๔

๏ เมื่อนั้น	โฉมนางพิกุลทองเสน่หา
สมสู่อยู่ด้วยพระราชา	อยู่มาก็ได้เจ็ดขวบปี
คิดถึงบิตุเรศมารดา	จะละห้อยคอยหาทั้งสองศรี
จะชวนสมเด็จพระภูมี	ไปเยี่ยมบูรีกับลูกยา ฯ

ฯ ๔ คำ ร่าย ฯ

๏ คิดแล้ว	จึงทูลผัวแก้วเสน่หา[๑]
พระองค์จงทรงพระเมตตา	แต่ข้ามาอยู่ก็หลายปี
รำลึกถึงบิตุเรศมารดา	แก่เฒ่าชราไม่รู้ที่
ขอเชิญสมเด็จพระพันปี	พาข้าน้อยนี้ไปพารา ฯ

ฯ ๔ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	พระมุงกุฎฟังน้องเสน่หา
เจ้าจะไปเยี่ยมเยียนพระพารา	พี่ยาจะไปด้วยเทวี
จำเราจะขึ้นไปอำลา	บิตุเรศมารดาเกิดเกศี
ทรงเครื่องเรืองรัตน์รูจี	ชวนโฉมเทวีกับลูกยา
พร้อมทั้งสุรางค์นางใน	ตามเสด็จท้าวไทถ้วนหน้า
พระเจ้าบทบาทยาตรา	ไคลคลาขึ้นเฝ้าพระบิตุรงค์ ฯ

ฯ ๖ คำ เพลง ฯ

๏ มาถึงจึงชวนกันกราบกราน	พระผู้ผ่านพิภพสูงส่ง
ทูลแถลงแจ้งกิจพระบิตุรงค์	ด้วยโฉมอนงค์นารี
บัดนี้โฉมนางพิกุลทอง	เศร้าหมองจะไปเยี่ยมเกิดเกศี
จะกราบลาบิตุเรศชนนี	แต่ในสามปีจะกลับมา ฯ

ฯ ๔ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	พระสังข์ศิลป์ไชยผู้รุ่งฟ้า
กับนางสุพรรณผู้มารดา	ได้ฟังลูกว่าจะลาไป ฯ

ฯ ๒ คำ ฯ

๏ ลูกรัก	จะขัดนักก็เคืองอัชฌาศัย
เจ้าจะไปกับเมียก็ตามใจ	อวยชัยให้พรพระลูกยา
เรียกเอานัดดามานั่งตัก	จูบโฉมชมพักตร์เสน่หา
โอ้เจ้าจะไกลอัยกา	จะตั้งใจบ่นหาทุกราตรี ฯ

ฯ ๔ คำ เจรจา ฯ

๏ เมื่อนั้น	พระพิไชยมงกุฎเรืองศรี
รับพรบิตุเรศชนนี	จึงตั้งอัญชุลีกราบลา
พระเสด็จมาสั่งเสนาใน	ให้เอาสำเภาทองมาทอดท่า
ขนเครื่องบรรทุกเภตรา	...[๒] ต้นหนให้เตรียมไว้ ฯ

ฯ ๔ คำ เจรจา ฯ

๏ สั่งแล้วเสด็จเข้ามา	ทรงเครื่องอลังการ์ไม่ช้าได้
ทรงศรกับสังข์คู่ใจ	ชมโฉมทรามวัยกับลูกยา
พร้อมทั้งนักสนมกรมใน	ส่งเสด็จท้าวไททั้งวงศา
พอได้พิไชยฤกษ์พา	ยาตราลงสู่สำเภาทอง ฯ

ฯ ๔ คำ เสมอ ฯ

๏ บัดนี้	ต้นหนคนงานทั้งผอง
เห็นเสด็จลงสู่สำเภาทอง	ได้ฤกษ์แล้วให้ชักใบ
ถอนสมอตีม้าล่อระงม	ยิงปืนระดมหวั่นไหว
เป่าสังข์ทั้งแตรเซ็งแซ่ไป	บัดใจก็เคลื่อนสำเภามา ฯ

ฯ ๔ คำ โล้ ฯ

๏ มาจะกล่าวบทไป	ถึงนางกาสุวรรณยักษา
เป็นน้องกาชาวอสุรา	สำแดงฤทธาในนัที ฯ

ฯ ๒ คำ กราว ฯ

๏ เห็นสำเภาทองของมนุษย์	พระพิไชยมงกุฎเรืองศรี
ฆ่าพี่กูม้วยชีวี	ครั้งนี้จะลองฤทธิไกร
เอาพี่ไปไว้เป็นเมีย	ฆ่าพี่กูเสียให้ตักษัย
ถึงกูจะม้วยบรรลัย	ให้ฦาชื่อไว้ว่าน้องเมีย
บันดาลคลื่นลมระงมมา	จะให้เภตรานั้นล่มเสีย
พี่เขยจะลองกับน้องเมีย	ตายเสียให้ฦๅชื่อไวั
ว่าแล้วก็เข้าขวางหน้า	ไม่ให้เภตรานั้นไปได้
โลดโผนโจนจับสำเภาไว้	ตีด้วยกระบองอสุรา ฯ

