ฉากที่ ๒ – สวนในบ้านพระยาวัชรินทร์

(พระยาอมรประสิทธิ์วิทย์ กับนายคงเดินเข้ามา)

พระยาอมร

เฮอ เฮอ! เจ้าคุณวัชรินทร์ได้เมียสาวหรือ! นึกๆ ก็ขัน เมื่อเมียเก่าตายน่ะพูดไว้แข็งแรงนัก ว่าเปนเลิกไม่มีเมียอีกเลย

นายคง

ใต้ท้าวต้องระวังหน่อยขอรับเรื่องนี้ เจ้าคุณวัชพอพูดเรื่องนี้ขึ้นเหมือนใครไปโดนแผลอะไรเข้าอันหนึ่งเทียว

พระยาอมร

เออ เออ จะต้องระวัง เออเจ้าว่าว่าเจ้าคุณแกโกรธเจ้าบุญสมไม่ดูหน้าดูตาเทียวหรือ

นายคง

ขอรับโกรธเอาจริงๆ จังๆ มันเปนด้วยคนตามเหล่านี้แกล้งยุแหย่ใส่ความ ว่าพ่อบุญสมมาเกี่ยวข้องอะไรกับคุณหญิงละม้าย แต่ถ้าคุณหญิงละม้ายชอบใครในสองคนพี่น้องนี่แล้ว ผมเห็นเหมือนจะเป็นท่านขุนเจริญเสียมากกว่า

พระยาอมร

ฮือ ข้ารู้อยู่แล้วว่ามีคนอยู่ชุดหนึ่งที่ไม่ทำอะไรในโลกนี้ นอกจากตั้งกองใส่ความกะนินทาคน แต่อย่ากลัวเลยในส่วนตัวข้าเปนไม่ฟังคนจำพวกนั้นเลย ถ้าเจ้าบุญสมมันไม่ได้ทำผิดคิดร้ายอะไรใครละก็ ข้าจะจัดการใช้หนี้ให้มันให้หมด

นายคง

ถ้ายังงั้นละก็ใต้เท้าเห็นจะทำให้พ่อบุญสมกลับตัวได้เทียวขอรับ เชื่อผมเถอะ ผมยินดีจริงๆ ที่เห็นว่าใต้เท้าไม่ปักปำพ่อบุญสมเหมือนคนอื่นๆ

พระยาอมร

อ๊ายเจ้าคงเอ๋ย ก็เมื่ออายุเท่าๆ อ้ายบุญสมน่ะข้ามันวิเศษวิโสอะไรนักทีเดียว ทั้งตัวข้าทั้งนายของเจ้าแหละไม่ได้เปนคนที่เรียกว่าผ้าพับไว้หรอก ก็แล้วก็ทีหลังเปนยังไงล่ะ หาคนดีกว่านายเก่าของเจ้าได้สักกี่คนเทียว

นายคง

อ้อเจ้าคุณวัชมาแล้วขอรับ

(พระยาวัชรินทร์เข้ามา)

พระยาวัช

ฮะ ฮะ! แหมเจ้าคุณ เพื่อนเก่าเพื่อนแก่ สบายอยู่หรือครับ (จับมือกัน)

พระยาอมร

ผมยินดีจริง ๆ ที่ได้พบเจ้าคุณอีก อะไรครับ ได้ยินว่าได้คุณหญิงใหม่อีกคนแล้วหรือ

พระยาวัช

ครับ ครับ แต่อย่าเพ่อพูดกันเลยอ้ายเรื่องนี้

พระยาอมร

ฮือ! ผมได้ทราบว่าหลานผมคนหนึ่งไม่เปนการหรือครับ

พระยาวัช

ผมเสียใจจริงๆ ในเรื่องนี้ เสียคนเสียแล้ว แต่ไม่เปนไร พี่ชายแก้กันได้เทียว คนสรรเสริญทั่วหน้า

พระยาอมร

ผมเสียใจที่ได้ทราบข่าวเช่นนั้น ถ้าคนสรรเสริญทั่วหน้า ต้องแปลว่ามันไปเที่ยวเลียตีนเปรอะไปทั่วหน้า

