เดือน ๘ จุลศักราช ๑๒๔๑
วันที่ ๓๘๗๓ วัน ๕ ๑ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๙ มิถุนายน ๒๔๒๒)
ออกขุนนางเวลาค่ำไม่มีราชการอไร วันนี้เอาพระยากระสาปน์มาชำระ
วันที่ ๓๘๗๔ วัน ๖ ๒ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๐ มิถุนายน ๒๔๒๒)
เจ้าพระยามหินธรเฝ้าพระองคมนุศนาคมานพทูลลาทรงพระผนวชภิกษุ ออกขุนนางไม่มีราชการ.
วันที่ ๓๘๗๕ วัน ๗ ๓ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๑ มิถุนายน ๒๔๒๒)
เจ้าพระยามหินธรเฝ้าขอพระยาสมบัตยาธิบาลช่วยชำระแซงชั่นแลอื่น ๆ เรื่องความพระปรีชา
เสดจออกขุนนางเวลาค่ำ หลวงเสนีพิทักษอ่านบอกพระยาเทพประชุน ข้าหลวงเมืองเชียงใหม่ บอกเรื่องพระยาเจริญขึ้นไปชำระความ.
วันที่ ๓๘๗๖ วัน ๑ ๔ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๒ มิถุนายน ๒๔๒๒)
ออกขุนนางเวลาค่ำไม่มีราชการ พระนรินทรถวายข่าว เจ้าพระยาฤทธิสงคราม พระยาไทรยบุรีถึงอสัญกรรม์
พระยามหามนตรีถวายคำให้การพระปรีชา.
วันที่ ๓๘๗๗ วัน ๒ ๕ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๓ มิถุนายน ๒๔๒๒)
เวลาบ่าย ๔ โมง เสดจออกพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย พระบรมวงษานุวงษข้าราชการฝ่ายทหารพลเรือน เฝ้าทูลลอองธุลีพระบาทถ้วนทุกตำแหน่ง กรมมหาดไทยนำเจ้านายแสนท้าวพระยาลาวเมืองน่านเข้าเฝ้าทูลลอองธุลีพระบาท แล้วอ่านศุภอักษรเจ้าอนันตวรฤทธิเดชเมืองน่านว่าด้วยแต่งให้เจ้านายคุมต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรณาการลงมาทูลเกล้าถวาย ทรงพระราชปฏิสันฐานโดยควรแล้วเสดจขึ้น.
วันที่ ๓๘๗๘ วัน ๓ ๖ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๔ มิถุนายน ๒๔๒๒)
พระยามหามนตรีถวายคำกระทู้ถาม พระยากระสาปน พระนายศรี หลวงพินิตจักรภัณฑ์
ไม่ได้ออกขุนนาง.
วันที่ ๓๘๗๙ วัน ๔ ๗ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๕ มิถุนายน ๒๔๒๒)
เวลากลางวันพระวิสูทสาครดิฐเฝ้า.
เวลาค่ำออกขุนนาง พระนรินทรอ่านบอกเมืองระนองส่งเงินภาษี.
วันที่ ๓๘๘๐ วัน ๕ ๘ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๖ มิถุนายน ๒๔๒๒)
เวลาค่ำเสด็จออกพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย โปรดให้สมโภชพระองค์เจ้ามนุษยนาคมานพซึ่งจะทรงผนวชภิกษุพรุ่งนี้ พระบรมวงษานุวงษข้าราชการเข้ามาพร้อมกัน
ทรงฉลองพระองค์อิฟนิงเดรสตราเครื่องราชอิศริยยศมหาวราภรณ.๑
วันที่ ๓๘๘๑ วัน ๖ ๙ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๗ มิถุนายน ๒๔๒๒)
เวลาเช้า ๕ โมง แล้วเสดจวัดพระศรีรัตนสาศดารามประทับเกยพลับพลาเปลื้องเครื่องด้านหลังวัด โปรดให้พระองค์เจ้ามนุศยนาคมานพ ทรงทิ้งทานแล้วเสด็จเข้าในพระอุโบสถ พระองค์มนุศยทรงขอบรรพชาอุปสมบทเปนภิกขุ กรมพระปวเรศวริยาลงกรณเปนอุปัชฌา พระจันทโคจรคุณเปนกรรมวาจา แล้วทรงประเคนบริขาร แล้วเสด็จกลับพระบรมมหาราชวัง
วันนี้พระราชทานสิ่งของคือ ขันน้ำเสวยมีฝาครอบ พานรองทองลงยาราชาวดี ๑ โต๊ะเงินคาวหวาน คู่ ๑ แก่สมเดจพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ ด้วยพระชันษาครบปี ๑.
