เบญจมรัชช
ฉะบัง
| ๑๖๏ ประพันธ์ฉันท์คำทำนูล | เนื่องในมไหศูริย์ |
| มหุตตมศักดิจักรี | |
| ๏ บรมพงศ์องค์พระปัญจมี | ผู้พระมหาปี |
| ยราชวิโรจน์เรืองบุณย์ | |
| ๏ พระบาทสมเด็จพระจุล | จอมเกล้าพระคุณ |
| พระเดชธดื่มดวงกมล | |
| ๏ ทั่วไทยในสยามมณฑล | ทั่วชาติสกุลชน |
| ทั่วภพสบโลกแหล่งสถาน | |
| ๏ ราชปวัตติวงศาวดาร | ลำดับสรรพสาร |
| ประโยชน์นิยุตินัยยล | |
| ๏ พระบรมสมภพมงคล | อังคารวารดล |
| เดือนสี่ดิถีเทอดสรรพ์ | |
| ๏ กันยายนมาสหมายวัน | ที่ยี่สิบพรร |
| ษะอุสภภาคพุทธศก | |
| ๏ สองพันสามร้อยสร้อยตก | เต็มเก้าสิบหก |
| ฉนำคำนวณมวลจรด | |
| ๏ เป็นพระบรมราโชรส | วรางกุรยศ |
| เยี่ยมศักดิจักรีวีรเกียรติ์ | |
| ๏ พระบาทภูวนารถราชเธียร | จอมเกล้าเนาเศียร |
| กษัตริย์รัชชที่สี่สมัย | |
| ๏ พระชนม์ดำเนิรเจริญวัย | นววรรษจึงไทย |
| พระบรมชนกนฤบาล | |
| ๏ โปรดให้ประกอบมหการ | ราชพิธีขนาน |
| พระนามาภิไธยธำรง | |
| ๏ รับพระสุพรรณบัฎเสด็จสรง | เขาไกลาศบง |
| โดยโบราณราชรงงขนบ | |
| ๏ ประกอบพระเกียรติยศครบ | เครื่องสรรพ์บรรสพ |
| โอกาสพระราชทานไท | |
| ๏ พระนามตามจารึกใน | สุพรรณบัฎไพ |
| บูลบทรจนวรรคอักษร | |
| ๏ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ ฯ | สืบสร้อยสุนทร |
| เทอดศรีสวัสดีมงคล | |
| ๏ สิบสามตามระยะพระชน | มายุลุดล |
| โสกันต์สรรพกิจสิทธิกรณ์ | |
| ๏ สิบสี่วยพรรษสถาพร | ผนวชณบวร |
| พุทธศาสน์ประกาศพระองค์ | |
| ๏ บรรพชาสามเณรน้อยปลง | ในชุมนุมสงฆ์ |
| วัดพระศรีรัตนศาสดา | |
| ๏ เสด็จจำคำรบวรรษา | สถิตณพระอา |
| วาสบวรนิเวศวิหาร | |
| ๏ ลาพระผนวชแล้วล่วงกาล | ชนมายุมาน |
| หมายสิบห้าเนื่องในฉนำ | |
| ๏ เสถียรพระเกียรติยศทำ | นุเทอดเจิดจำ |
| รูญอิสสริยศักดิ์สมญา | |
| ๏ กรมขุนพินิตประชา | นาถรับราชฐา |
| นะยิ่งเกียรติยศเยี่ยงบรรพ์ |
อุปชาตฉันท์
| ๑๑๏ ณพรรษพระจอมจา | ตุรถาธิราชันย์ |
| สู่สรวงสวรรค์พลัน | คตพรากประจากไคล |
| ๏ สองพันกะสี่ร้อย | ศกสร้อยและสิบไข |
| กะเอ็ดเผด็จใน | พระประวัติรัชชกาล |
| ๏ บรมโอรส | สิริยศนิยมมาน |
| ทายาทสถิตฐาน | วรสันติวงศ์สม |
| ๏ เพียงดลพระชนมโส | ฬศโอ้พระบรม |
| ชนกชโนดม | พระเสด็จเสวยสรวง |
| ๏ พระราชวงศา | นุมหาอมาตย์ปวง |
| เปรมปรีดิโดยดวง | มนสามิภักดี |
| ๏ แด่บาทพระจอมจา | ตุรถาธิเบนทร์มี |
| สมัครสมานนี | รุปสัคคะทักเถียง |
| ๏ ณที่ประชุมพร้อม | มติน้อมประคมเคียง |
| เป็นเอกจิตต์เพียง | จะประพัทธพาจา |
| ๏ เพื่อองค์บรมเอา | รสเยาวสมญา |
| พินิตประชานา | มพระศักดิกรมขุน |
| ๏ เสด็จเถลิงรัช | ชสวัสดิโดยดุลย์ |
| บูรพ์บารมีบุณย์ | อุปถัมภแด่ไท |
| ๏ แต่ปางระวางปี | ระยะที่พระชนม์วัย |
| มิครบผนวชใน | วรภิกษุพรตพรหม |
| ๏ สฤษฎิ์อมาตย์ปรา | กฎฐานะสูงสม |
| เด็จเจ้าพระยานิยม | ยศอัครเสนีย์ |
| ๏ บุนนาคสกุลชื่อ | ระบุช่วงสมัญญ์มี |
| บรมมหาศรี | สุริย์วงศ์ประจงนาม |
| ๏ สถิตณดำแหน่ง | กิจแห่งประมุขงาม |
| สำเร็จสรูปตาม | ธุรปวงทบวงกรม |
| ๏ ประกอบระบอบศุภ | สิริบุพพบรม |
| ราชาภิเษกสม | อภิสิทธิ์สวัสดี |
| ๏ สองพันกะสี่ร้อย | ศกสร้อยและสิบมี |
| กะหกระกาปี | รวิวารแรมหน |
| ๏ ทวาทสีที่ | ดฤถีณเดือนดล |
| สิบสองและพ้องสน | ธิลุพฤศจิกจำ |
| ๏ โสฬสจรดมา | สะและวาระเทอดทำ |
| นุราชพิธีกรรม | อภิเษกณครั้งสอง |
