๑๓๐ ประกาศบอกน้ำฝนต้นเข้าแลห้ามมิให้ฦๅการผิดๆ

ณวันเสาร์ เดือน ๘ แรม ๘ ค่ำ ปีมะเมียสัมฤทธิศก

มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้า ฯ ให้ประกาศแก่ข้าทูลลออง ฯ ผู้ใหญ่ผู้น้อยแลราษฎรในกรุงนอกกรุงให้ทราบทั่วกันว่า ณเดือนเจ็ดข้างขึ้นมาถึงเดือนแปดบูรพาษาฒข้างแรม ปีมะเมียสัมฤทธิศก ลมตวันตกพัดกล้าฝนงด ๔ วัน ๕ วันตกตกก็แต่ประปราย แลปีนี้ก็มีอธิกมาส ดูทีฝนจะแล้งอยู่สัก ๖๐ วัน ต่อถึงเดือนเก้าพระอาทิตย์ดำเนินตรงศีร์ษะที่กรุงเทพฯ เมื่อเวลาเที่ยงจึงจะมีฝนมาก แต่ครั้นจะปิดเข้าเสีย ไม่ให้ลูกค้าจำหน่ายออกไปนอกประเทศเล่า การก็ยังไม่แน่ว่า ฝนจะแล้งมาก หรือจะเปนแต่เล็กน้อย แลคิดเห็นว่าถ้าเข้าจะมีราคาขึ้นมากไป ลูกค้าต่างประเทศก็จะไม่ซื้อเข้าจะหยุดไปเองไม่ต้องห้ามดอก เพราะฉนั้นโปรดให้ลูกค้าได้ซื้อขายโดยปรกติอยู่ เมื่อข้าราชการแลราษฎรคนใดมีบ่าวไพร่ใช้สอยมาก กลัวเข้าจะมีราคาแพงมากไปก็ให้เร่งซื้อขึ้นไว้ให้พอกินไปตลอดปี อย่าให้พากันบ่นว่าในหลวงไม่ทรงพระกรุณาดำรัสสั่งให้ปิดเข้า เข้าจึงได้มีราคาแพงไป อนึ่งอย่าให้พระสงฆ์สามเณรคนเถนๆ วัดๆ ป่าๆ เถื่อนๆ เล่าลือกันว่าฝรั่งอังกฤษมาลงซื้อเอาข้าวไปเทน้ำทเลเสีย ที่ว่าอย่างนี้เคอะนักโง่นัก ด้วยเงินที่เอาเข้ามาซื้อข้าวนั้นฝรั่งก็ไม่หาได้ง่าย ดังกรวดทรายในทเล อย่าฦๅว่าฝรั่งอังกฤษลวงเอาไปให้ญวน เมื่อดังนี้ก็ดีอยู่ เงินจะได้มากขึ้นในบ้านในเมืองของไทย ดีกว่าเข้าเก็บไว้เหลือกินแลผุเสีย ฤๅคนทำนาน้อยไปจนที่นารกเสียเปล่า อ้ายญวนได้เข้าไปมันจะมาทำไมกับไทยก็ให้มันมา ฤๅฦๅกันว่าอังกฤษกับญวนกลมเกลียวเปนอันเดียวกันนั้น ญวนเปนพ่ออังกฤษเมื่อไร ทำบุญคุณกับฝรั่งอังกฤษเมื่อไร อย่าฦๅดังนั้นไม่ถูกเลย เหมือนเมื่อครั้งราชทูตไปเมืองอังกฤษ พระสงฆ์สามเณรคนเถนๆ วัดๆ แลคนป่าๆ ฦๅกันว่าอังกฤษเอาทูตไทยไปขังให้ตายเสียบ้าง ว่าเอาไปขายให้ญวนบ้าง การนั้นจริงดังฦๅฤๅ ถ้าจริงทำไมทูตจึงได้กลับมาโดยสุขสวัสดิเล่า เพราะฉนั้นการเช่นนี้อย่าให้ฦๅกันผิดๆ ไป อย่าถือว่าเขาว่ากันมาก

ประกาศมาณวันเสาร์ เดือนแปดบูรพาษาฒแรม ๘ ค่ำ ปีมะเมียสัมฤทธิศก เปนวันที่ ๒๖๐๗ ในรัชกาลปัจจุบันนี้

พระศรีสุนทรโวหาร เปนผู้รับสั่ง ฯ

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