เดือน ๑๐ จุลศักราช ๑๒๔๒

วันที่ ๔๓๑๖ วันเสาร์ ขึ้น ๑ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

วันนี้เริ่มการทำบุญร้อยวัน มีสวดมนต์ที่หอธรรมสังเวช เสด็จออก สวดมนต์จบแล้วสมเด็จพระพุทธโฆษาถวายเทศน์

พระญวนทำกงเต๊กที่อัฏฏวิจารณศาลา มีของต่างๆ ทำด้วยกระดาษเป็นที่อยู่ ที่นั่ง ที่นอน ยานเครื่องไป และภาชนะใช้สอยต่างๆ ปลูกโรงที่หน้าอัฏฏวิจารณศาลาโรงหนึ่ง ที่หน้าโรงกระสาปน์โรงหนึ่ง พระเจ๊กมาทำกงเต๊กด้วย

เจ้าพระยาสุรวงศ์ถวายหนังสือนำเตเลแกรม ร. ๗๓๗

คำโทรเลขมาแต่ปัตเตเวียถึงกงสุลสยามเมืองสิงคโปร์ ว่าไปถึงปัตเตเวียเขารับรองดี แลจะกลับ ร. ๗๓๘ มากับ ๗๓๗

สำเนาโทรเลขความอย่างเดียวกับที่ ๗๓๘ ภาษาอังกฤษ ร. ๗๓๙ (ก)

เดวิดปิซิกเกลส์ถวายหนังสือพิมพ์อเมวิกัน ร. ๗๓๙ (ข)

วันที่ ๔๓๑๗ วันอาทิตย์ ขึ้น ๒ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เช้าเสด็จออกหอธรรมสังเวช เลี้ยงพระแล้วสดับปกรณ์ ค่ำเสด็จออกสวดมนต์แล้วมีเทศน์

(หนังสือ) เจ้าพระยามหินทร์ เรื่องโรงจำนำมีขึ้น จะต้องให้มีภาษีผูกขาด ร. ๗๔๐

วันที่ ๔๓๑๘ วันจันทร์ ขึ้น ๓ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เวลาเช้า ๕ โมงเศษเสด็จออกหอธรรมสังเวช พระสงฆ์รามัญ ๑๕ รูปรับพระราชทานฉัน สดับปกรณ์ของหลวง ๑๐๐ รูป ของเจ้าภาพ ๑๐๐ รูปหม่อมราชวงศ์พระเจริญเปรียญถวายเทศน์อภิณหปัจจเวกขณ์กัณฑ์เจ้าภาพกัณฑ์หนึ่ง พระรับสัพพี ๕ รูป สวดอภิณหปัจจเวกขณ์แล้ว พระครคุณานัมสมณาจารย์ถวายเทศน์กัณฑ์หนึ่ง พระครูบริหารอนัมพรตถวายเทศน์กัณฑ์หนึ่ง เวลาบ่าย ๒ โมงเสด็จขึ้น เวลากลางวันไม่มีราชการ

เวลาทุ่ม ๑ เสด็จออกหอธรรมสังเวช พระสงฆ์รามัญ ๑๕ รูป สวดมนต์จบแล้วสดับปกรณ์ มีเทศน์กันฑ์หลวง พระเทพโมฬีถวายอาทิตตปริยาย พระสงฆ์ที่รับสัพพีสวดอาทิตตปริยายด้วย เทศน์จบแล้วเสด็จโรงกงเต็กทอดพระเนตรเครื่องตั้งต่างๆ เวลา ๔ ทุ่มเศษเสด็จขึ้น

วันนี้ทหารถือน้ำเดือน

วันที่ ๔๓๑๙ วันอังคาร ขึ้น ๔ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เช้า ๕ โมงเสด็จออกทอดพระเนตรพระญวนฉันแล้วเสด็จเลี้ยงพระ พระฉันแล้ว พระญวนพระจีนขึ้นไปบนหอธรรมสังเวช พระราชทานสัญญาบัตร ตั้งซกหังสมณะฝ่ายจีน เป็นอาจารย์จิณวังษสมาธิวัตร์ ที่คณาจารย์สอนสมณธรรมฝ่ายจีน แล้วสดับปกรณ์ของหลวง ๑๐๐ ของเจ้าภาพ๑๐๐ พระมหาเอมวัดพระเชตุพนถวายเทศน์ พระสงฆ์รับสัพพี ๕ รูปสวดอริยธนสูตร กัณฑ์นี้เป็นเทศนากัณฑ์เจ้าภาพ เวลาบ่าย ๒ โมงเสด็จขึ้น

เวลาบ่าย ๔ โมงพระไพรัชพากย์ภักดีเฝ้าเรื่องความมาแลบยุเลียน แล้วเสด็จออกที่มุขเด็จพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ทอดพระเนตรพระญวนสวดพิธีกงเต๊กที่ลานพระมหาปราสาท เวลาค่ำเลิกสวดแล้ว ทรงโปรยผลมะนาวผลละ ๑ เฟื้อง ๔๐๐ ผล ฉลากพระยาโชฎึกจัดของ ๔๐๐ ผลเป็นฉลากของจีน ฉลากพระยานรรัตน์จัดของ ๑๒๐ ผลเป็นฉลากของไทย แล้วโปรดเกล้า ฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณไปทิ้งทานที่โรงกงเต๊ก มะนาวผลละ ๑ เฟื้อง ๖๐๐ ผล ฉลากสิ่งของ ๔๐๐ ผล ฉลากขนม ๒๕๐ ผล ทรงโปรยแล้วเสด็จขึ้น

เวลา ๒ ทุ่มเสด็จออกหอธรรมสังเวช พระครูปลัดสัมพิพัฒนศีลาจารย์ (เปีย) ถวายเทศนาพยากตาพยากตวัตถุ สวดบาลีด้วยเป็นกัณฑ์หลวง แล้วเสด็จมาประทับที่ทิมคต ทอดพระเนตรเผาเครื่องกงเต๊ก เวลา ๕ ทุ่มเสด็จขึ้น

(หนังสือ) พระยาพิพัฒน์เรื่องนายห้างมากวนเอาริสิตเจ้าพระยาภาณุวงศ์บาให้ขอเบิกเงินรายที่เจ้าพระยาภาณุวงศ์เอาไปใช้ราชการ ร. ๗๔๑

สมเด็จกรมพระเจ้าพระยาพลเทพ พระยาราชภักดี พระยากลาโหม พระยาศรี พระยาสุริยภักดี ตรวจของที่อ้ายสำอางซื้อมาจากห้างมาแลบยุเลียน ว่าสิ่งนั้นสิ่งนี้เป็นของใช้ในราชการ ร. ๗๔๒

เจ้าพระยามหินทร์ ถวายสมเด็จกรมพระ ว่าที่ทรงปรึกษาความยังไม่เห็นทางอย่างไร ร. ๗๔๓

พระยาพิพัฒน์ขอเบิกเงินเดือนมิสเตอร์ปรัดเล ร. ๗๔๔

พระยานรรัตน์บัญชีของฉลากที่ทิ้งทำบุญร้อยวัน ร. ๗๔๕

วันที่ ๔๓๒๐ วันพุธ ขึ้น ๕ ค่ำ เดือน๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

บ่ายโมงเศษเสด็จออกออฟฟิศ กรมหมื่นพิชิตเฝ้า บ่าย ๓ โมงพระวิสูตร์สาครดิษฐ์เฝ้า

บ่าย ๔ โมง เสด็จออกพระพุทธนิเวศน์เป็นวันตรงกับวันสิ้นพระชนม์ในกรมสมเด็จพระเทพศิรินทรามาตย์ ได้เลี้ยงพระแลสดับปกรณ์แต่เวลาเช้าแล้ว แต่หาได้เสด็จออกไม่ เสด็จออกเวลานี้หม่อมเจ้าพระอรุณ ๑ พระสงฆ์วัดเทพศิรินทราวาศ ๙ รูป รวม ๑๐ รูปสวดอนัตตลักขณสูตรและมาติกา พระอริยมุนีถวายเทศน์กัณฑ์หนึ่ง แล้วเสด็จขึ้น วันนี้ไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช เวลายาม ๑ กรมหมื่นพิชิตเฝ้า ๒ ยามเศษเสด็จขึ้น วันนี้ทรงเซ็นเรื่องราวพระเทพผลูซึ่งถวาย วันเสาร์แรม ๘ ค่ำเดือน ๙

มีพระราชหัตถเลขาถึงพระยาไชยสุรินทร์ แขกเจาะโค้งตึกเสาชิงช้าให้ห้ามเสีย

เปโรรากงสุลโปรตุเกตถึงพระยาพิพัฒน์ เรื่องความอำแดงหรุ่นส่งปูน ร. ๗๔๖

พระยาพิพัฒน์ตอบเรื่องนี้ถึงกงสุลโปรตุเกต ร. ๗๔๗

ฮอลเดอแมนกงสุลอเมริกันถึงพระยาพิพัฒน์ เรื่องได้ทราบกำหนดเฝ้า มีความยินดีเป็นอันมาก ร. ๗๔๘

มีพระราชหัตถเลขาถึงพระยาพิพัฒน์ เรื่องความอำแดงหรุ่น ร.๑๕๙/๔๒

วันที่ ๔๓๒๑ วันพฤหัสบดี ขึ้น ๖ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

