ศุภลักษณ์วาดรูป
๑๏ จักแถลงระเบียบเหล้น | ระบำ |
ตามแบบหลวงท่านกำ | หนดไว้ |
ศุภลักษณ์วาดรูปจำ | จดเทพ |
เพื่ออุษาหน่อไท้ | สืบรู้คู่สมร ฯ |
๒๏ บังอรครั้นได้รับ | บรรหาร |
ออกจากปราสาทสถาน | ผ่องแผ้ว (กราว) |
สำแดงเดชนางมาร | มากเวท (ตระนิมิตร์) |
กลายกลับกายาแล้ว | เหาะขึ้นสู่สวรรค์ ฯ (เชิดฉิ่ง) |
๓๏ เหิรหันระเห็จห้อง | เวหา |
พบหมู่สุรแมนมา | มากไซร้ (เหาะ) |
มุ่งไปสู่เกษียรวา | ริสมุท |
เฝ้าพระพิษณุไท้ | เทพเจ้าไวกูณฐ์ ฯ (เชิด) |
๔๏ นางอสูรเหาะด้วย | เทวา |
ถึงที่เกษียรธารา | นั่นแล้ว |
เทพหนึ่งจับสังข์มา | ผจงเป่า |
เสียงสนั่นเสนาะแจ้ว | แจ่มพื้นภูมิสวรรค์ ฯ (รัวฉิ่ง) |
๕๏ ครานั้นเทวราชแกล้ว | กลางโลก |
ยินศัพท์สังข์บุญโศลก | ตื่นฟื้น |
สำแดงเดชดินโยก | ไหวหวั่น |
ทั้งน่านน้ำคระครื้น | ครั่นก้องฟองฟู ฯ (คุกพาทย์) |
๖๏ พิษณูแผลงฤทธิ์เรื้อง | นภางค์ |
เพื่อเทพสุรคณางค์ | แน่รู้ |
เรื่องพระกำเนิดปาง | นับแปด |
อวตารเพื่อกู้ | โลกให้สราญรมย์ ฯ (กลม) |
๗๏ ประถมทรงรูปแม้น | มัตสยา |
พระหัดถ์กุมคทา | กาจแกล้ว |
ปราบสังข์อสุรา | เรืองเดช |
กู้พระไตรเพทแผ้ว | ปลอดพ้นภัยผอง ฯ |
๘๏ ปางสองทรงรูปคล้าย | เต่าทอง |
เชิดโขดมันทรรอง | รับไว้ |
ยามทวยเทพกวนฟอง | เกษียรสมุท |
ประดิษฐ์อมฤตให้ | เทพลิ้มเลองาม ฯ |
๙๏ ปางสามทรงรูปเค้า | วราห์ |
รบหิรัณยากษ์สา | มารถไซร้ |
แย่งแผ่นพสุธา | ไตรโลก |
กลับประดิษฐ์ขึ้นได้ | ครบทั้งแดนตรี ฯ |
๑๐๏ ปางสี่แปลงรูปนั้น | ประหลาด |
เปนนรสิงห์กาจ | กั่นแท้ |
หิรัณย์กศิปุอาจ | ท้าเดช พระฮา |
ขุนแทตย์ก็พ่ายแพ้ | พระด้วยเชิงกล ฯ |
๑๑๏ วามนปางห้าพระ | จักรี |
ยวนจิตให้พะลี | แทตย์ท้าว |
ยอมประสาทธรณี | สามย่าง |
พระเหยียบสรวงและด้าว | ภาพพื้นคืนพลัน ฯ |
๑๒๏ ปางหกนั้นเทพไท้ | เปนพราหมณ์ |
ชื่อปรศุราม | ฤทธิ์ห้าว |
ปราบอรชุนทราม | สุดชีพ |
กู้พวกพราหมณ์ทั่วด้าว | ดับเสี้ยนเศิกหาญ ฯ |
๑๓๏ อวตารปางเจ็ดนั้น | รามจันทร์ |
มาปราบราพณ์โมหัน | โหดเหี้ยม |
สูญหมดโคตร์กุมภัณฑ์ | กวนโลก |
เย็นทั่วชมพูเสี้ยม | จิตให้ยินดี ฯ |
๑๔๏ ปางที่แปดเกิดเจ้า | กฤษณะ |
