เดือน ๖ จุลศักราช ๑๒๔๐

วันพฤหัสบดีขึ้น ๑ ค่ำ เดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

บ่ายโมงเสด็จลงเรือพระที่นั่งโสภณกลับลงมากรุงเทพฯ ถึงบ่าย ๔ โมงเศษ มีข้าราชการผู้น้อยมาเฝ้าหลายคน

วันศุกร์ขึ้น ๒ ค่ำ เดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

กลางวันพระยานานาเฝ้าถวายบัญชีทองคำซึ่งซื้อถวาย ทองหนัก ๓ ชั่ง ๑ ตำลึง ๒ บาท ๒ สลึง พระราชทานเงินไป

ออกขุนนาง พระยาศรีอ่านบอกเมืองปราจิณว่าด้วยผู้ร้ายลักกระบือฉะบับหนึ่ง ปล้นที่กระบิลฉะบับหนึ่ง ได้ตัวผู้ร้ายแล้ว

พระนรินทรทูลบอกเมืองภูเก็ต ๒ ฉะบับ ว่าด้วยส่งเงินอากรดีบุกที่ชักเป็นทุนจำนวนปีชวดงวดที่หนึ่งเข้ามา ฉะบับหนึ่งส่งอากรดีบุกเมืองถลาง

วันเสาร์ขึ้น ๓ ค่ำ เดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

กลางวันพระองค์สายเฝ้าถวายบัญชีของในเรือยอดเวสาตรี

ออกขุนนางพระยาศรีอ่านบอกเมืองนครจำปาศักดิ์ว่า ด้วยศุภอักษรที่โปรดให้คนถือบอกถือกลับไป ๆ วิวาทกันกลางทาง ตีกันแล้วมีผู้ตีชิงตกหายไปเสียแล้ว ไม่ได้รับไม่ได้ทราบความอะไร

พระนรินทรทูลบอกเมืองพังงา ๔ ฉะบับ ๆ หนึ่งส่งเงินภาษี ๕ อย่าง ฉะบับหนึ่งส่งค่าตีตราดีบุก ฉะบับหนึ่งส่งเงินค่านา ฉะบับหนึ่งบอกพระครูมารับความชอบ

​วันอาทิตย์ขึ้น ๕ ค่ำ เดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

กรมภูธเรศเฝ้าถวายริโปดความใบสัจ พระยารัตนโกษาถวายบาญแผนก พระสุริยภักดีเฝ้าทูลด้วยเรื่องเงินเมืองหลวงพระบางยืมซื้อเสบียง ๑๐๐ ชั่ง โปรดเกล้าฯ ให้ตั้งเบิก พระยาประภานำกัปตันริเจลิวเฝ้าถวายแผนที่คลองบางคีแขวงกรุงเก่า ซึ่งจะขุดไปออกคลองตะเข้ใหญ่แขวงสุพรรณ พระองค์สายเฝ้ารับพระราชทานเงินค่าเรือยอดเวสาตรี

ออกขุนนางพระยาศรีอ่านบอกเมืองพิชัยส่งต้นหนังสือเมืองน่านลงมา ว่าด้วยฮ่อมาตั้งอยู่บ้างเล็กน้อย

พระยาพิพัฒอ่านบอกเมืองจันทบุรีว่าด้วยดินปืนในคลังระเบิดลุกขึ้นเอง ปืนและกระสุนศิลาปากนกซึ่งไว้ในนั้นกระเด็นหายไปตกนอกเมืองบ้าง ตกถูกหลังคาเรือนราษฎรหักพังบ้าง แต่ไม่เป็นอันตราย

วันจันทร์ขึ้น ๕ ค่ำ เดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

วันนี้กัปตันลอปตัสจะเข้ามาเฝ้าไม่โปรดให้เข้ามาด้วยเจ้าพระยาสุรวงศ์ได้ไล่ให้ออกจากราชการเสียแล้ว จึงโปรดเกล้า ฯ ให้หาบุตร์เข้ามารับสั่งว่าเวลานี้จะรับพ่อเจ้ายังไม่ควร ด้วยเป็นการคอเวอนเมนต์ทำโทษ พ่อเจ้าได้ทำความดีไว้มากข้าไม่ลืม เมื่อควรเวลาแล้วจึงจะให้รับทำการ จึงค่อยเข้ามาหา

​บ่าย ๕ โมงเสด็จออกพระที่นั่งอัมรินทรวินิจฉัย พวกลาวเมืองแพร่ถวายต้นไม้ทองเงินบรรณาการ

วันอังคารขึ้น ๖ ค่ำ เดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

กลางวันไม่มีราชการอะไร ทรงพระราชหัตถ์ถึงสมเด็จเจ้าพระยาเรื่องความเมืองเชียงใหม่ แล้วให้พระยาศรีเชิญไป หลวงนริศเฝ้าทูลเรื่องเจ้าต๋งทิ้งหนังสือหึงอีละม้าย จับได้เพราะเป็นข้าพระองค์ประเสริฐศักดิ์ถือมาให้สมเด็จพระองค์น้อยชำระ ออกขุนนางไม่มีราชการอะไร พระพิเรนทรถวายริโปดความนครบาลจำนวนเดือน ๕

