๏
โคลงสุภาพ อุทานยวนถวิล
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ นราธิปประพันธ์พงศ์
ทรงพระนิพนธ์
๏ อ่านอักษรทราบเนื้อ | ความขยาย |
ทราบใช่ทราบแต่ราย | เรื่องนั้น |
ทราบศัพท์จับอุบายหลาย | จรีย์ลักษณ์ เรียนแฮ |
กนั้นอ่านวานเลือกฟั้น | ก่อนเพ้อเผลอตาม ฯ |
๏ คำสะแลงแผลงพูดครั้ง | ไหนไหน ก็ดี |
ยากดูดดื่มยืมไป | ยุคหน้า |
ยุคใหม่นึกใหม่ใคร | นึกต่าง นึกนา |
ใจมนุษย์ทุกชุดกล้า | เปลี่ยนได้ไกลฉิว ฯ |
๏ หวลห่วงพระร่วงเจ้า | สุโขทัย |
แม้เสด็จคืนมาใน | เมื่อนี้ |
จักยืนตื่นตลึงไท | กรุงเทพฯ นิฮา |
คำใหม่ใครทูลงี้ | ตรัสงั้นขันพอ ฯ |
๏ โลกหญิงหญิงยิ่งผู้ | ดีดี จริงรา |
ไป่ตื่นโฉมโศภี | เภทผู้ |
กว่าจริตพิทย์ศักดิ์ศรี | สอางค์ชีพ เฉลิมเลย |
แต่บุรุษหลงคุดคู้ | แค่เซิ้งสวยรวย ฯ |
๏ ชายวิวาห์น่าเพราะเคว้ง | ควานสเริง |
หญิงเพราะพิศวงเชิง | ร่วมชู้ |
สองฝ่ายต่างหมายเหลิง | เกินเล่ห์ จริงรา |
ต่อหน่ายต่างฝ่ายรู้ | ศึกพลั้งฝังใจ ฯ |
๏ ปธานาธิปติป้อง | ธรณี |
กำหนดครบปีมี | เปลี่ยนครั้ง |
มหากระษัตริย์ผ่านปัถพี | เพียงสู่ สวรรค์ฤๅ |
แต่ศาสนาง่าตั้ง | แต่ต้นจนวสาน ฯ |
๏ ไป่นับถือท่านแล้ว | นับถือ ตนฤๅ |
ตนไป่นับถือหรือ | รักแกล้ว |
ไป่รักศักดิ์ศิลกะพือ | พุฒิเกียรติ์ ไฉนรา |
ไร้เกียรติ์เฉียดแมวแม้ว | ใม่พ้นคนหยาม ฯ |
๏ รักศักดิ์มิพักท้อ | ถือดี |
รักที่ดีทวีศรี | ศักดิ์ให้ |
รักธรรมอธรรมหนี | เองอาจ ทำฤๅ |
รักชอบตอบผลได้ | สุขซึ้งถึงสวรรค์ ฯ |
๏ เสมือนถีบธีระชาตผู้ | ผดุงขวัญ โลกรา |
รักมนุษย์ดุจชีวัน | นับล้าน |
ล้มแผ่หากแสรสัน | ศุภาษิต นี้แล |
“ใดใม่เกี่ยวตนด้าน | เกี่ยวด้วยเสียดี” |
๏ ความฝันอันเกิดด้วย | ปฏิมา กรเอย |
เป็นหลักปองของคณา | ช่างปั้น |
ทั้งนักอักขระวา | ทินพวก ประพันธ์พ่อ |
หลักสูตร์นักพูดนั้น | นึกล้วงลมผสม ฯ |
๏ เดือดร้อนแลรบร้า | รุมตอม มนุษย์โฮย |
ผลบ่มสมาคมปลอม | ปลวกหล้า |
ถือเงินว่าเป็นจอม | ธรรมะ |
กินเลือดกินเนื้อข้า | ศึกข้านครโขมง ฯ |
๏ สดวกกว่าออกท่าเกื้อ | การุญ |
เอะอะจะอุดหนุน | ท่านบ้าง |
แทนจิตคิดทำคุณ | แก่ท่าน จริงนอ |
น้อยนักใครจักล้าง | เลศนี้หนีสมัย ฯ |
๏ กายะกรรมจำกัดได้ | ดังวจี กรรมพ่อ |
แต่มโนกรรมหนี | แหน่งกั้น |
รัฐบาลบ่หาญมี | กำหนด ไฉนเลย |
ธรรมมะดอกกะคั้น | ข่มห้ามสามทวาร ฯ |
๏ ได้ประจำฉ่ำกว่าได้ | ฉาบฉวย |
กว้านแกว่งตลบแตลงรวย | รวบคว้า |
มีเฮ็งย่อมมีซวย | เสมอภาค น้อยนอ |
รวยมักชักกล้าถ้า | ถูกเจ๊งเก็งเหิม ฯ |
๏ เงินบาทขี้ขลาดตื้อ | ตาขาว |
เห็นพวกอยูไหบกราว | กรากซ้อน |
ยิ่งน้อยละยิ่งหนาว | หน่ายนึก หนีเฮ |
ยิ่งถูกขับจับอ้อน | ออกพร้อมพรูกระเจิง ฯ |
๏ กันชั่วตัวชั่วคร้าม | ตัวเรา |
เขากลับกันเราเขา | เข็ดใกล้ |
กนี้ชั่วบ่พัวเผา | เราชั่ว เฉแฮ |
หมดพิษม์ทุจริตใช้ | ช่องนี้ทีเกษม ฯ |
๏ ตวันออกตวันตกไต้ | เหนือไหน ก็ตาม |
บ้านและดีกว่าใด | อื่นสิ้น |
ปราสาทราชวังใน | แหนงเจื่อน จิตพี่ |
เรื่อนอยู่อุ่นอนชิ้น | เอกสอ้านปานสวรรค์ ฯ |
๏ คนแก่แก่เพราะรู้ | ศึกชรา |
แก่ใช่แก่เพราะอา | ยุเถ้า |
คนดีเพราะดีปรา | กฎเกียรติ์ ถเกิงแฮ |
ดีใช่ดีเพราะเฝ้า | อวดโอ้โวดี |
๏ จนมีนี่พี่น้อง | สองคน |
พี่ซื้อหวายฝ่ายจน | ชื่อน้ำ |
เป็นน้องก็ต้องทน | ถนอมพี่ เกรงพี่ |
ส่วนพี่เฆี่ยนตีปล้ำ | ปลุกตั้งสั่งสอน โอ้โฮ ฯ |
๏ อีเงินเปิ่นปดล้ำ | ใดใน โลกเฮอ |
สาบใม่เป็นเป็นไฉน | ยั่นโช้ |
ใช่สารพัดนึกใย | สมนึก เนืองพ่อ |
สุดแต่เจ้าของโจ้ | จับคยั้นมันสนอง ฯ |
๏ เกิดหนตายใม่พ้น | หนเดียว ดอกเพื่อน |
เกิดชาตน่าสมาร์ถเฉลียว | เลิกเรื้อ |
เกิดปลาดอย่าหวาดเสียว | สทกตื่น ใดเลย |
เกิดช่วยเกิดปโอชน์เกื้อ | เกิดให้เหิมคุณ ฯ |
๏ อยากม้วยช่วยยุห้าม | ใยเรา |
เขาขู่หลู่เราเขลา | อย่าเคลิ้ม |
อยากจริงละนิ่งเซา | อยากขู่ โขมงแม่ |
เราเคอะยิ่งเสออะเทิ้ม | ยิ่งท้าก๋าตาย ฯ |
๏ แถลงรักโดยประจักษ์เอื้อ | อาสา สนองแม่ |
แหลมรศกว่าพจนา | หว่านแว้ง |
สาวชอบตอบเสน่หา | หวลสนิธ สนองเอย |
สาวมิชอบต่อบแกล้ง | เกลื่อนใช้ไขสือ ฯ |
๏ ได้ดีทวียศซร้อง | ศฤงคาร โขฤๅ |
เอิกอุดมสมภาร | ผึ่งแต้ม |
นั่นมักช่วยชักลลาน | ลืมเพื่อน จนแฮ |
ภูมหนักทักอ้อมแอ้ม | อวดเฟ้อเจอสหาย ฯ |
๏ รุ่งเรืองเฟื่องฟุ้งเดช | ปานใด |
คงวกตกวันใน | เมื่อหน้า |
ทุกเตื้อเมื่อเราอุทัย | เราอัษ ฎงแล |
พลุพลุ่งรุ่งฟ้ากล้า | ละลิ่วพ้นหล่นไฉน ฯ |
๏ คนฉลาดมักปลาดคล้าย | สะปันช์ทเล |
คอยหนูดอยากดูดเด | ทุกน้ำ |
ใม่อยากอย่ผากเห | หาแฉะ ฉมังรา |
ถูกหนีบบีบคั้นช้ำ | ชอกน้อยไฉนเป็น ฯ |
๏ ค้าขายหมายทรัพย์เว้น | โฆษนา |
ให้มหาชนสา | มาร์ถรู้ |
เสมือนหนุ่มสุ่มเล่นตา | สาวสวาท |
มืดค่ำคลำเจ้าชู้ | เฉิบฟ้อบอไหม ฯ |
๏ แม้มนุษย์สุดวิเศษแล้ว | ลือบุญ รเบ็งฤๅ |
อาจจะมีมื้อหมุน | ผกคว้ำ |
ลงเลนผิเดนสถุน | ชาตโฉด ไฉนรา |
ยอมเขยอะเคลอะโคลนคล้ำ | อยู่มื้อฤๅมี ฯ |
๏ วาระคฤสต์สิทธิฤกษ์ครั้ง | ฝรั่งถวิล นั้นนา |
จันทร์สุข, อังคารสิน | พุธได้ |
พฤหัศบดิ์เสีย, ศุกร์พระ, ฉิน | นะลาภตกเสาร์แฮ |
อาทิตทินนะเลิดใช้ | เช่นพ้องภารประสงค์ ฯ |
๏ อยากลิ่วไกลให้ด่วน | ออกเดิร |
ตรู่หน่อยอย่าม่อยเพลิน | ทุกเช้า |
จักช่วยร่ำรวยเจริญ | ยศะลาภ เฉลิมแฮ |
อยากก็อยากหากเหน้า | หนืดคร้านคลานถอย ฯ |
๏ ความตายร้ายกาจนี้ | มีสัตย์ สองแฮ |
ทุกมนุษย์สุดสลัดปัด | ปิดได้ |
หลอกตน,หลอกท่าน,ดัด | จริตหลีก ไฉนฤๅ |
คงมิพ้นวนใช้ | เช่นเชื้อชิวาผสม ฯ |
๏ วันก่อนร่อนลับแล้ว | ลืมเถิด สหายเฮย |
วันใหม่ยังใม่เกิด | ป่วยเอื้อม |
วันนี้อยู่นี่เดิด | ใยด่วน โถมเทีญ |
ยิ่งประเดี๋ยวนี้เงื้อม | หัตถ์เจ้าเพลาไฉน ฯ |
๏ คนโง่โอกาศให้ | ตรงตรง |
ยังมิพักจักทนง | เหนี่ยวไว้ |
โอกาศขาดฉลากบง | การบอก กมังแม่ |
จึ่งใม่ฉวยใม่ใช้ | ช่องชม้อยคอยเหลว ฯ |
๏ มีกำลังต้องกอบ | กำลัง จริงรา |
ถึงจะแรงไฉนยัง | อ่อนแอ้ |
หากใม่เชื่อตัวหวัง | เชื่อฤทธิ์ ตัวนา |
ผจณหมัดเห็นชัดแพ้ | หมัดผู้ผอมเฉลียว ฯ |
๏ หาชื่อหรือหรัพย์คล้าย | กันครัน |
จำเสี่ยงทุนเสี่ยงขวัญ | คว่างบ้าง |
มีได้ย่อมมีอัน | เป็นอาจ เสียแฮ |
ใช่เช่นเฟ้นธรรมล้าง | กิเลศให้ไสสมร ฯ |
๏ แข่งเรือแข่งม้าแข่ง | โคคน ก็ดี |
พอจะเอาชนะซน | แข่งบ้าง |
แต่แข่งวาศนาตน | ต่อท่าน นี้เนอ |
ยังบ่รู้ไกง้าง | แง่เงื้อชัยไฉน ฯ |
๏ อดเข้าเราอดได้ | บางขณะ |
ง่ายกว่าอดโทษะ | คลั่งฟู้ |
กนั้นง่ายกว่าราคะ | กว่าโลภ เหลิงแฮ |
แต่โง่โมหันธ์รู้ | อดน้อยหนอคน ฯ |
๏ ความดีนี่ช่วยเกื้อ | ถเกิงสุข ศันต์แฮ |
