เดือน ๑๑ จุลศักราช ๑๒๔๗

จดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน

พระราชนิพนธ์

ไนพระบาทสมเด็ดพระจุลจอมเกล้าเจ้าหยู่หัว

ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

(พ.ส. 2428)

----------------------------

วันสุกร์ ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 4 โมงเสสสเด็ดออกประทับพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ซงจุดเทียนนมัสการ กรมพระปวเรสถวายสีลแล้ว กรมหมื่นวชิรานหม่อมเจ้าพระ พระราชาคนะ พระครูถานานุกรม 32 รูปถวายพรพระ พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดมาทอดพระเนตรโถยาคู ซงเลือกถวายกรมพระปวเรสและพระสงค์ทั้งปวง โถวันนี้เปนของพระบรมวงสานุวงส์ฝ่ายไน พระสงค์ถวายพรจบแล้วสเด็ดซงประเคนพระสงค์รับพระราชทานฉัน ซงปิดทองพระและพระคัมภีร์ พระมหาราชครูถวายน้ำพระมหาสังข์ตามพระราชพิธีสาท อนึ่ง วันนี้โปรดเกล้า ฯ ไห้ถวายข้าวทิพปายาสพระสงค์รับพระราชทานฉันด้วย และจะได้แจกพระบรมวงสานุวงส์ข้าทูนละอองธุลีพระบาทตามโบรานวิสัย เมื่อ​พระสงค์รับพระราชทานฉันนั้น เจ้าพนักงานกรมภูสามาลาเชินพระบรมอัตถิและพระอัตถิไนหอพระธาตุมนเทียรไนพระบรมมหาราชวังขึ้นซงพระราชยาน มีกลองชนะแตรสังข์มโหรทึกประโคมมาเชินขึ้นสถิตบนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท พระสงค์ฉันแล้วถวายอนุโมทนาอติเรกถวายพระพรลา สเด็ดประทับมุขตะวันตก ซงทอดผ้าสบงและสิ่งของต่าง ๆ ตามเช่นเคย ซงบริจาคไนสาทรึดูกาล เจ้าพนักงานนิมนต์พระราชาคนะถานานุกรมวัดที่อนุโลมไนพระบรมอัตถิพระอัดถิ 24 รูปขึ้นไป สดับปกรน์แล้วถวายอนุโมทนาอติเรกถวายพระพรลา สเด็ดมาประทับมุขเหนือดำหรัดกับพระบรมวงสานุวงส์ แล้วโปรดเกล้า ฯ ไห้เจ้าพนักงานพระคลังมหาสมบัติ แจกเงินพระองค์เจ้าไนกรมพระราชวังบวรเปนเงินมรดกกรมพระราชวังบวร คือพระองค์เจ้าวิลัยวรวิลาส พระองค์เจ้ากาจโนภาสรัสมี พระองค์เจ้ากัลยาประวัติ พระองค์เจ้าสุทัสน์นิภาธร พระองค์เจ้าโอพาสไพสาล พระองค์เจ้าวิบูลย์พรรนรังสี พระองค์เจ้าวรวุธิอาภรน พระองค์เจ้ารจนาวรฉวี พระองค์เจ้ารัชนีแจ่มจำหรัด พระองค์เจ้าไชยรัตนวโรภาส องค์ละ 30 ชั่ง แล้วพระราชทานสัาบัตร หลวงสรสิทธิเปนจมื่นสราภัยสริสดิการ 1 หลวงสาตราธิกรริทธิเปนจมื่นสุรเดชรนชิต 1 หลวงสิลปสาลสราวุธเปนจมื่นวิชิตไชยสักดาวุธ 1 นายพิสลยุธการเปนหลวงอังคนิ​สรพลารักส์ 1 รวมกรมทหานมหาดเล็ก 4 คน ขุนวิเสสเสนีเปนหลวงอมรินทรรักสา 1 ขุนสรีภิรมย์เปนขุนวิเสสเสนี 1 กรมสุรัสวดี 2 นายจันกับตันเปนหลวงวิชิตสรสาตรกรมทหานปืนไหย่รักสาพระบรมมหาราชวัง 1 ขรัวชริบอาลีเปนพระสยามิตยภัตติการ กรมท่ากลาง1 แล้วสเด็ดขึ้นข้างไนโปรดไห้แจกเงินมรดกแด่พระองค์เจ้าหยิงไนกรมพระราชวังบวรด้วย โปรดไห้นิมนต์พระสงค์ 500 รูปสดับปกรน์ตามเคยด้วย แล้วเจ้าพนักงานจะได้เชินพระบรมอัตถิกลับเข้าพระบรมมหาราชวัง

อนึ่ง เมื่อเวลาบ่ายวานนี้ ตลับเจ้าจอมมารดา ซึ่งเปนเจ้าจอมมารดากรมหมื่นภูธเรสธำรงสักดิถึงแก่กัมด้วยป่วยเปนโรคอาโปธาตุพิการ ซงพระกรุนาโปรดเกล้า ฯ พระราชทานน้ำรดสพและโกถฉลองไนและโกถไม้สิบสองประดับสพ มีกลองชนะ 5 คู่ จ่าปี่ 1 ฉัตรเบจา 4 คัน พระสงค์สวดอภิธัมแต่กลางคืน

วันเสาร์ ขึ้น 2 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 2 โมงเสส สเด็ดออกพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ซงพระราชยานไปประทับพระที่นั่งราชกิจวินิฉัยสเด็ดประทับพระที่นั่งโธรน พระบรมวงสานุวงส์และข้าราชการเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาทพร้อมกัน พระนรินทรราชเสนีนำแม่กองสาหลำ และปังอะลูหมัดดาริสา และ สรีตะวันกรมการเมืองระแงะ ซึ่งคุม​ต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการเข้ามาทูนเกล้าฯ ถวายนั้นเข้าเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาทกราบถวายบังคมลากลับไปบ้านเมือง มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้า ฯ ดำหรัดไต่ถามทุขสุขตามสมควน โปรดพระราชทานเสื้อผ้าแล้วโปรดพระราชทานสัาบัตร มิสเตอร์แคสเตนสคอยส์ เปนกัปตันไนกรมทหานรักสาพระบรมมหาราชวัง

อนึ่ง เมื่อคืนนี้ พระวงส์เทอพระองค์เจ้าประดิถวรการสิ้นพระชนม์เวลา 8ทุ่มเสส ประชวรมาช้านานแล้ว โปรดเกล้าฯ ไห้สมเด็ดพระเจ้าบรมวงส์เทอซงจัดการสงน้ำพระสพ หยู่ที่กรุงเทพฯ พระราชทานลุ้งผ้าขาว ราชการกรมช่าง10 หมู่ โปรดเกล้า ฯ ไห้พระองค์เจ้าขจรจรัสวงส์ดูแลฉลองพระเดชพระคุนสืบไป เว้นแต่ราชการกรมช่างหล่อโปรดเกล้า ฯ ไห้หม่อมเจ้าสุบรรนไนกรมหมื่นนรงค์หริรักส์ ฉลองพระเดชพระคุนสืบไป แล้วดำหรัดกับสมเด็ดกรมพระและเจ้าพระยาสุรวงส์ ไห้ดูแลราชการที่กรุงเทพ ฯ แล้วสเด็ดพระราชดำเนินลงเรือพระที่นั่งเวสาตรีออกจากท่าราชวรดิถเวลาเช้าเกือบ 3 โมง พร้อมด้วยเรือกลไฟไหย่น้อยตามสเด็ดหลายลำ เวลาบ่าย 2 โมงครึ่งถึงพระราชวังบางปอินประทับเรือพระที่นั่งที่แพลอย สเด็ดขึ้นจากเรือพระที่นั่งตรัดกับเจ้านายข้าราชการที่มารับสเด็ดแล้ว สเด็ด​ขึ้นทางท้องพระโรงหน้าประตูเทวราชครรไล ประทับพระที่นั่งอุทยานภูมิสเถียร

เวลาค่ำ พระสงค์วัดนิเวส 10 รูปสวดมนต์ที่พระตำหนักไหม่ สมเด็ดพระนางเจ้าขึ้นพระตำหนัก

วันอาทิจ ขึ้น 3 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้าเลี้ยงพระที่สวดมนต์ไนพระตำหนักสมเด็ด พระนางเจ้า

เวลาค่ำสเด็ดออกท้องพระโรง เจ้านายข้าราชการเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาท รับสั่งเรื่องทัพฮ่อ สเด็ดขึ้นเกือบทุ่ม 1

วันจันท์ ขึ้น 4 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 5 โมงเสส สเด็ดพระราชดำเนินลงเรือพระที่นั่งออกประตูสาครประพาสไปตามลำคลองจนพ้นหมู่บ้านหลังเกาะ เข้าคลองจิกสเด็ดประพาสไปจนบ้านลาว แล้วสเด็ดกลับตามทางเดิมเวลาค่ำ

วันอังคาร ขึ้น 5 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 5 โมงเสส สเด็ดพระราชดําเนินลงเรือพระที่นั่งออกประตูสาครประพาสไปประพาสคลองจิกเหมือนวานนี้ สเด็ดกลับย่ำค่ำ

