ร่าย๏ ศรีสิทธิฤทธิเดช โดยวิเศษหัตถ์ประสาน ไหว้จอมอาริยตรีภพ เคารพพระธรรมัง บังอัษฎางคิกสาวโก อิกทรงเวรพาหนโคอุศุภราช เลอบัลลังก์อาสน์หงส์สุพรรณ บรรทมแท่นกระเษียรสินธุ์ อินทรทรงสารเศียรตรี ชุลีเทพยถ้วนทุกส่ำ ค่อยร่ำพจนขอพร อมรทุกหมู่อยู่ฟ้า ข้าขอขยมภิวันทน์ บรมจอมยศถวัลยภพ จบตลอดทวีปทุราทุเรศ ขอพระเดชปกเศียร ขอเพียรผูกฉันท์พจน์ บทอดีตประทุมวดี มีลักษณอรรถโดยกล่าว เล่าอรรถก่อนกี้ แสดงยุบลระบอบชี้ เรื่องไว้นี้นา
| ๑๑๏ ปางนันยังมีนาง |
อัปสรเทพกัลยา |
| เนาวทิพยพิมา- |
นสวรรค์เกษมศานต์ |
| ๏ นานามณีรัตน์ |
ระดับทิพยพิมาน |
| คือแก้วประกอบกาญ- |
จะนะย้อยระยาบพราย |
| ๏ จวบสิ้นกุศลผล |
ชนมายุโดยหมาย |
| เบือนเบื้องพบูกราย |
กรเผยพระแกลพลัน |
| ๏ เยี่ยมพักตรพิมลเพียง |
พิมานมองณหิมวันต์ |
| สบสระอุบลวัน |
อุดมดอกอรชร |
| ๏ นางคิดพินิจใน |
จิตแสนสโมสร |
| เคลิบเคลิ้มพระองค์อร |
จุติจากพิมานมา |
| ๏ เข้าปฏิสนธิ |
ณปทุมครรภา |
| เป็นองค์วรทา- |
ริกในอุบลบัง |
| ๏ ฝ่ายดวงประทุมชาติ |
ก็เอนเกสรประนัง |
| ห่อกลีบละอองยัง |
มิใคร่แย้มผกาบาน |
| ๏ ป่างนั้นยังมีดา- |
บสหนึ่งสำรวมฌาน |
| เนาวอาศรมสถาน |
สถิตแทบสโรบล |
| ๏ อาศัยสระนั้นทุก |
ทิวนิจนิรนต์ |
| ฝักเง่าอุบลชล |
ปริภุญชทุกวัน |
| ๏ รุ่งเช้าก็สู่สระ |
ชำระพักตรนิรันต์ |
| เก็บฝักอุบลฉัน |
สฤทธิคืนพระอาศรม |
| ๑๖๏ บัดดาบสนั้นบรรทม |
ครั้นสุริโยดม |
| จรัสแจร่มรุ่งราง |
|
| ๏ รุ่งโรจน์โชติช่วงนภางค์ |
นภาเมฆางค์ |
| วนาสนั่นสำเนียง |
|
| ๏ สำนานเสนาะแว่วเสียง |
คือศัพท์จำเรียง |
| จรุงบำเรอในพน |
|
| ๏ ฤๅษีแว่วศัพท์บัดดล |
บัดดาบสตน |
| และตื่นตระบัดบัดใจ |
|
| ๏ เผยเบื้องบานบัญชรชัย |
เยี่ยมพบูไป |
| สายแสงตะวันบรรยง |
|
| ๏ ลุกจากเตียงเต้าไต่ลง |
บันไดโดยจง |
| ก็ลุยังสระอุบล |
|
| ๏ สองพระกรโกยกอบชล |
บ้วนโอษฐสีทนต์ |
| ชำระพระพักตรภักษภุญช |
|
| ๏ เล็งทั่วสระบัวมัวมุล |
เพื่อประโยชนภุญช |
| พอพบดอกบัวมหันต์ |
|
| ๏ เติบตูมหุ้มหุบใหญ่ครัน |
มุนินทรหจรรย์ |
| ก็มองเขม้นมนฉงน |
|
| ๏ ตริเสร็จโจนสู่สระชล |
ว่ายวักแหวกวน |
| โถมถีบชลาคลาไคล |
|
| ๏ ลุดอกอุบลมไหย |
กรหักบัดใจ |
| ก็คืนสถิตปารา |
|
| ๏ ปางพระมุนินทรจินดา |
ด้วยประทุมมา |
| มนัสเกษมเปรมปรีดิ์ |
|
| ๑๔๏ ปางนั้นมุนินทรก็คลาย |
อุบลกลีบทฤษฎี |
| บงทาริกาอรก็มี |
สิเนหจิตคือธิดา |
| ๏ เสร็จนำอุบลพิมลดวง |
ประทุมชาติบุปผา |
| สู่ที่สถิตบวรอา- |
ศรมบทตระบัดดล |
| ๏ ครันถึงก็วางอรณมัญ- |
จะกะกับผโกมล |
| เสกซึ่งอังคุษฐกษิรชล |
ก็อุบัติบันดาล |
| ๏ นางนั้นก็ดื่มขิรณอัง- |
คุษฐแห่งพระวงศจาริย |
| ครั้นบัวมิลาตพระอิศิฌาน |
ธก็เปลี่ยนอุบลโปรณ |
| ๏ เนานานประมาณชนมไว- |
ยวสายุพาโกน |
| ดาบสถนอมอรพโอน |
กินแลนชวัดวน |
| ๏ รอยบทบาทบังอรนาง |
ก็มีชาติจงกล |
| รองบาทวลัญชรยุคล |
บททุกดำเนินเทา |
| ๏ ดาบสธยลสมรดวง |
ธิดาเดินและย่างเยา |
| ยลดวงอุบลอุบัดเทา |
ธก็ดุจดีดู |
| ๏ พิศผิวพิมลพรรณฉวี |
บทองคพบู |
| กุกกุษฐราสฤพธู |
ก็สมรรถเสมอพรรณ |
| ๏ เว้นแต่ฉวีอมรเทพ |
มนุษย์ทั่วณไกวัล |
| จักเปรียบเสมอสริรพรร- |
ณก็ป่วยพิกลยล |
| ๏ หญิงใดณจัตุรทวีป |
สมะมุกขมณฑล |
| ยากที่จะหาสมรยล |
ยุพเรศบรางมี |
| ๏ ดาบสประทานนิกรนาม |
พนิดากุมารี |
| สมเยศพระนามประทุมวดี |
อนุพันธุโดยวงศ์ |
| ๏ นางเนาพนาศรมสถาน |
กำหนดนานพรรษาทรง |
| เยาวยิ่งสภณชนม์บง |
บมีภัยพิกาลพาล |
| ๏ เช้าเพลก็ปฏิบัติดา- |
บสคือศีลาจาริย |
| ทุกขภัยและเครื่องกมลดาล |
ก็บดลกำเดาแด |
| ๏ เป็นนิจนิรันดรกระษม |
พยาธิโรคก็ห่างแห |
| ด้วยนางสร้างกุศลแล |
ผลก่อนก็โดยมา |
| ๑๖๏ บัดเบื้องนั้นมีราชา |
ผ่านภพพารา |
| ณศรีบูเรศโรจน์เรือง |
|
| ๏ ม้ารถคชเรศนองเนือง |
ไพร่ราษฎรพลเมือง |
| มไหมโหฬาฬาร |
|
| ๏ ปราสาทราชมนเทียรสถาน |
งามคือไพมาน |
| ดุสิตมิ่งแมนเวียง |
|
| ๏ สนมเสนอพักตรเพียง |
อัปสรเนาเมียง |
| พิมานพิมลมุขมอง |
|
| ๏ เริ่มรุ่นสุนทเรศลำยอง |
พบูคือทอง |
