ฉันท์ชมกุฎี

๑๖ แถลงปางเรื่องราวรุงรัง กุฎีสองหลัง
สะพรั่งด้วยเครื่องปริกขาร
๏ ตู้ใหญ่ใบโตโอฬาร เขียนลายรดสนาน
เปนเรื่องพระพุทธโฆษา
๏ เมื่อเสด็จไปเมืองลังกา โดยสานนาวา
กำปั่นของพวกพานิช
๏ ท่านไปแปลคำสังสกฤต เปนมคธภาสิต
สำเร็จนิวัติคืนคลา
๏ ในตู้เต็มพุทธฎีกา ทั้งอรรถกถา
โยชนาก็มีมากหลาย
๏ ริมตู้ตั้งโต๊ะจีนราย เครื่องบูชาถวาย
สมเด็จพระพุทธปฏิมา
๏ เพดานดาษเสวตพัสตรา ห้อยพวงมาลา
สอาดด้วยดอกดวงมาลย์
๏ เวลาวายุพัดพาน วนเวียนวิถาร
ระเยิบระยาบยวนใจ
๏ ก่อเกื้อเกิดความเลื่อมใส พระรัตนไตรย
ห้อยไว้หวังถวายบูชา
๏ ตู้กระจกตั้งเคียงเรียงมา เขียนลายน้ำยา
เปนช่อกระหนกผกผัน
๏ ล้วนแล้วด้วยลายน้ำมัน ดอกใบสุวรรณ
วิเศษสอาดตาดู
๏ เครื่องตั้งหนังสือในตู้ ห่อผ้าน่าดู
แต่ล้วนลายทองยองใย
๏ ชั้นล่างวางเคียงเรียงไสว เครื่องแก้วแววไว
วิเศษสุกสดใสสี
๏ พื้นล่างโต๊ะทองรองมี งามจริงยิ่งดี
ด้วยลวดและลายพรายพรัน
๏ ถัดตู้ตั้งโต๊ะสุวรรณ ลายทองผ่องพรรณ
กระชั้นเปนช่อพฤกษา
๏ บนหลังตั้งนาฬิกา ครอบแก้วมีรคา
กระทำด้วยทองผ่องสี
๏ มีรูปคนขี่พาชี ย่องเหยาะเหมาะดี
ประดุขเผ่นผยองผัน
๏ สองข้างขวดเคียงเรียงรัน ใส่บุบผาพรรณ
เปนพุ่มและพวงโสภณ
๏ หลังตั้งลับแลแลยล เงาวับจับคน
วะแวมวะวามงามตา
๏ มีโต๊ะฝรั่งสามขา หมุนรอบกายา
และตั้งอยู่กลางวางธรรม
๏ ตรงโคมหวดห้อยประจำ ครั้นราตรีนำ
ประทีปมาตามบูชา
๏ พื้นล่างตั้งนาฬิกา เรืองหนึ่งมหิมา
ประดับด้วยเครื่องครบครัน
๏ สมญาว่าอเมริกัน นาฬิกาสำคัญ
เปนของวิเศษนอกสาสน์
๏ โต๊ะรองนาฬิกาทาชาด แดงสีสอาด
สำอางอยู่กลางกุฎี ฯ
๑๑ ถ้วยชุดและถาดชา กระบะกาก็มากมี
เชี่ยนใส่เภสัชสี สอาดเอี่ยมลออตา
๏ หีบไม้มริดใน ประจุใส่ซึ่งหยูกยา
นัดถุ์ขวดภิมเสนสา รพัดยัดอยู่อัดแอ
๏ โคมเท้าและคนโท ทั้งขวดโหลวิลัยแล
กาเหลี่ยมลายครามแร เปนเขาเขียนและเซียนชู
๏ หีบหนังปฐมเถา และย่อมเยาก็แดงดู
งามลายสุวรรณตรู กนกพฤกษเพริศพราย
๏ หีบมุขและหีบหมาก สำหรับลากก็มีหลาย
รับแขกบเว้นวาย ณทิวาและราตรี
๏ หีบเพลงละเบงเสียง ประเล่ห์เพียงดนตรีมี
กลจักรก็หมุนจี๋ ศัพทจ้าก็น่าฟัง
๏ ถ้ำมองและกล้องสลัด ก็สพัดด้วยแผ่นหนัง
สนองนัยนายัง ทุระฐานประมาณไกล
๏ โคมเทียนระย้าแก้ว พณะแพรวด้วยเจียระไน
รุ่ยรอบระรัวไหว วะวามแวมแอร่มพราย
๏ แจกันยุคลคู่ พิศดูก็เฉิดฉาย
แรเบญจรงค์ลาย ลดาดอกระดะดี
๏ เชิงเทียนและทองแก้ว วะไวแววจรูญศรี