​วันพุธ ขึ้น 6 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้าย่ำรุ่ง สเด็ดลงเรือพระที่นั่งโบดเหลืองลำไหย่ออกประตูสังคสิทธิภัตรการ เรือไฟจูงขึ้นไปทางเหนือน้ำ เข้าคลองบ้านส้างประทับวัดขนอน สเด็ดกลับเวลาเที่ยงเสส

เวลาย่ำค่ำสเด็ดออกประทับท้องพระโรง เจ้านายและข้าราชการเฝ้า รับสั่งด้วยราชการต่างๆ ประมานครึ่งชั่วทุ่มสเด็ดขึ้น

วันพรึหัสบดี ขึ้น 7 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 4 โมงเสส สเด็ดซงเรือพระที่นั่ง ออกประตูสาครประพาสออกไปทางคลองหลังเกาะ เข้าคลองนางหงส์ประพาสตามลำคลอง จนเวลาค่ำสเด็ดกลับ

วันสุกร์ ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาย่ำค่ำ สเด็ดออกท้องพระโรง สเด็ดพระราชดำเนินลงซงเรือพระที่นั่งเก๋งที่ท่าพระราชวัง ไปประทับวัดนิเวสธัมประวัติ สเด็ดเข้าไนพระอุโบสถ ซงนมัสการแล้วดำหรัดกับพระอมราภิรักขิต ด้วยการพระอารามต่างๆ สเด็ดประทับหยู่ครู่หนึ่ง สเด็ดไปนมัสการไนสถานที่เคารพทั้งปวงมีคันธาราสดร์ พระสรีมหาโพธิ พระนาคปรก แล้วสเด็ดที่สาลาโรงเรียน พระราชทานเงินครูและนักเรียน แล้วสเด็ดมาซงแจกพวกอุบาสิกาที่ข้างการ​ปเรีย ซงแจกเงินเส็ดสเด็ดกลับพระราชวัง ประทับท้องพระโรง จนเวลา 2 ทุ่มเสสขึ้น

วันเสาร์ ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้าสเด็ดพระราชดำเนินวัดขนอนไนคลองบ้านส้างเหมือนหย่างวานซืนนี้ สเด็ดกลับเวลาบ่าย 4 โมงเสส เวลาจวนย่ำค่ำโปรดเกล้า ฯ ไห้เจ้าพนักงานเข้าไปถวายซงเครื่องไหย่ที่พระที่นั่งอุทยานภูมิสเถียร แล้วเวลาทุ่มเสสสเด็ดออกประทับท้องพระโรง จนเวลา 2 ทุ่มสเด็ดขึ้น

วันอาทิจ ขึ้น 10 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาย่ำค่ำเสสสเด็ดออกประทับท้องพระโรง เจ้านายและข้าราชการเฝ้า รับสั่งด้วยราชการต่าง ๆ และซงหนังสือราชการบ้าง เวลาทุ่มหนึ่งสเด็ดขึ้น

วันจันท์ ขึ้น 11 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้าซงฉายพระบรมรูปข้างไน เวลาบ่าย 2 โมงเสสสเด็ดลงเรือพระที่นั่ง สเด็ดพระราชดำเนินขึ้นไปข้างเหนือน้ำเข้าปากคลองตะเคียนข้างไต้ ไปออกปากคลองข้างบน ไปตามลำน้ำเข้าคลองเมืองที่หัวแหลมมาออกปากคลองหัวรอ ล่องลง​มาทางหน้าพระราชวังจันทกเสม สเด็ดกลับพระราชวังบางปอิน สเด็ดขึ้น 2 ทุ่มเสส

เวลายามเสส โปรดเกล้า ฯ ไห้พระยาสรีสิงหเทพเข้าไปเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาทที่พระที่นั่งอุทยานภูมิสเถียร กราบถวายบังคมลาขึ้นไปเมืองพิไชยเพื่อจะได้จัดการที่จะส่งกองทัพขึ้นไปหลวงพระบาง เวลา 4 ทุ่มกลับออกมา

วันอังคาร ขึ้น 12 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า สเด็ดพระราชดำเนินลงเรือพระที่นั่งออกประตูเทวราชครรไล ออกคลองหลังเกาะแล้วออกแม่น้ำหัวเกาะขึ้นไปข้างเหนือ สเด็ดประพาสทุ่งไนคลองบางหวาย ตรงหน้าวัดโปรดสัตว์ข้าม เวลาบ่ายสเด็ดกลับถึงพระราชวังบางปอินบ่าย 4 โมง

วันพุธ ขึ้น 13 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้า 3 โมงเสสสเด็ดออกที่ท้องพระโรง แล้วซงพระราชยานไปประทับที่สาลเทวะรูปพระเจ้าปราสาททอง ซงจุดเทียนธูปเครื่องสักการะ แล้วสเด็ดกลับมาลงเรือพระที่นั่งเวสาตรีที่ท่าพระราชวัง ออกจากท่าลอยหันท้ายลงมาทางท้ายเกาะเรือสกรูจูงด้วย พอพ้นท้ายเกาะแล้วกลับเรือพระที่นั่งออกเดินเวลาเช้า 3 โมงครึ่ง ล่องลงมาตามลำน้ำถึงท่าราชวรดิถเวลาบ่าย​ 2 โมงครึ่ง ประทับเรือพระที่นั่งแล้วสเด็ดขึ้นไปประทับบนพระที่นั่งราชกิจวินิฉัย พระบรมวงสานุวงส์และข้าราชการที่มารับสเด็ดเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาทพร้อมกัน รับสั่งด้วยราชการต่าง ๆ แล้วสเด็ดขึ้น

วันพรึหัสบดีขึ้น 14 ค่ำเดือน11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาวันนี้เปนดิถีที่คล้ายกับดิถีพระบรมมหาประสูติมงคลสมัยไนพระบาทสมเด็ดพระจอมเกล้าเจ้าหยู่หัว จึงซงพระกรุนาโปรดเกล้า ฯ ไห้เชินพระบรมอัตถิและพระมนดปพระบรมทนต์ไนพระบาทสมเด็ดพระจอมเกล้าเจ้าหยู่หัวขึ้นสถิตบนบุสบกทองคำแว่นฟ้าทองคำ ล้อมไปด้วยเครื่องสูงจามรมาส และประดับไปด้วยเครื่องราชอิสริยะยสและเครื่องราชูปโภคตามราชประเพนี และเชินพระพุทธรูปประจำวันพระชนสาไนพระบรมอัตถิสถิตบนพระที่นั่งเสวตฉัตร นะพระที่นั่งอมรินทวินิฉัย มีสังข์แตรกลองชนะมโหรทึกประโคมตามเวลากว่าจะสิ้นการพระราชกุสล

เวลาเช้า 4 โมงเสส พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกพระที่นั่งอมรินทวินิฉัย ซงจุดเทียนนมัสการ พระธัมเจดีย์ถวายสีลแล้วพระธัมเจดีย์และพระสงค์รวม 20 รูปถวายพรพระ ๆ จบลงสเด็ดซงทอดผ้าไตร 20 พระสงค์ 20 รูปสดับปกรน์แล้วซง​ประเคนพระสงค์รับพระราชทานฉัน ๆ แล้วถวายอนุโมทนาอติเรกถวายพระพรลาไป โปรดไห้สดับปกรน์อีก 100 และโปรดพระราชทานเงินสลึงพระบรมวงสานุวงส์แล้วสเด็ดขึ้น

เวลา 4 ทุ่มเสสสเด็ดออกพระที่นั่งอมรินทวินิฉัย ซงจุดเทียนนมัสการพระธัมเจดีย์ถวายสีลแล้วพระสงค์ 20 รูปที่รับพระราชทานฉันเมื่อเช้านี้สวดธัมจักกัปปวัตนสูตร เวลา5 ทุ่มเสสสวดมนต์จบ สเด็ดซงทอดผ้าเช็ดหน้าเช็ดปากธูปเทียนพระสงค์ที่สวดมนต์สดับปกรน์ ซงจุดเทียนเครื่องซงธัมพระเทพโมลีถวายเทสนาทานมัยกถากันท์ 1 จบลงสเด็ดซงประเคนไตรแพรสมนะบริขารภันทนานา กับทั้งวัตถุจตุปัจจัยค่าราคา 10 ตำลึง พระสงค์ถวายอติเรกถวายพระพรลากลับไป

เวลา 2 ยามเสส สเด็ดลงซงลอยพระประทีปตามจารีตบุพราชประเพนีสืบมา เวลา 7 ทุ่มเสสสเด็ดขึ้น