| ๏ เสด็จเถลิงใน | พระมไหศวรรย์ครอง |
| ราชย์รัฐพิพัฒน์ผอง | พิธเพียบพิบูลสาร |
วสันตติลกฉันท์
| ๑๔๏ ปีเริ่มเผดิมบรมเอก | อภิเษกสฤทธิ์การ |
| ไท้ได้เสด็จประลุสถาน | บรเทศเขตต์เคียง |
| ๏ สองคราณครั้งปฐมต้น | ศกดลณแดนเพียง |
| ภาคสิงคโปร์ปุรพเวียง | และชะวาระวางไคล |
| ๏ ปลายวรรษทุรัศจรประเวศ | ลุประเทศเกษตรใน |
| อินเดียเสถียรนิติไสย | ธประพาสประพัทธ์สาร |
| ๏ ภายหลังเสด็จประลุยุโร | ปะณโทสมัยมาน |
| เกิดผลอนนต์พิพิธการ | วรราชหทัยเพียร |
| ๏ ไท้ทอดพระเนตรพินิจฐา | นณชาติพาเหียรก์ |
| สังเกตประเภทกิจระเมียร | เหมาะสมัยไฉนมี |
| ๏ มุ่งรอบประกอบคติประการ | ลุพระญาณวิถีดี |
| โดยเพิ่มเผดิมพระกรณี | ยประศาสโนบาย |
| ๏ เป็นแรกและแผกบุรพขัต | ติยรัฐสยามหมาย |
| ทรงมานสมรรถคติระคาย | ระแคะข้อณต่างแดน |
| ๏ เป็นมิตรสันถวะประสพ | ขณะคบคะนึงแผน |
| สัมพันธะกันสกลแทน | พิธกิจจะเกื้อกูล |
| ๏ เป็นราชเกียรติยศก่อง | ลุสนองธไพบูล |
| บงคารวาธิคมพูน | ณผไทพระไคลถึง |
| ๏ ยี่สิบพระชนมบริบูรณ์ | อดิศูรย์ธรำพึง |
| สืบพุทธศาสนคะนึง | กิจพรหมจารี |
| ๏ บำเพ็ญผนวชณพระอุโบ | สถนามวัดศรี |
| รัตน์ศาสดาสดุดิปรี | ดิพระภิกษุจรรยา |
| ๏ เจ็ดวันพระมั่นจริยพุท | ธพิสุทธศาสนา |
| ลาพรตผนวชกษณครา | อนุสนธิ์พระชนม์วัย |
| ๏ สมบูรณพระวุฑฒิพระสมรรถ | ทะนุรัฐราชัย |
| เพียบสิทธิอิสสรมไห | ศุริย์ห้อมลุพร้อมมูล |
| ๏ เริ่มราชประศาสนประสิทธิ์ | ศุภกิจพหุลพูน |
| เพ็ญสู่สยามภพพิบูล | บริวัตรสวัสดี |
อินทรวงศ์ฉันท์
| ๑๒๏ การย์ในสมัยปัญ | จมธรรมราชบดี |
| เลิศล้ำพระคัมภี | ระพระราชปริชญา |
| ๏ คือเพิกละเลิกขาด | คณะทาสประดาษประดา |
| เดิมมานบุราณมา | ลุตลอดณโลกสกล |
| ๏ ดูราวดิรัจฉาน | ทรมานมิเหมือนกะคน |
| มักง่ายเพราะขายตน | กะตระกูลพิบูลสิน |
| ๏ ลงท้ายสินายเงิน | ลุเจริญประโภคภิญ |
| โญสรรพมิรับจิน | ตนะฐานะทาสทราม |
| ๏ ตัวครอกผิออกบุตร | ก็บยุตติเลยละลาม |
| กว่าค่าจะหลุดตาม | ปฏิสันธิ์กะตนเสมอ |
| ๏ เพียงหมายพะนายมูล | อนุกูลไฉนจะเปรอ |
| ปรนรอดจรุงเลอ | ลุสภาพมนุษย์กะเขา |
| ๏ ทรงเห็นมิเป็นคุณ | นระมุ่นมุโมหะเอา |
| แต่ได้เพราะใจเบา | บประสพสุสิกขการ |
| ๏ โดยรอบบรมรา | ชอุปายะปองผะสาน |
| ทั้งทาสและนายมาน | สุขะหมายณฝ่ายประสงค์ |
| ๏ ตราราชบัญญัติ | กะพิกัดเกษียณและปลง |
| ปลดทาสละขาดลง | ประลุไทยสมัยประมวล |
| ๏ ยี่สิบฉนำกว่า | คณนาจะเสร็จขบวน |
| แบบใหม่เหมาะใช้ควร | ยุคกาลประมาณวิธี |
| ๏ ลูกจ้างระวางได้ | ธนะไปมิหลบมิหนี |
| สัญญาประกันมี | ระยะลดจรดแจรง |
| ๏ สารกรมธรรม์ตี | กะทวีณสินสิแรง |
| ร้ายสุดจะสำแดง | ดุจก่อนก็ศูนย์กษัย |
| ๏ สำเร็จเผด็จผอง | มิพะพ้องประทุษฐภัย |
| เหมือนบางประเทศไกล | ณยุโรปอเมริกา |
| ๏ เป็นเรื่องประเทืองสุน | ทรคุณสุธรรมมหา |
| การุณย์อดุลยปรา | กฎรับประคับประคอง |
วสันตติลกฉันท์
| ๑๔๏ รัฏฐาภิปาลนอุบาย | ธุระฝ่ายณปกครอง |
| คงตามสยามนิยมผอง | พิธภาคบุราณแผน |
| ๏ เทอดฐานราชอธิปัตย์ | ทะนุรัฏฐรอบแดน |
| ทรงสิทธิอิสสรณแสน | สิริศักดิ์มไหศูริย์ |
| ๏ บ่งแบ่งพระราชกรณี | ยวิธีถกลมูล |
| มีหลักประทักษ์พิเคราะหคูณ | หิตควรประมวลมา |
| ๏ สำเรียกสรูปจตุสดม | ภนิยมสมัญญา |
| เวียงวังกะคลังและระบุนา | ฉะเพาะภาคกระทำภาร |
