ไตรภูมิกถา ผูก ๘ (เลขที่ ๖๐๕๗)

เริ่มอังกา ณอายุสฺมเทพพดาในชันปรนิมมิตตวสวตตินั้นยีนใด ๑๖๐๐๐ ปีทิพย ผิวานัปปีในมนุสสนิใด ๙๒๑๖๐๐๐๐ ปี ในมนุสสเรานิแล หมูเทวดาทังหลาย จสินอาจากเมีองฟานันมี ๔ สิง ๒ นิงชืออายุขย สิงนึงชือปญฺจขย สิงนึงชื่ออาหารขยฺย สิงนิงชิอเกาธาพลขยแล ๚ ผิวาเทพพหมูใด ๒ กทำบุญแตหลังมาแลสินอายุสมในชันฟาตนอยูนัน แลใปกอในชันฟ้าเริ่มอังกา ณาเมิองบนกดี แลลงมาเกิอดในชันฟาเดียวนันเลากดีด่งงนั้นชือว่าอายุขยแล ๚ ฝูงเทพยดาอันใดกทำบุญ แตเกานแลใดใปเกิอดในเมิองฟา แลอายุสมเทพยดานันบมีเถิงกำหนดโดยอายุเทพยดาในชันฟานัน แลบุญเทพยดานันหากสินเกานเทพยดานัน กจุตติจากสวรรคนันใปเกิดแหงอิน เพราะวาบุญสินด่งงนันเริยกชือว่าบุญขยแล ๚ เทพยดาลางจำพวกอยูเหลนสนุกนีด้วยนางฟาแลสินกินอาหารทังหลายเทพยดานันกสินชิวิตรแมนว่าลินกินแตงายเดิยว[๑]ด่งงนันกดี กินแดเพราะเดียวด่งนันกดี แมนว่ามากินเมิอพายหลังใดแลเรายคาปกดี กมีอาจจดงชิวิตร คมิใดเลยเหตุวาเนิอเขางเทพยดานันอ่อนอุปมาด่งงเดากบัวแล เอาใปตากใว้หนาสีลาเมิอแดดเรานนันวัน ๑ ยังคำ[๒]แล้วแลเอามาแชนำเลา แมนว่าแชใวนานเทาใด้ ๒ กดี อันวาเดากบัวนัน กมิอาจจกินสกชินมาด่งงเกาเลย แลมีด่งงฤๅ ใสตัวเทพยดาอ่ดอาหารแลตาย นันแลเทพยดาทังหลายคนใดสินชิวิตรด้วยปรการดงงนันใส เริยกชือว่าอาหารขยแล ๚ เทพยดาลางจำพวก เหนเทพยดาตบอินเปนดี แลมียํดศถาสักดิยิงคบกินใจริศยาแลมีใจโกรดกบังเกิดเถายความถุนเถิยงกันแลกาทอกัน เทพยดาทังเสางนัน ถ้าแลว่าผูใดกดี แลผูใด้คนใดบมิใดโกรธใสเทพยดาทังหลายนันมีชีวิตรตงอยูแล เพราะเหตุใด เพราะเหตุว่าใจเข้างเทพยดา ผูโกรดนนเปนใฟแลใจเริ่มอังกา ณิเขางเทพยดาผูใด้โกรธนัน เปนทำแลใปดับใฟคือใจเทพยดาผูโกรธนันเสิยจิงด่งชิวิตรอยูเพีอดด่งงนันแล ฯ ถาแลวาเทพยดาทังหลายเสางคนนั้น ตางคนตางเย้าด่งงความโกรธต่อกัน แลมีใดอดกันต่อดาตอเถิยงกันดงงนัน อันวานางฟาทั้งหลายทิเปนปริวารทังเสางฝาย นันเข้าเทิยวเยามสฺรยายผมเขาลงแล้วกเรางให้ทุก ๒ คน แลเทพยดาทังเสางนั้น ด่งงความโกรธต่อกันด่งงนัน อันว่าหัวใจเทพยดาทั้งเสางนันกเปนใฟใหมตัวเข้าทังเสาง ๒ นันกสินชิวิตรตายแล แลว่าเทพยดาหมูใด้แล สินชิวิตรต้วยปรการด่งงนี ใสเริยกชืวาเกาธาพลขยแล ฯ พิสยเข้างเทพยทังหลายนันฉฉนีแมนว่า กินอาหารใสแลจมิลามกอาจมมูครูตฑังมนุสสเราทานนีหาบมิใดแล เทพยดาอันจุตติจากสวัรรค แลจมิอสพพด่งงมนุสสเร้าทานนิกหาบมิใด ครนวาจุติใสทังกายนัน กหายใปดวยทิเดิยวแล ฯ ผิวาเทวดาผูมิบุญนันครันวายัง ๗ วัน จสินชนมาพิธิจจุตติในเยามอุปตติใหเหนนิมิต ๕ อันเหนนิมิตตรด่งงนีใสแล แลเทพยดาตนนัน กรูชือสภาวค่นจจุตติแล ๚ อันว่านิมิต ๕ อันนั้น ฉันนี อนึงคือวาเหนเดากใมอันมีในวิมานตนันเหิยวแล บมิเหานใสเพราะว่าแตเกานนัน เหามนักแลมีรู้เหยวจิงรูด้วยด่งงนี ๑ นิมิตรอนิงเหนผ้าอันธรงอยูนันใสดูหมนดูเหมางใป เพราะว่าแตเกานบเหานรูหมนรูเหมาง แลวาผ้านันสุกใสงามอยูทุกเมิอแลด้วยด่งงนี ๑ นิมิตร อนิงคือว่าอยูสุกขแล้วอุปตติมาสุกฺขบมิใดแลมีเหงิอใหลออกแตรักแร้ตน เพราะวาแตเกานใส เยามมีสุกขทุกเมิอเหิงอแลใดบเหานใหลออกจากตัวใส แลรูด้วยเริ่มอังกา ณีดงงนี้ ๑ ฯ อนิงอาสนทีค่นนังแลเนานกดูเรานแกใจดูแขงกรดางแกใจ เพราวาแตเกานบเหานรูเรานรูแขงแลกรด้าง แลมาเรานแลกรดางนักรูด้วยด่งงนี้ ๑ อนิงกายเขางเทพยดานันเหิยวแหงแลเศราเหมางหารสมีบมิใดดุจจเกานแลใหเหนดเหนอิยเมิอยตีนมือ แลกรสันโสด เพราะวาแตเกานตัสเทพยดานันมิรสฺมิรุงเริองงามทุกเมีอ บเหาบรูเสราเหมางบเหานรู้เหนดเหนอิยเมอิยตีนมือแลกรสันรูด้วยด่งงนิ ๑ ๚ อนวาการณ อันเหนนิมิต ๕ อันต่งงนิแลมีแกเทพยดาผูมีบุญ แลจจุติใสอุปมาด่งงท้าวพระญามนุสฺสอันจพิราลัย[๓]แลวให้เหฺนนิมิตอุปมางฺงอุปายนีแล ฯ สอนว่า เทพยดาทังหลายอันเปนบริวารตนกดี เยามมาสูมาหาทัง ๗ วันนันแลมีทุกขเทามนสฺสด้วยกัน แล้วกชักชวนใปเหลนศระแลสวนทีใสสนุกนี้เพือจให้ เทพยดาองคนันเคลิอนคลายหายทุกฺข อันวานางฟาทังหลายชีงเปนปริวารเขางเทพยดาตนนั้นเทิยรเยามเรางให้ทุกคน ๒ แล้วแลว่าด่งงนีจ่งทาวธมาเกอดในพิมานแหงเดิยวนิเทิด ฯ ครันวาถวน ๗ วันจิง เทพพต่นนันกจุตติแล ฯ แล้วเทพพดานันกใปเกอดภายหนาดวยอาเพิญบุญแลบาพพแหงเทพพดานั้นจชักใปเองแลเมิอแลว่าเทพยดาองคนันพิราลยแล้วด่งงนัน อันวาเคริองสหนิมอาภรณเขางเทพยดานันหากหายใปแลตัวเทพยดานันกหายใปแมนว่าผมเสน ๑ กดีกบมีเหนปรากชเลยอันว่าภคณเทพยดาทังหลาย แลมิสุกขสมปตติปารณด่งนิใสกดีแลแลวายังรูสินมากความสุกฺขสมปตฺติใส ญาว่าแดมนุสสเราทานทังหลายแลจหมันค่งแกสมปตติ แลอายุสมอยูใดเลย ฯ เหตุด่งงนันแลจิงองคพรพุทธเจ้ากดีแลพระ ๆ เหตุด่งงนันแลจิงองคพรพุทธเจ้ากดีแลพระปจฺเจกเพาธิเจ้ากดี พรอรหนตขีณาสพฺพเจ้าทังหลายกเริ่มอังกา ณุดี ทาบจิงมิใคร่ปราถนาแกสุกขสมฺปตฺติในสงสารนีแล ทานจิงเสดจจใปสูนิพฺพานสุกฺขเพราะเพิอด่งงนีแล ฯ อันว่าเกิดมาแลใดสุกขสมปตติในเทวเลากยกดี ในมนุสสเลากยกดี เพราะเหตุใดทำบุญแตเกานแลประเกาบด้วยใตรเหตุ ๓ อนิงอนึ่งชืออเลาเภาเหตุบมิใด้ เลาภเพิอจเอสินทานผูอิน ฯ อนึงชืออเทาเสาเหตุ เหตุว่าบมีใดขิงเคิยดบมิรูคุมนุมคุมโทษ[๔] บมิรูตายคยาแกทานผูอินแล ฯ อนึงชืออเมาเหาเหตุ เหตุว่าบมีหลงแลบมิใด้กทำการณอันเปนปาพพแลเทิยรเยามกทำการณอันเปนบุญ เพิอเหตุ ๓ อันด่งงกลาวแลวนี จิงมิยดสักดิแลสุกขสมปตติเพิอด่งงนันแล ฯ อันวาบุญทังหลายแลจิตรจเปนบุญนีกมีใจทังหลายใด ๑๗๒๘๐ ดวงด่งงกลาวเกานนันแล ฯ กลาวเถิงสรวรรค อันเกิอดในฉกามาพจรภูม อันเปนอัฐกันโดยสังเขปแลแตเทานิ ๚

