เดือน ๓ จุลศักราช ๑๒๔๐

วัน ๖ ๑ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่าย ๒ โมงเสด็จพระราชดำเนินกลับจากเกาะบางปอินถึงท่าราชวรดิษฐ์เวลาย่ำค่ำ

พระยาพิพัตน์ถวายหนังสือ (๑) เรื่องเรือรบฝรั่งเศสมาถึง (๒) หนังสือกงสุลอังกฤษมาถึงกรมท่า ให้ช่วยนำหนังสือทูลเกล้า ฯ ถวาย (๓) หนังสือกงสุลอังกฤษเรื่องถามข่าวปรินซิสแอลิสตาย (๔) หนังสือกงสุลฝรั่งเศสขอปรึกษาที่จะพาพวกเรือรบเฝ้า

พระราชหัตถเลขาถึงพระยาพิพัฒน์ ให้จัดการรับพวกเรือรบฝรั่งเศส

​วัน ๗ ๒ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่าย ๒ โมงเศษเสด็จออก เวลาบ่าย ๔ โมงเศษพระองค์เจ้ากาพย์กระนกรัตน์ พระยาอนุรักษ์ราชมณเฑียร พระยาพิพัฒนโกษา เจ้าพนักงานกรมวัง กรมท่า นำกงสุลฝรั่งเศสและพวกเรือรบฝรั่งเศสเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทในห้องน้ำเงิน พระที่นั่งบรมราชสถิตย์มโหฬาร

เวลาค่ำเสด็จออก ขุนนางเฝ้า

หนังสือพระยาอินทราธิบดีศรีราชรองเมืองถวาย (๑) คำปรึกษาวางบทความจีนห้างยิงจีนเซยมวยตาย (๒) คำปรึกษาวางบทความจีนหลชกจีนหลีปลอมเป็นพระตาย

พระนรินทราชเสนี ถวายสำเนาหนังสือพระเกไดสวรินทร์ ถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์บอกอาการเจ้าพระยาไทร

พระยาพิพัฒนโกษา ถวายหนังสือว่าด้วยกงสุลฝรั่งเศสบอกมา ว่าออฟฟิศเซอเรือรบจะทูลลากลับ

วัน ๑ ๓ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่ายสมเด็จกรมพระเฝ้าไปรเวตที่ห้องเสวยชั้นล่าง พระที่นั่งพระบรมราชสถิตย์มโหฬาร

เวลาค่ำเสด็จออกขุนนางเฝ้า พระยาเจริญราชไมตรี หลวงสุจริตวินิจฉัย หลวงวินัยนิติศาสตร หลวงเสนีพิทักษ์ หลวงเพ็ชลูแสน กราบบังคมลาไปราชการในเมืองเชียงใหม่

วัน ๔ ๖ฯ ๓ ค่ำ พระราชทานเงินพระยาเจริญ ๒๐ ชั่ง

เวลายามเศษเกิดเพลิงไหม้บ้านนายจันริมวัดมหา ... เวลายิงปืน​ไฟไหม้ พระองค์เจ้าประฐมพิศมัย ในกรมพระราชวังบวรสถานมงคลสิ้นพระชนม์ เพราะวรรณโรคภายใน

หนังสือพระยาอินทรเทพถวาย เรื่องนายเล็กถูกตีตายเมื่อลงแขกนวดเข้า

พระราชหัตถ์ถึงพระยามหามนตรี ให้พระยาราชวังเมืองพ้นโทษ

วัน ๒ ๔ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่ายเสด็จออก พระยาศรีสิงหเทพเฝ้าถวายร่างท้องตรา ถึงพระยาเทพประชุน เรื่องเชียงใหม่ที่นำไปถวายสมเด็จกรมพระตรวจ เวลาค่ำเสด็จออกขุนนาง ไม่มีราชการอันใด

พระยาศรีสิงหเทพถวายหนังสือสมเด็จเจ้าพระยาเรื่องที่จะมีตราถึงพระยาเทพประชุน ฉะบับใหญ่ ๑ ไปรเวตฉะบับเล็ก ๑

พระยามหามนตรีถวายหนังสือขอเพิ่มคนที่จะไปรักษาในการเสด็จพระราชดำเนินบางปอินอีกเป็น ๒๕๐ คน และขอเพิ่มเบี้ยเลี้ยงและเงินเดือนด้วย

สมเด็จกรมหลวงถวายหนังสือเรื่องหม่อมเจ้าหญิงสุพัฒนประไพสิ้นชีพิตักษัยด้วยโรคทรพิศ

พระราชหัตถ์ถึงพระยาราชวรานุกูล ให้มอบที่นาพระราชทานพระองค์เจ้าศรีวิลัยลักษณ์

วัน ๓ ๕ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

​เวลาบ่ายเสด็จออก เวลาค่ำไม่เสด็จออกขุนนาง ทรงประคบถวายอยู่งาน

หนังสือกรมหมื่นนเรศรถวาย

พระราชหัตถเลขาถึงพระยาเทพประชุน เรื่องเมเยอสติรตกับข้าหลวงจะไปเมืองเชียงใหม่

วัน ๔ ๖ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่ายเสด็จออก เวลาค่ำไม่เสด็จออกขุนนาง ทรงอยู่งานประคบ