| ๏ ขุนเวียงประเดียงนรประศาสน์ | สุขราษฎร์ระวังการ |
| โจรปราบลุราบปกติศาน | ติกระทั่งกระทำทัณฑ์ |
| ๏ ขุนวังสะพรั่งกิจพระรา | ชสถานการัณย์ |
| ตัดสินระบิลพสกสรร | พะประโดยคดีความ |
| ๏ ขุนคลังประทังสถิติโสด | ธนโกศประโยชน์งาม |
| เงื่อนงำและทำนุนิธิตาม | อุปพัทธะแผ่นดิน |
| ๏ ขุนนาก็ว่าวิธเกษตร์ | กสิเภทเพาะพืชสิน |
| รอบรักษภักษผลจิน | ตนะเวียงสะเบียงผอง |
| ๏ สี่นี้สิมีและปฏิบัติ | ขณะรัชย์พระอู่ทอง |
| รามาธิปัตย์ปฐมครอง | ณอยุธยาไทย |
| ๏ กาลานุกรมกษณะราชย์ | วรบาทบรมไตร |
| โลกนาถพระราชวิเคราะห์สมัย | เหมาะจะแก้พระแปรแปลง |
| ๏ ยกแยกแผนกทะนุประศา | สนการะรวมแรง |
| เป็นใหญ่ณไกวลแสดง | กิจในไผทโกรม |
| ฝ่ายการทหารสมุหทั่ว | ฯ พณ ฯ หัวกระลาโหม |
| สัมฤทธิกิจจรณโรม | ริปูปลดประลัยเปลือง |
| ๏ ฝ่ายพลเรือนสมุหนา | ยกฐานะทางเมือง |
| มุ่งกิจสฤษฏิพิธเนือง | ทะนุราชการสรรพ์ |
| ๏ เป็นมาประการกลนี้ | ระยะจีระภาคพรรษ์ |
| ถึงเทพมหานครบัญ | จมรัชชจำเริญ |
| ๏ การรัฏฐ์พิพัฒน์พหุลกว่า | ณบุราณดำเนิร |
| สบคราวจะก้าวทฤฆเดิร | กิจด้าวระดับดี |
| ๏ จึงโปรดประศาสนอุบาย | บทหมายณใหม่มี |
| ทำเนียบระเบียบนยวิธี | ดุจพฤทธิทำนอง |
อินทรวิเชียรฉันท์
| ๑๑๏ ทรงแยกแผนกสิทธิ์ | พิธกิจจปกครอง |
| รับผิดและชอบผอง | ณกระทรวงทบวงตน |
| ๏ เสนาบดีรับ | พิเคราะห์ศัพท์ประศาสน์ยล |
| กิจสู่ดนูสน | ธิมิก้าวมิก่ายกัน |
| ๏ ทั้งเก่าและใหม่มี | ขณะนี้ประจำปัน |
| เป็นสิบณฐานัน | ดรศักดิ์เสมอสมาน |
| ๏ หนึ่ง แห่งกระลาโหม | ธุระโรมอรินราน |
| รวมบกและเรือธาร | ทวิปักขเป็นกรม |
| ๏ สอง ต่างประเทศจัด | ปฏิบัติธุราคม |
| เกี่ยวส่ำวิเทศสม | สุภถสารอาทร |
| ๏ สาม เทอดมหาดไทย | กิจในนครตอน |
| นอกกรุงอนุสสร | สุขราษฎร์ระงับภัย |
| ๏ สี่ คือนครบาล | อุปการมหาดไทย |
| เช่นการกระนั้นใน | พระมหานครขัณฑ์ |
| ๏ ห้า เรียกกระทรวงวัง | วิเคราะห์หยั่งนิยมบรรพ์ |
| เบื้องราชนิเวศน์สรร | พประสิทธิเปรอปรน |
| ๏ หก เพรียกพระคลังว่า | ฉะเพาะราชทรัพย์ผล |
| สำหรับไผทยล | ธนรับและจ่ายราย |
| ๏ เจ็ด ยุตติธรรมรักษ์ | นิติหลักณกฎหมาย |
| ตัดสินระบิลภาย | ณพสกและลงทัณฑ์ |
| ๏ แปด ฝ่ายเกษตรใฝ่ | กสิไขอุทกปัน |
| ขุดคลองประคองสรร | พะโฉนดและพืชสาร |
| ๏ เก้า ธรรมการอีก | ทะนุสิกข์พยาบาล |
| ผองศาสนาภาร | และพิพิธภัณฑ์งำ |
| ๏ สิบ นามะโยธา | ธิสถาปนิกกรรม |
| สื่อสารสมานทำ | รถไฟคระไลฝัง |
| ๏ รวบทสสรูปฐา | นะประการะธูรรัง |
| ราบปองฉลองดัง | กะพระเนตรพระกรรณไทย |
| ๏ นอกนั้นพระสรรวุฑ | ฒิบุรุษประดาใน |
| พงศ์ราชอมาตย์ไกร | ยศมากสมรรถชาญ |
| ๏ เป็นองคมนตรี | กรณียบางฐาน |
| กฎหมายประมวลการ | ระบุรัฏฐมนตรี |
| ๏ เทิดลัทธิจัดลัก | ษณหลักประศาสน์ศรี |
| สมโลกเจริญดี | ดุจภูมิพิพัฒน์ผอง |
| ๏ คืออัครเอกรัช | ชกษัตริยปกครอง |
| โดยมีสภาสอง | คณะซึ่งจะปรึกษา |
| ๏ เป็นรูปสรูปรัฏ | ฐประพัทธะจัดมา |
| คาดในขณานา | คตภาคจะมากภาร |
| ๏ ผู้ช่วยพระราชา | นุประการะรอบการ |
| จำมากและจำมาน | ธุระทำประจำดี |
| ๏ รวมบูริสู่มณ | ฑลหนละแห่งมี |
| เทศาภิบาลพี | ริยรักษมณฑล |
| ๏ จัดเขตตธานี | พหุที่ประชุมชน |
| อำเภอและตำบล | ระยะบ้านกะแบ่งแผน |
| ๏ ล้วนมีบดีเอา | มนะเคร่าคะนึงแทน |
| หูตาพสกแดน | ดนุเพียบสะดวกผล |
อุเปนทรวิเชียรฉันท์
| ๑๑๏ พระราชประเพณี | พหุมีมิล่วงดล |