พระยาวัช

อะไร เจ้าคุณจะติเตียน เพราะไม่มีคนเกลียดหรือครับ

พระยาอมร

ใครที่มีความดีอยู่ในตัวของตัวจริงๆ ต้องมีคนเกลียดมั่ง เพราะย่อมต้องมีคนอิจฉา แต่ขออย่าให้เจ้าคุณเข้าใจผิด ผมไม่แก้แทนอ้ายบุญสมในการประพฤติผิดของมัน ผมตั้งใจจะลองใจมันดูทั้งสองคน

พระยาวัช

ในส่วนขุนเจริญน่ะผมรับประกันเทียว

พระยาอมร

เจ้าคงเขามีความคิดของเขาไว้แล้วว่าจะให้ผมลองใจอ้ายหลานผมทั้งสองคนด้วยวิธียังไง

พระยาวัช

เปนยังไงกัน ไหนพ่อคงเล่าไปทีหรือ

พระยาอมร

เออเล่าให้เจ้าคุณวัชท่านฟังเถอะวะ

นายคง

เรื่องราวเปนยังงี้ขอรับ มีคนอยู่คนหนึ่งชื่อยิ้มเปนญาติกับหลานใต้เท้าทางมารดาเขา นายยิ้มคนนี้แต่แรกก็เปนคนค้าขาย แต่โดนเคราะห์ร้ายป่นปีฉิบหายหมดเปนหนี้เขายับเยิน ก็ได้เขียนหนังสือมาถึงทั้งขุนเจริญทั้งพ่อบุญสม ขุนเจริญนั้นมีแต่ตอบผัดเพี้ยนอยู่เสมอ แต่พ่อบุญสมน่ะอุส่าห์ช่วยเหลือตามกำลังที่มี ถึงเดี๋ยวนี้เองก็กำลังคิดจะหาเงินอยู่ เงินรายนี้แหละขอรับคิดจะเอาไปใช้หนี้ของตัวเองมั่ง แต่ได้ตกลงแน่นอนว่าจะแบ่งไปให้นายยิ้มส่วนหนึ่งด้วย

พระยาอมร

ฮือ นี่แหละมันเปนลูกน้องชายผมแท้เทียว

พระยาวัช

ก็แล้วยังไรเจ้าคุณอมรถึงจะได้เห็นปรากฎ

นายคง

ยังงี้ซิครับ ผมจะไปบอกขุนเจริญกะพ่อบุญสม ว่าเดี๋ยวนี้นายยิ้มน่ะมาเองเพื่อขอความกรุณาต่อเขา ก็ทั้งสองคนพี่น้องยังไม่เคยเห็นนายยิ้มเลย เพราะฉะนั้นให้เจ้าคุณอมรไปแทน ก็คงได้เห็นใจกัน

พระยาวัช

ดีละ คงได้เห็นหรอก

นายคง

อ้อผมลืมไป เมื่อผมเข้ามานี่พบเจ้าเจ๊กเหล็งที่ประตูบ้านใต้เท้า

พระยาวัช

เออดีละ เอาเข้ามาเล่าเรื่องราวของเจ้าบุญสมให้เจ้าคุณอมรฟังเสียก็ดี พ่อคงไปตามเข้ามาทีเถอะน่ะ (นายคงออกไป) เจ้าเจ๊กคนนี้หากินอย่างดีนักครับ เที่ยวรับจำนำเขาขนาบไปเอาจนมั่งมี (นายคงพาจีนเหล็งเข้ามา)

นายคง

เหล็ง นี่ยังไงละเจ้าคุณอมรประสิทธิ์วิทย์ (จีนเหล็งไหว้)

