เดือน ๑๒ จุลศักราช ๑๒๔๗

วันเสาร์ ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

ไม่ได้สเด็ดออก ไม่มีราชการอะไร

วันอาทิจ ขึ้น 2 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย5 โมงเสสสเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง

พระมนตรีพจนกิจอ่านบอกพระยานุภาพไตรภพเมืองนครเสียมราถ ถวายพระราชกุสลทำบุณไห้ทาน และว่ามีการสมโภชจุดประทีปโคมไฟไนวันเฉลิมพระชนมพรรสา ฉบับ 1 กับไบบอกพระยาพิไชยสุนทรเมืองอุทัยธานี ถวายพระราชกุสลทำการเลี้ยงพระมีเทสนา และว่าจุดประทีปโคมไฟมีการเล่นไนวันเฉลิมพระชนมพรรสา ฉบับ1 กับไบบอกพระยาพิสุทธิธัมธาดา เมืองลพบุรี ถวายพระราชกุสลที่ได้นิมนต์พระสงค์สวดมนต์เลี้ยงพระ และจุดประทีปโคมไฟไนพระนารายน์ราชนิเวสไนวันเฉลิมพระชนมพรรสา ฉบับ 1 กับไบบอกพระยาอุทัยมนตรี เมืองปราจีนบุรี ถวายพระราชกุสลทำการเลี้ยงพระ และจุดประทีปโคมไฟไนการเฉลิมพระชนมพรรสาฉบับ 1 กับไบบอกพระไชยบูรน์ ปลัดเมืองพิสนุโลกว่า ได้หาตัวนายอากรป่าผึ้งมาเร่งขี้ผึ้งอากร ได้จำนวนปีวอกฉสกหนัก 11 บาท กับของถวายไนสมเด็ดพระนางเจ้าหนัก 1 บาท มอบไห้หลวงรักส์อุดม นายอากรคุมลงมาส่ง ฉบับ 1 กับไบบอกหลวงสรีสงคราม ปลัดเมืองพิจิตร ว่าได้หาตัวนายกองป่าผึ้งมาเร่งขี้ผึ้งส่วย ได้เงินแทนขึ้ผึ้งส่วยจำนวนปีฉลูนพสกหนัก 54 สลึง ปีขานสัมริทธิสกหนัก 1 บาท 20สลึง ปีเถาะเอกสก 1 บาท6สลึง รวมขี้ผึ้งหนัก 2 บาท80 สลึง คิดหาบละ1 ชั่ง 5 ตำลึง เปนเงิน 3ชั่ง 10 ตำลึง ไห้หมื่นพินิจเกสร นายกองคุมลงมาส่ง ฉบับ1 กับไบบอกพระยาไกรเพชรรัตน์สงครามเมืองนครสวรรค์ ว่าได้เร่งขี้ผึ้งส่วยได้เงินแทนขึ้ผึ้งจำนวนปีเถาะเอกสก 1 บาท 14 สลึง ปีมะโรงโทสก 1 บาท 26 สลึง รวมหนัก 2บาท 40สลึง คิดเงินแทนหาบละ 1 ชั่ง 5 ตำลึง เงิน 3 ชั่ง ไห้หมื่นขจรหิมเวสคุมลงมาส่ง ฉบับ1

พระสุรินทรามาจอ่านบอกพระพิไชยชลสินธุ์เมืองประจวบคีรีขันธ์ว่า มีตราโปรดไห้ข้าหลวงกรมพระกลาโหมกรมพระคลังสินค้า ออกไปผูกปี้ข้อมือจีนจำนวนปีระกาสัปตสกนั้น ได้พร้อมด้วยข้าหลวงผูกปี้ข้อมือจีนจำนวนปีระกาสัปตสกนี้ ได้จีนคงเมือง 150 คน ผูกปี้ข้อมือจีน 149 คน เรียกเงินค่าแรงคนละ 1 ตำลึง 1 บาท เงิน 7 ชั่ง 9 ตำลึง รับดีกาเปล่า 1 เงิน 1 ตำลึง 2 บาท รวม 7 ชั่ง 10 ตำลึง 2 บาท ค่าดีกา 1 บาท 2 สลึง รวม 7 ชั่ง 10 ตำลึง 3 บาท 2 สลึง ปีนี้ได้มากกว่าปีมะเมียจัตวาสก 68 คน เงิน 3 ชั่ง 8 ตำลึง หักพระราชทานกรมการข้าหลวงแล้วคงส่ง 7 ชั่ง 4 ตำลึง 3 บาท 2 สลึง ได้ไห้กรมการคุมเข้ามาส่ง ฉบับ 1 กับไบบอกพระยาสมบัติภิรมย์ที่ 2 ผู้รักสาเมืองสงขลา ว่าได้รับท้องตราโปรดเกล้า ฯ ไห้เจ้าพนักงานกรมภูสามาลา อภิรมย์ ราชยาน พระคลังวิเสส สนมพลเรือน อาสายี่ปุ่น กรมกองชนะ พร้อมกันคุมโกถเครื่องประดับโกถเครื่องสูง กลองชนะเครื่องไทยทานออกไปพระราชทานเพลิงสพเจ้าพระยาวิเชียรคิรี เมืองสงขลา นั้นได้รับเจ้าพนักงานที่ไปถึงสมควนแล้ว เจ้าพนักงานไห้จัดดอกไม้ธูปเทียนแป้งจันทน์น้ำมันหอม สีสะสุกร 18 สีสะ บายสรี 18 สำรับ เงิน 164 เหรียน เจิมโกถเครื่องประดับโกถตามทำเนียมแล้ว วันอังคาร ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 9 เวลาเช้า 5 โมง เจ้าพนักงานพร้อมด้วยพระยาสมบัติภิรมย์ าติพี่น้องกรมการ ยกสพเจ้าพระยาวิเชียรคิรีลงโกถตั้งเครื่องสูงประดับไว้ที่หอนั่งตามยส วันจันท์ ขึ้น 6 ค่ำ เดือน 10 เวลาเช้า 3 โมง ยกโกถสพเจ้าพระยาวิเชียรคิรีออกไปสู่เมรุ มีการทำบุณไห้ทานมีการเล่น 3 วัน แล้วพระยาเทพประชุนได้ตีสิลาหน้าเพลิงพระราชทานเพลิงสพก่อนแล้ว พระยาสมบัติภิรมย์ กรมการาติพี่น้องได้จุดเพลิงเผาสพพายหลัง ของหลวงซึ่งพระราชทานไนการสพ ผ้าไตร15 ผ้าขาว 20 ไทยทาน100 ได้ชักมหาบังสุกุล บังสุกุลแล้วเงินปลีก 1 ชั่งนั้นทิ้งทานเส็ดแล้ว ขอพระราชทานถวายพระราชกุสล

พระมนตรีพจนกิจนำพระวิภาคภูวดล หลวงคำนวนคัคนานต์ กับคนไนกรมเซอร์เวอีก 9 คน กราบถวายบังคมลาขึ้นไปทำแผนที่ทางเมืองนครหลวงพระบางทาง1 เมืองหนองคายทาง1 โปรดพระราชทานโต๊ะถม กาถมแด่หลวงคำนวนคัคนานต์ด้วย

พระยาเทพประชุนนำหลวงบริรักส์โลหะวิสัยเฝ้า ด้วยหลวงบริรักส์โลหะวิสัยนี้เปนผู้ช่วยเมืองระนอง แต่จะโปรดไห้เปนพระอัสดง ผู้ว่าราชการเมืองตระบุรี เมื่อเฝ้านั้นถวายของเปนอันมาก สเด็ดขึ้นประทับออฟฟิสจนเวลาเกือบ 2 ทุ่มสเด็ดขึ้นข้างไน

วันจันท์ ขึ้น 3 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 5 โมงเสส สเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง

พระมนตรีพจนกิจ อ่านบอกพระยาพิสุทธิธัมธาดาเมืองลพบุรีว่า ได้แต่งกรมการแทนเสนาเดินประเมินนา จำนวนปีมะเมีย จัดวาสก ได้เงินครั้งนี้ 50 ชั่ง ไห้กรมการคุมลงมาส่ง แต่ยังหาเส็ดสิ้นจำนวนไม่ ฉบับ1 ไบบอกพระพรหมประสาทสิลป์เมืองพรหมบุรีว่า ได้พร้อมด้วยข้าหลวงกรมมหาดไทย กรมพระคลังสินค้า ผูกปี้ข้อมือจีนจำนวนปีระกาสัปตสก ได้จำนวนจีนคงเมือง 167 คน จีนจร 133 คน รวม 300 คน เงินค่าแรง 15 ชั่ง ค่าดีกา 3 บาท ได้มอบไห้กรมการคุมมาส่งครั้งหนึ่งก่อน

พระยาพิพัธโกสา อ่านบอกหลวงสรจักรานุกิจข้าหลวงพระอินทราสา ผู้ว่าราชการเมืองพนัสนิคมว่า ได้พร้อมกันผูกปี้ข้อมือจีนปีระกาสัปตสก ได้จำนวนจีน 200 คนเงินค่าแรง 10 ชั่งมอบไห้หลวงยกบัตรคุมเข้ามาส่ง

พระมนตรีพจนกิจ นำจ่าห้าวยุธการกราบถวายบังคมลาขึ้นไปตรวดเรือซึ่งสเบียงอาหารกองทัพ นะเมืองฝ่ายเหนือ สเด็ดขึ้นประทับออฟฟิสครู่หนึ่งสเด็ดขึ้น

วันอังคาร ขึ้น 4 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 5 .โมงเสส สเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง

พระมนตรีพจนกิจ อ่านบอกพระยาสรีสิงหเทพข้าหลวงว่า ได้ขึ้นไปถึงเมืองอ่างทอง เมืองพรหมบุรี อินทบุรี ได้จัดไห้กรมการขุนหมื่นคอยส่งท้องตราราชการทัพแล้วขึ้นไปถึงเมืองชัยนาท ได้จัดกรมการคอยส่งท้องตราและไห้หลวงปลัดข้าวสีซ้อมไว้จ่ายกองทัพและจัดหาฟืนไว้ด้วย แล้วไปเมืองมโนรมย์ พบเรือมนีเมขลาจูงเรือข้าวห้าลำแล้วไปเมืองนครสวรรค์ ผู้รักสาเมืองจัดข้าวสารไว้สำหรับกองทัพ 1000 ถัง แล้วไปเมืองพิจิตร ผู้รักสาเมืองจัดข้าวสารไว้ 250 ถัง ได้ไห้ซื้อข้าวเปลือกขึ้นถังไว้อีก แล้วขึ้นไปเมืองพิสนุโลก ได้ไห้พระชัยบูรน์ปลัดสำหรวดช้างม้าโคต่างไว้สำหรับราชการทัพ ได้แต่งกรมการไปเร่งพระนครไทย พระนครชุม ไห้ทำทางปลูกฉางตามระยะทางและได้ไห้ได้พระชัยบูรน์ซื้อข้าวไว้ 32 เกวียน และได้แต่งกรมการไปเร่งพระยาสุริยวงสาเมืองหล่มสัก พระยากำแหงสงครามเมืองนครราชสีมา เมืองเลย เมืองแก่นท้าว ไห้เร่งช้างโคต่างที่ต้องเกนเข้ากองทัพลงมาไห้ทันราชการ และได้ตรวดปืนหลวงไนเมืองพิสนุโลก คงไช้ราชการได้ 143 กะบอก กำหนดพระยาสรีจะกราบถวายบังคมลาไปเมืองพิชัย นะวันแรม 8 ค่ำ เดือน 11

