อธิบายบุคคลที่ปรากฎนามในจดหมายเหตุ

๑ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์ คือพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว

๒ เจ้าพระยาพระคลัง (ดิศ) คือสมเด็นจ้าพระยาบรมมหาประยุรวงศ ในรัชกาลที่ ๔ เวลานั้นลงไปตั้งสักเลขอยู่ที่เมืองชุมพร

๓ พระยาศรีพิพัฒน (ทัต) คือสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิชัยญาติ ในรัชกาลที่ ๔

๔ พระยาราชสุภาวดี (โต) คือเจ้าพระยานิกรบดินทร ที่สมุหนายก ในรัชกาลที่ ๔

๕ พระยาสุรเสนา (สุก) เปนเจ้าพระยายมราช ในรัชกาลที่ ๔

๖ พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (บุญมา) เปนพระยาไกรโกษา ในรัชกาลที่ ๔

๗ พระยาจุฬาราชมนตรี (นาม)

๘ พระยาพิพัฒนโกษา (บุญศรี) เปนพระยามหาอำมาตย์ แล้วเลื่อนเปนเจ้าพระยาธรรมาในรัชกาลที่ ๔ เลื่อนเปนเจ้าพระยาสุธรรมมนตรี ในรัชกาลที่ ๕

๙ พระยาเพ็ชรชฎา สืบไม่ได้ความ

๑๐ พระยาราชวังสรรค์ (บัว)

๑๑ พระยาวิเศษสงคราม (จัน นามคฤศตั้งว่า เบนิดิกต์)

๑๒ พระยาวิเศษศักดา สืบไม่ได้ความ

๑๓ พระยาสวัสดิวารี (ฉิม) เรียกในจดหมายเหตุบางแห่งว่า เจ๊สัวฉิม

๑๔ พระพิทักษทศกร (ย้ง) เรียกในจดหมายเหตุบางแห่งว่าเจ๊สัวยง

๑๕ พระนายไวยวรนาถ (ช่วง) ต่อมาเปนพระยาศรีสุริยวงศ จางวางมหาดเล็ก ถึงรัชกาลที่ ๔ เปนเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ ที่สมุหพระกลาโหม ถึงรัชกาลที่ ๕ เปนสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์

๑๖ พระมหามนตรี (สวัสดิ์) ถึงรัชกาลที่ ๔ เปนพระยาสุรเสนา

๑๗ พระยาสุริยภักดี (นุช) ในรัชกาลที่ ๔ เปนพระยามหามนตรี แล้วเลื่อนเปนเจ้าพระยายมราช และเปนเจ้าพระยาภูธราภัย ที่สมุหนายก

๑๘ พระนรินทรเสนี สืบไม่ได้ความ

๑๙ จมื่นราชามาตย์ (ขำ) ถึงรัชกาลที่ ๔ เปนเจ้าพระยารวิวงศ แล้วเลือนเปนเจ้าพระยาทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี

๒๐ หลวงอาจณรงค์ สืบไม่ได้ความ

๒๑ หลวงวุฒสรเดช สืบไม่ได้ความ

๒๒ หลวงฤทธิสรเดช สืบไม่ได้ความ

๒๓ หลวงฤทธิสำแดง สืบไม่ได้ความ

๒๔ ขุนปรีชาชาญสมุท (ดิศ) ฝรั่งเรียกว่ากัปตันดิก เปนข้าหลวงเดิมในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ถึงรัชกาลที่ ๔ เปนหลวงสุรอาสา

๒๕ นายยิ้ม เปนฝรั่ง ชื่อเชมส์ เฮส์

๒๖ นายใหญ่ สืบไม่ได้ความ

๒๗ หมอยอน เตเลอ โยนส์ (ในจดหมายเหตุเรียกแต่ว่าหมอยอน) เปนมิชชันนารีอเมริกันพวกบัปติสต์ มาอยู่กรุงเทพ ฯ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๖

๒๘ หมอดีน เช่นมิชชันนารอเมริกันพวกบัปติสต์ มาอยู่กรุงเทพฯ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๘ อยู่มาจนรัชกาลที่ ๕

๒๙ หมอมะตูน เปนมิชชันนารีอเมริกันพวกเปรสะบิเตอเรียน มาอยู่กรุงเทพ ฯ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๐

๓๐ หมอเฮาส ในกหมายเหตุเรียกว่า หมอเหา เปนหมอยาในพวกมิชชันนารีอเมริกันเปรสะบิเตอเรียน มาอยู่กรุงเทพฯ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๐ อยู่มาจนรัชกาลที่ ๕

๓๑ หมอสมิท เปนมิชชันนารีพวกบัปติสต์ มาอยู่กรุงเทพ ฯ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๒ เปนเจ้าของโรงพิมพ์ที่บางคอแหลม อยู่มาจนรัชกาลที่ ๕

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