| แปดเนื้อชเลศลายทา |
|
| ๏ ดั่งอัปสรเทพกัลยา |
เสร็จจากแต่รา- |
| ศีสู่เศวตฉัตร |
|
| ๏ เต้าตุมพุ่มเปล่งเคร่งครัด |
ดุจโกเมศทัศ |
| เทียบทุกอุระพธู |
|
| ๏ โอษฐ์เอี่ยมเยี่ยมแย้มยิ้มดู |
ดุจกลีบบัวปู |
| ปองปิดปวักษา |
|
| ๏ ทุกรูปคือรูปเทพา |
แปลงปลอมกายา |
| และเทาสถิตปรางค์ทอง |
|
| ๏ ท่านไท้ธิราชสมพอง |
ด้วยนางเนืองนอง |
| อเนกนิกรกำนัล |
|
| ๏ มีนายวนาอรัญ |
ท้าวประสาทสรรพ์ |
| รังสฤษฎ์ให้เทาเถื่อนไพร |
|
| ๏ เพื่อดูปริปูเนาใน |
หากพบใครใด |
| แปลกปลอมผลูหลงมา |
|
| ๏ นายวันจาริกคลา |
นำเหตุกิจจา |
| มาทูลคดีราชี |
|
| ๏ บัดนั้นทเมินไพรกระลี |
เทาในไพรศรี |
| เลียบเลาะแลเมาะมุ่งเมิน |
|
| ๏ ยอบย่องท่องเที่ยวเถื่อนเถิน |
ทั่วแถวแนวเนิน |
| พนานิเวศน์วังเวง |
|
| ๏ พุมบัตพัดพายเพียงเพลง |
สนั่นบรรเลง |
| คือสาวสวรรคบรรยง |
|
| ๏ มาเมียงแมกพฤกษาตรง |
จำเรียงสำนง |
| สำเนียงสนั่นบรรโลม |
|
| ๏ ริมธารสินธุกรูโกรม |
ครึมครึกครึ้นโครม |
| อคึกอุโฆษสิงขร |
|
| ๏ พฤกษาทรงช่ออรชร |
ผลดอกดาษดร |
| ระดะดิราสาครินทร์ |
|
| ๏ นานาผลหล่นลอยสินธุ์ |
ส่ำตรีฮุบกิน |
| เป็นภักษภุญชาหาร |
|
| ๏ บางต้นผลิดอกตระการ |
รสกลิ่นหอมหวาน |
| และโรยเกษรสู่ชล |
|
| ๏ มัจฉาคลาไคลว่ายวน |
แหวกสาครดล |
| เรณุแฉลบลอยกิน |
|
| ๏ กริมกรายพยัคพยัคฆิน |
สร้อยซ่าซิวกิน |
| เรณูบุปผาทุมามาลย์ |
|
| ๏ โกฏโกกโคกกากาน |
หิรัญลอยธาร |
| แลกัจฉะปาพาบชล |
|
| ๏ ว่ายแวบวิ่งแข่งข้ามวน |
แฝงตมฝากตน |
| สินธูกระเทือนทาบทาบ |
|
| ๏ เต่าว่ายแหวกวนวูบวาบ |
ถีบเท้าเทิบทาบ |
| ทอดใจเป็นไพรพรูพรู |
|
| ๏ บานบางพร่างพรายทรายดู |
ดั่งแก้วไวยู |
| ประมาลงการกลกัน |
|
| ๏ บัดพรานข้ามโตยโดยพลัน |
มุ่งมองมฤคัน |
| อาคุมพแมกไม้เมียง |
|
| ๏ หนามชัฏตัดเตะบาทเผดียง |
ปาสาณสกันธ์เคียง |
| ก็เขี่ยค้อนคัดโยน |
|
| ๏ พานรพายุจุ่นโยน |
พะพันทมิฬโจน |
| จากกิ่งทุมาคลาหนี |
|
| ๏ จวบลุสิวาศนิสี |
อาศรมมุนี |
| สำเนาสำนักนักพรต |
|
| ๏ พรานบ่งศิวาดาบส |
จินดาแดทศน์ |
| ฉงายชะง้ำมวกมอง |
|
| ๏ สบนาถทวยบทบัวรอง |
อ้อนแอ้นลำยอง |
| จรเจียจรเจิดเพริศพราย |
|
| ๏ ควรเราจรคืนกรุงถวาย |
บังคมบรรยาย |
| เหตุแก่ธิราชราชินทร์ |
|
| ๑๙๏ กัษณนั้นนายพะนะก็ผายวลัญชรก็ผิน |
|
| มุกขสู่นคริน- |
ทรา |
| ๏ หลีกลัดตัดมรรคผลูก็จรคลา |
|
| เร่งรีบตุริตรา |
ทุเรศ |
| ๏ เทาไป่หึงก็ลุล่วงลำเนาสิขรเขต |
|
| บัดล่วงพนาเวศ |
วนานต์ |
| ๏ พู้นแถวแนกพนพฤกษพรรคณพิศาล |
|
| ล่วงสู่ทวารชาน |
บุรินทร์ |
| ๏ เบื้องนั้นทเมินวนก็รีบคมยลิน- |
|
| ลาศสู่นิเวศมุนิน- |
ทรา |
| ๏ บัดดลแลพรานทเมินวนก็ปรา- |
|
| โมทย์มนัสสาแสน |
ทวี |
| ๏ ปางสมเด็จภูธรานรินทรบดี |
|
| จรดอาสนมณี |
วรำ |
| ๏ พร้อมนางเสนางค์มุขมัตยานิกรส่ำ |
|
| กำนัลสนมบำ- |
เรอไท้ |
| ๏ บัดนั้นทเมินวนาก็น้อมศิรุตไม |
|
| เคียมแล้วก็ทูลไท |
บดี |
| ๏ จำเดิมอาทิวสานไกวลวจี |
|
| แด่ภูวนัษตรี |
บนาน |
| ๑๑๏ ปางปิ่นภพนาถ |
มกุฎิราษฎร์นฤบาล |
| แจ้งกิจกมลปาน |
อมฤตเจือใจ |
| ๏ ปรีดีฤดีดัง |
เสวยทิพยพิมานชัย |
| จินดาฤแดใน |
อธึกนึกคะนึงปอง |
| ๏ โองการดำรัสสั่ง |
อมาตยมุขทั้งผอง |
| เร่งจัดพหลกอง |
พยุหยาตรเตรียมไตร |
| ๏ บัดเสวกามา- |
ตยเสาวนีย์ใน |
| เคียมบาทยุคลไท |
ก็เทาทัศน์ระดับพล |
| ๏ ขุนสารก็ผูกสาร |
และขุนแสะก็สับสน |
| ขุนรถก็เกลื่อนกล่น |
จรกลุ้มทุกส่ำสม |
| ๏ รีบเร่งกระบวนจัด |
พลเสร็จก็คุมคม |
| พักพรรคพลาสม |
และสมรรถสโมฬาร |
| ๏ เทียบเกยกระหนกแกม |
มรกตประกับกาญจน์ |
| รถไหยส่ำพาล |
พลนายก็ไตรตรา |
| ๑๕๏ พลคชคชยิงเอรา |
หางแลงวงงา |
| ก็งอนงาม |
|
| ๏ พลคชคชอุทาม |
บ้ามันซรุมซราม |
| กระหึมครึม |
|
| ๏ พลคชคชบ้าบึม |
อุมัติกติลซรึม |
| ก็ยืนยัน |
|
| ๏ พลคชคชมหันต์ |
มาตังคพัน |
| ธุการิน |
|
| ๏ พลคชคชถวิล |
ร้ายริปูยิน |
| ก็ย่อหนี |
|
| ๏ พลคชคชฤทธี |
เอกทนต์สระพังคี |
| ก็ไป่ปาน |
|
| ๏ พลคชคชเริงราน |
หนึ่งอาจสู้สาร |
| สหัสตรี |
|