พระสุรินทรามาจอ่านบอกพระยาสุรินทรือชัยเมืองเพชรบุรี 3 ฉบับ ฉบับ 1 ว่าได้พร้อมด้วยข้าหลวงผูกปี้ข้อมือจีนจำนวนปีระกาสัปตสก ได้จำนวนจีนคงเมือง 861 คน จีนจร 106 คน รวม 967 คน เงินค่าแรง 48 ชั่ง แต่ยังค้างหยู่กับจีนเถ้าแก่ 6 ชั่ง 18 ตำลึง ครั้งนี้ได้มอบเงินค่าแรง 41 ชั่ง 10 ตำลึง ค่าดีกา 2 ตำลึง 1 สลึง ไห้ข้าหลวงกรมการคุมเข้ามาส่งครั้งหนึ่งก่อน ฉบับ 1 ว่าได้แต่งกรมการออกเดินประเมินเก็บเงินค่านาเกลือ จำนวนปีมะแมเบจสกได้เงิน 3 ชั่ง 1 สลึง 1 เฟื้อง 201 ไพ หักสิบลดพระราชทาน 6 ตำลึง 258 ไพ คงส่งหลวง 2 ชั่ง 14 ตำลึง 1 เฟื้อง 752 ไพ จำนวนปีวอกฉสกเงิน 2 ชั่ง 18 ตำลึง 3 บาท 2 สลึง 1 เฟื้อง 310 ไพ หักสิบลดพระราชทาน 5 ตำลึง 3 บาท 2 สลึง 450 ไพ คงส่งหลวง 2 ชั่ง 13 ตำลึง 682 ไพ รวมเงิน5 ชั่ง7 ตำลึง 1 เฟื้อง 634ไพ ได้มอบไห้กรมการคุมเข้ามาส่ง ฉบับ 1 ว่าเมื่อวันขึ้น 12-13-14 ค่ำ เดือน 10 เปนวันเฉลิมพระชนมพรรสาได้พร้อมกันเชินพระบรมรูปขึ้นสถิตไนพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ นิมนต์พระราชาคนะพระครูถานาปเรียเจ้าอธิการสวดมนต์ไนพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ 20 พระที่นั่งปราโมทย์มไหสวรรย์ 13รูป รวม 33 รูปแล้วได้ถวายอาหารบินทบาต และจุดประทีปโคมไฟรอบพระนครคีรี ขอถวายพระราชกุสล

สเด็ดขึ้นประทับออฟฟิสครู่หนึ่งสเด็ดขึ้นข้างไน

วันพุธ ขึ้น 5 ค่ำ เดือน 12 ปัระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 5 โมงเสส สเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง

พระมนตรีพจนกิจ อ่านบอกพระอินทประสิทธิสรเมืองอินทบุรี ว่าวันสุกร์ แรม 7 ค่ำ เดือน 11 เวลาบ่ายโมงเสส พระเจ้าน้องยาเทอ กรมหมื่นประจักส์สิลปาคม สเด็ดถึงเมืองอินทบุรีพร้อมด้วยข้าราชการกองทัพ พระอินทประสิทธิสรได้รับสเด็ดโดยสมควนและสมโภชเรือที่นั่งตามทำเนียมและจ่ายฟืนน้ำมันส่งเรือไฟและจัดกรมการนำร่องส่งสเด็ดแล้ว ฉบับ 1 ไบบอกพระยาสุรบดินทสุรินทรือชัยเมืองชัยนาท ว่าวันเสาร์แรม8 ค่ำ เดือน 11 กรมหมื่นประจักส์สิลปาคมสเด็ดถึงเมืองชัยนาท ได้จัดการรับรองตามสมควนและสมโภชเรือตามทำเนียม และจ่ายสเบียงอาหารไห้นายทัพนายกองตามสมควน รุ่งขึ้นวันอาทิจแรม 9 ค่ำ เดือน 11 เวลาเช้าสเด็ดจากเมืองชัยนาทได้จัดกรมการนำร่องส่งสเด็ดแล้ว อีกฉบับ 1 ว่ากรมหมื่นประจักส์สิลปาคมมีรับสั่งไห้เบิกเงินค่านาต่อขุนแก้วเสนา จำนวนปีวอกฉสกเงิน 20 ชั่งไว้ซื้อข้าวจ่ายราชการ ฉบับ 1 ไบบอกพระยาอุทัยมนตรีเมืองปราจีนบุรีว่าได้จ่ายเงินไห้มองซิเออเรบุนเสมียนสเตชันโทรเลขเปนเงิน 380 บาท ได้ไห้หลวงบันเทาทุขราชเข้ามาเบิก นะ กรุงเทพฯ ด้วยแล้ว

พระสุรินทรามาจ อ่านบอกพระสิริธัมบริรักส์ปลัด พระภักดีดำรงริทธิ์ผู้ช่วยเมืองนครสรีธัมราชว่า ได้แต่งต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการจำนวนปีระกาสัปตสก ต้นไม้ทอง 6 ต้น ๆ ละ 1 บาท ตันไม้เงิน6 ต้น ๆ ละ1 บาท เครื่องราชบรรนาการ เทียนพนม 1000 เล่ม ๆ ละ 1 บาท ผ้าขาว 20 พับ เสื่อลวด 15 ลวดไห้กรมการคุมเข้ามาส่ง

แล้วพระราชทานเครื่องราชอิสริยะยสมงกุตสยามชั้นที่ 4 ภักราภรน์ แก่หลวงอนุรักส์ภูเบสซึ่งได้ตามสเด็ดกรมหมื่นพิชิตปรีชากรไปราชการเมืองเชียงไหม่ 1 และพระราชทานตราตั้งผู้ช่วยจัดการหอสมุดวชิราน คือพระองค์ไชยาเปนปติคม1 พระยาภาสกรวงส์ 1 พระยาสรีสุนทร 1 นายจรพรหมธิบาล 1 ทั้ง 3 นายเปนผู้ช่วยฝ่ายขุนนาง แล้วสเด็ดขึ้นประทับออฟฟิสครู่หนึ่งสเด็ดขึ้น

วันพรึหัสบดีขึ้น 6 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาย่ำค่ำแล้วสเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง

พระมนตรีพจนกิจ อ่านบอกพระชัยบูรน์ปลัดกรมการเมืองพิสนุโลกว่า ได้หาตัวนายกองคุมเลกส่วยมาเร่งเงินส่วยได้เงินจำนวนปีมะเสงตรีสก 10 ตำลึง ปีมะเมียจัตวาสก 1 ชั่ง 4 ตำลึง ปีมะแมเบจสก 1 ชั่ง 4 ตำลึง ปีวอกฉสก 5 ตำลึง รวมเงิน 4 ชั่ง 4 ตำลึง มอบไห้ขุนสนิธสมบัตินายกองคุมมาส่ง ฉบับ 1 ไบบอกพระยาพิชัยสุนทรเมืองอุทัยธานีว่า ได้หาตัวนายกองคุมเลกส่วยมาเร่งเงินส่วยได้เงิน จำนวนปีมะเสงตรีสก 4 ตำลึง ปีมะเมียจัตวาสก 1 ชั่ง 11 ตำลึง 2 บาท ปีมะแมเบจสก 1 ชั่ง 4 ตำลึง 2 บาท รวมเงิน 3 ชั่งมอบไห้ขุนจำนงภักดีนายกองคุมลงมาส่ง

พระยาพิพัธโกสา อ่านบอกพระยาสรีสมุทโภคชัยโชกชิตสงครามเมืองระยองว่า ได้พร้อมด้วยข้าหลวงผูกปี้ข้อมือจีนได้จำนวนจีนไนปีระกาสัปตสก 200 คน เงินค่าแรง10ชั่งได้มอบไห้หลวงยกบัตรคุมเข้ามาส่งครั้งหนึ่งก่อน ฉบับ1 ไบบอกพระยาสาครสงครามนิคมคามรักสาเมืองบางละมุงว่า ได้พร้อมด้วยข้าหลวงผูกปี้ข้อมือจีนไนจำนวนปีระกาสัปตสก ได้จำนวนจีนคงเมือง 117 จีนจร 3 รวม 120 เงินค่าแรงได้ 16 ชั่ง ค่าดีกา 3 บาท 1 สลึง รวม 16 ชั่ง 3 บาท1 สลึง มอบไห้หลวงยกบัตรคุมเข้ามาส่งครั้งหลัง

สเด็ดขึ้นประทับออฟฟิสครู่หนึ่งสเด็ดขึ้นข้างไน

อนึ่งเวลาวันนี้ย่ำเที่ยงพระเจ้าลูกเทอประสูติเปนพระกุมาร เปนที่ 2 ของเจ้าจอมหยิงเนื่อง

วันสุกร์ขึ้น 7 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาย่ำค่ำแล้วสเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง

วันนี้ไม่มีไบบอกข้อราชการ โปรดพระราชทานสัาบัตรข้าราชการ หลวงวิเสสสุวรรนกิจ เปนพระวิเสสสุวรรนกิจ 1 ขุนขจิตสุวรรนการ เปนหลวงขจิตสุวรรนการ 1 หลวงชำนิรจนา เปนพระชำนิรจนา 1 ขุนโสภาพินิจ เปนหลวงโสภาพินิจ 1 กรมช่างทอง 4 นาย นายโหมดมหาดเล็กเวนสักดิ บุตรพระนนทเสน เปนขุนนิเวสทวาราภิบาลกรมวังนอก 1 หลวงดาราภักดี เปนพระรามพิชัยเจ้ากรมล้อมพระราชวัง 1 หลวงภักดีรนริทธิ์ เปนหลวงรามรักสาปลัดกรมล้อมพระราชวัง 1 ขุนหานภักดี เปนหลวงราชถานบริคุดปลัดจางวางล้อมพระราชวัง 1 สเด็ดขึ้นออฟฟิสครู่หนึ่งสเด็ดขึ้นข้างไน