ฯ ๘ คำ เชิด ฯ

๏ เปรี้ยงเปรี้ยงเสียงฤทธิ์กระบองไชย	สำเภาใหญ่แตกไปมิได้ช้า
เที่ยวค้นจะจับพระราชา	เทพเจ้าบังตาอสุรี
ฝูงคนซึ่งอยู่ในเภตรา	เป็นเหยื่อกับฝูงปลาม้วยเป็นผี
เร่งกริ้วโกรธใจอสุรี	ไม่พบภูมีก็กลับไป ฯ

ฯ ๔ คำ เชิด ฯ

๏ เมื่อนั้น	นางพิกุลทองศรีใส
สำเภาแตกล่มจมนํ้าไป	คว้าหาภูวไนยกับลูกยา
ให้มามืดมนเป็นพ้นไป	ทรามวัยไห้พลางกันแสงหา
ดั่งชีวิตจะม้วยมรณา	ฝูงปลาชะลอเอาเจ้าไป
ว่ายพลางชะแง้แลหา	จะเห็นพระราชาก็หาไม่
นางภาวนาพลางทางว่ายไป	กันภัยที่ท้องพระคงคา
เจ้าว่ายแต่นํ้าตุ๋มตุ๋ม	กระทุ่มแต่นํ้าอยู่ฉ่าฉ่า
หิวโหยโรยแรงนางกัลยา	ปิ้มว่าจะจมน้ำไป ฯ

ฯ ๘ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	องค์พระสมุทรเป็นใหญ่
ซึ่งอยู่รักษาสมุทรไท	สงสารทรามวัยจะมรณา
อย่าเลยมากูจะช่วยส่ง	อย่าให้โฉมยงเจ้าสังขาร์
นิมิตเป็นขอนไม้มิได้ช้า	ลอยรี่เข้าหานางทรามวัย ฯ

ฯ ๔ คำ โล้ ฯ

๏ เมื่อนั้น	นางพิกุลทองหมองไหม้
โผเข้ากอดเอาขอนไม้	คลื่นซัดไปฝั่งคงคา ฯ

ฯ ๒ คำ เชิด ฯ

๏ นางขึ้นเลียบอยู่บนหาดทราย	โฉมฉายชะแง้แลหา
คอยดูผัวรักกับลูกยา	โศกาพ่างเพียงจะขาดใจ
พ่อเจ้าประคุณของเมียเอ๋ย	ทรามเชยพรัดไปอยู่ไหน
เป็นเวรเป็นกรรมได้ทำไว้	ที่ไหนเมียนี้จะเป็นตัว
ครั้งหนึ่งยักษ์ทำให้พลัดพราก	ครั้งนี้มาจากทั้งลูกผัว
ถึงสิ้นชีวิตไม่คิดตัว	ขอพบอยู่หัวกับลูกยา
ว่าพลางนางข้อนทรวงร่ำ	นํ้าเนตรซึมซาบลงอาบหน้า
เกลือกลงกับฝั่งพระคงคา	พ่างเพียงกัลยาจะขาดใจ ฯ

ฯ ๘ คำ โอด ฯ

๏ ครั้นว่าค่อยสร่างสมประดี	จะนิ่งอยู่ฉะนี้ก็มิได้
เกลือกว่ายักษามาเที่ยวไพร	จับได้จะม้วยมรณา
จึงเปลื้องสไบทรงทำธงไว้	ชลเนตรหลั่งไหลทั้งซ้ายขวา
เดินพลางเหลียวดูพระคงคา	จนสุดสายตาเข้าลับไพร ฯ

ฯ ๔ คำ ชาตรี ฯ

๏ เดินมา	เข้าป่าระหงดงใหญ่
เทพเจ้าเบื้องบนเข้าดลใจ	ฝูงสัตว์สิ่งไรไม่ราวี
ลุถึงเวฬุจักรนัครา	เพลาพลบค่ำย่ำแสงศรี
เหน็ดเหนื่อยเลื่อยล้าหลายราตรี	เทวีเข้าอยู่ใต้ต้นไทร
คิดถึงสามีกับลูกยา	ชลนาแถวถั่งหลั่งไหล
ลดองค์ลงพิงต้นไม้	ร่ำไรจนผล็อยม่อยนิทรา ฯ