เช้าวันนี้พร้อมบุตร์พระยาอภัยรณฤทธิ์เฝ้ารับสั่งถามว่า ปีนี้พ่อจะรับแรกนาหรือไม่ หรือว่าเจ้าพะยาภูธราภัยป่วยจะรับไม่ได้ ทูลว่ายังไม่ได้พบกันพึ่งกลับมาแต่ราชบุรี พอเย็นลงพระยาอภัยรณฤทธิ์มาเฝ้าจะรับฉลองพระเดชพระคุณ

วันพุธขึ้น ๗ ค่ำเดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

กลางวันมิสเตอร์อาลบาศเตอเฝ้าถวายรูปเขียนน้ำตกที่พลิ้วเมืองจันทบุรี

๔ โมงกงซุลเยอรมันเฝ้า แล้วขึ้นทรงปิดทอง ออกขุนนางไม่มีราชการอะไร

​วันพฤหัสบดีขึ้น ๘ ค่ำเดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

วันนี้ทรงพระราชดำริจะให้พระสงฆ์เปรียญคฤหัสถ์เรียนภาษาสังสกฤต จะให้โคปาลสาตรพราหมณ์บัณฑิตเป็นผู้บอก รับสั่งให้พระองค์เจ้าฉายเฉิด พระยาศรีสุนทรโวหารเรียนด้วย แล้วรับสั่งให้พระวุฒิการบดีประกาศพระสงฆ์

วันนี้ได้ข่าวลือทับทิมภรรยาพระไพรัชมีชู้

วันศุกร์ขึ้น ๙ ค่ำเดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

เช้ารับโทรเลข เรือเวสาตรีมาถึงปากน้ำโปรดเกล้า ฯ ให้มีโทรเลขบอกให้แล่นขึ้นมา บ่าย ๕ โมงมาถึงตำหนักแพ จะเสด็จลงไปทอดพระเนตร ก็ติดไปพระราชทานเพลิงศพพระยาราชภักดีจึงหาได้เสด็จไม่

บ่าย ๕ โมงเศษทรงเครื่องดำ เสด็จวัดสระเกศเข้าประทับในเมรุ ทรงทอดผ้าไตร ๑๕ ไตรบังสกุลแล้วพระราชทานเพลิงแล้วเสด็จมาประทับพลับพลา ทรงฝักแคเผาศพท่านผู้หญิงในเมรุปูน ตรัสกับสมเด็จเจ้าพระยาเรื่องเมืองเชียงใหม่และสุพรรณกันแล้วเสด็จกลับ

วันเสาร์ขึ้น ๑๐ ค่ำเดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

กลางวันพระยาศรีนายรองเล่ห์อาวุธบุตร์พระยาคทาธรเข้าแต่เมืองพระตะบอง ถวายผ้าม่วงสีต่าง ๆ แล้วทูลบอก​เมืองโคราชเรื่องเมืองหนองคายบอกลงมาว่ามีฮ่อมาตั้งที่เมืองเชียงขวาง

ออกขุนนางไม่มีราชการอะไร พระยาอภัยรณฤทธิ์ทูลลาเข้าพิธีจรดพระนังคัล แล้วพระราชทานเงินช่วยแทนเจ้าพระยาภูธราภัย ๕ ชั่ง สมเด็จพระองค์น้อยถวายบัญชีดาบญี่ปุ่นให้เจ้าน้อยซื้อ ๖๙๖ เล่ม

วันอาทิตย์ขึ้น ๑๑ ค่ำเดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

กลางวันลูกกัปตันลอปตัสเฝ้า พ่อสั่งเข้ามาให้กราบทูลว่าที่โปรดเกล้า ฯ เขาอยู่นั้น เขาระลึกถึงพระเดชพระคุณเป็นอย่างยิ่ง แล้วถวายตารางตีพิมพ์ดูเวลานาฬิกา

ย่ำค่ำเสด็จท้องสนามสวดมนต์แรกนา พระยาศรีสุนทรอ่านประกาศแล้ว พระสวดมนต์

ออกขุนนางพระศรีเสนาทูลบอกเมืองตาก หม่องสุเจจะขอเช่าที่ทำนาที่ด่าน ๔ ตำบล

วันจันทร์ขึ้น ๑๒ ค่ำเดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐

พระวุฒิการเฝ้าทูลด้วยพระครูพุทธมนต์มาออกตัวว่า พระสงฆ์ในวัดอิจฉากัน กล่าวกระทบกระเทียบวาจาต่าง ๆ แล้วว่าจนถึงเล่นน้องสวาท อธิกรณ์นี้ไม่มีโจทก์ ครั้นจะ​รับเป็นที่พระราชาคณะตัวยังไม่บริสุทธิ์ ถ้ามีใครกล่าวขึ้นจะเป็นที่เสียพระเกียรติยศ จึงมีพระราชหัตถ์ถึงเสด็จอุปัชฌาย์

วันอังคาร ขึ้น ๑๓ ค่ำเดือน ๖ ปีขาลสัมฤทธิศก ๑๒๔๐ ถึงวันศุกร์แรม ๑๕ ค่ำ เดือน ๖

ไม่มีอะไร ไม่ได้จดไว้