พระราชนิพนธ์รัชกาลที่ ๒
โคลง
| ๏ แกงไก่มัศหมั่นเนื้อ | นพคุณ พี่เอย |
| หอมยี่หร่ารศฉุน | เฉียบร้อน |
| ชายใดบริโภคภุญช์ | พิศวาศ หวังนา |
| แรงอยากยอหัดถ์ข้อน | อกไห้หวนแสวง ๚ |
กาพย์
| ๏ มัศหมั่นแกงแก้วตา | หอมยี่หร่ารศร้อนแรง |
| ชายใดได้กลืนแกง | แรงอยากให้ใฝ่ฝันหา |
| ๏ ยำใหญ่ใส่สารพัด | วางจานจัดหลายเหลือตรา |
| รศดีด้วยน้ำปลา | ยี่ปุ่นล้ำย้ำยวนใจ |
| ๏ ตับเหล็กลวกหล่อนต้ม | เจือน้ำส้มโรยพริกไทย |
| โอชาจะหาไหน | ไม่มีเทียบเปรียบมือนาง |
| ๏ หมูแนมแหลมเลิศรศ | พร้อมพริกสดใบทองหลาง |
| พิศห่อเห็นรางชาง | ห่างห่อหวนป่วนใจโหย |
| ๏ ก้อยกุ้งปรุงประทิ่น | วางถึงลิ้นดิ้นแดโดย |
| รศทิพย์หยิบมาโปรย | ฤๅจักเปรียบเทียบทันขวัญ |
| ๏ เทโพพื้นเนื้อท้อง | เปนมันย่องล่องลอยมัน |
| น่าซดรศครามครัน | ของสวรรค์เสวยรมย์ |
| ๏ ความรักยักเปลี่ยนท่า | ทำน้ำยาอย่างแกงขม |
| กลอ่อมกล่อมเกลี้ยงกลม | ชมไม่วายคลับคล้ายเห็น |
| ๏ เข้าหุงปรุงอย่างเทศ | รศพิเศษใส่ลูกเอ็น |
| ใครหุงปรุงไม่เปน | เช่นเชิงมิตรประดิษฐทำ |
| ๏ เหลือรู้หมูป่าต้ม | แกงคั่วซ่มใส่ระกำ |
| รอยแจ้งแห่งความขำ | ช้ำทรวงเศร้าเจ้าตรากตรอม |
| ๏ ช้าช้าพล่าเนื้อสด | ฟุ้งปรากฎรศหื่นหอม |
| คิดความยามถนอม | สนิทเนื้อเจือเสาวคนธ์ |
| ๏ ล่าเตียงคิดเตียงน้อง | นอนเตียงทองทำเมืองบน |
| ลดหลั่นชั้นชอบกล | ยลอยากนิทร์คิดแนบนอน |
| ๏ เห็นหรุ่มรุมทรวงเศร้า | รุ่มรุ่มเร้าคือไฟฟอน |
| เจ็บไกลใจอาวรณ์ | ร้อนรุมรุ่มกลุ้มกลางทรวง |
| ๏ รังนกนึ่งน่าซด | โอชารศกว่าทั้งปวง |
| นกพรากจากรังรวง | เหมือนเรียมร้างห่างห้องหวน |
| ๏ ไตปลาเสแสร้งว่า | ดุจวาจากระบิดกระบวน |
| ใบโศกบอกโศกครวญ | ให้พี่เคร่าเจ้าดวงใจ |
| ๏ ผักโฉมชื่อเพราะพร้อง | เปนโฉมน้องฤๅโฉมไหน |
| ผักหวานซ่านทรวงใน | ใคร่ครวญรักผักหวานนาง ๚ |
โคลง
| ๏ ผลชิดแช่อิ่มโอ้ | เอมใจ |
| หอมชื่นกลืนหวานใน | อกชู้ |
| รื่นรื่นรศรมย์ใด | ฤๅดุจ นี้แม่ |
| หวานเลิศเหลือรู้รู้ | แต่เนื้อนงพาล ๚ |
กาพย์