ฯ ๖ คำ ตระ ช้า ฯ

๏ มาจะกล่าวบทไป	ท้าวไทวิรุฬจักรยักษา
ครองเมืองเวฬุจักรนัครา	ศักดาอานุภาพเกรียงไกร
นักสนมแปดหมื่นสี่พัน	สาวสาวสกรรจ์ไม่นับได้
เมืองน้อยร้อยเอ็ดกรุงไกร	ปูนปองถวายบรรณาการ
เธอมีพระราชบุตรี	ชื่ออรุณวดียอดสงสาร
ฝ่ายพระมเหสีนงคราญ	เยาวมาลย์สู่สวรรคาลัย[๓]
วันหนึ่งเข้าที่ไสยา	ยักษานิมิตเป็นข้อใหญ่
ฝันว่าได้ดาวอันสุกใส	ตกในพระหัตถ์อสุรา
รัศมีสว่างกระจ่างไป	พลัดตกหายไปจากหัตถา
ผวาตื่นจากที่ไสยา	ยักษาออกท้องพระโรงไชย ฯ

ฯ ๑๐ คำ เสมอ ฯ

๏ พร้อมทั้งอสูรเสนา	เข้ามาบังคมประนมไหว้
พร้อมทั้งโหรนอกโหรใน	จึงดำรัสตรัสไปแก่โหรา
คืนนี้เวลาปัจจุสมัย	กูฝันหลากใจเป็นหนักหนา
ว่าดาวดวงหนึ่งโสภา	ตกลงมาที่แท่นบรรทมใน
ในฝันว่าได้ชมชิด	รัศมีวิจิตรแจ่มใส
แล้วมากลับกลายหายไป	กูอัศจรรย์ใจเป็นพ้นนัก
ขุนโหรโหราทั้งหลาย	ทำนายให้เห็นประจักษ์
แล้วยังมีเทวาสุรารักษ์	มาควักดวงเนตรของกูไป ฯ

ฯ ๘ คำ ฯ

๏ ฝันนี้	จะร้ายจะดีเป็นไฉน
จงเร่งทำนายทายไป	ที่ในสุบินของกูมา ฯ

ฯ ๒ คำ เจรจา ฯ

๏ บัดนั้น	ขุนโหรนอกในซ้ายขวา
คูณหารขับไล่ในตำรา	มิช้าก็ทูลขึ้นทันใด
ฝันว่าได้ดาวดวงหนึ่งนี้	จะได้นางศักดิ์ศรีสูงใหญ่
ท้าวจะได้ภิรมย์ชมยาใจ	แต่มิได้ร่วมรสประเวณี
จะได้เชยชมแต่ภายนอก	หยิกหยอกปรีดิ์เปรมเกษมศรี
แต่นางนั้นไซร้ไม่ไยดี	ด้วยมิใช่คู่อสุรา
ฝันว่าเทวามาควักเนตร	จะเกิดเหตุเสียบุตรท้าวยักษา
แม้นมิเหมือนคำของโหรา	ขอถวายชีวาในครานี้ ฯ

ฯ ๘ คำ เจรจา ฯ

๏ เมื่อนั้น	ท้าววิรุฬจักรยักษี
ได้ฟังขุนโหรทูลคดี	อสุรีกริ้วโกรธพิโรธใจ
อันธรรมดาว่าสตรี	มันจะมีศักดิ์ศรีไปถึงไหน
ยศศักดิ์ของมันสักเท่าไร	เมื่อได้มาอยู่ในมือกู
เหตุไรว่านางมิร่วมรัก	ไม่สมัครสมาคมสมสู่
โฉลกคัมภีร์ที่เรียนรู้	มึงรํ่าเรียนต่อครูผู้ใดมา
ท้าวเร่งพิโรธโกรธใจ	ดั่งเพลิงผลาญลามไหม้ในเวหา
ตรัสสั่งมหาเสนา	เอาอ้ายโหราไปจำไว้ ฯ

ฯ ๘ คำ เจรจา ฯ

๏ ครั้นว่าสั่งแล้วท้าวยักษา	ร่านร้อนวิญญาณ์ดั่งเพลิงไหม้
โหราทำนายทายไว้	ว่าจะได้เอกองค์นารี
ให้เดือดร้อนพระทัยจะไปป่า	ตรัสสั่งเสนายักษี
ให้เตรียมพหลมนตรี	แต่ในบัดนี้จงเร็วรา ฯ

ฯ ๔ คำ ส่งโทน ฯ

๏ สั่งเสร็จเสด็จเข้าที่สรง	สำอางองค์วิจิตรเลขา
สอดใส่สนับเพลาเพราตา	จีบโจงภูษาอันงามดี
สอดทั้งชายไหวชายแครง	กระหนกกระหนาบสวมแดงแสงศรี
ฉลององค์ยงยิ่งอย่างดี	สอดใส่สร้อยมณีจินดา
เกราะเพชรเก็จแกมหน้าหลัง	นาคเกี้ยวเครือกระจังทั้งซ้ายขวา
ทองกรธำมรงค์รจนา	ทรงมหามงกุฎวุฒิไกร
ทรงจักรคทาธรศรสิทธิ์	ฤทธาดั่งจะแข่งพระสุริย์ใส
ยืนบนเกยแก้วแววไว	ให้ยกพลไกรจากพารา ฯ

