเปลี่ยนกันกับพระวงศ์ที่ทรงรับ

คงจะจับได้วงที่ตรงสี

สวมพระหัตถ์วัฒนสวัสดี

ทุกเมื่อมีสุขเกษมเปรมกมล ฯ

----------------------------

​๏ สีแสงแดงโลหิต คู่วันอาทิตย์พิศตาตรู
สีด่อนจันทรหรู สีชมพูคู่วันอังคาร
๏ พุธเขียวพฤหัสเหลือง ศุกร์เรืองน้ำเงินสอ้าน
เสาร์ดำคล้ำสคราน ถ้วนเจ็ดวารสีธำมรงค์
๏ ท่านได้ไม่ถูกวัน เชิญเปลี่ยนกันตามประสงค์
เลือกสรรให้สีตรง ทรงสวมหัตถ์เพิ่มสวัสดี ฯ

----------------------------

๏ แหวนสีแดงท่านให้แต่งวันอาทิตย์

ฉลากผิดวันพระองค์จงหาใหม่

แลกเจ้าน้องหรือเจ้าพี่มีถมไป

ได้สวมใส่นิ้วพระหัตถ์ชัดตำรา ฯ

----------------------------

๏ พระจันทรจรกระจ่างในกลางหาว

แหวนสกาวเทียบสีดีหนักหนา

ถ้าไม่พ้องวันพระองค์จงทรงพา

แหวนที่ได้ไปหาแลกมาทรง ฯ

----------------------------

​ประวิชสีที่ทรงจับฉลากได้

ถ้าสีไม่เหมาะวันพระชันษา

จงเปลี่ยนสับกับท่านทุกองค์มา

เสวยอาหารด้วยกันวันนี้ เทอญ ฯ

----------------------------

๏ วันใดท่านสมภพ สบสีใดในประวิชน้อย
จุ่งท่านสรรสอดก้อย เพื่อต้องตามวัน ท่านนา ฯ

----------------------------

๏ ถ้าแหวนผิดวันพระองค์ทรงสมภพ

จงปรารภแลกลองพี่น้องท่าน

แม้ประสบพบสีที่ตรงวาร

ขอประทานเปลี่ยนมาอย่าช้าที ฯ

----------------------------

๏ ประวิชวงที่ทรงหัตถ์ ถ้าสีซัดมิต้องวัน
ใครเห็นจะเย้ยหยัน จงแลกกันให้ตรงวาร ฯ

----------------------------

​๏ อังคารคู่ชมพูสีที่ประวิช

ถ้าแม้ผิดวันพระองค์จงเปลี่ยนผลัด

ให้ต้องสีเหมาะตรงไม่หลงพลัด

สวมพระหัตถ์วัฒนสถาพร ฯ

----------------------------

๏ ถ้าได้แหวนผิดวันจงหันเหียน

เวียนถามตามพี่น้องท่าน

คงสมใจได้สีที่ต้องการ

ขอประทานเปลี่ยนวงสมทรงงาม ฯ

----------------------------

๏ แหวนเอยแหวนลงยา

สีสัปดาห์ครบวันท่านอุบัติ

ดูจงดีอย่าให้สีมันจับพลัด

ทรงสวมหัตถ์จะได้งามตามบุราณ ฯ

----------------------------

๏ แหวนสีสัปดาหะ กะถ้วนวันประสูติแล้ว
ผิวท่านได้ฉลากแคล้ว คลาดพ้องเชิญเปลี่ยน กันนา ฯ

----------------------------

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