วันเสาร์ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 4 โมงเสสสเด็ดออก ซงพระราชยานแต่พระที่นั่งจักรีไปประทับตำหนักแพ สเด็ดประทับบนพระที่นั่งราชกิจวินิฉัยดำหรัดกับเจ้าพระยามหิธร พระมหาราชครูพิธีถวายน้ำสังข์แล้วสเด็ดลงเรือพระที่นั่งเวสาตรี ออกเรือพระที่นั่งล่องไปตามน้ำ

เวลาบ่าย 2 โมงเสสถึงหน้าป้อมเมืองนครเขื่อนขันธ์ ทอดเรือพระที่นั่งหยู่แล้ว สเด็ดลงเรือพระที่นั่งกราบชื่อกลีบสมุทพร้อมด้วยสมเด็ดพระเจ้าลูกเทอ เรือแก้วชิงดวงเปนเรือพระที่นั่งรอง มีเจ้านายที่ตามสเด็ดและมหาดเล็กและพนักงานลงไนนั้น มีเรือตำหรวดเปนเรือกันยาเล็กสองสามลำ ขบวนหน้ามีเรือดั้งตามทำเนียม เรือพระที่นั่งประทับท่าสเด็ดขึ้นประทับบนเกย จมื่นจงซ้ายนำกรมการราสดรถวายแล้วสเด็ดเข้าไนป้อม ไปประทับเกยหน้าพระอุโบสถวัดซงธัม สเด็ดประทับตรัดกับเจ้าพระยาพลเทพเล็กน้อยแล้วสเด็ดเข้าไนพระอุโบสถ ซงจุดเครื่องนมัสการ นายรองฉันทูนรายงานพระสงค์ 16 รูป พระครูปิดะกะธะระวัดกลางนากับถานานุกรมอีก 2 รูปมาเฝ้าด้วยไนที่นั้น พระอุดมานถวายหอย 1 หอย รับสั่งด้วยเล็กน้อยซงถวายผ้าพระกถิน พระสงค์ทำกถินกิจสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานาไนพระอารามนั้น 3 องค์ ถานาพระครูวัดกลางนา 2 องค์ พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระองค์ชุมพลถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนากับโปรดพระราชทานมูลค่าจตุปัจจัยแด่พระสงค์ไนพระอารามองค์ละ 4 บาท เวลาบ่าย 3 โมงเสสสเด็ดกลับทางเดิม ลงซงเรือพระที่นั่งกลับขึ้นเรือเวสาตรี แล้วออกเรือพระที่นั่งล่องไปตามลำน้ำ

ไนเวลาวันนี้ไนหลวงซงฉลองพระองค์ขาวพระภูสาแดงไม่ได้ซงเครื่องราชอิสริยะยส เมื่อสเด็ดขึ้นเรือพระที่นั่งเวสาตรี กรมหมื่นเทววงส์ตามสเด็ดลงมาเฝ้า

บ่าย 4 โมงครึ่ง เรือพระที่นั่งถึงหน้าเมืองสมุทปราการ พระยาสมุทลงเรือโบ๊ตมาลอยลำเฝ้า หยู่ริมเรือพระที่นั่งครู่หนึ่งสเด็ดลงซงเรือพระที่นั่งกราบประพาสแสงจันท์ เรือขจรกรุงเปนเรือที่นั่งรอง มีเรือขบวนเหมือนกัน สเด็ดขึ้นประทับท่าน้ำ สเด็ดขึ้นซงพระราชยานสเด็ดโดยขบวนมาหยุดที่หน้าโรงเรียนวัดกลาง แล้วสเด็ดไปประทับเกยข้างพระอุโบสถ สเด็ดพระราชดำเนินเข้าพระอุโบสถ ซงจุดเครื่องนมัสการ นายสนิธรายงานพระสงค์ มีพระธัมถาวรมานำพระสงค์จำพรรสา 70 รูป ซงถวายผ้าแล้วรับสั่งไห้เพิ่มนิตยภัตร์พระครูขึ้นอีก 2 บาท รวม 8 บาท แล้วรับสั่งว่าพระครูยังหนุ่มนัก อีกสักหน่อยจะโปรดไห้เปนพระสมุหมุนี แล้วพระสงค์ทำกถินกัมเส็ด สเด็ดซงประเคนไตรปีถานาพระสงค์ครองผ้าแล้วโปรดไห้กรมหมื่นเทววงส์ถวายบริขาร และพระราชทานมูลค่าจตุปัจจัยพระสงค์ไนวัดองค์ละ 4 บาท เวลาบ่าย 5 โมงครึ่งสเด็ดกลับซงพระราชยานกลับตามทางเดิมทอดพระเนตรภูมิลำเนาบ้านเมือง รับสั่งไห้กรมหมื่นเทววงส์คิดจัดการบำรุงบ้านเมือง สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งมาประทับเรือพระที่นั่งเวสาตรี มีคนมาเฝ้าถวายของตามเคย พระยาสมุทกับพระปลัดตามมาเฝ้า พระราชทานเทียนธูปไปบูชาพระสมุทเจดีย์ เวลาย่ำค่ำออกเรือจากเมืองสมุทไปนอกปากน้ำแต่มิได้ข้ามบาไป เวลาทุ่ม 1 ทอดเรือพระที่นั่งที่นั้น

วันอาทิจ ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 2 โมงเสส ออกเรือพระที่นั่งจากปากน้ำเข้ามาข้างไน เวลาเช้า 3 โมงเสสถึงเมืองสมุทปราการทอดสมอหยู่ มีคนมาถวายของแล้วสเด็ดซงเรือพระที่นั่งโบ๊ต 12 กะเชียง สเด็ดไปประทับป้อมผีเสื้อสมุทสเด็ดขึ้นบนป้อมทอดพระเนตรปืนอารมสะตรองที่ตั้งขึ้นไหม่อีก 3 แห่ง สเด็ดขึ้นบนปีกกาข้างตะวันตก สเด็ดออกนอกป้อมซงพระราชดำเนินเลียบเนินดินมาปีกกาข้างตะวันตกสเด็ดเข้าไนป้อม สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งออกจากท่าป้อม ทหานบนป้อมสลุตถวาย สเด็ดไปประทับที่พระสมุทเจดีย์สเด็ดขึ้น มีหม่อมเจ้าประวิช หม่อมเจ้าจเริน ซึ่งเปนผู้ทำป้อมมาหยู่ที่นั้นคอยรับสเด็ด สเด็ดประทับไนพระวิหารทอดพระเนตรการวาดเขียนแล้วโปรดไห้หม่อมเจ้าประวิชทำพระคันธานราสดร์องค์ 1 ต่อออกมาตรงหน้าพระพุทธรูปเก่าไห้เปนเถากันออกมา ทอดพระเนตรแล้วสเด็ดกลับลงเรือ สเด็ดมาประทับเรือพระที่นั่งเวสาตรี

เวลาเช้า 4 โมง ออกเรือพระที่นั่งเวสาตรี ขึ้นมาตามลำน้ำ เวลาเช้า 5 โมงเสสสเด็ดถึงปากลัดล่างทอดสมอหยู่ มีพระราชหัถถึงสมเด็ดกรมพระ โปรดไห้จัดการสเด็ดเปลี่ยนไหม่ ด้วยเดิมกำหนดว่าจะแยกขบวนสเด็ดพระราชทานพระกถินวัดไพชยนต์เปนขบวนข้างหน้า สมเด็ดพระนางเจ้าพระบรมราชเทวีสเด็ดทอดพระกถินวัดโปรดเกด เปนกถินชั้นไน พายหลังซงเห็นว่าจะเปนการลำบาก จึ่งโปรดไห้จัดไหม่เปนขบวนรวมกัน

ครั้นเวลาบ่ายโมงเสสสเด็ดซงเรือพระที่นั่งประพาสแสงจันท์พร้อมด้วยสมเด็ดพระนางเจ้า และสมเด็ดพระเจ้าลูกเทอและเจ้าจอมข้างไน มีหัวหมื่นและเอดเดอแถมป์และพนักงานต่างๆ นั่งไปหน้าโยงท้ายโยง สเด็ดเข้าคลองลัด เรือขจรกรุงเปนเรือที่นั่งรองเจ้านายและพนักงานต่างๆลง เรือชลพิมานไชยซงผ้าไตร เรือดั้ง 4 คู่ คู่ชัก 1 คู่ เรือกลอง 2 ลำ มีเรือประตู เรือตำหรวดแซงตามทำเนียมสเด็ดประทับ เวลาบ่าย 2 โมงถึงวัดโปรดเกดสเด็ดขึ้นพร้อมด้วยขบวนข้างไน สเด็ดเข้าพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ ท้าวราชกิจทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 47 รูป พระานสมโพธินำ ซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระครูวินัยบุรนาจารย์ สวดัตติทุติยกับวาจาแล้วซงถวายไตรปี พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้หม่อมเจ้าสายถวายบริขาร พระราชทานจตุปัจจัยแก่พระสงค์ไนพระอารามองค์ละ 2 บาท พระสงค์อนุโมทนา สเด็ดออกนอกพระอุโบสถดำหรัดกับกรมพระแล้วสเด็ดกลับเข้าไปทอดพระเนตรพระพุทธบาท ซงสักการแล้วกลับไปทอดพระเนตรพระพุทธรูปต่าง ๆ ตามสาลาที่ล้อมรอบพระพุทธรูป เวลาบ่าย 3 โมงเสส สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งข้ามมาจอดท่าวัดไพชยนต์พลเสพ สเด็ดขึ้นพร้อมด้วยข้างไน สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ ท้าวราชกิจทูนรายงานพระสงส์จำพรรสา 61 รูป สมเด็ดพระนางเจ้าพระบรมราชเทวีซงถวายผ้าพระกถิน พระสงค์กะทำอปโลกน์กัมสมมตกัมัตติกัมแล้ว โปรดไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอซงประเคนไตรปีถานานุกรม แล้วพระสงค์ครองผ้าและกรานกถิน สมเด็ดพระนางเจ้าซงประเคนบริขาร และโปรดประทานจตุปัจจัยแด่พระสงค์ไนพระอารามนี้องค์ละ 2 บาท เท่ากับวัดโปรดเกดที่พระเจ้าหยู่หัวพระราชทาน สเด็ดพระราชดำเนินกลับ ซงเรือพระที่นั่งพร้อมด้วยขบวนข้างไน เดินขบวนเรือพระที่นั่งมาออกลัดบน เวลาบ่าย 4 โมงถึงเรือพระที่นั่งเวสาตรีขึ้นมาคอยรับสเด็ด สเด็ดขึ้นเรือพระที่นั่งเวสาตรี ออกเรือเวสาตรีขึ้นมาเวลาบ่าย 5 โมงเสสถึงท่าราชวรดิถ สเด็ดขึ้นประทับตรัดกับเจ้าพระยาพลเทพ และพระยารัตนโกสา สเด็ดซงพระราชยานกลับเข้าพระบรมมหาราชวัง เวลาย่ำค่ำสเด็ดขึ้น