ฯ ๘ คำ กราว ฯ

๏ มาถึง	ยังที่อรัญพงป่า
ยักษีจึงมีพระบัญชา	เสนาเร่งตั้งพลับพลาไชย ฯ

ฯ ๒ คำ ฯ

๏ บัดนั้น	เสนารับสั่งบังคมไหว้
ออกมาสั่งกันทันใด	บัดใจก็แล้วทันที ฯ

ฯ ๒ คำ เจรจา ฯ

๏ เมื่อนั้น	ท้าววิรุฬจักรยักษี
ได้ฟังมหาเสนี	อสุรีเสด็จขึ้นพลับพลา ฯ

ฯ ๒ คำ เสมอ ฯ

๏ เอนองค์ลงเหนือปัจถรณ์	เร่งร้อนพระทัยใฝ่หา
ถึงที่ความฝันอสุรา	โหราทำนายทายไว้
ว่าจะได้เอกองค์นารี	ยักษีรำจวนครวญใคร่
จึงเผยพระแกลแลไกล	เห็นไปว่าองค์นางเทวี
ผุดลุกผุดนั่งตั้งคอยหา	แล้วกลับเข้ามาพลับพลาศรี
สติอารมณ์ไม่สมประดี	อสุรีก็เคลิ้มหลับไป ฯ

ฯ ๖ คำ ตระ ฯ

๏ บัดนั้น	หมู่มารพวกทหารน้อยใหญ่
เห็นท้าวเข้าที่บรรทมใน	เที่ยวจับสัตว์ในพนาวา ฯ

ฯ ๒ คำ เชิด ฯ

๏ เที่ยวไล่โคถึกมฤคี	ยักษีจับกินเป็นภักษา
พากันเล็ดลอดสอดมา	แลเห็นกัลยานารี
รูปร่างเจ้างามดั่งเทวา	มานอนอยู่ไยในไพรศรี
บางว่าจะกินนางเทวี	บ้างว่าอย่างนี้ฝากเจ้านาย
ด้วยว่าท่านท้าวเธอร้อนรน	ยกรี้กรีพลมาขวนขวาย
จะได้รางวัลเป็นมากมาย	ทั้งหลายเห็นชอบทุกตัวคน
ที่โง่เง่าให้เฝ้าอยู่รักษา	ที่มีปัญญาก็เสือกสน
จะใคร่ได้หน้าทุกตัวคน	รีบร้นวิ่งแข่งกันเข้ามา ฯ

ฯ ๘ คำ เชิด ฯ

๏ มาถึง	ยังที่ประตูอยู่รักษา
ทุ่มเถียงโจษกันนี่นันมา	เร่งเปิดทวาราจะเข้าไป ฯ

ฯ ๒ คำ เจรจา ฯ

๏ เมื่อนั้น	ท้าววิรุฬจักรฤทธิไกร
ได้ยินเสืยงอื้ออึงคะนึงไป	ท้าวไทก็ตื่นจากนิทรา
สั่งให้เปิดบานทวารไชย	มันได้อะไรมานักหนา
ได้ยินเสียงเถียงกันเป็นโกลา	เร่งบอกกูมาบัดนี้ ฯ

ฯ ๔ คำ ฯ

๏ บัดนั้น	เสนากราบทูลท้าวยักษี
ข้าไปได้พบนางนารี	นอนหลับอยู่ที่ใต้ต้นไทร
ทรงเบญจกัลยาณี	สตรีในโลกไม่เปรียบได้
แม้นได้มาครองภพไตร	กับองค์ท้าวไทจะสมกัน ฯ

ฯ ๔ คำ เจรจา ฯ

๏ ฟังเสนี	อสุรีปรีดิ์เปรมเกษมสันต์
ฟังกล่าวถึงโฉมนิ่มนวลจันทร์	ดั่งได้ผ่านไอศวรรย์ชั้นฟ้า
พระองค์รีบรัดบทจร	ไม่ทันทรงอาภรณ์ภูษา
พระองค์เสด็จลีลา	สั่งให้เสนานำหน้าไป ฯ

