เมื่อสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงทรงประชวร
ในระหว่าง พ.ศ. ๒๔๓๖ กับ พ.ศ. ๒๔๓๗
----------------------------
โคลงพระราชนิพนธ์
| ๏ เจ็บนานหนักอกผู้ |
บริรักษ์ ปวงแฮ |
| คิดใคร่ลาลาญทัก |
ปลดเปลื้อง |
| ความเหนื่อยแห่งสูจัก |
พลันเสื่อม |
| ตูจะสู่ภพเบื้อง |
น่านั้นพลันเขษม ฯ |
โคลงตอบ
| ๏ สรวมชีพข้าบาทผู้ |
ภักดี |
| พระราชเทวีทรง |
สฤษดิ์ให้ |
| สุขุมาลมารศรี |
เสนอยศ นี้นา |
| ขอกราบทูลท่านไท้ |
ธิราชเจ้าจอมสยาม ฯ |
| ๏ ประชวรนานหนักอกข้า |
ทั้งหลาย ยิ่งแล |
| ทุกทิวาวันบวาย |
คิดแก้ |
| สิ่งใดซึ่งจักมลาย |
พระโรค เร็วแฮ |
| สุดยากเท่าใดแม้ |
มาทม้วยควรแสวง ฯ |
| ๏ หนักแรงกายเจ็บเพี้ยง |
เท่าใด ก็ดี |
| ยังบหย่อนหฤทัย |
สักน้อย |
| แม้พระจะด่วนไกล |
ข้าบาท ปวงแฮ |
| อกจะพองหนองย้อย |
ทั่วหน้าสนมนาง ฯ |
----------------------------