กาขาวและคนที ศุภสิ่งวิเศษงาม
๏ ทั้วจีนและปิ่นโต กระโถนโถระบายคราม
โคมแก้วตะเกียงตาม ประทีปเถือกสถานเนา
๏ กาทองและลุ้งหวาย ทั้งปั้นสายก็งามเงา
กาลายสุวรรณเพรา มกรเกี้ยวผสานกัน
๏ ถ้วยรัตนรองจาน อลังกาญจนาขัน
แก้วมรกฎพรร ณพื้นผ่องนิลาภา
๏ เก้าอี้ฝรั่งถัก กสาสักกระสันตรา
กรึงนั่งก็แน่นหนา สบายในฤทัยบาน
๏ มัญจาสนาอา- สนะลาดก็แลลาญ
พรมลายฝรั่งธาร รเถือกถ่องรทอตา
๏ เมาะหมอนและมุ้งม่าน เขนยธารซึ่งบาทา
ราวห้อยซึ่งกาษา วพัสตรพื้นก็หลายพรรณ
๏ สมุดทั้งขาวดำ ลิขิตคำเปนโคลงฉันท์
นาเนกพากย์พัน ธพิพิธประดิษฐ์กลอน
๏ ญวนพ่ายและกำศรวญ ศรีปราชญ์ครวญนิราสจร
จากมิ่งสุมาลย์สมร วรลักษณ์ประจักษ์มี
๏ พระยาตรังค์กระสันโศก ที่วิโยคสวาทศรี
เสาวภาคยเทพี จรสู่ทวายเวียง
๏ นรินทร์นิราสโรย จรโดยฉลางเพียง
มรณ์ชีพและส่งเสียง สอื้นหาสุดาเดียว
๏ ทวาทศมาสสาม อุระโศกกระสันเสียว
ฟังเพราะเสนาะเทียว สุรถ้อยที่พจนา
๏ สมุดฉันท์ก็หลายชุด อนิรุธสมญา
บุณโณวาทสูตรา เสนาะใดจะเปรียบปาน
๏ เบื้องพื้นผนังฝา นาฬิกาก็แลลาญ
โซ่สายระโยงธาร ประทะถ่วงก็คงทน
๏ โยนใยก็ไกวกวัก ระทบจักรก็เวียนวน
ส่งศัพทเสียงอล ละเวงซ่าก็น่าฟัง
๏ กล๊อกเล็กและกล๊อกใหญ่ ปะติดไว้ณฝาผนัง
เฉาะแฉะประชันดัง สุรศัพทแซ่เซ็ง
๏ แม้ผู้บเคยนอน ระอาอ่อนฤทัยเอง
ทุ่มยามก็เหง่งเหงง สุรแซ่ผสานขาน ฯ
๒๘ ที่ภายในห้อง
เติมล้วนเข้าของ นานาประการ
เก้าอี้หมอนอิง เสืออ่อนหมอนขวาน
ถาดโถโอจาน โต๊ะพานก็มี
๏ ทั้งหีบเล็กใหญ่
หีบจีนหีบไทย หีบใส่บุหรี่
ผ้าเหลืองผ้าขาว พาดราวเรียบดี
อังสะแพรสี งามดีน่าชม
๏ อิกร่มรองท้าว
ร่มปีกค้างคาว ดำขาวมีถม
ทั้งร่มกระดาษ เกลื่อนกลาดอุดม
ชามฝากาถม พรมวิลันดา
๏ กระบะเล็กใหญ่
ถ้วยชามช้อนใส่ หลายใบนักหนา
ถ้วยเล็กจานน้อย ช้อนหอยมุกดา
ช้อนทองถ้วยฝา จานชาตาชู
๏ เครื่องมือทำไม้
ของนอกน่าใช้ วางไว้อักขู
ทั้งเลื่อยและขวาน สว่านไชรู
บิดหล่าตาปู ขวานหมูละแมะ
๏ อิกผึ่งถากไม้
สิ่วกบเล็กใหญ่ มีใช้ออกแยะ
เมื่อจะทำการ เอาขวานตอกแฉะ
กบบางรางแบะ ต้องแกะขี้กบ
๏ เครื่องแก้นาฬิกา
มาแต่เมืองฝา หรั่งมีอยู่ครบ
เหล็กควงลูกคา ปากกายาอบ
ค้อนทั่งสมทบ ทั้งกบทวาย
๏ อิกเลื่อยอกเหล็ก
ตะไบใหญ่เล็ก พวกเจ๊กมาขาย
ทั้งคีมน้อยใหญ่ เหล็กไขควงคาย
ขี้เกียจบรรยาย ยังหลายประการ ฯ
๑๖ ห้องรเบียงเรียงวางอ่างเข้าสาน ถ้วยโถโอจาน
เชิงกรานก้นเส้าเตาไฟ
๏ อิกทั้งครกสากคนใช้ หม้อเข้าแต่ละใบ