| ๏ พลคชคชก็มี |
ฤทธิอาจขยี้ |
| สิเนรุทลาย |
|
| ๏ พลคชคชงาย |
สูงสกนธ์กาย |
| ก็พีพ่วง |
|
| ๏ พลคชคชงางวง |
ดุจเสยดาวดวง |
| ตะวันจันทร์ |
|
| ๏ พลคชคชฉกรรจ์ |
หมอควาญแข็งขัน |
| คุมของ่า |
|
| ๏ พลคชคชศิรา |
ส่ายสะบัดงา |
| ทุโสตรปรบ |
|
| ๏ พลคชคชคงรบ |
ปืนธนูหลบ |
| บพานขน |
|
| ๏ พลคชคชฤทธิรณ |
แทงวลัญชรชนม์ |
| พิลาลัย |
|
| ๏ พลคชคชฤทธิไกร |
แทงฉายประลัย |
| พินาศชนม์ |
|
| ๏ พลหัยหัยคำรน |
ร้องกุลาหล |
| ณเวหาสน์ |
|
| ๏ พลหัยหัยผงาด |
ดุจสิงหนาท |
| ณคูหา |
|
| ๏ พลหัยหัยก็คลา |
ดุจพยุพา |
| ทิฆัมพร |
|
| ๏ พลหัยหัยสุนทร |
สินธวอมร |
| ก็ไป่ปาน |
|
| ๏ พลหัยหัยชำนาญ |
เศิกยลสะท้าน |
| ณทั่วแดน |
|
| ๏ พลหัยหัยก็แล่น |
เล็บเขี้ยวคือแหลน |
| สลากรด |
|
| ๏ พลหัยหัยพยศ |
ดุจถีบบรรพต |
| ปลิวกระเด็น |
|
| ๏ พลหัยหัยผกเผ่น |
อาจแข่งลมเข็ญ |
| ทุราจร |
|
| ๏ พลหัยหัยเร็วร่อน |
อาจข้ามสิทันดร |
| ชลายาตร |
|
| ๏ พลหัยหัยพิลาศ |
หลังพักตร์ผ่านพาด |
| ประดุจเขียน |
|
| ๏ พลหัยหัยเสถียร |
ดุจใบโพธิ์เจียน |
| ประภัสสร์ |
|
| ๏ พลหัยหัยสมรรถ |
วิ่งณหว่างปัช- |
| ณินัมพร |
|
| ๏ พลรถรถเคลื่อนคลอน |
ดุมกำแปรกงอน |
| ปลังกง |
|
| ๏ พลรถรถยยง |
ดุจไพชยันต์ทรง |
| อมรินทร์ |
|
| ๏ พลรถรถเทียมสิน- |
ธพจรลิน |
| คระไลไคล |
|
| ๏ พลรถรถไสว |
งามแจร่มจุไร |
| รุจิเรข |
|
| ๏ พลรถรถอเนก |
ธุชพายเวก |
| ก็งอนงาม |
|
| ๏ พลรถรถอร่าม |
แอร่มกนกนาม |
| ภุชงค์ยง |
|
| ๏ พลรถรถระหง |
เศียรนาคเสลิกพง |
| พังพานบน |
|
| ๏ พลรถรถถกล |
ศิรนาคนาคนน |
| ทฤๅปาน |
|
| ๏ พลรถรถพิศาล |
สารถีทะยาน |
| ธนูง่า |
|
| ๏ พลรถรถวรา |
นายขี่กุมคธา |
| ธเรศจโร |
|
| ๏ พลรถรถปรโม |
นายขับกุมโต- |
| มะรำรำ |
|
| ๏ พลรถรถหลายส่ำ |
เทียมหัยดำ |
| เถกิงกล |
|
| ๑๔๏ ปางสฤษธิขบวนพลระดับ |
ก็ประทับพลาหน |
| ยังพักตรพราวรมณฑล |
ชนพิศก็เยียยิน |
| ๏ ส่ำคชก็เคียงคณคเชน |
ทรธึกอลังกิน |
| ข่ายมาศกระพองปกศีรษะกรินทร์ |
ก็ระยับระย้าเยีย |
| ๏ ภู่จามรีวรเศวตร |
ประทาบกรรณคฤๅกันเจีย |
| เหมรัตน์ระดับระดะระเดีย |
รวิกลวิกาญจนพรรณ |
| ๏ ผ้าทิพย์ก็ทาบคชขนอง |
วรปักเป็นเครือวัลย์ |
| ก้านดอกก็คาบบุตรอนัน- |
ตระบัดทุมาลยกาญจน์ |
| ๏ เพชรนิลก็แนมณมรกถต |
กนกบุษปมาศมาลย์ |
| ลายภาพและเทพพนมกาญ- |
จนกรก็อ่อนระทวย |
| ๏ ช้อยหัตถ์ฉวัดกรก็หัก |
พะเยียเยี่ยงจะนาดนวย |
| ดุจเทพณแมนอมรชวย |
กรเชิดประเทิดฟอน |
| ๏ เยี่ยมแย้มและแฝงพักตรวิมล |
วรแมกพระองค์อร |
| แฝงก้านและเกี่ยวบวรกร |
ก็ถกลเถกิงพราย |
| ๏ หมอควาญก็กุมอังกุศเงือด |
ชนักง่าประงันหงาย |
| ค้ำขอลออสุวรรณลาย |
และกูบกาญจนำไพ |
| ๏ สายรัดสะพักอุระคเชน- |
ทรหงสแกมไพร |
| ทูลทิมแลโทกุญชรไพ- |
จิตรปลอกมณีกาญจน์ |
| ๏ ส่ำสินธวัศฏรไหย |
ก็ระดับอลงการ |
| ดาราระยับพักตรประพาฬ |
ประดุจดาวณอัมพร |
| ๏ บังเหียนและขลุมพักตรสะพัก |
และเบาะอานก็สุนทร |
| นายขับก็กุมตุมรกร |
ขยับง่าเป็นท่าเทง |
| ๏ บ้างกุมธนูศรกำสาบ |
บุตรซาบก็ลายเลง |
| ยางชงฆและยาพิศม์เผลง |
แต่ลมต้องก็เดือนตาย |
| ๏ บางเหล่าดุรงค์ก็ประวิช |
ขบวนเศอกสกรรจนาย |
| ถือทวนธวัชก็รำกราย |
นยเหลือบชำเลืองแล |
| ๏ บางเหล่าและเง้ากรก็เงื้อ |
อัศวเรศก็เหี้ยมแห |
| ยลนายและกรายธุชแปร |
พักตรแซงประสมเพลง |
| ๏ บางเหล่าก็กุมอสฤใส่ |
ลุหะเกราะก็เหมาะเหมง |
| ขี่ขับดุรงคอลเวง |
อวุธหัถก็กวัดไกว |
| ๏ ปวงเศอกพฤนทรดัษกรอื่น |
ก็บเอื้อบังอาจใจ |
| แต่นายสถิตยปฤษฎงคไห |
ยเดียวอาจจะรณพัน |
| ๏ ส่ำรถก็เรียกดุรงคเทียม |
หยถ้วนทุกสิ่งสรรพ์ |
| แต่รถละรถคือวิชยันต์ |
สุริเยศก็ไป่นาน |
| ๏ ปราลีประงอนธวัชพา |
ยุหโบกสบัดพาน |
| ริวริวระยับสุริยกาล |
ดุจลิ่วโพยมบน |
| ๏ นายขับก็กุมสุวรรณแซ่ |
แลธนูวรำภณ |
| เหนี่ยวสายชำเลืองหลิ่วจักษุก็ยล |
ประทับถ้าสง่างาม |
| ๏ ปางเสร็จแลนายพลก็ตรวจ |
คณพลนุพลตาม |
| หมู่ถ้วนขะบวนพลวราม |
สฤทธิพร้อมสกนธ์พล |
| ๏ เบื้องนั้นและเสวกะก็ทูล |
ธุลีบาทยุคล |