อันวาพรหมทงหลายอันเกอดในรูปพรหรมภูมทัง ๑๖ ชันนันเยามเกอดด้วยอุปปาติกกรยานิสิงเดิยวใส เอาปฏิสนทิ ๖ จําพวกมีอาทิคือว่าวิตกกวิจารอันการเกานโพนแล ๚ แกชันฟ้าอันชือปรนิมมิตติวสวตติสวรรคนันขึนไปเถิง พรหมเลากยจนันจคลณาด้วยเยาชนกดีด้วยวากดีบมิใดเลย เพราะว่าใกลนักแตพรหมชันตำทังหลายอันชิอว่าพรหมจาริสัชชาภูม นันลงมาเถิงแผนดินนิโดยใกลยิงนัก แม้นวามิสิลาแทน ๑ เทาปราสาทเหลกอชิอเลาหปราสาทนันอันทิมี อยูในลงกาทวิปโพน แลวาเอาเทาตลงมาแดชันพรหมจาริสชชาทินัน แลบมิใดเขางขัดสักแห่งเลยแมนวาดังงนันกดีใด ๔ เดิอนจิงเถิงแผนดินเรานิใส อันนิงกลาวแกพรหมชันตำใส แลยังชันพรหมทังหลายใด้ ๒๐ ชันบนขินใปเหนิอกันขินใปเถิงชัน ๒ แลโดยกวางโดยแคบปริมณฑลเถิงเขากำแพงจกฺกวาฬอันเราอยู่นี แลเทียรเยามมีปราสาทแก้วแลเคริองปรดับสำรับทังหลาย ถามนักหนา ยิงปราสาทเทพยดาทังหลายอันอยูพายตำใต้โตปรมาณพันเทาแล ๚

พรหมชัน ๑ ชือวาพรหมจาริสัชชาภูมิ๚ ชัน ๑ ชิอวาพรหมปเราหิตา๚ ชิอมหาพรหมภูม ฯ พราหมณกดีฤๅสีกดี อันทานใดภาวนาใดฌานอัน ๑ ชือเริ่มอังกา ณู ปถมญาณใดเนายทุกเมิอเราดชัว สัตวครันวาตายใดใปเกอดเปนพรหมในชันอันชือพรหมปาริสัชชาภูม อยู่หึงนานนักแลใดอสังเขยยกัลปนึแลแบงเปน ๓ ภากยแลเอาแตภาคย ๑ เป็นอายุสมพรหมทังหลายในชันนันแล ฯ ผูใด้แลใด้ปถมญาณโรดเราดสุดชัวค่นครันวาตายใดไปเกิดในพรหมอันวาพรหมปโรหิตาตัวนั้น เสวยสุกขอยูโดยนาน ผิวาจคณาใด้อสงเขยย ๑ แปเปน ๒ ภาคยเอาแต่ภาคย ๑ เปนอายุสมแหงพรหมทังหลายในนันแล ฯ ผูใดแลใดปถมญาณอันอุตตมนักหนาทุกเมีอชัวคน ครันวาตายใปเกอดในพรหมนันอันชีอวามหาพรหมาภูม แลมหาพรหมชันนัน อยูเสวยสุกขอายุสมยืนใด มหากัลลปนัน อายุสมพรหมนัน บมิใดนับด้วยอสงเขยยเลย เทียรเยามนับด้วยกัลลปแล ฯ เมีอแลใหใหมกัลลปใสใฟใหมทังพรหม ๓ ชันนันดวยแล ฯ แตนันขินใปเบิองบ่นใกลนักหนาแลจิงเถิงพรหม ๓ ชัน พรหมชัน ๑ ชีอปริตาภูม ชันนึงชีออัปปมาณาภูม พรหมชันนิงชิออาภสราภูมเทิยรเยามเปนชันขินเหนิอกันใป พรหม ๓ ขัน ชือทุติยฌานภูม ผูงเทพยดาแลคนทังหลายผูใดเถิงทุติยฌานใดเนายทุกเมิอ เราดชัวสุดชัวคนครันตายใดใปเกอดในพรหมชันอันชือปริตภาภูม ยินใดเสางมหากัลป ฯ ผูใดใดทุติยฌานแตมนทมทุกเมือเราดชัวครันตายใปเกิดในชันพรหมอันชืออปปมาณาภาภูม ยินใด ๔ มหากลลป เทพยดาแลมนุสสทังหลาย ผูใดใดเถิงแกทุติยฌานอันปรณีด้วยนักหนาทุกเมิอเราดชัวคนครันตายใดใปเกอดในชันพรหมอันชันอภสสราภูมิยินได้ ๘ มหากลลปฯ เมิอใฟใหมกลลปแล้วนำถวมอาภสสราพรหมภูมนันแล ฯ แตนันขินใปเบิองบนนันใกลนักหนา แลวจิงเถิงพรหมชันโสด พรหมชัน ๑ ชือปริตสุภาภูมพรหมชัน ๑ ชืออปปมาณสุภาภูมพรหมชัน ๑ ชือสุภกิณหาภูมิ เยามเปนชันขินเหนิอกันใปใกลนักหนาแลพรหม ๓ ชันนันชันตติยฌานภูม เทพยดาแลคทังหลายได้เถิงตติยฌาน เนายทุกเมิอเราดสุดชัวคนครันตายใดใปเกิอดในพรหมชันอันชือปริตสุภาภูมยินเริ่มอังกา เณได้ ๑๖ มหากลลป ๚ ผิแลผิแลผูใดเถิงตติยฌาน แตมชฌิมปานกลางทุกเมือครันตายใปเกิอดในชันพรหมอันชืออปปมาณสุภาภูมยินใด้ ๓๒ มหากลลป ฯ ผูใดใดเถิงตติยฌานอันเปนปรณีตตด้วยนักหนาทุกเมิอ เราดสุดชัวคนครันตายไปเกิอดในพรหมอันชือวา สุภกิณหกายินใด ๖๔ มหากลลป ฯ เมีอนำถวมแล้วแลลน ๔ อันพัตพรหม ๓ ชันนีเพือสินแล้วจิงรายลมแตนัน ๚

