คาถาแลโคลงนมัสการ

๏ พุท์โธ โย สุท์ธสัน์ตาโน อุต์ตมาย วิมุต์ติยา
จัก์ขุมา สัพ์พเญย์เยสุ ญาเณนาป์ปฏิปุค์คโล ฯ
๏ องค์ใดใสสร่างแผ้ว สันดาน
ด้วยพระวิมุติสาร เสพย์สร้าง
ปรีชาจักษุชาญ ชัดทั่ว ธรรมแฮ
ใครบ่เปรียบปูนอ้าง ท่านด้วยปัญญา ฯ
๏ อัต์ถสัญ๎หิตจารี จ ตัจ์ฉาวิตถวาจโส
โลเกกุต์ตมสัต์ถารํ สัก์กัจ์จัน์ตํ นมามิหํ ฯ
๏ ประพฤติเลือกแต่ล้วน ปรมัตถ์
เผยพจน์เพียงบรรทัด เทียบได้
เปนเอกอุดมสัตถุ์ สอนโลกย์
ขอนอบคำนับไหว้ พระนั้นด้วยเศียร ฯ
๏ ธัม์โม โย เทสิโต เตน วิมุต์ติสารปาปโน
อวิช์ชาย จ ตัณ์หาย สัม์มเทว วิโนทโน ฯ
๏ ธรรมใดสิ่งชอบแท้ ทางกลาง
สรรเพชญ์ตรัสไว้วาง แจ่มแจ้ว
สำหรับขับมืดจาง ใจรงับ สงบนา
ให้ประสบวิมุติแก้ว แก่นก้าวโลกีย์ ฯ
๏ สํวัต์ตเตธ วิญ์ญูนํ ตัก์การีนํ วิสุท์ธิยา
สัม์มาทุก์ขัก์ขยังคามึ สัก์กัจ์จัน์ตํ นมามิหํ ฯ
๏ อาจให้ผู้เชื่อแท้ ทำตาม
บริสุทธิสูญความ หม่นเศร้า
บรรลุกระไษยสาม สิ้นทุกข์ เทียวเฮย
ขอนบพระธรรมเจ้า จัดไว้หว่างเศียร ฯ
๏ สํโฆ โย เตน พุท์เธน สัม์มาธัม์มัป์ปโพธิโต
ตํ ตํ เกล๎สวิมุต์โต จ อกุป์ปาย วิมุต์ติยา ฯ
๏ หมู่ใดพระดัดน้อม แนะนำ สอนนา
ให้ล่วงลุกองธรรม ที่แล้ว
เกิดวิมุติบกำ เริบกลับ คืนแฮ
ล้างหลุดกิเลศแผ้ว ผ่องพ้นมารพันธ์ ฯ
๏ พุท์ธานุพุท์ธตัม์ปัต์โต สัพ์พสํฆคณุต์ตโม
สัต์ถุโน ธัม์มทายาทํ สัก์กัจ์จัน์ตํ นมามิหํ ฯ
๏ โดยเสด็จข้ามโลกย์พ้น ภูมิสาม
อนุพุทธเสนอนาม ท่านไว้
เปนหมู่อุดมงาม ทายาท ธรรมแฮ
ข้านบขอนอบไหว้ หมู่นั้นนาเกษม ฯ
๏ อุต์ตมํ วัน์ทเนย์ยานํ วัน์ทตา รตนัต์ตยํ
สัท์ธาปสาทสํสิท์ธํ ยัม์ปุญ์ญํ ปสุตํ มยา ฯ
๏ บุญใดข้านอบน้อม ไตรรัตน์
อันเลิศบูชนิย์พัสดุ์ แหล่งหล้า
เสร็จด้วยปสาทศรัท ธาเชื่อ คุณเฮย
ไหลหลั่งภูลผลข้า เพิ่มให้สมประสงค์ ฯ
๏ นัส์สัน์ตุปัท์ทวา สัพ์เพ ตัส์สานุภาวสิท์ธิยา
สมิช์ฌัน์ตุ จ สังกัป์ปา มมํ ธัม์มสุนิส์สิตา
๏ ขอเดชบุญนั้นช่วย กำจัด
อุบาทว์สรรพพิบัติ บ่อนร้าย
ขอเสร็จประสงค์สวัสดิ นฤโทษ
สิ่งซึ่งตกกรซ้าย จุ่งเปลื้องเปลี่ยนขวา ฯ
๏ วรราชกรัณ๎ยานุส์- สรํ กิต์เตส์สมัน๎วยํ
สุทัฬ๎หตัน์ติภาวาย ปัจ์ฉิมาชนตายิมํ ฯ
๏ จักเรียบรเบียบเบื้อง บวร
พระราชกรัณยานุสร สืบเชื้อ
เรียงเรื่องราชกิจถอน เทียมเทียบ ไว้นา
หวังจักนุกูลเกื้อ แก่ผู้ภายหลัง ฯ
๏ ขอแถลงลักษณบั้น บรากรณ์
พระราชกรัณยานุสร ชื่อชี้
เรื่องราชกิจทอน ทบเทียบ ไว้นา
เปนแบบบอกเยี่ยงกี้ แก่ผู้ภายหลัง ฯ