ฯ ๔ คำ เชิด ฯ

๏ มาเห็น	โฉมนางยังนอนอยู่หลับไหล
ให้ห้ามปากเสียงสกลไกร	ท้าวไทก็เสด็จเข้ามา ฯ

ฯ ๒ คำ ชมโฉม ฯ

๏ นั่งลงข้างองค์นางโฉมตรู	พิศเพ่งเล็งดูทั้งซ้ายขวา
งามทั้งดวงพักตร์ลักขณา	กามารัญจวนป่วนใจ
สองเต้าตั้งดั่งดอกบัว	ยิ่งยั่วยวนจิตพิสมัย
อย่าเลยจะปลุกนางทรามวัย	ให้เจ้าตื่นจากนิทรา
เจ้าลุกขึ้นเถิดนางทรามวัย	เจ้ามานอนอยู่ไยที่ในป่า
ปลุกพลางทางยุดนางกัลยา	กลัวว่าตื่นแล้วจะแล่นไป ฯ

ฯ ๖ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	โฉมนางพิกุลทองศรีใส
ค่อยตื่นฟื้นองค์ทรามวัย	แลไปก็เห็นพญามาร
นางผาดแผดร้องขึ้นสุดเสียง	เพียงหนึ่งพระกาลมาสังหาร
มาช่วยเมียด้วยพระภูบาล	ลูกเอ๋ยมาช่วยพระมารดา
บัดนี้ยักษีผีเสื้อ	มันจะกินเนื้อเป็นภักษา
ร้องพลางนวลนางเจ้าหลับตา	จะแลดูยักษาก็ไม่มี ฯ

ฯ ๖ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	ท้าววิรุฬจักรยักษี
ลูบโลมรับขวัญนางเทวี	มารศรีจะกลัวพี่ไยนา
พี่ใช่ยักษีผีเสื้อ	เดินป่าล่าเนื้อเป็นภักษา
เชื้อสกุลยักษีมีศักดา	เชื้อวงศ์พงศาล้วนเทวัญ
เพลาเช้าพี่ไสยา	นิทราเคลิ้มจิตนิมิตฝัน
โหราทำนายทายทักพลัน	พร้อมกันว่าฝันพี่ดีนัก
ว่าพี่จะได้มเหสี	สกุลวงศ์พงศ์พีอันมีศักดิ์
ได้มาประสบพบน้องรัก	อัคเรศอย่าได้มาตกใจ
ขอเชิญท้าวน้องไปครองเมือง	อันรุ่งเรืองเป็นสุขแจ่มใส
จะมอบเวนสาวสรรกำนัลใน	ให้เจ้าเป็นใหญ่ในนาริน
นักสนมหกหมื่นสี่พัน	จะให้เป็นกำนัลเจ้าหมดสิ้น
เจ้าอย่ากังขาราคิน	เชิญไปเป็นปิ่นนัครา ฯ

ฯ ๑๒ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	พิกุลทองคลอเนตรทั้งซ้ายขวา
ได้ฟังพญามารกล่าววาจา	ว่าจะเสน่หาเป็นไมตรี
แม้นว่าตัดพ้อมิง้องอน	จะหํ้าหั่นบั่นรอนให้เป็นผี
คิดแล้วจึงตอบไปทันที	ให้ท้าวยักษีแจ้งใจ
ข้านี้ลูกเต้าผัวมี	จะพรหมจารีก็หาไม่
ลูกผัวพลัดพรากจากไป	ข้าร้องไห้คนเดียวเที่ยวมา
อันซึ่งจะให้ครองกรุงไกร	เจ้าประคุณยกไว้เหนือเกศา
เป็นคนเมามัวชั่วช้า	อันข้อนี้ยักษาจงควรฟัง
ขึ้นชื่อว่าใจอกุศล	พ้นจัตุราบายที่ไหนมั่ง
ความรักชักหน่วงเป็นห่วงรั้ง	ถ้าประมาทพลาดพลั้งจะเสียตัว
อันข้อคำสัตย์ตัดชีวิต	ใครคิดคืนหลังจะยังชั่ว
สตรีที่นอกใจผัว	มืดมัวไม่พ้นจัตุราบาย ฯ

ฯ ๑๒ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	ท้าววิรุฬจักรฦๅสาย
ได้ฟังถ้อยคำร่ำภิปราย	จึงกล่าวธิบายตอบไปพลัน
ถ้อยคำว่านั้นหลักแหลม	แนมเหน็บเจ็บปวดกวดขัน
ทั้งหว่านทั้งล้อมป้องกัน	ใครจะรู้เท่าทันนางกัลยา
เมื่อเจ้ามานอนอยู่กลางดิน	สิงห์สัตว์จะกัดกินเป็นภักษา
ลูกผัวอยู่ไหนไม่ตามมา	ปดเปล่าเดาว่าให้เบื่อใจ
หรือผัวเจ้านอนอยู่แนบข้าง	พี่เบียดเสียดเข้ากลางหรือไฉน
เมื่อของตกแล้วเราเก็บได้	บาปกรรมจะได้ไฉนนา
หรือเจ้าทำคิดนอกใจ	แหนงหน่ายในความเสน่หา
เขาแกล้งล่อลวงเอาเจ้ามา	ทิ้งไว้ในป่าแล้วหนีไป ฯ