แตนันขินไปเถิงบนใกลนักหนาแล จิงเถิงพรหมเสางชั้นโสด ฯ พรหมชัน ๑ โอเวหปผลาภูม พรหมชัน ๑ ชืออสญญิภูมแลพรหมเสางชันนันชือจตุตถฌานภูม ฝูงเทพยดาแลมนุสสทังหลายอันเถิงแก่จตุตถฌานอันปรณิตตนักหนาทุกเมือเราดชั่วคน ครันตายไปเกิดในพรหมชันอันชือเวหปฺผลาภูมยิน ๔๐๐ มหากลลป ฯ ผูใดใดเถิงแดจตุตถฌาน ด้วยนักด้วยหนาแลเข้าบมิใด้มิลูกมีเมียแลเขาเทิยรเยามรำพึงในจฉันนี อันวาสัตวทังหลายอันใปทนทุกขเวทนาในจตุราบายในเยานี ๑๐ อันกดี ๔ อันญาณ ๗ อันแลอยูในสตวภาสา ๙ อันเพิอมีไปแลรูรำพึงมากนักหนาแลรูมีใจรักแลมีใจชัง ผิเมิอใดแลให้ใจนิหายปาตคนแลบมิรูรำพึงอันใดสักสิงทุกปิจะดีแล ๚ เข้ารำพึงดังนันแล้ว เข้าจิงปราถนดงงนิจงกูอยามีลูกอยามีลูกอยามีเมิออยามีใจเลย เขาจึงภาวนาด่งงนี อสญฺจิปิเขาเยามปราถนาด่งงนันแล ภาวนานันทุกเมิอเราดชัวตนเขา ครนวาเขาตายใดไปเกอดในชันพรหมอันชืออสญญิพรหมนันแล ผูงพรหมทังหลายอันอยูใบชันนัน คบสูงใด้ ๙๖๐๐๐ วาแมนวาใยเนาย ๑ กมิเลย ฯ หาตาเนิอคนพรหมนันดงงรูปพรปติมาเทางอันช่างหากขัดใหมแลงามนักหนานัน ผิผูใดนังอยูแลตายในเมีอค่านิงใปเปนพรหมในชนนัน อนังอยูตอสูดอายุสมผูใดยินอยูจิงตายในมนุสสเลากยนิ กดี แลใปเปนพฺรหมยีนอยู่ในเมีอพรหมเลากยนันมี บมีกรเหมนบริตกบมิพิงสักแหงทังคากบมีพริตวสุดชวพรหมนัน แลมีรูสิงสักสิงเลย แลราเริ่มอังกา ไณในปราสาทแก้วพระพรหมนันกวางขวางนักหนาแล มีเดานใสคนธรตเขางเหามทังหลายปรเสิอดนักหนาอยูทุกเมิอ ดูสุดชัวพรหมทังหลายนัน แลเดากใมนันบเหามรูเหิยวบเหามรูแหงแลโรยแลคนธรดเข้างเหามนัน บเหาน่รูเผือดหาย[๕]กลินเลย เดากใมนันด่งงวาแสงเริยง แลเริยบรเบิยบงามนักหนา อยู่เราบพรหมนัน ทุกทิศแลพรหมทังหลาย อยู่ในชันนันมากนักหนาบมิรูลานขิเกาฏเลยอายุสมเขายินใดแล ๕๐๐ มหากลลปผิแลเมิอใดสินอายุสมแล จจากเมิองพรหม แลพรหมนันมีบุญอันใด้กทำแตเกานแล สินจิงใจนันพินมากเปนปรกติด่งงคนทังหลายแล ใปเกอดเปนโดยอาเพิอบุญแลบาปแลเราะว่ามีใด้เถิงนิพพาน ๚

แตนันขินใปเถิงบนใกลนักหนา แลจิงเถิงเมิองพรหม ๔ ชันพระพรหมชัน ๑ อวิหาภูม ชันนิงชืออปปตปฺปาภูม ชันนึงชือสุทสสาภูมชัน ๑ ชือสุทสสิภูมิชัน ๑ ชืออกนิฏฐภูม พรหมทังหลาย ๔ ชันนิงชือปญฺจสทาวาศ เปนจตุตถชฌานภูมโสด แตฝูงใดได้อนาคามิผลแลใด้จตุตฺถชฺฌานกดี เถิงแกปญฺจชฌานกดีเราดสุดชันคนครันตายใดใปเกอดในพรหม ๔ ชันอันชือปญฺจพิสทธาวาศนันแลบมิดินมาเกิดในเมีองมนุสสนิเลย ฯ ผิวาสินอายุสมในเมิองพรหม นันก่อเสดจจเข้าสูนิพพานนัน แลอายุสมพรหมในอวิหายินบบด้วยมหากลปใด ๑๐๐๐ กลลปแลอายุสมพรหมในอตปปายินใด ๒๐๐๐ มหากลลปอายุสมพรหมในสุทสสายินใด้ ๔๐๐๐ มหากลลปอายุสมพรหมในชันสุทสสียินใด ๘๐๐๐ มหากลลป อายุสมพรหมในชันอกขนิฏฐายินใด้ ๑๖๐๐๐ มหากลลป แดพรหม ๑๖ ชันนันชือเสาฬสสรูปพรหมแลเปนทีอยู่แกพรหมทังหลาย อันมีรูปแล ๚