บ่ายโมงเสด็จออก พระไพรัชเฝ้าถวายหนังสือขัดข้องเรื่องภาษีฟืน พระดิษฐการภักดีถวายริโปตความศาลกรมท่ากลาง หลวงนริศร์เฝ้าถวายหนังสือฉะบับ ๑ พระยาโชฎึก พระสวัสดิ์เฝ้า จะขอรับพระราชทานแต่งในการเฉลิมพระชนม์พรรษา โปรดเกล้า ฯ ให้แต่งที่เก๋งวรสภาภิรมย์

เวลาบ่าย ๔ โมงเสด็จออกพระที่นั่งอนันตสมาคม มิสเตอร์ยอนเอฮอลเดอแมน กงสุลอเมริกันคนใหม่เฝ้า ทรงฉลองพระองค์ครึ่งยศดำ ทรงเครื่องราชอิสสริยยศ เจ้านายขุนนางใส่เสื้อเยียระบับ แล้วเสด็จขึ้น

เวลาทุ่มหนึ่งเสด็จออกหอธรรมสังเวช พระศรีวิสุทธิวงศ์ถวายเทศน์กัณฑ์หลวง มหาพันถวายเทศน์กัณฑ์เจ้าภาพ เทศน์จบแล้วพระราชทานสัญญาบัตร์ ตั้งนายเทียรฆราษฎร์นายเวรเป็นขุนพิพิธอักษรพรรณ ตั้งนายทองเปรียญเป็นหลวงญาณวิจิตร นายด้านกรมราชบัณฑิต ๒ ทุ่มเศษเสด็จขึ้น

คำสปิชกงสุลอเมริกัน ร. ๗๔๙

ทรงสปิชตอบ ร. ๗๕๐

หลวงนริศร์ราชกิจ ติดใจตุลาการเรื่องความจีนฮี้ ร. ๗๕๒

พระองค์เจ้าประดิษฐ์กำหนดวันหล่อพระ ร. ๗๕๑

พระไพรัชนำคำให้การหลวงนาวาเกนิกร ร. ๗๕๓

คำให้การหลวงนาวาเกนิกรเรื่องความจีนฮี้ ร. ๗๕๔ มากับ ๗๕๓

นายเสนอรายงานนักโทษพ้นกำหนด ร. ๗๕๕

นายเสนอกล่าวโทษขุนพัศดีขวา ว่าปล่อยอ้ายเหม็นผู้ร้าย ร. ๗๕๖

พระยาพิพัฒน์ถวายหนังสือ เรื่องได้ถามพระอินทรเทพเรื่องความอำแดงหรุ่น ร. ๗๕๗

พระเทพผลูเรื่องจีนเขียนทำเงินแดง ร. ๗๕๘

ร่างพระยาพิพัฒน์ตอบกงสุลฝรั่งเศส เรื่องความมาแลบ ร. ๗๕๙

พระราชหัตถ์ถึงสมเด็จกรมพระ เรื่องความมาแลบยุเลียน ร. ๑๖๐/๔๒

พระราชหัตถ์เซ็นเรื่องความจีนฮี้ ร. ๑๖๑/๔๒

พระราชหัตถ์ถึงเจ้าพระยายมราช เรื่องให้ปล่อยจีนเล็กพ้นโทษ ร. ๑๖๒/๔๒

วันที่ ๔๓๒๒ วันศุกร์ ขึ้น ๗ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เสด็จออกบ่ายโมงเศษ หลวงสุวรรณเฝ้ากราบทูลว่าช่างทำรูปพรรณว่างไม่มีการทำ พระยาอภัยรณฤทธิ์เฝ้าถวายริโปตชำระความผู้ร้ายลัก ช้าง ม้า โค กระบือ พระยาโชฎึก พระสวัสดิ์ เฝ้าเรื่องแต่งเก๋งวรสภาภิรมย์ พระยานรรัตน์เฝ้าถวายกล่องไม้จันทน์ กระโถนเขียนลายภาพต่างๆ สายนาฬิกากระ ดุมกระ ของเหล่านี้วังหน้าทำมาถวาย กรมหมื่นภูธเรศเฝ้าถวายตัวอย่างพานแว่นฟ้า พระยาไชยสุรินทร์เฝ้าเรื่องแขกเจาะโค้งตึกเสาชิงช้า ทรงเซ็นเรื่องราว นายเสนอกล่าวโทษขุนพัสดีขวาว่าทำผู้ร้ายหนี ทรงเซ็นให้เจ้าพระยายมราชชำระ นายเสนอรายงานคนโทษพ้นกำหนด ทรงเซ็นให้พ้นโทษ

เวลาทุ่มเศษเสด็จออกหอธรรมสังเวช พระยาศรีนำพระยานครนายก พระเจริญรัตนสมบัติเฝ้า ทรงธรรม พระศรีวิสุทธิวงศ์ถวายกัณฑ์หลวง มหาพันถวายกัณฑ์เจ้าภาพ เวลายามเศษเสด็จขึ้น

เจ้าพระยาสุรวงศ์ถวายหนังสือ เรื่องพระที่นั่งอนันตสมาคมชำรุด จะขอรับพระราชทานดูแลซ่อมแซม ร. ๗๖๐

มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์ว่า การที่จะทำพระที่นั่งอนันตสมาคมนั้นชอบแล้ว ร. ๑๖๓/๔๒

สมเด็จกรมพระถวายหนังสือ ว่าได้รับพระราชทานพระราชหัตถเลขาและคู่ร่างเรื่องเงินยุเลียนค้างเงินอ้ายสำอาง สงสัยเงินมากไป ร. ๗๖๑

พระองค์เจ้าเทวัญคิดรวมเงินค่าสิ่งของต่าง ๆ ที่นายห้างมาแลบยุเลียนค้างอ้ายสำอาง ร. ๗๖๒

มีพระราชหัตถเลขาถึงสมเด็จกรมพระ ว่าทรงสงสัยว่าเงินมากไปนั้น เพราะคิดทีหลังวันอ้ายสำอางเป็นโทษ ร. ๑๖๔/๔๒

วันที่ ๔๓๒๓ วันเสาร์ ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

วันนี้ทรงเครื่องใหญ่ที่พระตำหนัก บ่าย ๔ โมงเสด็จวัดพระแก้ว ทอดพระเนตรการต่างๆ แล้วเสด็จโรงงานทำพระเบ็ญจาสมเด็จกรมพระเฝ้า ตรัสอยู่จนเวลาบ่าย ๕ โมงเศษเสด็จกลับ ค่ำวันนี้ไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช เพราะทรงดำเนินไม่ถนัด ด้วยทรงพระประชวรพระยอด เวลาค่ำพระยาภาสกรวงศ์เฝ้า กับพระองค์เจ้าสาย ๕ ทุ่มเสด็จขึ้น เมื่อเวลาเสด็จกลับจากวัดพระแก้ว ทรงรับฎีการาษฎรทูลเกล้า ฯ ถวาย ๑๔ ฉะบับ

(หนังสือ) เจ้าพระยาภาณุวงศ์ทูลเกล้า ฯ ถวาย ลงวันศุกร์ ขึ้น ๑ ค่ำ เดือน ๙ ว่าด้วยทำหนังสือสัญญาแล้ว ร. ๗๖๗

พระยาพิพัฒน์ทูลเกล้า ฯ ถวายหนังสือกงสุลโปรตุเกตตอบพระยาพิพัฒน์ เรื่องความอำแดงหรุ่น ร. ๗๖๓

พระยาอัษฎงค์ ถึง พระยาพิพัฒน์ เรียกเงินค่าเตเลแกรฟ และเรื่องสมเด็จเจ้าพระยาไปถึง ร. ๗๖๔

เตเลแกรมเจ้าพระยาภาณุวงศ์ ได้รับความมองคุณะ และทูตได้รับตราฝรั่งเศส ร. ๗๖๕ มากับ

เตเลแกรมเจ้าพระยาภาณุวงศ์บอกกำหนดกลับ ร.ร. ๗๖๖ มากับ

ร. ๑๖๕/๔๒ พระราชหัตถเลขา ถึง พระยาพิพัฒน์ให้เบิกเงินให้พระยาอัษฎงค์ ค่าเตเลแกรฟ แลเรื่องความอำแดงหรุ่น

เจ้าพระยาสุรวงศ์ทูลเกล้า ฯ ถวายหนังสือนำหนังสือสมเด็จเจ้าพระยา ร. ๗๖๘

หนังสือสมเด็จเจ้าพระยาทูลเกล้า ฯ ถวายเรื่องไปปัตเตเวีย ลงวันอาทิตย์ ขึ้น ๒ ค่ำ เดือน ๑๐ มีเตเลแกรมมาด้วย ร. ๗๖๙

หนังสือสมเด็จเจ้าพระยา ถึง เจ้าพระยาสุรวงศ์บอกระยะทางที่ไปและจะกลับ มีเตเลแกรมด้วย ร. ๗๗๐ มากับ ๗๖๘

มีพระราชหัตถเลขา ถึง เจ้าพระยาสุรวงศ์ ตอบได้รับหนังสือสมเด็จเจ้าพระยา อัดไว้ในสมุดไปรเวตในหีบทรงพระอักษร

