คำนำของผู้แปล

ออกพระศักดิสงครามผู้นี้เป็นนายทหารเรือชาวฝรั่งเศส นามเดิม ฟอร์บัง มียศเป็นเชวาลิเอร์ก่อนแล้วเลื่อนเป็นคองต์ ได้เดินทางเข้ามาถึงกรุงศรีอยุธยา เมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๒๒๘ พร้อมกันกับเชวาลิเอร์เดอะโชมองต์ ซึ่งพระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔ ทรงแต่งตั้งเป็นราชทูตมาเจริญทางพระราชไมตรีกับพระนารายณ์มหาราช นายทหารเรือผู้นี้ได้สมัครอยู่รับราชการเป็นผู้สร้างป้อมปราการและฝึกหัดทหารไทยตามยุทธวินัยฝรั่งเศส พระนารายณ์มหาราชได้ทรงตั้งให้เป็นนายพลผู้บัญชาการทัพเรือและบกแล้วพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นออกพระศักดิสงคราม

ท่านเจ้าวัดเดอะชัวสี ซึ่งเดินทางมาพร้อมกันกับราชทูตฝรั่งเศส ได้จดลงไว้ในจดหมายเหตุรายวันว่า “เชวาลิเอร์ เดอะฟอร์บังผู้นี้เป็นเด็กหนุ่มหน้าตาสวยงาม เป็นคนว่องไวใจเร็ว มีเล่ห์กลร้อยเท่าพันทวี คงจะตั้งตัวเป็นคนสมบูรณ์ด้วยทรัพย์สินแน่ เมื่อเดินทางมาด้วยกันนั้น เขาเป็นผู้ดูแลกิจการในเรือทั่วไป เป็นผู้ถือกุญแจห้องเก็บน้ำจีด อันเป็นหน้าที่สำคัญมาก”

ออกพระศักดิสงครามได้เล่าประวัติของตัวเขาเอง สาเหตุที่เดินทางเข้ามากับราชทูตฝรั่งเศส และยอมอยู่ในประเทศสยาม ได้เข้ารับราชการใกล้ชิดพระองค์พระนารายณ์มหาราช จนเจ้าพระยาวิชเยนทร์อิจฉา ส่งตัวเขาไปสร้างป้อมปราการที่บางกอก จับพวกกบฏแขกมักกะสันและต้นหนเรือค้าขายอังกฤษที่เจ้าพระยาวิชเยนทร์กล่าวหาว่าฉ้อพระราชทรัพย์ ออกพระศักดิสงครามได้เล่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในประเทศไทยในครั้งนั้น ได้ขัดใจกันกับเจ้าพระยาวิชเยนทร์ เพราะว่าเจ้าพระยาวิชเยนทร์พยายามทำลายชีวิตของเขา ในที่สุดทนความริษยาของเจ้าพระยาวิชเยนทร์ไม่ได้ จึงกราบถวายบังคมลากลับไปประเทศฝรั่งเศส พอไปถึงบ้านเกิดเมืองเดิมได้ไม่กี่เดือน พระนารายณ์มหาราชสวรรคต และพระเพทราชาขึ้นครองราชย์ ทรงพระนามว่า สมเด็จพระมหาบุรุษ

ถ้าผู้อ่านจะสังเกตดูข้อความที่ออกพระศักดิสงครามจดลงไว้ในบันทึกความจำ จะเห็นได้ว่าเขาปรักปรำเจ้าพระยาวิชเยนทร์และชาวฝรั่งเศสแล้ว เลยติชมประเทศไทยทั่วไปด้วย อันเป็นเรื่องที่เราควรรู้ได้ว่า ชาวต่างประเทศที่เข้ามาในประเทศของเรามีความเห็นว่าประเทศไทยเป็นอย่างไรในสมัยนั้น ทั้งนี้จะเป็นด้วยนิสัยของออกพระศักดิสงครามที่รับออกมาเองว่าเป็นคนพูดตรงไปตรงมา หรือจะเป็นด้วยถูกเจ้าพระยาวิชเยนทร์กีดกัน ทำอะไรไม่ได้สมความมักใหญ่ใฝ่สูง มีความแค้นเคือง ก็ติเตียนใครต่อใครรวม ๆ ไปจนลืมตัว

ข้อความในบันทึกความจำของออกพระศักดิสงครามที่ฉันเลือกเก็บมาเขียนมีดังต่อไปนี้

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