แลพรหมทังหลายแลลวนผูชาย แลจมีพรหมผูหญิงบางด่งเทพยดาทังหลาย อันอยูในชันต้นใสหาบมิใด้ แต้เทาวาพรหมอนอยูในชันอสสอสญินันแตเปนบรูปอยู่ด่งงนันแลบมีรู้ไหวรู้ดิ่งเริ่มอังกา โณแตชันเดียวกัน ฯ แลพรหมทัง ๑๕ นันชันนันเยามใหวรูตึง แลมิีจักษุกรูดูแลมีเสาตกรู้ฟังแลมีฆาณกรู้หายใจเข้าออก แลเทาว่าบมีใดรู้วารศเหามแลมีชิวหารูเจรจาภาที เทาว่าบมีรูจักรศลมแลฟางแลเผดแลจิตเตมแลเนิอหนัง พรหมนัน แม้นวามือเตางกบมีรูสึกเจบโสตพรหมทังหลาย นันบอเหานรูกันนำสักคาบเทาแตฌานสมาปตติดวยตนเอง อันวาจยินดีด้วยถูกเตางผูอินด่งงนันบมิแล หนาตาเนือตัวพระพรหมทังหลายนัน เกลาเกลิยงงามนักแลวารุงเริองกวางพรจนทรพรอาทิตยฟังเทางใส่แดมีอพรหมแตมือนิงกดีจให้เริองใปทัวทังจกกวาฬทงหลาย ใดหมินจกกวาฬ ด่งงเทาทวนทุกแหงพระพรหมทังหลายนันเทิยวเยามมีปราสาทแกวแลเทาง แลเย้ามบัวด้วยอาสนทิพยทุกแหงทังหมานแลวิตานเทิยรเยามทิพยแลแลปดับนิด้วยแก้ว ๗ ปรการดูงามยิงกวาเทพพดาทังหลายอังอยูชันตำใต้ ลทันเทาใสแลมีเกศเกลาดูงามนักหนาแลหัวเปนชตาทุกองค ๒ ดูเริองงามตางตาง แลตนพรหมนัน งามหนักหนาหัวเข้ากดีแขนกดีทิตอกันกดี ทีตอกันกดีกลมงามนัก บมิใด้เหนทีต่อกัน พรหมทังหลายนันบเหามนรูมีองคใดในคนเนายนิง แลจมีลามกอาจจจมใสหา มิบมิใดโสดพรหมทังหลาย ๒๓ ชันนันแม้นว่าผูหญิงคน ๑ กบมิแมนวาพรหมผู ๑ กดีแลจเหมิอนด่งงนันกดี กมิโสดแล พรหมทังหลายนันจมีใจกำหนัดตระสรรญายินดีแกผูหญิงเนาย ๑ กดีกบมี พรหมทังหลายนันแลจรู้ฃับรูรำกทำกายตุริยดนตรีทังหลายสิงใด ๒ กบเหานรูโสดลางจำพวกอยู่ดวยฌานอันชืออริยวิหาร ลางจำพวกอยู่ด้วยฌาน อันชือทิพยวิหาร ลางจำพวกอยู่กับฌานอันชือพรหมวิหาร พรหมทังหลายอัน ฯ อยู่ในอกขนิฏฐพรหมนัน ผิแลเมือใดพระเพาธิสัตวผู้จใดเปนพระพุทธเจ้าใส่ ในเมือวันพระโพธิสัตวเจ้าธเสดจออกธรงพระหนวดใส พรหมนันเอาผ้าใตรจิวรแลเคริองบริการลงมาแตพรหมโลกยโพนแล มาถวายแตเริ่มอังกา เณาพรเพาธิสัตวเจ้า ๒ รับเอาใตรจีวรแตพรหมแล้ว พระเจ้าจิงธรงใตรวิวรนันพรเจ้าจิงเถาตผ้าข้าวอันพรองคธรงนันออกจากพรกายพรเจ้า จิงยืนให้แกพรหมนัน ๒ จิงรับเอาขินใปใวเถิงอกขนิฏฐพรหมแล้วจึงนิมิตเปนพรเจติยแก้วกรอบปฺรอบแก้ว[๖]อันโสปานนันโดยสูงพระเจติยนันใด ๙๖๐๐๐ วามิพรนามชือว่าทสสเจติยแล พรหมทังหลาย เยามใปอุปถากบูชาแลวัน ๙ แลนมิบมิขาด ฯ พรหมชันนันเมีอใฟไหมแผนดินนิ แล้แล้วแผนดินนันใส เมิออาทิตยพรหมชันนันล่งมาดู เดากบัวอันเกอดในแผนผืนนี พรหมนันจิงเอาบาตรแลจิวรแลเครีองบริกขารนับทังบาตรแลจีวรด้วยเปน ๘ สิง ชิงอฏฐปริกขาร อยูในเดากบัวนันแล ฯ คือว่าผ้าสบง ๑ ผ้าจิวร ๑ ผ้าสํฆาฎิ ๑ ผ้าปรคด ๑ มีดโกน ๑ เขมเยบผ้า ๑ ผ้าเครางนัง ๑ อันว่าเคริอง ๘ สิงนิชืออฏฐปริกขาร แลพรหมเอาอฏฐปริกขารนิขินใปใวเถิงพรหมเลากยชับอันชืออกขนิฏฐพรหมนันแล ฯ เถิงเมิอพรเพาธิสัตวเจ้าออกธรงผหนวตใสพรหมเอาลงมาถวาย ฯ แลกลลป แลบมีพรพุทธเจ้าแตองค ฯ ใสจิงดอกบัวเกอดขินเดาก ๑ แลบนันชือว่าสารกลฺปแล ฯ กลลใดจักเกอดมีพระพุทธเจ้า ๒ พรองคใสเดากบัวเกอด ๒ ดวงแลกลฺลปนัน ชีอปลากลฺปแล ฯ กลฺลปอันใดแลจมีพระเจ้า ๓ พรองคใส เดากบัวเกิดขิน ๓ เดาก กลปนันชืวาวรกลฺปแล ฯ กลฺปใดแลมีพรเจ้า ๔ พระองคใสเดากบัวเกอด ๔ เดาก กลลปนันชือสารมณฺฑกลลปแล ฯ กลลปใดจมีพรเจ้า ๕ พรองคใสเดากบัวเกอดขิน ๕ เดากแลกลฺลปนันชือภททกลลปแล ฯ กลลปใดอันหาพรพุทธเจ้าเกอดบมีใดใส กลลปนันชือสุญกลลปแล๚ แตกลลปอันจเกิอดมีพรพุทธเจ้าแกนตน ๕ พรองคลงมาอันว่าจักเกอดมีพระพุทธเจ้ามากกว่า ๕ พรองคใสบาหานมีอันว่าอฏฐบริกขาอันเกอดมีในเดากบัวด่งงนีเยามเกอดเปนธมมดา โดยพรเริ่มอังกา ณํสมภารพรเจาแล ฯ ฝูงอันใปเกิอดในพรหมเลากยนันกทำบุญธมมด่งงฤๅ แลจิงใดใปเกอดสิบ ฯ ผู้ใดกดิเปนวาใดทำบุญธมมบวดเปนสมณแมนวามีสิลเทาใดกดีแลบมีใดชฌานวาจไปโดยอากาดดำดินใปด่งงนันบเหานใปเกอ พรหมเลากยสักคาบผูใด้เกาปปงด้วยฌาน เราดชัวคนแลมิใดเถายจากฌานจึงใดใปเกอดในพรหมเลากยใส ฯ เมอิจภาวนาใหใดฌานนันเยามกทำด่งงนี ชาวเจ้าภิกษุอันเปนดิแหงพรพุทธเจ้ากดี ฤๅสีผูมีสิลกดี น่งงสมาธิภาวนาจำเริญกมมถาน ว่าปถวีกสิณ ฯ กลางวันกลางคินจำบัดปญจานิวรณคือ พยาบานนิวรณ ๑ ถินมิทธนิวรณ ๑ อุทจุนิวรณ ๑ กุกฺกุจฺจนิวรณ ๑ วิจิกิจฺฉานิวรณ ๑ จิงจกัดเกาปปรด้วยองค ๕ อันชือวิตกก ๑ วิจารปีติ๑ สุกข ๑ เอกคตา ๑ จึงจักเกาปรดวยฌาน ๕ อันอนึงคืออิทธิวิธิญาณ ๑ ทิพพเสาญาณ ๑ ทิพพจักษุญาณ ๑ ปริจตตวิชาญาณ ๑ ปุพฺเพน ๑ ปุพเพนิวาสานุสสติวิญญาณ ๑ อันเปนสภาวบุญอันกทำแลใดใปเกอดในเลากยนีแล้ว เมีอใดใปเกอดในรูปพรหม ๑๕ ชันอันเวนแตอสญญิพรหมนัน เมิอเกิอดนัน พุพฺพ ๒๓ ขินทีเดียวบมิใดเกอดรูป ๒๘ ทิเดิยวดุจจเทพพดาอันเกอดในกามภนัน พรหมเกอดนันแตรูป ๒๓ แลรูป ๕ บมิเกอดนันรูป ๕ อันนันอันใดสิน ฯ อันนิงชือวาฆานรูป คือรูปอันรูจักอันเหามอันเหมน อนึง ชิวหารูปคืออันรูจักรศ่อันกิน แลรูจักรศ ฯ อนิงชือกายรูปคือรูสิกอันเจบอันปวดแตตน อนิงชืออิตถิภาวรูปกรกตฺติกามตณฺหา ด่งผูหญิงง อนิงชือปุริสภาวคืออันรูปกรกตติกามตณฺหาด่งงผูชาย ฯ เกอดชีวิตร ๔ อันด้วยธรงรูปพรพรหมนันโสด ฯ ชีวิตรอันอยูในรูปนันอันใดสิน ฯ ชีวิตรอนิงอันอยูในจกสุรูปคือแดงรักษาตาชีวิตรอนิงอันอยูในสาตรูปแดงรักษาหู ฯ อนึง อยูในมนรูปแตงรักษาใจ อนิงเริ่มอังกา ณะอยูในสทธฏฐกรูปอันแดงรูรักษาเสิยง ๚

พรหมอันเกอดในชันอสญินัน กเยามผลเกอดดวงผูงพรหมทังหลายอันกลาวเกาน แตรูปทังหลายเกอดดวยอสญญิพรหมนันใด้ ๑๗ จำพวกอันใด้ปางสิน ฯ สทธฏฺฐกรูปมี ๘ อันชีวิตรรูป ๑ อากาศรูป ๑ วิการูรรูป ๒ สชนรูป ๔ ผสมใด ๑๗ เกอดเปนชีวิตรอันเดียวใส ชีวิตรอยูในสทฺทอันเปนเพอินจิตร แตมาจำเริญใจพรหมนัน ใด้เท้าใดสิน ฯ ในกุสลนันมีเจตสิกอันเปนเพอินจิตรใด ๒๒ จำพวกอันใดสิน ฯ อนิงชือสทฺทาเยามสททาเถิงบุญธมมทุกเมิออนิงชือสตติบมิรูสมมฤๅดีบมีรูลีมบุญธมมสักเมิอ ฯ อนิงชือหิริรูลอายบมิอาจจปรมาทอันสักอัน๚ อนิงชือโอตปปํรูกลาวสภาวอันจเปนจาม ฯ อนิงชืออเลาเภาบมิโลภ อนิงชืออเทาเสา บมิรูเคิยด บมิรูหิงสาบมิรูคุมนุมทาศ[๗] ฯ อนิงชือตตฺรปชฺฌาศาตตา คือกทำอันใดด้วยใจจกลาย ฯ อนิงชือกายปสสทิกทำอันใดเยามมีข้นเหนการธมฺม ฯ อนิงชิวจิตรปสฺสทิแลมีใจอันเหนในสภาวธมม ฯ อนิงชือกายลตามิคนอันพลันธมม ๚ อนิงชือว่าจิตตกมฺมสาตฺตา มีใจอันควรแกสภาวธ อนึงชือกามุธุคามิข้นอันอ่อนแก่ธมมแลสภาวทังหลาย อนิงชือว่ากายกมมญฺกามีคนอันควรแกสภาวแลธมมทังหลาย๚ อนึงชือจิตตกมมญญตาคามีใจอันควรแกสภาวและธมมทังหลาย ฯ อนึงชือจิตตกมมญญตาคามีใจอันควรแกสภาวธมมทังหลาย ฯ อนึงชือกายปาคุยคามิข้นอันลำอุตรแกธมม[๘] ฯ อนิงชือจิตปาคุญญาคมีใจอันลำอุตรแกธมม ฯ อนิงชือกายาสุคตามีคนแกธมม ฯ อนิงชือจิตตยุชุคตามีใจชือแก่ธมม ฯ อนิงชือกุรุณาแลมีใจอันกุรุณาแกสัตวทังหลาย ฯ อนิงชือมุทุตามิใจอันอ่อนแกสัตวทังหลาย ฯ อันนึ่งชือปญจินทรินทริยวาปญญาอันเปนใหญแกอินทริยทังหลายแล ฯ ผสมใด้ ๒๒ จำพวก พวกนิแลเปนเพือนใจเปนตางอาหารแกฝูงพรหมทังหลายแล ๚