เตเลแกรมไม่ได้คัดไว้ เพราะอักษรและเนื้อความต้องกันกับ ร. แล ร. ซึ่งพระยาพิพัฒน์ทูลเกล้า ฯ ถวาย

หนังสือเกรฮานถวาย ร. ๗๗๑ (ก)

พระยาโชฎึก พระสวัสดิถวายหนังสือ ได้รับพระราชทานเงินไปแจกพระญวนในการกงเต๊ก ร. ๗๗๑ (ข)

วันที่ ๔๓๒๔ วันอาทิตย์ ขึ้น ๙ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เวลาบ่าย ๓ โมงครึ่ง เสด็จออก กรมหมื่นภูธเรศเฝ้า พระยานรรัตน์ถวายกาถม ๒๐ หีบหมากถม ๑๗ พระราชทานเงิน พระยาโชฎึก พระสวัสดิ์ เฝ้าเรื่องแต่งเก๋งวรสภาภิรมย์ กรมหมื่นนเรศร์เฝ้า พระนายไวยเฝ้า รับสั่งให้กรมหมื่นนเรศร์กับพระยานรรัตน์ไปตรวจที่ตำหนักด้วยลายปูนเพดานร่วง กรมหมื่นพิชิตเฝ้า รับสั่งให้เรียบเรียงสปิช พระไพรัชเฝ้าถวายหนังสือพระยาพิพัฒน์ พระราชโยธาเทพเฝ้าถวายหนังสือพระยารัตนโกษา ย่ำค่ำเสด็จขึ้น วันนี้ไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช

ร. ที่ ๑๖๖/๔๒ มีพระราชหัตถเลขาถึงทูลกระหม่อมพระองค์ใหญ่ให้ตั้งเงินเดือน นายพิสนท์ หลวงนริศร์ เสมียนบัญชีกลาง พระยานรรัตน์ พระนายไวย

พระยานรรัตน์ถวายบัญชีราคากาและหีบหมากถม ร. ๗๗๕

พระยาพิพัฒน์ถวายหนังสือพระยาอัษฎงค์ถึงพระยาพิพัฒน์ นำเตเลแกรม ร. ๗๗๒

เตเลแกรมชาติเมซัน ถึง กงสุลสยามที่สิงคโปร์ว่าทูตสยามออกจากมาเซลแล้ว ร. ๗๗๓

พระยารัตนโกษาทูลเกล้า ฯ ถวายเรื่องพระโกศพระอัฏฐิ ได้สั่งให้ช่างทำแล้ว ร. ๗๗๔

มิสเตอร์อาลบาสเตอร์ถวายหนังสือพิมพ์ เรื่องกอลอแนลคอดอง ร. ๗๗๖

โทรเลขฉะบับหนึ่ง บอกเรือกงษี เรือบางกอกเข้ามา

วันที่ ๔๓๒๕ วันจันทร์ ขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เวลาบ่ายโมง ๔๕ มินิตเสด็จออก พระยานรรัตน์เฝ้า เรื่องซ่อมแซมตำหนัก นายพลพันเฝ้าถวายกาถังนากกา ๑ พระราชทานเงิน ๑๐๒/๔ กรมหมื่นภูธเรศเฝ้าถวายตัวอย่างทองคำที่ย้อม กรมหมื่นพิชิตเฝ้า ทูลกระหม่อมพระองค์น้อยเฝ้า ถวายคำปรึกษาเรื่องความทหารปืนใหญ่กับทหารหน้าวิวาทกัน ยังไม่ได้ทรงเซ็น

เวลาค่ำไม่เสด็จออก ไม่มีราชการอันใดในวันนี้

(หนังสือ) เจ้าพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์ ทูลเกล้า ฯ ถวายหนังสือนำร่างตอบมิสเตอร์ปัลเครฟ ร. ๗๗๗

ร่างหนังสือตอบมิสเตอร์ปัลเครฟ เรื่องความกะเหรี่ยงเมืองกาญจนบุรี ร. ๗๗๘ มากับ ๗๗๗

ร. ที่ ๑๖๗/๔๒ มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์ เรื่องร่างตอบมิสเตอร์ปัลเครฟนั้นดีแล้วให้ตอบไปเถิด

ทูลกระหม่อมพระองค์น้อย ถวายหนังสือสำเนาคำปรึกษาทหารวิวาทกัน ร. ๗๘๐

พระอินทรเทพขอรับพระราชทานเลขพระพี่เลี้ยงเอม ร. ๗๘๑

ร. ที่ ๑๖๘/๔๒ มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์ ถามเรื่องเตเลแกรฟและเรื่องคลอง

รับคำโทรเลขมาจากเมืองสมุทรปราการ ๓ ฉะบับ

๑ บอกเรือออกไปลำ ๑

๒ ได้ข่าวจากเรือโปสตโบต บอกว่าเรือยอชสมเด็จเจ้าพระยาและเรือนฤเบนทรบุตรีทอดอยู่นอกสันดอน บัดนี้เรือนฤเบนทร์ถึงปากน้ำเวลาเช้า ๔ โมงครึ่ง

๓ บอกเรือสมเด็จเจ้าพระยามาถึง ใช้จักรมากรุงเทพ ฯ

วันที่ ๔๓๒๖ วันอังคาร ขึ้น ๑๑ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เวลาบ่าย ๒ โมงเศษเสด็จออก พระนายเสมอใจ นำนายแจ้ง นายนุ่ม นายสุด นายชื่น หลานหลวงวรนารถ ถวายตัวเป็นมหาดเล็ก นายพลพันเฝ้าถวายกาถังนากกา ๑ พระราชทานเงิน ๕๘/๕๖ พระนายไวยเฝ้าถวายตัวอย่างตั๋วคุ้มสักทหาร พระอมรเฝ้า กรมหมื่นภูธเรศเฝ้าถวายดุมทองเม็ดเล็กๆ ทอดพระเนตร เวลาค่ำไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช กรมหมื่นพิชิต พระยาภาส พระองค์เทวัญเฝ้า ๒ ยามเสด็จขึ้น

(หนังสือ พระยาอาหารบริรักษ์ เรื่องความนายเวรรอดหาว่านายพรลักจุดต้นเข้าที่นานายเวรรอด ร. ๗๘๓

พระนายไวยทูลเกล้า ฯ ถวายรายชื่อทหารสมัคร ร. ๗๘๒

ร. ๑๖๙/๔๒ มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาพลเทพ ถามเรื่องคลองที่ขุดตำบลลาดชะโด

พระยาอาหารบริรักษ์ถวายริโปตความกรมนา

วันนี้สมเด็จเจ้าพระยากลับมาถึง

วันที่ ๔๓๒๗ วันพุธ ขึ้น ๑๒ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

บ่ายโมงเศษเสด็จออก สุ่นภรรยาพระยาโชฎึกกับหลวงนริศร์เฝ้า บ่าย ๓ โมงเศษ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์เฝ้าที่ห้องน้ำเงิน เกือบย่ำค่ำจึงกราบถวายบังคมลากลับไป วันนี้ไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช

วันนี้สวดมนต์ที่โรงหล่อ ในการหล่อพระพุทธรูปฉลองพระองค์สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรรณาภรณ์

ที่วัดเทพศิรินทราวาส สวดมนต์ยกอกไก่พระอุโบสถ แต่ไม่ได้เสด็จทั้งสองแห่ง

(หนังสือ เจ้าพระยาพลเทพริโปตคลองที่โปรดเกล้า ฯ ให้ขุดแต่คลองบางคี่ถึงคลองตเข้ใหญ่ ร. ๗๘๔

เจ้าพระยามหินทร์ เรื่องขอรับพระราชทานให้จัดการเรื่องจะจับสัก เรื่องคนที่ไม่ได้สักหมายหมู่มีแต่บัญชีสำมะโนครัวไม่มีสิ่งใดเป็นสำคัญ ร. ๗๘๕

วันที่ ๔๓๒๘ วันพฤหัสบดี ขึ้น ๑๓ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เช้าโมงหนึ่งเสด็จโรงหล่อ ครั้นได้ฤกษ์ทรงเททอง แล้วเสด็จกลับเข้าที่ บ่าย ๕ โมงเสด็จออก พระยาสมบัติยาธิบาลเฝ้า แล้วกรมหมื่นภูธเรศร์เฝ้า หลวงจักรยานานุพิจารณ์เฝ้าถวายตู้กระจก ๒ ตู้

ทุ่มเศษเสด็จออกหอธรรมสังเวช หลวงสวัสดิ์นคเรศ คัดคำปรึกษาโทษอ้ายนิน ยิงอ้ายจีนอยู่ตายฉะบับ ๑ คัดคำให้การและคำชันสูตรบาดแผล ความผู้ร้ายลอบเอามีดเชือดคอนายตั้งหมอฝรั่งฉะบับ ๑ เรื่องอ้ายแดงง้างกำไลหนูไป๋ฉะบับ ๑ พระศรีวิสุทธิวงศ์ถวายเทศน์กัณฑ์หลวงเป็นวันยกครบ ๗ วัน ครั้นจบแล้วพระราชทานสัญญาบัตร ตั้งนายพลอยทหารมหาดเล็กเป็นสมิงพัตเบิตปลัดกรมดั้งทองขวา ตั้งนายจิตรมหาดเล็กเป็นหลวงพิบูลย์สมบัติ เวลายาม ๑ เสด็จขึ้น