พระยาอมร

ฉันได้ทราบว่าแกได้มีธุระเกี่ยวข้องกับนายบุญสมหลานชายฉันมาก

จีนเหล็ง

ขอรับ เก้าผมได้ตั้งใจช่วยเขาเต็มกำลัง แต่เขาฉิบหายตายโหงเสียเลี้ยวถึงได้มาหาผม

พระยาอมร

ก็เปนเคราะห์ร้ายของเขา แกไม่มีโอกาศแสดงความสามารถของแก

จีนเหล็ง

ไม่มีโอกาศเลยทีเดียวขอรับ เมื่อมาหาเก้าผมนายบุงสมมีหนี้ท่วมหัวท่วมหูเสียเลี้ยว

พระยาอมร

แต่แกก็ได้ตั้งใจช่วยเต็มสติกำลังแล้วไม่ใช่หรือ

จีนเหล็ง

ผมได้ตั้งใจเต็มที่เสมอขอรับ วันนี้เองผมเกือบจะพาคนไปอีกคนหนึ่งที่เขามีเงินให้ยืม เขายังไม่รู้จักนายบุงสม นายบุงสมก็ยังไม่รู้จักเขา

พระยาวัช

นายบุญสมยังไม่เคยยืมเงินจากท่านผู้นี้เลยหรือ

จีนเหล็ง

ยังไม่เคยขอรับ ถ้าเคยเขาก็รู้ไส้รู้พุงไม่ยอมให้กู้อีกเลยขอรับ คนนี้เขาชื่อนายหยินแต่ก่อนเปนคนทามโรงสี เดี๋ยวนี้ลูกชายเขาทาม

พระยาวัช

เจ้าคุณอมรผมนึกอะไรออกอย่างหนึ่ง นี่แน่เหล็งแกว่านายบุญสมไม่รู้จักนายหยินไม่ใช่หรือ

จีนเหล็ง

ไม่เคยเห็นเลยขอรับ

พระยาวัช

ดีเทียวเจ้าคุณครับ เจ้าคุณจะได้มีโอกาศเห็นพ่อบุญสมได้ดีกว่าอย่างพ่อคงคิด เจ้าคุณไปกับเจ้าเหล็งนี่แน่ขอรับ เรียกตัวเสียว่านายหยิน ถ้าไปยังงั้นละก็เถอะ ผมรับประกันเปนได้เห็นหลานเจ้าคุณดีแท้เชียว

พระยาอมร

ชอบกล ชอบกล จริงผมชอบความคิดเจ้าคุณมากกว่าของพ่อคง แล้วเอาไว้ปลอมเปนนายยิ้มไปหาอ้ายบุญส่งพี่ชาย

พระยาวัช

จริงซิครับ

นายคง

เหล็งแกเข้าใจนะ แกต้องทำตามเจ้าคุณท่านประสงค์นะ

จีนเหล็ง

แน่ทีเลียว ไม่ทำอั๊วก็คงไม่ไล่เงินของอั๊วคืงเลย (ชักนาฬิกาออกมาดู) เกือบถึงเวลาไปเลี้ยว

พระยาอมร

เอ๊ะก็กันจะปลอมเปนเจ๊กยังไง

จีนเหล็ง

ไม่เปนไล คนนั้นไม่ใช่เจ๊ก เขาเปนคงไทย

พระยาอมร

เออแล้วคนชนิดนั้นควรจะพูดยังไงมั่ง

พระยาวัช

อ๋อข้อนั้นไม่ยาก ข้อสำคัญคือต้องเรียกเอาดอกเบี้ยให้แรงๆ ยังงั้นไม่ใช่หรือเหล็ง

จีนเหล็ง

ยังงั้นขอลับ

พระยาอมร

อ๊า ข้อนั้นไม่ต้องกลัวกัน จะเรียกสักชั่งละ ๒ สลึงหรือบาทหนึ่งเทียวเปนอย่างน้อย

จีนเหล็ง

ถ้าเรียกเท่านั้นเขาจับไล่แน่ทีเลียว ว่าไม่ใช่คงจริง

พระยาอมร

เอ๊ะ ก็ยังงั้นเท่าไรละ

จีนเหล็ง

เลี้ยวแต่การ ถ้าดูท่าทางเขาไม่สู้จะรีบร้อนก็เลียกแต่เพียงชั่งละ ๔ บาท ถ้าดูเขาร้อนใจอยากไล่มากๆ ก็เลียกได้มากขึ้นกว่านั้นสองเท่า