กลาวเถิงเริ่มอังกา ตพรหมทังหลายอันมีรูปาวจรภูม เปนอคคกณฺฑด้วยสงเขปแล้วแตเทานิแล ฯ ทีนีจรำพันเถิงฝูงอนใปเกอดอรูปพรหมโพนเอาปฏิสนทิด้วยอรูปปฏิสนฺธิ แลแตอกขนิฏฐ ขินใปเบองบนเปลาใกล้กันนักหนาแลจิงมีพรหมเลากย ๔ ชัน ๒ นึงชือกากา(สา) นญฺจายตฺตนภูมชน ๑ ชิอวิญญาณญฺจายตนภูมิชัน ๑ ชิออากิญจญฺญายตตนภูมชัน ๑ ชือเนวสญญานาสญฺญายตนภูม ฯ อนวาพรหมเลากย ๔ ชันนีชือปญฺจฌานภูมพรหม ๔ ชันนิแลว่าหาตัวหาตนบมิใดพรหมบมิใด เปลาอยูใสแตเทาวายังมิแตจิตร พรหมฝูงนันหากดังอยูในทินันแล ฯ แมมาตรวาตัวแกเนายนิงก่หามีใดเลย แลมิแตจิตรหากด่งงอยูทินัน ใสเปนกลางแลทิเปล่านันใสแตพรหม ๔ ชนนันเปนทิเขางผูพรหมอันหารูปบมิใดอยู ชือว่าอรูปพรหมเลากยเพอิดงงนันเมิอเขาอยูในมนุสสเรานิเขาเยามตฺรคนิง[๙]ในใจเข้าว่าด่งงนี ฯ อันวาจิตรวิริยานิใหใจข้นหายใปด่งงนันจเปนกลเปนกาณอันใดแมนวาใจยังอยู่กดีเหลานราดังนีหาบมิใด้ ครันวาตัวแลค่นนันหาบมิใด้ใส ข้นจักกทำรายแกทานบมิใดแลทานจักกทำรายแกค่นกหาบมิใดควรปรารถนาใด่ ให้ด่งนีหายใปแลยังแตจิตรเทา ๒ ภาวนากทำฌาน ๕ สิงแลปรารถนาดงงนิทุกเมิอแลกูลเอาอากาสอันเปล่าอันบิสักสิงในอรูปพรหมเลากยชนตำเปนทิอยูแหงกูขาวาด่งงเข้าจิงภาวนาแลความปราถนาใหตัวคนหายว่าด่งงนี ฯ อากาเสาอนนฺเตา ๒ อากาเสา อรูปํ ภวิสฺสามีติ ฯ อากาดอันมากหลายนักหนาผลอันกูกทำแลใผใจใคร่ขอจงอย่ามีสักอันเลย เขากทำฌานด่งงนันแลให้ปรารถนาทุกเมือแลจิงใด้อากาสานญฺจายตฺตน ฌานสุตชัวคน ครันว่าใด้ไปเปนพรหมอยูในอากาสานญฺจายตนพรหมเลากยใจนันยังเนาย ๑ ด่งงกลาวเกานแลว่าบมิหนาแลตาตืนแลมีแตเนายนิงกหามิใดเลย พรหมชันนันอายุสมเทายินใด ๒๐๐๐๐ มหากลฺลปแล ๚

ฤๅสีลางจำพวกกทำฌาน ๕ ลงในชันตำแลแลใด อากาสานญฺจายตตน สมาปตติเหนอากาสานญฺจายตนสมาปตตินัน บมีพเริ่มอังกา ตาพอใจเพราะว่าใจนันยังมากกว่าชินแลบมิมักเอาอากาสานญฺจายตนสมาปตฺติแลยามปรารถนาจใคร่เถิงวิญญาณญฺจายตนสมาปตฺติอยูเหนิออากาศแหงเปลาดายทุกเมิอแล มิใดใปสูงอินเทียรเยามใฝใจภาวนาดงงนี้ ฯ วิญญาณญฺจาตนอิมินาเนวอรูปิเหาติ บมิใดเอาใปลุงอินเลย เทียรเยามใฝด้วยความดงงนัน ทุกเมิอสุกขชัวข้นครันวาตายใปเกิอดในวิญญาณญฺจายนตนพฺรหมเลากฺยอายุสมพฺรหฺมนันยีนใด ๔๐๐๐๐ มหากลลป๚

ฤๅสีลางจำพวกกทำฌาน ๕ สิงในชันตำแล้วใดวิญญาณญฺจายตนสมาปตฺติ เหนวิญญาณญฺจายตนสมาปตฺตินั้น ๒ มีพอใจเพอิจิตรยังมากหลายกว่าชินแล เหนอากิญจญฺญาณญฺจาย ตนสมาปตฺตินั้น หากสุกขแลเอยนควาแลเทียรเยามจใคร่เถิงอากิญจญญายตนสมาปตฺติอันอยูเหนิออากาศเปลาดายทุเมิอ แลมิใดใปลวงอินเลย เทียรเยามใฝใคร่ในใจแลภาวนาดังนี้ทุกเมิอน ตฺถณญฺจายตนสมาปตฺตินั้น ๒ มีพอใจเพอิจิตรยังมากหลายกว่าชินแลเหนอากิญจญฺญาณญฺจาย ตนสมาปตฺตินั้น หากสุกขแลเอยนควาแลเทียรเยามจใคร่เถิงอากิญจญญายตนสมาปตฺติอันอยูเหนิออากาศเปลาดายทุเมิอ แลมิใดใปลวงอินเลย เทียรเยามใฝใคร่ในใจแลภาวนาดังนี้ทุกเมิอนตฺถิกิญฺจิ บมิเอาใจใสใปลวงอิน[๑๐]เทียรเยามใฝด้วยความด่งงนั้นทุกเมิอสุกชันข้น ครันตายใดไปเกอดในอากิญจญฺญายตนพรหมเลากยอายุสมยินใด้ว ๖๐,๐๐๐ มหากลลป ๚

ฤๅสิลางจำพวกกทำฌาน ๕ สังในกำแล้วแลใดอากิญจญฺญายตนสมาปตฺติ แลเหนอากิญฺจญฺญายตนสมปตฺตินันบมิเตมใจเพราะวาใกลฝูงอันมีรูปแลบมิยินดีในใจดุจด่งงค่นอันอยู่ใกลฆาสิกอันมีเหากแลดาบแลมเอยนใจแลเขาคำนึงค่นีเขามีใดปรารถนาอากิญจญฺญายตนสมาปตฺติอันมีในอากิญฺจญฺญายตนพรหมเลากยนัน เทิยรเยามจใคร่ไปเกอดในพรหมเลากยชันอินนันจงใกลฝูงมีรูปนันด่งงฆ่าสิกแลมีได้เอาใปลวงอินเลย เทิยรเยามผใตรใปเถิงเนวสญฺญานาสญฺญายตนสมาปตฺตินันแล

เขาว่าด่งงนิมิใจมากนัก ยังอันคํานิงหลายสิงจิงภาวนาด่งนิ เนวสญฺญานาสญฺญาภวิสฺสามิ เขาเยามวาด่งนีขอจงกอนิมิใจนันเนายนักหนาแลอยูดุจจด่งงวาหายใปในอากาศนันเร้ายเทาพันเทาดวงใจพรหมชันตำใจนันจักมีด่งงว่าบมิ[๑๑]เพราะว่าเนายนกแล พฺรหมชันนันมีอายุสมยีนใด ๘๔,๐๐๐ มหากลลป ฯ แลวจักรทำอันใดบมิใดเลยเพราะว่าใจนันเนายนักแล เริ่มอังกา ติพรหมเลากยชนนนมิสมาปตติยิง ๓ กวาพรหมเทวเลากยทุกแหง แมนว่าใปแลเนาย ฉันนันกดี ยังมีเพิอนใบบุญอันเปนเจตสิก ๒๐ จำพวก เปนเพอินใมนันด่งงกลาวเกานนันแล ฯ แตเทาว่าเอากรุณาแลมุทุตาออกเสิยยังดงแต ๒๐ เพิอนด่งงนัน ยังมีอญฺสมานํอันนันออกรูปนิบมิเวเลย กลาวแตเสาภณเจตสิกอาสยอรูปเลากยนิว่าใจเนายด่งงนิกดีเนายเพิออยู สูกขสตฺติใสผิเมอิเถิงพฺรพุทธเจ้าเสดจมาเกอดในเลากยนิ อรูปพฺรหมทังหลายนัน ยังมิใจสททาแลบูชาพรเจ้าแล