ฯ ๑๐ คำ ฯ

๏ ได้ฟัง	นางคั่งแค้นอกหมกไหม้
นางจึงโต้ตอบคำไป	มิได้คิดเกรงอสุรี
มาหยักเหยาเซ้าซี้ไม่อินัง	น่าเกลียดน่าชังท้าวยักษี
ยิ่งบอกว่าลูกผัวมี	ขืนมาพาทีแต่ชอบใจ
แม้นผัวข้าอยู่ได้เห็น	ที่ไหนจะทำเป็นแก่ข้าได้
ข้าไม่ยักยอกนอกใจ	กรรมมีจึงได้มาจากกัน
จะมาทำผิดไม่คิดบาป	เห็นแต่จะได้ลาภก็ตัวสั่น
ไม่คิดว่าภัยในนรกนั้น	จะสังหารชีวันพันทวี
ต้นงิ้วหนามคมเสมือนกรด	ยมบาลไม่ลดท้าวยักษี
แร้งกาจิกทึ้งอยู่อึงมี่	ยักษีไม่คิดอาตมา ฯ

ฯ ๑๐ คำ ฯ

๏ เจ้าพี่	อย่าพาทีปดเปล่าเล่าว่า
นรกหมกไหม้ที่ไหนมา	หรือว่าใครเห็นสักกี่คน
มาพบเจ้านอนอยู่เอกา	พี่จะพาเจ้าไปให้เป็นผล
พี่ผิดเมียท่านก็หลายคน	จะขึ้นงิ้วสักต้นก็ไม่มี
ว่าพลางตระโบมโลมไล้	ถอยหนีพี่ไยนางโฉมศรี
หรือเจ้ามิยอมเป็นเมียพี่	จะหํ้าหั่นชีวีไว้ในป่า
..........................	..........................[๔]
เลือดเนื้อจะเป็นเหยื่อแก่ยักษา	จะคิดว่ากระไรนางเทวี ฯ

ฯ ๘ คำ ฯ

๏ อย่าคิด	ถึงจะสิ้นชีวิตไม่ถอยหนี
ผัวสองครองข้าไม่ไยดี	สู้ม้วยเป็นผีด้วยสัจจา
มาฟันเสียเถิดท้าวยักษี	ให้ดับชีวีสังขาร์
จะเอากายไปเกิดในเมืองฟ้า	ขอแต่สัจจาข้าคงไว้ ฯ

ฯ ๔ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	ท้าววิรุฬจักรฤทธิไกร
กริ้วโกรธฮึดฮือคือไฟ	จะใคร่ฆ่าฟันนางกัลยา
แม้นกูจะหํ้าหั่นฟันนาง	เสียดายรูปร่างนางนักหนา
เสียแรงคิดหวังตั้งใจมา	เป็นเอกอัครกัลยาในกรุงไกร
เหมือนหนึ่งลูกไก่อยู่ในมือ	ทางหรือจะขัดแข็งได้
คิดแล้วก็สั่งพลไกร	ให้เตรียมรถไว้จงเร็วรา
สั่งแล้วพญายักษี	กำชับมนตรีซ้ายขวา
แม้นกูเข้าอุ้มนางกัลยา	อสุรามึงโห่เอาไชย
ว่าแล้วเสด็จเข้ามา	กล่าวเกลี้ยงโอภาปราศรัย
เข้าโอบอุ้มองค์นางทรามวัย	ขึ้นใส่รถไชยเข้าพารา ฯ

ฯ ๑๐ คำ โอด ฯ

โอ้ ร่าย

๏ เมื่อนั้น	นางพิกุลทองทรงโศกา
โอ้ว่าครั้งนี้จะมรณา	จะมิได้เห็นหน้าพระสามี
โอ้เจ้ารักเจ้ายมของแม่เอ๋ย	กรรมสิ่งใดเลยไม่รู้ที่
เมื่อครั้งหนี่งแม่เป็นชะนี	ได้ลูกสองศรีมาคิดการ
ครั้งนี้ยักษาหามาไว้	ไหนเลยจะได้คืนสถาน
ในอกหมกไหม้ดั่งไฟกาล	นงคราญปิ้มจะม้วยมรณา ฯ

ฯ ๖ คำ โอด ฯ

๏ เมื่อนั้น	ท้าววิรุฬจักรยักษา
เห็นนางมาร่ำโศกา	ปลอบว่านิ่งอยู่อย่าร่ำไร
พี่จะให้เป็นใหญ่ในกรุงยักษ์	ให้นงลักษณ์ครอบครองอย่าหมองไหม้
อีกทั้งนักสนมกรมใน	จะมอบให้เจ้าสิ้นทั้งบุรี ฯ