พระยาอมร

เออแล้วยังไงอีกล่ะ มีเวลาสอนอีกไหม

พระยาวัช

สอนกันไปเวลาเดินไปกลางทางก็ได้

พระยาอมร

ไปกันก็ไปซิ (พระยาอมรกับจีนเหล็งพากันออกไป)

พระยาวัช

เอาละคราวนี้ เจ้าคุณอมรจะได้เห็นความจริงในตัวพ่อบุญสมละ แกมันรักเจ้าบุญสมนัก ถ้าทำอย่างแกแนะนำเดิม แกก็จะไปบอกกันเสียให้รู้ตัวก่อนนี่

นายคง

ผมไม่ได้คิดเช่นนั้นเลยขอรับ

พระยาวัช

เออแล้วอ้ายเจ้าอะไรของแก ชื่ออะไรนะ

นายคง

ชื่อพาขอรับ

พระยาวัช

เจ้านี่นะ ทีจะมาเปนพยานให้เห็นความสุจริตของพ่อบุญสม เออเอาตัวมาให้ฉันเถอะ อ้อหลานสาวฉันมานั่นแล้ว ฉันอยากพูดกะหล่อนสักหน่อย

นายคง

ยังงั้นผมลาก่อน (ออกไป)

พระยาวัช

แม่ถวิลออกมาหาลุงหน่อยเถอะ

(ถวิลออกมา)

ถวิล

ทำไมล่ะเจ้าคะ

พระยาวัช

มานั่งลงที่นี่แน่ ลุงอยากจะถามอะไรสักหน่อย (ถวิลนั่ง) ยังไงเรื่องขุนเจริญ

ถวิล

โธ่ คุณลุงคะ ขอประทานโทษทีเถอะ อย่าพูดเรื่องนี้อีกเลย

พระยาวัช

เขาเปนคนดีนะหลานนะ

ถวิล

ดิฉันทราบแล้วเจ้าคะ แต่ดิฉันไม่รักก็จะมาขืนให้รักให้ได้ ใจคนมันขืนได้ง่าย ๆ เมื่อไรละเจ้าคะ ขืนก็ได้แต่กาย

พระยาวัช

ดูดู๋ ดื้อด้านไม่เข้าเรื่อง นี่ไม่มีอะไร หลงอ้ายเจ้าบุญสมเท่านั้นเอง ความชั่วของมันมาจับอกจับใจยังไง ราวกะถูกเสน่ห์

ถวิล

พุทโธ่ คุณลุงก็ช่างใจดำเสียจริงๆ เทียว ห้ามไม่ให้ฉันพบ หรือเขียนหนังสือถึงพ่อบุญสม ดิฉันก็ทำตามแล้ว ยังจะเอายังไงอีกก็ไม่ทราบจริงหรอกได้ยินเรื่องราวต่างๆ เรื่องนายบุญสมมากมายที่ทำให้ดิฉันเห็นได้ว่า ไม่ควรมีใจผูกพันอยู่ในตัวเขาอีกต่อไป แต่จะทำยังไงได้ ใจมันอดสงสารไม่ได้นี่เจ้าคะ

พระยาวัช

สงสารเท่าไรก็สงสารไปเถอะ ลุงอนุญาตให้สงสาร แต่ไม่อนุญาตให้รัก เจ้าจะรักต้องรักคนที่ดีๆ กว่า

ถวิล

ขุนเจริญน่ะดิฉันรักไม่ได้จริงๆ ทีเดียว

พระยาวัช

ไป ดื้อด้านไม่เปนเรื่อง ระวังตัวเถอะทั้งสาวๆ แล้วยังงี้แหละจะได้รับงานกัน

ถวิล

โธ่ คุณลุงก็ช่างไม่เห็นอกเห็นใจมั่งเลย (ร้องไห้ออกไป)