วันนี้ที่วัดเทพศิรินทราวาส ฤกษ์ยกอกไก่พระอุโบสถเช้า ๒ โมง สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ เสด็จไปยก

(หนังสือ เจ้าพระยาสุรวงศ์ นำริโปตคลอง และริโปตโทรเลขทูลเกล้า ฯ ถวาย ร. ๗๘๖

ริโปตพระยาดำรงราชพลขันธ์ว่า ได้ขุดคลองแต่คลองพระโขนงไปถึงเมืองฉะเชิงเทรา ร. ๗๘๗

ริโปตพระโทรเลขว่าด้วยการโทรเลขที่ทำ ร. ๗๘๘

ริโปตหลวงจำนงพลภักดิ์ ขุนพิบูลย์สมบัติ เรื่องคลองขุดใหม่แต่คลองมหาสวัสดิ์ไปออกลำพระยา ร. ๗๘๙

พระยาราชรองเมืองถวายหนังสือ ว่าด้วยผู้ร้ายแทงคอนายตั้งหมอฝรั่ง ร. ๘๙๐

พระยาราชรองเมือง เรื่องอ้ายแดงจะง้างกำไลหนูไป๋ ขุนเกศวินาศ นายอ่วม จับได้ ร. ๗๙๑

วันที่ ๔๓๒๙ วันศุกร์ ขึ้น ๑๔ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

บ่ายโมง ๒๐ มินิตเสด็จออก ทรงร่างสปิช แล้วอาลบาสเตอร์เฝ้าเรื่องแต่งมิวเซียม นายผลพันเฝ้าเรื่องปลูกไผ่ พระอมรวิสัยเฝ้าถวายบัญชีภาษีเมืองตะวันตกที่พระยามนตรีให้จีนผูกทำไป กรมหมื่นภูธเรศร์ พระยานรรัตน์เฝ้า กรมหมื่นพิชิตเฝ้าถวายตุ๊กตากล พระนายไวยเฝ้าถวายบัญชีของตั้งมิวเซียม กรมหมื่นนเรศร์เฝ้าถวายบิลซื้อของต่าง ๆ แล้วทรงเรื่องจัดที่เฉลิมพระชนมพรรษา

๒ ทุ่มเสด็จออกหอธรรมสังเวช พระสาธุศีลสังวรถวายเทศน์กัณฑ์หลวง มหา..วัดราชบุรณะถวายเทศน์กัณฑ์เจ้าภาพ โปรดเกล้า ฯ พระราชทานสัญญาบัตร์ ตั้งจีนเสงเป็นหลวงพิไชยวารี จีนฮีเป็นหลวงพิพิธภัณฑ์พิจารณ์ จีนโป๊เป็นหลวงวารีราชายุตก์ นายทิมเป็นขุนวินิจฉัยชาญคดี ยาม ๑ เสด็จขึ้น

จมื่นสุรฤทธิ์ถวายเรื่องราวกล่าวโทษหลวงโจมจตุรงค์ ว่าเอากระสุนยิง ทรงเซ็นให้พระพิเรนทร์ชำระ ร. ๗๙๒

พระอมรวิสัยถวายบัญชีภาษีเมืองตะวันตก ที่พระยามนตรีให้จีนผูกทำไป ร. ๗๙๓

พระองค์เจ้าดิศวรกุมารถวายหนังสือ เรื่องหม่อมเจ้าต่อม เรื่องแตรวง เรื่องคนสมัคร เรื่องเฉลิมพระชนมพรรษา เรื่องซ่อมแซมปืน

รับโทรเลขฉะบับหนึ่ง บอกเรือเข้ามาลำ ๑ ออกไป ๒ ลำ

/*๑๐๐วันที่ ๔๓๓๐ วันเสาร์ ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เช้าเสด็จลงพระที่นั่งไพศาลทักษิณ บ่าย ๓ โมงครึ่งเสด็จออก พระยานรรัตน์เฝ้าถวายหีบเครื่องมือช่างไม้ว่าจะทำฉลาก พระองค์เจ้าเทวัญเฝ้า

ยามหนึ่งเสด็จลงพระที่นั่งไพศาลทักษิณ สวดเสดาะ ๕ รูป พระสงฆ์วัดราชประดิษฐ์ โหรพลีเทวดา เวลา ๘ ทุ่มเสด็จขึ้น

มีพระราชหัตถเลขาถึงพระยาราชรองเมือง พระเทพผลูจะแจกเงินคนชราในการเฉลิมพระชนมพรรษา ร. ๑๗๐/๔๒

มีพระราชหัตถเลขาถึงพระองค์เจ้าดิศวรกุมาร ตอบเรื่องหม่อมเจ้าต่อม เรื่องแตรวง เรื่องคนสมัคร เรื่องเฉลิมพระชนมพรรษา เรื่องซ่อมแซมปืน ท. ๒/๔๒

หนังสือแฟร์แบงก์ถวายเรื่องได้รับตราบุษปมาลา ขอบพระเดชพระคุณ ร. ๗๙๔

พระยาอัษฎงคตทิศรักษา เรื่องสมเด็จเจ้าพระยาไปเมืองบัตเตเวีย และเรื่องหนังสือสัญญา ร. ๗๙๕

มิสซิสบราซีได้รับของพระราชทาน ร. ๗๙๖

พระองค์เจ้าดิศวรกุมาร ขอพระบรมราชานุญาตให้ทหารจับคนเกะกะในวัง

โทรเลขบอกเรือมาตบันเข้ามา

วันที่ ๔๓๓๑ วันอาทิตย์ แรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เช้า ๕ โมงเสด็จออกเลี้ยงพระ ที่พระที่นั่งไพศาลทักษิณ ๕ รูป เลี้ยงพระแล้วตั้งเครื่องสังเวยเทวดา พระศรีสุนทรโวทารอ่านคำสังเวย ย่ำเที่ยงเสด็จขึ้น

บ่าย ๔ โมงเสด็จออกพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย สมเด็จพระวันรัตถวายเทศน์รัตนสูตรแล้วเสด็จขึ้น

ย่ำค่ำเสด็จออกวัดพระแก้ว ทรงจุดเทียนสวดมนต์ ๕ รูป เสด็จกลับประทับเก๋งวรสภาภิรมย์ ขุนนางเฝ้า ครู่หหนึ่งเสด็จเข้าในพระที่นั่งอมรินทร์ พระสงฆ์คณะธรรมยุติกา ๒๐ รูปสวดมนต์ มีกรมพระปวเรศเป็นต้น ๕ ทุ่มเสด็จขึ้น ในการเฉลิมพระชนมพรรษาคราวนี้ตามโคม ๓ วัน นับวันนี้เป็นต้นไป

วันที่ ๔๓๓๒ วันจันทร์ แรม ๒ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เช้า ๕ โมงเสด็จออกพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย เลี้ยงพระ ๖๐ รูป แล้วพระศรีสุนทรโวหารอ่านคำสังเวย เวลาย่ำเที่ยง ๓๐ นาทีเสด็จขึ้นสู่ที่สรงมุรธาภิเษก บ่ายพระพักตร์ทิศหรดี สรงแล้วทรงฉลองพระองค์ครึ่งยศดำ ทรงตราช้างเผือก พระยาพิทักษ์ภูบาล หลวงกันภยุบาทว์ นำนายเพิ่มไพร่หลวงรักษาพระองค์ถวายพระแก้วองค์หนึ่งสีขาว พระองค์นี้ว่าเป็นของอาจารย์ให้ไว้ อาจารย์นั้นอยู่ที่วัดโคกไผ่แขวงกรุงเก่า เนื้อแก้วขาวกว่าพระเชียงแสน เสมอพระพุทธบุษยรัตน์น้อย แล้วเสด็จถวายของพระแล้วมีเทศน์กัณฑ์หนึ่ง พระพิมลธรรมถวายเทศน์มงคลสูตร บ่าย ๒ โมงเสด็จขึ้นแจกทานคนชราที่ข้างในคนละ ๑ สลึง ๒๐๐ คน เป็นเงิน ๑๒ ตำลึง ๒ บาท เจ้านายออกไปแจกที่ศาลาลูกขุนและที่หอรัษฎากรพิพัฒน์ ๒๘๙๑ คนๆละ เงิน

บ่าย ๔ โมงทรงฉลองพระองค์ฟรอกโค๊ต เสด็จออกทางประตูพรหมประทับมิวเซียม คนต่างประเทศมาประชุม แล้วตรัสพระราชปฏิสันถารแก่คนต่างประเทศแล้ว เสด็จทอดพระเนตรของต่างๆ ครั้นถึงที่โธรนมิสเตอร์อาลบาสเตอร์ชักม่านเปิดออก ในนั้นมีพระรูปพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มิสเตอร์แกรซีทูลเกล้า ฯ ถวาย เวลาจวนย่ำค่ำเสด็จกลับจากมิวเซียม ประทับเก๋งวรสภาภิรมย์แจกทานคนชราคนละ ๑ สลึง ๒๐๐ คน เงิน ๑๒ ตำลึง ๒ บาท แล้วพระราชทานเงินแก่นายช่วงซึ่งทูลเกล้า ฯ ถวายพระแก้ว เป็นเงิน ๓ ชั่ง เสด็จขึ้น