วันสุกร์ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

วันนี้เปนดิถีวาระที่คล้ายกับวาระสมัยที่พระบาทสมเด็ดพระจอมเกล้าเจ้าหยู่หัวสเด็ดสวรรคต จึงซงบำเพ็นพระราชกุสลไนพระที่นั่งอมรินท์เหมือนวันก่อน เวลาเช้า 5 โมงเสสเจ้านายที่สเด็ดมาหยู่ไนที่นั้นมีกรมขุนบดินทรเปนต้น ประเคนอาหารบินทบาตแด่สมเด็ดพระพุทธโคสาจารย์ ถานานุกรม​ปเรียอันดับวัดราชประดิถ 20 รูปรับพระราชทานฉัน พอพระสงค์ฉันก็สเด็ดออกมา ครั้นพระสงค์รับพระราชทานฉันแล้วสเด็ดซงทอดผ้าไตร 20 สมเด็ดพระพุทธโคสาจารย์ถานานุกรมปเรียอันดับที่รับพระราชทานฉันสดับปกรน์ แล้วสเด็ดมาประทับพระราชอาสน์ กรมหมื่นประจักส์สิลปาคมกราบถวายบังคมลาขึ้นไปราชการทัพปราบปรามฮ่อ นะ ทุ่งเชียงคำแขวงเมืองพวน พระเจ้าหยู่หัวมีพระบรมราชโองการไห้หาเข้าไปหน้าพระที่นั่ง ซงหลั่งน้ำพระมหาสังข์ทักขินาวัต และซงเจิมพระราชทาน แล้วโปรดเกล้า ฯ พระราชทานพระแสงดาบฝักถม 1 ฉลององค์เยียระบับ 1 สายเครื่องราง 1 ที่ชาทองคำ 1 กับเงินสำหรับไช้การทัพ 50 ชั่งแก่กรมหมื่นประจักส์สิลปาคม แล้วพระมนตรีพจนกิจนำข้าราชการไนพระบรมมหาราชวัง และไนพระราชวังบวรกราบถวายบังคมลา ตามสเด็ดกรมหมื่นประจักส์ไปราชการทัพ คือ กรมมหาดไทยพระศรีเสนา 1 กรมทหานปืนไหย่ 5 คือ พระอมรวิไสยสรเดช 1 ลุตเตอแนนหม่อมราชวงส์อรุน 1 ลุตเตอแนนนายเสพ 1 ลุตเตอแนนนายจิตร 1 ลุตเตอแนนนายพรต 1 กรมทหานรักสาพระบรมมหาราชวัง 10 คือ กัปตันหม่อมราชวงส์ยันต์ 1 หลวงพิทักส์ยุธภันท์ 1 หลวงวิชิตสรสาตร 1 ดิปุติแอดยุแตนนายพัน 1 เซอเยินขุนสิทธิพรหมมา 1 ลุตเตอแนนนายอ่ำ 1 ล.น. ​นายพิน 1 ล.น. นายแย้ม 1 สัปลุดเตอแนน นายหรัด 1 ส.น. นายช่วง 1 กรมพระตำหรวด 2 คือ พระราชวรินทร 1 จมื่นไชยาภรน์ 1 กรมทนายเลือกหลวงมลโยธานุโยค 1 กรมทหานมหาดเล็ก ขุนชาสรกล 1 กรมนา 2 หลวงเขตตานุรักส์ หลวงวิจารน์สาลี กรมพระกลาโหม หลวงพิพิธภักดี 1 กรมทวนทองซ้าย หลวงนราธิกรริทธิ์ 1 กรมม้าเกราะทอง ขุนสรีกันถัด 1 นายเจียมมหาดเล็ก 1 ไนพระบรมมหาราชวัง 26 นาย ไนพระราชวังบวร 2 คือ หลวงชำนาชาติสักดากรมสนมกลางซ้าย 1 หลวงอาสาอตุรงค์ กรมเรือกัน 1 รวม 28 นาย โปรดพระราชทานพระบรมราโชวาทและพระราชทานพร แล้วโปรดไห้เจ้าพนักงาน นำโต๊ะทองคำ กาทองคำ พระราชทานพระยาจ่าแสนบดี 1 พระสรีเสนา 1 พระสงค์ถวายอนุโมทนาถวายพระพรลา โปรดไห้สดับปกรน์อีก 100 ตามเคย โปรดเกล้าฯ พระราชทานเงินส่วนค่าเช่าตึกหน้าวัดประยูรวงส์แด่พระราชโอรสและพระราชนัดดาไนพระบาทสมเด็ดพระจอมเกล้าเจ้าหยู่หัวที่มีส่วนเงินรายนี้แล้วสเด็ดขึ้น

เวลายามเสสสเด็ดออกประทับพระที่นั่งอมรินท์ ซงจุดเทียนนมัสการ สมเด็ดพระพุทธโคสาจารย์ถวายสีลแล้ว สมเด็ดพระพุทธโคสาจารย์และถานานุกรมปเรียอันดับ 20 สวดอนันตลักขนสูตรและอื่น ๆ จบลง สเด็ดซงทอดผ้าเช็ดหน้า​เช็ดปาก ธูปเทียนพระสงค์ที่สวดมนต์สดับปกรน์ แล้วซงจุดเทียนเครื่องซงธัม หม่อมเจ้าพระประภากรบวรวิสุทธิวงส์ถวายเทสนาสีลกถาโดยสังเขปจบลง สเด็ดซงประเคนไตรแพรสมนะบริขารนานาทั้งกัปปิยะวัตถุราคา 10 ตำลึง พระสงค์ถวายอติเรกถวายพระพรลา โปรดเกล้า ฯ พระราชทานตราตั้งกัมสัมปาทิกสภา ผู้บำรุงหอสมุดวชิรานซึ่งผู้มีหุ้นส่วน คือสมาชิกได้เลือกสัน คือ กรมหมื่นพิชิตปรีชากรเปนสภานายก 1 พระองค์ เจ้าโสนบันดิดเปนเลขาธิการ 1 พระองค์เจ้าจันทรทัตจุธาธารเปนเหรัิก 1 พระองค์เจ้าวรวรรนากรเปนสารานิยกร 1 พระองค์เจ้าดิสวรกุมารเปนบรรนารักส์ 1 แต่ยังไม่หมดตำแหน่งเพราะยังไม่พร้อมกัน สเด็ดลงซงลอยพระประทีปตามทำเนียม เวลา 2 ยามสเด็ดขึ้น

วันเสาร์ แรม 1 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาเช้าวันนี้ซงพระกรุนาโปรดเกล้า ฯ ไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอสเด็ดออกไปซงประเคนพระสงค์วัดที่อนุโลมพระอัตถิ 28 รูปรับพระราชทานฉัน เจ้าพนักงานกรมภูสามาลาเชินพระบรมอัตถิ พระอัตถิออกจากหอพระธาตุมนเทียร เชินขึ้นประดิสถานบนพระที่นั่งเสวตฉัตรและโต๊ะจีนไนพระที่นั่งอมรินทวินิฉัยตามพระราชพิธี ซึ่งเคยซงบำเพนพระราชกุสลไนกาลานุ​กาลสมัยออกพรรสาทุกปีมา พอพระสงค์รับพระราชทานฉันแล้ว สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอซงทอดผ้าสบงสดับปกรน์ตามทำเนียม แล้วมีสดับปกรน์อีก 500 แล้วเจ้าพนักงานเชินพระบรมอัตถิกลับเข้าสู่หอพระธาตุมนเทียร

เวลาค่ำโปรดเกล้าฯ ไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอสเด็ดออกไปซงจุดเทียนนมัสการ และซงสดับธัมเทสนาพระโพธิวงสาจารย์ถวายเทสนาภาวนามัยกถากันท์ 1 จบลงแล้วซงประเคนไตรแพรสมนะบริขารภันท์นา ๆ ทั้งวัตถุจตุปัจจัยมูลค่า 10 ตำลึง

เวลา 5 ทุ่มเสสสเด็ดลงซงลอยพระประทีป

วันอาทิจ แรม 2 ค่ำ เดือน 11 ปีระกา สัปตสก จุลสักราช 1247

ไม่ได้สเด็ดออกไม่มีราชการอะไร

ที่วังกรมหมื่นประจักส์มีการสวดมนต์ไนการที่จะสเด็ดไปราชการทัพ นะ ทุ่งเชียงคำเมืองพวนปราบปรามพวกฮ่อ

วันจันท์ แรม 3 ค่ำ เดือน 11 ปีระกา สัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 4 โมงเสสที่วังกรมหมื่นประจักส์มีพระบรมวงสานุวงส์เสนาบดี พระยา พระ หลวง ประชุมพร้อมกันไนที่นั้น พอได้พระเริกส์ กรมหมื่นประจักส์สิลปาคมซงผลัดผ้าซงขาวซงสพักขาวเข้าสู่แท่นสง เจ้าพนักงานประโคมแตรสังข์พินพาทย์​ค้องไชย พระสงค์ 10 รูป มีกรมพระปวเรสเปนประธานสวดไชยมงคลพร้อมกันแล้วกรมพระปวเรส สมเด็ดพระพุทธโคสาจารย์และสมเด็ดพระเจ้าบรมวงส์เทอ สมเด็ดพระเจ้าน้องยาเทอทั้ง 2 พระองค์ พระเจ้าน้องยาเทอที่มีพระชนม์แก่กว่า สเด็ดลงไปประทานน้ำพระพุทธมนต์ทั้งนั้นแล้ว ท่านเสนาบดีก็ถวายน้ำพระพุทธมนต์ พราหมน์ถวายน้ำกรดสังข์ตามไสยเวท ครั้นแล้ว กรมหมื่นประจักส์ซงฉลององค์ครึ่งยสทหานรักสาพระบรมมหาราชวัง สเด็ดขึ้นซงรถพร้อมด้วยพระบรมวงสานุวงส์ เจ้าพระยา พระยา พระ หลวงที่จะตามสเด็ดไปราชการ และที่ตามไปส่งเดินรถไปประทับหน้าประตูไหย่ริมบ้านพระชลยุธ คือ (บ้านเก่าของมิสเตอร อาลบาสเตอร์ ที่ถึงแก่กัม) แล้วไปพร้อมกันที่ท่าหน้าตึกนั้น กรมหมื่นประจักส์ และข้าราชการที่จะตามสเด็ดนั้น ลงเรือสตรูออกจากท่าเวลาบ่าย 5 โมง มีเรือไฟข้าราชการตามไปส่ง และเรือบันทุกคนไปราชการ และสรรพสาตราวุธ สเบียงอาหาร รวมเรือเกือบ 20 ลำขึ้นไปพักวัดเฉลิมพระเกียรติตามโบรานราชประเพนี

