คนร้อยจำพวก

แต่นี้จะว่าด้วยบุคคลร้อยจำพวกนั้นต่อไป คือโกรธนักมิห้ามก็ไม่หยุด ดีใจนักก็มักไม่ยั้งหยุด พวกหนึ่งเราทำคุณไปแล้ว มิได้คิดที่จะแทนคุณ ยังจะคิดมาเอาอีก พวกหนึ่งมักหลงด้วยผู้หญิงจนลืมการบุญ พวกหนึ่งเห็นชองใครๆ ก็อยากได้ พวกหนึ่งเขาให้สิ่งของอันใด ก็ไม่คิดว่าจะควรหรือมิควรจะเอาสุดแต่ให้แล้วก็รับเอาสิ้น พวกหนึ่งหลอกเอาของเขาได้ทีหนึ่งแล้วก็ไม่มีกรุณา ยังจะคิดหลอกเอาอีก พวกหนึ่งยกตนข่มท่าน พวกหนึ่งทำการมิได้ปรึกษาผู้ใดเอาแต่อำเภอใจตัวเอง พวกหนึ่งทำการมิได้เลือกว่าดีแลชั่วเอาแต่ได้เป็นประมาณ พวกหนึ่งถือว่าตัวฉลาดไปดูถูกคนโง่ พวกหนึ่งได้คนผู้มีวาสนาเป็นที่พึ่ง ไปเที่ยวข่มเหงคนยาก พวกหนึ่งดูถูกลูกกำพร้าแลหญิงหม้าย พวกหนึ่งอวดว่าฝีมือดีไปเที่ยวข่มเหงผู้อื่น พวกหนึ่งไม่มีสมัครสมานด้วยหมู่ญาติ พวกหนึ่งไม่รู้ก็อวดว่ารู้ ทำไม่ได้ก็อวดว่าทำได้ พวกหนึ่งไม่ใช่การของตัว ไปเที่ยวติเตียนคนอื่น พวกหนึ่งรู้ว่าคนชั่วแล้วขืนไปคบหา พวกหนึ่งไม่เจียมตัวว่าจน เห็นผู้ดีเขาทำอย่างไรก็ทำบ้าง พวกหนึ่งมักเชื่อถือพราหมณ์และแม่มดโกหก พวกหนึ่งถ้าแขกมาหากลัวจะต้องเสียของ รับแขกแล้วทำกิริยาโกรธ พวกหนึ่งมีเงินแล้วไม่คิดที่จะทำบุญให้ทาน พวกหนึ่งความไม่จริงเอามาพูดเป็นจริง พวกหนึ่งถ้าเห็นคนอื่นมีของดีมักลูบคลำแล้วๆ เล่าๆ มักพูดจาประสมประสาน พวกหนึ่งมั่งมีแล้วทำเย่อหยิ่งมิได้แผ่เผื่อผู้ใด พวกหนึ่งไม่นับถือผู้มีปัญญา กิริยาตัวชั่วก็จะให้ชั่วเหมือนตัว พวกหนึ่งชมรูปตัวว่างามดี ติรูปคนอื่นว่าชั่ว พวกหนึ่งตัวจนไปชังคนมั่งมี พวกหนึ่งตัวอยากได้ของเขา แล้วไปหลอกว่า ท่านผู้มีวาสนาจะเอา พวกหนึ่งคนทั้งปวงเขาพร้อมกันเห็นว่าชอบแล้ว ตัวไม่รู้ก็ขัดว่าไม่ชอบ พวกหนึ่งจะใคร่ให้ติคนทั้งปวงจะให้ชั่วเสีย พวกหนึ่งถ้าท่านให้ของแล้วเลือกว่า สิ่งนี้ไม่ดีข้าไม่เอาข้าจะเอาอื่น พวกหนึ่งการแต่น้อยหนึ่ง ก็ทุ่มเถียงกันจนแพ้แลชนะ พวกหนึ่งได้ฟังความลับผู้อื่นก็เอาไปเที่ยวแพร่งพราย บรรดาจะชั่วน้อยก็เติมให้ชั่วมาก พวกหนึ่งมักไปทำคุณคนไม่เลือกหน้า พวกหนึ่งพูดปากโป้ง พวกหนึ่งลุอำนาจแก่ความอยากมักฆ่าสัตว์กิน พวกหนึ่งมักหลอกหลอนผู้อื่นให้ตกใจ พวกหนึ่งใจลำเอียงรักญาติไม่เที่ยงธรรม พวกหนึ่งมักพยาบาท ความนานแล้วก็มักรื้อขึ้นว่าเนืองๆ พวกหนึ่งเขาเอ็นดูกัน ไปยุยงไม่ให้เขารักกันได้ พวกหนึ่งติเตียนคนใช้ของตัวว่าไม่ดี แล้วและคนใช้นั้นไปอยู่กับคนอื่นได้ความดีขึ้น ตนก็แกล้งไปติเตียนผู้ที่รับไว้ พวกหนึ่งถือตัวว่ากล้าหาญ เที่ยวอวดฝีมือกลางถนนหนทางไม่คิดถึงที่จะกินเช้าค่ำ พวกหนึ่งแขกมาหา ทำเฉยเสียไม่ต้อนรับ พวกหนึ่งปากร้ายมักด่าเจ็บปวด พวกหนึ่งดูถูกคนแก่และเด็กไม่รู้จักความ พวกหนึ่งใจมักเป็นขะโมยคิดแต่จะลักของเขา พวกหนึ่งมักพูดจะให้ฆ่าให้ตี พวกหนึ่งเป็นหนี้เขาแล้วหลอกให้คนมาประกัน แล้วหนีเอาตัวรอด พวกหนึ่งพอใจฟังเขาพูดความไม่ดี พวกหนึ่งพอใจนินทาเขา พวกหนึ่งพอใจแย่งรังนก พวกหนึ่งพอใจหลอกให้หญิงมีท้องตกใจ พวกหนึ่งมักเอาไฟทิ้งเรือน เอาเหล็กไชท้องเรือ พวกหนึ่งพอใจล้อบ้าและคนหูหนวกตาบอด พวกหนึ่งถ้าเขาขอสู่กันพอใจไปยุข้างโน้นข้างนี้ไม่ให้ได้กัน พวกหนึ่งคิดแต่ฉ้อเป็นนิตย์ พวกหนึ่งมักขอของรักเพื่อน พวกหนึ่งมักยุให้คนวิวาทกัน พวกหนึ่งกินเหล้าแล้วทำเมา พวกหนึ่งมักเจาะฝามองดูผู้หญิง.

บุคคลร้อยจำพวกจบแต่เท่านี้