| บัดเบื้องบดินทรจุมพล |
สดับเปรมกระเษมสันต์ |
| ๑๑๏ ปางรุ่งอรุณเรือง |
แจร่มพื้นโพยมบรร |
| เจิดแสงสุริยอัน |
รุจิตรทั่วธราดล |
| ๏ ปางปิ่นนรินทรนเรศ |
ถวัลเยศวรำพน |
| รุ่งแสงพระสุริยนต์ |
ผทมฟื้นพระเนตรพลัน |
| ๏ บัดสรงพระพักตรเสร็จ |
เสด็จทรงเสวยสรร |
| พาโภชนาอัน |
อุดมรศวโรชา |
| ๏ เสร็จสู่ครรโภทก |
สุคนธทิพย์ชโลมทา |
| แจะจันทสุคันธสา |
หัศกลิ่นก็กำจร |
| ๏ เสร็จทรงสุพรรณเครื่อง |
วรราชอลงกรณ์ |
| นานาวราภรณ์ |
สลับสีมณีกาญจน์ |
| ๏ เสร็จทรงพระแสงขรรค |
สุราวุธวโรฬาร |
| นวยนาดพระกรปาน |
อมรจากสุเมฆาง |
| ๏ เสร็จสั่งสนมโลม |
สุรราชกัลยางค์ |
| เสร็จจากนิเวศน์ปราง |
จรดเกยสุวรรณพลัน |
| ๏ เสร็จทรงกุญชรชาติ |
คเชนทรเชื้อเอราวัณ |
| งางวงก็งามครัน |
กิรินีกนาบแนม |
| ๏ ส่ำปี่ไฉนน่า |
ขนัดน่าชวาแซม |
| โหม่งครุ่มสนั่นแกม |
เสนาะศรับทกาหล |
| ๏ ฝ่ายนายทเมินวัน |
ก็นำน่าคณาพล |
| มุ่งหมู่พนาสณฑ์ |
จรโดยมรรคคลา |
| ๑๖๏ บัดนั้นนิกรโยธา |
ทวยหาญโกลา |
| หลโห่กรโหมโครมครืน |
|
| ๏ กุมหอกแหลนหลาวง้าวปืน |
ย่างเหย่าหยุดยืน |
| ขยับเปนถ้าน่าดู |
|
| ๏ บางส่ำสรรพ์ปวงพบู |
หนวดเคราเมาซรู |
| สาตราสองกรกำรำ |
|
| ๏ ดั้งโล่โตมรส่ำกำ |
ซาบศรธนูนำ |
| หน้าดาบก็รำกรีดกราย |
|
| ๏ บางส่ำรำกระบี่ฉาย |
เชิดฟอนกรกาย |
| ก็อ่อนระทวยทั้งทรง |
|
| ๏ บางส่ำคือส่ำดุรงค์ |
หมอขับอันยง |
| เหยาะย่างพยศงดงาม |
|
| ๏ บางตัวตื่นเต้นฉามผลาม |
คำรนอุทาม |
| ทะลึ่งทะโลดลำพอง |
|
| ๏ นายขับกุมทวนคร่ำทอง |
บ้างถือสัตรฤมอง |
| ก็เมินชม้อยเมียงเชิง |
|
| ๏ บ้างถือเขนทองเถกิง |
ฤทธิร้ายแรงเถลิง |
| ยังปฤษฎางค์ดุรงค์ |
|
| ๏ ขี่ขับควบเข้าเทาดง |
เร็วรวดยวดยง |
| อย่างเหาะก็ปุนปานกัน |
|
| ๏ ส่ำสารสารทรงทรงธรรม์ |
เฉกไอยราวัณ |
| ก็งามก็เงื่อนเตือนชม |
|
| ๏ ทรงพระที่นั่งคชคม |
คฤๅเศวตรพลายสม |
| สมรรถประมาคืออินท์ |
|
| ๏ เสร็จเนาวกูบกาญจน์แกมจิน- |
ดามณีแนมนิล |
| ช่อนพรัตนเรียบราย |
|
| ๏ รอบกูบขลิบกาญจน์แพร้วพราย |
เครื่องทรงทรงฉาย |
| ฉวีวะวาบวาววาว |
|
| ๏ พรายพรายพร้อยพร้อยพราวพราว |
พลดาดดุจดาว |
| ประดับประดาดวงจันทร์ |
|
| ๏ ส่ำคชคชเดินดอมกัน |
ร้องก้องหฤๅหรรษ์ |
| เพียงพื้นพนาทำลาย |
|
| ๏ ขุนขี่คอขับคชพลาย |
ง่าขอรอราย |
| แลกุมจรีร่อนรำ |
|
| ๏ ขุนรถขับแข่งแซงสำ- |
เนียงก้องกงกำ |
| เสนาะสนั่นบันลือ |
|
| ๏ นายรถถ้วนรถล้วนมือ |
กุมแซ่แลถือ |
| ธนูชำเลืองเล็งพลาง |
|
| ๏ โห่ร้องก้องแถวแนวทาง |
เพียงฟ้าล่าพาง |
| เมฆินก็เทือนทำลาย |
|
| ๏ สางสิงห์เสือซอนซอกกาย |
ห่อนใกล้กล้ำกราย |
| ด้วยพวกนิกรโยธา |
|
| ๏ วิหคหงส์โกญจโมรา |
ต่างชวนคณาพา |
| โปดกแลคู่ครรไล |
|
| ๏ ส่ำสัตว์ทุกสัตว์ตกใจ |
ตกพุ่มพู้มไพร |
| เจียนลานตะลึงลืมตน |
|
| ๏ กิเลนนรสิงห์สับสน |
วิ่งหนีเหนียมคน |
| ก็เทาสถิตเพิงผา |
|
| ๏ กินรจรสู่คูหา |
พลัดเพื่อนลืมพา |
| กนิษฐเชษฐแนบเนา |
|
| ๏ จตุบาททวิบาทเบือนเทา |
หลบซอกซ่อนเอา |
| ตัวหนีขนางห่างไกล |
|
| ๏ ทัพทศโยธาไท |
กึกก้องทั่วไก- |
| วัลวันสนั่นสำเนียง |
|
| ๑๑๏ ปางปิ่นถวัลยา |
นคเรศแรมเวียง |
| แดดาลกมลเมียง |
ณกูบกาญจน์กุญชรไชย |
| ๏ ลมหวนริณูหอม |
บุปผชาติจรุงใจ |
| กลั้วกลิ่นตลบไพร |
กลกลิ่นพระปรางนาง |
| ๏ พระเน่งคะนึงนึก |
คะเนชมพระโฉมพลาง |
| ชมพฤกษไพรกลาง |
วนเวศบวายกรม |
| ๏ ร่ำเร่งพยุหทัพ |
จรัลรีบทุราคม |
| พลางเร่งพระเนตรชม |
รุกขชาติวลีวัน |
| ๏ ตั้งพักตรบ่งชม |
วรพักตรเพ็ญจันทร์ |
| ชื่นกลิ่นสุคันธสรรพ์ |
บกลกลิ่นสุดามาลย์ |
| ๏ พระนึกคำนึงใน |
มนัสแต่ผู้เดียวดาล |
| บ่งพักตรใดปาน |
จะปานพักตรพระนุชนวล |
| ๏ โอเวรุบุญฤๅ |
กรกรรมประกอบชวน |
| ให้วันทเมินจวน |
ประจวบจิตตรงตรู |
| ๏ หากพรานนิเทศทูล |
ยุบลเหตุลวงตู |
| คุ่งเมื้อมฤตยู |
ศิรเด็จดั่งสัจจัง |
| ๏ มาททูลกรณเที่ยง |
วนพรานจะปรมัง |
| สิ่งสรรพโภคัง |
จะเสนอสนองคุณ |
| ๏ ทั้งเราก็จักร่วม |
รสนาฏอันโสมสุนทร์ |
| เชิญสู่ขนองกุญ- |
ชรรถจรดเวียง |