บเริมวา[๑๒]ฝูงอันหาจิตรบมิใดสิยังเปนด่งงวามิใจแลกทำบูชา ด่งงเมิอพรพุทธเจ้ากฺรทำพฺรปาฏิหาริยด้วยริททิอันชือว่าอิทิวิธิญาณด้วยใจอันชือเสามนสฺสสหคตญาณสมปยุตตอสํขาริกจิตตมหาฉพพณณรังสี พรพณรสฺมิทัง ๖ สิง แลวาพรรสฺมิฝูงนัน มีพณณดงงฤๅ ๓ สัน ฯ พรรสฺมีอันนิแลมีพณณเขิยวงามดงงเดากอังชันแลดงเดากนิลลบลแลเดากผักตบ ด่งงแว้วน่กยูงงแลปิกแมลงภูแลว่าพรรสมิอันนิพณณอันเหลิองงามด่งงเดากกณณิกาแลหริตาลแลหริตาล แลเทางสุกขอันชือว่าชมพูนุต ฯ แลว่าพรรสมิอันนิงมิพรณณแดงด่งงแสงนำครังแลชาติหิงคุล ฯ แลเดากชบาดงงเดากติทปทิม ฯ แลพรรสมิอนิงมีพณณขาว แลงามดงงเดากพุทธแลสงข ฯ แลพรรสมิอนิงแดงอ่อนแลงามดงเดากอเนาชา แลเดากชบาเทตแลเดากเทิยนไทย แลเดากเทางฟาอันออกแล้วด่งงเทางแดงอันทานขัด ฯ แลพรรสมีอนิงมิพณณอันใสแล เหลิองงามแลงามดงง ด่งงดาวปรกายพริกษ แลผลิกรตนแล แล้วจิงฉวัตฉวยนเฑียนใหรุงเริองแล ฝูงพรรสมีทังหลายอันออกจากพรองคพรพุทธเจ้าแล ฯ อันวาพรรสมิอันเขิยวงามดงงเดากอังชัญแลเดากผักตบแลนิลลบลแล แว้วนกยุงแลปีกแมลงภูนันออกแตพระเกตุแลเลาหพรเนตร แลเคราทุกเสนพระเลามทุนทิศถานดำทุกแหงแล๚ อันว่าพรรสมีมีพณณเหลิองเริองงามด่งงเดากกณณิกาแลหริตาแลเทาง สุกขชมพูเริ่มอังกา ตีนุชนัน ออกเตาหลงพรพุทธเจ้าแล ฯ อันวาพรรงสีมีพณณขาวงามดงงเดากพุทธบริสุทธิด่งงสงขนัน ออกแตพระเนตรอันขาวแลพระทนตพรพุทธิเจ้าแล ฯ อันวาพรรังสีมีพณณขาวงามด่งงสงฺขนัน ออกแตพระเนตรอันขาวแลพระทนตพรพุทธิเจ้าแล ฯ อันวาพรรัสมีสสอันทิแดงอ่อนด่งงเดากอเนาชาแลเดากชบาเทดแลเทยินไทย แลเดากเทางฟาอันออกแสงด่งงเทางแดงอันขัดนัน ออกแพนขอพรหตถเลปพระเลนพรบาทแหงพระพุทธิเจาแล ฯ อนวาพรรสมิอนพึงมีพณณงามด่งงดาวผกายพริกษแลผลิกรตนนัน ออกแตพระอุณาโลมคือของแก้ว อันอยูในพรภักษรพระพุทธเจ้าแล ฯ พระรัสมิทัง ๖ ปรการดงงนิ สลลวลอันเขิยวงามยิงเขียวอันทิเหลิองขาวงามยิงขาว อันทิเหลิองงามยิงเหลิองอันทีแดงงามยิงแดงอันทิแดงอ่อนงามยิงแดงอ่อน อันทิพราเริองอิด่งงดาวผกายพริกษ ฯ พระรสมิทัง ๖ ปรการออกแตพรพุทธเจ้าแล้ว กลับเกลากฉวัตเฉียนเวยินใปมาแลพรรสมีทังหลายนัน บเหานรูเสรารูเหมาง ลางอันกเกาง ลางอันกรายใปลางอันหญายมาลางอันเน้าย ลางอันเห้ายลางอันใหใปลางอันอยูลางอันเปนหมูลางอันเปนตัว ลางอันเปนสมเลามลางอันลงพิน ลางอนขีนใปเมิองฟา ลางอันไปหนาลางอันไปหลัง ปฺรนนังกันออก[๑๓]แล ฯ พรรสมิอันทิเขียวใปเกานพรรสมิอันเหลิองไปตาม รสมีอันแดงไปอันดับพระรัสมีขาวไปอันดับพรรสมีแดง อ่อนไปอันดับพรสมีอพรางามด่งงดาวผกายพริกษใปพายหลังทัง ๖ หมู พรรสมีอันทิเหลิองนัน ดุจด่งงรูจักวาแกหมูพรรัสมีอันทิเขียวนันดงงนี ดูกรรสฺมิอันเขียวแลทานจ่งอยุดยูดุจจถามทานดูดวงฤๅ แลทานไปเกานดูเพิอกําเนิอดเกอดบุญสมภารแหงทานเปนดงงฤๅ อันวาพรรสมีอันทิเขิยวนัน กทำด่งงเหลยิวแลแพรมาตาวาด่งนิ อนวาตูนิใสมิบุญเมิอคร้างพระพุทธเจ้าเรา ยังเปนเพาธิสัตวอันธรงพรนามชิอพรเจ้าสิพิราชวันนันใสทานขจัดพรเนตรออกใหเปนทานแกพรอินทร อันนฤมิตฺรเปนพราหมมาขอวันนันด้วยเดชพระสมภารมีด่งงนี ดูกเกอดเปนพรรสมีมีเริ่มอังกา ตุพณณเขิยว แลดูจิงนำหนาทานทังหลายไปเกานเพิอด่งงนิแล ฯ เมอินันจิงพรรสมิอนแดงใสเรอิงรุงพุออกไป จิงแลเหนหมูพระรสมิอันเหลิองแลใปเกานหนานันจิงหมูพระรสมีอันแดงนันปรดุจจดังจักรูวาด่งงนี ว่าดูกรหมอนเหลิอง เพราะเหตุอันใด ทานจิงไปเกานดูแล บุญสมภารปารมีทาน ๒ ทำเปนด่งงฤๅ บาง ฯ จิงหมูพระรสมิอันทีเหลิองนันกทำอาการดงงจรูแลแปรพินฤๅมเดาย พรรสมิอนแดงนันวาฉันนีครังเมิอพรพุทธเจ้าเราสางสมภารเปนเจาวิริยบณฑิตยวันนันใสทานเชิอดเนิอออกมาใหแกพระอินทร อันนิฤๅมิตรลงมาเปนชางเทาง แลใหตีเปนแผนเทางปิด พระพุทธรูปเจ้าด้วยใจอันใสสทธา แลยินดีหนักหนาเหตุนิแล ดูจิงมาใดเปนพรรสมีสิงเหลิองเริองรุงงามด่งงเทางแลดู จิงไปเกานหน้าทานด้วยบุญสมภารปารมีด่งงนี้แล ๚

เมิอนันจึงหมูพรรัสมีอันมีพณณขาวนันเหนหมูพรรสมีศรีอันแดนันใปเกาน แลพรรสมิขาวทำอาการดุจจด่งงจักรูวาแกหมูพรรสมิอนสิแดงนันฉันนัน ว่าดูกรหมูพระรสมีอันสีแดงแลทานใสไปเกานดูเยยใดแล บุญสมภารปารมีทานเปนด่งงฤๅ แลทานจิงใปเกานเราดงงนี ฯ จิงหมูพรรสมิอันสิแดงนีดุจจแปรแลมาปานเดาปคาหมูพระรสมีอันสิขาวนัน ใหแจงแถลงว่าด่งงนิว่าบุญสมภารมีเรานิใสพิอว่าเมอิพรพุทธิเจ้าเรานิ เมิอครังธสางสมภารเปนเจ้ารนรชิอพมานพพวันนัน แลในนิยายนิงวาเจ้าปทุมกุมาร เอามิดมาผาอกย่กเอาหัวใจเอาทําเปนอยาใหแกแมต่นอันรูข่บ แลตายแล้วใหตืนเปนตืนมาด้วยเดชบุญสมภารปารมี ด่งงนิดูใสจิงใด้เปนพระรสมิอันสิแดง แลดูจิงใปแทนทาน ด้วยสมภารดงงนิแล ๚