พระมนตรีพจนกิจ อ่านบอกพระยาวิเสสไชยชา เมืองอ่างทองถวายพระราชกุสลทำการเลี้ยงพระสวดมนต์ และจุดประทีปโคมไฟไนวันเฉลิมพระชนม์พรรสา ฉบับ 1 ไบบอกพระยาวิเสสรือไชย เมืองฉะเชิงเซาถวายพระราชกุสลทำการเลี้ยง​พระสวดมนต์ และจุดประทีปโคมไฟไนวันเฉลิมพระชนม์พรรสา ฉบับ 1 ไบบอกพระยาพิไชยสุนทร กรมการเมืองอุไทยธานี ว่ามองปลืมองแปะแท คนไนบังคับอังกริดมาขอทำการตัดฟันป่าไม้ขอนสัก ตำบนป่าหนองหลวงป่าโมโคร ขอเสียค่าตอตามทำเนียม จึงได้ทำสัาเส็ดแล้ว ได้ไห้หลวงเพชรสงครามยกบัตรคุมลงมาขอรัติฟาย นะกรุงเทพฯ ด้วยแล้ว

พระนรินทร อ่านบอกพระยาเทพประชุนว่า พระยาไซบุรี พระยาปลิด พระยาสตูน พระยาตานี พระยารามัน พระยาสายบุรี พระยาิริง พระยายะลา พระยาหนองจิก แต่งไห้าติพี่น้องสรีตะวัน กรมการคุมต้นไม้ทองเงินมาถึงเมืองสงขลาได้บังคับไห้เข้ามากรุงเทพ ฯ แล้วฉบับ 1 กับหนังสือบอกพระยาริทธิสงครามเมืองไซบุรีแล้วฉบับ 1 กับหนังสือบอกพระยาริทธิสงครามเมืองไซบุรี 4 ฉบับ ๆ หนึ่งว่า ได้แต่งไห้ตนกูดุลดานิ 1 ตนกูอาหมัด 1 หวันอาหวัง 1 เจะมหมุด1 คุมต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการ หอกคอทองเถลิงทอง 3 คู่ หอกคอเงินเถลิงเงิน 3 คู่ หอกคอทองเลว 15 คู่ ปิไสไม้เขียนลาย 2 คู่ ปิไสหวาย 10 คู่ ผ้าขาวต่างๆ 160 พับ แทนพรมเทส 30 พับ จำนวนปีระกา สัปตสก เข้ามาทูนเกล้าฯ ถวาย ฉบับที่ 2 ว่าได้ปรึกสากับพระยาสุรพลพิพิธาติพี่น้อง เห็นว่าตนกูอับดุลดานิน้องชายพระยาไซ สมควนรับราชการ​แล้วขอรับพระราชทานเปนรายามุดาเมืองไซบุรี ช่วยทำการต่อไปจะเปนที่ยินดีมาก ฉบับที่ 3 ว่าอาชื่อตนกูระหะมะน้องพระยาเกไดสวรินทร์มีสามีชื่อราเดนฮาซันชาวยวาจะไปเมืองกบิลพัสดุ เมื่อจะไปนั้น ตนกูอับดุลยา และน้องพระยาไซที่เปนพระยาริทธิไกรเกรียงเดชตามไปส่งถึงเมืองปีนัง หาได้ไห้พระยาไซซาบไม่ พายหลังได้ซาบว่าจะเลยไปกบิลพัสดุด้วย จึงไห้คนถือหนังสือไปตามพระยาริทธิไกรเกรียงเดช ๆ ตอบมาลาไปกบิลพัสดุ พระยาไซเกรงความผิดจึงบอกมาไห้ซาบ ขอพระบารมีเปนที่พึ่ง ฉบับ 4 ว่าพระกเสตรไซสถลบุรินทร ป่วยได้รักสาพยาบาลอาการไม่คลายถึงแก่กัม ได้ยกสพไปฝังตามทำเนียม ได้ไห้สรีตะวันกรมการคุมเครื่องยสพระกเสตรไซเข้ามาส่ง กับไบบอกพระสิริธัมบริรักส์ปลัด พระภักดีดำรงริทธิ์ ผู้ช่วยเมืองนครสรีธัมราช ฉบับ 1 ว่า พระยาปลิดแต่งสรีตะวันกรมการ 4 นาย ไพร่ 20 พระยาสตูลแต่งสรีตะวันกรมการ 4 นาย ไพร่ 20 คุมต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการจำนวนปีระกาสัปตสกมาถึง ได้ตรวดแล้วไห้กรมการนำเข้ามากรุงเทพ ฯ แล้ว กับไบบอกพระยาอภัยนุราชชาติรายาภักดีสรีอินดาหราวิยาหยาเมืองสตูล ว่าได้แต่งต้นไม้ทองเงินต้น 1 สูง 2/4 สอก กับเครื่องราชบรรนาการ หอกคอทองเถลิงทองคู่ 1 หอกคอเงินเถลิงเงินคู่ 1 หอกคอทองเลว 5 คู่ ปิไสหวาย 5 คู่ ​ผ้าขาวต่าง ๆ 60 พับ ผ้าลายนอกหย่างละ 40 ผืน ผ้าขาวแทนพรมเทส 20 พับ จำนวนปีระกา สัปตสก มอบไห้สรีตะวันกรมการ 4 นาย คุมเข้ามาทูนเกล้า ฯ ถวาย ฉบับ 1 กับไบบอกพระยาวิเสสสงครามรามวิชิตวิลิสมาหราเมืองปลิด ว่าได้จัดต้นไม้ทองเงินต้น 1 สูง 2/5 สอก มีกิ่งก้านพร้อมกับเครื่องราชบรรนาการหอกคอทองเถลิงทอง 1 คู่ หอกคอเงินเถลิงเงิน 1 คู่ หอกคอทองเลว 5 คู่ ผ้าขาว 60 พับ ผ้าลายชายสบัด 20 ผ้าลายนอกหย่างละ 20 ผืน ผ้าขาวแทนพรมเทส 20 พับ ปิไสหวาย 5 คู่ มอบไห้สยัดสะเลมันน้องพระยาปลิด 1 สรีตะวันกรมการ 3 นาย คุมเข้ามาทูนเกล้า ฯ ถวาย ฉบับ 1 กับไบบอกพระยาสมบัติภิรมย์ ผู้ว่าราชการเมืองสงขลาว่าพระยาตานีแต่งไห้สรีตะวันกรมการ 4 ไพร่ 15 พระยาิริงแต่งไห้นิโสบุตร 1 สรีตะวันกรมการ 3 ไพร่ 15 พระยาสายบุรีแต่งไห้สรีตะรันกรมการ 4 ไพร่ 15 พระยายะลาแต่งไห้สรีตะวันกรมการ 3 ไพร่ 6 พระยารามันแต่งไห้สรีตะวันกรมการ 2 ไพร่ 6 พระยาหนองจิกแต่งไห้กรมการ 2 ไพร่ 6 คุมต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการจำนวนปีระกา สัปตสก มาถึงเมืองสงขลา ได้ไห้กรมการนำเข้ามากรุงเทพ ฯ ด้วยแล้ว

พระยาพิพัธโกสา อ่านบอกพระยาราชพงสานุรักส์เมืองสมุทสงคราม ฉบับ 1 ว่าพร้อมด้วยหลวงซงสุรเดชข้าหลวง​ผูกปี้ข้อมือจีนได้เงินค่าแรงส่งมาครั้งก่อน 32ชั่ง10ตำลึง ครั้งหนึ่งแล้ว ครั้งนี้ได้จำนวนจีนคงเมือง 160 จีนจร 100 รวม 260 คน ค่าแรง 13 ชั่ง ไห้กรมการคุมเข้ามาส่ง รวมเปนจีน 909 คน เงิน 45 ชั่ง 10 ตำลึง ยังไม่เส็ดสิ้นจำนวน

แล้วพระราชทานสัาบัตรหลวงทวยหานรักสา เปนพระพหลพลพยุหเสนากรมทหานหน้า 1 หม่อมราชวงส์สายนเปนหลวงราชดรุนรักส์กรมเด็กชา 1 ขุนสรีท่องเปนหลวงเทพภักดีกรมท่าซ้าย 1 จีนเผงเปนหลวงสาธรราชายุธกรมท่าซ้าย 1 นายภู่แอดยุแตน เปนหลวงหัถสารสุภกิจ แอดยุแตนทหานหน้า 1 นายหยู่ กัปตัน เปนหลวงดัสกรปลาสกัปตันกรมทหานหน้า 1 นายนิล กัปตัน เปนหลวงริทธินรงค์รอนกัปตันทหานหน้า 1 นายหาด กัปตัน เปนหลวงอาดหานนรงค์ทหานหน้า1 นายอิ่ม กัปตัน เปนหลวงจำนงยุธกิจ กัปตันกรมทหานหน้า 1 นายเริกส์ กัปตัน เปนหลวงวิชิตชาสึกกัปตันกรมทหานหน้า 1 นายชื่น กัปตัน เปนหลวงวิเสสสุรการกัปตันกรมทหานหน้า 1