เปนมหาวีระ | ฤทธิ์แกล้ว |
ทรงจักร์คทาพระ | ขี่ครุฑ |
เหมือนพระพิษณุแผ้ว | ผ่องพื้นภูมิสวรรค์ ฯ |
๑๕๏ เทวันครั้นทัศน์ท้าว | จักร์กฤษณ์ |
ต่างอ่อนโอนโมลิต | นอบไหว้ |
กฤษณะร่วมพระวิษ | ณุเทพ |
ปรากฏบัดนั้นให้ | เทพล้วนพิศวง ฯ |
๑๖๏ จึ่งองค์หริราชเจ้า | โลกัย |
เสด็จจากบัลลังก์ไคล | เคลื่อนคล้อย |
ขึ้นทรงบ่าเวนไตย | เหิรเห็จ |
ทวยเทพทั้งใหญ่น้อย | แห่ห้อมไปพลาง ฯ (เชิด) |
๑๗๏ จึ่งนางศุภลักษณ์เลี้ยว | เวหน |
เหิรต่อไปที่บน | ฟากฟ้า |
มุ่งไคละมณฑล | ไกลาศ |
รี่รี่มิได้ช้า | เกือบใกล้คีรี ฯ |
๑๘๏ บัดนี้พบเทพเจ้า | คเณศร (ช้างประสานงา) |
กายรัตเกศกุญชร | แช่มช้อย |
ขอช้างกระชับกร |
กุมมั่น |
ทรงมุสิกตัวน้อย | แน่วท้องเวหา ฯ |
๑๙๏ อีกมาพบพระเจ้า | สงคราม (กราวนอก) |
ขันทะกุมารงาม | เลิดล้น |
กุมหอกฤทธิเรืองราม | รัตนรุ่ง |
ทรงมยูรเสด็จด้น | พ่างพื้นนภางค์ ฯ |
๒๐๏ พลางเทพสองพี่น้อง | พบกัน (เชิด) |
พระพี่ชวนน้องผัน | ผ่านฟ้า |
ขึ้นเฝ้าพระทรงธรรม์ | บิตุราช |
นางก็ไปฉันฃ้า | เพื่อเฝ้าจอมสวรรค์ ฯ |
๒๑๏ ครั้นถึงจึ่งเทพเจ้า | สองรา |
ลงจากสุรพา | หนะไซร้ |
ดำเนินสู่มหา | พิมานรัตน์ |
นนทิต้อนรับไท้ | เทพด้วยยินดี ฯ (เสมอ) |
๒๒๏ นนทีจึ่งกล่าวถ้อย | สรรเสริญ |
พระมหาเทพเชิญ | พระเจ้า |
ว่าพระลูกดำเนิน | มาถับ |
หวังจะได้ก้มเกล้า | กราบเบื้องบาทบงสุ์ ฯ (ตระเชิญ) |
๒๓๏ จึ่งองค์ศิวะเทพเจ้า | โลกา |
ใขพระสูตร์รัตนา | เปิดกว้าง (รัว) |
เห็นพระนั่งมหา | เทวะบิฐ |
พระอุมาเคียงฃ้าง | เลิดล้วนชวนชม ฯ |
๒๔๏ แล้วบรมเทวราชไท้ | ตรัสชวน |
พระอุมาทรามสงวน | เคลื่อนคล้อย |
ทรงจับระบำยวน | ยั่วเนตร์ |
ตามแบบตาณฑพช้อย | แช่มชั้นเชิงรำ ฯ (เพลง) |
๒๕๏ ระบำรำจบแล้ว | ตรีศุลี |
จึ่งเสด็จทรงนนที | เลิดล้น |
สองพระโอรสขี่ | พาหนะ |
ตามเสด็จเทพด้น | เหาะดั้นอัมพร ฯ (เชิด) |
๒๖๏ บังอรศุภลักษณ์ดั้น | เมฆี |
พบคณะฤษี | มากแท้ (ตวงพระธาตุ) |
พระนารัทมุนี | นำระเห็จ |
ไปสู่พรหมโลกแล้ |
เพื่อเฝ้าธาดา ฯ (เชิด) |
๒๗๏ ถึงหน้านิวาศไท้ | ทันที |
นารทนำพวกชี | สู่เฝ้า (เสมอเถร) |
พร้อมกันนบเกศี | ประนมหัดถ์ |