เมิอนันพรรสมิอบสิเหลิองอ่อนดังทานรปายรงคหงสิปปาต[๑๔] เหนหมูพระรสมิสีขาวนัน ใปเกานเราเยิยได้แลบุญสมภารปารมีทานใสใดเริ่มอังกา ตูกทำเปนด่งงฤๅ แลทานบมิใปเถานเราด่งงนีจิงหมูพรรสมิอันสีขาวนัน ดุจดงงจรูแลแปรคืนมาขานเคาบว่าฉันนีว่าบุญสมภารเรานีได้ ครังเมิอพระพุทธเจ้าเรานี สางสมภารเปนพรญาเวสสนดรอันอวยทาน ขางเผิอกตัวปจจยนาเคนแกพราหมณทังหลาย อันมาแตเมอิงกลคราชดวยใจสทธา ด้วยบุญสมภารปารมีด่งงนัน ดวจิงอันใดมาเปนพระรสมีอันขาวแลดูใดไปเกานทาน ด้วยบุญาสมภารเราดงงนีแล เมือนันจิงพระรสมีสีอนใสด่งงดาวผกายพริกษาแลผลิกรตนกเหนหมูพระรสมีสิแดงเหลอิงด่งรบายรงคหงสิปปาตนันไปเกาน อันวาหมูพระรสมิสิใสดูดาวผกายพริกษผลิกรตน นันด่งง่จักรูถามแลวาแกพรรสมิสิแดงเหลิองรบายรูปปสิปบาตร วาฉันนัน ว่าดูกรพรรสมิสิแดงเหลิองออนด่งงรบายรงคหงสิปปาต เหตุด่งงฤๅใสแลทานจิงใปเกานดู แลบุญสมภารปารมีเขาทานกาทเปนด่งงฤๅ แลทานจิงเหนเราบัดนีกาลนันอนวาพรรสมิสแดง เหลิองอ่อนด่งงทานรบายรงคหงสีปปาต นันดุจรูแปรแลมาขานเตาบแลเบากคดี ว่าดูนีมีบุญสมภารปารมี ในเมิอครังพระเจ้าสางสมภารเมิอวิชาธรเพาสัตววันนัน แลธเชิอดเนอิ ออกใหเปนทานแกผิเลิน กินเปนอาหารบุดวยบุญสมภารปารมีด่งงนิดูจิงใด้เปนพรรสมีสีแดงเหลิองอ่อนด่งงทานรบายรงคหงสิปปาตทังนิดูจิงใปเกานทาน เพราะบุญสมภารปารมีเขางเราด่งงนี ดูจิงไปเกานทานแล ๚

เมินันจิงหมูพระรัสมีสีพณณด่งงดาวผกายพริกแลผลิกรตนกเหาะฉวัตใปเบิองหนาแทน พระรศมีสีแดงเหลิองอ่อนด่งงรบายรงคหงสิปปาตนัน จิงหมูพรรสมิสีแดงเหลิอง ออกด่งงรบายรงหงสิปปาตนันเหนเพราะรสมีพณณด่งงดาวผกายพริก แลผลิกรตนนัน ใปเกานแลพรรสมีสิแดงเหลิองอ่อนนัน ดุจจดงงรูถามพระรสมิจิงใปเกานนัน ว่าดูกรหมูพระรสมิมีพณณดงงดาวปรกายพริกษผลิกรตน นันวาเหตุใดทานใสจิงใปเกานเราแลบุญสมภารปารมี เขางทานกทำเปนดงงฤๅแล เริ่มอังกา เตทานไปเกานเราบัดนี จิงกาลนันอันวาหมูพระรสมิผรณณดวงดาวผกายพรักษผลกรตนัน ดุจดงงแปรหเกาดวาบุญสมภารปารมิเรานีใสใด เมิอพรเจ้าสางสมภารเมอิครังธเปนสสสบณฑิต วันนันฉมิใจสทฺธายแลปติสฐานตัวให้เปนทานแลเทาดตัวลงในใฟ อันพรอินธรเกางเทาตัวให้เนิอเปนทาน แกพราหมณด้วยเดชบุญสมภารปารมีเราดงงนีจิงใจใดมาเปนพรรสมิมิพณณดวงดวงผกายพริกษผลิกรตนเราจิงใดไปเกานด่งงนิแล ๚

เมิอนันอันวาหมูพรรสมิเจ้าทงหลายแขงกันเหาไปเบิองหนาแล้วกเดลายลงข้างใตเถิงทุกแกงทุกพาย[๑๕]ฉายพรรัศมีเถิงอวิจิยนรกเถิงแพนสุดปถวีดลใด ๒๔๐๐๐ เยาชนแล้วกเถิงสมอันธรงนำแลตินใวมีบมีให้ใหว้ ๙๖๐๐๐๐ เยาชนแล้วค้นไปเถิงอกาศอันตอพายใดเบิองบนพนใสพุงขินใปโดยอันดับแลพะนอรูปพรหมขีนใปเถิงลมอชดากาศ[๑๖]อันดูฝ่ายบ่น แลฝ่ายทัง ๔ ทิศพุงใปเถิงอนนตจกรวาฬทุกด้าน ๒ แลพรรัศมีทงหลายนันเหนสาวนงเข้าไปทุกกรูทุกเชากห้วยเน้นเขาในทาถำแลเปลางเชางเห้วเงิอมแง แลที่มีอนันอันทิรสมิแหงพรอาทิตยแลพรจันทรเสางเท้าเข้าใปบมิใดนัน อันวาพระรัสมีพรพุทธเจ้าวันนัน อาจจเสางใหเหนทุกแหงแพงพราย[๑๗]แล เมิอพรพุทธเจ้ากทำปาฏิหารครังนัน อาจจเสางไหเหนทุกแพงพรายแลเมิอพระพุทธเจ้ากทำปราฏิหารครั้งนัน แผนดินกไหวหวัน (ไหวัน) ทังปวงทัง พระสมุทธกดีเพางเนางรเลากทังพระสุเมรุพตอ่อนเนามเคามด่งงเยาดหวายอันทานลนใฟแลอ่อนสรพพตุริยดนตรีทงหลายอันหาจิตรบมิใดกดี หากตางเอาดุจดงงมีคบดีแลเปาแลหากอยูหากเปลงเสิยงนันออกเองแล เพราะหนักหนาถวายบูชาแตพรพุทธเจ้า แล้วพรหมทังหลายคือ อรูปพรหมกดีกลลมาคคาร แดพระพุทธเจ้าด้วยเพราะด่งงนัน ๚

แลกทำเถิงพระพรหมมอันชืออรูปาวจรภูมิ อันเปนอฏฐกณฺฑโดยสงเขป แลวแตเทานิ แลฝูงสัตวทังหลายอันเกอดในใตรภพพนิแมนวามียศสักดิสมปตติกดิ คือ ด่งงว่าพรญามหาจกรพตติราช นันกดีด่งงพระอินทเริ่มอังกา ไตเจ้าไตรตริงสภิภพพกดี ด่งงพรพรหมกดิ ทังนับเหานจยินอยูหมันดงในยศสักดิสมปตติใดเลยย สักคาบเทียรเยามรู้ฉิบหายรู้ตายจากรูพลัดพรากจากสมปตตินันแล อันว่าพรอินทรกดีพรพรหมกดี ครันว่าเถิงเมิอสันแกอายุสมแล้วกเทียรเยามเทางเทียวเวียรใปมา ในใตรภพพนิบมิรูแลวเลยสักคาบ บางคาบเลาใปเกอดในจตุราบายแลว่าในทนทุกเวทนามานักหนา กมีแลเยามว่าบมิเทียงในสงสารนิเพิดดงงทัน อันวาฝูงสัตวในนรกนันครนวาเข้าสันอายุสฺมเขาทิในนรกนัน ลางคาบเข้าขินไปเกิอดทินรกนันนิงเกาเลาดงนิกมิ ลางคาบใป ลางคาบใปเปนเปรตกมี ลางดาบเปนสัตวติรจฉานกมี ลางคาบใปเปนอสุรกายกมี ถาแลว่ายังเคายใดทำบุญปางแตเกานใส ลางดาบใปเกอดเปนมนุสสสงสา ลางคาบเลาใดใปเกอดในฉกามาวจรภูมิหกชันฟาเลากดี แลวาฝูงสัตวอันอยูในนรกนัน ผิวาอายุสมในนรกนันเกอดในภูมิทัง ๑๑ อันคือกามาพจรภูมิใดใสอันจใปเกอดในพรหม ๒๐ ชันนันบเหาน ใดสักคาบ สวนอันเกอดในเปรตวิสยใสเมิอสินอายุสมในเปรตทันลางคาบเลาเกอดที่เปรตนันกมี ลางคาบใปเกอดเปนติรจฉานกมี ลางคาบไปเกอดเปนอสุรกายกมิ ถ้าว่าผูแลใดทำบุญแตเกานใสกใด้เกอดเปนมนุสสในมนุสสเลากยแลเทพยดาภูมด่งงกลาวนันแล อันจใดใปเกอดแหงอินกว่านิ หาบมิใดเลย ฯ สัตวอันเกอดในติรจฉานหลายนิ ถาแลตายจากชาติติรจฉานแล้ว ลางคาบเปนติรจฉานเลากมิ ลางคาบใปตกนรกกมิ ลางคาบใปเปนเปรตกมี ลางคาบเปนอสุรกายกมี ผิแลมิบุญอันใดกทำแตเกานใสยังใดใปในสุคติภูมิอิน จใดไปเกอดในภูมอันอิน คันวาพรหมทัง ๒๐ อันนันใปเกอดบมิใด อนวาในฝูงอสุรกายทังหลายนันผิแลแลสินอายุสฺมเท้าแล้ว ลางคาบเกอดในอสุรกายเล้า ลางคาบไปตกนรกแล้ว ลางคาบเปนเปรตเลา ๑ ลางคาบเปนติรจฉานเลา ลางคาบเปนมนุสสลงคาบใปเกอดในฉกาเริ่มอังกา โตมาพจร ภูมกมี แลจใดขีนใปเกอดเปนพรหมใสบเหานใดใป ๚