| ๏ ผลชิดแช่อิ่มอบ | หอมตระหลบล้ำเหลือหวาน |
| รศไหนไม่เปรียบปาน | หวานเหลือแล้วแก้วกลอยใจ |
| ๏ ตาลเฉาะเหมาะใจจริง | รศเย็นยิ่งยิ่งเย็นใจ |
| คิดความยามพิศมัย | หมายเหมือนจริงยิ่งอยากเห็น |
| ๏ ผลจากเจ้าลอยแก้ว | บอกความแล้วจากจำเปน |
| จากช้ำน้ำตากระเด็น | เปนทุกข์ท่าหน้านวลแตง |
| ๏ หมากปรางนางปอกแล้ว | ใส่โถแก้วแพร้วพรายแสง |
| ยามชื่นรื่นโรยแรง | ปรางอิ่มอาบซาบนาสา |
| ๏ หวนห่วงม่วงหมอนทอง | อิกอกร่องรศโอชา |
| คิดความยามนิทรา | อุราแนบแอบอกอร |
| ๏ ลิ้นจี่มีครุ่นครุ่น | เรียกส้มฉุนใช้นามกร |
| หวนถวิลลิ้นลมงอน | ชอ้อนถ้อยร้อยกระบวน |
| ๏ พลับจีนจักด้วยมีด | ทำประณีตน้ำตาลกวน |
| คิดโอษฐอ่อนยิ้มยวน | ยลยิ่งพลับยับยับพรรณ |
| ๏ น้อยหน่านำเมล็ดออก | ปล้อนเปลือกปอกเปนอัศจรรย์ |
| มือใครไหนจักทัน | เทียบเทียมที่ฝีมือนาง |
| ๏ ผลเกดพิเศษสด | โอชารศล้ำเลิศปาง |
| คำนึงถึงเอวบาง | สางเกษเส้นขนเม่นสอย |
| ๏ ทับทิมพริ้มตาตรู | ใส่จานดูดุจเม็ดพลอย |
| สุกแสงแดงจักย้อย | อย่างแหวนก้อยแก้วตาชาย |
| ๏ ทุเรียนเจียนตองปู | เนื้อดีดูเหลืองเรืองพราย |
| เหมือนศรีฉวีกาย | สายสวาดิพี่ที่คู่คิด |
| ๏ ลางสาดแสวงเนื้อหอม | ผลงอมงอมรศหวานสนิท |
| กลืนพลางทางเพ่งพิศ | คิดยามสารทยาตรามา |
| ๏ ผลเงาะไม่งามแงะ | มล่อนเมล็ดและเหลือปัญญา |
| หวนเห็นเช่นรจนา | จ๋าเจ้าเงาะเพราะเห็นงาม |
| ๏ สละสำแลงผล | คิดลำต้นแน่นหนาหนาม |
| ท่าทิ่มปิ้มปืนกาม | นามสละมละเมตตา ๚ |
โคลง
| ๏ สังขยาน่าไข่คุ้น | เคยมี |
| แกมกับเข้าเหนียวสี | โศกย้อม |
| เปนไนยนำวาที | สมรแม่ มาแม่ |
| แถลงว่าโศกเสมอพ้อม | เพียบแอ้อกอร ๚ |
กาพย์
| ๏ สังขยาน่าตั้งไข่ | เข้าเหนียวใส่สีโศกแสดง |
| เปนไนยไม่เคลือบแคลง | แจ้งว่าเจ้าเศร้าโศกเหลือ |
| ๏ ซ่าหริ่มลิ้มหวานล้ำ | แทรกใส่น้ำกะทิเจือ |
| วิตกอกแห้งเครือ | ได้เสพย์หริ่มภิมเสนโรย |
| ๏ ลำเจียกชื่อขนม | นึกโฉมฉมหอมชวยโชย |
| ไกลกลิ่นดิ้นแดโดย | โหยไห้หาบุหงางาม |
| ๏ มัศกอดกอดอย่างไร | น่าสงไสยใคร่ขอถาม |