เวลาทุ่มเสสมีการสวดมนต์ ที่โรงหล่อริมวังพระองค์เจ้าประดิถ ไนการที่จะหล่อพระประธานวัดเทพสิรินทราวาส

วันจันท์ ขึ้น 10 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้าวันนี้โปรดไห้เจ้าพนักงานปติบัติพระสงค์ ที่โรงหล่อรับพระราชทานฉัน

เวลาบ่ายโมงเสส สเด็ดออกทางพระที่นั่งจักรี สเด็ดขึ้นซงรถพระที่นั่งพร้อมด้วยสมเด็ดพระเจ้าลูกเทอ พระเจ้าลูกเทอ สเด็ดดำเนินขบวนไปประทับพลับพลาโรงหล่อ สเด็ดขึ้นพลับพลาซงจุดเทียนเครื่องนมัสการ เจ้าพนักงานรื้อเตาพิมพ์พระพุทธรปแล้วยกเบ้าทองเข้ามาถวาย ซงไส่ทองคำไบลงไนเบ้าไบหนึ่ง พระราชทานสมเด็ดกรมหลวงภานุพันธุ์ไส่ไบหนึ่ง เจ้าพนักงานนำเบ้าไปขึ้นร่างร้าน แล้วนำสายเชือกสำหรับซงจับเกี่ยวเข้ากับคีมซงจับเชือก แล้วพระราชทานหางเชือกไห้พระเจ้าลูกเทอและพระบรมวงสานุวงส์จับ เจ้าพนักงานเททองหล่อพระประธานวัดเทพสิรินทราวาส พระสงค์สวดชัยมงคล เจ้าพนักงานประโคมแตรสังข์พินพาทย์ค้องชัย ครั้นหล่อแล้วพระครูพราหมน์รดน้ำสังข์ที่พิมพ์พระ โปรดไห้รีบแต่งไห้แล้วไห้ได้ปิดทองกถินหน้า พระสงค์ถวายอนุโมทนาเวลาบ่าย 2 โมงสเด็ดกลับพระบรมมหาราชวัง

เวลาค่ำ สเด็ดลงสมโภชสามวันพระเจ้าลูกเทอซึ่งประสูตินะวันพรึหัสบดี ขึ้น 6 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก

วันอังคาร ขึ้น 11 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

วันนี้โปรดไห้มีการเทสนาพระมหาเวสสันดรชาดก เจ้าพนักงานจัดการไนท้องพระโรง กลางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท พระทวารข้างพระที่นั่งเสวตฉัตรกั้นฉากทั้งสองข้าง ตั้งธัมมาสน์ที่กลางพระที่นั่ง ที่หลังธัมมาสน์มีต้นไม้ตามเช่นเคยมา แต่คราวนี้ไช้ดอกไม้แห้งไบแห้ง หน้าธัมมาสน์ออกมาตรงหน้าพระทวารกลางตั้งโต๊ะเครื่องบูชาและเครื่องกันท์ ข้างผนังทั้งสองข้าง ต้นไม้ต่าง ๆ ที่ประทับและเครื่องนมัสการธัมนั้น ตั้งข้างผนังด้านตะวันตก อาสน์สงค์ตั้งข้างด้านตะวันออก บนพระที่นั่งเสวตฉัตรตั้งพระพุทธบุสยะรัตนองค์น้อย 1 พระไชยไนรัชกาลปัจจุบัน 1 พระพุทธรูปประจำวันพระชันสา 1 มีพระแท่นซงกราบตั้งต่อออกมาตั้งเครื่องนมัสการด้วย ห้องหน้าพระที่นั่งติดราวฉัตรกะดาด 1000 คัน ติดบนบัวเชิงผนังและแขวนฉากเวสสันดรชาดก ที่สนามหย้าหน้าพระที่นั่งมีโรงแผงตั้งที่ตามประทีป 4 โรง ตรงหน้าบันไดข้างละ 2 โรง

เวลาเช้า 3 โมงเสส โปรดไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกยาเทอเจ้าฟ้ามหาวชิรุนหิส สเด็ดออกมาซงจุดเทียนเครื่องนมัสการพระพุทธปติมากร และเครื่องนมัสการธัมเทสนา หม่อมเจ้าพระพุทธบาทปิลันธน์ถวายเทสนาทสพร เวลาเช้า 4 โมงเสสเทสนาจบ พินพาทย์ประโคมเพลงสาธุการ สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอซงประเคนไตรแพรบริขารจตุปัจจัย ราคา 10 ตำลึงบูชากันท์

ซงจุดเทียนเครื่องนมัสการ หม่อมราชวงส์พระมหาจเรินถวายเทสนาหิมพานต์ เช้า 5 โมงเสส สเด็ดออกประทับรับสั่งกับสมเด็ดกรมพระ แล้วสเด็ดขึ้นไนพระฉาก ย่ำเที่ยงเทศน์จบพินพาทย์ประโคมเพลงตวงพระธาตุ สเด็ดออกซงประเคนเครื่องกันที่เท่ากับกันท์ก่อน

ซงจุดเทียนเครื่องนมัสการ พระไบดีกานุ้ยวัดเวลุราชินถวายเทสนาทานกันท์ สเด็ดประทับไนพระฉาก เวลาบ่าย 2 โมง เทสนาจบ พินพาทย์ประโคมเพลงพระยาโสก สเด็ดออกประทับตรัดกับสมเด็ดกรมหลวงจักรพัดิครู่หนึ่ง สเด็ดซงประเคนเครื่องบูชากันท์ ซงจุดเทียนเครื่องนมัสการ พระปลัดเอี่ยม วัดราชสิทธิถวายเทสนาวันประเวส ซงพาพระเจ้าลูกเทอ พระองค์เจ้าประภาพรรนพิไล พระองค์เจ้าประไพพรรนพิลาสซึ่งประสูติพร้อมกันมาไห้เจ้านายดูแล้วสเด็ดขึ้น บ่าย 4 โมง เทสนาจบพินพาทย์ประโคมพระยาเดิน โปรดไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกยาเทอซงประเคนเครื่องบูชากันท์

สเด็ดออกซงจุดเทียนเครื่องนมัสการธัม พระไบดีกาบุณวัดสุวรรนถวายเทสนาชูชกบัพ สเด็ดประทับตรัดกับกรมหมื่นพิชิต กรมหมื่นเทววงส์ครู่หนึ่งสเด็ดขึ้น เวลาย่ำค่ำเทสนาจบ พินพาทย์ประโคมเพลงเส้นเหล้า สเด็ดออกซงประเคนเครื่องบูชากันท์

ซงจุดเทียนเครื่องนมัสการธัม หม่อมเจ้าเนรอนุชาติถวายเทสนาจุลพน เวลาทุ่ม1 เทสนาจบ พินพาทย์ประโคมเพลงเชิดกลอง สเด็ดซงประเคนบริขารเครื่องบูชากันท์

ซงจุดเทียนเครื่องนมัสการธัม หม่อมเจ้าเนรปติพัธถวายเทสนามหาพน สเด็ดประทับไนพระฉาก เวลา 2 ทุ่มเสสเทสนาจบ พินพาทย์ประโคมเพลงคุกพาทย์ โปรดเกล้า ฯ ไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกยาเทอพระองค์ไหย่ซงประเคนบริขาร

สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอซงจุดเทียนซงธัม พระรอดพิธีธัมวัดพระเชตุพนถวายเทสนากุมารบัพ เวลา 4 ทุ่มเสส เทสนาจบ พินพาทย์ประโคมเพลงเชิดฉิ่งโอด สเด็ดออกซงถวายบริขารเครื่องบูชากันท์

ซงจุดเทียนเครื่องซงธัม พระสมุห์ผ่องวัดคินีนาถถวายเทสนามัทรีบัพ เวลา 2 ยามเทสนาจบ พินพาทย์ประโคมทยอยโอด สเด็ดออกซงประเคนเครื่องกันท์

ซงจุดเทียนนมัสการ หม่อมเจ้าเนรพร้อมถวายเทสนาสักบัพ สเด็ดประทับไนพระฉาก เวลา 7 ทุ่ม เทสนาจบ พินพาทย์ประโคมเพลงกลม สเด็ดออกซงประเคนเครื่องบูชากันท์

ซงจุดเทียนนมัสการธัม พระสมุห์ตาดวัดนาคกลางถวายเทสนามหาราชบัพ สเด็ดประทับไนพระฉาก เวลา 8 ทุ่มเทสนาจบ พินพาทย์ประโคมกราวนอก สเด็ดซงถวายเครื่องบูชากันท์ พระราชทานรางวัน 10 ตำลึง

ซงจุดเทียนนมัสการธัม หม่อมเจ้าอมรอำนวยถวายเทสนาฉขัตติยะบัพ สเด็ดมาตรัดกับสมเด็ดกรมพระแล้วสเด็ดขึ้นไนพระฉาก เวลา 3 ยามเสสเทศน์จบ พินพาทย์ประโคมตระนอน สเด็ดออกซงประเคนเครื่องกันท์

ซงจุดเทียนเครื่องซงธัม พระสมุห์ด้วงวัดพระเชตุพนถวายเทสนานครกันท์ เทสนาจบถวายยถาพระสงค์รับสัพพี พินพาทย์ประโคมเพลงกลองโยน สเด็ดซงประเคนบริขารเครื่องบูชากันท์ พระราชทานรางวันอีก 10 ตำลึง สเด็ดมาตรัสกับสมเด็ดกรมพระ พระธัมถาวรถานานุกรมถวายอติเรกถวายพระพรลา เวลา 11 ทุ่มเสสสเด็ดขึ้น