| สมัยอะไรยล | เหมาะกะยุคทะนุกคง |
| ๏ ผิพ้นธปรนผ่อน | อุปกรณควรทรง |
| เฉลิมเผดิมสง | เคราะหะใหม่อเนกหมาย |
| ๏ นิทัศนุทาหรณ์ | พระบวรสถานภาย |
| ณราชวงศ์หลาย | ยุครัชย์ถนัดยล |
| ๏ สภาพมิราบรื่น | พิเคราะห์พื้นจะพาดล |
| ระส่ำระสายสน | ธิพระราชพงศ์พันธุ์ |
| ๏ สถาปน์มกกุฎรา | ชกุมารฐานันดร์ |
| สนองพระองค์สัน | ตติราชเสถียรแทน |
| ๏ อนึ่งคะนึงคา | รวะการะเฝ้าแหน |
| พระบาทยุคลแผน | ปุรกาลบุราณทำ |
| ๏ เคอะขัดสะดวกนอบ | ขณะหมอบผินานนำ |
| สรีระกรากกรำ | มิเหมาะกาละท่าทาง |
| ๏ พระโปรดประกาศราช | อนุญาตนิยมวาง |
| ระเบียบระบอบปาง | ประลุเฝ้าพระบาทบงสุ์ |
| ๏ ผะโอนศิโรตม์เคา | รวเท้าสถิตตรง |
| ผินั่งพระยังสง | เคราะหอาสน์พระราชทาน |
| ๏ สมัยบุรพมา | คณนาดิถีวาร |
| และมาสะศกกาล | คติจันทร์มิมั่นคง |
| ๏ ละล้วนจะปรวนผิด | พิธกิจจรดลง |
| ณเอกสารทรง | ปริวรรตถนัดทาง |
| ๏ วิถีสุรีย์ยาตร | ณพระราชการวาง |
| ละเว้นก็เป็นบาง | ขณะเกี่ยวพิธีไสย |
| ๏ ณบรรพระเบียบสุง | กผดุงไผทใน |
| กระทรวงทะบวงใด | ทะนุต่างก็ตัดตอน |
| ๏ ประโยชน์ณโกศราช | ธนขาดและพร่องพรอน |
| พระดำริเด็ดรอน | มิปละปล่อยกะบุคคล |
| ๏ วิธีจะจับจ่าย | ธุระฝ่ายพระคลังปรน |
| ประมวลประมาณผล | ถิรภาพภิโยดี |
| ๏ ละเพิกประดาพา | หิรการะภาษี |
| และทุกระวางปี | สละบ่อนพะนันหมาย |
| ๏ ทุธุตตะโปถั่ว | ฉะเพาะหัวบุรีราย |
| ณรัฏฐ์ขจัดวาย | อวสานสถานทราม |
วิชชุมาลาฉันท์
| ๘๏ ภายในสีมา | ราชอาณาจักร์ |
| กิจปองป้องรักษ์ | ลำดับถับตาม |
| พัฒน์คราวกล่าวคือ | การปรือปรนความ |
| มั่นคงปลงปราม | ปราบไพรีพาล |
| ๏ รัชย์ที่สี่เริ่ม | ฝึกเสริมส่วนพล |
| หัดทวยหาญยล | อย่างยุโรปมาน |
| เข้าแถวแนวเรียบ | ทันเทียบเทศกาล |
| ทรงเสริมเพิ่มหาญ | ให้ล้ำสำนึง |
| ๏ โดยมานเดิมมา | เก่าปรากฎปราศ |
| มั่นคงมักคลาด | ตามตัวทั่วถึง |
| การเกณฑ์เช่นนั้น | พ้นพรรณน์รำพึง |
| ลำบากยากตรึง | ตราบบุตรชุดหลัง |
| ๏ ลูกหมู่รู้กัน | ชื่อสรรสำเหนียก |
| ไพร่หลวงแลเรียก | ไพร่สมลำพัง |
| ถึงครามาเข้า | เวรเยาว์วัยยัง |
| แข็งแปรแก่สัง | ขารงดปลดปี |
| ๏ เนื่องนั้นบรรดา | ลูกถ้ามีแทน |
| รับคืบสืบแสน | ยากชั้นบัญชี |
| ยาวยุ่งถุ้งเถียง | บ้างเบี่ยงเลี่ยงหนี |
| ความทั่วตัวมี | ไม่แน่แปรผัน |
| ๏ ทรงโปรดเปลี่ยนจัด | สังกัดนายมูล |
| เกณฑ์แทนก่อนธูร | บ่งหมายชายฉกรรจ์ |
| หน้าที่มีครบ | ฝึกรบสบสรรพ์ |
| สองศกยกปัน | เป็นผองกองหนุน |
| ๏ ทั้งนี้ดีโดย | กอบโกยกำลัง |
| แก่บ้านเมืองหวัง | จำเป็นเกณฑ์จุน |
| ราษฎรร่มยุกติ์ | ทำนุกทางคุณ |
| พลรบไพรุฬห์ | แหล่ล้ำกำจาย |
| ๏ เมื่อเรียกมารบ | ได้ครบครันดล |
| การเกณฑ์เป็นชน | สมชื่อคือชาย |
| รู้กลรณยก | กรมบกเรือหมาย |
| มวลตั้งรั้งราย | มณฑลธานี |
| ๏ แเหล่งจากปากน้ำ | โดยลำดับทาง |
| ถึงกรุงเทพ ฯ สร้าง | ป้อมไว้ใหม่มี |
| นามจุลจอมเกล้า | ของเก่าเข้าที |
| แต่งเสริมเดิมดี | ดูมั่นยรรยง |
| ๏ เรือรบเรือลาด | คล่องกาจไคลกวด |
| ขันแกว่นแล่นตรวจ | ชลกิจนิตย์ทรง |
| โปรดสร้างอย่างใหม่ | เพิ่มไว้ใช้คง |
| หลายลำจำนง | สมมาดราชการ |
| ๏ ทั่วไปในราช | พงศ์นาถน้อยใหญ่ |
| ข้าบาทเบื้องใน | กิจนานามาน |
| กำหนดยศศักดิ์ | ล้วนภักดิ์หลักภาร |
| ทั้งรับราชทาน | เงินเดือนเงินปี |