ความชั่วนี่ช่วยทุกข์ | โทษยั้ว |
ความงวยนี่ช่วยสนุก | โง่ช่วย งวยพ่อ |
ความแฉะนี่ช่วยกลั้ว | โลกร้ายขายเจริญ ฯ |
๏ โดยมากบากบั่นแล้ว | ฤๅสม มาทนา |
เพราะผลักหลักง่ายงม | โง่ดื้อ |
อยากได้สิ่งใดอุดม | โดยเปล่า เปล่าพ่อ |
สำเร็จเปล่าเปล่ามื้อ | มุ่งสร้างหวงเสีย ฯ |
๏ ฆ่าคนปล้นทรัพย์ทิ้ง | ไฟผลาญ ก็ดี |
แสนชั่วมิชั่วปาน | แฉะเคร้อ |
ชั่วอื่นตื่นบรรดาน | ผลดับ ได้พ่อ |
ชั่วแฉะแฟะชาติ์ชเง้อ | เงกร้ายขายเมือง ฯ |
๏ เจี๋ยมเจี้ยมกะทลึ่งนี้ | ดีไหน |
เหมื่อนเทียบน้ำกะไฟ | เฝื่อนรู้ |
อย่างไหนเหมาะสมัยใคร | สมมุ่ง ไหนนา |
ต่างย่อมเป็นปโยชน์กู้ | ชาติบ้างบางหน ฯ |
๏ พิลึกนักนักปวัติ์ค้น | คดีโบ ราณพ่อ |
ไฉนทุกท่านโง่โซ | เสือกรู้ |
เชื่อผิดคิดโก๋โอ | หังเปิด เปิงแฮ |
นี่สัตย์นักปวัติ์ผู้ | พิเศษส้อนสอนเรา ฯ |
๏ แพทย์พิชาใม่น่ารู้ | น่าเรียน เลยพ่อ |
ตั้งสิบศกงกเพียน | พ่างดิ้น |
ดิกรีเอกเฉกป้ายเดียร | ฉานผูก คอฤๅ |
ช่างใม่รู้อไรสิ้น | สักข้อหมอแถลง ฯ |
๏ สมัยไหนไสยาสน์ฃี้ | เซาซม แสนแล |
ปลุกใม่หือทื่อรงม | หลับป้อย |
มนตร์สกดหยดยาผสม | ฉีดใม่ เหมือนเลย |
ฤทธิ์แม่มฤตยูน้อย | หล่อนสดิ้งสิงเรา ฯ |
๏ พงศ์เราเผ่าปราชญ์เพี้ยง | ศรไฟ |
ยิงยัดนัดไหนไฉน | หน่อย้อน |
เจริญรอยเลีดลอยไป | ปานลูก ปืนเทีญ |
ทั้งลูกโดดลูกจ้อน | เจิดเชื้อเฉลิมคุณ บารนี ฯ |
๏ สมุดใม่เปนเรื่องซื้อ | สักสตางค์ เดียวพ่อ |
แพงกว่าห้าบาทบาง | เรื่องเฟ้น |
สมุดเปล่าน่าเราวาง | ใจกว่า |
สมุดเรื่องเปลืองขมองเค้น | คติเปื้อนเชื่อนเสีย ฯ |
๏ การวิวาห์นาเรศสล้วน | นิยมยิน |
แต่บุรุษนิยมผิน | ไป่พ้อง |
เหตุคู่อยู่ร่วมกิน | ร่วมสุข กันฤๅ |
ชายสิเสียเปรียบต้อง | แต่เลี้ยงเพียงถนอม ฯ |
๏ ดีหนาวางท่าไว้ | ทีดี |
ดีกว่าดีจริงมี | เดชด้วย |
ติ๋จริงยิ่งมีศรี | มีศักดิ์ สูงแฮ |
ดีใม่เด่นเช่นห้วย | เหือดแพ้แควไหล ฯ |
๏ สุดคิดชีวิตนี้ | เนาถึง |
เห็นศัตกะใหม่สึง | โสตถิ์หล้า |
หากอีกศัตกะดึง | ดนูอยู่ เห็นแฮ |
คงพิลึกเหลือนึกหน้า | โลกนี้ดีไฉน ฯ |
๏ คนตายตายด้วยตัด | อาลัย หลุดแม่ |
โฉมพินาศขาดใจไฉน | นั่นม้วย |
แม่มิตร์คิดถึงใน | โลกมั่ว มีแฮ |
ดีชั่วพัวพันย้วย | เยี่ยงนี้มีเสมอ ฯ |
๏ สาวสวยหน่วยเนตร์ล้ำ | ขำคม แล้วแม่ |
ถึงมิดีดีอุดม | รอบด้าน |
สัมมะเลใช่เสน่ห์สม | สัตว์สัด เสมือนฤๅ |
จืดราคไป่จืดสร้าน | เสน่ห์นั้นขวัญใจ ฯ |
๏ ลูกเล็กลุ่มเลี้ยงอย่า | ลืมสงวน เลยแม่ |
ลูกหนุ่มลูกสาวควร | ปล่อยได้ |
ลูกวิวาห์อย่าตอมกวน | ตามกีด ลูกเลย |
ลูกแก่พ่อแม่ไว้ | สวาทเค้าเยาว์เกษม ฯ |
๏ สมองคนกลแม่น้ำ | มีไฉน |
หากมิหาน้ำใส | สูบเกื้อ |
ยิ่งแก่ยิ่งแพร่ไหล | เลยเหือด รแหงแฮ |
พหูสูตร์กันบูดเรื้อ | เล่ห์น้ำฉ่ำเฉนียน ฯ |
๏ ถนอมสุขปลุกสวัสดิ์เกื้อ | สกนธ์ตน ก่อนเทีญ |
จึ่งทนุกสุขสวัสดิ์คน | อื่นได้ |
ตัวระกำชอกช้ำกมล | หมักทุกข์ เท้อพ่อ |
ไฉนช่วยทวยท่านให้ | สุขแม้หมายถนอม ฯ |
๏ ของแพงที่สุดเจ้า | จำขาย |
เมื่ออดหมดอุบาตาย | ร่อแล้ว |
ยิ่งเชือดเลือดกายถวาย | ชีวิต เจ้าฤๅ |
คือนับถือตัวแกล้ว | เกลียดท้อมเทียมชเลย ฯ |
๏ ถึงสมาร์ถมิอาจเกื้อ | กิจการ ถเกีงรา |
หากมิออกสนุกสนาน | กิจนั้น |
จำใจใช่ใจบาน | ใจเบื่อ หนะเจ้า |
มักลวกลวกสดวกดั้น | แต่แล้วเหลือชม ฯ |
๏ การรู้สึกโง่นั้น | ขวัญญาณ มนุษย์นอ |
นับว่าความรู้ขนาน | เอกรู้ |
ถึงฉลาดฉาดฉานปาน | ปรมะศาส ดาฤๅ |
ตื่นพยดหมดโง่สู้ | เสงี่ยมได้ไฉนทัน ฯ |
๏ ไถลงารที่ท่านต้อง | จำทำ |
กลับเหนื่อยยากกรากตรำ | หนักหน้า |
นึกฉลาดแต่อุบาทว์บำ | เพ็ญโง่ งมแฮ |
ผลก็เลวเหลวคว้า | แต่ท้อส่อเสีย ฯ |
๏ หมาทุกตัวต้องโชค | ถึงครา หนึ่งแล |
แต่ใช่ทุกตัวหมา | จักรู้ |
เมื่อไรจักได้มหา | สิทธิโชค ถึงแฮ |
มัวแต่หอนบู๊บู๊ | ตราบเท้าวันตาย ฯ |
๏ เคราะห์ดีนี่อยู่ใกล้ | นิดเดียว |
ชั่วแต่ยื่นมือเหลียว | พักตร์ยิ้ม |
กดสวิตช์อย่าผิดเกลียว | เหมาะเท่า นั้นแล |
มธุรศจักหยดยิ้ม | หยาดฟ้ามาสอ ฯ |
๏ ยามทุกข์เราทุกข์เพี้ยง | ชีวิต เราฤๅ |
ยามสุขเราสุขปลิด | โศกด้วย |
นำ ส ต่อ ยาม จิต | จริงเฉก เฃียนรา |
ไทจะไทใม่ม้วย | มิ่งแม้เมืองสวรรค์ (เปนกล) ฯ |
๏ ตกลงปลงเจตน์เจ้า | จักทำ ดีรา |
นั้นก็ดีแต่จำ | เถิดน้อง |
ทำดีอย่ามีอำ | ยวนระย่อ ดีเลย |
ดีกว่าจะกว่าจ้อง | กว่าเจ้าเซาแสวง ฯ |
๏ ใครอยากรวยมากขึ้น | เรียนมาก ขึ้นเทีญ |
เรียนใม่เรียนเวียนอยาก | แต่ได้ |
รู้มากใช่รู้มาก | เชิงวิท ยาเลย |
รู้มากเชิงฉากไว้ | ฉลาดท้องอมือ ฯ |
๏ เฉียบขาดปราชญ์ว่าคล้าย | ดาพคม |
อิหลักอิเหลื่อสม | ดาพดื้อ |
จักฟันจักหั่นรบม | หัตถ์กว่า กันแฮ |
ถึงถูกกว่าคราซื้อ | กระลับแว้งแพงผล ฯ |
๏ เหล็กดีตีดาพได้ | คมดี |
เหล็กอ่อนดาพอ่อนตี | สุดสู้ |
เมืองฝรั่งกระทั่งตรี | โลกเร่ เรียนเทีญ |
คนเลีดรู้เรียนรู้ | เพราะพื้นผืนไฉน ฯ |
๏ ยาสูบรูปหญ้าผอืด | ออมชอม |
ไฉนท่านชอบท่านยอม | ดูดเคลิ้ม |
ทำท่านแก่ท่านผอม | ผมท่าน โกร๋นรา |
เสมือนแม่ลูกอ่อนเยิ้ม | ยั่วลิ้มริมหลง ฯ |
๏ เคารพศพด้วยโภช | ะนาหาร ก็ดี |
หรือเบิกบุญทานสการ | ดอกไม้ |
เสมอฉลักอักษระจาน | เจีดเกียรติ์ นุกูลนา |
ญาติมิตร์บูชิตไว้ | ศักดิ์เส้นสมคุณ ฯ |
๏ ทุกคนก่นเกิดแม้น | ภูมินทร์ |
มาผ่านปัถพินภิญ | โญดม์แล้ว |
พเอินบุญใม่หนุนสิน | เสียมาก แม่อา |
สวรรค์คตในกลดแก้ว | นั่นน้อยองค์อโห ฯ |
๏ ชื่อดีมีค่าล้ำ | ราคา ใดเพื่อน |
ยิ่งยศยิ่งบรรดา | ศักดิ์เพ้อ |
เกียรติศักดิ์หลักสินสา | ระพัดนึก หนะเจ้า |
น่าเพ่งกว่าเล็งเพ้อ | อื่นเอื้อมสอายหลอน ฯ |
๏ น่าลงรากหากท้อง | ทำพิษ |
นิ่งเถ่ยใม่เอ่ยปิด | เป็นกล้า |
ถึงฆาฎมัจจุราชชิด | เชยจุ๊บ เจ้าแล |
ลอดเมื่อนั้นวันหน้า | แน่เค้ควรแขยง ฯ |
๏ น้อยคนโง่พ้นขีด | ควรเผยอ |
เลียนสง่าเทวดาเสมอ | มั่งได้ |
โดยมากอยากเก๋ลเมอ | เก๋นอก ทางนา |
เหวอย่างเดียวเหนี่ยวให้ | มนุษย์เพี้ยนเจียนหมา ฯ |
๏ โลภมากใช่ได้มาก | เหมือนทนง โลภเลย |
ได้แต่ร่านแต่หลง | เดือดดื้อ |
เห็นอเนกแต่เอกองค์ | อัครราช มารา |
ล้วนอิ่มมื้อหลับมื้อ | ดับมื้อเหมือนเรา ฯ |
๏ ชราพาธกายประสาสน้อย | ลงไฉน สูเอย |
ญาณประสาสก็น้อยไป | เยี่ยงนั้น |
เจ็บตายกะตายใน | อุบัติเหตุ |
สำนึกจิตผิดชั้น | ใช่ม้วยเสมอผล ฯ |
๏ เงาตายฉายชเงื้อมเมื่อ | ไรเรา |
มักตระนักจักเขลา | นั่นน้อย |
หากหลงโลภทนงเมา | ใม่เชื่อ เองรา |
ยิ่งแน่ยิ่งแสร่ชม้อย | แน่ข้างทางหาย ฯ |
๏ ครูเถ้าเอาข้อซึ่ง | เคยลเมอ |
เมื่อสิบหกยกเผยอ | อย่างอ้าง |
หวังจิตศิษย์หนุ่มเกลอ | หกสิบ เแเล้วรา |