ฯ ๔ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	พิกุลทองขัดแค้นยักษี
ด้วยคำพญาอสุรี	ดั่งเกศีจะขาดจากกายา
คิดแล้วจึงร้องว่าไป	เหวยอ้ายจังไรริษยา
เป็นไรไม่อยู่ท่าพระราชา	ดีแล้วหนีมานี้ว่าไร
เห็นกูเป็นสตรีมาขี่ข่ม	จะสู้ด้วยคารมหากลัวไม่
กว่าจะสิ้นเสียงกูบรรลัย	ไม่ปราศรัยมึงแต่สักนิด
สิ้นชายแล้วหรือในธรณี	จะเอาอ้ายเดียรถีย์มาเชยชิด
อ้ายเหล่าร้ายขี้ขโมยทุจริต	เปลื้องปลิดลักเมียของเขามา
ให้ลูกรักเมียรักตายจากอก	ให้มึงตกอวิจีจงนักหนา
อย่าให้ทันไปถึงพารา	ให้อสุนีผ่าเศียรมึงแตกตาย
อย่าให้ทันสั่งบุตรภรรยา	ทั้งโคตรวงศาทั้งหลาย
พระธรณีจงแยกสูบกาย	ฉิบหายที่กลางมรคา ฯ

ฯ ๑๒ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	ขุนมารกริ้วโกรธเป็นนักหนา
สตรีคนนี้อหังการ์	เผชิญเกินมาทุกทีไป
มาแช่งชักด่าทอพ้อตัด	ใครมั่งจะมิขัดอัชฌาศัย
เห็นว่ากูรักทำหนักไป	จะฟันให้ย่อยยับลงกับรถ
เป็นหญิงแสนคมคารมกล้า	หยาบช้าด่ากูเป็นสาหส
นางร้องดิ้นรนอยู่บนรถ	รากษสปิดปากนางเข้าไว้ ฯ

ฯ ๖ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	พิกุลทองแค้นขัดอัชฌาศัย
มึงมาปิดปากกูไว้ไย	กูจะด่าให้ยับไปบัดนี้
กูไม่อยากยอมไปเป็นเมีย	จะหํ้าหั่นบั่นเสียให้รู้ที่
มึงฟันกูลงเสียบัดนี้	ดีกว่าที่จะหาเอากูไป
เจ้าข้าเอ๋ยนี่แน่ะไม่ยอมด้วย	จะหํ้าหั่นให้ม้วยตักษัย
ดูเอาเถิดเงือดงดอดไว้ไย	ฟันเสียให้ตายไปบัดนี้ ฯ

ฯ ๖ คำ ฯ

๏ ชิชะท้าทายกูแค้นนัก	เหตุว่ากูรักว่ารูปดี
หาไม่อะไรอย่างนี้	ทีเดียวก็จะม้วยเป็นจุณไป
ว่าแล้วเร่งรัดนายสารถี	ตีต้อนรีบร้นพลไพร่
นางจะด่าทอสักเท่าไร	นิ่งเสียมิได้นำพา ฯ

ฯ ๔ คำ เชิด ฯ

๏ มาถึงเสด็จเข้าในที่	สั่งนางสาวศรีถ้วนหน้า
ให้ไปรับองค์นางกัลยา	พาเข้าไปไว้ปราสาทไชย ฯ

ฯ ๒ คำ ฯ

๏ บัดนั้น	กำนัลรับสั่งบังคมไหว้
ออกไปรับองค์นางอรไท	พาเข้าไปไว้ห้องทอง ฯ

ฯ ๒ คำ เพลง ฯ

๏ พานางมาถึงปรางค์ใน	โลมเล้าเอาใจอย่าเศร้าหมอง
พญายักษ์ตั้งใจปูนปอง	จะได้ครองสมบัติทั้งพารา
จัดแจงให้อยู่บัลลังก์แก้ว	กวาดแผ้วหมดจดหนักหนา
เสร็จแล้วก็ชวนกันออกมา	จากห้องไสยาทุกคนไป ฯ

ฯ ๔ คำ เชิด ฯ

๏ เมื่อนั้น	โฉมนางพิกุลทองก็หมองไหม้
อยู่ในห้องคนเดียวเปลี่ยวใจ	ซบพักตร์รํ่าไรโศกา
โอ้คราทีนี้จากผัว	น่าที่จะเสียตัวด้วยยักษา
อสุรีมาบีฑา	เห็นว่าไม่พ้นอัประมาณ
นางจึงยอกรบังคมไหว้	เทพไท้แล้วตั้งอธิษฐาน
เดชะข้าขอต่อภูบาล	ไม่คิดการยักยอกนอกใจ
..........................	..........................[๕]
ขอให้เปล่าปลอดรอดภัย	ให้ได้พบผัวรักกับลูกยา
นางพิษฐานพลันทันใด	ชลเนตรหลั่งไหลทั้งซ้ายขวา
นางซบพระพักตร์ลงโศกา	ฉายาพิลาปร่ำไร ฯ