| กอดเคล้นจะเห็นความ | ขนมนามนี้ยังแคลง |
| ๏ ลุดตี่นี้น่าชม | แผ่แผ่นกลมเพียงแผ่นแผง |
| โอชาน่าไก่แกง | แคลงของแขกแปลกกลิ่นอาย |
| ๏ ขนมจีบเจ้าจีบห่อ | งามสมส่อประพิมประพาย |
| นึกน้องนุ่งจีบทวาย | ชายพกจีบกลีบแนบเนียน |
| ๏ รศรักยักลำนำ | ประดิษฐทำขนมเทียน |
| คำนึงนิ้วนางเจียน | เทียนหล่อเหลาเกลากลึงกลม |
| ๏ ทองหยิบทิพย์เทียมทัด | สามหยิบชัดน่าเชยชม |
| หลงหยิบว่ายาดม | ก้มหน้าเมินเขินขวยใจ |
| ๏ ขนมผิงผิงผ่าวร้อน | เพียงไฟฟอนฟอกทรวงใน |
| ร้อนนักรักแรมไกล | เมื่อไรเห็นจะเย็นทรวง |
| ๏ รังไรโรยด้วยแป้ง | เหมือนนกแกล้งทำรังรวง |
| โอ้อกนกทั้งปวง | ยังยินดีด้วยมีรัง |
| ๏ ทองหยอดทอดสนิท | ทองม้วนมิดคิดความหลัง |
| สองปีสองปิดบัง | แต่ลำพังสองต่อสอง |
| ๏ งามจริงจ่ามงกุฎ | ใส่ชื่อดุจมงกุฎทอง |
| เรียมร่ำคำนึงปอง | สอิ้งน้องนั้นเคยยล |
| ๏ บัวลอยเล่ห์บัวงาม | คิดบัวกามแก้วกับตน |
| ปลั่งเปล่งเคร่งยุคล | สถนนุชดุจประทุม |
| ๏ ช่อม่วงเหมาะมีรศ | หอมปรากฎกลโกสุม |
| คิดสีสไบคลุม | หุ้มห่มม่วงดวงพุดตาล |
| ๏ ฝอยทองเปนยองใย | เหมือนเส้นไหมไข่ของหวาน |
| คิดความยามเยาวมาลย์ | เย็บชุนใช้ไหมทองจีน ๚ |
โคลง
| ๏ หวนเห็นหีบหมากเจ้า | จัดเจียน มาแม่ |
| พลูจีบต่อยอดเนียน | น่าเคี้ยว |
| กลี่กล่องกระวานเขียน | มือยี่ ปุ่นเฮย |
| บุหรี่ใส่กล่องเงี้ยว | ลอบให้เหลือหาญ ๚ |
กาพย์
| ๏ หมากเจียนเจ้างามปลอด | พลูต่อยอดน่าเอนดู |
| กระวานอิกกานพลู | บุหรี่ให้ใจเหลือหาญ |
| ๏ เช็ดหน้าชุบน้ำอบ | หอมตระหลบดอกดวงมาลย์ |
| บังอรซ่อนใส่พาน | ส่งมาให้ไม่เว้นวัน |
| ๏ เดือนสามสำเภามา | มีใบชาชาติจุหลัน |
| ถ้ำคู่อยู่เคียงกัน | กับให้เห็นเปนปฤษณา |
| ๏ เดือนห้าน่าร้อนจัด | เจ้าให้พัดด้ามจิ้วมา |
| เรื่องร้อนผ่อนเพทนา | เพื่อพนิดาไม่ละเลย |
| ๏ คำนึงถึงเดือนหก | ทั่วทายกตามโคมเคย |
| งามสุดนุชพี่เอย | ได้เห็นกันวันบูชา |
| ๏ เดือนแปดวันเพ็ญเจ้า | ย่อมไปเข้าพระพรรษา |
| รับศีลอย่างสีกา | ด้วยเจตนาจำนงใน |