จักเชื่อเปนเงื้อค้าง | อย่าฟู้ครูขา ฯ |
๏ ใจหญิงจริงหนะขี้ | สงสาร |
ถึงมิรักมิราน | รักได้ |
เห็นใจกลับใจสมาน | มอบสเน่ห์ วันนา |
ชายดอกอำมหิตไร้ | รักแล้วเหลือหวล ฯ |
๏ ความรักมักคล้ายกระ | แสรชล |
ไหลลุ่มฤๅสุ่มวน | วกขึ้น |
พ่อรักลูกรักตน | กว่าลูก รักแฮ |
แม่พ่อขออย่าอื้น | อุระเพ้ยเลยหนอ ฯ |
๏ ยิ้มเถิดเกิดสุขเจ้า | ใจสบาย |
ยิ้มเถิดเกิดสุขสหาย | ที่ห้อม |
ยิ้มเถิดเกิดอันตราย | ใดโพล่ง เพลาแฮ |
ยิ้มเถีดเกิดปโยชน์พร้อย | เพราะยิ้มยวนหาญ ฯ |
๏ ยิ้มเมื่อทุกข์ทุกข์เรื้อ | แรงรุน |
ยิ้มเมื่อสุขสุขหนุน | น่ายิ้ม |
ยิ้มเมื่อป่วยช่วยจุน | ใจญาติ์ มิตร์รา |
ยิ้มเมื่อตายคล้ายลิ้ม | รศฟ้าผวาสวรรค์ ฯ |
๏ ถูกพิฆาฏถูกพยาธิ์ม้วย | เหมือนหรือ เพื่อนเฮย |
กายป่วยใจงวยหือ | ห่วงน้อย |
ใครหลงหยิ่งทนงถือ | สภาพพ่าง ตนพ่อ |
คราวิโยคยิ่งโศกร้อย | เท่าผู้ผยองธรรม ฯ |
๏ พลาดใหญ่ในชีพเจ้า | จักถึง |
คือสั่นหวั่นพลาดคนึง | เข็ดเขี้ยว |
องอาจเฉียบขาดตปึง | ไปเถีด เพื่อนเฮย |
คมกว่ากรานลานเลี้ยว | แต่ท้อรอโหล ฯ |
๏ นิ่งทื่อฤๅจะรู้ | ผาดโผน |
เนาวิมานปานโคลน | เขลอะหุ้ม |
ดีแต่น่าแล่โยน | เนื้อแจก แร้งรา |
หนักไผทใม่คุ้ม | ค่าเข้าควรขวย ฯ |
๏ โลกผึ่งใช่พึ่งเจ้า | จึ่งเดิร สดวกรา |
แต่มนุษย์พึ่งโลกเจริญ | อยู่ได้ |
ถึงทนงอย่าทนงเกีน | จริงนัก หนะเฮอ |
เกีดหน่อยดับผ่อยไร้ | ปโยชน์แม้มัวเผลอ ฯ |
๏ คนเกีดเกีดเพื่อเกื้อ | กิจการ |
เกีดใช้เกีดดักดาน | แด่วม้วย |
เราคนอย่ารนปาน | ปวงสัตว์ เสียเลย |
ไถลเลีกเบีกงารด้วย | เดชกล้าหาดี ฯ |
๏ โรคชาฆ่ามนุษย์ให้ | จ๊อกกร๋อย |
โอสถศึกษาทยอย | อยอดไว้ |
คนเขนมักเจนพลอย | เลียนเยี่ยง ฉมังนา |
นำถูกปลูกดีได้ | ด่วนเน้อเกลอสยาม ฯ |
๏ โรคห่าฆ่ามนุษย์ได้ | เพียงแสน แสนแล |
แต่โรคชาฆ่าคแนน | นับล้าน |
คนตายสิหายแคลน | หายทุเรศ ตานา |
คนอยู่ชาหน้าด้าน | สอิดด้าวราวหนอน ฯ |
๏ โศกเรายิ่งเศร้ายิ่ง | ยาวทุกข์ ทวีแฮ |
หากปลดสมมตปลุก | ปลอดเคลี้ม |
ไตรลักษณ์ประจักษ์จุก | ใจกลับ ใจรา |
ยาวจะเป็นวายเทิ้ม | ทุกข์เพี้ยงผวนสือ (จงพิเคร่าห์ ให้ดี) ฯ |
๏ คมกริบหยิบเหมาะใช้ | เฉือนธแมง |
แม้ปมาทบาดมือแดง | เลือดย้อย |
ดื้อกั่นหั่นเครื่องแกง | เกมือบย่อย ยับแฮ |
เผลอแล่แผลซ้ำร้อย | เท่าร้ายแรงถนิม ฯ |
๏ เราตายท่านเกีดขึ้น | ถมไป พี่อา |
เราจิตท่านก็ใจ | ละม้าย |
ถึงเราเกีดใหม่อไร | ก่อนตระนัก น้อยฤๅ |
เปล่าเกีดมีเกีดคล้าย | กะเค้าเราสูญ ฯ |
๏ การโผนกะผ่อยนี้ | ดีไหน |
โผนบ่เผีนเกีนสมัย | เหมาะหน้า |
ดีกว่าผ่อยราไถล | เลวทาส |
ไฉนเหมาะพิเคราห์ถ้า | ถูกแล้วเฉลีมผล ฯ |
๏ ฝรั่งปมาทอำนาจทั้ง | สิเน่หา |
ยังตวัดถึงสัตยา | โลกล้วน |
ใช่สิ่งยิ่งราคา | ควรมหัศ จรรย์เลย |
กว่าท่อนบทละคอนป้วน | ปั่นเย้าเราเขว ฯ |
๏ กรมจิตใคร่คิดแก้ | ตโกนไฉน สมฤๅ |
นอกจากความจริงใจ | เท่านั้น |
หลงโกรธโทษใครไถล | เละเปล่า เพื่อนเอย |
ป่วยเสาะฤกษ์เหมาะดั้น | เมฆแจ้งแถลงเอง ฯ |
๏ ชีวิตคิดแลกด้วย | ผกาหอม |
ออกจะแพงเกีนยอม | ยัวะค้า |
กนั้นสวาทคาดค่าออม | ยิ่งชีพ ตนนา |
ใจนกใจคนถ้า | เทียบละม้ายตายสม ฯ |
๏ เฉลีมศักดิ์รักมนุษย์เอื้อ | อบรม ยิ่งเทีญ |
อนาคตยศนิยมสม | ศักดิ์บ้าง |
โลกคนจักดลอุดม | สุขสืบ สมแฮ |
บุญมนุษย์ชุดเราสร้าง | นิทัศน์ฉนี้ศรีสมัย ฯ |
๏ ราคาความคิดเอื้อน | อันใด |
ไป่เกี่ยวสิ่งจริงใจ | จอดเอื้อ |
ของปราชญ์ที่ฉลาดไข | ความคิด โขมงนา |
เปรียบเช่นเนื้อกะเสื้อ | ใส่ห้อมปลอมโฉม ฯ |
๏ นักเขียนใครอวดข้อ | เขียนสม ละฤๅ |
นักอ่านดอกสมชม | ติได้ |
สีลานชักละลานงม | เกีนแง่ งามนอ |
ตัวรักตัวตัวใช้ | ชั่งพลั้งรวังเหนอ ฯ |
๏ รู้ธรรมทำอาตม์ห้าว | สมฮึก |
เป็นแว่นสารพัดนีก | น่าปลื้ม |
รักไหนไฝ่ใจฝึก | รู้นั่น เองนา |
ไป่พักหนักใจยื้ม | จมูกเคว้งเหวงแสวง ฯ |
๏ มีพอกินสิ้นโลภ | ลามปาม |
มีสุขมีศักดิ์สยาม | อยากได้ |
เกีดมาน่าพยายาม | ผยองปโยชน์ ยิ่งเอย |
ชีวิตนิดเดียวใช้ | ชุ่ยพลั้งรังเสีย ฯ |
๏ หาสินหาศักดิ์พร้อม | กันไฉน สูเอย |
เสมือนหลับกับโลดใคร | ร่วมมื้อ |
หาสินเพื่อประทินใจ | เจิ่งโลภ หลงฤๅ |
หาศักดิ์เพื่อจักรื้อ | สิ่งร้ายกลายเกษม ฯ |
๏ ถึงเรืองฤทธิเดชแม้ | หมางธรรม์ |
อาจสุขบ่อาจศันต์ | สืบได้ |
เพลี่ยงนิดพิษโมหันต์ | เหพินาศ เองแล |
ธรรมเท่านั้นกันให้ | มนุษย์น้อยกลอยเกษม ฯ |
๏ รักลูกผูกด้วยพืช | พิชา เถีดเพื่อน |
หมั่นมั่นศุภจรรยา | เยี่ยมผู้ |
คุณทายาทยิ่งทา | ยาททรัพย์ สงวนเอย |
รวมง่ายจ่ายง่ายรู้ | ประหยัดน้อยไฉนทน ฯ |
๏ โป้งปากอยากได้สิ่ง | สูหวัง ใดฤๅ |
ยศทรัพย์เครื่องประดับดัง | เด็กร้อง |
เสียสง่าออกท่ารัง | ดูถูก ใยเจ้า |
ได้ไป่ได้ไฉนต้อง | ตเกียกเค้นเห็นเก๋ ฯ |
๏ เกิดมาน่ารู้ทั่ว | นิยามธรรม |
สี่สัตย์ทายัชกรรม | ก่อนม้วย |
เห็นถูกปลูกปโยชน์สำ | เรีงชอบ เฉลีมแฮ |
ตายหนุ่มคุ้มชีพย้วย | อยู่แม้นแสนฉนำ ฯ |
๏ เครื่องปรุงทุกเครื่องแท้ | เที่ยงไฉน |
แปรเปลี่ยนวนเวียนไป | ป่วนเคว้ง |
ติดต่อเพราะส่อวิสัย | สืบเนื่อง กันนา |
เป็นทุกข์เอาสุขเช้ง | เช่นเอื้อมสอายหลง ฯ |
๏ เราอยู่นึกอยู่ปลื้ม | คอยสุข |
แท้นั่นเราคอยทุกข์ | ท่วมเทิ้ม |
ยามรรื่นตื่นสนุกปลุก | ใจเมื่อ หนึ่งรา |
ยามโรควิปโยคเยี้ม | ยั่นม้วยซวยเกษม ฯ |
๏ ใจเราเมาหยิ่งแม้น | เทวะดา |
แต่ร่างกายลม้ายหมา | ใม่ฟื้น |
ขืนผ่านพิมานผา | สุกนิ่ง นานเทีญ |
เป็นง่อยจ๋อยใจชื้น | เช่นเคลิ้มเหีมไฉน ฯ |
๏ ล้านบาทคาดใช้ใม่ | หมดเลย |
จ้ำจ่ายเถิดสหายเอ๋ย | ใม่ช้า |
ล่อนแก่นแม่นเหมือนเฉลย | มิพัก ลองพ่อ |
เงินบาทเหมื่อนก๊าดถ้า | ปล่อยแล้วไหลฉุย ฯ |
๏ เราประจบว่าคบค้า | ควรหนอ |
เขาประจบว่าสอพลอ | ไพล่ปลิ้น |
เราชมว่าเขายอ | แผกเยี่ยง เสมอแฮ |
เขาสวะเรานะชิ้น | เช่นนี้สีลาน ฯ |
๏ สยามเยี่ยมเทียมโลกด้วย | ศึกษา สมแฮ |
เฉลิมชาติ์เอกราชครา | เพื่อนล้ม |
เดชพระปรเมนทร์มหา | มกุฎเริ่ม เรียนเอย |
ถึงปวารณาก้ม | เกศน้อมนุสรณ์ถวาย ฯ |
๏ คนเราคราวทุกข์ต้อง | การคน อื่นพ่อ |
มากะจุกร่วมทุกข์ทน | ทุกข์ด้วย |
คราวสุขร่วมสนุกตน | แต่ลูก เมียฤๅ |
คนอื่นตื่นร่วมม้วย | เมื่อรู้ใจไฉน ฯ |
๏ คนปดปดด้วยเชื่อ | ความจำ ตนนอ |
พูดก่อนพูดหลังคำ | ไป่เพี้ยน |
หากหวาดจักพลาดพลำ | เผลอเปิด โปงแฮ |
ปดปิดใม่มิดเมี้ยน | มักเว้นมารสา ฯ |
๏ รู้มากมากสุขฟื้น | ฟูใจ ขึ้นฤๅ |
เรียนมากมากสงสัย | ส่อฟุ้ง |
พูดมากมากความไข | ความเกิด ความแฮ |
โลภมากรานมากคลุ้ง | คลั่งร้ายแรงแสวง ฯ |
๏ ชาตหนึ่งหนึ่งนึกน้อย | นัยสึง สมองเพื่อน |