| ๏ ผู้ที่มีความ | ดีงามตามชอบ |
| วัยแก่แลกอบ | บอบกายินทรีย์ |
| ให้เบี้ยบำนาญ | ชั่ววารชีวี |
| โปรดเนื่องปรานี | เมตตาอาทร |
| ๏ โรงเรียนเจียรกาล | เบาราณมานตาม |
| วัดวาอาราม | เพศสงฆ์ผู้สอน |
| อีกอื่นอันอาจ | โอกาสศาสน์กรณ์ |
| ยังด้อยน้อยตอน | บ้านเมืองเรืองงาม |
| ๏ ทรงจัดหัดฝึก | ตั้งศึกษาคาร |
| ขึ้นในราชฐาน | ธูรเริ่มเดิมนาม |
| สวนกุหลาบตราบนี้ | เป็นที่เรียนความ |
| รู้ภาษาสยาม | ยังอังกฤษสอน |
| ๏ โปรดให้เจ้านาย | ทั้งหลายพงศ์ราช |
| บุตรมวลอำมาตย์ | สูงฐานันดร |
| เข้าฝึกศึกษา | สืบมาถาพร |
| เผยพิชชากร | ก่องเฟ้นเพ็ญพูน |
| ๏ จ้างชาวด้าวทิศ | อังกฤษไกรขัณฑ์ |
| ชื่อแปเตอร์สัน | เป็นครูดูธูร |
| ทางอังกฤษพจน์ | ปรากฏรากมูล |
| มีแรกแผกบูรพ์ | บรรเจิดกำจร |
| ๏ ท่านผู้ครูใน | พากย์ไทยบรรดา |
| ศักดิ์นั้นชั้นพระยา | คือศรีสุนทร |
| โวหารมานสร้อย | ชื่อน้อยนามกร |
| กุลวงศ์ถาวร | อาจารยางกูร |
| ๏ ได้แต่งตำรับ | ไทยสรรพถ้วนสบ |
| หกเล่มเต็มครบ | ถ้อยพากย์ถ่องพูน |
| พอควรส่วนยุค | ทำนุกทำนูล |
| อาทิ์มีอ้างมูล | บทบรรพกิจสาร |
| ๏ โปรดให้ได้รับ | สิ่งสรรพศึกษา |
| ทั่วชั้นบรรดา | กุลนาครมาน |
| ในกรุงหัวเมือง | ฟุ้งเฟื่องสิกขภาร |
| ฝึกหัดชัดชาญ | เชิดหน้าสาทร |
| ๏ ส่งสู่ยุรป | เทศครบครันศิลป์ |
| วิชชาอาจินต์ | รู้แจ้งแพร่งสอน |
| ทราบสรรพกลับมา | รับฐานันดร |
| โดยวิชชากร | สามารถสืบมา |
ภุชงคปยาตรฉันท์
| ๑๒๏ ตุลาการบุราณเกิน | สมัยเนิ่นณบรรดา |
| คดีซึ่งพิพากษา | แยะแยกอยู่กะหมู่กรม |
| ๏ ทะบวงนาก็ว่าเนื่อง | เกษตรเรื่องสิทับถม |
| ณเวียงไว้ธุราคม | นครบาลก็ภารเฝือ |
| ๏ กระนี้อาทิปรากฏ | ลุเบื้องบทยุคลเจือ |
| ประจักษ์อกพสกเหลือ | จะพร่ำราชการุณย์ |
| ๏ พระโปรดเกื้อสรุปการ | ณโรงศาลและลูกขุน |
| พิจารณ์อัตถ์ถนัดดุล | วิธีเด่นประเด็นนัย |
| ๏ ประเดิมยุตติธรรมตั้ง | กระทรวงนั่งวินิจฉัย |
| ณอำนาจประกาศไกร | ประกอบศักดิสมควร |
| ๏ อเนกนีติบัญญัติ | ประดิษฐ์ดัดประโดยมวล |
| มิพลาดพล้ำกะสำนวน | ระบิลบทณกฎหมาย |
| ๏ เสมอหน้าประชากร | มิเดือดร้อนอดูรดาย |
| ณร่มยุตติธรรมภาย | พระราชบารมีเพ็ญ |
| ๏ พิจารณ์ถ้วนกระบวนอัตถ์ | มิช้าขัดกระทำเข็ญ |
| กะราษฎร์ปวงบจำเป็น | ประวิงข้องเสมือนเคย |
| ๏ คดีอาชญาปัก | ขตกหนักสิจำเลย |
| บุราณแผนบุรพเผย | ณจารีตนครบาล |
| ๏ ประจานจับขมับบีบ | ประหนึ่งชีพจะชิงลาญ |
| และตอกนัขตระหนักการ | กระทำอาทิทารุณ |
| ๏ ประสงค์สารภาพสัตย์ | สนองอัตถลูกขุน |
| ประเทาเจ็บประจวบมุญ | จนาทรจะเนื่องถึง |
| ๏ ละล้วนโหดประโยชน์หา | มิเห็นสาระคำนึง |
| สยดผองสยองพึง | ประหวั่นภัยบใช่การ |
| ๏ ระบอบใหม่วิจัยมวล | วิจักษ์ทวนพะยานฐาน |
| เสาะจริงเท็จเผด็จภาร | พิพิธพื้นจะชื่นตา |
สัททุลลวิกกีฬิตฉันท์
| ๑๙๏ เชิงอาชีพพระก็รีบผดุงพิบุลปรา | |
| รภรอบประกอบมา | อุบัติ |
| ๏ เบื้องคลองคลองชลคูประตูอุทกตัด | |
| ขุดอ้างอเนกทัส | สนีย์ |
| ๏ เบื้องบถไคลธุระไหนณต่างบุรวิถี | |
| แท้ทูรบูรี | ระวาง |
| ๏ โดยเกวียนพาหนอาทิคชหยและบาง | |
| คราวท้าวคระไลทาง | ก็ไกล |
| ๏ รัชช์นี้มีปฐมาทิยานรถไฟ | |
| เร็วมุ่งจะมาไป | สบาย |
| ๏ คือโคราชจรคาดก็ถึงระยะกะสาย | |
| สู่เพ็ชรบูรีปลาย | ลุเทา |
| ๏ หนเหนือไปพะพิชัยและในบุรพะเนา | |