| ๏ เห็นนวลครวญครุ่นคิด | กำเริบจิตรวาบหวั่นไหว |
| ไปได้ก็จะไป | โอบเอวอุ้มพุ่มพวงพยุง |
| ๏ ยามฝนดลเดือนสิบ | เริ่มเข้าทิพย์เจ้าจะหุง |
| หาของต้องการปรุง | มุ่งใจจิตรประดิษฐประดอย |
| ๏ เดือนสิบเอ็ดเด็ดแดดิ้น | ยามกฐินทุกวันคอย |
| เห็นเรือไล่ถี่ซอย | กลอยกลับเห็นเช่นแรกสม |
| ๏ คิดรูปน่ารักเหลือ | คิดนุ่มเนื้อน่าเชยชม |
| คิดเนตรขำค้อนคม | ผมหอมชื่นรื่นรศคนธ์ |
| ๏ ฤดูเดือนสิบสอง | หญิงชายซ้องแซ่อึงอล |
| ขึ้นล่องท่องเที่ยวชล | ยลผ้าป่าราตรีกาล |
| ๏ เซงแซ่เสียงเภรี | ปานเรียมตีทรวงประหาร |
| พาทย์ฆ้องก้องกังวาล | สารดุจน้องร้องเรียกเรียม |
| ๏ ทุกลำลอบเล็งลักษณ์ | ไม่พบภักตร์เจ้างามเสงี่ยม |
| ดูไหนไม่เทียบเทียม | ร่วมรักเรียมรูปร่างรัด |
| ๏ เดือนยี่พิธีพญา | โยนชิงช้าชนแออัด |
| สาวหนุ่มกำหนดนัด | ทัศนาแห่แลหากัน |
| ๏ เรียมเตร่ตรวจทุกช่อง | ไม่เห็นน้องเนื้อนวลจันทร์ |
| ว้าหวิ้นดิ้นแดยัน | หันเห็นท่าชิงช้าโยน |
| ๏ เชี่ยวชาญกระดานต้น | โยกเยกยลคนหกโหน |
| ถือท้ายกายอ่อนโอน | โดนคิดได้ดั่งใจถวิล |
| ๏ แรมค่ำร่ำไห้หวน | แห่อิศวรย่ำยามยิน |
| เคยเห็นเปนอาจิณ | ช้าหงษ์เห่เล่ห์ลมพราหมณ์ |
| ๏ โอมอวดสวดสำเนียง | ไม่เหมือนเสียงนางนงราม |
| ล้ำเลิศเฉิดโฉมงาม | ยามเย็นเช้าเจ้าอ่านฉันท์ |
| ๏ อ่อนหวานสารเสนาะ | เพราะอักษรกลอนพาดพัน |
| แจ้งเจื้อยใจจาบัลย์ | ทุกวันหวังฟังเสียงสมร |
| ๏ ห้าค่ำย่ำยามปลาย | แห่นารายน์เร่งอาวรณ์ |
| อยู่ใกล้จะใคร่จร | ไปรับเจ้าเคล้าคลอมา |
| ๏ เดือนแรมเหมือนเรียมค้าง | เรื่องรักร้างแรมขนิษฐา |
| แรมรศแรมพจนา | แรมเห็นหน้านิ่งนอนแรม |
โคลง
| ๏ ดลเดือนมหะหร่ำเจ้า | เซ็นปี ใหม่แม่ |
| มะหง่นประปรานทวี | เทวศไห้ |
| ห่อนเห็นมิ่งมารศรี | เสมอชีพ มานา |
| เรียมลูบอกไล้ไล้ | คู่ข้อนทรวงเซ็น ๚ |
กาพย์
| ๏ ดลเดือนเรียกมหะหร่ำ | ขึ้นสองค่ำแขกตั้งการ |
| เจ้าเซ็นสิบวันวาร | ประหารอกฟกฟูมไนยน์ |
| ๏ มหะหร่ำเรียมคอยเคร่า | ไม่เห็นเจ้าเศร้าเสียใจ |
| ลูบอกโอ้อาไลย | ลาลดล้ำกำสรวญเซ็น ๚ |