เดชไถ่หลายเยี่ยงจึง | รอบรู้ |
เมธีที่เราพึง | ไถ่เยี่ยง นั้นนา |
ถึงสุดพบพบผู้ | นั่นได้โดยสือ ฯ |
๏ พหูสูตร์ฟังพูดได้ | ดุจหนัง สือฤๅ |
สยามพากย์ใม่มากดัง | ต่างด้าว |
รักตนเถอะก่นฝัง | ใฝ่ศึก ษาเทีญ |
เขียนอ่านพจมานท้าว | วิเทศทั้งไทผสม ฯ |
๏ อยู่ชิดฤทธิ์คุ้นจืด | จางคนึง เสน่ห์รา |
ถึงรักบ่รักถึง | ที่ร้าง |
อยู่ไกลจอดใจพึง | ใจตริ เกรงแฮ |
รู้หลักยึดหลักอ้าง | เอกแล้วเลอถวิล ฯ |
๏ ปางเยาว์เคารพผู้ | บุรพพงศ์ |
ปางเฒ่าเหล่าอนุวงศ์ | แวดน้อม |
สกุลไหนใฝ่จำนง | นิติชอบ ฉนี้นา |
ผลสมัคส่อพรักพร้อม | พรึบเกื้อกันเกษม ฯ |
๏ เมาสุราอาละวาตนั้น | ขันใย |
เมาใช่เมาเผลอไผล | พล่ามเพ้อ |
คนเมาหมิ่นเราใจ | ง่ายเสือก เสริมแฮ |
เป็นแต่ช่วยแก้เก้อ | กะทุ้งปรุงหลอน ฯ |
๏ ได้สินได้ยศได้ | สรรเสริญ สุขฤๅ |
มากมนุษย์ดุดแดเหีน | เห่อปลื้ม |
ถวิลเถิดจักเดิดเดิร | โดนวิโยค ยามรา |
เหมือนเมื่อฝันเมื่อยื้ม | แยบซ้อนละคอนฉลอง ฯ |
๏ ความชั่วตัวผู้กอบ | กรรมหาย หมดแม่ |
ความชอบผู้กอบหลาย | ลั่งหน้า |
พยานมนุษย์ทุกชุดหมาย | ประมูลชอบ เฉลิมแฮ |
เขลาเท่านั้นปั่นหล้า | กระลับไร้ชัยะผล ฯ |
๏ บัตร์สนเท่ห์เล่ห์ร้าย | มีคน เขียนฤๅ |
ใครลอบยิงสักตน | ห่อนแจ้ง |
คนถูกลอตรีรน | รับทุก คราวแล |
ถึงน่าแล้งฤๅแล้ง | อมาตย์เอื้อมอาสา ฯ |
๏ เจ็ดทางคว้างชีพให้ | เหพลำ |
หนึ่งอยากดีโดยปรำ | ท่านดิ้น |
สองยุดสิ่งสุดสำ | เร็จสุด สมานแฮ |
สามว่าสุดวิสัยสิ้น | ค่าสิ้นวิสัยสนอง ฯ |
๏ สี่พร่องการอ่อนคร้าน | การฟัง |
ห้าข่มท่านทำดัง | เชื่อเพ้อ |
หกห่อนละเล็กหวัง | ใหญ่สิทธิ์ สมแฮ |
เจ็ดตัดประหยัดเฟ้อ | ทรัพย์ฟุ้งเฝือโปรย ฯ |
๏ กตัญญูชูโลกเกื้อ | อนุกูล กันนา |
ผู้ใหญ่ใฝ่การุญ | เหล่าน้อย |
ผู้น้อยก็คอยหนุน | สนองพระ คุณท่าน |
ไหนชอบปลอบใจคล้อย | นั่นเคล้าเนาเกษม ฯ |
๏ เขาโกรธเราโกรธด้วย | เราโฉด ฉันนา |
เขาโกรธเราไม่โกรธ | กลับฮ้อ |
เกีดคุณเกีดโทษโหด | เหตุตอบ กันแฮ |
รักชอบตอบแต่ข้อ | ชอบแล้วเฉลิมคุณ ฯ |
๏ ยามรักน้ำต้มผัก | ว่าหวาน |
ยามเกลียดถึงน้ำตาล | ว่าเปรี้ยว |
ใจคนที่กลขวาน | ผ่าซาก น้อยนอ |
เกลื่อนโลกแต่โยกเอี้ยว | แอ่นโล้ตามลม ฯ |
๏ คนโดยมากอยากตรึ้ง | ชีวิต |
เสียเปล่าเพราะเขลาคิด | เลีดฟ้า |
ยอมหมกสกปรกพิษ | ผยองสุข กายฤๅ |
ซ้ำถูกเสรีมเหิ่มบ้า | รห่ำเส้นแสวงยอ ฯ |
๏ คนเอกเฉกพระเจ้า | จุฬามนุษย์ |
สุขก็สุขบริสุทธ์ | สุดเรื้อ |
พระคุณอุ่นถึงชุด | เราชื่น เฉลียวแฮ |
เดชมโนชพระโปรดเกื้อ | โลกต้อนสอนธรรม ฯ |
๏ เด็กซนรนสนุกด้วย | แดเผลอ |
หนุ่มเพราะลำพองเผยอ | อยากปลื้ม |
ผู้ใหญ่ย่ำใจธเยอ | พยดเคลือบ เขลาแฮ |
ผู้เฒ่าเอาอย่างยิ้ม | นั่นบ้าสาระยำ ฯ |
๏ โฉมเจ้าเมื่อเฒ่าจ้อง | กะจกมอง เห็นเฮ |
ใจดอกกรุ่มหนุ่มคนอง | นึกเฟ้อ |
เห็นบุตร์นัดดาสยอง | จิตสกิด กมลเพื่อน |
เข้าหมู่ครูคร่ำเคร้อ | ยากรู้สูหงำ ฯ |
๏ ท่านนุ่งเยี่ยรบับไว้ | เดชา เฉีบพ่อ |
แค่นตาดวิลันดา | นุ่งบ้าง |
เสมือนด้านประจานฐา | นะต่ำ ตโกนแฮ |
ยักม่วงสีมีข้าง | แขยะเย้าเราเก๋ ฯ |
๏ บุหรี่ใบจากร้อง | ผมสยา มวยพ่า |
บุหรี่กระดาษฝา | หรั่งเส้อ |
ยาแดงดูดกล้องอา | เจ๊กแฮ่ |
มรกู่ครูแขกเฮ้อ | ฝิ่นนั้นมันผี ฯ |
๏ ถึงเจ้าเขลากว่าข้า | สาระพรรณ |
เจ้าก็มีดีอัน | อย่างน้อย |
เหลือข้าจะท้าขัน | เอาชนะ เจ้าเอย |
เดชมนุษย์หลุดลอยด้อย | ลิบนั้นฝันหลอน ฯ |
๏ ชาวนาพาณิชย์เพี้ยน | กันไฉน สูเอย |
ผองอมาตย์ราษฎรไกล | กระนั้น |
เหนื่อยกายกะเหนื่อยใจ | จองรวม ผลแฮ |
เพื่อทนุกสุขศันต์กั้น | ทุกข์ร้อนนอนเกษม ฯ |
๏ โมคคลาสาวกเข้า | นิพพาน |
เรือรถไฟจักระยาน | เกีดล้า |
โทรเลขเครื่องยนตร์หาญ | หาวเหาะ เห็นฤๅ |
ชั้นรูปไถ่ไฟฟ้า | แต่รู้เกีนเรา ฯ |
๏ พระอโศกเห็นโลกน้อย | กว่าเรา กนั้นฤๅ |
เราจะน้อยกว่าเขลา | กว่าซ้ำ |
หากอีกศัตกะเนา | อเนกมหัส จรรย์นา |
ต่างจะเกีดจะก้ำ | เกิดแล้วหลายปการ ฯ |
๏ เชีญตื่นยื่นปากโอ้ | อวดลำ พองเทีญ |
เรือเหาะหรือเรือดำ | ดึ่งน้ำ |
ตัดผ่าฉีดยาบำ | บัดโรค ฉมังฤๅ |
เป็นใม่หลุดสุดปล้ำ | ชีพพ้นวนกษัย ฯ |
๏ สติดำริห์คล้าย | ขลุมบัง เหียนนอ |
เปรื่องปร่าปัญญาดัง | เดชแสร้ |
พิชาชาญเฉกอานพนัง | โกลนกระชับ องค์เอย |
สินธพครบเครื่องแม้ | ขับเขี้ยวเปรียวสม ฯ |
๏ แว่นตาน่าใส่ด้วย | ดูเห็น ถนัดพ่อ |
หมวกนั้นก้นร้อนเย็น | ร่วมเกล้า |
หนามไหน่ใส่เกือกเป็น | เกราะบาท บังนา |
แหวนใส่ทำให้เฝ้า | กรีดนิ้วกมังหนอ ฯ |
๏ แขนขาบ่านิ้วอีก | องค์ศอ เศียรแม่ |
น่าประดับเครื่องประดับพอ | อยู่แล้ว |
ไฉนสันเจาะกรรณหนอ | น่าปลาด เจ้าเอย |
งามพักตร์ผิศักดิ์แส้ว | สิสิ้นสวยขวย ฯ |
๏ สิ่งใดในโลกล้วน | เกิดมา แล้วแม่ |
เจริญเสื่อมเหลื่อมคราดา | ดับสิ้น |
แม้มนุษย์สืบอนุสสา | วรีย์ใฝ่ ฝืนเอย |
เชื่อเถีดใช่เชีดชิ้น | อยู่แม้นหมายเผยอ ฯ |
๏ ชาติไหนไพโรจแล้ว | ถลาลง |
ผลคลั่งโอหังทนง | เดชแต้ |
หลอกตนตราบผลหลง | เถลีงเขตร์ ขมวนแฮ |
ได้สติสิเหลือแก้ | กะนี้มีเสมอ ฯ |
๏ ทุกข์สุขรุกชีพนี้ | ทวีไฉน หนักฤๅ |
พอเปรียบถ้วยตไลใบ | เปี่ยมน้ำ |
นึกจุหมื่นครุไหล | บ่าหมด ดอกเพื่อน |
แท้ทุกข์หรือสุขก้ำ | กะหม่อมล้นลืมเสวย ฯ |
๏ วิตกเปนดอกเบี้ย | รายทาง |
เผื่อทุกข์รุกรันพลาง | ล่วงน่า |
หรือเสียแป๊ะเจี๊ยวาง | ประจำทุกข์ |
เกลียดทุกข์รนทุกข์คว้า | ก่อนเง้เขวไหม ฯ |
๏ โทโษร้ายมักร้าย | หลายขบวน |
คบมิตร์กอบกิจกวน | เกีดร้าว |
คอยพาลโกรธปานชนวน | ไฟพึบ ไฟนา |
เลียนน่าดำกำง้าว | ออกงิ้วงามไฉน ฯ |
๏ สิ่งใดใช่สิ่งสิ้น | วิสัย |
แด่มนุษย์อาชาไนย์ | แกว่นแกล้ว |
จักคัดกอบกิจใด | โดยมั่น หมายแฮ |
ลึกลับกลับพลั่งแพร้ว | สพรึบป้อนปานถวิล ฯ |
๏ ใช่ไสใครชั่วช้า | สามาน มั่งเลย |
เพราะค่าทราบอาการ | ชั่วช้า |
ของตนใช่ตนประจาน | ตนต่อ ตนแล |
คมกว่าชั่วตัวบ้า | รห่ำน้อยฤๅแหนง ฯ |
๏ ความกล้ามีค่าด้วย | เดชผสม |
ความฉลาดสามาร์ถคม | ควบกู้ |
ม้าเปล่าจักเข้ารดม | ยุธชนะ ไฉนฤๅ |
ศึกวิชิตเพราะฤทธิ์ผู้ | พึ่งม้าถาโถม ฯ |
๏ พ่อเปนไป่เว้นขุ่น | รำคาญ เลยพ่อ |
หากพ่อส่อสันดาน | ด่ำดื้อ |
ใม่เห็นแก่ใครสถาน | ไหนหมด |
เห็นแต่แก่ตัวตื้อ | โลภต้อนหลอนตน ฯ |
๏ บางคราถ้าโชคร้าย | ขายเรา แพงพ่อ |
โดนหนึ่งถึงสองเขลา | อีกซ้ำ |
ความผิดอย่าคิดเหมา | โทษท่าน ไหนเลย |
โทษเร่งโทษตัวจ้ำ | เจ็บแล้วลืมถนอม ฯ |
๏ หญิงชังชายขอดข้อน | ครหา |
ใยอยากเป็นชายปรา | กฎก้อง |
ชายมักรักหญิงยา | ใจจอด ใจเอย |
ใยใม่อยากจักต้อง | กลับทเล้นเป็นหญิง ฯ |
๏ หนุ่มอยากเป็นเด็กนั้น | นานเจอ |