| เพียงเมืองฉะเชิงเทรา | นิทัศน์ |
| ๏ อำนาจราชพิเศษสฤษฎิบริษัท | |
| รถรางคระไลลัด | และเมือ |
| ๏ เมืองฝ่ายหมายลุทะเลอเนกะคินิเรือ | |
| แล่นรับและส่งเจือ | สะดวก |
| ๏ โทรเลขทั้งทุรศัพท์ทะบวงระบุผนวก | |
| กรมไปรษณีย์พวก | ประกอบ |
| ๏ ต่อต่างเทศธุรสรรพสะดับชวนะรอบ | |
| จดหมายจะมีตอบ | กะกัน |
| ๏ โปรดออกใบธนบัตรระมัดภยนิรันดร์ | |
| ง่ายส่งประสงค์สรร | พะกิจ |
| ๏ ที่ดินถิ่นนรใดผิใครจะทะนุสิทธิ์ | |
| กาลก่อนบห่อนคิด | กะบาป |
| ๏ กำลังมากเหมาะสิยึดประพฤติพลภาพ | |
| แล้วแลมิแน่ทราบ | สถาน |
| ๏ โปรดออกแผนนิติแดนเกษตรสกละมาน | |
| หมายหน้าโฉนดการณ์ | ก็เรียบ |
| ๏ ส่ำสัตว์พาหนรูปลักษณระเบียบ | |
| เก่าคาดบขาดเฉียบ | ระบอบ |
| ๏ โปรคออกตั๋วระบุทั่วทะนุกสุขะประกอบ | |
| การนาและค้ารอบ | เจริญ |
| ๏ ชีพิตภัณฑ์ธนอันตรายฉะเพาะผะเชิญ | |
| ชุมราษฎร์ณก่อนเกิน | ประมาณ |
| ๏ ตำรวจภูธรกองตระเวรนครบาล | |
| เบญจ์รัชย์อุบัติภาร | พะยุง |
| ๏ หน้าที่รักษพิทักษ์ประชาชนผดุง | |
| โดยนอกและในกรุง | ระงับ |
| ๏ อีกเรื่องโรคพยาธิปรากฏณบรรพ | |
| คราวราษฎร์เคราะห์ร้ายรับ | ระบาด |
| ๏ ตายปีทีละมิน้อยพระพลอยกรุณอาทร์ | |
| โปรดโปรยประโดยราช | วิจารณ์ |
| ๏ ตั้งพวกแพทยระแวดระวังวิเคราะห์สมาน | |
| มีโรงพยาบาล | พิทักษ์ |
| ๏ หัวเมืองมากทรพิษผริตคณภิสัก | |
| ปลูกเยียวพยาธิ์รัก | ษะรอน |
| ๏ รุงรังรกสกปรกเปรอะในนครตอน | |
| อาเกียรณอากร | ณบูรพ์ |
| ๏ ตั้งกรมนามสุขาภิบาลพิเคราะหธูร | |
| สร้างซ่อมสิพร้อมมูล | สะอาด |
| ๏ กจอื่นพื้นผลชัดนิทัสสนะพระราช | |
| การุณยคุณคาด | จะเห็น |
| ๏ เกิดทุพภิกขภยาทิแผ่กุสละเพ็ญ | |
| แจกภักขะผลเป็น | พระทาน |
| ๏ เนืองนักโทษขณะโปรดพระราชอภยปราณ | |
| พ้นพันธนาคาร | สบาย |
สุรางคณางค์
| ๒๘๏ สภาพปราบปราม | กิจปลงสงคราม |
| หากจะปริยาย | ภายนอกสงบ |
| มีรบเพียงภาย | ในเขตต์ประปราย |
| ชำนะประจัญ | |
| ๏ โจรพรรคมักก่อ | การณ์ฮือคือฮ่อ |
| มุ่งเหิมโมหันธ์ | รบกวนส่วนแคว้น |
| ปลายแดนดินอัน | อ้างอุตดรพลัน |
| พินาสปราศภัย | |
| ๏ หนึ่งนั้นพรรค์เงี้ยว | โฉดชาติกราดเกรี้ยว |
| ถืออำเภอใจ | เกะกะระราน |
| ทางด้านด้าวไทย | พายัพฉับไว |
| วินาสปลาตลง | |
| ๏ ยังพวกผีบุญ | ดำรินิรคุณ |
| ทุษกรรมจำนง | จลาจลการ |
| อิสาณทิศคง | มลายวายลง |
| ราบคาบคืนเดิม | |
| ๏ อัพภันดรรัฐ | เรียบสันติสงัด |
| งำศึกฮึกเหิม | ฝ่ายพาเหียรภาค |
| ยุ่งยากหากเติม | มากมากว่าเดิม |
| แลซ้ำสำคัญ | |
| ๏ อังกฤษคิดกล้า | ตีดะพะม่า |
| เข้ามาใกล้ครัน | ฝรั่งเศสห้อม |
| ญวนขอมพร้อมกัน | กับตั้งเกี๋ยพลัน |
| โอบรวบรอบมา | |
| ๏ แม้ทั้งโทชาติ | มานร่วมมิตรราช |
| สยามตามครา | สัมพันธ์นั้นสิ |
| ไตร่ตริรักษา | แสนยากหากปรา |
| รพภะระแวง | |
| ๏ อยู่ใกล้ไพรี | ต้องป้องปองพี |
| ริยะเข้มแขง | เข้าชิดมิตรพันธ์ |
| พึงมั่นมุทุแปลง | ปลอบไป่ให้แหนง |
| ถนอมน้อมใจ | |
| ๏ ภูเบนทร์เบญจมา | ธินาถราชปรา |
| รมภะหทัย | ดำเนิรรัฏฐา |
| ภิปาลนนัย | ตามรัชชสมัย |
| ทรงพุทธ์จตุตถี | |
| ๏ สัญญาพระราช | ไมตรีประกาศ |
| ขึ้นใช้ใหม่มี | กับออสเตรียทั้ง |
| เทศฮังการี | รัสเซียยังญี่ |
| ปุ่นอีกอื่นไผท | |
| ๏ ต่างคมนาคม | ราชกิจนิยม |
| เนื่องกันอันใด | พิเศษเหตุพูด |
| แต่งทูตมาไป | ทั้งตั้งยั้งใน |