วันที่ ๓๘๘๒ วัน ๗ ๑๐ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๘ มิถุนายน ๒๔๒๒)
วันนี้บวชนาคหม่อมเจ้า.
วันที่ ๓๘๘๓ วัน ๑ ๑๑ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒๙ มิถุนายน ๒๔๒๒)
บวชหม่อมเจ้าเณรภุชงค์๒ เจ้าเณรเปล่ง พระนรินทรเฝ้าทูลข่าวเรื่องเจ้าพระยาไทรยถึงอาสัญกรรม
วันที่ ๓๘๘๔ วัน ๒ ๑๒ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๓๐ มิถุนายน ๒๔๒๒)
เวลาเช้าเสดจออกพระที่นั่งพุทธนิเวศ พระสงฆวัดเทพศิรินทร ๑๐ รูปรับพระราชทานฉันแล้วสดัปกรณแล้วเสดจขึ้น ทำบุญวันสิ้นพระชนม์สมเดจพระเทพศิรินทร
เวลาค่ำเสดจออกขุนนาง พระนรินทรอ่านบอกญาติพี่น้องศรีตวันกรมการเลือกที่เจ้าเมืองตานี เจ้าเมืองยะริง เข้ามากรุงเทพ ฯ
หนังสือเมืองกลันตันว่าด้วยที่โตะเดะแลฝากทองเข้ามาถวาย
บอกเมืองสงขลาว่าด้วยที่ โตะเดะ เมืองกลันตัน มุโละ เมืองระแงะ} แย่งกัน พระยาสมบัติพิรมย์ไปตัดสินแบ่งกันคนละครึ่ง ตกลงกันแล้ว
พระยาราชวังสรร ๑ พระยาสมบัติพิรมย์ ๑ นายสว่างมหาดเล็กบุตรพระยาสมบัติพิรมย์เข้ามาเฝ้า เสดจขึ้น
เวลายามเสดจออกพระพุทธนิเวศ พระสงฆที่รับพระราชทานฉันเมื่อเช้าสวดมนต พระอริยมุนีถวายเทศนากันฑ ๑
วันที่ ๓๘๘๕ วัน ๓ ๑๓ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เวลาค่ำเสดจออกพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ทรงจุดเทียรนมัศการพระสงฆราชาคณถานาผู้ใหญ่ผู้น้อยสวดมนตฉลองเทียรพรรษา แล้วทรงถวายพระอมรโมฬีถานาอันดับซึ่งไปอยูวัดบพิตรภิมุข
พระนรินทรอ่านบอกพระจรูญราชโภคากรเมืองหลังสวนส่งเงินภาษีพระยามนตรีข้าหลวงบอกว่าการค้าขายเมืยงภูเกจร่วงโรยมาก แล้วพระนรินทรนำพระยาสมบัติพิรมยทูลลาไปเมืองไทรย
วันที่ ๓๘๘๖ วัน ๔ ๑๔ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๒ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เวลาเช้า ๕ โมงเสดจออก เสดจประทับทรงประเคนพระสงฆที่สวดมนตคืนนี้มารับพระราชทานฉันแล้วเสดจขึ้น
วันที่ ๓๘๘๗ วัน ๕ ๑๕ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๓ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
วันนี้เวลาเช้า ๕ โมงเสดจออกวัดพระศรีรัตนสาศดาราม ทรงพระกรุณาโปรดให้เจ้านายถวายพุ่มแลเทียรร้อยพระครูถานาเปรียญที่พระระเบียง เสดจเข้าพระอุโบสถทรงประเคนพระสงฆราชาคณผู้ใหญ่ผู้น้อยรับพระราชทานฉันแล้วทรงประเคนพุ่มแลเทียรร้อยพระราชาคณผู้ใหญ่ผู้น้อยทั้งหมดแลพระองคเจ้าพระเณร หม่อมเจ้าพระเณรและพระราชทานเทียรชนวนให้พระบรมวงษานุวงษไปจุดเทียรพรรษาทุกพระอารามหลวงแล้วเสดจขึ้น
เวลาบ่ายเสดจประพาศนมัศการพระแลจุดเทียรพรรษาวัดพระเชตุพนต์