วันพุธ ขึ้น 12 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 4 โมงเสส สเด็ดออกพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทท้องพระโรงกลาง ซงจุดเทียนนมัสการที่นั่งพระที่นั่งเสวตฉัตร โปรดไห้นิมนต์พระสงค์ที่ถวายเทสนาจตุราริยสัจเข้ามานั่งอาสน์สงค์ ซงจุดเทียนเครื่องซงธัม พระพรหมมุนีขึ้นถวายเทสนาทุขสัจกันท์ 1 จบลงสเด็ดซงประเคนไตรแพรบริขารและจตุปัจจัยมูลค่าราคา 10 ตำลึง เวลาบ่าย 5 โมง ซงจุดเทียนนมัสการพระธัมไตรโลกาจารย์ถวายเทสนาสมุทยสัจกันท์ที่ 2 เวลาเกือบย่ำค่ำจบสเด็ดซงประเคนเครื่องบูชากันที่เหมือนกันท์ก่อน แล้วซงจุดเทียนเครื่องซงธัม พระเทพกวีถวายเทสนานิโรธสัจกันต์ที่ 3 เวลาย่ำค่ำเสสเทสนาจบลง สเด็ดซงประเคนเครื่องบูชากันท์แล้วซงจุดเทียนเครื่องซงธัม พระสรีสมโพธิถวายเทสนามัคสัจกันท์ที่ 4 เวลาทุ่มเสสเทศน์จบ สเด็ดซงประเคนเครื่องไทยธัมบูชากันท์ แล้วพระสงค์ถวายอติเรกถวายพระพรลากลับไป สเด็ดมาประทับตรัดกับเจ้านายครู่หนึ่งสเด็ดขึ้น

วันพรึหัสบดีขึ้น13 ค่ำเดือน12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช1247

วันนี้โปรดไห้จัดการสวดมนต์ฉลองไตรปี เจ้าพนักงานได้จัดการไนพระที่นั่งอนันตสมาคมตามเช่นเคยมาทุกปี พระสงค์ทั้งปวงบันดาที่ได้รับพระราชทานผ้าไตรพระกถินผ้าไตรปี มีจำนวนที่ได้มาสวดมนต์ไนกาลสมัยนี้ 546 ทางไกลไม่ได้มา 8 ชราอาพาธมาไม่ได้ 66 สามเนร 4 รวมเส็ดสิ้นทั้งกรมพระ กรมหมื่น หม่อมเจ้าพระ พระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อย พระครูถานานุกรมปเรียพิธีธัมที่รับพระราชทานไตรพระกถินไตรปี 624

เวลาค่ำพระสงค์ผู้ไหย่ผู้น้อยมาพร้อมกัน แบ่งคนะธัมยุติกานิกาย 154 องค์ คนะเหนือ คนะกลาง คนะไต้ ฝ่ายมหานิกาย 329 องค์ รวม 483 องค์ สวดไนพระที่นั่งอนันตสมาคม คนะรามันนิกาย 63 รูป สวดบนพระที่นั่งสุทไธสวรรย

เวลา 2 ทุ่มเสส พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกพระที่นั่งอนันตสมาคม ซงจุดเทียนนมัสการ กรมพระปวเรสถวายสีลแล้วกรมพระปวเรส กรมหมื่นวชิราน หม่อมเจ้าพระ พระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อย พระครูถานานุกรมปเรีย 546 องค์ จเรินทวาทัสปริตร โปรดไห้สมเด็ดพระเจ้าถูกเทอสเด็ดไปซงจุดเทียนที่พระที่นั่งสุทไธสวรรย พระราชาคนะพระครูถานานุกรมปเรียรามัน 63 รูปสวดมนต์ทวาทัสปริตร เวลายามเสสสวดมนต์จบสเด็ดไปประทับตรัดกับกรมพระปวเรสครู่หนึ่ง พระสงค์ถวายอติเรกถวายพระพรลา พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดขึ้น

วันสุกร์ ขึ้น 14 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 4 โมงเสส สเด็ดลงซงบาตรไนพระบรมมหาราชวัง สมเด็ดพระวันรัตน์ สมเด็ดพระพุทธโคสาจารย์ พระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อย พระครูถานานุกรมปเรียที่สวดมนต์เมื่อคืนนี้ แบ่งเข้าไปบินทบาต 364 องค์ สามเนร 4 รวม 368 องค์ ซงบาตรแล้วเวลา 5 โมงสเด็ดออกพระที่นั่งอนันตสมาคม ซงจุดเทียนนมัสการกรมพระปวเรสวริยาลงกรน์ถวายสีล แล้วสเด็ดซงประเคนกรมพระปวเรส กรมหมื่นวชิราน หม่อมเจ้าพระ พระราชาคนะถานาผู้ไหย่ผู้น้อยถานานุกรมปเรีย 152องค์ รับพระราชทานฉัน โปรดไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกยาเทอสเด็ดไปซงประเคนที่พระที่นั่งสุทไธสวรรย พระสงค์รับพระราชทานฉันอีก 30 รูป สเด็ดประทับซงปิดทองพระและพระคัมภีร์ พระมหาราชครูพิธีถวายน้ำพระมหาสังข์ สเด็ดมาประทับตรัดกับพระบรมวงสานุวงส์ พอพระสงค์ฉันแล้วถวายอติเรกถวายพระพรลาไป สเด็ดออกขุนนางไม่มีราชการอะไร แล้วพระราชทานสัาบัตรหลวงบริรักส์โลหะวิสัยผู้ช่วยเมืองระนอง เปนพระอัสดงคตทิสรักสาผู้ว่าราชการเมืองตระบุรี 1 กับโปรดไห้กรมท่ามีหนังสือส่งสัาบัตรไปพระราชทานเลื่อนพระยาอัสดง เปนพระยาอนุกูลสยามกิจกงสุลฝ่ายสยามเมืองสิงคโปร์ แล้วสเด็ดขึ้น

เวลา 2 ทุ่มเสสโปรดไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกยาเทอสเด็ดไปซงธัมที่พระที่นั่งอมรินทวินิฉัย พระอริยะกวีถวายเทสนากถินทานกันท์ 1 จบ ซงประเคนไตรแพรสมนะบริขารอเนกภันท์และกัปปิยะมูลวัตถุจตุปัจจัยราคา 10 ตำลึงตามเช่นเคยซงบำเพ็นมา

เวลา 2 ยามเสส สเด็ดลงลอยพระประทีปไนเรือบัลลังก์ตามโบรานราชประเพนี มีเรืออนันตนาคราชแต่งเครื่องประทีปซงพระไชย เรือสรีสุพรรนหงส์ซงพุ่มดอกไม้ ตามเช่นเคยมาทุกปี

วันนี้มีผ้าป่าหลวงเรียกผ้าป่าบันดาสักดิ์ พระราชทานพระราชาคนะ พระครูถานาหัวเมือง 8 องค์ คือพระธัมราชานุวัต 1 พระอมราภิรักขิต 1 พระสุวรรนวิมลสิล 1 พระปริยัติวงสาจารย์ 1 พระานไตรโลก 1 พระครูธัมทิวากร 1 พระครูจันทรัสมี 1 พระมหาธัมเวโค วัดนิเวส 1

วันเสาร์ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุดสักราช์ 1247

เวลาเช้า4 โมงเสส สเด็ดลงซงบาตรไนพระบรมมหาราชวัง ฝ่ายไน กรมพระปวเรส กรมหมื่นวชิราน หม่อมเจ้าพระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อย พระครูถานานุกรม ปเรียและสามเนรหม่อมเจ้า สามเนรปเรีย รวม 368 องค์เข้าไปรับบินทบาตหย่างเวลาวานนี้

เวลาเช้า 5 โมงเสส พระบรมวงสานุวงส์ซงประเคนสำรับสมเด็ดพระพุทธโคสาจารย์ พระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อย ถานานุกรมปเรีย รวม 152 รูป รับพระราชทานฉันไนพระที่นั่งอนันตสมาคม และมีพระราชาคนะ พระครูถานานุกรมรับพระราชทานฉันไนพระที่นั่งสุทไธสวรรยอีก 30 รูป รวมรับพระราชทานฉันวันนี้ 182 พระสงค์ยังกำลังฉันหยู่สเด็ดออกประทับซงปิดทองพระพุทธรูปและพระคัมภีร์ พระมหาราชครูพิธีถวายน้ำพระมหาสังข์ไนพระราชพิธีจองเปรียง พระสงค์ฉันแล้วถวายอนุโมทนาอติเรกถวายพระพรลา สเด็ดออกขุนนางแล้วสเด็ดขึ้น

เวลา 2 ทุ่มเสส โปรดไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอไปซงธัมเทสนา นะ พระที่นั่งอมรินทวินิฉัย พระานสมโพธิถวายเทสนาจีวรทานกันท์ 1 จบ สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอถวายผ้าไตรแพรสมนะบริขารภันทนานาวัตถุจตุปัจจัยมูลค่า 10 ตำลึงบูชากันท์

เวลา 5 ทุ่มเสส สเด็ดลงลอยพระประทีปหย่างเวลาวานนี้

ผ้าป่าหลวงวันนี้พระราชทาน พระคุนวงส์ 1 พระครูอมราธิบดี วัดบ่อเมืองนนท์ 1 พระครูอินทมุนี วัดตำหนักเมืองนนท์ 1 พระครูปถมเจดียานุรักส์ เมืองนครชัยสรี 1 พระปลัดนาก วัดนิเวส 1 พระครูพุทธฉายาภิบาล เมืองสระบุรี 1 พระครูรามันสมนะคุต เมืองลพบุรี 1 พระครูวินยานุบุรนาจารย์ วัดโปรดเกด เมืองนครเขื่อนขันธ์ 1 รวม 8 องค์

วันอาทิจ แรม 1 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 4 โมงเสส สเด็ดลงซงบาตรข้างไนพระบรมมหาราชวัง กรมพระปวเรส กรมหมื่นวชิราน หม่อมเจ้าพระ พระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อย พระครูถานานุกรมปเรีย รวม 368 องค์ เข้าไปรับอาหารบินทบาตหย่างวันก่อน

เวลาเช้า 5 โมง พระบรมวงสานุวงส์ซงประเคนสำรับ พระสงค์มีสมเด็ดพระวันรัตน์ พระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อยถานานุกรมปเรีย รวม152 รูป รับพระราชทานฉันไนพระที่นั่งอนันตสมาคม และไนพระที่นั่งสุทไธสวรรยมีพระสงค์รับพระราชทานฉันอีก 30 รูปเหมือนกัน รวมวันนี้รับพระราชทานฉัน 182 รูปเปนทั่วกันสิ้น เวลาเช้า 5 โมงเสส สเด็ดออกซงปิดทองพระพุทธรูป พระคัมภีร์ พระครูพราหมน์ถวายน้ำพระมหาสังข์ตามพระราชพิธี พระสงค์ฉันแล้วถวายอนุโมทนาอติเรกถวายพระพรลา สเด็ดออกขุนนางไม่มีราชการอะไรแล้วสเด็ดขึ้น

โปรดเกล้า ฯ ไห้กรมขุนจเรินผลสเด็ดไปซงเปลื้องเครื่องสุวรรนอลงกรน์อันประดับพระพุทธปติมากรแก้วมรกตหย่างวสันตรึดู และซงน้ำหอมแล้วประดับเครื่องสุวรรนวิภูสิตาภรน์หย่างเหมันตรึดู แล้วพระมหาราชครูพิธีและพราหมน์จะได้เบิกแว่นเวียนเทียนด้วย