๒ ทุ่มเสด็จวัดพระแก้ว ทรงจุดเทียนนมัสการพระราชาคณะ ๑ เปรียญ ๔ รวม ๕ รูปสวดมนต์ เสด็จกลับจากวัดพระแก้วประทับเก๋งวรสภาภิรมย์ ขุนนางข้าราชการเฝ้าพร้อมกัน แล้วเสด็จเข้าในพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ทรงจุดเครื่องนมัสการ แล้วทรงจุดที่พระที่นั่งไพศาลทักษิณ เสด็จออกพระสงฆ์วัดราชบพิธ ๒๘ รูป หม่อมเจ้าพระอรุณนิภาคุณากรนำ ถวายธรรมจักรและสัตตปริตร ในการฉลองพระพุทธรูปพระชนมพรรษา มีดอกไม้เพลิงด้วย (ทรงจัดเมื่อเสด็จกลับจากวัดพระแก้ว) ๕ ทุ่มเสด็จขึ้น วันนี้วังหน้ามาเฝ้าในพระที่นั่งอมรินทร์

เมื่อเสด็จออกเลี้ยงพระ เช้าวันนี้รับสั่งกับเจ้านายถึงพระมีโทษ ๔ ประการ ไม่ควรเทศน์ในการมงคล คือ ๑ ไม่เชื่อความรู้ ดูถูกวิชาของตัวและดูถูกผู้ฟังด้วย ๒ ไม่พอใจจะอ่านหนังสือที่เขียนมา มักว่าเหลิงเจิ้งไปไม่มีสติ ๓ ล้นเป็นพื้นเป็นธรรมดา มักอวดดี ๔ ขี้เกียจเทศน์ ไม่ตั้งใจตามความที่ตัวเทศน์

(หนังสือ) ดมลูอิศสังฆราชเยราเชน และบาดหลวงทั้งปวงถวายพระพรในการเฉลิมพระชนมพรรษา ร. ๗๙๗

มิสเตอร์ซีกเกลส์ถวายพรเป็นคำโคลง ร. ๗๙๘

วันที่ ๔๓๓๓ วันอังคาร แรม ๓ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เสด็จออกพระที่นั่งอมรินทร์ เวลา ๕ โมงเช้าเลี้ยงพระสงฆ์ ๒๘ รูป สังเวยเทวดา เวลาย่ำเที่ยงเสด็จออกพระที่นั่งอนันตสมาคม กรมหลวงวรศักดาพิศาลถวายพระพรแทนพระบรมวงศานุวงศ์ เจ้าพระยาธรรมาธิกรณ์ถวายพระพรแทนข้าราชการทั้งปวง มิสเตอร์ปัลเครฟ ถวายพระพรแทนผู้แทนคอเวอนแมนต์ต่างประเทศ แล้วทรงสปิชตอบ เสด็จขึ้นจากพระที่นั่งอนันตสมาคม แล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ พระราชทานเงินแก่ข้าราชการฝ่ายในที่สูงอายุ ๑๔ คนๆ ละ ๑๐ ตำลึง ผ้านุ่งห่ม ๒ สำรับ แล้วเสด็จออกพระที่นั่งอมรินทรวินิฉัย แจกเงินข้าราชการฝ่ายหน้าที่สูงอายุ ๑๔ คน ผ้านุ่งห่ม ๒ สำรับ แล้วทรงฟังธรรม พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ ถวายเทศน์เทวตาอุททิศ บ่ายเสด็จขึ้น เจ้านายเข้าไปถวายของต่างๆ ในพระที่นั่งบรมราชสถิตมโหฬาร ที่ศาลาลูกขุนและหอรัษฎาแจกทานคนชรา เจ้านายไปแจกรวมคนชรา ๒๘๙๑ คนๆ ละ ๑ สลึงเงิน เวลาบ่าย ๕ โมงเสด็จออกแจกทานที่เก๋งวรสภาภิรมย์ ๒๐๐ คน ๆ ละ เงินที่ข้างใน ๒๐๐ คนๆ ละ เงิน เสด็จขึ้น

๒ ทุ่มเสด็จวัดพระแก้ว สวดมนต์ ๕ รูป แล้วเสด็จเข้าในพระที่นั่งอมรินทร์ พระสงฆ์มหานิกาย หม่อมเจ้าพระสังวรวรประสาทนำ เวลายามเศษเสด็จขึ้น

วันนี้ยิงสลุต ๓ คราว เช้าคราวหนึ่ง กลางวันคราวหนึ่ง ค่ำคราวหนึ่ง

ที่วังสราญรมย์มีการเต้นรำ เชิญพระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชการและคนต่างประเทศมาประชุมเป็นอันมาก

คำสปิชกรมหลวงวรศักดาพิสาล ถวายพระพรแทนพระบรมวงศานุวงศ์ทั้งปวง ร. ๗๙๙

คำสปิชเจ้าพระยาธรรมาธิกรณ์ ถวายพระพรแทนข้าราชการทั้งปวง ร. ๘๐๐

คำสปิชกงสุลเยเนอราลอังกฤษ ถวายพระพรแทนผู้แทนคอเวอนแมนต์ต่างประเทศทั้งปวง ร. ๘๐๑

ทรงสปิชตอบพระบรมวงศานุวงศ์ และข้าราชการ และผู้แทนคอเวอนแมนต์ต่างประเทศ

มีพระราชหัตถเลขาตอบดมลูอิสสังฆราช ร. ๑๗๑/๔๒

มีพระราชหัตถเลขาตอบมิสเตอร์ซิกเกลส์ ร. ๑๗๒/๔๒

ทูลกระหม่อมพระองค์ใหญ่ถวายพระพร

มีพระราชหัตถเลขาตอบทูลกระหม่อมใหญ่ ร. ๑๗๓/๔๒

พระองค์เจ้าเทวัญอุทัยวงศ์ ถวายพระพร

พระองค์เจ้าโสณบัณฑิต ถวายพระพร

หลวงอังกนิศร ริโปตคนเข้ามิวเซียม

มิสเตอร์ซิกเกลส์ถวายหนังสือพิมพ์อเมริกัน

สำเนาหนังสือพิมพ์อเมริกัน

โทรเลขบอกเรือกลไฟฮอลันดาชื่ออีกรอนเข้ามา

เรือกลไฟอังกฤษชื่อมาตบันออกไป

วันที่ ๔๓๓๔ วันอาทิตย์ แรม ๔ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เช้า ๕ โมงเสด็จออกพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย เลี้ยงพระที่สวดมนต์ในพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ๓๐ รูป ที่สวดมนต์ในวัดพระแก้ว ๓ วันมารวมฉัน ๑๕ รูป ฉันแล้วหม่อมเจ้าพระอรุณนิภาคุณากรถวายเทศนาเมตตสูตร์ บ่าย ๒ โมงเสด็จขึ้น เจ้านายไปแจกทานที่ศาลาลูกขุน ๒๘๙๒ คนๆละสลึงเงิน ที่เก๋งวรสภาภิรมย์ ไม่เสด็จออก โปรดให้เจ้านายแจกทานคนชรา ๒๐๐ คนๆละสลึงเงิน ที่ข้างใน โปรดให้พระเจ้าลูกเธอแจก ๒๐๐ คนๆ ละสลึงเงิน ๕๐ บาท แจกในเวลาบ่ายทั้งนั้น

เวลา ๒ ทุ่มเสด็จออกพระที่นั่งอมรินทรวินิฉัย สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ถวายเทศน์มงคลวิเศษ จบเวลายามเศษ เสด็จขึ้นการพระราชกุศลในการเฉลิมฉลองพระชนมพรรษา

เสดาะพระเคราะห์

 

สวดธรรมยุติกาเฉลิมพระชนมพรรษา

๖๐

 

สวดฉลองพระชนมพรรษา

๒๘

 

สวดมหานิกายสวดเฉลิมพระชนมพรรษา

๓๐

๑๒๓

พระสงฆ์สวดมนต์วัดพระแก้ว ๓ วัน ๆ ๕ รูป

๑๕

๑๓๘

เทศนา ๕ กัณฑ์

๕ ส่วน

๑๔๓

แจกทานข้าราชการฝ่ายหน้าฝ่ายในตามปีพระชนมพรรษา ๒๘

แจกทานคนชราเท่าวันพระชนมพรรษา ที่ศาลาลูกขุนและหอรัษฎากรพิพัฒน์ ๓ วัน ๘๖๗๔ ที่เก๋งวรสภาภิรมย์ ๓ วัน ๖๐๐ ข้างใน ๓ วัน ๖๐๐ รวม ๙๘๗๔

วันที่ ๔๓๓๕ วันพฤหัสบดี แรม ๕ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เสด็จออกบ่าย ๒ โมง กรมหมื่นภูธเรศร์เฝ้า พระไพรัชเฝ้าถวายหนังสือเจ้าพระยาภาณุวงศ์ แล้วพระยาภาสเฝ้า ค่ำไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช ไม่มีราชการ

สมเด็จเจ้าพระยาถวายหนังสือขอชำระความผู้ร้ายเมืองราชบุรี

มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์ เรื่องสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรี รับชำระผู้ร้ายนั้นเป็นการดีแล้ว ร. ที่ ๑๗๔/๔๒