ฝูงสัตวอันเกอดเปนมนุสสนียังมี ๒ จำพวก ๒ นิง ชืออนธปุถุชน จำพวกนี้ชื่อ กลฺยาปุถุชน ฯ อันว่าพวกทีเปนอันธปุถุชนนัน ครันว่าจะตายจากมนุสสนิเยามใดใปเกอดในจตุราบายทัง ๒ คือว่า นรก ๑ แลเปนเปรต ๑ เปนติรจฉาน ๑ เปนอสุรกาย ๑ ถาว่าเกอดเปนมนุสสเลากดี เยามเปนทุรพลเปนคนบลักบัดตรี เปนคนโหดหินเพิออันมิรูจักกาลอันจเปนบุญแล อนว่าจำพวกทิเปนกลยาณปุถุชนนัน ครนวาตายจากมนุสสเยามใด้ใปเกอดในสวรรค กมิใด้ไปสูนิพฺพานกมิเทาเวนแตชันพรหม ๕ ชัน อันอวิหาศอคคปฺปาสุทสฺสา สุทสฺสิสอกนิฏฐแล ๕ ชันนี้ชือปญฺจาสุทธาวาส แลมนุสลบเหานไดใปเกอดเปนมนุสสนิเยาม ใดใปเกอดแด ๒๖ ภูมใส ฝูงเทพยทังหลาย อันเกอดในฉกามาพจรภูมิ ๖ ชันนันครันว่าจากทิอยูแหง่คน ถ้าผูใดแตลใดเถิงแกมคคแลผลใสครันว่าชนสามาวิพธิ ลางตายใดเกอดในฉกามาพจรกมี ลางคาบเกอดในมนุสสตัวกมี ลางดาบใปเกอดในจตุราบายกมี ลางคาบใดใปเกอดในรูปพรหม ๑๑ ชันคือว่าพรหมจาริสชชาเปนอาทิเบื้องบนกมี ผิเกอดแต ๒๖ ชันใสสวนรูปภูมิ ๕ ชันชือปญจาสุทธาวาศนันบเหานใดใปเกอด ฝูงรูปพรหมอันมิใจใด ๑ ชันอันอยูคำอสญญิคคลงมาขางตำ ฝูงใดอันใดเถิงแตมคคแลผลใส จิงเกอดครันวาสินอายุสมลงตายเกอดในพรหม ๑๑ ชันนันเลากมี ลางคาบใปเกอดในอสญญิภูมชน ชนเปนพรหมอนมิแตรูปแลหาจิตรบมิใดนันกมี ลางคาบไปเกอดในอรูปภูมิ ๔ ชันสุดบนแลเปนพรหมมีแตจิตรหารูปบมิในนันกมี ลางตายมาเกอดในสุคติภูมิอันมีสุกขสมปตตินักีบเหานใดใปเกอดในจตุราบายนันสักคาบแล ฯ สวนพรหมในอสญญิสคคพรหมนัน เริ่มอังกา เตาครันวาสิมอายุสมเยามใดลงมาเกอดในสุกขติภูมทัง ๗ ชันนิเยามเสวยสุกขสมปตติใสบเหานใดใปเกอดในภูมอันอินกวานิแล ฯ ฝูงพรหมอันเกอดในอรูปพรหมทัง ๔ ชันนันครนวาสินอายุสมลางคาบใปเกอดในภูมชันนีกมี ลางคาบใปเกอดในอรูปพรหมชันบนกมี ลางคาบลงมาเกอดในสมปตติ คือสุคติภูมทัง ๗ ชันกมีบาเหานเกอดในอรูปพรหมชันตำบเหานเกอดในภูมิ ๓๐ ชันเยามเวิยนใปเวิยนมา แลเอาปฏิสนทิจุติหายอันหายอันเกอดอันบมีเทิยงบมิแทให้ เลากยทังหลายรูดวยปรกานด่งงกลาวมานิแล ฯ อยาวาแตสัตวอันมิใจแลบมิรูหายเลย บเริอมดงงวาแผนดินแลภูเขาแลนำแลถำเถิอนทังหลาย อันมิแกอวินิเคาตตรูแลหาจิตรบมิใดดงนีกดี สิยังว่ารูฉิบหายแลบมิเทิยงบมิแทสักอันเลย ๚

อันวาเข้าพระสุเมรุราชอันสูงใด ๘๔,๐๐๐ เยาชนใดนำกใด ๘๔,๐๐๐ เยาชนโดยหนากใด เยาชนแลเขาพระสุเมรุราชนันแลกลมโสโดยเราบปริมณฑลใด้ ๒๕๒,๐๐๐ เยาช ด้านฝ่ายตรวันออกอันเปนฝายบุรพพวิเทหหนัน เทิยรเยามเงอนแล ฯ ดานหัวเนาน[๑๘] พระสุเมรุราช อันอยู่ฝ่ายชมพูทวีปอันทิเราอยูนิเทียรเยามแก้วอินธนิล ฯ ดานตรวันตกพระสุเมรุราช ฝายอมรเคายานทวีปมิพณณเทียรเยามแก้วผลิกรตน ฯ ดานตีนเนาน[๑๙] พระสุเมรุราชฝายอุตตรกุรุทวีป มีพณณเทียรเยามเทาง แลดานตรวันออกแลมิพณณเทียร เยามแตลวนเงอนนันใด ๖๓๐๐๐ เยาชนมีพณเยามแกวอินทนิลอันนันใด ๖๓,๐๐๐ เยาชนแล ฯ ตามตรวันตกเยามแก้วผลิกรตนใด ๖๓๐๐๐ เยาชนแล ตามตรวันตกเยามแก้วผลิกรตนใด ๖๓๐๐๐ เยาชนแล ดานตีนเนานมีพณณเทิยรเยามเทางใด ๖,๓๐๐ เยาชนแล เหมิอนเจามเขาพระสุเมรุราชนัน แลเริ่มอังกา ตํมีไพรชน ปราสาทในกลางงเมิองนครใตรตริงสนันโดยกวาง ๑๐๐๐๐ เยาชนแล ฯ ไตเขาพระสุเมรุราชนัน ยังมีพภพพอสวอยูกวางใด ๑๐๐๐๐ เยาชน แลมีเขา ๓ อนปรดุจจเกานเคราเร้างตินเขาพระสุเมรุราชนันใวชื่อว่าตรีกูฏปพพตโดยสูงเขา ๓ เจามเยาดนันแลอัน ๒ แล ๔๐๐๐ เยาชนแล ใดคึน เข้าครืกูฏนันมีแผนดินเมิองอสูรภำพพอยูหวางเข้านันแล ฯ ใดคึนเข้าตรีกูฏนันมีแผนดิน เมิองอสูรพิภพอยูหวางเข้านันแล เนากเขาพระสุเมรุราชนันมีแมนันชือ สีทนตรสรมุทธร อยูเลามเราปโดยกวางงนันใด ๘๔๐๐๐ เยาชนโดย ๘๔๐๐๐ เยาชนแล ฯ เนากแมนํา สีทนตรนัน ออกมาจิงมีภูเขาอันนิงชือว่ายุคนธรเข้านันเลามเราปพระสุเมรุราชโสดเขา ยุคธนนัน สูงใด ๔๒๐๐๐ เยาชนแลจมลงใตนํานันกใด ๔๒๐๐๐ เยาชนโดยหนาใด้ ๔๒๐๐๐ เยาชนแลจมลงใตนำนันกใด้ ๔๒๐๐๐ เยาชน โดยหนาใด้ ๔๒๐๐๐ เยาชน โดยรอบเข้านั้น ปริมณฑลใด ๑๐๐๘๐๐๐ เยาชนแล เนากเขายุคนธนัน มีแมนําอนึง ชือสิทนดร ตรมุททรเลามเราปโดยกวางนำนันใด ๔๒๐๐๐ เยาชนโดยตกนำนันใด ๔๒๐๐๐ เยาชนแล ฯ เนากนำออกมามีเข้าอัน ๑ ชือว่าอิสินธรเลามเราบโสตแลเข้านันโดยสูงใด้ ๒๑๐๐๐ เยาชนแลจมลงใดนำกใด้ ๒๑๐๐๐ เยาชนโดยหนากใด ๒๑๐๐๐ เยาชนโดยปริมณฑลเราบนันใด้ ๑๓๔๖๐๐๐ เยาชนแล ฯ เนากเขานันมีแมนํา สีทนตรสรมุทธเลามเราบโดยกวางใสใด้ ๒๑๐๐๐ เยาชนโดยภุคนานันใด ๒๑๐๐๐ เยาชนแล เนากนำนันเอากมามีเข้าอนิงชือว่า กรวิกโดยสูงใสใด ๑๑๕๐๐ เยาชน จมลงใตนําใด ๑๐๕๐๐๐ เยาชนแล ๚