| ๏ แล้วแอบสะอื้นอาย |
หัตถ์ปิดพระโอษฐเอียง |
| ยิ้มยิ้มละไมเมียง |
นุชแมกณกูบกาญจน์ |
| ๏ เร่งพลพหลรีบ |
จรในพระหิมพานต์ |
| ข้ามห้วยสีขรธาร |
ถลมารคทุราคมน์ |
| ๏ จวบดลอุบลสระ |
แลจวบลุวนาศรม |
| นานาทุมารมย์ |
ผลดอกตระการงาม |
| ๏ ก้านช่อก็ช้อยชด |
ขนดใบก็เบนตาม |
| วัลลีย์ลดาทราม |
กำดัดเกี่ยวประสานกัน |
| ๏ กลชายชำนาญชน |
กรก่ายทวัดถัน |
| ลางนางสกนธพัน |
สไบตกตะลึงชาย |
| ๏ ชมหมู่ทุมาวัล- |
ลิยพันมากมาย |
| ดลแดนสโรคลาย |
พลดลอาศรมพลัน |
| ๑๖๏ คลายคลายพลเคลื่อนดอมกัน |
ดลโรชอัน |
| เกษมกระสินธูนอง |
|
| ๏ พระพักตร์พระผ่อนพลกอง |
ทัพเสนานอง |
| สนุกสนานบันเทิง |
|
| ๏ แสะสารถ้วนส่ำสำเริง |
สำราญริมเชิง |
| ติราสโรชรวยริน |
|
| ๏ หึ่งหึ่งผึ้งภู่หวู่บิน |
ร่อนรอบมุจลินท์ |
| เกลือกรสละอองเรณู |
|
| ๏ พายพัดระบัดวู่วู |
หวนหอบสคันธชู |
| รสรื่นภิรมย์รมยา |
|
| ๏ พักปวงนิกรโยธา |
ประทับแทบติรา |
| สโรชสำราญกมล |
|
| ๏ ภุญชภักษฝักเง่าอุบล |
บ้างลงอาบชล |
| ชำระกรัชกาย |
|
| ๏ สินธุเฉนียนฟูมฟาย |
เย็นใสบ่งทราย |
| ปารังระบัดปัดตฤณ |
|
| ๏ สังกาศสรุชมุจลินท์ |
อมฤตวาริน |
| อมรมารังสรรสรรค์ |
|
| ๏ จับจอกหนูแหนอนันต์ |
สร่ายรุ่นพัน |
| ตบติ่งเต่าต่อตระการ |
|
| ๏ เสนาโยธาทวยหาญ |
เสพสุขสำราญ |
| สำเริงกมลเปรมปรีดิ์ |
|
| ๒๘๏ บัดส่ำส่ำพล |
|
| ทวยหารพาหน |
เสนาโยธี |
| ถ้วนส่ำนฤทุกข |
เป็นสุขสุขี |
| ม้ารถหัสดี |
ผ่อนพักสำราญ |
| ๏ พายโชยเฉี่ยวฉิว |
|
| หอบเรณูปลิว |
ปละปล่อยลงธาร |
| น้ำในมุจลินท์ |
รสกลิ่นหอมหวาน |
| อาบกินชื่นบาน |
เสบยสบาย |
| ๏ มีหมู่มัสยา |
|
| เค้าโคกโกกกา |
ดุกดักกริมกราย |
| อ้ายด้องชะโด |
เทโพสวาย |
| คางเบือนบู่ลาย |
พาคู่คู่เคียง |
| ๏ โสงเสือสีเสียด |
|
| เนื้ออ่อนละเอียด |
กะรังว่ายเรียง |
| สนสร้อยสร้าซริว |
หางกิ่วแอบเอียง |
| เขือหมู่หมอเมียง |
ปลาตีนตะเพียน |
| ๏ กะแหหลาดหลด |
|
| กระทิงปลากด |
กระดี่ดาษเดียร |
| ปลาช่อนสลิด |
ว่ายวิดแววเวียน |
| ริมรอบในเฉนียน |
เนาแนบนางปลา |
| ๏ กั้งกดอีคด |
|
| ตะกรับกำพด |
สังคะวาดโลมา |
| แขยงนางกง |
ตะพงลิ้นหมา |
| แก้มช้ำเชือนหา |
ฮุบเหยื่อตามกัน |
| ๏ กุ้งฝอยก้ามกราม |
|
| ตะเข็บว่ายตาม |
พวกกั้งอนันต์ |
| หมู่กรีฮุบกิน |
แอบหินเหหัน |
| ปลาว่ายตามทัน |
ภุญชเป็นอาหาร |
| ๏ ปลาหล่างเหล่าไซ้ |
|
| ภักษดินกินไคล |
ลอยว่ายหลังธาร |
| บ้างฮุบเรณู |
ละอองประทุมมาลย์ |
| เสพแล้วสำราญ |
กลับคืนวังวง |
| ๏ ส่ำสรรพนิกร |
|
| อาบกินชโลทร |
สำราญกมล |
| ชมหมู่มัสยา |
ชมส่ำอุบล |
| ชมสระชมชล |
ชื่นฉ่ำสำราญ |
| ๑๑๏ บัดนั้นนฤบดิน- |
ทรปิ่นภูดาธาร |
| พักพลบริพาร |
สำนักฝั่งสโรบล |
| ๏ ปางเสร็จเสด็จสู่ |
ศิวาศรมตระบัดดล |
| เมียงมองละไมยล |
ยุพราชกัลยัง |
| ๏ ปางนั้นบรมดา- |
บสองค์สิสังข์ |
| วรพรหมจริยัง |
สงบเงียบมนินทรีย์ |
| ๏ กึกก้องละเบ็งศัพ- |
ทพันลึกพนาลี |
| จึ่งเยี่ยมบัญชรศีร- |
ษะเงี่ยพระโสตฟัง |
| ๏ ยลพลบริพาร |
ดุรงค์รถอเนกัง |
| รอบรายณป่ารัง |
เฉนียนน่าศิวาศรม |
| ๏ บัดไท้ธดลอา- |
ศรมบทก็ปรานม |
| น้อมเศียรศิโรดม |
อภิวาทเบญจางค์ |
| ๏ ถามถึงสุขาทุกข์ |
มุนินทร์แจ้งคดีพลาง |
| ตอบถามสุนทรทาง |
อภิธรรมไมตรี |
| ๏ ถวายพรบพิตรผู้ |
ธรธรรมิกามี |
| กิจใดแลจรลี |
สำนักอัตมาเนา |
| ๏ ข้าแต่มุนินทร์ธทรง |
ศิลคุณอันหวังเอา |
| สุขเพื่อผนวชเทา |
แลข้ามโอฆสงสาร |
| ๏ ข้ามานิหวังเพื่อ |
ประโยชน์อย่างโบราณกาล |
| สืบประเวณีนาน |
ดำรงราชบูรินทร์ |
| ๏ ด้วยเป็นกิเลสิก- |
ชนกลั้วด้วยมลทิน |
| ว่ายโอฆวารินทร์ |
ระคนด้วยกามกล |
| ๏ ไป่อาจข้ามห้วง |
สปะล่วงชลาวน |
| ส่ำราคกิเลสปน |
อศุภซากจิรังกาล |
| ๏ ยังมากด้วยความเมา |
อุมัตกมืดณสงสาร |
| จักหวังนฤพาน |
ก็บอาจจะได้ดล |
| ๏ ขอผู้เป็นเจ้าจง |
กรุณข้าด้วยการกล |
| ให้สมสิเนหมน |
ทุระเมื่อทุราคม |
| ๏ บัดเบื้องมุนินทรแจ้ง |
กิจในมโนรมย์ |
| ท่านไท้ประสาทสม |
สุรราชดวงมาลย์ |
| ๏ แล้วสฤษธิ์ประสาทพร |