พระมนตรีพจนกิจนำเจ้าหมื่นไวยวรนาถแม่ทัพ 1 พระพหลพลพยุหเสนาเมเยอ 1 นายจ่ายวด 1 หลวงหัถสารสุภกิจแอดยุแตน 1 หลวงดัสกรปลาส หลวงอาดหานนรงค์ หลวงจำนงยุธกิจ หลวงวิชิตชาสึก หลวงโยธานัตติการ รวมกัปตันกรมทหานหน้า มีกอมปนี 5 คน กัปตันคนต่าง​ประเทสที่รับราชการกรมทหานหน้า 3 หมอแลแชบแสน 2 ควอดเตอร์มาสเตอร์เปมาสเตอร์ออเดอรีรุมเคล็ด 3 ลุตเตอร์แนนต์ไนกรมทหานหน้า 9 สับลุดเตอร์แนนต์ไนกรมทหานหน้า9 ขุนสิงหนาทก้องสึกกรมทหานปืนไหย่ไนพระราชวังบวรกราบถวายบังคมลาไปราชการทัพ ปราบปรามฮ่อทางแดนเมืองนครหลวงพระบางขึ้นทางเมืองพิไชย แล้วโปรดเกล้า ฯ พระราชทานทานทองคำรองล่วมเจ้าหมื่นไวยวรนาถ 1 โต๊ะถมกาถมนายจ่ายวดสำรับ 1 โปรดเกล้า ฯ พระราชทานพรแด่ผู้ที่จะไปราชการ แล้วสเด็ดขึ้นประทับออฟฟิสครู่หนึ่งสเด็ดขึ้นข้างใน

วันอังคาร แรม 4 ค่ำ เดือน 11 ปีระกา สัปตสก จุลสักราช 1247

วันนี้ไม่มีราชการอะไรไม่ได้สเด็ดออก

วันพุธ แรม 5 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

วันนี้เปนวันเริ่มพระราชทานพระกถิน แด่พระภิกสุสงค์ไนพระอารามหลวงตามเช่นเคยมาทุกปี

เวลาเที่ยงเสส พระบาทสมเด็ดพระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกทางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท สเด็ดซงรถพระที่นั่งเทียมม้า 4 พร้อมด้วยสมเด็ดพระเจ้าลูกเทอ และพระเจ้าลูกเทอ มีขบวนขนัดทหานม้าหน้าตำหรวดขี่ม้านำหน้ารถพระที่นั่ง มีม้า​ทหานมหาดเล็กและรถพระที่นั่งรอง รถพระบรมวงสานุวงส์ตามสเด็ดพระราชดำเนิน แต่พระบรมมหาราชวังสเด็ดไปประทับวัดราชประดิถที่ 1 สเด็ดเข้าประทับไนพระอุโบสถ ซงจุดเทียนธูปเครื่องนมัสการ นายรองฉันทูนรายงานพระสงค์จำพรรสาไนพระอาราม 34 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์รับแล้วอปโลกน์กัม และสมมตถวายสมเด็ดพระพุทธโคสาจารย์ แล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลงสเด็ดซงประเคนไตรปี พระครูปลัดถานานุกรมปเรีย รวม 9 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วซงพระกรุนาโปรดไห้สมเด็ดกรมหลวงภานุพันธ์ถวายบริขารพระสงค์ถวายอนุโมทนา แล้วสเด็ดพระราชดำเนินกลับ ด้วยวัดธัมยุติกานี้ซงถวายเปนมหากถิน คือ กถินผ้าขาวด้วย เมื่อเวลาสเด็ดกลับแล้วพระสงค์นำผ้าขาวที่รับพร้อมกับไตรองค์กถินนั้นไปตัดเย็บย้อมเปนจีวร หรือสบง หรือสังคาติ แล้วทำอนุโมทนาตามวินัยซึ่งพระผู้มีพระภาคซงอนุาตตามวิธียุติกานิกาย พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดพระราชดำเนินซงรถไปประทับวัดบวรนิเวสที่ 2 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนเครื่องนมัสการ นายสนิธทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 34รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์รับแล้วอปโลกน์สมมตถ กรมพระปวเรสวริยาลงกรน์ แล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลงสเด็ดซงประเคนไตรปี แด่กรมหมื่นวชิราน 1 หม่อมเจ้าพระราชาคนะ 2 ถานานุกรมปเรีย 14 ​พระมหาสายเล็กไม่รับไตรปีด้วยจะถวายพระพรลาสึก1 พระสงค์ครองผ้าแล้ว โปรดไห้สมเด็ดกรมหลวงจักรพัดิพงส์ถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนาสเด็ดพระราชดำเนินกลับซงรถไปประทับวัดมหันทารามที่ 3 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการนายไชยขรรคทูนรายงานพระสงค์จำพรรสาไนพระอาราม 63 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์รับแล้ว อปโลกน์สมมตไห้พระพินิจวินัย แล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรมปเรีย 5 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้หม่อมเจ้า หม่อมเจ้าพรประสิทธิถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดไปประทับวัดมหาธาตุที่ 1 สเด็ดประทับในพระวิหารพระเจดีย์ ซึ่งบันจุพระอัตถิกรมพระราชวังบวรรัชกาลที่ 1 ซงนมัสการแล้วสเด็ดไปประทับพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายพินัยราชกิจทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 286 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์อปโลกย์สมมตถวายพระานสมโพธิแล้ว สวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีพระครูถานานุกรมปเรีย 15รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้กรมหลวงวรสักดาถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนาสเด็ดกลับซงรถพระที่นั่งเข้าสู่พระบรมมหาราชวัง

วันนี้พระเจ้าหยู่หัวซงเครื่องหย่างทหานมหาดเล็ก ซงเครื่อง​ราชอิสริยะยสนพรัตนราชวราภรน์ พระบรมวงสานุวงส์ฉลององค์ขัตติยะตระกูลแพรดำ ที่เปนทหานซงเครื่องหย่างทหานเครื่องราชอิสริยะยสตามที่ซงรับ ข้าราชการพลเรือนสวมเสื้อข้าราชการฝ่ายพลเรือนที่เปนทหาน ตำหรวด แต่งเต็มยสของกรมนั้น ๆ ประดับราชอิสริยะยสตามที่ได้รับพระราชทาน

วันพรึหัสบดี แรม 6 ค่ำเดือน 11 ปีระกา สัปตสก จุลสักราช1247

เวลาบ่ายโมงเสส พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกประทับท้องพระโรงกลางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท โปรดเกล้าฯพระราชทานสัาบัตรข้าทูนละอองธุลีพระบาท คือ จ่าห้าวยุธการเปนจมื่นสมุหพิมานปลัดกรมตำหรวดสนมซ้าย 1 จ่าโผนวิ่งชิงไชยเปนชำนิทั่วด้านสำหรับจางวางตำหรวดซ้าย 1 นายจ่ารงเปนหลวงเดชนายเวนมหาดเล็ก1 นายรองพิจิตรเปนจ่าเร่งงานรัดรุธกรมตำหรวดนอกขวา 1 นายรองเสน่ห์เปนจ่าห้าวยุธการกรมดำหรวดไหย่ซ้าย 1 นายสนิธหุ้มแพรเปนนายกวดหุ้มแพรต้นเชือก 1 นายจุ้ยบุตรพระยาอนุชิตเปนนายสนิธหุ้มแพร 1 นายรองฉันเปนนายเสน่ห์หุ้มแพร 1 นายเจิมบุตรเจ้าพระยาสุรวงส์เปนนายพลพันหุ้มแพร 1 นายเจือเปนนายรองพิจิตรสันพการ 1 นายพรบุตรพระยารัตนโกสาเปนนายรองฉัน 1 นายเฮงบุตรพระยาสรีทิพโภชน์เปนนายรองสนิธ 1 ​นายไทยบุตรพระยาสุรินทรรือไชยเปนนายรองเสน่ห์ 1 กับโปรดเกล้าฯ ไห้ส่งสัาบัตรออกไปพระราชทาน หลวงเดชนายเวรซึ่งออกไปราชการทูลเมืองปารีส เปนพระดรุนราชรักสาปลัดจางวางมหาดเล็ก