พระยาพิพัฒน์โกษาทูลเกล้า ฯ ถวายหนังสือพระยาอัษฎงคต นำเตเลแกรมเจ้าพระยาภาณุวงศ์ เตเลแกรมเจ้าพระยาภาณุวงศ์ ถึงกงสุลสยามเมืองสิงคโปร์ว่ามาถึงเอเดน ถามสมเด็จเจ้าพระยากลับหรือยัง

สำเนาหนังสือเจ้าพระยาภาณุวงศ์ ถึงพระยาพิพัฒน์เรื่องสัญญาตกลงแล้ว แต่ยังไม่ได้ลงชื่อ

เจ้าพระยาภาณุวงศ์ทูลเกล้า ฯ ถวาย เรื่องสัญญาตกลงกันและจะไปฝรั่งเศส

ร่างสัญญาที่ตกลงกันทั้งภาษาอังกฤษภาษาไทย

สำเนาหนังสือหลอดแกรนวิล ทำให้ราชทูตในการสัญญาตกลงกันมีแปล

สำเนาหนังสือราชทูตทำให้หลอดแกรนวิลในการสัญญาตกลงกันมีแปลด้วย

สำเนาหนังสือหลอดแกรนวิล ทำให้ราชทูตอังกฤษที่อยู่ทุกประเทศส่งร่างสัญญาไป

เจ้าพระยาภาณุวงศ์ทูลเกล้า ฯ ถวายเรื่องสำเนาเมืองเชียงแสนยังไม่ได้รับ ตราช้างเผือกได้ให้ปรินส์ชาลปรินส์วิลเลียมแล้ว คอเวอนแมนต์อังกฤษทำสัญญาด้วยเตอรกี กวีนเสียจริต

เจ้าพระยาภาณุวงศ์ทูลเกล้า ฯ ถวายบอกอาการเจ็บของท่านและพระยารัตนโกษา และจะกลับ

เจ้าพระยาภาณุวงศ์ทูลเกล้า ฯ ถวายเรื่องไปฝรั่งเศส เปรสิเดนต์ยังไม่อยู่

เจ้าพระยาสุรวงศ์นำหนังสือเจ้าพระยาภาณุวงศ์ถวาย

สำเนาหนังสือเจ้าพระยาภาณุวงศ์ ถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์ เรื่องทำสัญญา ๒๐ ข้อ ตกลงกัน

มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์ ได้รับหนังสือเจ้าพระยาภาณุวงศ์แล้ว และปัลเครฟยืมเรือสุริยมณฑล ร. ๑๗๕/๔๒

พระนายไวยถวายริโปตหลวงบริคุตเรื่องครัวทหารหน้า

พระนายไวยถวายริโปตกงสีวัดพระแก้ว ซึ่งเจ้านาย นายด้านตั้งแซงชั่นเบิกเงินไปทำการ

พระสยามธุรานุรักษ์ส่งคำแปลหนังสือพิมพ์ฝรั่งเศส

โทรเลข ๒ ฉะบับ ฉะบับ ๑ บอกกรมพระราชวังเสด็จลงไปเมืองสมุทร ฉะบับ ๑ บอกเรือปากน้ำ เรือโกไลยอา เรือแวนโนราเข้ามา เรือดีวันนา เรือแลบิตออกไป

วันที่ ๔๓๓๖ วันศุกร์ แรม ๖ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

บ่ายโมงเสด็จออก พระยานรรัตน์เฝ้า ค่ำไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช ไม่มีราชการ

พระเทพผลูถวายหนังสือเรื่องอ้ายจีนสงตีเมียตาย

พระยาราชรองเมืองทูลอาการป่วย

เจ้าพระยาสุรวงศ์ถวายหนังสือสมเด็จเจ้าพระยา ถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์ เรื่องจับผู้ร้ายได้และไปถึงราชบุรีแล้ว

พระยาพิพัฒน์ถวายหนังสือมิสเตอร์ปัลเครฟ ถึงพระยาพิพัฒน์ส่งสำเนาหนังสือสิเกรตารีอินเดีย

สำเนาหนังสือสิเกรตารีคอเวอนเมนต์อินเดีย ถึงกงสุลอังกฤษว่าด้วยจะทำทางโทรเลขทางบ้านคำยะ

มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์เรื่องโทรเลข และเรื่องสมเด็จเจ้าพระยาจับผู้ร้ายได้ทรงทราบแล้ว ร. ๑๗๖/๔๒

พระยาอัษฎงค์ถวายหนังสือถวายพระพรในการเฉลิมพระชนมพรรษา

มีพระราชหัตถเลขาถึงพระยาอัษฎงค์ ทรงตอบขอบใจที่ถวายพระพร ร. ๑๗๗/๔๒

เจ้าพระยามหินทร์ เรื่องนายทิมเล่ห์อาวุธถวายเลขเป็นทหารหน้า

เจ้าพรหมเทวาเรื่องที่บ้านบางยี่ขัน

มีพระราชหัตถเลขา ถึงเจ้าพระยามหินทร์ตอบได้ทรงรับหนังสือที่มีมาทุกฉะบับ ร. ๑๗๘/๔๒

โทรเลขบอกเรือบันยงเส็ง เรือกอนโซเลชันเข้ามา

วันที่ ๔๓๓๗ วันเสาร์ แรม ๗ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เสด็จออกบ่ายโมงเศษ พระองค์สายเฝ้าเรื่องที่สวนที่นาประทุมวัน กรมหมื่นพิชิตเฝ้า พระยานรรัตน์เฝ้า พระยาภาณุวงศ์เฝ้า ค่ำไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช ทรงเซ็นเรื่องราวพระยาราชรองเมือง ๒ ฉะบับ เรื่องราวเจ้าพรหมเทวานุเคราะห์วงศ์ฉะบับ ๑

หนังสือเจ้าพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์ ขอรับพระราชทานชื่อคลอง

มีพระราชหัตถเลขาตอบเจ้าพระยาสุรวงศ์ พระราชทานชื่อคลองราชาภิรม ซึ่งขุดใหม่ตั้งแต่คลองมหาสวัสดิ์ไปออกลำพระยา ร. ๑๗๙/๔๒

เจ้าพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์ เรื่องโทรเลขจะเซอร์เวย์ทางใหม่ และนำริโปตกัปตันลอฟตัสและเดวิซันถวาย

สำเนาริโปตกัปตันลอฟตัส เรื่องโทรเลข

สำเนาริโปตเดวิซัน เรื่องโทรเลข

มีพระราชหัตถเลขา ตอบเจ้าพระยาสุรวงศ์เรื่องโทรเลข ร. ๑๘๐/๔๒

พระยาภาสถวายหนังสือ ยอชออร์ตอน

สำเนาหน้าสือ โรดิ ซต. ก. ช๎ย. เดวิซอน

พระเสมอใจถวายเรื่องโปสต์ออฟฟิศ

มีพระราชหัตถ์ถึงสุ่นเมียพระยาโชฎึกเรื่องของสั่งหลวงนายสิทธิ์ ป. ๑๐/๔๒

รับโทรเลขบอกเรือเข้าออกฉะบับ ๑

วันที่ ๔๓๓๘ วันอาทิตย์ แรม ๘ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เลี้ยงพระตักบาตรน้ำผึ้งที่พระพุทธรัตนสถาน ไม่ได้เสด็จออก บ่าย ๒ โมงเสด็จออก มหาดเล็กถวายตัว ๓ คน หม่อมราชวงศ์เจริญมหาดเล็กถวายชามอย่างเก่า ๓ ชาม พระยานรรัตน์พระนายไวย ถวายเสื้อหมวกทหารหน้าเป็นตัวอย่างที่จะใช้ราชการต่อไป พระอมรวิสัยเฝ้า พระไพรัชเฝ้าถวายหนังสือ หลวงวิทยาธิกรณศักดิ์ถวายเรื่องราว หม่อมเจ้าจรถวายตู้เป็นเขาป่าไม้ ๒ ตู้ พระองค์สายเฝ้าทูลลาไปสิงคโปร์ หม่อมนราเฝ้าถวายหนังสือ ทูลกระหม่อมพระองค์น้อยเฝ้าถวายกล่องหนังฝรั่ง พระราชทานเงิน ๓๐๐ บาท

ค่ำไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช ขรัวหยาเฝ้าเศกถวายพระพรในการเฉลิมพระชนมพรรษา

พระยาพิพัฒน์ถวายสำเนาริโปต ว่าด้วยเรื่องผู้ร้ายที่แขวงเมืองตาก

มีพระราชหัตถ์เลขาถึงสมเด็จกรมพระให้มีตราถึงพระยาสุจริต ให้จับผู้ร้ายให้ได้ ถ้าไม่ได้ตัวให้สืบว่าผู้ร้ายอยู่แห่งใด ถ้าความนี้ไม่จริงให้ชี้แจงลงมา ถ้าไม่สืบสวนจะมีผิด ร. ๑๘๑/๔๒

พระยานรรัตน์ถวายหนังสือ ว่าตั้งฎีกาเบิกเงินโรงกระสาปน์ เจ้าพนักงานไม่รับฎีกา

มีพระราชหัตถ์ถึงเจ้าพนักงานคลังมหาสมบัติให้จ่ายเงินให้แก่พระยานรรัตน์ ร. ๑๘๒/๔๒

เจ้าพระยาสุรวงศ์ถวายหนังสือตอบพระราชหัตถเลขาเรื่องเซอร์เวย์ทางโทรเลข ได้ร่างคำตอบให้พระยาพิพัฒน์