เวลา 2 ทุ่มเสส โปรดเกล้า ฯ ไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกเธอสเด็ดไปซงธัมเทสนาไนพระที่นั่งอนรินทวินิฉัย พระอริยะมุนีถวายเทสนาปติสังขรน์ทานกันท์ 1 จบ ซงประเคนไตรแพรสมนะบริขารวัดถุจตุปัจจัยราคา 10 ตำลึงบูชากันท์ด้วย

เวลา 2 ยามสเด็ดลงซงลอยพระประทีปตามทำเนียม

ผ้าป่าหลวงวันนี้พระราชทาน พระพิสาลสมนะกิจวัดคงคาราม เมืองเพชรบุรี 1 พระครูมหาสมนะวงส์ วัดมหาสมนาราม เมืองเพชรบุรี 1 พระครูขัตยาคม วัดสัตนาต เมืองราชบุรี 1 พระอุดมาน วัดซงธัม เมืองนครเขื่อนขันธ์ 1 พระครูอุตโมรุวงส์ธาดา วัดโบด เมืองปทุมธานี 1 พระครูธีรานันทมุนี วัดเมตตารัง เมืองปทุมธานี 1 พระครูปทุมเภระสถาน วัดอำภุราเมืองปทุมธานี 1 พระครูสรีวิสุทธิานเขาแก้ว 1 รวม 8

วันจันท์ แรม 2 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เช้าวันนี้ มีการเลี้ยงพระที่พระที่นั่งอมรินท์ ตามกาลานุกาลสมัย พระสงค์ที่รับพระราชทานฉันนั้นพระราชาคนะพระครูถานานุกรมปเรียหัวเมือง 28 รูป หม่อมเจ้าเนร 1 เนรปเรีย 3 รูป เจ้าพนักงานเชินพระบรมอัตถิพระอัตถิขึ้นประดิสถานบนพระที่นั่งเสวตฉัตรและโต๊ะจีนตามเคย พระเจ้าหยู่หัวไม่สเด็ดออก โปรดไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอสเด็ดอลกไปบำเพ็นพระราชกุสล

เวลาเช้าวันนี้ลดเสาโคมชัยโคมประเทียบโคมบริวาร สิ้นการพิธีจองเปรียงเท่านี้

วันนี้เจ้าจอมมารดาหยิงเนื่อง ป่วยเปนอหิวาตกโรคถึงแก่กัมไนพระบรมมหาราชวังไนเวลาบ่าย 4 โมงเสส โปรดไห้ยกสพลงหีบไปฝังไว้วัดเทพสิรินทราวาส เจ้าจอมมารดาหยิงเนื่องมีพระองค์เจ้า 2 พระองค์ คือ พระองค์เจ้าหยิงเยาวพาพงส์สนิธ 1 พระองค์เจ้าชายประสูติได้ 12 วันพระองค์ 1

เวลาบ่าย 5 โมงเสส สเด็ดออกประทับออฟฟิสรับสั่งกรมหมื่นเทววงส์จนเวลาทุ่มเสสสเด็ดขึ้น

วันอังคาร แรม 3 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 5 โมงเสสสเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง

พระมนตรีพจนกิจ อ่านบอกพระยาวิเสสรือชัย เมืองฉะเชิงเซา ขอที่เขตพระอุโบสถวัดเฉลิมสัทธาราสตร์ ยาว 7 วา 2 สอก กว้าง 5 วา ตำบน 1 วัดพนมพนาวาสยาว 6 วา 2สอก กว้าง 5 วา 2 สอก เปนที่วิสุงคามสีมา ฉบับ 1 กับไบบอกหลวงรามสิทธิสรยกบัตร ผู้รักสาเมืองลพบุรี ขอพระราชทานที่เขตอุโบสถวัดบ้านกล้วยสนามแจง กว้าง9 วาสอกคืบ ยาว5 วา 2 สอก เปนที่วิสุงคามสีมา ฉบับ 1 กับไบบอกพระยาเพชรรัตนสงครามรามภักดี เมืองเพชรบูรน์ ว่าได้ส่งขอนดอกแหน่งเนียม เครื่องราชบรรนาการจำนวนปีมะแม เบจสก ขอนดอก2ท่อน แหน่ง 100 ชลอม ขี้ผึ้งหนัก 40 สลึง เสื่อลวด 14 ผืน เงินแทนต้นไม้ทองเงิน 11 ตำลึงลงมาแล้ว ฉบับ 1

พระสุรินทรามาจ อ่านบอกพระยาวิชิตภักดีสรีสุรสงครามปลัดเมืองตะกั่วป่า 2 ฉบับ ๆ หนึ่งส่งต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการจำนวนปีระกาสัปตสก มีจำนวนต้นไม้ทอง 6 เงิน 6 รวม 12 ต้น ๆ ละ 1 บาท เครื่องราชบรรนาการเทียนพนม 1000 เล่ม อำพันหนัก 4 ตำลึง 4 บาทจีน ส่งเงินแทนตำลึงละ 5 เหรียน เงิน 20 เหรียน ผลจันทน์เทส 20 ชั่งจีน อำพันแดง 30 ชั่งจีน เสื่อขาว 100 ผืน ไห้กรมการคุมเข้ามาส่ง อีกฉบับ 1 ว่าได้ส่งเงินพาสี 5 หย่าง ไปไห้หลวงทวีปสยามกิจฝากแบงก์ จำนวนปีมะแมเบจสก 1067 ชั่ง 16 ตำลึง 3 บาท 1 สลึง ปีวอกฉสก 2งวดเงิน 733 ชั่ง 6 ตำลึง 2 บาท 3 สลึง ปีมะเมียจัตวาสก ค่าตราดีบุก 3200 ปีมะแมเบจสก 3250 เปน 6450 เหรียน คิดเปนเงินตรา 134ชั่ง 7 ตำลึง 2 บาท รวมเส็ดเปนเงินฝากแบงก์ครั้งนี้ 94450 เหรียน ฉบับ 1 กับว่าพระวิชิตภักดีจัดได้ผ้าขาว 24 สอก 100 พับ ผ้าลายยมะวาต 200 ผืน ผ้าแดงเทส 50 พับ ส่งเข้ามาทูนเกล้า ฯ ถวาย

พระนรินท์นำพระอัสดงคต ผู้ว่าราชการเมืองตระบุรีกราบถวายบังคมลาไปรักสาราชการบ้านเมือง พระราชทานเสื้อผ้าถาดหมาก คนโททองคำตามทำเนียม

สเด็ดขึ้นประทับออฟฟิสครู่หนึ่งสเด็ดขึ้นข้างไน

วันพุธ แรม4 ค่ำ เดือน 12 ค่ำ ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

วันนี้เริ่มการพระราชทานเบี้ยหวัด เจ้าพนักงานจัดการไนท้องพระโรงกลางพระที่นั่งจักรี เวลาเช้า5 โมง พระบรมวงสานุวงส์ซงประเคนพระสงค์ขัตติยะราชวงส์ มีกรมพระปวเรส กรมหมื่นวชิราน หม่อมเจ้าพระ หม่อมเจ้าเนร หม่อมราชวงศ์ พระราชพงส์บดิพัธ รวม 14 องค์ รับพระราชทานฉัน

เวลาบ่ายโมงเสส สเด็ดออกซงจุดเทียนนมัสการ ขุนพิพิธอักสรพรรนอ่านประกาสว่าด้วยพระราชทานเบี้ยหวัด ซงจุดเทียนเครื่องสังเวยและเทียนเครื่องสักการะพระสยามเทวาธิราชแล้วซงเจิมพระสยามเทวาธิราชพระครอบเขาเงินเขาทอง แล้วโหรบูชาเริกส์หน้าบายสรีทองเงินสมโภชเงิน พระครูพราหมน์รดน้ำสังข์ถุงเงินและกะดานเทเงิน เจ้าพนักงานประโคมสังข์แตร พินพาทย์ แล้วสเด็ดซงประเคนแผ่นปมานิยมบัตรแด่กรมพระปวเรส กรมหมื่นวชิราน หม่อมเจ้าพระ หม่อมเจ้าเนร หม่อมราชวงส์พระราชพงส์บดิพัธ พระสงค์ถวายอนุโมทนาอติเรกถวายพระพรลา ซงพระกรุนาโปรดไห้เจ้าพนักงานพระคลังมหาสมบัติ ไวยาวัจกรพระบรมราชวงส์ที่ซงผนวด และพราหมน์โหรดาจารย์ พราหมน์พรึธบาทว์ กรมโหรหน้าหลัง ช่างสิบหมู่ทหานไน สเด็ดประทับหยู่ครู่หนึ่งสเด็ดขึ้น

เวลาบ่าย4โมง โปรดไห้จัดการรับกงสุลเยอรมันซึ่งจะเฝ้าถวายพระราชสาส์นไนห้องดอรนิงรูม พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท มีกรมพระตำหรวดทหานมหาดเล็กแต่งตัวเต็มยส มหาดเล็กสวมเสื้อเยียระบับคอยเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาท พระบาทสมเด็ดพระเจ้าหยู่หัวซงฉลองพระองค์เต็มยสทหานมหาดเล็ก ซงเครื่องอิสริยะยสแบลคอีเกอร์ของกรุงเยอรมนี สเด็ดออกประทับไนดอรนิงรูม เจ้าพนักงานกรมวังกรมท่านำดอกเตอร์คาเบรียล กงสุลเยอรมัน 1 มิสเตอร์ ซิง ซิงเยอร์ สิเกรตารี 1 เข้าเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาท ซงพระราชปติสันถารโดยควนแล้ว ดอกเตอร์คาเบรียลถวายพระราชสาส์นสมเด็ดพระเจ้าเอมเปอเรอร์เยอรมนีตอบพระราชสาส์นกรุงสยาม ที่ซงปรินซ์เฟรดเดอริกชาลส์สิ้นพระชนม์ แล้วถวายคำนับกลับออกมา พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดขึ้น

แล้วสมเด็ดพระนางเจ้าพระบรมราชเทวีสเด็ดออกประทับซิตติงรูมองค์ตะวันออกพระจักรี กรมหมื่นเทววงส์และราชเอดเดอแกมป์นำมิสเตอร์ ซิง ซิงเยอร์ 1 ดอกเตอร์คาเบรียล 1 มิสซิส ซิง ซิงเยอร์ 1 เข้าไปเฝ้าสมเด็ดพระนางเจ้าเปนการไปรเวต เพื่อจะพระราชทานเกียรติยสแก่มิสซิส ซิง ซิงเยอร์ เฝ้าแล้วกราบถวายบังคมลาไป