สเด็ดซงพระราชยานลงยาราชาวดีสเด็ดพระราชดำเนินเปนขบวนราบพร้อมด้วยตำหรวดองครักส์และทหานต่างๆ นำตามสเด็ดโดยสถลมาคไปออกประตูพระนคร สเด็ดประทับวัดจักรวัดิราชาวาสที่ 1 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายเสน่ห์ทูนรายงานพระสงค์ 280รูป ซงถวายผ้ากถินพระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระานมุนี แล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีพระราชาคนะถานานุกรมปเรีย 7 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้กรมหมื่นอดิสรถวายบริขารพระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับซงพระราชยานไปประทับวัดสัมพันธวงสารามที่ 2 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายกวดทูนรายงานพระสงค์ 35 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์อปโลกน์ แล้วสมมตไห้พระครูธัมมาภินันท์ แล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 2 พระสงค์ครองผ้าแล้วไห้กรมหมื่นภูธเรสถวายบริขารพระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับซงพระราชยานไปประทับวัดปทุมคงคาที่ 3 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายไชยขรรค​ทูนรายงาน พระสงค์ 45 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระพรหมมุนี แล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลงสเด็ดซงประเคนไตรปีพระครูถานานุกรม 6รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้กรมหมื่นสิริชัชถวายของบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับพระบรมมหาราชวัง

วันนี้ พระเจ้าหยู่หัวซงเครื่องหย่างทหานหน้า ซงเครื่องราชอิสริยะยสปถมจุลจอมเกล้า พระบรมวงสานุวงส์ซงเครื่องประดับหย่างจักรีบรมราชวงส์บ้าง ซงฉลององค์เยียระบับซงผ้าซงม่วง ซงเครื่องราชอิสริยะยสตามที่ซงรับพระราชทาน ข้าราชการพลเรือนสวมเสื้อเยียระบับเข้มขาบ ประดับเครื่องราชอิสริยะยสตามที่ได้รับพระราชทาน

วันสุกร์ แรม 7 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 5 โมง พระเจ้าหยู่หัวซงฉลองพระองค์ครึ่งยสทหาน ซงดวงดาราปถมจุลจอมเกล้าและจักรีดารา สเด็ดออกประทับพระที่นั่งพุดตานทองคำ พายไต้พระมหาเสวตฉัตรนะท้องพระโรงกลางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท พร้อมด้วยพระ

บรมวงสานุวงส์เสนาบดีมนตรีมุขมาจข้าทูนละอองธุลีพระบาทฝ่ายทหานพลเรือนเฝ้าเบื้องยุคลบาทโดยลำดับตามตำแหน่งถ้วนทุกกะซวง เจ้าพนักงานประโคมมโหรทึกแตรฝรั่ง ทหานเป่า​แตรสันเสินพระบารมีตามขัตติยะราชประเพนี ครั้นสุดเสียงประโคมแล้ว เจ้าพนักงานกรมวัง กรมพระกลาโหมนำแขกเมืองมลายู 9 เมือง คือ ตนกูอับดุลดานิ น้องพระยารีทธิสงครามเจ้าเมืองไซบุรี 1 ตนกูอาหมัน 1 หวันอาหวัง 1 เจะมหมุด1 ซึ่งพระยาริทธิสงครามรามภักดีเจ้าเมืองไซบุรีแต่งไห้คุมต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการเข้ามาทูนเกล้า ฯ ถวาย กับ หวันสมาแอ 1 หวันมะกัด 1 เจะโดละ 1 เจะโส 1 ซึ่งพระยาอภัยนุราชชาติรายาภักดี เจ้าเมืองสตูลแต่งไห้คุมต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการเข้ามาทูนเกล้า ฯ ถวาย กับ สยัดสะเลมันน้องพระยาวิเสสสงคราม 1 สรีเลหลามัดตา 1 หวันฮำดะ1 บังลิมางะ 1 ซึ่งพระยาวิเสสสงครามรามวิชิตเจ้าเมืองปลิดแต่งไห้คุมต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการเข้ามาทูนเกล้าฯ ถวาย กับสรีตะวันกรมการ 4 นายซึ่งพระยาวิชิตภักดีสรีสุรวงสาพระยาตานี แต่งไห้คุมต้นไม้ทองเงินเครื่องราชบรรนาการเข้ามาทูนเกล้า ฯ ถวาย กับ สรีตะวันกรมการ 4 นายของพระยาสุริยสุนทรเมืองสายบุรี กับสรีตะวันกรมการ 4 นายของพระยาพิพิธเสนามาจ เจ้าเมืองยิริง กับ สรีตะวันกรมการ 2 นายของพระยารัตนภักดี เจ้าเมืองรามัน กับ สรีตะวันกรมการ 3 นายของพระยานรงค์ริทธี เจ้าเมืองยะลา กับกรมการ 3 นายของพระยาเพชราภิบาลนรึเบสร์ เมืองหนองจิก แต่งไห้คุมต้นไม้ทองเงิน​เครื่องราชบรรนาการเข้ามาทูนเกล้าฯ ถวายนั้นเข้าเฝ้าทูนละอองธุลีพระบาทพร้อมกัน พระเจ้าหยู่หัวซงพระราชปติสันถารแด่ตนกูอับดุลดานิ และสรีตะวันกรมการตามทำเนียมแล้วสเด็ดขึ้น

วันเสาร์ แรม 8 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

วันนี้เปนวันสเด็ดพระราชดำเนินพยุหะยาตรา เจ้าพนักงานจัดการตามเช่นเคยมาแต่ก่อน

เวลาเที่ยงพระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกประทับซงเครื่องซงฉลองพระองค์เยียระบับพระภูสาเยียระบับเครื่องราชอิสริยะยสช้างเผือกสยามฉลองพระองค์ครุย แล้วซงพระมหากถินไหย่ที่หน้าพระที่นั่งบรมราชสถิตมโหลาร แล้วสเด็ดออกพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ประทับที่อัธจันท์ส่งพระกรสมเด็ดเจ้าลูกยาเทอพระองค์ไหย่ขึ้นซงราชยานกงด้วยซงพระกรุนาโปรดไห้แต่งพระองค์ซงพระเกี้ยวยอด ครั้นส่งพระกรแล้ว สเด็ดพระราชดำเนินไปประทับชาลาข้างมุขกะสันพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ซงฉายพระบรมราชฉายา แล้วสเด็ดขึ้นพระที่นั่งอาภรน์พิโมข สเด็ดลงซงพระที่นั่งพุดตานทอง ขนะนั้นเจ้าพนักงานประโคมแตรสังข์กลองชนะมโหรทึกนรึนาทตามบุพราชประเพนี จมื่นจงรักสาองค์ตีกรับสัา เหล่าตำหรวดและมหาดเล็กซึ่งแต่งตัวสพายกะบี่ยืน 4 สายถวายคำนับสามครั้ง แล้วเลื่อน​พระที่นั่งพุดตานเดินขบวนพยุหะยาตราพร้อมด้วยหมู่องครักส์และเหล่าทหานพลอาสา กลองชนะสังข์แตรแลขนัดเครื่องสูงไสว พระที่นั่งพุดตานนั้นล้อมไปด้วยคู่เคียงและต้นไม้ทองเงิน เดินขบวนไปตามรัถยาถึงหน้าวัดพระเชตุพนเปนที่ 1 สเด็ดขึ้นเกยแล้วประทับสาลาเปลื้องฉลองพระองค์ครุยและพระมหากถิน สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายรองพิจิตรทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 289 รูป ซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระพิมลธัมสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงทอดผ้าไตรปี 7 ไตรที่พระภูสาโยงพระราชาคนะ 1 ถานานุกรมไนพระอัตถิกรมสมเด็ดพระปรมานุชิตชิโนรส 6 รูป สดับปกรน์พระอัตถิกรมสมเด็ดพระปรมานุชิต แล้วซงประเคนไตรปีพระราชาคนะถานานุกรมปเรียอีก 23รูป แต่พระานโพธิชราลงไม่ได้โปรดไห้เจ้าพนักงานนำไปถวาย 1 รวมไตรปี 32 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถินโปรดไห้กรมหลวงวรสักดาถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดพระราชดำเนินมาประทับสาลาซงเครื่องแล้วสเด็ดขึ้นซงพระที่นั่งพุดตาน สเด็ดโดยขบวนไปประทับพลับพลาวัดราชบุรนะที่ 2 ซงเปลื้องเครื่องแล้วสเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายรองเล่ห์อาวุธทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 208รูป ซงถวายกถินพระสงค์รับแล้วอปโลกน์และสมมตไห้พระธัมไตรโลกแล้วสวด​ัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีพระราชาคนะถานานุกรมปเรีย 14 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้กรมหมื่นเทววงส์ถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดพระราชดำเนินกลับประทับพลับพลาซงเครื่องแล้วสเด็ดซงพระที่นั่งพุดตานทองคำ สเด็ดพระราชดำเนินโดยขบวนไปประทับพลับพลาวัดราชบพิธเปนที่ 3 ซงเปลื้องเครื่องแล้วสเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายรองพลพันทูนรายงานพระสงค์ 35 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์รับแล้วอปโลกน์และสมมตถวายหม่อมเจ้าพระอรุน แล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีหม่อมเจ้าพระและถานานุกรมปเรีย 8 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วโปรดไห้สมเด็ดพระเจ้าลูกเทอเจ้าฟ้ามหาวชิรุนหิสถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา แล้วสเด็ดประทับพลับพลาซงเครื่องแล้วสเด็ดซงพระที่นั่งพุดตาน สเด็ดไปประทับพลับพลาวัดสุทัสน์เทพวรารามที่ 4 ซงเปลื้องเครื่องแล้วสเด็ดประทับไนพระวิหารพระสรีสากยมุนี ซงนมัสการแล้วสเด็ดไปประทับไนพระอุโบสถ ซงจุดเทียนนมัสการ นายรองกวดทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 191 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์อปโลกน์และสมมตไห้พระธัมวโรดมแล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรมปเรีย 12 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน ​โปรดไห้กรมขุนถวายบริขารพระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดพระราชดำเนินกลับประทับพลับพลาซงฉลองพระองค์ครุยซงพระมหากถิน สเด็ดซงพระที่นั่งพุดตานทองคำสเด็ดพระราชดำเนินโดยขบวนพยุหะยาตรากลับพระบรมมหาราชวัง ประทับพระที่นั่งเทียบกับเกยพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท เวลาเกือบย่ำค่ำซงเปลื้องเครื่องแล้วสเด็ดประทับท้องพระโรงกลาง ขนะนั้นพระมงคลเทพกับถานานุกรมรวม 4 องค์ นำสงค์องค์หนึ่งเปนชาวเมืองไชยาซึ่งเรือไปเสียกลางทเล เรือเมล์ชื่อแมคคาลิสเตอ ซึ่งพระองค์เจ้าโสนบันดิตสเด็ดกลับมาจากยุโรปโดยสานนั้นมาแต่เมืองสิงค์โปร์พบเข้า จึงรับเข้ามานั้นเข้ามาเฝ้าทูนละอองพระเจ้าหยู่หัวซงประเคนผ้าไตรกับพระราชทานวัดถุปัจจัยราคา 10 ตำลึง กับคราวาสที่มาด้วยอีก 2 คนนั้นพระราชทานผ้าคนละสำรับ เงินคนละ 5 ตำลึง แล้วสเด็ดขึ้น