วันที่ ๓๘๘๘ วัน ๖ ๑ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๔ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
ทรงบาตรเช้าเสดจออกพระที่นั่งอมรินทรทรงปฏิบัติพระสงฆรับพระราชทานฉันแล้วสดัปกรณพระบรมอัฐตามธรรมเนียมเหมือนทุกๆ ปีมา แล้วเสดจวัดพระศรีรัตนสาศดาราม ทรงเปลื้องเครื่องปิลันธณาภรณพุทธปฏิมากรแก้วมรกต แล้วทรงเครื่องประดับอย่างวัสสันตฤดูตามราชประเพณีสืบมา แล้วเสด็จทรงเปลี่ยนพระเกษพระพุทธพรรณี๓เปนศรีน้ำเงินตามฤดูฝน แล้วเสดจกลับไปประทับท่าราชวรดิฐ เสดจทรงเรือพระที่นั่งโสภณภักควดีเสดจพระราชดำเนินโดยชลมารคไปเวลาเที่ยง
เวลาบ่ายโมง ๕ โมงถึงพระราชวังบางปอินเสดจศาลพระเจ้าปราสาททองแล้วเสดจวัดนิเวศธรรมประวัติทรงจุดเทียรพรรษาแลทรงแจกผ้าขาวอุบาศกอุบาสิกา เสดจกลับพระที่นั่งวโรภาศพิมาน
วันที่ ๓๘๘๙ วัน ๗ ๒ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๕ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เสดจพระราชดำเนินวัดนิเวศเวลาเที่ยง ถวายพุ่มพระราชาคณพระถานาอันดับแล้วเสดจกลับ
วันที่ ๓๘๙๐ วัน ๑ ๓ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๖ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เช้า ๓ โมงเสศเสดจวัดนิเวศธรรมประวัติทรงปฏิบัติพระสงฆราชาคณ พระครูถานาในกรุงเก่ารับพระราชทานฉันแล้วทรงประเคนพุ่มแลเทียรที่ในพระอุโบสถเหมือนที่กรุงเทพฯ แล้วเสด็จกลับพระราชวัง
เวลาบ่ายข้างใน ไปถวายพุ่มที่วัดนิเวศธรรมประวัติ
วันที่ ๓๘๙๑ วัน ๒ ๔ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๗ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เวลาเช้าเสดจพระราชดำเนินพร้อมด้วยข้างใน ตักบาตรวัดนิเวศแล้วถวายผ้าอาบน้ำฝน มีเทศนากัณฑ ๑
เวลาเยนมีสวดมนตฉลองพระที่นั่งวโรภาศพิมาน พระสงฆวัดนิเวศ ๙ รูปทรงประเคนผ้าไตร แล้วสวดมนตที่พระที่นั่งไอยสวรรยทิพอาศน์ ๕ รูป พระวัดชุมพล ทรงประเคนผ้าสบงจีวรแล้วสวดมนต
วันที่ ๓๘๙๒ วัน ๓ ๕ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๘ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เวลาเช้าพระสงฆที่สวดมนตเวลาวานนี้รับพระราชทานฉันแล้วทรงประเคนของไทยทานพระสงฆถวายอนุโมทนา เวลาบ่ายโปรดให้เวียนเทียรสมโภชพระที่นั่ง มีลครนายเนตรใต้ต้นมะม่วงข้างใน มีหนังตลุงที่โรงลครที่พระยามหามนตรีภัก
วันที่ ๓๘๙๓ วัน ๔ ๖ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๙ กรกฎาคม ๒๔๑๒)
เสดจออกเวลาบ่ายโมงเสศเสดจไปศาลพระเจ้าปราสาททอง แล้วเสดจทรงเรือพระที่นั่งแล่นกลับลงมา บ่าย ๓ โมงถึงกรุงเทพฯ
วันที่ ๓๘๙๔ วัน ๕ ๗ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๐ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
ไม่มีราชการ