วรวัฒนาการ |
| ยกดวงสุดามาลย์ |
อภิเษกสยุมพร |
| ๏ สฤษธิ์ดวงประทุมมะ |
วดีศรีอันสุนทร |
| เสกองคองค์อร |
ลออพักตรภักดี |
| ๑๖๏ ปางนั้นกษัตริย์กษัตรี |
รับพระมุนี |
| ก็น้อมศิโรตบังคม |
|
| ๏ พลางชวนพลางชื่นพลางชม |
พิศองค์องค์สม |
| เสมออมรรังสรรค์ |
|
| ๏ งามเกศงามกรงามกรรณ |
งามทนต์งามถัน |
| งามพักตรคฤๅพักตรพรหเมนทร์ |
|
| ๏ งามชงฆ์งามชานุกชาเยนทร์ |
งามบาทงามเบน |
| งามเนตรงามเนื้อเนื้อนาง |
|
| ๏ งามคมงามขำงามคาง |
งามคองามปราง |
| งามเปรียบสุดเปรียบใดดี |
|
| ๏ เว้นงามเงื่อนงามนี้มี |
จักเปรียบจักปรี- |
| ดาดูก็ดูดูปาน |
|
| ๏ งามเครื่องงามครบสรรพสถาน |
งามกาญจน์ตระการ |
| งามกลประกลกล่าวเกลา |
|
| ๏ พระชมพระชวนนงเยาว์ |
น้อมศิโรเทา |
| บังคมมุนินทรลินลา |
|
| ๏ เสร็จชวนเสร็จเชิญกัลยา |
เสร็จจากพระอา- |
| ศรมสู่สำนักพักพล |
|
| ๏ ส่ำพลเตรียมพลบัดดล |
บัดเสร็จบัดพล |
| ก็ขับก็แข่งบทจร |
|
| ๑๔๏ เสร็จพายุพาพิมลดวง |
อัคเรศบังอรสมร |
| เถลิงถวรารัตนจร |
กรโอบโผอนองค์ |
| ๏ สองกรตระกรพิมลชม |
ประทุมเมศสุบรรยง |
| โอบอุ้มประคองนุชผจง |
รสกลั้วสุคันธางค์ |
| ๏ พระแย้มแลเยื้อนมธุระปลอบ |
ยุพเรศภิรมยางค์ |
| แอบองค์ถนอมขนิษฐพลาง |
กรต้องประทุมมาลย์ |
| ๏ อ้าแม่อย่าโศกเลยนะพี่เชิญ |
อรสู่นิเวศน์สถาน |
| เรียมจักถนอมพิมลทาร |
ยศยิ่งยุพาพงศ์ |
| ๏ แล้วเรียมจักเสกอรสมร |
นุชให้เป็นเอกองค์ |
| นานาคณาอรอนงค์ |
จะมอบให้บำเรอรมย์ |
| ๏ แล้วเจ้ากับพี่ก็จะเป็นปิ่น |
นคเรศเสวยสม- |
| บัติครองประคองจิตนิยม |
ยศสองเกษมศรี |
| ๏ ปางสาวสวรรค์อรสดับ |
พจนภูธเรศตรี |
| พลางน้อมประณตกรชุลี |
พิลาปร่ำรำพันทูล |
| ๏ ซึ่งมีกมลกรุณา |
คุณใดจะปานปูน |
| อ้านุชนิวางชิวณมูล- |
ลิกคู่พระบาทางค์ |
| ๏ แต่กริ่งกมลมนัสด้วย |
บทไท้จะหม่่นหมาง |
| เสนาคณาสุรสุรางค์ |
จะแซ่ศัพทสำรวล |
| ๏ ด้วยน้องนิชาวอรัญเชื้อ |
วนเวศบสมควร |
| เคียงคู่ยุคลบทสงวน |
อนึ่งรูปพิกลการ |
| ๏ ใครยลก็มีแต่แสยง |
นยนแย้มสำรวลสาร |
| โอนนับรตรีทิวทิวาร |
วรบาทจะมัวมอม |
| ๏ อ้าแม่บควรกมลคิด |
วจนกล่าวช่างถ่อมออม |
| โฉมแม่แลพี่นิคิดว่าจอม |
อัปสรสรรค์สกันธ์องค์ |
| ๏ ตรัสพลางก็กางพระกรโอบ |
ปทุเมศบรรยง |
| นางปัดพระหัตถนยนง- |
คข่อนค้อนชะอ้อนอาย |
| ๏ พลางเขินสะเทิ้นพลนิกร |
นุชผินพระพักตรผาย |
| ชมป่าพนาวนอุบาย |
กลแก้ขนางนาง |
| ๏ พระเอื้อนวโรงการดำรัส |
พจนปลอบพระนุชนาง |
| ถามพฤกษคณาสกุณพลาง |
ผลูมารคราวไพร |
| ๏ อ้าแม่นินกอะไรนะนั่น |
กระแสศัพทแจ่มใส |
| นางทูลชำเลืองบวรไน- |
ยชม้อยชม้ายเมิน |
| ๏ รื่นรื่นชะชื่นสุคนธโฉม |
บุปผชาติตลบเนิน |
| หยอกยั่วยุพาพิมลเพลิน |
ชะอ้อนถามพระนุชนวล |
| ๏ นางอายก็จำจิตสนอง |
วรวากยยิ้มยวน |
| เออเออกระไรนินะช่างกวน |
กระซิกซิบเคยยล |
| ๏ อ้าแม่แลเรียมนิสิบแจ้ง |
สกุณพฤกษพนาสณฑ์ |
| โฉมเนียงชำนาญวนอรญ |
แลวานแจ้งพอเรียมฟัง |
| ๏ หากดลบุรินทรแลไว้ |
ธุระพี่เป็นพารัง |
| โฉมแม่จุ่งเงี่ยสุตคอยฟัง |
บพักเตือนจะเตือนชม |
| ๏ อ้าพระบพักยุบลบอก |
นุชก็แจ้งมโนดม |
| ว่ารัถยาวรอุดม |
บกันดารฤๅแดใด |
| ๏ แต่น้องนี้สุดแสวง |
ผลพฤกษกลางไพร |
| ไม้มากก็มากสัจแต่ใบ |
ผลดอกกันดารตา |
| ๏ กล่าวตรงก็เกรงจิตรประจักษ์ |
แลจึ่งสู้แสวงหา |
| ทนยากลำบากจรทุรา |
วนแรมสถานเนา |
| ๏ อ้าแม่อย่าพักสุนทรเยาะ |
ยุบลเย้ยเป็นเงื่อนเงา |
| ใช่บาบนิบุญทวยเรา |
สิเนหสองประสบกัน |
| ๏ จึ่งดลฤแดกมลพี่ |
เผอิญพี่นี้ทราบขวัญ |
| เนตรน้องก็ปองจิตรกระสัน |
จะร่วมสู่พระเมรุเดียว |
| ๏ อ้าเจ้าจุ่งฟังวจนพี่ |
แลพี่แจ้งแต่จริงเจียว |
| เมินพักตรไยเล่านะจงเหลียว |
ชำเลืองน่อยอย่าแหนงคำ |
| ๏ เสร็จโลมยุพาพิมลเหนือ |
รถมาศปรัมดำ- |
| เกิงกลถกลกรธสัม- |
ผัสกายพระกายนาง |
| ๏ เร่งรีบพลารถจรัญ |
ก็เร่งรัญอัศวรางค์ |
| ล่วงหมู่พนาถลมคาง |
ก็ลุร่วมบูรีดล |
| ๑๖๏ กษณนั้นวรราชจุมพล |
นำนาฏนฤมล |
| ก็สู่นิเวศน์วังใน |
|
| ๏ จวบค่ำย่ำอรุโณทัย |
เจิดแสงไฟไพ- |
| จิตแจ่มกระจ่างปรางค์ทอง |