เด็กอยากเปนหนุ่มพเรอ | ร่านกล้อ |
คนแก่อยากแก่เหอ | หายาก จริงโวย |
แก่อยากเปนหนุ่มฟ้อ | ท่านี้มีถม ฯ |
๏ ยามเยาว์เราพึ่งผู้ | บุรพกา รีเอย |
ยามสมาร์ถพึ่งอาตมา | มอบเกื้อ |
ยามแก่พึ่งลูกยา | พยุงตอบ |
ยามีดับพึ่งพระเอื้อ | เอ่ยอ้างทางสวรรค์ ฯ |
๏ บวชเพื่อพ้นทุกข์ทิ้ง | อัตรสัญ ญาพ่อ |
พอจะนึกจะฝัน | บวชบ้าง |
บวชเพื่อลาภสการอัน | อัล์ปยส นี้นอ |
เหลือนึกน่าศึกจ้าง | ฑิตไว้เทโถ ฯ |
๏ ยามงารก็ง่วนเอื้อ | เอางาร |
ยามเล่นเล่นสนุกสนาน | อย่างแกล้ว |
ยามกินกระยาหาร | เอร็จอร่อย |
ยามรงับหลับสนิธแล้ว | ลาภล้นคนสวรรค์ ฯ |
๏ ช่ำชองฉลองได้แต่ | คนฉลาด |
คนงั่งคลั่งทูนถาด | ทั่งม้วย |
ถึงคนใช่คนอาจ | เอกทุก คนเลย |
น้ำเหื่อกะน้ำห้วย | ดื่มเพี้ยนผลอโข ฯ |
๏ เราปราบอยาบด้วยนุ่ม | นวลสนอง |
ตระนักลักษณะทำนอง | โลกแล้ว |
เป็นสง่าพิทยาครอง | ชีวิต เฉวียนแฮ |
กลยอดแก้วยิ่งแก้ว | เกือบแก้วโกสินทร์ ฯ |
๏ ชาวสวนมวลมะม่วงลิ้น | จี่เงาะ |
มักปลูกต้นกะเตาะกะเตาะ | ก่อนเตื้อง |
ช่องใหญ่ท่านใคร่เสาะ | เสรีมเกียรติ์ ถเกีงฤๅ |
ฉวยช่องน้อยค่อยเยื้อง | ใหญ่ขึ้นคมหนอ ฯ |
๏ อย่าเพ่อเผลอพล่ามปลื้ม | สำเร็จ |
เพียงแต่เงาเดาเด็ด | ดอกฟ้า |
หลายคั่นหนะกัลเม็ด | มอมโลก เราเอย |
อยากจะคว้าน่าคว้า | เมื่อคว้าถาถึง ฯ |
๏ รักลูกปลูกเลี้ยงปล่อย | จุนเจิน บ้างเทีญ |
เด็กอย่าตามใจเงิน | ง่านเฟ้อ |
เยาว์ประหยัดหัดสยองเลิน | เล่อเมื่อ โตนา |
เคยฝึกใช่นึกเพ้อ | พูดทิ้งจริงหนา ฯ |
๏ ช่างเขียนเวียนวาดคล้าย | ของจริง |
กวีเอกเศกพากย์พิง | พ่างแท้ |
ละคอนที่เล่นดีลิง | โลดเล่ห์ เป็นฤๅ |
ไป่เทียบนักธรรมแก้ | ทุกข์เที้มเฉลีมขวัญ ฯ |
๏ คนมากหากต่างเพ้อ | พาไป |
ใครขัดตัดสินใจ | ว่าบ้า |
ถึงจริงจักจริงไฉน | จริงเถีด จริงเฮย |
ท่านใม่ฟังยังกล้า | ต่อล้อบอไหม ฯ |
๏ รำพรรณสามพักแล้ว | ลลานใจ เพื่อนฤๅ |
กนั้นมักชักเชื่อไว | สักน้อย |
ถึงผิดศุภนิตีนัย | ถึงน่า แหนงฤๅ |
เผลอตื่นยืนยังคล้อย | จึ่งเคลิ้มเสรีมเสมอ ฯ |
๏ ยศบรรดาศักดิ์ปั้น | คนเป็น คนพ่อ |
ใช่ชุบลิงชุบเล็น | พูดได้ |
รังนกกระจาบเห็น | กระจาบ ทำแฮ |
จอมปลวกก็ปลวกใช้ | ปลวกสร้างสมกัน ฯ |
๏ ฝนแล้งริแต่งให้ | แมวขอ ฝนฮา |
ฝนใม่ตกยกคอ | แค่นค้าง |
ฝนตกละยกยอ | วิลาเลีด หลงแฮ |
คนฉลาดเผลอพลาดบ้าง | แบบนี้มีหนอ ฯ |
๏ คนเจ็บบนเจ้าพ่อ | รักษา |
หายเพราะเดชเทวะดา | ละรู้ |
ใม่หายก็ตายหา | ทราบใม่ ฉนี้แล |
เทพฤทธิ์ศักดิ์สิทธิ์ผู้ | พึ่งม้วยไฉนมี ฯ |
๏ เราพเอีนเขาสิพลั้ง | รังเขลา |
เราคาดส่วนเขาเดา | สุ่มเพ้อ |
เราเพลีนแต่เขาเมา | โมหะ |
นี่นี่ตัวอีเต้อ | ตอกเร้าเราเหลีง ฯ |
๏ ทุกคนก่นแต่ตั้ง | หวังดี ดอกเพื่อน |
โง่นิดผิดหน่อยมี | ทุกผู้ |
ยึดหลักรักศักดิ์ศรี | แสวงศึก ษาฤๅ |
บุ่มบ่ำขาดความรู้ | เท่านั้นผันผล ฯ |
๏ พยาบาทปราชญ์ติแล้ว | ไฉนปราชญ์ |
ผู้ใม่ประมาทฉลาด | รอบรู้ |
ยังฝ่าแค่นอาฆาฏ | ขันน่า ขวยเฮ |
ช้าพ่อ, เหมือนหมอม้า | ช่วยม้าขาแพลง ฯ |
๏ สวยสอาดรุกชชาติครึ้ม | วัดรฆัง เจ้าเอย |
รฆังนั่นดีตีดัง | ทุกมื้อ |
เสี่ยงมนุษย์พี่สุดสัง | เกตแน่ ไฉนรา |
ดังก็แสนดังอื้อ | อับแล้วตโกนหาย ฯ |
๏ ถึงยามน้ำพลั่งขึ้น | สอสอ |
แลบ่เห็นหลักตอ | โผล่น้ำ |
ยามขอดมาทดอดรอ | ราตรวจ |
ถึงบ่อเห็นตอข้ำ | เนตร์ค้อนเหม็นโคลน ฯ |
๏ เลวหลายพ่อหม้ายเมื่อ | มีเมีย ใหม่แม่ |
พาซื่อออกชื่อเดีย | เก่าจ้อ |
ใดแสลงจักแสลงเสีย | เสน่ห์เล่ห์ นี้ฤๅ |
เหมือนสนับเมียคับหม้อ | ใหม่เขี้ยวเฉลียวหรือ ฯ |
๏ ปั๋งชวลยวนให้น่า | นับถือ ศักดิ์พ่อ |
องค์อาจเฉียบขาดระบือ | เบีกแกล้ว |
การค้าศาสนาหรือ | การราชย์ ก็ดี |
รับรับสับปลับแล้ว | โลกเย้ยหยามจ๋าม ฯ |
๏ พี่พ่างตอม่อค้ำ | เรือนเขือ ดอกเพื่อน |
ตอใช่ตอตำเรือ | ล่องโล้ |
อย่าถีบอย่าถอนเผือ | ลอยลล่อง เสียเลย |
เผื่อขัดตัดพื้นโย้ | แยบใช้เชีงหุง ฯ |
๏ จู้จี้ขี้ผชดขี้ | ตักเตือน สอนฤๅ |
เพรื่อนักศิษย์ชักเอือน | เอ็ดอ้าง |
เกีดเบื่อเพราะเอื้อเสมือน | สมอกับ เกลือเอย |
ปัดป่าวกำเดาล้าง | โรคเกื้อเกษมสกนธ์ ฯ |
๏ พ่อม้วยลูกช่วยเกื้อ | กรณีย์ |
ฉลองพระคุณจักรี | ต่างได้ |
ถึงตายใช่ตายหนี | ตายน่า นิยมแฮ |
สมศักดิ์รักเจ้าไว้ | ชื่อฉนี้ศรีบิดร ฯ |
๏ เกีดกายตายเปล่าโอ้ | อันใด เล่าพี่ |
พอจะเป็นกำไร | ชีพบ้าง |
ไว้เยื่อเผื่อใครใคร | คล้อยเยี่ยง เรานา |
พล่านสุขเพลาทุกข์อ้าง | อ่อทิ้งถือตน ฯ |
๏ แข่งถูกปลูกประโยชน์ให้ | เห็นสูง สมรา |
แข่งน่าแข่งขาพยูง | หย่งสู้ |
อย่าแข่งเยี่ยงแย้งจูง | กันด่ำ ลงเลย |
ตัวซุดแข่งฉุดผู้ | เผ่นแล้วเหลือชม ฯ |
๏ สุดาขวัญกรรณแนบเกล้า | เสาวลักษณ์ เฉลีมแม่ |
ผมเกลี่ยไป่เสียพักตร์ | เพื่อมยิ้ม |
ใครวิวาห์วาศนาจัก | เจรีญสุข สมรเอย |
ว่าง่ายเป็นสหายปิ้ม | เงาะคว้านหวานใจ ฯ |
๏ หาเมียแม่หม้ายเถีด | ฑิตขา |
เหมือนสรวยโภคสร่วยผา | สุกซื้อ |
เป็นเมียและเป็นมา | ตุระพึ่ง ผดุงพ่อ |
ยากฝึกทึนทึกดื้อ | ยิ่งร้ายสร่ายสาม ฯ |
หัวเท่อเครี่มเคร้อถก | วิทยา ศาสตร์พ่อ |
ถึงพยักหลักราคา | มืดตื้อ |
เสมือนถกวิทยาอา | ถรรวะเวท สวรรค์ฤๅ |
หัวนอกนึกหลอกพรื้อ | พล่ามเกื้อเหลอผล ฯ |
๏ ตักน้ำแม่น้ำใส่ | ในคลอง ตันฤๅ |
น้ำใม่ล้นคลองนอง | ท่วมบ้าน |
บุหรี่นิดติดไฟลอง | ปากแมก มุ้งเทีญ |
ผลาญทรัพย์อาจนับล้าน | หลากล้ำขำหนอ ฯ |
๏ ควายฟังสังคีตปลื้ม | ดนตรี เป็นฤๅ |
แต่เมื่อตีกลองตี | เล่าโก๊ |
ควายตื่นลุกยืนตลี | ตลานโลด ตโพงพ่อ |
เสี่ยงเช่นกันผันโย้ | เหมาะแล้วแพรวผล ฯ |
๏ ยากมีพี่ลม้ายพระ | จุลจอม เกล้ารา |
แต่พระรุ่นมุ่นถนอม | พระน้อง |
น้อยน้อยมิปล่อยตรอม | กมลทุเรศ น้อยเลย |
สมบาทบิตุราชจ้อง | ฝากเลี้ยงเหลื่อลืม ฯ |
๏ อดทนปนรักปั้น | เป็นองค์ |
เลี้ยงลูกถูกทางจง | อย่าท้อ |
อดทนผ่อนปรนประสงค์ | สมเด็ก สดวกแม่ |
รักบ่มเด็กนิยมข้อ | คติต้อนสอนสนอง ฯ |
๏ ใจแกว่นแล่นรู้ช่ำ | ชองประลอง รอบแฮ |
เป็นสิ่งน่าประวิงสยอง | เยี่ยงร้าน |
โปเกประเดของ | เขยอะเปอะ ปอนแฮ |
ก่งค่าแพงน่าค้าน | แต่เค้นขายดี ฯ |
๏ นารีศรีสวาทนั้น | สวรรค์ตา ชายพี่ |
ชายนั่นสวรรค์ใจนา | เรศน้อง |
เถลีงธรรม์นะสวรรค์ชิวา | เธียรชาต |
เงินนั่นสวรรค์โลกต้อง | จิตไร้ใครขนาง ฯ |
๏ เปรียวจี๊ดดีดมนุษย์ให้ | เสียตัว |
เปรี้ยวเช่นเปรี้ยวนมงัว | บูดเปรี้ยว |
หวานแปล้มชื่นแฉล้มกลัว | ใครเกลียด เล่าเจ้า |
ชื่นเฉกทองเอกเคี้ยว | อร่อยลิ้นกินไหน ฯ |
๏ ทำใดไป่ลุได้ | ดังกระแสร แสวงรา |
รทมทุกข์รุกรย่อแด | เดือดช้ำ |
เพราะใครไพล่รังแก | ก่อโทษ กลายเพื่อน |