แต่ล้วนร้าวบิ่นข้างแบะ
๏ บางทีบูดราคาแยะ หุงเพลนั่งแคะ
ประเคนคุณหมูอู๋จริง
๏ อิกทั้งหอมกะเทียมพริกขิง ยี่หร่าข่าลิง
พริกเทศพริกไทยตะไคร้กำ
๏ อ่างกะปิหนอนคลักคลานคลํ่า เด็กเล็กไม่ทำ
กลัวบาปอาบัติกัดตาย
๏ แต่ละคนเคร่งครัดใจหาย ส่วนสัตว์อื่นวาย
ชีวามันฆ่าราวี
๏ กบเขียดจังหรีดวิ่งหนี มันตามทุบตี
บห่อนจะได้เมตตา
๏ มีทั้งหม้อใหญ่ใส่ปลา- แห้งย่างชำลา
สลิดปลาย่างวางเลอะ
๏ ถ้วยชามในตู้เปื้อนเปรอะ แกงเข้าเน่าเยอะ
ระยืดเปนยางค้างคา
๏ เตาไฟไข่แมวไข่หมา เหม็นอึอบนา
สาอ้วกกระอักอาเจียร
๏ นั่งใกล้ไส้พุงคลื่นเหียน ไข่แมวอาเกียรณ์
ทั้งเหลวและแขงแท่งกลม
๏ ใต้พื้นฟืนแสมมีถม เสียงหมูระงม
มันกัดมันกวนแก่กัน
๏ อีด่างแมวดีขยัน ไม่อาจเล่นมัน
จะกัดเอาแมวม้วยมรณ์
๏ สุนัขจูใหญ่น้อยจ้อยจร ตามนอกชานหอน
ฮะแฮ่ฮะฮื่ออื้ออึง
๏ กลางคืนขะโมยปาผึง วิ่งหนีตึงตึง
ก็เต้นเข้าใต้ถุนพลัน
๏ บางทีมันขึ้นหอฉัน เณรตื่นตีรัน
มันวิ่งก็ว่องคล่องไว
๏ นกแก้วกะตั้วสีใส จับเหนือคอนไม้
จะแจจะจ้อเจรจา
๏ พูดอื่นไม่ชัดภาษา ชัดแต่มันด่า
ซึ่งเด็กเล็กเล็กเสียงชัด
๏ กลางคืนพลัดตกหมากัด ร้องแกกแกกลัด
ละเลาะละเลียบเยียบฝา
๏ ลิงจุ่นนั่งขดกายา กลมดุจเงินตรา
มันเงียบมันงุดคุดนอน
๏ ยามเย็นยอย่ำทิวากร มันตื่นจากนอน
ก็โหนระเห็จห้อยหัว
๏ ยืนยืดกายาน่ากลัว สีสันมัวซัว
ซะเซื่องบซนนั่งซึม
๏ ยามดึกเด็กนอนกระหึม เสียงเพ้อพึมพึม
ก็บ่นก็ว่ามึงมัน
๏ เถรเณรนอนบนหอฉัน เกะกะก่ายกัน
ไอ้ยุงก็กัดสกนธ์กาย
๏ บางทีหลับเลยจนสาย ไม้เรียวเราะราย
ก็ลุกทลึ่งกึงกัง
๏ นั่งง่วงซึมเซาเกาหลัง ผ้าผ่อนรุงรัง
ระเร่อระร่าร้องคราง
๏ ฉวยโอรีบมาหากระถาง ตักน้ำลูบล้าง
กะเล่อกะล่าลนลาน
๏ ริมรอบเรียงวางอ่างสนาน เพียบพูนชลธาร
อุทกทุกใบใสดี
๏ กาทองตั้งต้มวารี เหนือเตาอัคคี
ก็สูบฟะฟืดฟูนไฟ
๏ ชาดีใส่กากังไส รินลงถ้วยใน
ที่ถาดประเทียบทองทำ
๏ ฉันชาสิยังมิหนำ ซ้ำน้ำตาลนำ
ก็แน่นต้องนวดปวดมวน
๏ ไม่หยุดต้องกินยากวน ก้อนพอสมควร
คเนขนาดเม็ดมะนาว
๏ เด็กเล็กเล่นนอกชานฉาว เกรียวเกรียวกราวกราว
ก็เรียกมารับรางวัล
๏ คนละสามสี่ทีทำทัณ ฑกรรมตีรัน
ก็ร้องดุจเสียงสักรวา
๏ ต้นบทร้องโอยเจ็บนา มือถูต้นขา
ประดุจตีทับโทน
๏ ลูกคู่ส่งศัพท์เสียงโยน เอื่อยเอื่อยระโอน
อุ่ยอุ่ยอี๋อี๋โอดครวญ
๏ เสร็จสิ้นสักรวากำศรวญ จักจับขบวน
ละบองซึ่งบทยานี.

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