วันพรึหัสบดีแรม 5 ค่ำเดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช1247

เวลาบ่าย4โมงเสส สเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง

พระยาพิพัธโกสาอ่านบอกพระยาวิชยาธิบดี เมืองจันทบุรี ถวายพระราชกุสลทอดพระกถินหลวงวัดโยธานิมิต ฉบับ 1 กับไบบอกพระราชพงสานุรักส์ เมืองสมุทสงคราม ว่าได้แต่งกรมการพร้อมกับขุนเทพเสนา เดินประเมินเก็บเงินค่านาแขวงเมืองสมุทสงครามจำนวนปีมะแม เบจสก ได้เงิน 42ชั่ง1 ตำลึง 3 บาท เปนเส็ดสิ้นจำนวนนา หักสิบลดพระราชทานเสนากรมการ 4 ชั่ง4 ตำลึง 3 บาท 640 ไพ คงส่งหลวง 38ชั่ง 2ตำลึง 3 บาท 3 สลึง 1 เฟื้อง 210 ไพ ได้มอบไห้เสนากรมการคุมเข้ามาส่ง

โปรดไห้แจกเบี้ยหวัด วันนี้กรมพระตำหรวดทั้ง 8 กรม กรมพลพัน กรมอาสาหกเหล่า กรมกองแก้วจินดา กรมอรสุมพล และอื่น ๆ ที่เปนกรมขึ้นกรมพระกลาโหมเปนต้น

เวลาย่ำค่ำสเด็ดขึ้น

วันสุกร์ แรม 6 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย2 โมง6นาที พระนางเจ้าเสาวภาผ่องสรีประสูติสมเด็ดพระเจ้าลูกยาเทอพระราชกุมาร นะพระที่นั่งบรมราชสถิตมโหลารห้องเขียว ซงสบายปรกติดีหยู่

เวลาบ่าย 4 โมงเสส พระเจ้าหยู่หัวซงฉลองพระองค์ครึ่งยสทหานมหาดเล็ก ซงส้อยจักรีบรมราชวงส์สเด็ดออกประทับพระที่นั่งพุดตานทองคำพายไต้พระมหาเสวตฉัตร นะท้องพระโรงกลางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท พร้อมด้วยพระบรมวงสานุวงส์ เสนาบดีมนตรีมุขมาจข้าทูนละอองธุลีพระบาท ฝ่ายทหานพลเรือน เฝ้าเบื้องบาทบงกชมาสตามตำแหน่งถ้วนทุกกะซวง ชาวประโคมๆ ตามราชประเพนี ครั้นสุดเสียงประโคมแล้วเจ้าพนักงามกรมวัง กรมพระกลาโหม นำตนกูอับดุลดานิ น้องพระยาไซบุรีเข้าเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาท แล้วมีพระบรมราชโองการไห้หาตนกูอับดุลดานิเข้าไปหน้าพระที่นั่งโธรน ซงพระกรุนาโปรดพระราชทานสัาบัตรตนกูอับดุลดานิเปนพระเสนีนรงค์ริทธิรายามุดาเมืองไซบุรี และโปรดพระราชทานพระบรมราโชวาทและพระราชทานพรแล้วสเด็ดขึ้น

เวลาบ่าย 5 โมงเสสสเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง โปรดไห้แจกเบี้ยหวัด วันนี้กรมล้อมพระราชวัง กรมรักสาพระองค์ กรมฝรั่งแม่นปืน กรมลูกขุน ขุนสาลแพ่งกลาง แพ่งกเสม กรมอาลักสน์ เวลาย่ำค่ำสเด็ดขึ้น

เวลายามเสส ไนท้องฟ้า เห็นเหมือนดาวตก หรือพระบรมสารีริกธาตุ หรือผีพุ่งไต้ เต็มทั่วไปทั้งอากาส จะประมานจะนับมิได้

วันนี้กรมหมื่นเทววงส์ เสนาบดีว่าการต่างประเทศ ได้รับโทรเลขจากราชทูลสยามนะกรุงปารีสว่า สมเด็ดพระเจ้าอัลฟองโส ที่ 12 พระเจ้าแผ่นดินสเปนสิ้นพระชนม์ที่กรุงมัดริด แต่นะวันพุธ แรม4ค่ำ เดือน 12 จุลสักราช 1247 พระโรคสามั ราชสมบัติสืบต่อโดยพระราชธิดา แต่เวลานี้พระอัคมเหสีสำเหร็ดราชการแผ่นดิน แต่เวลานี้ราสดรกำลังไม่เรียบร้อยกันด้วย

วันเสาร์ แรม7 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาย่ำค่ำ สเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้วสเด็ดขึ้นพระแท่นออกขุนนาง

พระมนตรีพจนกิจ อ่านบอกพระยาอุตรการโกสลผู้รักสาเมืองพิชัยถวายพระราชกุสลทำบุณไห้ทาน และจุดประทีปโคมไฟไนวันเฉลิมพระชนมพรรสา

พระสุรินทรามาจ อ่านบอกพระเสนานุวงส์ภักดี เมืองคิรีรัถนิคม ว่าได้เก็บเงินพาสีอากรเมืองคิรีรัถนิคมส่งหลวงทวีปสยามกิจฝากแบงก์ เปนจำนวนเงินค่าตีตราดีบุกและค่าอากรดีบุกจำนวนปีมะเมียจัตวาสก ปีมะแมเบจสก ปีวอกฉสก รวมเงิน 1705 เหรียน ได้ส่งริสีตแบงค์มาแล้ว ฉบับ 1 ไบบอกพระยาอมรินทรือชัย เมืองราชบุรี ส่งไม้เกนการพระเมรุกรมพระราชวังบวร

พระยาพิพิธโกสาอ่านบอกพระยาชลบุรานุรักส์เมืองชลบุรี ส่งเงินผูกปี้ข้อมือจีนจำนวนปีระกาสัปตสก ครั้งนี้ได้จีน 800 คน เงินค่าแรง40ชั่ง ค่าดีกา 2 ตำลึง มอบไห้กรมการคุมเข้ามาส่ง

โปรดเกล้าฯ ไห้แจกเบี้ยหวัดวันนี้ กรมพระสุรัสวดี กรมท่า กรมนา กรมหมอ กรมธัมการสังคการี แต่สเด็ดออกค่ำไป โปรดไห้แจกแต่ผู้ไหย่ ๆ เวลาทุ่มเสสสเด็ดขึ้น

วันอาทิจ แรม8 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

ไม่มีราชการอะไรไม่ได้สเด็ดออก

วันจันท์ แรม 9 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่ายโมงเสส สเด็ดออกประทับห้องออกขุนนาง ซงปิดทองพระแล้ว สเด็ดไปประทับที่โต๊ะอธิบดีผู้กำกับแจกเบี้ยหวัด โปรดไห้แจกเบี้ยหวัดที่ค้างแต่วันแรม 7 ค่ำแล้วแจกกรมมหาดไทย กรมพระกลาโหม และกรมอื่นๆ

เจ้าพระยาสุรวงส์ ซึ่งไปส่งกองทัพกลับลงมา ได้เข้ามาเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาท รับสั่งด้วยเรื่องที่ขึ้นไปส่งกองทัพ เวลาบ่าย 2 โมงเสสสเด็ดขึ้น

เวลาค่ำสมโภชสามวันสมเด็ดพระเจ้าลูกเทอซึ่งประสูตินะวันสุกร์ แรม6 ค่ำ เดือน 12 บนพระที่นั่งบรมราชสถิตมโหลาร พระบรมวงสานุวงส์ ข้าราชการฝ่ายหน้าเข้าไปที่พระที่นั่งสมมตเทวราชอุบัติ

วันอังคาร แรม 10 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่ายไม่มีราชการอะไร เจ้าพนักงานจัดการตั้งเครื่องพระราชพิธีฉัตรมงคลไนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทตามเช่นเคยมาทุกปี

เวลา 2 ทุ่มเสส สเด็ดออกพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ซงจุดเทียนนมัสการ พระธัมเจดีย์ถวายสีลแล้วขุนนิมิตอักสรอ่านประกาสว่าด้วยพระราชทานตราจุลจอมเกล้า แล้วพระธัมเจดีย์ พระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อย พระครูปเรียรวม 30 รูป สวดพระพุทธมนต์สัตปริตร สเด็ดมาประทับมุขเหนือตรัดกับพระบรมวงสานุวงส์ เวลายามเสสสวดมนต์จบ พระสงค์ถวายอติเรกถวายพระพรลา สเด็ดซงจุดเทียนเครื่องทองน้อยหน้าพระที่นั่งเสวตฉัตร ซึ่งตั้งพระมหาพิชัยมงกุตเครื่องเบจกกุธภันท์บรมราชูปโภคและพระแสงต่างๆ ทั้งปวง แล้วสเด็ดขึ้น

วันพุธ แรม 11 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 5 โมง สเด็ดออกพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท สเด็ดประทับมุขตะวันออกซงจุดเทียนนมัสการ พระธัมเจดีย์ถวายสีล แล้วสเด็ดซงประเคนพระสงค์ 30 รูปรับพระราชทานฉัน สำรับวันนี้ของหลวงซงประเคน 1 นอกนั้นเกนพระเจ้าราชวรวงส์เทอ พระวรวงส์เทอ และท่านเสนาบดี เจ้าพระยา พระยา พระที่ได้รับพระราชทานพานทองโต๊ะทอง ทำมาองค์ละที่ท่านละที่ทั่วกันกับพระสงค์ พระสงค์ฉันแล้วซงประเคนไทยทานแก่พระธัมเจดีย์ แล้วโปรดไห้เจ้าของสำรับประเคนไทยทานของตน พระสงค์ถวายอนุโมทนาอติเรกถวายพระพรลา สเด็ดซงจุดเทียนเครื่องทองน้อยสักการะพระมหาพิชัยมงกุด และเครื่องบรมราชูปโภคและเทียนเครื่องสังเวย แล้วโหรบูชาเริกส์จบ พราหมน์อ่านดุสดีสังเวยสี่ลาจบลง พระครูพราหมน์เบิกแว่นเวียนเทียนสมโภชเครื่องเบจวิวิธราชกกุธภันท์ตามทำเนียม พระบรมวงสานุวงส์จุดเทียนธูปบูชาเครื่องราชกกุธภันท์ตามเคย แล้วสเด็ดซงเจิมลุ้งพระมหาพิชัยมงกุตเครื่องบรมราชูปโภคและพระแสงต่าง ๆ สเด็ดขึ้น