|
| ๏ ล้วนเหล่าสาวสรรค์นันต์นอง |
เคียงเคียงเรียงรอง |
| ฉลองเฉลิมกามกล |
|
| ๏ บัดนั้นปิ่นภพมณฑล |
เสร็จเนาวราชมณ- |
| ฑิรทิพย์รัตนรูจี |
|
| ๏ โลมโฉมประทุมวดี |
เหนือแท่นมณี |
| แกมกาญจนาเพริศพราย |
|
| ๏ พิสูตรกำบังระบาย |
ล้วนลายเหมราย |
| รูปภาพแลเครือวัลย์พัน |
|
| ๏ ป้องปิดแท่นแก้วแพรวพรรณ |
สร้อยนพเนื้อสุวรรณ |
| คือลายวิสูตรกำบัง |
|
| ๏ ปางพระโลมโฉมยุพยัง |
ในม่านมาศบัง |
| ตระโบมประโลมสำราญ |
|
| ๑๑๏ เสร็จแนบพนิดา |
กรกุมปทุมมาลย์ |
| เหนือแท่นกระหนกกาญจน์ |
ธก็แย้มคดีปรีดิ์ |
| ๏ อ้าโฉมอรเฉลิม |
เกลศโลกยธาตรี |
| ใครได้ทฤษฎี |
ก็ลืมแลตะวันจันทร์ |
| ๏ โฉมแม่นี้ควรปิ่น |
มกุฏินาฏณไอศวรรย์ |
| อย่าแม่อย่าควรศัลย์ |
สะอื้นรักพนาลี |
| ๏ เชิญแม่ภิรมย์สุข |
สวัสดิในบูรีศรี |
| ควรเจ้าเป็นคู่ชี- |
พิตร่วมณเรียมรา |
| ๏ ตรัสพลางพระหัตถ์ชัย |
กระชิดเชนณุกา |
| จุมพิตปรางปรา |
กรลูบพระปฤษฎางค์ |
| ๏ ช้อยกรตระกองชม |
นุชนาฏขนางหมาง |
| ตรัสตอบสุนทรพลาง |
นะขะหยิกพระกรรัน |
| ๏ อ้าพระอย่าด่วนโดย |
จิตร่วมเมื่อยามศัลย์ |
| ใช่ว่าตะวันจันทร์ |
จะลับโลกเสียเดียวดาย |
| ๏ อ้าแม่ไฉนกล่าว |
มธุรถ้อยก็คมคาย |
| บาดจิตจำงือกาย |
ก็สุดยาจะยายำ |
| ๏ ฤๅแม่จะดื้อดอม |
จิตได้จะได้กำ- |
| หนดใส่กมลจำ |
วจนไว้เมื่อมรณ์ |
| ๏ อ้าพระแลใช่ข้า |
จะฝ่าราโชงการรอน |
| ไมตรีกริยทอน |
ดุจนั้นก็ไป่มี |
| ๏ แต่ตรึกกมลเกรง |
จิตด้วยนางสาวศรี |
| จักกล่าววจีที |
กลเย้ยแสยงใจ |
| ๏ อ้าแม่บควรคิด |
กิตินี้ก็แจ้งใน |
| ใจใครจะชวนใคร |
ครหาก็ไป่มี |
| ๏ ยศแม่นี่ยิ่งปิ่น |
สนมนาฏกัลยาณี |
| จุมพิตปรางศรี |
สุดาแดกำดัดดอง |
| ๏ ช้อยเนตรค้อนคม |
ภิรมย์รสลออออง |
| สูดรสปรางทอง |
กรกุมประทุมชม |
| ๏ ชงฆชานุกาเกี่ยว |
กลเดียวกะพิมพ์กลม |
| เนียนแนบอุรารมย์ |
รติรสสำเริงราญ |
| ๏ กายกอดก็คือกล |
ลดาโอบทุมามาลย์ |
| มืดมัวชมัวปาน |
ชรอื้อชรอุ่มพน |
| ๏ คชสารประสานกุญ- |
ชรส่ายสกนธ์รณ |
| แท่นแก้วและปรางค์มณ- |
ฑิรเคลื่อนกระเทือนพราย |
| ๏ ฮือฮือพยุโยก |
ธุมาโบกตระบัดปลาย |
| โฉมนางสมุทรกราย |
กรบีบวิเชียรชู |
| ๏ อสุรินทรกุมโล- |
หะขวานขว้างพธูตรู |
| ถีบเท้ากระทืบสู- |
เมรุเพียงทลายพัง |
| ๏ สาครกระฉ่อนคลื่น |
ระลอกฝืนคระเครงชลัง |
| โครมครั่นสนั่นดัง |
พิรุณโรยละอองชล |
| ๏ นานาผกาแย้ม |
สยายกลีบผโกมล |
| ภุมรินก็ซอกซน |
ซะแซกไซ้สุมามาลย์ |
| ๏ ผจงรสเกสรดื่ม |
ก็เซาซึมรสาสานต์ |
| เกลือกกลิ่นสุมามาลย์ |
ก็โรยร่วงเรณูนวล |
| ๒๘๏ สองสมสมสวาดิ |
|
| สบสบสังวาส |
ลหวยหวยหวน |
| ชื่นชมชมนุช |
สิ้นสุดสุดกระบวน |
| ยิ้มแย้มแย้มยวน |
ยวนยีปรีดา |
| ๏ ปางลืมลืมทุกข์ |
|
| สุขยิ่งยิ่งสุข |
ภิรมย์รมยา |
| ใหลหลงหลงรส |
รสรักรักหา |
| ใดเปรียบเปรียบปรา- |
กฏจักษ์จักปาน |
| ๏ ลืมสาวสาวสรรค์ |
|
| ลืมสนมกำนัล |
ลืมราชราชฐาน |
| ลืมปรางค์ปรางค์มาศ |
ปราสาทศฤงคาร |
| ดั่งเสวยพิมาน |
|
อมรสวรรยา
| ๑๖๏ ปางนั้นปิ่นนาฏมาลา |
สมสุขด้วยชา- |
| เยนทรยุพยอดกามกล |
|
| ๏ สฤษดิสำราญกมล |
เหนือแท่นดำกล |
| กระสันทวเกษมเปรมปรีดิ์ |
|
| ๏ รวยรินกลิ่นกายเทพี |
กลั้วกลิ่นภูมี |
| ขจบขจรรวยรวย |
|
| ๏ รื่นรื่นชื่นชื่นชวยชวย |
รินรินกลิ่นมวย |
| โมฬีศพนิดาตรู |
|
| ๏ สองศานติประสานพบู |
ราชาพธู |
| พิไรภิรมย์กามกวน |
|
| ๏ ชายาพิรากลบวน |
พระยิ้มแย้มยวน |
| ประเล้าประโลมเปรมปรีดิ์ |
|
| ๑๔๏ เสร็จปลอบยุพินทรประโลม |
วรอัครเทพี |
| เหนือแท่นวรารัตนรูจี |
ประไพผ่องมนเทียรทอง |
| ๏ สมสุขสมอรสิเนห์ |
สมนุชลำยอง |
| สมบุญสมสวัสดินอง |
สิริสมมไหศูรย์ |
| ๏ สมโภคสมบวรยศ |
แลสมบัติไพบูลย์ |
| สมศักดิ์สมอรประยูร |
แลสมพันธุ์วงศ์พงศ์ |
| ๏ เช้าค่ำแลย่ำทิวทิวาร |
ก็แสนสารส่ำองค์ |
| นารีฉวีวิมลทรง |
ดุจสาวสุรางค์นาง |
| ๏ บรรโลมประโคมศัพทถวาย |
สำเนียงแซ่สนั่นปรางค์ |
| กาหลแลศัพทดุริยาง- |
คดนตรีจะเรียงรมย์ |
| ๏ หลายมาสก็หลายพรรษทิวา |
สิริสุขเกษมสม |
| พร้อมเพรียงสะพรั่งพลอุดม |