พระยาพิพัฒน์ทูลเกล้า ฯ ถวายร่างเจ้าพระยาสุรวงศ์ ร่างให้ตอบมิสเตอร์ปัลเครฟเรื่องจะเซอร์เวย์ทางโทรเลขใหม่

หลวงวิทยาธิกรณศักดิ์ ถวายเรื่องราวกล่าวโทษอ้ายโสชายชู้ว่าลักพาภรรยาไป

เจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรง ถวายหนังสือขัดข้องเรื่องอ้ายอินเป็นเลขส่วยทองเมืองนครศรีธรรมราช เป็นเลขเมืองชั้นนอก จะสักกลัวจะผิดพระราชกำหนด

หม่อมนราธิราช ขอรับพระราชทานที่ตำบลบ้านญวน

หลวงอังกนิศรถวายริโปตพระสงฆ์สามเณรดูมิวเซียม

โทรเลขบอกเรือบันยงเส็ง เรืออีเกริน เรือบางกอกออกไปฉะบับ ๑ บอกเรือริเยนต์เข้ามา

วันที่ ๔๓๓๙ วันจันทร์ แรม ๙ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เสด็จออกบ่าย ๒ โมง พระยานรรัตน์เฝ้าถวายกล่องจันทน์กะโถน เขียนเรื่องรามเกียรติ์ ดุมกระ สายนาฬิกากระ ของวังหน้าทำทูลเกล้า ฯ ถวาย กรมหมื่นพิชิตกับพระเสมอใจเฝ้าทรงเรื่องโปสต์ออฟฟิศ พระนายไวยเฝ้าถวายหนังสือ พระยามหามนตรีเฝ้า เรื่องความข้าในทูลกระหม่อมปราสาทและฝีพายเหลือจ่าย กรมหมื่นภูธเรศร์เฝ้ากับเจ้าต๋ง

เสด็จออกหอธรรมสังเวช ๒ ทุ่ม หลวงพิพิธภักดีอ่านบอกเมืองศรีสวัสดิ์ส่งไม้ทำพระเมรุ เมืองนครเขื่อนขันธ์บอกทำบุญในการเฉลิมพระชนมพรรษา ขอถวายพระราชกุศล พระสาธุศีลสังวรถวายเทศน์กัณฑ์หลวง มหาจุ้ยถวายเทศน์กัณฑ์เจ้าภาพ ยามเศษเสด็จขึ้น

(หนังสือ) สุ่นถวายเรื่องราวกล่าวโทษหลวงศรีมโหสถ หลวงรัตนสมบัติว่ากดความให้เนิ่นช้า เรื่องอ้ายเต่าทาส

มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาพลเทพ ให้ปล่อยบุตรภรรยา อ้ายจีนเล็กขุนสมุทรวนิชากรพ้นจากโรงสี ร. ๑๘๓/๔๒

เจ้าพระยาพลเทพถวายหนังสือ เรื่องกรุงเก่าบอกลงมาว่าได้ทำบุญในการเฉลิมพระชนมพรรษาที่พระราชวังบางปอิน ขอถวายพระราชกุศล

โทรเลข เรือโกลรี เรือกงสีออกไป

เรือชื่อปีนีเข้ามา เจ้าพระยาสงขลา ให้ขุนศรีวังษานำมะหะหมัดยูเสาะกับเจะมะหะหมัดสลา เมืองตรังกานู คุมสิ่งของเครื่องสดับปกรณ์เข้ามาทูลเกล้า ฯ ถวาย

วันที่ ๔๓๔๐ วันอังคาร แรม ๑๐ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

บ่ายโมงครึ่งเสด็จออก พระยานรรัตน์เฝ้าถวายหนังสือ พระยามหาเทพเฝ้าเรื่องความผู้ร้าย พระไพรัชเฝ้ากับจมื่นไชยาภรณ์ ถวายความหลวงนริศร์ กรมหมื่นพิชิตเฝ้า

ทุ่มเศษเสด็จออกหอธรรมสังเวช พระยาศรีอ่านใบบอกเมืองนครเสียมราษฎร์ ๒ ฉะบับ ฉะบับ ๑ ว่าได้จารึกพระนามสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรรณาภรณ์สดับปกรณ์ ขอถวายพระราชกุศล ฉะบับ ๑ ว่าเลอเรเปรยันตัง ให้คนมาขอลอกหนังสือที่เสาศิลาพระนครวัด ได้ลอกไปแถ้ว กรุงเก่าบอกน้ำฝนต้นเข้า หลวงพิพิธภักดีอ่านบอกเมืองเพ็ชรบุรีเมืองราชบุรีส่งเครื่องพระเมรุ พระสุริยภักดีถวายเรื่องราวเรื่องแขกผู้ร้าย พระราชทานพระยาพิพัฒน์ไป พระสาธุศีลสังวรถวายเทศน์กัณฑ์หลวง มหาจุ้ยถวายเทศน์กัณฑ์เจ้าภาพ เวลายามเศษเสด็จขึ้น พระองค์เจ้าเทวัญถวายบานแผนกตั้งอากรรังนก กับเรื่องราวจีนว่าประมูลเงินกัน ๔ ฉะบับ ทรงเซ็นให้ตั้งจีนเหมือนตัวอากร พระสวัสดิ์วามดิษฐ์ประกันทำไป

มีพระราชหัตถเลขาถึงสมเด็จเจ้าพระยา เรื่องที่บ้านพระพหลพลพยุหเสนา ร. ๑๘๔/๔๒

พระยานรรัตน์ถวายหนังสือเรื่องผู้หญิงวิ่งราว ทรงเซ็นให้ลงโทษ

พระเทพผลูเรื่องอ้ายกรุดเมาสุราเรือล่มตาย

ทรัพย์ภรรยานายจัน กัปตันสตาฟกรมทหารหน้า เรื่องหลวงราชมุนีจะเอาตัวทาสว่าเป็นไพร่หลวง

ทูลกระหม่อมพระองค์ใหญ่ เรื่องแขกสั่งของพระสุริยภักดี

มีพระราชหัตถเลขาตอบทูลกระหม่อมพระองค์ใหญ่ ให้ส่งตัวแขกไปยังพระยาพิพัฒน์ ร. ๑๘๕/๔๒

ทูลกระหม่อมพระองค์ใหญ่ถวายหนังสือ เรื่องจัดการโปลิศฝั่งตะวันตก

ทรงตัดสินความนายฟ้าห้วนกับเจ้านครลำปาง ร. ๑๘๖/๔๒

วันที่ ๔๓๔๑ วันพุธ แรม ๑๑ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

บ่าย ๒ โมงเสด็จออก พระยาเวียงในนฤบาล พระพิเดชสงครามเฝ้าถวายแผนที่ นายพลพันเฝ้า พระองค์เจ้าสิงหนาท พระนายสรรเพ็ธเฝ้า เรื่องซื้อม้า ค่ำวันนี้ฝนตกมากไม่เสด็จออกหอธรรมสังเวช ไม่มีราชการ

มีพระราชหัตถเลขาถึงสมเด็จเจ้าพระยา ส่งเรื่องราวขัดข้องเจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรงเรื่องสักเลข ๒ ฉะบับ ร. ๑๘๗/๔๒

พระยาพิพัฒน์โกษา ถวายหนังสือกงสุลอเมริกันถึงพระยาพิพัฒน์นำหนังสือถวาย

หนังสือกงสุลอเมริกันนำหนังสือคนอเมริกัน ซึ่งอยู่ในกรุงเทพ ฯ ถวายพรในการเฉลิมพระชนมพรรษา

หนังสือกงสุลอเมริกันซึ่งอยู่ในกรุงเทพฯ ถวายพรในการเฉลิมพระชนมพรรษา

มีพระราชหัตถเลขา ถึงเยเนอราลฮอลเดอแมน กงสุลอเมริกันนำหนังสือพระราชหัตถ์ตอบคนอเมริกัน ร. ๑๘๘/๔๒

มีพระราชหัตถเลขาถึงชาวอเมริกันซึ่งอยู่ในกรุงเทพ ฯ ตอบคำถวายพร ร. ๑๘๙/๔๒

พระยาพิพัฒน์ถวายหนังสือ พระยาอัษฎงค์ส่งบิลเงินค่าเตเลแกรม

พระยาพิพัฒนโกษาถวายหนังสือ พระยาสยามธุรพาหะถึงพระยาพิพัฒน์ เรื่องเจ้าพระยาภาณุวงศ์ไปพบหลอดแกรนวิล และไปรม์มินิสเตอร์เจ็บ

พระยาพิพัฒน์ถวายสำเนาหนังสือหลวงสยามานุเคราะห์ ถึงพระยาพิพัฒน์ตอบเรื่องสืบข่าวเมืองพะม่า

พระยาพิพัฒน์ถวายหนังสือพระสยามธุรานุรักษ์ ถึงพระยาพิพัฒน์ เรื่องเจ้าพระยาภาณุวงศ์ถึงกรุงปารีส

วันที่ ๔๓๔๒ วันพฤหัสบดี แรม ๑๒ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