ฯ ๑๐ คำ โอด ฯ

๏ เมื่อนั้น	พญามารผ่านภพเป็นใหญ่
ส่งนางไปอยู่ปรางค์ปราสาทไชย	หมายใจคำนึงถึงกัลยา
โฉมสร้อยสุดสวาดิบาดตาพี่	วันนี้จะได้ลงไปหา
คิดแล้วยักษีมีศักดา	แปลงกายกายาบัดเดี๋ยวใจ ฯ

ฯ ๔ คำ ตระ ฯ

ชมตลาด

๏ ทรงโฉมฉายเฉิดเลิศฟ้า	ในโลกโลกาไม่เปรียบได้
อ้อนแอ้นแม้นเทพตรึงษ์ไตร	ทรงเครื่องวิไลละลานตา
ทิ้งทอดพระกรอ่อนระทวย	พระนาดนวยกรีดกรทั้งซ้ายขวา
ออกจากห้องปรางค์รจนา	ลีลาลงมาตำหนักจันทน์ ฯ

ฯ ๔ คำ เพลงฝรั่ง ปีนตลิ่ง ฯ

๏ มาถึง	จึงเห็นทวารทองนั้นปิดมั่น
เคาะเคาะพระเคาะใบดาลพลัน	ขวัญตามารับพี่ฉับไว
เจ้าบังอรนอนหลับแล้วหรือยัง	เจ้าอาวรณ์คิดถึงพี่บ้างหรือหาไม่
วันนี้ฤกษ์งามยามไชย	เราจะได้เสพสมภิรมย์กัน
ร่ายเวทสะเดาะทวารไชย	เข้าไปนั่งลงริมจอมขวัญ
กับผัวของเจ้ากระไรกัน	ผินพักตร์มาดูพี่ก่อนรา ฯ

ฯ ๖ คำ ฯ

๏ เมื่อนั้น	พิกุลทองขัดแค้นเป็นหนักหนา
บิดเบือนพักตร์ผินไม่นำพา	แกล้งด่ายุงเปรียบให้เจ็บใจ
พอเห็นยุงริ้นบินมา	กัลยาเจ้าด่าประชดให้
เหม่เหม่อ้ายยุงจังไร	หมายใจจะกินแต่เลือดกู
เนื้อหนังกำนัลขันที	อ้ายยุงบัดสีไม่อดสู
จะสับให้ยับกับมือกู	ทุดอ้ายแสนรู้เร่งถอยไป
เหวยเหวยอ้ายยุงสองหน้า	กูจะด่าจะสับไม่หวาดไหว
มันจะข่มเหงกูสักเท่าไร	หัวมึงจะปลิวไปดังสับปลา ฯ

ฯ ๘ คำ เจรจา ฯ

๏ ยักษี	ได้ฟังพาทีนางเปรียบด่า
ได้อายสาวสรรกัลยา	ในอกยักษาให้เตรียมตรม ฯ

ฯ ๒ คำ ฯ

๏ พาที	เจ้าจะด่ายุงนี้ไม่เหมาะสม
ชิชะเจ้าแกล้งแต่งคารม	เห็นสมแล้วหรือว่าด่าสัตว์
ว่ายุงมากัดเอาได้	มันขบเอาที่ไหนเข้าสนัด
เจ้าจึงพิโรธโกรธฟัด	ขบกัดเอาเจ้าได้กี่ที
อสุรีพิโรธโกรธใจ	ทันใดก็กลับเป็นยักษี
สิบเศียรยี่สิบกรอสุรี	ถือพระขรรค์ไชยศรีเข้าฟาดฟัน ฯ

ฯ ๖ คำ เชิด ฯ

๏ ..........................	..........................[๖]
เดชะความสัตย์ของนางนั้น	พระขรรค์ก็หักออกทันที
จะประโยชน์อะไรอีขี้ริ้ว	..........................
เขาทิ้งเสียแล้วมาถึงนี่	เช่นนี้กูไม่ขอพบมึง
ว่าเป็นราพณ์ร้ายอสุรา	ยศฐาไม่เยี่ยมเทียมถึง
เจ้าป้องกันว่าพี่จะเคล้าคลึง	เจ้าเลือกเอาให้ถึงที่หนำใจ
จะส่งไปเป็นทาสชาวครัว	..........................
..........................	ให้เขาจิกหัวเอาไว้ใช้ ฯ

ฯ ๘ คำ เพลง ฯ

๏ มาถึงนายวิเสทซ้ายขวา	ให้เอากัลยามาส่งให้
รับสั่งให้จำตรากตรำไว้	ให้แล้วนางในก็กลับมา ฯ

ฯ ๒ คำ เชิด ฯ