ทุราสรรพปวงภัย |
| ๏ ส่ำเหล่าประชาชนนิกร |
ก็ซ้องสาธุอวยชัย |
| ช่วยเพิ่มสวัสดิสบสมัย |
กษัยทุกข์สโมสร |
| ๑๖๏ ปางประทุมวดีองค์อร |
ทรงครรโภทร |
| ก็ถ้วนกำหนดทศมาส |
|
| ๏ นางประสูติโอรสราช |
คือชายโสภาศ |
| ประไพพระพักตรเพียงจันทร์ |
|
| ๏ แสนส่ำสนมกำนัล |
ถ้วนทั่วปรางค์จันทน์ |
| สลอนสลั้งพรั่งพรู |
|
| ๏ สรรเสริญโสมบุญดนู |
บ้างทอดกรชู |
| ถวายบังคมเคียมคัล |
|
| ๏ เชิญองค์ราโชรสพลัน |
สู่ขันสุพรรณ |
| สรงกายพระกายกุมาร |
|
| ๏ ชื่นฉมสุคนธ์ชลธาร |
อบอวนยวนฆาน |
| ตลบตะเล้าเสาวคนธ์ |
|
| ๏ บัดนั้นนักสนมไพมล |
นำข่าวสารดล |
| ทูลแด่ภูเบศรบัดใจ |
|
| ๏ ท้าวทรงสดับสารกษัย |
ปราโมทย์ฤทัยไท้ |
| ก็มีมโนรังรัก |
|
| ๏ จึงเสด็จสู่สำนัก |
ตำแหน่งนงลักษณ์ |
| ก็ลุยังห้องทองพราย |
|
| ๏ ยลองค์ปีเยาวรสชาย |
ผิวพักตรพรรณราย |
| สำอางค์พระองค์สมพงศ์ |
|
| ๏ จึงเอื้อนวโรงการทรง |
ทานนามคือองค์ |
| มหาปทุมกุมาร |
|
| ๏ บัดนั้นอุบัติบันดาล |
เกิดองค์กุมาร |
| ก็อัศจรรย์จินตจน |
|
| ๏ ประมาณมากนับหลายชน |
ห้าร้อยหย่อนคน |
| อุบัติโดยกุมาร |
|
| ๏ แต่องค์อัครเรศนงพาล |
ประสูติกุมาร |
| คาบเดียวแต่เอารสราช |
|
| ๏ นอกนั้นสังเสทชะชาติ |
เกิดเพื่อบุญนารก |
| สมสร้างแต่ปางก่อนกาล |
|
| ๏ ข้าวตอกแลดอกปทุมมาลย์ |
ถวายแด่ทรงฌาน |
| คือองค์ปัจเจกพุทธางค์ |
|
| ๏ เดชานิสงส์บุญนาง |
อธิษฐานปาง |
| ก่อนเกิดประเสริฐสมทรง |
|
| ๏ ปางนั้นพระองค์ยลองค์ |
เอารสสุริยพงศ์ |
| อุดมด้วยเดชบุญญา |
|
| ๏ แสนสุขเกษมเปรมปรา |
โมชในบุตรา |
| สิเนหคือหไทยางค์ |
|
| ๑๔๏ ปางนั้นนรินทรบดี |
ก็จัดสรรพสกรรจ์นาง |
| ห้าร้อยดรุณบวรางค์ |
ถนอมกล่อมบำเรอรมย์ |
| ๏ อุ้มแอบแลแนบกรชกาย |
กรกุมประทุมชม |
| บ้างร้องจะเรียงศับท์รงม |
ประสานเสียงเสนาะนวล |
| ๏ ร้องรับรเรื่อยบทลเบง |
กระแสศรับทสนั่นครวญ |
| ทราบโสตรก็เสียวสกนธ์ควร |
จะสดับสุนทรกลอน |
| ๏ นานาคณาสุรสุรางค์ |
ประไพพักตรคืออัปศร |
| บ้างอวยสวัสดิ์วรพร |
แลกล่อมกล่าวให้เสาวนี |
| ๏ อ้าพ่อจงนิทรเหนือ |
พระอู่รัตนรูจี |
| อย่าอ้อนพระชนนี |
จงฟังกล่อมเสนาะกลอน |
| ๏ จงราชปีเยาว |
รศไท้ธิเบศร |
| ปกเกล้าประชากร |
ภิรศรีสวัสดี |
| ๏ อ้าพ่อจงเปนปิ่น |
นคเรศบุรีศรี |
| ฟ้าหล้าแลธาตรี |
ก็จะเกรงพระยศสยอน |
| ๏ อนึ่งสรรพทุจริต |
อริร้ายกระลำภร |
| ทราบข่าวชุลีกร |
อภิวันทนังเนือง |
| ๏ อ้าพ่อจงสมคู่ |
ยุคลมิ่งเฉลิมเมือง |
| ผ่องภักตรประเทือง |
ศิริล้ำสนมใน |
| ๏ ขอจงเสวยสวัส |
ดิสมบัติณกรุงไกร |
| ทั่วหล้าจะฦๅไชย |
วรเดชเดชา |
| ๏ ขวัญเอยจงมาสู่ |
วรราชกุมารา |
| อย่าหลงคณาทา |
ริยในธราดล |
| ๏ ขวัญเอยจงมาชม |
กนกปรางคดำกล |
| เรืองโรจณเวหน |
ดุจห้อยพโยมมาน |
| ๏ ขวัญเอยจงฟังกล่อม |
บทกลอนเสนาะสาร |
| เรียบเทียบวจนานต์ |
ดุจนางอมรแมน |
| ๏ ขวัญเอยอย่าเนาวใน |
หิมเวศดงแดน |
| จงเนาวพระแท่นแสน |
ศิริอาศน์อันโอฬาร์ |
| ๏ ขอเดชพระองค์เอา |
รสราชกระษัตรา |
| จงทรงพระชนมา |
ยุยืนให้ยิ่งยง |
| ๏ อนึ่งหฤไทยไท้ |
จะมีราชประสงค์ |
| สิ่งใดก็เร่งจง |
สฤดิสมภิรมยา |
| ๑๒๏ วรเดชอดูลย |
วรคุณปรมา |
| วรยศธจงปรา |
กฎเกียรติวรไกร |
| ๏ วรฤทธิดรงค์ |
วรองคดไนย |
| วรภักตรประไพ |
วรผิวก็ปราภา |
| ๏ วรศุขสโม |
สรโภควรา |
| สุสุรางคยุพา |
อภิสุนทรพรรณ |
| ๏ ธุระทั่วนคเรศ |
ธุระเขตรกรอัญ |
| ชวลิศอนันต์ |
ศิริน้อมสริรา |
| ๏ ประโทษก็ไกษย |
ปรไภยัตมา |
| ธุระทุกขทุรา |
ศิริศุขเกษมสานติ |
| ๏ สมยาถฤกแถลง |
วจนรรถอันนาน |
| แต่โดยอดีตกาล |
จิรพุทธวาที |
| ๏ แสดงสักราชล่วง |
สองพันจาดุสตมี |
| เสศยี่สิบสี่ปี |
มเสงศุกรวารวัน |
| อาลยุชมาศแรม |
ฉดิถีก็เสร็จสรรพ |
| วสานหฤดูบัน |
ลุจบเคารพย์สาร |
| ผลข้าแสดงกล่าว |
อดีตโดยอนุมาน |
| จงสฤษดิวรญาณ |
ดุจดั่งมโนปอง |
| แม้ยังบสำเร็จ |
นฤพานอันสมพอง |
| ยังเที่ยวสถิตย์คลอง |
กิเลศโลกยโลกีย์ |
| ขอจงศิริสวัสดิ |
วรศุขเกษมศรี |
| ไภยทุกขโรคี |
จงทุเรศทุราคลา |
----------------------------