เคารพพระเปนเจ้า | จิตน้อมประนอมกัน ฯ (สาธุการ) |
๒๘๏ ครานั้นชอุ่มพื้น | เวหน (รัวสามลา) |
แล้วค่อยคลายมืดมล | หมอกกลุ้ม |
จึ่งเห็นใข่สากล | เยี่ยมใหญ่ |
สีก่องฟองนั้นหุ้ม | ห่อท้าวพรหมา ฯ |
๒๙๏ ไม่ช้าใข่นั้นแยก | เปนสอง |
เห็นพระองค์ดังปอง | บัดนั้น |
สถิตเหนือแท่นบัวทอง | ไพโรจน์ |
งามผ่องณช่องชั้น | ช่อฟ้าฟูหาว ฯ |
๓๐๏ จึ่งท้าวสี่พักตร์ตั้ง | หฤทัย |
จักแสดงแจ้งใน | ที่นี้ |
ว่าพระสร้างเทพไท | ทั้งหมด |
ให้ผ่านมาพอชี้ | เช่นให้เจนตา ฯ (ตระสันนิบาต) |
๓๑๏ เทวาทั้งแปดผู้ | โลกบาล (โคมเวียน) |
อีกพระนวเคราะห์หาญ | เห็จฟ้า |
ขี่พาหะนะทยาน | ผ่านเมฆ |
เปนหลักของแหล่งหล้า | ฤทธิ์หลั้นบรรฦา ฯ |
๓๒๏ หนึ่งคืออินทระเจ้า | เทวา |
ผู้สถิตทิศบุรพา | ใหญ่กว้าง |
เสด็จเหนือคชไอรา | พตแกว่ง เพ็ชร์แฮ |
พระศจีเคียงฃ้าง | เทพเจ้าเพราศรี ฯ |
๓๓๏ อัคนีศรีโรจน์เรื้อง | เรื่อแดง |
ทรงเมษกาจกำแหง | ฤทธิ์กล้า |
กรกุมหอกเรี่ยวแรง | แกว่งกวัด |
สถิตทิศอาคเณย์หล้า | แหล่งนั้นมั่นคง ฯ |
๓๔๏ อีกองค์ยมราชเจ้า | จอมมฤต |
ณทักษิณทิศสถิต | เทอดหล้า |
วาหนเอกมหิษ | เหอมศักดิ์ |
กุมพระยมทัณฑ์หง้า | เงือดล้างอรี ฯ |
๓๕๏ นิร์ฤดีนางเทพล้ำ | เลอฤทธิ์ |
ภาคหรดีสถิต | เที่ยงแท้ |
กรกุมพระขรรค์อิท |
ธิถนัด |
หมั่นรักษาโลกแล้ | เลิดล้วนเจือจุน ฯ |
๓๖๏ พระวรุณเจ้าสมุท | เรืองฤทธิ์ |
พิทักษ์ปรัศจิมทิศ | กาจแกล้ว |
ทรงมังกะระพิษ | สามารถ |
กุมธนูกอบแก้ว | เก่งล้ำโลกา ฯ |
๓๗๏ พระพายุรักษ์เบื้อง | พายัพ |
กุมพระขรรค์กระชับ | หัดถ์หมั้น |
ทรงสินธพงามสรรพ | สีก่อง |
ลอยละลิ่วปลิวชั้น | เชิดฟ้าแจ่มเจน ฯ |
๓๘๏ กุเวรยักษะเจ้า | เรืองรอญ |
พิทักษ์ทิศอุดร | แด่นด้าว |
กรกุมคทาธร | เงื้อเงือด |
เอกอิทธิอะคร้าว | ปกป้องภัยพาล ฯ |
๓๙๏ อิศานพิทักษ์เบื้อง | อิศาน |
ทรงพฤษภเผ่นทยาน | ย่านฟ้า |
ตรีศูลศักดิ์ตระการ | กระชับหัดถ์ |
แลเลิดประเสริฐหล้า | แหล่งล้ำอำไพ ฯ |
๔๐๏ หนึ่งในนวเคราะห์นั้น | สุริยง |
เรืองรัตภูษาทรง | สว่างหล้า |
พระขรรค์ฤทธิ์รงค์ | กุมมั่น |
สีหะวาหนกล้า | กาจแกล้วกลางสวรรค์ ฯ |
๔๑๏ พระจันทร์รัศมิเรื้อง | เรืองฃาว |