| สำนักประจำ | |
| ๏ การบางอย่างบ่ง | บรภาษาทรง |
| แต่งผู้รู้นำ | ราชกิจสิทธิ์สู่ |
| ถิ่นทูรกระทำ | ลุได้ไม่จำ |
| เป็นใช้ปรชาว | |
| ๏ แม่ต้องหมองหมาง | กับเทศเขตต์บาง |
| แห่งก็พอสาว | สัมพันธประนอม |
| ปลงพร้อมย่อมยาว | ยืดเป็นเช่นคราว |
| เดิมดีมีมา | |
| ๏ เมื่อชุมนุมกิจ | หนึ่งใดในทิศ |
| ประเทศนานา | สยามงามยศ |
| ปรากฏณสภา | นั้นนั้นเนืองครา |
| เข้าร่วมรวมหลาย | |
| ๏ ในกาลนานก่อน | บ่เห็นบ่ห่อน |
| มีเผ่าเจ้านาย | ชาวต่างประเทศ |
| ประเวศเยือนกราย | ถึงรัชช์นี้หมาย |
| มีมาหลายองค์ | |
| ๏ ชี้เช่นพระเจ้า | นิโคลาสเนา |
| ที่สองดำรง | รัสเซียไผท |
| สมัยยังทรง | รัชทายาทยง |
| พระยศนิยม | |
| ๏ ปางพระประพาส | เบื้องบูรพราช |
| ทรงปรีดิ์เปรมรมย์ | เสด็จเยี่ยมฉันท์ |
| ราชพันธสม | สุภมิตราคม |
| สนิทสมาน |
สัทธราฉันท์
| ๒๑๏ ส่วนค้าส่ำขายขยายการ | กษณพระนฤบาล |
| ผ่านพิภพศาน | ติทรงราชย์ |
| ๏ มีเรือเมือไคลณต่างชาติ | พณิชยธุระมาด |
| หมายติสัตคาด | คะเนนำ |
| ๏ เพียงสี่สิบปีทวีดำ | ริคณนะฉะเพาะลำ |
| สัตตสัตทำ | นุดำเนิร |
| ๏ สินควรส่วนเข้าสิเพลาเดิร | วิกยกิจเจริญ |
| จากประเทศเกิน | กะค่าคาด |
| ๏ แรกราวสองล้านประมาณบาท | ณขณะนิกรราษฎร์ |
| รมยสุขมาด | เสมอยัง |
| ๏ ยี่สิบห้าล้านณกาลหลัง | ประลุพิบุลยะคลัง |
| สมนิยมหวัง | วณิชย์ธูร |
| ๏ ราชอาณาจักรสมบูรณ์ | พิพิธธนจรูญ |
| โภคะพร้อมมูล | ลุมั่นคง |
อุปัฏฐิตาฉันท์
| ๑๑๏ กล่าวราชจริยา | นุสถานะธำรง |
| ฐานเอกพระองค์ | ภพนาถะเหนือเศียร |
| ๏ โสดทรงสุภเพ็ญ | คุณเป็นพระราชเกียรติ์ |
| โดยไท้ธเสถียร | อธิราชกรุณย์มาน |
| ๏ เมตตาณพระองค์ | อนุพงศ์อมาตย์ฐาน |
| ทั้งราชปริวาร | และตลอดประชาชน |
| ๏ แม่นหมายดุจมิต | ตสนิทนิทัศน์ยล |
| นักขัตตกุศล | วรราชพิธีใด |
| ๏ สามัคคิยเข้า | คณะเจ้ากะข้าไทย |
| พร้อมหน้าสหใน | กิจรมยสำราญ |
| ๏ น่าปีตินิยม | พระบรมสมภาร |
| สมสุนทรสาร | ปรมาภิไธยศรี |
| ๏ สมเด็จพระมหา | ปิยราชจักรี |
| สมเปรมนรปรี | ดิเฉลิมพระนามขาน |
| ๏ ด้วยฉันทนิพัท | ธมนัสคะนึงการ |
| เทอดคารวะฐาน | ทะนุแทนพระองค์ไท |
| ๏ เป็นปูชนิย์วัต | ถุถนัดกะนัยน์ใน |
| ภายหน้าสนองใจ | ลุระลึกมิเลือนหลง |
| ๏ สรรค์สร้างพระบรม | สิริสมกะรูปทรง |
| หัยพาหนบง | อภิลักษณ์ไลตา |
| ๏ เชิญสึงเหมาะสถาน | ณพระลานวโรฬาร์ |
| นามราชนิวา | สนะสวนดุสิตสรร |
โตฎกฉันท์
| ๑๒๏ ณพระราชประวัติ | วรขัตติยปัญ |
| จมรัชชถวัล | ยะจะเสริมเสาะแสดง |
| ๏ อธิราชคุณวุฑ | ฒินิรุติแถลง |
| พหุลักษณแจง | พจิเนื่องรจนา |
| ๏ บทวรรณคดี | ดุจมีณประกา |
| ระอเนกสุภสา | ระกะชุมอนุชน |
| ๏ วิเคราะห์จินตนศาส | ตระพระราชนิพนธ์ |
| พิธเยี่ยงนิติยล | นยเทอดคติฐาน |
| ๏ อนุสนธิสุสิก | ขะและอิกจะพิจารณ์ |
| อุปมาอนุมาน | อุปไมยกถา |
| ๏ กิจชัดเพราะพิเฉท | พิเคราะห์เหตุผลปรา |
| กฏเกี่ยวกะปุรา | ณสมัยนวมาน |
| ๏ พระพิธีณทวา | ทสมาสวิธาน |
| อธิบายระบุกาล | กลเก่าอนุกูล |
| ๏ ขณะใหม่เหมาะประมวล | ฉะเพาะควรทะนุมูล |
| ณปวัติพิบูล | ยประเพณิประการ |
| ๏ พระประพาสประลุใน | ทิศไหนณสถาน |
| จรนั้นพระวิจารณ์ | สิประจักษ์พระนิพนธ์ |
| ๏ หิตสรรพลุแผ่ | ผลแก่คณะชน |
| สกชาติปฏิสน | ธิอนาคตเนือง |
| ๏ ตละอย่างพระนิพนธ์ | อนุสนธิประเทือง |
