คำนำ
ประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ เป็นหนังสือรวมคำพากย์ ประกอบการเล่นหนังใหญ่อันเป็นมหรสพสำคัญมาแต่ครั้งโบราณ บทพากย์ต่าง ๆ มีผู้แต่งไว้ปรากฏนามผู้แต่งบ้างและที่ไม่ปรากฏนาม ผู้แต่งก็มีอยู่เป็นจำนวนมาก คำพากย์รามเกียรติ์ดังกล่าวได้รวมพิมพ์ครั้งแรกในหนังสือวชิรญาณ ตอนที่ ๑๑๒, ๑๑๖, ๑๑๗ และ ๑๑๙ เมื่อรัตนโกสินทร์ศก ๑๒๒ - ๑๒๓ การพิมพ์ครั้งต่อๆ มาได้แยกเล่มเป็น ๙ ภาค ภาคละเล่ม หนังสือนี้นับว่ามีคุณค่าสูงต่อการศึกษาวรรณคดีและอักษรศาสตร์ เป็นที่ต้องการของครูอาจารย์ผู้สอนวรรณคดีไทยและผู้สนใจเป็นอย่างยิ่ง แต่ปัจจุบันฉบับที่มีเนื้อหาสมบูรณ์ต่อเนี่องกันตลอดนั้นหาอ่านได้ยาก
กรมศิลปากรเล็งเห็นความสำคัญของหนังสือดังกล่าว จึงมอบให้นายบุญเตือน ศรีวรพจน์ นักอักษรศาสตร์ ๘ ว. ข้าราชการกลุ่มภาษาและวรรณกรรม สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ ตรวจสอบต้นฉบับโดยถือตามฉบับพิมพ์ครั้งแรกในหนังสือวชิรญาณเป็นหลักในการตรวจสอบชำระ ทั้งนี้ได้ปรับอักขรวิธีบางส่วนให้ใกล้เคียงกับปัจจุบัน
ประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ที่ได้รวบรวมมาจัดพิมพ์ครั้งนื้ แบ่งเนื้อหาออกเป็นหนังสือ ๒ เล่ม คือ ประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ เล่ม ๑ ประกอบด้วยประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ ภาค ๑ ถึง ภาค ๔ และประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ เล่ม ๒ มีเนื้อหาประกอบด้วย ประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ ภาค ๕ ตอน หนุมานเผาลงกา ประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ ภาค ๖ ตอน พระรามประชุมพล ประชุมคำพากย์ รามเกียรติ์ ภาค ๗ ตอน พระรามประชิดลงกา ประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ ภาค ๘ ตอน ศึกไมยราพ และประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ ภาค ๙ ตอน ศึกกุมภกรรณ
อนึ่ง ในการจัดพิมพ์ครั้งนี้ ได้นำภาพหนังใหญ่โบราณส่วนหนึ่งที่อยู่ในความดูแลของกรมศิลปากรมารวมพิมพ์ไว้ในหนังสือประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ เล่ม ๒ เพื่อให้ผู้สนใจได้ศึกษาลักษณะของหนังชนิดต่าง ๆ ที่เคยใช้เล่นเป็นมหรสพในอดีต
กรมศิลปากรหวังว่าหนังสือประชุมคำพากย์รามเกียรติ์ เล่ม ๒ จะอำนวยประโยชน์แก่ผู้สนใจตามสมควร
อธิบดีกรมศิลปากร
สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์
๒๑ กรกฎาคม ๒๕๔๖