เชีญชโงกมองกะโหลกน้ำ | เถีดเขม้นเห็นมัน ฯ |
๏ การสดับมักขับให้ | ผลงาม |
กว่าพูดตูดปากพลาม | โพล่งถอย |
แต่นิ่งใช้สิ่งหาม | หาลุ หลายเลย |
ทำดอกนำผลพร้อย | นรกทั้งวังสวรรค์ ฯ |
๏ ชีวิตคนก่นแสร้ว | เสี่ยงเคราะห์ |
ใครใช่อาจกราดเหมาะ | เมื่อเลี้ยง |
มัจจุราชดอกอาจเดาะ | เล่นเมื่อ ใดรา |
มีแพทย์มียาเพี้ยง | พะมื้อหือไฉน ฯ |
๏ ทุกข์สท้านเพราะง่านได้ | ยินดี |
ทุกข์ฝ่อเพราะพอที | เท่านั้น |
ช่างมันนั่นวิถี | วายทุกข์ |
นี่และพุทธศาสน์ชั้น | เอกต้อนสอนเรา ฯ |
๏ แสวงทรัพย์พร้อมกับให้ | คนนิยม |
ยากจะสำเรจสม | เสือกเอื้อม |
ฤศยาหม่าอารมณ์ | มนุษย์โลก รเบ็งแฮ |
ฝนแดดร่วมแผดชเงื้อม | มากมื้อฤๅเห็น ฯ |
๏ ตาใม่เห็นจิตเว้น | หฤหรรษ์ |
ใม่จอจิตพิษฝัน | ฝ่อฟุ้ง |
ชีหวาหากร่าถลัน | โลดก่อน นึกนา |
เฉลียวเลือกเชือกสติทุ้ง | ถ่วงลิ้นเหลีงหาย ฯ |
๏ หัวหน้าหรือเจ้าก็ | กลกัน |
ขอแต่ปกครองฉัน | พี่เลี้ยง |
เอาใจไพร่ฟ้าขยัน | พยุงปโยชน์ ผยองแฮ |
เหีมคลั่งโอหังเขวี้ยง | หลักนี้ดีไฉน ฯ |
๏ ทิพเนตร์เทียบส่องกล้อง | ไกลกลับ เห็นแฮ |
ทิพโสตโทรศัพท์สดับ | ดุจใกล้ |
ทิพญาณหยั่งผลจับ | เหตุสอบ สมรา |
เรือเหาะดังเหาะได้ | เดชเฮี้ยวเฉลียวลอง ฯ |
๏ อำนาจใช่อาจให้ | เขลากลัว เดียวเลย |
อำนาจให้ฉลาดหัว | เยาะด้วย |
อำนาจอาจพิฆาฏตัว | เท่าอาจ คุ้มแฮ |
อำนาจอาจประกันม้วย | ชั่วมื้อฤๅเสมอ ฯ |
๏ เมฆสวยสวยด้วยนึก | เห็นสวย ดอกเจ้า |
ลำเสนาะเพราะนึกงวย | เงื่อนร้อง |
สาวสวาทนึกพิลาศรรวย | ใจเพราะ ถวิลรา |
เสพภักษ์ดอกหนักท้อง | นึกน้อยนำไฉน ฯ |
๏ ทัศนาน่าสุขสิ้น | แสลงพิษ โลกรา |
แช่มโชติ์เนาโกฐสถิต | แว่นฟ้า |
บรรพชาพร่าชีวิต | แสวงวิโมกษ์ แม่เอย |
สุทธโสตถิ์เฉกโกฐหล้า | ชีพยั้งหวังไหม ฯ |
๏ ใครเคร่งใม่เพ่งด้วย | โลกะธรรม บ้างเลย |
เอาแต่ครึครึมครำ | เคริ่มเคร้อ |
ชมฉลาดเช่นคาดสำ | นึกฉลาด ฉนั้นฤๅ |
หรือติอุตริเพ้อ | ฉลาดล้นลงกา ฯ |
๏ สมัยเปลี่ยนเรียนปวัติเบื้อง | ดึกดำ บรรพ์พ่อ |
เสมออ่านนิทานถลำ | เลิดน้อย |
พิชาใดหากใม่นำ | คุณน่า เรียนฤๅ |
เรียนน่าเรียนเรื่องร้อย | ศกนี้ดีสม ฯ |
๏ เรียนใดใช้ปโยชน์เกื้อ | กรณีย์ ได้นา |
ผดุงมนุษย์เหมาะชุดมี | สุขเลี้ยง |
เรียนเถิดเกีดสวัสดิ์ทวี | วุฒิชาต เฉลิมเอย |
เรียนอย่าโลภเรียนเขวี้ยง | ชีพเอื้องเปลืองสมอง ฯ |
๏ ฟังคำร่ำเชื่อถ้อย | ทุกอัน ใยพี่ |
ควรเชื่อเมื่อพยานยัน | หยั่งรู้ |
กลิ่นรสโผฏฐัพธรรม์ | แถมรูป ก็ดี |
ต่อประจักษ์สักขีผู้ | ฉลาดน้อมยอมถือ ฯ |
๏ ญาติมิตร์พิทเยศทั้ง | ศฤงคาร คุณฤๅ |
ตายผับสรรพญาณฝาน | ขาดขว้าง |
ถึงเกีดใหม่ในสถาน | อิธโลก จริงรา |
เป็นอื่นแค่นตื่นอ้าง | อาตม์ข้าควรหรือ ฯ |
๏ ทำดีทำชั่วแต้ม | สีสกล โลกรา |
เป็นเยี่ยงเหวี่ยงผลคน | ไถ่ใช้ |
ทำชั่วพืชชั่วตน | ต่อชั่ว ฉลวยแฮ |
ปราชญ์จึ่งทำดีให้ | โลกล้อกรอเกษม ฯ |
๏ ถึงรู้มากหากทิ้ง | ทางประพฤติ์ ตามพ่อ |
รู้เยี่ยงคลังสเบียงอึด | แอ่งยุ้ง |
รู้น้อยแต่พลอยยึด | เยี่ยงชอบ ตามรา |
ดีเยี่ยงเพลีงพเนียงรุ้ง | ดิลกสร้านกาฬสมัย ฯ |
๏ เมาเหล้าเมาแม้นโลก | ะธรรมไฉน สูเอย |
เมามิพักตระนักใด | ดึ่งเฟ้อ |
ธรรมะจักร์ดอกจักกษัย | เมาตื่น ตนรา |
อัปปมาทเครื่องกราดเพ้อ | กราดพล้ำนำสวรรค์ ฯ |
๏ สนุกเล่นเช่นดื่มเหล้า | เมาชิน ชั่วรา |
สนุกกิจนั่นชนิดกิน | กับเข้า |
สนุกธรรมเฉกร่ำริน | วโรสถ เสวยฤๅ |
สนุกส่วนควรสนุกเจ้า | สนุกแล้วเฉลีมคุณ ฯ |
๏ จริยัตม์ยวนประหยัดแม้ | ยวนโกรธ กรวมฤๅ |
เสมอล่องช่องลหาลโขด | ค่อยค้ำ |
หลีกแก่งรอดแรงโดด | ดึงฉุด ฉิวแฮ |
ผิดกับผวนทวนน้ำ | แนะเบื้องเปลืองสิน ฯ |
๏ ถึงรู้ถึงประพฤติ์ข้าง | ทางดี ก็ดี |
แต่มิช่วยอวยวิถี | ถั่งหล้า |
เสมือนเแร่แผ่ปัถพี | เผยปโยชน์ สมฤๅ |
รู้ชอบทำชอบกล้า | นุศาสน์ด้วยพวยผล ฯ |
๏ เสนาะเสียงลูกน้อยเล่น | สเรีลสรวล สราญพี่ |
หอมสุคนธ์กมลชวน | ชื่นห้อง |
เสวยโภชน์ถูกโอฐกวน | เกษมชีพ พี่อา |
ลล้วนบาสเพชะฆาฏคล้อง | พี่เข้าขุมรทม ฯ |
๏ ความรักมักคล้ายลูก | กะสุนรุน เองฤๅ |
หลงเล่ห์ดินดำดุน | ดอกโป้ง |
อัคนิศเฉกจิตฉุน | ฉฬายัตน์ ยิงเฮย |
กายต่างบอกปืนโต้ง | อนัตน้ำแหนงแผลง ฯ |
๏ เสน่หาปราณะพืชเพี้ยน | พิธภัณฑ์ ผองรา |
โยนฝ่าฟากฟ้าผัน | พุ่งน้อย |
โยนเหวปล่องเปลวผลัน | ตกผลุ แผลงแฮ |
เสมือนเดชรักชเนตริ์ด้อย | ดนุชโน้มโถมทวี ฯ |
๏ ยามแก่อย่าแสร่ใช้ | อวัยวะ นักพ่อ |
หมั่นบ่ายชายทเลจะ | ยืดยั้ง |
อาหารอย่ารานจะกละ | กลับโทษ ถนองเนอ |
นอนค่ำตื่นตรู่ตั้ง | จิตฉนี้ศรีชรา ฯ |
๏ นับถือคนซื่อคร้าม | คนโกง |
สังเวชคนอ่อนชโลง | เรียบน้อม |
รักคนเก่งชังโขลง | คนหยิ่ง |
ดูถูกคนถ่อมท้อม | แทบถ้วนผวนไฉน ฯ |
๏ ใจคนสิ่งค้นยาก | ลับลึก เหลือแล |
คลำจริตกิจการนึก | แน่น้อย |
ยิ่งฉลาดยิ่งอาจผนึก | แหนงเนตร์ |
ถึงกริบไหวพริบชม้อย | เมื่อม้วยพวยเผย ฯ |
๏ โทนโท่คนโง่เอื้อน | ปฤษณา |
คนฉลาดบ่อาจสา | มาร์ถแก้ |
หลายอย่างต่างปัญญา | ต่างถนัด |
คนต่างคนก่นแพ้ | ทุกกะพี้มี่ไฉน ฯ |
๏ ทางเดียวเจียวแม่แก้ว | กษัตรี เจ้าเอย |
จักปราบสามีมี | ศักดิ์แพ้ |
แต่กวนตราบป่วนชี | วาวิราศ สเรีงแม่ |
จึ่งปั่นห้นหัวแม้ | เจตน์เจ้าเอาไฉน ฯ |
๏ รัฐบาลท่านถูกถ้วน | ทำใด |
แม้แต่สอนสงฆ์ใน | กิจฟ้า |
สอนพราหมณ์พฤติตามไส | ยะศาสตร์สรรพ สมแฮ |
สอนเทพไทย์ให้กล้า | กล่อมเลี้ยงเวียงเกษม ฯ |
๏ กาพย์เสนาะเพราะโสตผู้ | พึงพินิจ |
อิกโสตเป็นยาพิษ | ผ่าวร้าย |
ต่างคนก็ต่างจิต | ต่างเจต ะนานา |
วิสัยโลกิย์ย่อมโยกย้าย | เยี่ยงน้ำธรรมไฉน ฯ |
๏ เศรษฐีพีโภคแล้ว | เหลือกิน |
ยังลโมบโฉบชิงสิน | เพื่อนไร้ |
เฉโฉดรับโทษฉิน | เถีดน่า ฉินนอ |
คนใม่ช่วยคนไผล้ | โผล่ปล้นคนหรือ ฯ |
๏ ผลยอสามถาดให้ | ผลดี จริงฤๅ |
ยิ่งกว่าสามคัมภีร์ | เพื่อนสร้าง |
ขาหมูถาดเดียวมี | ผลมาก จริงฤๅ |
ยิ่งกว่าธารณะข้าง | กรอกร้อยองค์สงฆ์ ฯ |
๏ กวีการท่านเปรียบช้าง | เผือกอุดม ลักษณ์ฤๅ |
สุดฝึกสอนสุดผสม | สุดปั้น |
เป็นเองนึกเองนิยม | เองเอก เองรา |
ยิ่งช้ำยิ่งเหมือนชั้น | ฟอกช้างชูฉวี ฯ |
๏ เราเผยกธเยอหยิ่งเอื้อม | เอาอัน ใดฤๅ |
ถูกท่านกีดกันหัน | พักตร์แห้ง |
เราพอมิถ่อถลัน | โลภกว่า พอเลย |
เฉยมิใยใครแกล้ง | กระลับยิ้มหยันขัน ฯ |
๏ ชัยเชฐชัยทัตนั้น | นามผิด กันพ่อ |
ต่างเรื่องต่างเมืองนิมิตร์ | มากฟุ้ง |
เป็นประเด็นเล่นละคอนคิด | ถึงชีพ คนเทีญ |
คล้ายท่อนบทละคอนคลุ้ง | คลั่งโอ้เอ๋ยคน ฯ |
๏ ยามเยาว์เขลาเคลี้มเพราะ | จำเชลา |
ยามหนุ่มคลุ้มคลั่งเหมา | เพราะเฟ้อ |
ยามใหญ่ไพล่หมกเมา | เพราะโฉด เฉเฮ |