ทรงเศวตภูษาพราว | เพริดแพร้ว |
ทรงอัศวะสกาว | ผยองเผ่น |
กรจับพระขรรค์แก้ว | แกว่งเพี้ยงเพลิงฉาน ฯ |
๔๒๏ อังคารรังสิเหรื้อ | เหลือตรู |
ทรงพัสตระชมพู | เพริดด้าว |
กรกุมพระขรรค์ชู | เชิดเฉิด |
ทรงมหิงษ์อะคร้าว | เคลื่อนคล้อยเมฆี ฯ |
๔๓๏ องค์ที่สี่พุธอ้าง | ออกนาม |
ภูษิตล้วนเขียวงาม | ชุ่มชื้น |
ทรงคอคชเรืองราม | แลเลิด |
ขอจับขับผ่านพื้น | พ่างพ้นเมฆา ฯ |
๔๔๏ ที่ห้าโสระไท้ | กำยำ |
ทรงพัสตร์ภูษิตดำ | เดชห้าว |
พระขรรค์รัตนกำ | แหงแกว่ง |
ทรงพยัคฆ์อะคร้าว | ร่าร้องเริงดี ฯ |
๔๕๏ ที่หกคุรุไท้ |
เทพเรือง วิทแฮ |
ทรงพัสตราภรณเหลือง | เลิดด้าว |
ทรงมฤคประเทือง | เทอดเกียรติ |
กรจับพรหมทัณฑ์ท้าว | เทพล้วนชวนดู ฯ |
๔๖๏ ราหูทรงรูปแม้น | อสุรา |
ภูษิตและกายา | ม่วงคล้ำ |
กรกวัดแกว่งคทา | ธรถนัด |
ทรงนกฮูกจ้ำหม้ำ | เหมาะดั้นเมฆี ฯ |
๔๗๏ ที่แปดศุกระไท้ | สุนทร |
ภูษิตน้ำเงินอ่อน | โอ่หล้า |
ทรงหลังพฤษภจร | เร็วรวด |
หัดถ์จับพรหมทัณฑ์อ้า | เอี่ยมพริ้งเพริดเพรา ฯ |
๔๘๏ ที่เก้าเกตุไท้ | เทวัน |
กายและพัสตร์สุพรรณ | ผ่องแผ้ว |
กรกุมพระแสงขรรค์ | เรืองรัตน์ |
ทรงพญานาคแพร้ว | เพริดพริ้งพรายตา ฯ |
๔๙๏ ต่อมามีเทพเจ้า | หลายตน |
พร้อมเทพนิรมล | แน่งน้อย |
ออกมาสู่มณฑล | ลานทิพย์ |
แต่ละองค์แช่มช้อย | เฉิดพื้นภูมิสวรรค์ ฯ |
๕๐๏ ครานั้นมนัสน้อม | ปรีดี (พระทอง) |
เทพบุตร์ชวนเทวี | เลิดล้วน |
ผจงจับระบำลี | ลาเล่น |
ทวยเทพเสพย์สุขถ้วน | ทุกไท้เทวา ฯ |
๕๑๏ นางฟ้ารำเลี้ยวล่อ | เทพบุตร์ |
เทพต่างตามเย้ายุด | หยอกย้อน |
เทวีสลัดหลุด | ลี้หลีก |
เทพบุตร์ตามต้อน | ต่างเร้าเริงยวน ฯ |
๕๒๏ แล้วชวนกันเชิดฉ้อ | มาลี (นางนาค) |
โยนแจกโดยยินดี | พรั่งพร้อม |
กลีบบุบผะชาติศรี | สรวยสอาด |
เกลื่อนกล่อนหล่นลงน้อม | จิตเกื้อเกษมสันต์ ฯ |
๕๓๏ ชวนกันประสาทซ้อน | พรสา ธุแล (มหาชัย) |
แก่ท่านผู้ทัศนา | ที่นั้น |
ให้อิฐะผลมา | พูนเพิ่ม |
จัตุพิธพรหมั้น | เหมาะด้วยปราถนา ฯ |
๕๔๏ อายุ ประจวบร้อย | ขวบปี |
วรรณะ เฉิดฉวี | ผ่องแผ้ว |
สุขะ เจริญศรี | ไร้โศก |
พละ ยงยวดแคล้ว | คลาดพ้นภัยพาล ฯ |