วันนี้เจ้านายซงฉลองพระองค์และผ้าซงเยียระบับ ซงเครื่องราชอิสริยะยสด้วย ข้าราชการที่เข้าขบวนนุ่งสมปักลาย สวมเสื้อเยียระบับเสื้อครุย ที่ไม่ได้เข้าขบวนแต่งเหมือนวันพรึหัสบดี แรม 6 ค่ำ เดือน 11

วันอาทิจ แรม 9 ค่ำเดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

วันนี้สเด็ดพระราชดำเนินพยุหะยาตราโดยทางชลมาศ เจ้าพนักงานได้จัดเรือเหมือนแต่ก่อนมา

​เวลาเที่ยงเสสสเด็ดออกทางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ซงพระราชยานไปประทับพระที่นั่งราชกิจวินิฉัย ซงฉลองพระองค์ครุยและพระมหาพิชัยมงกุต สเด็ดซงเรือพระที่นั่งอนันตนาคราชพร้อมด้วยเครื่องสูงบังสูรยและเครื่องราชสิงคารทั้งปวงตามขัตติยะราชประเพนี เรือพระที่นั่งสรีสุพรรนหงส์ซงผ้าไตร เรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค์เปนเรือพลับพลา เรือพระที่นั่งเทวาธิวัตเปนเรือพระที่นั่งรอง เรือเอกไชยเหินหาว เอกไชยหลาวทอง เปนคู่ชักมีกลองชนะมโหรทึกลงคู่ 1 เรือดั้งรูปสัตว์ 3 คู่คือ เรือครุธเหินระเห็ด ครุธเตร็จไตรจักรคู่ 1 กลองชนะลงเรือพาลีรั้งทวีป สุครีพครองเมืองคู่ 1 เรืออสุรปักสา อสุรวายุภักส์คู่ 1 กับเรือดั้งธัมดาอีก 3 คู่ ทหานลงทั้งนั้น และมีเรือขบวนต่าง ๆ อีกเปนอันมากสเด็ดพระราชดำเนินจากท่าราชวรดิถไปประทับวัดอรุนราชวรารามที่ 1 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายไชยขรรคทูนรายงานพระสงค์ 129 รูปซงถวายพระกถินพระสงค์รับแล้วอปโลกน์และสมมตไห้พระสากยบุตรแล้วสวดัตติทุติยกับวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีพระราชาคนะถานานุกรม 8 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้สมเด็ดกรมหลวงจักรพัดิถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดพระราชดำเนินกลับลงซงเรือพลับพลา ซงเครื่องแล้วสเด็ดซงเรือพระที่นั่งอนันคนาคราชไป​โดยชลมาคประทับวัดโมลีโลกยารามที่ 2 ซงเปลื่องเครื่องแล้วสเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายรองฉันทูนรายงานพระสงค์จำพรรสาซงถวายพระกถินพระสงค์รับแล้วอปโลกน์สมมตไห้พระธัมเจดีย์แล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลงสเด็ดซงประเคนไตรปี 5 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระองค์เจ้าสวัสดิประวัติถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับประทับเรือพระที่นั่งพลับพลา ซงเครื่องแล้วสเด็ดซงเรือพระที่นั่งอนันตนาคราชสเด็ดไปประทับวัดหงส์รัตนารามที่ 3 ซงเปลื้องเครื่องแล้วสเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายสนิธทูนรายงานพระสงค์แล้วซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระประสิทธิสิลคุนสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรมพิธีธัม 4 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้กรมหมื่นสถิดทำรงสวัสดิถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดประทับเรือพลับพลาซงเครื่องแล้วสเด็ดซงเรืออนันตนาคราช สเด็ดไปประทับวัดราชสิทธารามที่ 4 ซงเปลื้องเครื่องแล้วสเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายพินัยทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 104 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระอมรเมธาจารย์สวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรมปเรีย 6 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้ว​กรานกถิน โปรดไห้พระองค์เจ้าไชยานุชิตถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนาแล้ว สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งพลับพลา ซงเครื่องแล้วซงเรือพระที่นั่งอนันตนาคราชกลับพระบรมมหาราชวัง

วันนี้เจ้านายและข้าราชการที่ตามสเด็ดไนขบวนและมิได้เข้าขบวนแต่งพระองค์และแต่งตนเหมือนวานนี้

วันจันท์ แรม 10 ค่ำเดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 2 โมงเสสพระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกทางพระที่นั่งจักรีซงพระราชยานไปประทับท่าราชวรดิถ ซงเรือพระที่นั่งเพชรรัตนดาราราย เรือพระที่นั่งรัตนดิลกเปนที่นั่งรอง เรือพระที่นั่งประภัสสรไชยซงผ้าไตร พร้อมด้วยเรือนำเรือตามโดยขบวนสเด็ดพระราชดำเนินไปประทับวัดกัลยานมิตรที่ 1 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายรองฉันทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 83 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระปริยัติบันดิตสวดัตติทุติยกับวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีพระครูถานานุกรม 8 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้กรมขุนจเงินถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดพระราชดำเนินกลับมาประทับพระวิหารพุทธไตรรัตนนายก ซงสักการะแล้วสเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่ง ​สเด็ดพระราชดำเนินมาประทับฉนวนวัดประยูรวงสาราม สเด็ดซงพระราชยานไปประทับวัดประยูรวงสารามที่ 2 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถ ซงจุดเทียนนมัสการ นายสนิธทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา179 รูป ซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระธัมภานพิลาสสวดัตติทติยกัมวาจาจบลง สเด็จซงประเคนไตรปีพระครูถานานุกรมปเรีย 9 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระยาประภากรวงส์ถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับออกมาสเด็ดประทับทอดพระเนตรโรงเรียนหลวงซึ่งพระยาภาสกรวงส์เปนผู้ดูแลจัดการ และทอดพระเนตรเขาพระแท่น ซึ่งทำขึ้นไหม่ จนเวลาบ่ายเกือบ 5 โมง โปรดพระราชทานผ้าไตรพระกถินวัดบุบผารามที่ 3 โปรดไห้เจ้าพระยาภานุวงส์ไปทอด สเด็ดพระราชดำเนินซงพระราชยานโดยขบวนราบไปประทับวัดพิชัยาติการาม ซึ่งกำหนดเดิมเปนที่ 4 นั้น สเด็ดประทับไนพระอุโบสถ ซงนมัสการ นายพินัยราชกิจทูนรายงานพระสงค์ 71รูป ซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระอริยะกวีสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีพระครูถานานุกรม6 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้ว โปรดไห้เจ้าพระยาสรีพิพัธน์ถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนาแล้วสเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งสเด็ดกลับพระบรมมหาราชวัง

​วันนี้พระเจ้าหยู่หัวและพระบรมวงสานุวงส์แต่งพระองค์หย่างวันแรม 7 ค่ำ ข้าราชการก็แต่งตนหย่างวันแรม 7 ค่ำเหมือนกัน