วัน ๕ ๗ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่ายเสด็จออก เวลาค่ำไม่เสด็จออกขุนนาง ทรงอยู่งานประคบ

พระราชหัตถเลขาสั่งเรื่องราวหม่อมรัด

วัน ๖ ๘ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่ายเสด็จออก เวลาค่ำไม่เสด็จออกขุนนาง ทรงอยู่งานประคบ

หนังสือพระองค์เจ้ากาพย์ กระหนกรัตน์ถวายบัญชีซื้อสิ่งของเบ็ดเตล็ด

วัน ๗ ๙ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่าย ๒ โมงเศษ เสด็จออกพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย พระ​ราชทานเบี้ยหวัดมหาดเล็กแล้วเสด็จขึ้น ค่ำไม่เสด็จออก

พระราชหัตถ์ถึงพระยาพิพัฒน์ เรื่องเยเนราลแกรนจะเข้ามากรุงเทพ ฯ ให้จัดการรับรอง

พระราชหัตถ์ถึงพระยาพิพัฒน์ ให้ตอบกงสุลอเมริกันเรื่องราชทูตที่จะไปอเมริกา

วัน ๑ ๑๐ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่ายเสด็จออกในพระที่นั่งบรมราชสถิตย์มโหฬาร สมเด็จกรมพระเฝ้าพระราชทานเบี้ยหวัดพระบรมวงศานุวงศ์ฝ่ายหน้า เวลาค่ำเสด็จออกขุนนางเฝ้า พระยาศรีสิงหเทพทูลนำพระสุริวงศา ๑ พระยานครสวรรค์ ๑ หลวงยกระบัตรเมืองสุโขไทย ๑ กรายถวายบังคมลาไปบ้านเมือง กับหลวงอนุชิตพิทักษ์ ๑ หลวงภักดีณรงค์ ๑ กราบถวายบังคมลาไปราชการเมืองหนองคาย พระยานรินทรเสนีทูลนำพระศรีสุพรรณดิษฐ์ ปลัดเมืองกาญจนดิษฐ์กลับไปบ้านเมือง แล้วพระราชทานสัญญาบัตร์ตั้งหลวงอภัยพิทักษ์เป็นหลวงวิจารณ์พยุหพลปลัดเมืองหยุหคิรี ๑ ปลัดซ้ายเมืองลำเนาหนองปรือ เป็นพระประจนจตุรงค์ เจ้าเมืองชานุมานมณฑล ๑ หลวงจุมพลภักดีเป็นพระนิคมบริรักษ์ เจ้าเมืองเสลภูมิ ๑ ท้าวแก้วเป็นพระบำรุงนิคมเขตต์ เจ้าเมืองจำปาชนบท ๑ เพี้ยเมืองจันเป็นพระจันทรวงศาเจ้าเมืองพนานต์นิคม ๑

หนังสือพระศรีกาฬสมุดถวาย

พระสุริยภักดีถวายหนังสือขอรับพระราชทานเลข

วัน ๒ ๑๑ฯ ๓ ค่ำปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่ายเสด็จออกพระที่นั่งอมรินทรวินิฉัย พระยาศรีสิงหเทพทูลนำเจ้าอุปราชเมืองหนองคายเฝ้าถวายต้นไม้เงินทอง

พระราชหัตถเลขาถึงสมเด็จกรมพระเรื่องศพพระยาโชฎึก

พระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์เรื่องเมืองไทร

วัน ๓ ๑๒ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่ายเสด็จออก เวลาค่ำออกขุนนาง พระยาศรีอ่านบอกจ่าเร่งงานรัดรุดบอกส่งสำเนาหนังสือเงี้ยวที่มาทิ้งบนตักท้าวขัติย เรื่องพะม่าจะมาตีเชียงใหม่ เป็นคนทหารถึง ๒ หมื่น กับทูลนำพระยาพิจิตร ๑ พระยาสวรรคโลก ๑ กราบถวายบังคมลากลับไปบ้านเมือง พระยาพิพัฒน์ทูลเรื่องกงสุลเยอรมันรอเฝ้าทูลลา

พระองค์เจ้ามนุษยนาคมานพถวายหนังสือกรมพระปวเรศเรื่องพระสงฆ์ที่ไปเกาะบางปอิน

พระราชหัตถเลขาถึงสมเด็จกรมหลวง ให้ชำระหม่อมเจ้าน้อยในกรมขุนอิศรานถรักษ์

วัน ๔ ๑๓ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

เวลาบ่าย เสด็จออกตามธรรมเนียม เวลาค่ำเสด็จออกขุนนาง ไม่มีราชการสิ่งใด

วัน ๕ ๑๔ฯ ๓ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๔๐

​เวลาบ่ายเสด็จออกตามธรรมเนียม เวลาค่ำไม่เสด็จออกเลิกขุนนาง