ยามแก่ยังแร่เพ้อ | เพราะบ้าก๋าหลุม ฯ |
๏ ศุภาษิตชายประดิฐแปร้น | ปรำหญิง |
หญิงสิกลับรับจริง | เช่นแกล้ง |
กนั้นหญิงก็หญิงลิง | โลดเล่ห์ ชายฤๅ |
หาญนักมักแอ้งแม้ง | สุดแม้นแผนชาย ฯ |
๏ นมนี่มีเพื่อป้อน | โปฎก |
ชายช่วยบ่มนมซก | แสร่เขวี้ยง |
ถันชายที่หายอก | ฟุบแฟบ นั้นนา |
เพราะหยิ่งข่มหญิงเลี้ยง | ลูกตรึ้งจึงโต ฯ |
๏ พิษขโมยกับฝิ่นเหี้ยม | สาหัส |
ลองสูบลองลักรัด | รีตปิ้ง |
เคยหนติดตนสลัด | เหลือยาก ละเจ้า |
น่าเกลียดกลัวกว่าจิ้ง | จกอ้ายจงอาง ฯ |
๏ จริงหรือขะอุระผู้ | พิพากษา |
มีขณะหนักเบาผวา | หวาดพลั้ง |
เสมือนนักโทษอาญา | สยองพิภาษ |
แปลกแต่อาภรณ์ตั้ง | ท่าย้อนหลอนใจ ฯ |
๏ ความนิยมสมศักดิ์เพี้ยง | จุมภฏ ผการา |
โลกใช่ช่างวางพยด | ยักปั้น |
ทรงเพี้ยนผิดเกษียรสลด | สวยสง่า งามฤๅ |
วาดถูกท่าน่ากั้น | ฉัตร์ไว้เฉลีมเวียง ฯ |
๏ ทรงธรรมสำหรับถ้วน | ทวยชน ใช้พ่อ |
ใช่เฉภาะพระจอมคน | เท่านั้น |
มัจจุราชมิอาจผจญ | มนุษย์เช่น นั้นเลย |
เกีดชาตเจียมอาตม์อั้น | ใม่เอื้อมเอาหรือ ฯ |
๏ ตัวชรามาตุเรศคุ้ม | ครองขวัญ |
ชีพฉอุ่มนึกหนุ่มครัน | คร่ำน้อย |
ลาภอื่นชื่นชีวัน | ลูกเล่ห์ นี้ฤๅ |
อัฏฐิบิตุเรศชม้อย | เมื่อเศร้าเพลาศัลย์ ฯ |
๏ ข้างหนึ่งเป็นหนึ่งม้วย | ต่างหวัง |
สการศพเคารพฝัง | ศพนั้น |
ปัถพีที่ฝังบัง | เกีดปโยชน์ ใดฤๅ |
หนึ่งนิ่งหนึ่งหยิ่งกั้น | กิจใช้ประไพผล ฯ |
๏ บางวิบากแสนยากทั้ง | แสนเข็ญ |
จักบวชนักสวดเป็น | พระได้ |
หัดธำมะรงเอ็น | ดูมนุษย์ เป็นฤๅ |
หรือชุบโศภินีให้ | กลับขึ้นเป็นคน ฯ |
๏ แฟชั่นนั่นแบบบ้า | เหลือทน |
เร่อร่าน่าเกลียดคน | แค่นใช้ |
ใม่นึกตรึกเองตน | เองตื่น เองนา |
จึ่งยักร่ำไปให้ | เพรีดพริ้งจริงหรือ ฯ |
๏ ฟ้าฟ้าว่าใช้ลูก | เมียหลวง แม่นฤๅ |
เจ้าก็เจ้าฟ้าสรวง | ศักดิ์อ้าง |
ไพร่ก็ไพร่ฟ้าปวง | ไพร่อาจ ใช้รา |
สำเหนียกเรียกกันบ้าง | เมื่อกนั้นขวัญเอ๋ย ฯ |
๏ งารเขม้นกับเล่นนั้น | เหนื่อยเชือน ไฉนฤๅ |
เล่นฟุตบอลเหนื่อยเหมือน | ตักน้ำ |
ถูกอุราว่าเล่นเอือน | อุราว่า งารพ่อ |
แสนสนุกหรือแสนช้ำ | สุดแท้แดถือ ฯ |
๏ งารทำช้ำจิตเจ้า | ฝืนทำ ใยเพื่อน |
เพราะโลภสินสินปรำ | โลกแปล้ |
เลีกสินละเรี่มสำ | ราญโลก กมังรา |
มยุเรศรำแพนแม้ | ลโมบเคลี้งเรีงไฉน ฯ |
๏ คนโสดยกโทษผู้ | วิวาห์ |
คนแต่งงารพาลหา | โสดร้าย |
น่าขำนักธรรมดา | แดมนุษย์ นิเอย |
ดีใส่ตัวชั่วบ้าย | ท่านด้วยเห็นดี ฯ |
๏ กตัญญชูโลกเกื้อ | นิกายเกษม |
มูละสามะคีเปรม | ปร่งแค้น |
มีค่ายิ่งกว่าเหม | ะรัตน์แลก สมฤๅ |
ริอกตัญญูแม้น | ริล้างโลกีย์ ฯ |
๏ น้ำหนักรักชีพเจ้า | กับหมอ รักฮือ |
ผิดมากหากเพื่อนพอ | ชั่งได้ |
ตัดผ่าน่ารีรอ | ก่อนตัด สินเทีญ |
ฟังมิตร์ญาติฉ์ลาดให้ | ตระนักซึ้งจึงยอม ฯ |
๏ ลูกตายฝ่ายชนกทั้ง | ชนนี |
เห็นมิถึงที่มี | ช่องช้วย |
ลูกพอแม่พ่อที | ป่วยหนัก |
เห็นนี่ถึงที่ม้วย | จึ่งเพี้ยนเกษียรศัลย์ ฯ |
๏ ความคิดผิดทุกชั้น | ชันมษา |
ทั้งจิตพิทยากา | ยาตม์เพี้ยน |
ไหนสมัยและไหนสมา | คมแผก คมพ่อ |
ผู้เฒ่าเหย่าป้วนเปี้ยน | ไป่แม้นแผนดรุณ ฯ |
๏ ตาขวางมางสะเต้น | หูตึง |
เสียงสบัดกัดกรามขมึง | ขบเขี้ยว |
สติลอยล่อยลิ้นถลึง | เถลือกโลด นั้นฤๅ |
อสุระโทษะเกรี้ยว | กราดเข้าสิงคน ฯ |
๏ นลาดเหลอตาเหม่อคิ้ว | ขมวดปาก เบะพ่อ |
ตัวทื่อตีนมือผาก | พ่างเหน้า |
ขมองทุยมุ่ยมเมอหลาก | ลล้วนเลอะ เหลวแฮ |
ลักขณะโมหะเข้า | ขี่เค้นคอสิง ฯ |
๏ กรุ้มกริ่มยิ้มปุ่ยครึ้ม | ออมครอม |
ตาหรี่กระดี้รี่สบอม | บ่มเฟ้อ |
กายรริกจิตคยิกยอม | เปลืองแสร่ สเรีงพ่อ ฯ |
ปิสาจซากกามะราคเคร้อ | คร่อมขึ้นคอสิง ฯ |
๏ เงินหรือมือยื่นคว้า | ตามัน |
แตง่วแตง่วแหย่วยักยัน | ยุ่งกว้าน |
หมดอายหมดหมายอัน | อื่นจาก เอาเลย |
ผีจกละโลภะคว้าน | กะโหลกดิ้งสิงแทน ฯ |
๏ อำนาจประสาทด้วย | เดชตรี |
เพียน,พิทยา,สามะคี | ควบขวั้น |
วินาสประสาทกะลี | ลามลวก ประลัยแฮ |
อไรเล่า เหลวเท่านั้น | น่ายเหน้าเราสลาย ฯ |
๏ หญิงไหนไม่เอ่ยข้อ | ครหา ใครเลย |
ใม่ชอบยินนินทา | เกลียดใกล้ |
ฝรั่งเรียกแม่ตุ๊กกะตา | ตัวดิกะก |
หูหนวกและปากใบ้ | กระนั้นขันหนอ ฯ |
๏ อังกฤษเชื่อนิมิตร์มื้อ | สุบิน บ้างรา |
สวาทคลั่งฝันรฆังยิน | กริ่งน้อย |
หรือนิมิตร์พณิชย์ถวิล | ว่ากระดิ่ง ดังฤๅ |
จักประสิทธิ์สมจิตชม้อย | แม่นน้องลองหนอ ฯ |
๏ สาเหตุนั่นเหตุให้ | ชายประวิง วินิจพ่อ |
ไหนผิดไหนถูกพิง | ถูกถ้วน |
สำนึกนั่นตรึกหญิง | ว่าแม่ ถูกแม่ |
ถึงผิดหรือถูกล้วน | ถูกสิ้นถวิลไหน ฯ |
๏ มากคนเมื่อค่นแค้น | คเยอทุกข์ |
แถลงเล่าค่อยเพลาจุก | อกได้ |
มากคนเมื่อซนสนุก | เสนอท่าน |
เพี่มสนุกปลุกใจให้ | ตื่นเต้นเห็นหรู ฯ |
๏ ผิดใหญ่ที่สุดนั้น | อันใด นะพี่ |
คือตระนักบ่ผิดไหน | สักน้อย |
หากรแวงผิดแคลงใจ | จักผิด กมังพ่อ |
ถึงผิดบ่ผิดร้อย | เท่าเพี้ยนเผอเรอ ฯ |
๏ ลูกศรว่อนฟ้าฝาก | รอยมี มั่งฤๅ |
แต่คิดถ่อยรอยกะลี | ล่ามเลื้อย |
ใม่ผิดอสรพิษม์ฝี | ทรวงฝาก ฉมาแม่ |
รอยชั่วน่ากลัวเยื้อย | ยิ่งร้อยรอยงู ฯ |
๏ จดหมายลายหัตถ์แม้ | มิตรง |
ประทัดมนัสลัดขึ้นลง | หลากได้ |
พื้นเสียจิตลเหี่ยคง | เขียนปัด ลงแม่ |
จิตทมื่นพื้นดีไผล้ | ปัดขึ้นขำหนอ ฯ |
๏ พระร่วงหวงมิให้ | ฉายพระ รูปเลย |
ศรีปราชญ์พิมพ์ดีดละ | ใม่ใช้ |
บรมโกฐใม่โปรดสะ | เด็จอาสน์ บินเลย |
ขุนตากใม่อยากใกล้ | แหล่งตั้งหนังฉาย ฯ |
๏ ฝันร้ายฝ่ายฝรั่งนั้น | นาฬิกา ตีพ่อ |
ลางบ่งบอกวงศา | จักม้วย |
ไทฝันว่าทันตา | ตัวหัก ละพี่ |
บอกข่าวตายร้ายด้วย | เชื่อฉนั้นขวัญเอ๋ย ฯ |
๏ แต่งงารด้วยรักด้วย | รวยเงิน นั่นโฮย |
คุยเปล่าอย่าเขลาเลิน | เล่อเคลี้ม |
หลงนักเถีดจักเติน | เต่อเตี๋ง ตัวนา |
ปโยชน์ดอกหลอกตัวเที้ม | ท่านั้นฝันเห็น ฯ |
๏ สูทชาตเชื่อชิวาตม์ม้วย | ใจเมือ |
เป็นพฤกษาสีห์เสือ | สืบหล้า |
อาระยันก็ฝันเฝือ | ตายเกีด เวียนแฮ |
จาระวากย์พวกปากกล้า | กล่าวโต้ตายสูญ ฯ |
๏ จูงม้าสู่ท่าน้ำ | พอรัน |
แต่สุดบังคับมัน | ดื่มน้ำ |
เหมือนเสมียนคัดเขียนขยัน | พอสั่ง เขียนแฮ |
บังคับให้ฉลาดย้ำ | หมื่นครั้งฟังหรือ ฯ |
๏ โลกใหญ่ใช่อื่นแล้ว | โรงเรียน เรารา |
ผองมนุษย์ผุดวนเวียน | รอบนั้น |
คือครูทุกผู้เพียน | สังเกต เถีดพ่อ |
ไถ่แต่ดีจรีย์ชั้น | โฉดทิ้งจริงไหม ฯ |
๏ ดูเหมือนโลกมนุษย์นี้ | มีมนุษย์ |
สามเพสเพสหนึ่งบุรุษ | นะเจ้า |
เพสหนึ่งสัตรีอุต | ดมเพส นั้นนอ |
คือพระทุกชาติ์เค้า | คลับคล้ายชายหญิง ฯ |
๏ วันศุกร์ใบไม้เด็ด | เจ็ดใบ |
ขรัวฝรั่งสั่งตั้งใจ | เด็ดด้วย |