วันอังคาร แรม 11 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 2 โมงเสสพระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกทางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทซงพระราชยานไปประทับท่าราชวรดิถ สเด็ดลงเรือพระที่นั่งเทวาธิวัต เรือพระที่นั่งเพชรรัตนดารารายเปนที่นั่งรอง เรือพระที่นั่งสรีสุนทรไชยซงผ้าไตร เรือพาลีรั้งทวีป เรือสุครีพครองเมือง เปนคู่ชัก สเด็ดพระราชดำเนินพร้อมด้วยขบวนนำและตาม สเด็ดล่องน้ำไปเข้าครองผดุงกรุงกเสมข้างไต้ สเด็ดประทับวัดมหาพรึธารามที่ 1 สเด็ดขึ้นประทับไนพระอุโบสถ ซงจุดเทียนนมัสการ นายกวดทูนรายงานพระสงค์ 44 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระครูพรหมจาริยภิรัตสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 2 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระองค์เจ้าสรีเสาวภางค์ถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนาสเด็ดกลับซงพระราชยานมาประทับท่าสเด็ดลงเรือพระที่นั่ง สเด็ดไปประทับวัดเทพสิรินทราวาสที่ 2 สเด็ดซงพระราชยานไปประทับสเด็ดเข้าพระอุโบสถซงนมัสการ นายเล่หอาวุธทูนรายงานพระสงค์ 49 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์อปโลกน์​สมมตไห้พระอริยะมุนีและสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีหม่อมเจ้าพระพระครูถานานุกรมปเรีย 6 องค์ พระสงค์ครองผ้า แล้วโปรดไห้สมเด็ดกรมหลวงจักรพัดิถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดพระราชดำเนินกลับซงเรือพระที่นั่งสเด็ดไปประทับวัดโสมนัสวิหารที่ 3 สเด็ดขึ้นไปประทับไนพระอุโบสถซงนมัสการ นายพลพันทูนรายงานพระสงค์ 82 รูป ซงถวายพระกถินพระสงค์รับแล้วอปโลกน์และสมมตถวายสมเด็ดพระวันรัตนสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีพระราชาคนะถานานุกรมปเรีย 22 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วโปรดไห้สมเด็ดกรมหลวงภานุพันธุ์ถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับซงพระราชยานมาประทับท่าสเด็ดลงซงเรือพระที่นั่ง สเด็ดพระราชดำเนินกลับพระบรมมหาราชวังเวลาย่ำค่ำ

วันนี้พระบรมวงสานุวงส์ และข้าราชการ แต่งพระองค์แต่งตนหย่างวันแรม 5 ค่ำ

วันพุธ แรม 12 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 2 โมงเสส พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดทางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ซงพระราชยานไปประทับท่าราชวรดิถ สเด็ดลงซงเรือพระที่นั่งกราบประจำทวีป เรือพระที่นั่งกราบประพาส​แสงจันท์เปนที่นั่งรอง เรือพระที่นั่งประภัสสรไชยซงผ้าไตร สเด็ดพระราชดำเนินโดยชลมาคพร้อมด้วยเรือขบวนนำและตามสเด็ดไปประทับวัดดุสิตารามที่ 1 สเด็ดซงพระราชยานไปประทับสเด็ดเข้าพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายกวดทูนรายงานพระสงค์ 62 รูปซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระปัาคัมภีร์เถระสวดัตติทุติยกับวาจาจบลงสเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 3 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระองค์เจ้าโสนบันดิตถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับประทับเรือพระที่นั่งสเด็ดโดยขบวนไปประทับวัดครึหะบดีที่ 2 ซงพระราชยานไปประทับสเด็ดเข้าพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายเล่ห์อาวุธทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 21 รูปซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระกวีวงส์สวดัตติทุติยกับวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 3รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระองค์เจ้าจิตจเรินถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับประทับเรือพระที่นั่งสเด็ดโดยขบวนไปประทับวัดบวรมงคลที่ 3 สเด็ดขึ้นประทับไนพระอุโบสถ ซงจุดเทียนนมัสการ นายพลพันทูนรายงาน พระสงค์จำพรรสา 24 รูปซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์และสมมตโดยภาสารามันไห้พระอริยะธัชชะ แล้วสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลงสเด็ด​ซงประเคนไตรปีพระครูถานานุกรม 4 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระองค์เจ้าวัธนาถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งไปประทับวัดราชาธิวาสที่ 4 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายพิจิตรทูนรายงานพระสงค์ 16รูปซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์และสมมตไห้พระภาวนาภิรามเถระสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 4 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระองค์เจ้าจันทรทัตถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งสเด็ดพระราชดำเนินกลับพระบรมมหาราชวังเวลาเกือบย่ำค่ำ

วันนี้พระบรมวงสานุวงส์ข้าราชการ แต่งเหมือนเวลาวานนี้

วันพรึหัสบดีแรม 13 ค่ำเดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 3 โมงเสส พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกทางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ซงพระราชยานไปประทับท่าราชวรดิถ สเด็ดลงซงเรือพระที่นั่งนารายน์ซงสุบรรน เรือพระที่นั่งสุวรรนเหราเปนที่นั่งรอง เรือพระที่นั่งสรีสุพรรนหงส์ซงผ้าไตร เรือครุธเหินระเห็ด เรือเตร็จไตรจักร เปนคู่ชัก สเด็ดพระราชดำเนินพร้อมด้วยขบวนนำขบวนตามไปเข้าคลองบางกอกไหย่ สเด็ดประทับวัดเวลุราชินที่ 1 สเด็ดซงพระราชยานไปประทับ สเด็ด​เข้าพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายรองฉันทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 25 รูปซงถวายกถิน พระสงค์สมมตไห้พระครูสิทธิเทพาธิบดีสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 2 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระองค์เจ้ากเสมสรีสุภโยคถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดซงพระราชยานกลับซงเรือพระที่นั่ง สเด็ดพระราชดำเนินไปประทับวัดหนังที่ 2 สเด็ดขึ้นซงพระราชยานไปประทับไนพระอุโบสถ ซงนมัสการ นายสนิธทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 8 รูปซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกนสมมตไห้พระราชกวีสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 3รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้กรมหมื่นนรึบาลถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งไปประทับวัดราชโอรสที่ 3 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายไชยขรรค์ทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 55 รูป ซงถวายพระกถินแล้วพระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระปรากรมมุนีสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 5 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้กรมขุนจเรินผลพูลสวัสดิถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดพระราชดำเนินไปประทับพระวิหารพระพุทธไสยาสน์ ซงสักการะบูชาแล้วสเด็ดกลับซงพระ​ที่นั่งประทับเรือพระที่นั่ง สเด็ดกลับพระบรมมหาราชวังเวลาทุ่มเสส

วันนี้พระบรมวงสานุวงส์ข้าราชการแต่งเหมือนวานนี้

วันนี้มีการสวดมนต์พระราชพิธีจองเปรียง

วันสุกร์ แรม 14 ค่ำ เดือน 11 ปีระกาสัปตสก จุลสักราช 1247

เวลาบ่าย 2 โมงเสส พระเจ้าหยู่หัวสเด็ดออกพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ซงพระราชยานไปประทับท่าราชวรดิถ สเด็ดลงซงเรือพระที่นั่งทวยเทพถวายกร เรือพระที่นั่งบุสบกพิสาลเปนที่นั่งรอง เรือชลวิมานไชยซงผ้าไตร สเด็ดพระราชดำเนินพร้อมด้วยเรือขบวนนำและตามสเด็ดพระราชดำเนินเข้าคลองมอน สเด็ดประทับวัดเครือวัลย์ที่ 1 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายรองฉันทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 34 รูปซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระเทพกวีสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม4รูป พระสงค์ครองผ้าแล้ว โปรดไห้พระยาอภัยรนริทธิ์ถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมหนา สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งสเด็ดไปประทับวัดพระยาทำที่ 2 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายสนิธทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 38 รูปซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์และ​สมมตไห้พระครูสรีสุนทราสรวิจิตร สวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานึกรมปเรีย 3รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้พระองค์เจ้าดิสวรกุมารถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา แล้วสเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งสเด็ดไปประทับวัดนาคกลางที่ 3 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายไชยขรรคทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 31 รูปซงถวายพระกถินแล้ว พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระครูสมนะธัมคุนาทานสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 2 รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วกรานกถิน โปรดไห้กรมหมื่นภูธเรสถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งไปประทับวัดชิโนรสารามที่ 4 สเด็ดประทับไนพระอุโบสถซงจุดเทียนนมัสการ นายพินัยทูนรายงานพระสงค์จำพรรสา 11 รูป ซงถวายพระกถิน พระสงค์อปโลกน์สมมตไห้พระเนกขัมมุนีสวดัตติทุติยกัมวาจาจบลง สเด็ดซงประเคนไตรปีถานานุกรม 3รูป พระสงค์ครองผ้าแล้วโปรดไห้กรมหมื่นสิริธัชถวายบริขาร พระสงค์ถวายอนุโมทนา สเด็ดกลับซงเรือพระที่นั่งกลับพระบรมมหาราชวังเวลาบ่าย 5 โมงเสส

เปนเส็ดการพระราชทานพระกถินไนกรุงเท่านี้ รวมวัดที่สเด็ดพระราชดำเนิน 32 พระอาราม นอกนั้นพระราชทาน​พระบรมวงสานุวงส์ทั้งนั้น และบางวัดที่เปนวัดของข้าราชการผู้ไหย่ๆ ส้างถวายเปนอารามหลวง ก็โปรดพระราชทานบุตรหลานที่รับราชการหยู่ไปทอดบ้าง

อนึ่ง วันนี้เริ่มพระราชพิธีจองเปรียงเปนวันต้น