พระยาวัช

ร้องไห้ ว่าเข้าก็ร้องไห้ เฮ้ยนี่ยังไงนะใครๆ ในบ้านนี้จึงคบคิดกันขัดใจเราไปเสียหมด อ้ายตัวเราเองแต่งงานยังไม่ถึงสิบห้าวัน พ่อนางถวิลอยู่ดีๆ ไม่เจ็บไม่ไข้อะไรเลยเทียว แกล้งตายลงไปแล้วทิ้งนางถวิลไว้ให้เราเลี้ยง (เสียงละม้ายร้องเพลงอยู่ข้างใน) เออละม้ายวันนี้ยังไงดูใจฅอดี พุทโธ่ ถ้าเราทำให้หล่อนรักได้สักนิดเดียวก็เอาเถอะ จะสบายอกสบายใจหาน้อยไม่

(ละม้ายออกมา)

ละม้าย

คุณเจ้าคะ นี่คุณวิวาทกะแม่ถวิลหรือ อะไรดิฉันไม่อยู่คุณก็พื้นเสียด้วย ไม่ถูกแบบเลย

พระยาวัช

โธ่แม่ละม้าย ถ้าหล่อนจะทำให้ฉันไม่ต้องโกรธเลยละก็ได้ดี๊ดีเทียวนะ

ละม้าย

ได้จริงยังงั้นก็ดีสิคะ ดิฉันอยากให้คุณใจดีเทียว เวลานี้นั่งลงเถอะคะ (ละม้ายเองไปนั่งลงข้างพระยาวัช) คุณใจดีหน่อยนะคะ

พระยาวัช

เออ เออ ใจฉันดีแล้วละ

ละม้าย

งั้นขอเงินดิฉันสักสองร้อยบาทเถอะคะ

พระยาวัช

ฮะ! อะไรใจดีก็ตอ้งเสียเงินด้วยหรือ

ละม้าย

แน่ละซิคะ ธรรมเนียมคนใจดีใครขออะไรก็ต้องให้ทั้งนั้นแหละ

พระยาวัช

ยังงั้นหรือ ก็ได้น่ะซิ ถ้าพูดกันยังงี้ละก็เท่าไรเท่ากันเทียว คราวนี้ละอยู่ด้วยกันให้ปรองดองยังงี้เสมอนะ

ละม้าย

ได้สิคะ ดิฉันก็เบื่ออ้ายการวิวาทกันเต็มทีแล้วละ

พระยาวัช

เออยังงั้นต่อไปเรามาแข่งกัน ว่าใครจะทำใจดีได้กว่ากัน

ละม้าย

โธ่ คุณนี่พอใจดีเข้าละก็น่ารัก เวลานี้ละเหมือนเมื่อแรกคุณไปขอดิฉัน เมื่อนั่นละหน้าตาไม่มีบึ้ง มีแต่ยิ้มแฉ่งอยู่เสมอแหละ

พระยาวัช

จริง เวลานั้นต่างคนต่างใจดีทั้งสองฝ่ายแหละ

ละม้าย

ดิฉันนะคะ พอใครว่าเยาะเย้ยคุณละ ดิฉันหรือช่วยแก้แทนจนฅอเปนเอ็น เขาพากันเยาะดิฉันว่ามีผัวแก่เกือบเปนพ่อได้ ดิฉันยังเถียงเขาว่าถึงร่างกายจะแก่ก็ใจยังหนุ่ม เขาว่าคุณหน้าตาไม่สวย ดิฉันยังช่วยแก้เลยว่าไม่สู้กระไรนักหรอก ดูๆ ไปก็เห็นสวยไปเอง

พระยาวัช

ดีแล้ว ขอบใจ ขอบใจ คราวนี้ต่อไปเราต้องคิดตั้งใจอยู่กินด้วยกันให้เปนปรองดองกันทีเดียว