บ่ายพระยาโชฎึกเฝ้า ถวายหนังสือหลวงนายสิทธิ์และของฉลากต่างๆ ที่หลวงนายสิทธิ์ส่งเข้ามาเป็นตัวอย่าง กรมหมื่นภูธเรศร์ พระรจนารังสรรค์เฝ้าถวายพระแก้วทอดพระเนตร พระแก้วองค์นี้ที่มีผู้ถวายเมื่อวันจันทร์แงม ๒ ค่ำเดือน ๑๐ โปรดเกล้าฯ /*ให้กรมหมื่นภูธเรศร์กับพระรจนาทำแก้พระพักตร์ให้งดงามขึ้น แต่ขังไม่แล้วเอามาถวายทอดพระเนตร แล้วเอากลับออกไปทำต่อไป

๒ ทุ่มเศษเสด็จออกวัดพระแก้ว ขุนมหาสิทธิ์อ่านประกาศแล้วพระสงฆ์สวดทวาทสปริตร ๕ ทุ่มเสด็จขึ้น พราหมณ์อ่านคำดุษดีสังเวยต่อไป

(หนังสือ) ทรงตัดสินความหลวงนริศรราชกิจ กับจีนฮี หลวงพิพิธภัณฑ์พิจารณ์เรื่องเงินภาษีเกลือ ร ๑๙๐/๔๒

เจ้าพระยาสุรวงศ์ถวายหนังสือเรื่องผู้ร้ายราชบุรี มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์เรื่องผู้ร้ายราชบุรี ได้ทรงทราบแล้ว เรื่องคนเข้ารีตต่อสู้กรมการนั้นไม่ต้องแจ้งความต่อบาดหลวง ความผู้ร้ายลักเงินแดง พระยาราชรองเมืองยังเจ็บอยู่ ร.๑๙๑/๔๒

หลวงนายสิทธิ์ส่งฝาบาตรเชิงบาตรและของฉลาก

หลวงนายสิทธิ์ส่งคุมและมุ้งประทุน

จำนวนราคาของฉลากทุกสิ่ง

พระยาพิพัฒน์ถวายสำเนาหนังสือกงสุลอังกฤษนัดให้พระสุริยภักดีไปว่าความ

วันที่ ๔๓๔๓ วันศุกร์ แรม ๑๓ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เวลาเที่ยงเศษเสด็จออกวัดพระศรีรัตนศาสดาราม พราหมณ์และอาลักษณ์แช่งน้ำ เจ้าพนักงานกรมแสงเชิญพระแสงให้พราหมณ์แทงน้ำ พระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชการรับพระราชทานน้ำพระพิพัฒน์ และกงสุลฝรั่งเศส (บลันเซตอง) กงสุลอเมริกัน (ฮอลเดอแมน ๒ คนขึ้นไปเฝ้าด้วย ครั้นถือน้ำกันแล้วเสด็จลงทางหลังพระอุโบสถ เลียบพระระเบียงมาออกประตูด้านตะวันตกเสด็จมาประทับสนามจันทร์ ทรงนมัสการพระบรมอัฏฐิแล้ว ทรงผลัดพระภูษาที่พระที่นั่งอมรินทร์ แล้วเสด็จขึ้นพระที่นั่งไพศาลทักษิณพระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชการฝ่ายใน รับพระราชทานน้ำพระพิพัฒน์แล้วเสด็จขึ้น

เวลา ๒ ทุ่มเสด็จออกพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท สมเด้จพระวันรัตนำพระสงฆ์..รูป สวดสัตตปริต เวลา ๔ ทุ่มเศษเสด็จขึ้น

(หนังสือ) เจ้าพระยาสุรวงศ์ตอบพระราชหัตถเลขา เรื่องผู้ร้ายทำเงินแดง และส่งรายชื่ออ้ายผู้ร้ายเมืองราชบุรีซึ่งหนีมาอยู่ในกรุงเทพ ฯ

ร่างหนังสือเจ้าพระยาสุรวงศ์ถึงกงสุลฝรั่งเศส เรื่องผู้ร้ายเกิดขึ้นที่เมืองราชบุรี พวกจีนสับเยกต์เข้าช่วย

บัญชีผู้ร้ายเมืองราชบุรีหนีมาอยู่กรุงเทพ ฯ

มีพระราชหัตถเลขาถึงเจ้าพระยาสุรวงศ์ เรื่องร่างหนังสือตอบกงสุลฝรั่งเศสนั้นดีแล้ว รายชื่ออ้ายผู้ร้ายนั้นขอให้ได้สังกัดมูลนายจะได้เอาตัวง่าย ได้โปรดให้ตำรวจกองตระเวนเที่ยวจับ ร. ๑๙๒/๔๒

มีพระราชหัตถเลขาสั่ง พระยามหาเทพ พระยาอินทราธิบดี สีหราชรองเมือง พระอินทรเทพ พระพิเรนทรเทพ พระเทพผลู ให้จัดคนออกเที่ยวจับอ้ายผู้ร้ายซึ่งมีชื่อจดไป ร. ๑๙๓/๔๒

พระเทพผลูเรื่องจีนเตงกินยาฝิ่นตาย

พระยาโชฎึก พระสวัสดิ์ ขอรับพระราชทานตั้งจีนเจ้าภาษี

นายห้างมาแลบยุเลียนเรื่องค้างเงินอ้ายสำอาง

บัญชีของค้างเงินอ้ายสำอาง

เจ้าคุณเป้าถวายที่สวนที่นาริมสระประทุมวัน

วันที่ ๔๓๔๔ วันเสาร์ แรม ๑๔ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เช้าเสด็จออกพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ข้าราชการฝ่ายหน้าจัดโถเข้ายาคูมาถวายพระ เลี้ยงพระแล้วย่ำเที่ยงเศษเสด็จขึ้น

บ่ายโมงหนึ่งทูลกระหม่อมพระองค์น้อยเฝ้า ถวายตัวอย่างมอนิแมนต์เป็นรูปพระปรางค์ห้ายอด และทรงเรื่องของฉลากพระยาโชฎึก จีนแพถวายมุ้งประทุนและเครื่องกระ เป็นของหลวงนายสิทธิ์ส่งเข้ามาถวายเป็นตัวอย่าง พระยานรรัตน์เฝ้า พระยาภาสเฝ้า พระไพรัชถวายหนังสือ กรมหมื่นภูธเรศร์ถวายลายตัวอย่างพระฉาย พระยาประภาเฝ้า กรมหมื่นนเรศร์ถวายบัญชีช่างเขียนตั้งพระเมรุ

เวลา ๒ ทุ่มเสด็จออกพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์นำพระสงฆ์ .. รูปสวดทวาทสปริตร เวลา ๔ ทุ่มเสด็จขึ้น

มีพระราชหัตถเลขาถึงหลวงนายสิทธิ์ สั่งของฉลากกำหนดสิ่งละเท่านั้น ร.๑๙๔/๔๒

พระไพรัชนำหนังสือขัดข้องหมื่นรักษาพานิชถวาย

คำขัดข้องหมื่นรักษาพานิช เรื่องนายห้างมาแลบยุเลียนบรรทุกเข้าออกไป

เรื่องราวทหารรักษาพระองค์ปืนทองปรายขวา กล่าวโทษหลวงกันภยุบาทว์ว่าคุมเหงต่างๆ

วันที่ ๔๓๔๕ วันอาทิตย์ แรม ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒

เช้าเสด็จออกเลี้ยงพระที่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท พระบรมวงศานุวงศ์ฝ่ายหน้าทำโถปักทองมาตั้ง ในการพระราชพิธีสารทเลี้ยงพระแล้วเที่ยงเศษเสด็จขึ้น บ่ายพระยาโชฎึกเฝ้ารับของและพระราชหัตถเลขาไปให้หลวงนายสิทธิ์ที่เมืองจีน พระศรีสุนทรเฝ้าทรงเรื่องชื่อจีนเจ้าภาษี กรมหมื่นนเรศร์เฝ้าเรื่องเพ็ชร กรมหมื่นภูธเรศร์เฝ้าถวายพระแก้วเชียงแสน ทอดพระเนตรเป็นตัวอย่างที่จะทำใหม่ ค่ำวันนี้พระศรีสุนทรเอาผ้าคลุมพระราชยานเข้ามาทูลเกล้า ฯ ถวาย ว่ามีผู้เอาไปจำนำภรรยาพระศรีสุนทรเป็นเงิน ๒๐ บาท รับสั่งให้เอาไปถวายสมเด็จกรมพระ

เวลา ๒ ทุ่มเสด็จออกพระมหาปราสาท กรมพระปวเรศนำพระสงฆ์ .. รูปสวดธรรมจักรและมหาสมัยสูตร ครั้นสวดมนต์จบแล้ว เสด็จที่โรงพระราชยานหน้าพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ซึ่งจัดไว้เป็นโรงกวนเข้าทิพย์ ทรงเจิมพายและทรงรดน้ำพระพุทธมนต์ แล้วเสด็จขึ้นเวลา ๔ ทุ่มเศษ

(หนังสือ) พระยาอัษฎงค์ถึงพระยาพิพัฒน์นำเตเลแกรม

สำเนาเตเลแกรมเจ้าพระยาภาณุวงศ์ กำหนดจะมาถึงสิงคโปร์วันศุกร์

  1. ๑. พิมพ์ตามต้นฉะบับ

  2. ๒. พิมพ์ตามต้นฉะบับ

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