วันที่ ๓๘๙๕ วัน ๖ ๘ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๑ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
ไม่มีอไร
วันที่ ๓๘๙๖ วัน ๗ ๙ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๒ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เวลาบ่าย ๔ โมงเจ้าพนักงานกรมท่านำผู้ว่าการกงซุลโปรตุเกสเฝ้า
เวลาค่ำเสด็จออกขุนนาง พระยาศรีอ่านบอกเมืองพิไชยขอที่วิสุงคามสิมา เมืองลพบุรีรายงานน้ำฝนต้นเข้า พระนรินทร อ่านบอกเมืองตะกั่วป่าส่งเงินภาษี แลว่าพระพลไปอยู่เมืองกระบี่ พระบริสุทธิโลไปถึงเมืองตะกั่วทุ่ง บอกเมืองพังงาส่งเงินภาษี
วันที่ ๓๘๙๗ วัน ๑ ๑๐ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๓ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เวลาเช้าจัดที่พระพุทธมณเฑียร ตั้งพระแก้วเชียงแสน พระนาคสวาดิ พระพุทธชิณราชองค์น้อย พระพุทธชิณศรีองค์น้อย พระสาศดาองค์น้อย พระสยามเทวาธิราชแล้วเสดจพระราชดำเนินสังเวย มีลครที่พระที่นั่งทรงธรรม เสดจทอดพระเนตรแต่เช้าจนค่ำเสดจกลับ
วันที่ ๓๘๙๘ วัน ๒ ๑๑ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๔ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เวลาเช้าพระสงฆวัดอรุณราชวราราม ๑๐ รูป วักเขมารภิตาราม ๕ รูป รับพระราชทานฉันที่พระที่นั่งพุทธนิเวศด้วยเปนวันกำหนดดิถีที่พระพุทธเลิศหล้านภาไลยเสดจสวรรคต
เวลาค่ำเสดจออกขุนนางไม่มีราชการอไร แล้วเสดจพุทธนิเวศพระสงฆที่รับพระราชทานฉันสวดมนต์ แล้วหม่อมเจ้าพระธรรมุณหิศถวายเทศนากันฑ์ ๑
วันที่ ๓๘๙๙ วัน ๓ ๑๒ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๕ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เวลาค่ำเสดจออกขุนนาง พระยาศรีอ่านบอกเมืองฉเชิงเทราเรื่องฝรั่งไม่มีหนังสือเดินทาง ออกไปตั้งซื้อโคกระบือแล้วไปนอนอยูในเรือนผู้มีชื่อๆ เขาไปแย่งดาบฟันแล้วเอาทรัพย์สิ่งของไป ฝรั่งฟ้องทิ้งไว้ว่าจะมาหากงซุลก่อน กับอีกรายหนึ่งวิวาทกับราษฎร ๆ มาฟ้อง
วันที่ ๓๙๐๐ วัน ๔ ๑๓ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๖ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
เวลาค่ำเสดจออกขุนนาง พระยาศรีอ่านบอกพระยาขุขันส่งส่วยเร่วฉบับ ๑ ว่าด้วยพระศักดิเสนีชำระความเสรจ บอกส่งเงินพิไนย ฉบับ ๑ บอกพระยาพิศณุโลกย์ว่าเขมรเข้ามาตัดมาดเรือ ห้ามไว้ ว่าจะบอกมากรุงเทพฯ ก่อนก็ไม่ฟัง
วันที่ ๓๙๐๑ วัน ๕ ๑๔ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๗ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
ออกขุนนาง พระยาพิพัฒนอ่านบอกพระยาตราษส่งส่วย
วันที่ ๓๙๐๒ วัน ๖ ๑๕ฯ ๘ ค่ำ ปีเถาะ เอก๑๒ศก ๑๒๔๑
(๑๘ กรกฎาคม ๒๔๒๒)
อาลบาสเตอเฝ้า
