คำชี้แจง
เอกสารโบราณ เป็นแหล่งข้อมูลเบื้องต้นที่บันทึกวิทยาการของบรรพชนไทย ทุกสาขาวิชาไว้เป็นมรดกภูมิปัญญาแก่สังคม อีกทั้งยังเป็นเครื่องแสดงความเจริญรุ่งเรืองของชาติที่มีวัฒนธรรมสืบทอดมายาวนาน
หอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร มีหน้าที่ในการสงวนรักษา ให้บริการและเผยแพร่ความรู้จากเอกสารโบราณเหล่านั้นให้กว้างขวาง จึงคัดเลือกต้นฉบับหนังสือสมุดไทยเรื่อง “ตำราช้าง ฉบับรัชกาลที่ ๑” ซึ่งมีศักราชปรากฏในต้นฉบับว่า เขียนขึ้นในรัชกาลที่ ๑ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ มาจัดทำคำอธิบายรายละเอียดเพื่อพิมพ์เผยแพร่เป็นที่ระลึกเนื่องในวโรกาสพระราชพิธีสมมงคลพระชนมายุเท่าพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เป็นการสนองพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช พระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐยิ่งของชาวไทย โดยลงภาพข้อความต้นฉบับทั้งเล่ม จัดทำคำอ่านปัจจุบันของเนื้อหา คำอธิบายศัพท์ยาก และดรรชนี รวมทั้งนำเรื่องที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลในต้นฉบับ ซึ่งเคยพิมพ์เผยแพร่แล้วมารวบรวมไว้เป็นภาคผนวกด้วย
หอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร หวังเป็นอย่างยิ่งว่า หนังสือเล่มนี้จะให้ความรู้และอำนวยประโยชน์ให้เกิดความเข้าใจและตระหนักในคุณค่าของเอกสารโบราณยิ่งขึ้น อันจะมีส่วนช่วยเสริมสร้างทัศนคติในการอนุรักษ์มรดกภูมิปัญญาของชาติให้มั่นคงสืบไป
ผู้อำนวยการหอสมุดแห่งชาติ
ประธานคณะกรรมการจัดทำหนังสือที่ระลึกฯ
เรื่อง ตำราช้าง ฉบับรัชกาลที่ ๑