คำนำ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร รับสั่งมายังกรมศิลปากร ขอให้เป็นธุระชำระและจัดพิมพ์หนังสือเรื่อง “ทุคคตะสอนบุตร” ซึ่งพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประเวศวรสมัย จะทรงพิมพ์แจกเป็นที่ระลึก ในงานพระราชทานเพลิงศพเจ้าจอมมารดาทับทิม ในรัชชกาลที่ ๕ และในขณะที่จัดพิมพ์หนังสือนี้ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประเวศวรสมัย ได้ทูลขอให้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเรียบเรียงคำปรารภ และประวัติเจ้าจอมมารดาทับทิม ส่งมาให้พิมพ์ไว้ด้วย กรมศิลปากรจึงได้จัดพิมพ์ถวายตามพระประสงค์

หนังสือเรื่องทุคคตะสอนบุตรนี้ ปรากฎตามโคลงท้ายเรื่องว่า ผู้แต่งชื่อจันทน์ และแต่งเสร็จเมื่อวันจันทร์ ขึ้น ๓ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีจอ โทศก จุลศักราช ๑๒๑๒ ตรงกับวันที่ ๙ กันยายน พ.ศ. ๒๓๙๓ เป็นปลายรัชชกาลที่ ๓ กรุงรัตนโกสินทร์ ส่วนถ้อยคำสำนวนกลอนเป็นอย่างไรนั้น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้ทรงพิจารณาในทางวรรณคดี ดังปรากฏในคำปรารภของพระองค์ท่าน ซึ่งได้พิมพ์ไว้ท้ายคำนำนี้แล้ว.

กรมศิลปากร

๑ มีนาคม ๒๔๘๑