เวลายามเสส สเด็ดลงพระที่นั่งไพสาลทักสิน โปรดไห้นิมนต์พระเจ้าไปนั่งที่ ซงจุดเทียนนมัสการพระไชย 5 รัชกาล แล้วกรมพระปวเรสวริยาลงกรน์ถวายศีล พระยาสรีสุนทรอ่านประกาสจบ กรมพระปวเรส กรมหมื่นวชิรานหม่อมเจ้าพระ พระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อย พระครูถานานุกรมปเรียคนะธัมยุติกานิกาย 38 รูปสวดสัตปริตร สเด็ดมาซงจุดเทียนที่โต๊ะซึ่งตั้งเครื่องเบจราชกกุธภันท์ พระสงค์สวดมนต์จบแล้วถวายอติเรกถวายพระพรลา สเด็ดมาประทับตรัดกับเจ้านายครู่หนึ่งสเด็ดขึ้น

อนึ่งกรมหมื่นเทววงส์ได้รับโทรเลขมาแต่เมืองสิงคโปร์ว่าอังกริดยกกองทัพเข้าตีเมืองพม่าได้กรุงมันดะเล (คือเมืองหลวงของพม่า) เจ้าทีบอซึ่งเปนพระเจ้าแผ่นดินขอทำสัาแต่วันอังคาร แรม 10 ค่ำ เดือน 12 จุลสักราช 1247

วันพรึหัสบดีแรม 12 ค่ำเดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 5 โมง สเด็ดลงพระที่นั่งไพสาลทักสิน โปรดไห้นิมนต์พระสงค์ที่สวดมนต์เมื่อคืนนี้เข้าไปนั่งที่ ซงจุดเทียนนมัสการกรมพระปวเรสถวายสีล แล้วซงประเคนกรมพระปวเรส กรมหมื่นวชิราน พระสงค์ทั้งปวงรับพระราชทานฉัน สำรับวันนี้เครื่องหลวงซงประเคนถวายกรมพระปวเรส 1 เครื่องของสมเด็ดพระนางเจ้าถวายกรมหมื่นวชิราน 1 นอกนั้นของพระบรมวงสานุวงส์ฝ่ายไนพระองค์ละสำรับ พระสงค์ฉันแล้วซงประเคนไทยธัมถวายกรมพระปวเรส แล้วโปรดไห้กรมหมื่นวชิราน หม่อมเจ้าพระ พระราชาคนะ พระครูถานานุกรม ปเรียทั้ง37 องค์เข้าไปรับของไทยทานข้างไน แล้วพระสงค์ถวายอนุโมทนาอติเรกถวายพระพรลาไป ซงจุดเทียนที่โต๊ะเครื่องบรมราชูปโภคและโต๊ะเครื่องสังเวย โหรบูชาเริกส์ พราหมน์อ่านดุสดีสังเวย 4 ลาแล้ว พระครูพราหมน์เบิกแว่นเวียนเทียนสมโภชเครื่องตามทำเนียม พระบรมวงสานุวงส์จุดเทียนธูป เข้าไปบูชาเครื่องบรมราชูปโภคตามทำเนียม เวียนเทียนแล้วสเด็ดซงเจิมเครื่องตามเช่นเคยมาแต่ก่อน

เวลาบ่าย 5โมง พระเจ้าหยู่หัวซงฉลองพระองค์เยียระบับฉลองพระองค์ครุย สเด็ดออกพระที่นั่งอนันตสมาคม สเด็ดประทับพระที่นั่งโธรน เจ้าพนักงานประโคมสังข์แตรกลองชนะมโหรทึกกลองแตรทหาน ไนเวลานั้นมีแต่พระบรมวงสานุวงส์และตำหรวดมหาดเล็กเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาท แล้วจึงท่านเสนาบดีมุขมนตรีมาจข้าราชการฝ่ายทหานพลเรือนเดินเข้ามาโดยลำดับถวายคำนับแล้วไปยืนตามตำแหน่ง

พระเจ้าหยู่หัวมีพระบรมราชโองการประกาสด้วยจะโปรดเกล้า ฯ พระราชานเครื่องราชอิสริยะยสไนวันนี้ แล้วมีพระบรมราชโองการไห้หากรมหมื่นเทววงส์วโรปการเข้าไปหน้าพระที่นั่ง พระราชทานเครื่องราชอิสริยะยสปถมจุลจอมเกล้าและส้อยด้วย 1 และโปรดพระราชทานเครื่องราชอิสริยะยสทุติยจุลจอมเกล้าแด่พระบวรวงส์เทอชั้น 2 พระองค์เจ้าวิไลวรวิลาส 1 และพระราชทานพานทอง คนโททอง กะโถนทองด้วย แล้วพระราชทานพรแด่ผู้ที่มาประชุมแล้วสเด็ดไปประทับพระที่นั่งสิวาไลมหาปราสาท ซงจุดเทียนเครื่องนมัสการถวายบังคมพระบรมรูปพระเจ้าหยู่หัว แล้วพระบรมวงสานุวงส์ เสนาบดีมนตรี พระยา พระ หลวง ขุน ข้าทูนละอองธุลีพระบาทฝ่ายทหานพลเรือนขึ้นไปจุดธูปเทียนแล้วถวายบังคมพระบรมรูปพร้อมกัน สเด็ดประทับหยู่ครู่หนึ่งสเด็ดขึ้น พระบรมวงสานุวงส์ข้าทูนละอองธุลีพระบาทฝ่ายไนออกถวายบังคมด้วย

เวลา 4 ทุ่ม สเด็ดออกท้องพระโรงกลางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ซงจุดเทียนนมัสการ พระธัมวโรดมถวายศีลแล้วขุนสุวรรนอ่านประกาสจบ พระธัมวโรดมพระราชาคนะผู้ไหย่ผู้น้อยพระครูถานาปเรีย 37 รูปสวดสัตปริตร เวลา 5 ทุ่มเสสสวดมนต์จบพระสงค์ถวายอติเรกถวายพระพรลากลับไป ซงจุดเทียนบูชาเครื่องแล้วสเด็ดขึ้น

วันสุกร์ แรม 13 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 5 โมง โปรดไห้สมเด็ดพระลูกเทอสเด็ดออกมาซงประเคน พระธัมวโรดมพระราชาคนะถานาปเรีย 37 รูปรับพระราชทานฉัน สำรับวันนี้ของหลวงซงประเคน1 นอกนั้นเกนพระเจ้าบรมวงส์เทอ สมเด็ดพระเจ้าบรมวงส์เทอ สมเด็ดพระบรมวงส์เทอ สมเด็ดพระเจ้าน้องยาเทอ พระเจ้าน้องยาเทอ พระยาพานทองที่เปนราชนิกูลทำองค์ละที่ท่านละที่ พระสงค์ฉันแล้วยังไม่สเด็ดออก เวลาเกือบบ่ายโมงสเด็ดออกซงจุดเทียนเครื่องนมัสการแล้วซงประเคนบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนาอติเรกถวายพระพรลา ซงจุดเทียนเครื่องสังเวยและเทียนบูชาเครื่องเบจราชกกุธภันท์ โหรบูชาเทวดาตามโหราสาตรจบแล้วพราหมน์อ่านดุสดีสังเวย 4 ลาจบ พระครูพราหมน์เบิกแว่นเวียนเทียนสมโภชตามทำเนียม พระบรมวงสานุวงส์บูชาเครื่องเบจราชกกุธภันท์เหมือนทุกวัน เวียนเทียนแล้วสเด็ดซงเจิมพระเครื่องตามเคย สเด็ดขึ้นบ่าย 2 โมงเสส เส็ดการพระราชพิธีฉัตรมงคลเท่านี้

วันเสาร์ แรม 14 ค่ำ เดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 4 โมงเสส พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกประทับพระที่นั่งพุดตานทองคำ พายไต้พระมหาเสวตฉัตร นะท้องพระโรงกลางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท พร้อมด้วยพระบรมวงสานุวงส์เสนาบดีมนตรีราชเสวกามาจฝ่ายพลเรือนและทหานเฝ้าเบื้องบาทยุคลบาทตามตำแหน่งถ้วนทุกกะซวง ชาวประโคม ๆ ตามพระราชประเพนี

ครั้นสุดเสียงประโคมแล้ว เจ้าพนักงานกรมวังกรมพระกลาโหมนำแขกเมืองมลายู 9 เมืองเข้าเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาท พระยาเทพประชุนทูนนำ พระเสนีนรงค์ริทธิรายามุดา 1 ตนกูอาหมัน 1 หวันอาหวัง 1 เจะมหมุด 1 รวมเมืองไซบุรี 4 นาย สยัดสะเลมัน 1 สรีเลหลา 1 หวันฮำดะ 1 ปังลิมางะ 1 เมืองปลิด 4 นาย หวันสมาแอ 1 หวันมากัด 1 เจะโส 1 เจะโดละ 1 เมืองสตูล 4 นาย แม่กองสามั แม่กองเจะล่อ แม่กองเจะแล แม่กองอาเสง เมืองตานี 4 นาย สรีตะวันกรมการเมืองสายบุรี 4 นาย เมืองยิหริ่ง 4 นาย เมืองรามัน 2 นาย เมืองยะลา 3 นาย เมืองหนองจิก 3 นาย กรมการล่ามเมืองนครสรีธัมราช 4 นาย หลวงสวัสดิบุรีรมย์ผู้ช่วยกรมการล่ามเมืองสงขลา 4 นาย รวม 41 นาย กราบถวายบังคมลากลับไปบ้านเมือง

ดำหรัดพระราชปติสันถารโดยควนแล้วโปรดเกล้า ฯ พระราชทานผะอบทองคำ คนโททองคำ กะโถนทองคำ เสื้อผ้าแด่พระเสนีนรงค์ริทธิรายามุดา และพระราชทานเสื้อผ้าเงินเบี้ยเลี้ยงสรีตะวันกรมการทั่วกัน ดำหรัดพระราชทานพรเจ้าเมืองกรมการเมืองกรมการาติพี่น้องเมืองมลายูที่แต่งต้นไม้ทองเงินตามราชประเพนีแล้วสเด็ดขึ้น

สเด็ดออกประทับพระที่นั่งจักรีองค์ตะวันออก ซงพระกรุนาโปรดเกล้า ฯ ไห้พระเสนีนรงค์ริทธิรายามุดาเมืองไซบุรีเข้าเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาทเปนไปรเวต แล้วสเด็ดขึ้น การที่โปรดไห้เฝ้านี้เพื่อจะได้คุ้นเคยและเปนที่ชื่นชมยินดีของาติพี่น้องด้วย

วันอาทิจแรม 15 ค่ำเดือน 12 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

ไม่มีอะไร ไม่สเด็ดออก

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