ละม้าย

แล้วเปนไม่ทะเลาะกันอีกละนะคะ

พระยาวัช

ไม่ละ แต่แม่ละม้ายน่ะนะ ขอให้ระวังใจหล่อนเองให้มากๆ เพราะขอให้หล่อนนึกดูเถอะ ทะเลาะกันทีไรละก็ หล่อนเปนผู้เริ่มก่อนทุกทีเทียว

ละม้าย

รับประทานโทษเถอะคะ แต่คุณมักเปนผู้ก่อเหตุทุกที

พระยาวัช

แม่ยอดรักของพี่ ระวัง! การขัดฅอกันยังงี้ไม่เปนเครื่องที่จะรักษาความสามัคคีนะ

ละม้าย

ก็ยังงั้นคุณอย่าเริ่มขึ้นก่อนซิคะ

พระยาวัช

นี่ นี่ ยังงี้ หล่อนไม่แลเห็นหรือ ว่าการที่หล่อนพูดยังงี้นะมันเปนเครื่องยั่วให้ฉันโกรธ

ละม้าย

โถ! ก็คุณอยากคอยพาลโกรธไม่มีมูลยังงี้ –

พระยาวัช

(ลุกยืน) ก็ยังงี้นี่ อยากพาลให้ทะเลาะเสียจริง ๆ เทียว

ละม้าย

(ลุกยืน) ดิฉันไม่ได้อยากพาลเลยทีเดียว ก็อยากจู้จี้ –

พระยาวัช

ฮะ ฮะ นี่ใครเปนผู้เริ่มต้นจ๊ะ

ละม้าย

ก็คุณน่ะซิ ดิฉันไม่ได้พูดอะไร เฮ้ย อ้ายการใจน้อยของคุณน่ะเหลือที่จะทนทานได้

พระยาวัช

ความผิดมันอยู่ที่ตรงใจแม่ละม้ายนี่นา

ละม้าย

ยังงั้นซิ พาลพะโลโสเกตามแบบคนแก่แท้ทีเดียว

พระยาวัช

เออ! เออ! เถอะ เลิกกัน คราวนี้เปนไม่ง้ออีกต่อไปเทียวตกรกซิ

ละม้าย

ก็ยิ่งดี ฉันไม่ทุกข์เลยจนนิดเดียว ฉันไม่ได้แก่จะได้ต้องทุกข์กลัวหาใหม่ไม่ได้

พระยาวัช

พอแล้วๆ แต่นี้ต่อไปฉันเชื่อว่าแม่ละม้ายอาจจะทำความไม่ดีต่างๆ ได้หมดทุกอย่างเทียว อ้ายเรื่องที่เขาเล่ากัน เกี่ยวข้องกับตัวหล่อนกับอ้ายเจ้าบุญสมน่ะ ฉันก็ออกจะเชื่อแล้วว่ามันมีมูลจริง

ละม้าย

เจ้าคุณระวังนะ อย่าพูดยังงั้นนะ ฉันจะไม่ยอมให้คุณสงไสยดิฉัน โดยไม่มีสาเหตุเลยเทียวนะ

พระยาวัช

เออ เออ อย่ากันเมื่อไรก็เอา ฉันจะเอาตัวฉันประจานเสียไม่ให้คนแก่ดูเยี่ยงอย่างอีกต่อไปเทียว

ละม้าย

ตกลง ตกลง เอ้าก็เดี๋ยวนี้คุณกับดิฉันความเห็นก็ลงกันอีกแล้ว เพราะยังงั้นบางทีจะปรองดองกันได้ ไม่ต้องทะเลาะวิวาทกันอีกละนะคะ (หัวเราะเยาะๆ) อ้าว อ้าว ตั้งท่าจะระเบิดปังใหญ่ละ ฉันไม่อยู่ฟังละคะ (หัวเราะเดินออกไป)

(พระยาวัชรินทร์ยืนตลึงอยู่สักครู่หนึ่ง แล้วนั่งผับลงไปบนเก้าอี้ ชักผ้าเช็ดหน้าออกมาเช็ดหน้า)

(จบชุดที่ ๒)

----------------------------

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