(สองบทนี้ความเดียวกัน เห็นจะสำหรับทรงเลือก แต่ยังไม่ได้ทรงเลือก จึง ติดอยู่ทั้งสองบท เปนเนื้อความซ้ำกัน)

๏ ยถาปิ ปัจ์ฉิโม สัพโพ ชนกาโย สุโกวิโท
นิท์ทิฏ์ฐานิ กรัณ๎ยานิ สัพ์พาการวิโรจนํ ฯ
๏ ชุมชนชัดชาติเชื้อ เมธา วิเฮย
จักเกิดภายหลังมา มากผู้
พบฉบับแบบตำรา ราชกิจ นี้นอ
ไพโรจน์เรืองเรื่องรู้ รอบรู้ราวรบิล ฯ
๏ มูลโต ยาว โรสานา สัพ์พโส สมเวก์ขิย
เอกัน์ตํ สัท์ทหิต๎วา จ นิฏ์ฐังคัน์ต๎วา จ ตัต์ตโต ฯ
๏ ตราตรวจแต่ต้นถ่อง ถึงปลาย แล้วนา
ใดเคลือบจักคลี่คลาย แจ่มแจ้ง
วางเชื่อเช่นใจหมาย เปนหนึ่ง แน่เอย
ปลงจิตรว่าคำแกล้ง กลั่นไว้เปนแผ่น ฯ
๏ สาธุกํ สัม์ปธาเรต๎วา สัม์มานนาธิมานโส
ตํ ตํ กรัณ๎ยกาเลสุ สุเขเนว ยถารหํ ฯ
๏ เพียรจำกำหนดได้ สดวกดี
กระจ่างเจนวาที ทุกถ้อย
นับถือเทียบตันตี ตามบท แบบนา
กอบกิจการใหญ่น้อย แน่ได้โดยใจ ฯ
๏ อนุยุญ์ชิส์สเตตานิ ยถิจ์ฉัญ์จานุกาหติ
ตเถตานิ กรัณ๎ยานิ จิรํ จัต์เตตุมายตึ ฯ
๏ จักเลือกประกอบเกื้อ กิจการ
ตามรบอบแบบบรรหาร เหตุไว้
แบบนี้จักยืนนาน สืบเนื่อง ฉนำนา
จักกยกจักหยิบใช้ ชอบได้โดยประสงค์ ฯ
๏ รู้แยบจักหยิบใช้ ชอบการ
โดยแบบกรัณยขาน ทุกข้อ
ตัวเยี่ยงจักยืนนาน นับเนื่อง ฉนำนา
เพียงจักรกงรถล้อ ลากซํ้ารอยหมุน ฯ
๏ ปัจ์ฉิมัช์ชนกายัส์ส ปรัม์ปราต์ถ สิท์ธิยา
ตัน์ตีกตมิมํ ราช- เนต์ติภูตวรัน๎วยํ ฯ
๏ เรื่องนี้เราเริ่มไว้ หวังผล
เพื่อเสร็จประโยชน์ยล เยี่ยงอ้าง
แด่หมู่ปัจฉิมชน ผู้ฉลาด
เพียงราชนิติสร้าง สืบสิ้นอวสาน ฯ
๏ เรื่องนี้หวังไว้เยี่ยง อย่างยล
สายสืบสำเร็จผล เพิ่มให้
แด่หมู่ปัจฉิมชน แสวงชอบ
ล้วนราชจารีตไท้ ธเรศเจ้าภูวดล ฯ

(น่านี้เปนโคลงอย่างละสองบท เพราะยังไม่ได้ทรงเลือกอย่างข้างต้นนี้)

๏ ปัจ์ฉิมา วิญ์ญุโน ทิส๎วา สมุเปน์เต๎วว สาธุกํ
เอกัน์ตัญ์จาวกัป์เปน์ตุ นิฏ์ฐเมน์ตุ จ ตัต์ตโต ฯ
๏ วิญญูผู้ปราชญ์พู้น ภายหลัง
ยลราชกรณียัง เยี่ยงนี้
จงปลงหทัยหวัง ทางชอบ
สันนิฐานเช่นชี้ ถ่องแท้ทางความ ฯ
๏ ตํ ตํ กาลวิเสเสสุ อนุเนน์ตุ ยถารหํ
ตโต เตสํ สมิช์เฌย์ยุํ ตํ ตํ สุวัต์ถิวุฑ์ฒิโย ฯ
๏ แล้วจงผันผ่อนต้อง ตามกาล
ตามเหตุแห่งบรรหาร ที่ใช้
ความพิพัฒน์ไพศาล ศรีสวัสดิ
พึงเสร็จสำเร็จได้ แด่ผู้ประพฤติตาม ฯ
๏ สรวมเดชเทเวศร์ถ้วน เทวัญ
จวบจบพิมานสวรรค์ ฟากฟ้า
จงช่วยภิบาลบรรณ แบบฉบับ นี้เฮย
ให้สถิตย์เนาเนิ่นช้า ชั่วหล้าแหล่งสลาย ฯ

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