| ชวนานุเคราะห์เรือง | พิทยากรเรียน |
| ๏ กวิวากยประพันธ์ | ธอนันทเสถียร |
| พจมาลยระเมียร | ลุวิมุตติวิธี |
จิตรปทาฉันท์
| ๘๏ กิจจพระศาสน์ | อธิราชปรา |
| รพภ์ดุจรา | ชะประเพณี |
| ทรงอุปถัม | ภกะนำปรีดิ์ |
| ปรากฏะมี | คุณบำเพ็ญ |
| ๏ ติกปิฎก | พระตริยกพุทธ |
| ศาสนอุต | ดมะเดิมเป็น |
| อักขระขอม | พิเคราะห์ย่อมเห็น |
| ยากณประเด็น | จะวิจารณ์ยล |
| ๏ โปรดปริวรรต | ทะนุอัตถ์อัก |
| ษรสกลัก | ษณพิมพ์บน |
| บัตรกระดาษ | ก็พิลาสผล |
| ดีฉะเพาะดล | เหมาะสมัยสม |
| ๏ สร้างขณะนั้น | สิริพ้นจบ |
| ปูชนิย์นบ | รตโนดม |
| คันถธุรา | ธิกปรารมภ์ |
| โดยอนุกรม | ลุเจริญจอง |
| ๏ ทุกระยะพรรษ | ปริยัตติ์สอบ |
| สงฆระบอบ | กิจปกครอง |
| เจ้าคณะมณ | ฑลปรนปอง |
| สงฆ์คณะผอง | ปฏิบัติงาม |
| ๏ สิทธิสถา | ปนะอาวาส |
| ทำนุพระราช | นวอาราม |
| รัชชะพระองค์ | สิริคงสาม |
| ราชทินนาม | กรรังสรรค์ |
| ๏ ราชบพิธ | สุพินิศถิ่น |
| เทพศิรินทร์ | พิศงามครัน |
| อิกก็นิเว | ศนะเกวัล |
| สร้อยระบุธรร | มประวัติแจง |
วังสัฏฐฉันท์
| ๑๒๏ ประมวลณส่วนส่ำ | สุภนำเสนอแสดง |
| พระบุณยฤทธิแรง | กฤดาพระบารมี |
| ๏ เฉลิมพระราชลาภ | ผลภาพพิบูลยศรี |
| พิพัฒน์สวัสดี | ประลุแด่มหานคร |
| ๏ พิเศษสำคัญ | กริอันุอบัติณตอน |
| สถิตสถาพร | ณระวางพระรัชชะหมาย |
| ๏ สรูปจตุททศ | สิริคชพังและพลาย |
| ประดับพระยศผาย | วรเกียรติเทียรฆกาล |
| ๏ คะนึงคะเนหลาก | ปุรภาคเพราะมากประมาณ |
| ณยุคนิยมสาร | ฉะเพาะศรีอยุธยา |
| ๏ ไผทธจักรพรรดิ์ | พระกษัตริย์สมัยและมา |
| ลุเทพมหาธา | นิยขัตติย์รัชชะสอง |
| ๏ พระพุทธเลิศหล้า | นภภาคมูละมอง |
| ประจักษ์พระเจ้าครอง | คชเพศเศวตพระนาม |
| ๏ มิเปรียบพระเทียบบัญ | จมธรรมราชสยาม |
| ประสพพิเศษงาม | และประหลาดลุบาทมูล |
ฉะบัง
| ๑๖๏ สมเด็จภูเบศร์บดินทร์สูร | เบญจมตระกูล |
| จักรีปิยราชเรืองชัย | |
| ๏ ประติภาณสัมปชัญญ์มั่นไพ | บูลพฤทธิ์พร้อมไว |
| วิจารณ์วรญาณปรีชา | |
| ๏ นิตย์ในไผทกิจพิธรา | โชบายหลายฐา |
| นะรอบกอบราชกรณีย์ | |
| ๏ ด้วยพระพิริยสมรรถมี | ทรงป้องครองศรี |
| สยามประเทศถิรผล | |
| ๏ สำราญศานติภาพสุรพล | ภิย์โยภาพยล |
| ยิ่งรัชช์กษัตริย์ก่อนสรรพ์ | |
| ๏ ทั้งในใกล้รัฐรอบอัน | เป็นเอกราชันย์ |
| เขมรมอญพะม่าอานัม | |
| ๏ อุบัติอุปัทวกรรม | จวบล่มจมลำ |
| ดับสู่อำนาจชาติบร | |
| ๏ คงแต่ไทยแผ่นามกร | ถ่องภพถาพร |
| พูนสุขนิรทุกข์นิรภัย | |
| ๏ เพิ่มเพ็ญเป็นอโนปไมย | มิ่งพระอติศัย |
| สุคุณวรบุณย์บารมี | |
| ๏ แผ่พระกฤตาธิบดี | เสถียรเกียรติ์ทวี |
| ปรากฎเดชยศเยี่ยมยง | |
| ๏ ยังพระบรมจักรีวงศ์ | อุตตมดำรง |
| จำเริญอยู่เนิ่นเนืองกาล | |
| ๏ สถิตในไอศูรย์พูลศาน | ติภาพตราบวาร |
| สวรรคตจดไขคำแถลง | |
| ๏ พุทธศกสองพันสรรแสดง | สี่ร้อยสืบแจง |
| ห้าสิบกับสามพรรษา | |
| ๏ วันที่ยี่สิบสามมา | สะตกตุลา |
| คมสุริยคติตามวาร | |
| ๏ พระชนม์คณนาครามาน | หมายบริบูรณ์กาล |
| ห้าสิบแปดเปี่ยมปางปี | |
| ๏ ธำรงเสียมรัฐสวัสดี | เดียวเด่นเป็นทีร์ |
| ฆายุรัชยะสมัย | |
| ๏ ถึงสี่สิบสองสิทธิชัย | โบราณกาลไทย |
| กษัตริย์ทรงรัชย์ฤาเสมือน | |
| ๏ พระคุณอุ่นเกล้าเนาเตือน | ตรึงใจไป่เลือน |
| ล้วนไทยได้ดื่มปลื้มปรีดิ์ | |
| ๏ กล่าวราชประวัติบัญจมี | รัชชกาลก่องศรี |
| สรูปฉันท์รูปอวสาน |