ขอดผ้าเช็ดหน้าไป | ซุกแมก หมอนนา |
นอนสนิธดลจิตช้วย | โชคฉนั้นฝันดี ฯ |
๏ ลูกเดรฉานนั้นรัก | มารดร |
จวบอย่านมสมพร | สัตว์ดิ้ง |
ลูกคนก่นอนุสร | คุณแม่ ยืนแม่ |
จวบดับใคร่กลับทิ้ง | แม่ได้ใจหมา ฯ |
๏ หิวแหบแสบท้องธาตุ | แถลงเรา |
ใคร่ลลายภักษ์เผา | ย่อยใช้ |
ทรหดอดกินเอา | งารง่วน ละพ่อ |
ไฟธาตุกัดเมือกไส้ | กร่อนน้อยถอยชนม์ ฯ |
๏ มนุษย์นี้ขี้ติดถ้วน | ถึงลือ |
ชั้นแต่อ่านหนังสือ | ติดได้ |
ติดชอบตอบคุณรบือ | คุณคืบ คุณเอย |
ติดชั่วตัวกลับไร้ | สุขเร้าเผาตน ฯ |
๏ ผงเข้าตาถ้าใม่ | ไตร่ตรอง |
หากถูกตาตัวมอง | มิดเม้น |
ใม่วานท่านช่วยลอง | เขี่ยออก ละพ่อ |
ตัวใม่เห็นมันเร้น | อยู่ตั้งตาปี ฯ |
๏ อำนาจมักพิฆาฏข้อ | ควรอาย |
อำนาจมักทำลาย | ลาภได้ |
อำนาจมักตังวาย | วุฒิสุข สนองเอย |
อำนาจมักพลาดใช้ | เช่นใช้ไฟรวัง หนะเฮอ ฯ |
๏ มีฤทธิ์มีโลภไร้ | หิริ ละแม่ |
เป็นโทษกว่าคุณบิ | มากร้าย |
ยิ่งสมาร์ถยิ่งอาจผลิ | ผลชั่ว ฉลวยแฮ |
เสมือนกรดกำมะถันป้าย | ปากน้องลองหรือ ฯ |
๏ สัตว์ใหญ่ไล่สัตว์น้อย | เป็นขนม |
ธรรมชาตมันอาจผงม | อาตม์อ้วน |
คนเขลามักเขลานิยม | เยี่ยงสัตว์ สมฤๅ |
เธียรมนุษย์ดอกหลุดป้วน | สัตว์รื้อถือธรรม์ ฯ |
๏ ปลาใข่ใยนับร้อย | ฟองประดัง |
เพราะมักอันตรายยัง | อ่อนเอี้ย |
ส่วนมนุษย์เกีดบุตร์บัง | เอีนรอด มากแม่ |
ขืนมากกล่นคนเยี้ย | จึ่งย้ายกลายโทน ฯ |
๏ โฉมดนัยใครลม้ายนั่น | มารดา กมังแม่ |
ผูกจิตติดตาครา | เมื่อท้อง |
กรรมะพันธุ์แต่งปัญญา | ย้อมนิส สัยฤๅ |
มฤดกจากชนกต้อง | ติดเชื้อเชีงผสม ฯ |
๏ ความประพฤติ์ยึดเยี่ยงด้วย | ศึกษา |
โน้มอุปนิสัยทา | รกนั้น |
สกุลดีที่ปรีชา | เฉลียวเลีด |
เรียนสดวกกว่าพวกชั้น | ไพร่เชื้อเชาวน์สถุล ฯ |
๏ มีบุญบุญแต่งให้ | มีบุญ |
บุญใช่ทรัพย์สนับสนุน | แน่แล้ว |
มีบุญเพราะมีคุณ | คแนนชอบ เฉลีมแฮ |
บุญเบีกผลกลแก้ว | ก่องฟ้ามาเหมือน ฯ |
๏ ฟันดำทำให้ผิด | เดรฉาน |
ฟันใม่เรียบแลปาน | เรียบได้ |
สงวนเหงือกเกลือกปูนสมาน | รำมะนาด แหนงฤๅ |
ขับพักตร์ขำทำให้ | แปลกนี้ดีหรือ ฯ |
๏ เพื่อตัวเจ้าเท่านั้น | ขวัญเอ๋ย |
กินอยู่สู่งารเฉย | เพื่อนสิ้น |
ถึงเป็นเช่นตายเลย | ลืมโลก เสียรา |
เสียชื่อเลียนกะสือปลิ้น | แต่คว้านฐานเหม็น ฯ |
๏ รักขาผาสุกด้วย | เอางาน เถิดพ่อ |
มนุษยชาตพินาศขนาน | เพราะเรื้อ |
อยู่เปล่าเฉีดเฉลาปาน | สนอบน่า สรวมแฮ |
ใครใคร่ขืนใส่เสื้อ | นั่นเข้าเฉาโฉม ฯ |
๏ ศุภาษิตศักดิ์สิทธิ์นั้น | คือรเบียบ |
เลี้ยงชีพหรือเรียนเฉียบ | ขาดสิ้น |
กอบกิจทุกชนิดเปรียบ | หลักทิพย์ ถนอมเทีญ |
เห็นเยี่ยงใครเลี่ยงปลิ้น | รเบียบแล้วเลวหนอ ฯ |
๏ ยามหนุ่มสุ่มเชื่อข้อ | คเยอจิต |
ครูทัดไหนไป่คิด | เชื่อห้าม |
สำนึกสิลึกติด | ตัวสลัด ไฉนรา |
กลอกแต่หน้าวาก้าม | กะแหม่วท้อรอตาย ฯ |
๏ ศึกษาพาเพื่อนเพ้อ | บันเบา |
หลงผิดเป็นศิษย์อิเหนา | มากชู้ |
ขุนแผนแกว่นแกล้วเอา | อย่างสนับ สนุนนา |
กว่าจะรู้สิรู้ | เมื่อยั้วหัวหมุน ฯ |
๏ โบราณใครค้านพระ | บาลี บ้างฤๅ |
กลัวจะลงอะเวจี | ปากเม้ม |
สมัยใหม่สิใครมี | ความคิด ไฉนรา |
ไกลนรกถกกันเข้ม | งวดฉนี้ดีไหน ฯ |
๏ ชาวนาฝนฉ่าชื้น | ใจชม |
ช่างอิฐอิดใจขรม | ด่าฟ้า |
แต่ฤดูบ่รู้อม | อคติ ไฉนเลย |
ยังถูกชมถูกสร้า | ติฉนี้หนีไฉน ฯ |
๏ การตบตาน่าคร้าม | ใครทนง ไหวฤๅ |
ลวงปราชญ์ตัวฉลาดหลง | นับล้าน |
ชาติ์ใหญ่ซิวิไลศ์ปลง | ใม่รบ กันเลย |
หลัดหลัดเห็นชัดค้าน | คตินี้หนีธรรม ฯ |
๏ มนุษย์ชาติ์ถือชาติ์นี้ | ดีไหม |
ดีก็ดีทวีภัย | ก็กว้าง |
แท้ชาติ์มนุษย์ชาติ์ไหน | ก็มนุษย์ เสมือนนา |
แตกก๊กจึ่งยกล้าง | เพื่อนบ้านผลาญกัน ฯ |
๏ ไทเปลืองทรัพย์นับล้าน | ลำบาก หาแฮ |
ค่าติดพลูหมากอยาก | แหยะเคี้ยว |
ยิ่งหญิงยิ่งเปรี้ยวปาก | กันหนัก มือฮือ |
บุญนักจับยักเลี้ยว | เลีกรั้นดันสมัย ฯ |
๏ โลกมนุษย์อุตริบ้า | บ่มจริต เลวพ่อ |
ริติดโคเคนติด | ฝิ่นเหล้า |
เยี่ยงชั่วน่ากลัวผิด | กลับชอบ เก๋ฤๅ |
โซมรูปโซมนามเหน้า | ชีพเปลี้ยเสียสิน ฯ |
๏ ทำใดใจร้อนลอบ | แลผล บ่อยพ่อ |
เสมือนวิ่งเหลียวหลังดล | หลักช้า |
ทำใดจอดใจทน | มานะ ตบึงแฮ |
เสมือนวิ่งดิ่งหลักคว้า | ธวัชได้ชัยสนาม ฯ |
๏ ชีพรงับดับมื้อเพราะ | ความเย็น แรงรา |
ถูกอุ่นผลุนกลับเป็น | ใหม่ได้ |
ลองปลาสพท่าเห็น | สำเร็จ แล้วพ่อ |
ทำมนุษย์ดุจปลาให้ | สลบช้าเฉลีมผล ไฉนฤๅ ฯ |
๏ โรงเรียนเรียนร่วมคุ้น | สมาคม คนเพื่อน |
ควรถ่อมควรทอยสม | รูปรู้ |
อดสูพึ่งครูผงม | งานไฝ่ ฟ้องแฮ |
ตัวไป่เลี้ยงเลี้ยงผู้ | อื่นได้ ไฉนเป็น ฯ |
๏ รูปคนกลป้ายแนะ | นามคน |
โง่ฉลาดผาดพักตร์ยล | เยี่ยงกล้อง |
ทรามสวยหน่วยฉ้อฉล | หรือซื่อ สนองแฮ |
น้อยนักจักแผกจ้อง | มักแจ้งใจไฉน ฯ |
๏ โฉมหน้าขวาซ้ายส่อ | สวยผิด กันเจ้า |
สาวฉลาดหล่อนฉลาดคิด | แต่งแต้ม |
ตรงไหนจุดไฝติด | นั่นยั่ว ตาพี่ |
ปากเนตร์หรือหณุแก้ม | กะให้ไฝมี ฯ |
๏ เมียง้อผัวง่ายเพี้ยง | ผัวไฉน เจ้าเอย |
อิสระอยู่กะใจ | เพสผู้ |
แต่จิตอมหิตใน | ทรวงบุรุษ |
ใม่ฉกาจอุกอาจสู้ | อุระน้อยนางหาญ ฯ |
๏ ทำดีทำชั่วม้วย | เหมือนกัน ก็ดี |
แต่พินิจผลผิดฉัน | ป่าฟ้า |
ทำดีช่วยทวีศันต์ | ทวีสุข สนองเอย |
ทำชั่วกลั้วโทษร้า | โลกร้ายขายเขษม ฯ |
๏ ปาณาฆ่ารูปโป้ | ปดปหาร นามพ่อ |
ลักรูปอทินนาทาน | ท่านอ้าง |
กาเมสุมิฉาจารย์ | นั่นลัก นามแม่ |
สุรามุ่นหนุนใจข้าง | ชั่วกล้าถาทำ ฯ |
๏ อย่าสูคนขู่ฟ้อ | เฟือนแสยง ใยเพื่อน |
คนนิ่งน่ายิ่งแคลง | ร่ำร้าย |
เสมือนหมาเห่าร่าแรง | ฤๅกัด ใครเลย |
เสียงฮื่อดอกมือม้าย | มักฮ้วนควรสยอง ฯ |
๏ หมอดูครูฉลาดตั้ง | ตำรา ฉลาดแม่ |
ตามจะทายย้ายหา | เหตุอ้าง |
ดีร้ายบ่ายชะตาพยา | กรณ์ร่วม ลักษณ์พ่อ |
คเยอจิตคนชนิดขี้ | เกียจเคลี้มเหีมหวัง ฯ |
๏ ทำบุญบุญเบีกให้ | หทัยสบาย |
ฝึกจริตคิดขวนขวาย | ชอบเกื้อ |
เยี่ยงถูกปลูกสวัสดิวาย | แสวงโหด วิหิงส์แฮ |
ทวีมนุษย์ช่วยมนุษย์เนื้อ | หน่อหล้าสถาวร ฯ |
๏ นักการเมืองเปรื่องใช้ | เชีงประลอง |
อุบายปลี่พาลีสอง | พักตร์เช้ง |
เพื่อปลดทรหดปอง | ปจวบมุ่ง สมานแฮ |
มือนิ่งแต่ยิงเป้ง | ปากล้างพรางสมร ฯ |
๏ ทุกปชาอย่าคร้านอย่า | แขยงฤๅดี เลยพ่อ |
ปโยชน์กล่นทุกคนมี | มากน้อย |
มหาราชหรึทาสกุลี | เฉลีมโลก ล้วนแล |
สุดแต่โด่งแด้ด้อย | ด่วนช้าคราฉลอง ฯ |
๏ ทองสิบหกบาทก้า | ไหล่ลวด |
โอบพิภพรอบตลบอวด | เล่นได้ |
ร้ายดีอย่าตีรวด | ว่าเล็ก เลวฤๅ |
เพลีงนิดอาจติดไหม้ | หมดบ้านผลาญเมือง ฯ |
๏ รักสุขเชีญสุขสร้าง | สมสุข เถีดท่าน |
อย่ารักรนประดลทุกข์ | ท่านด้วย |
รักสุขแผ่สุขทนุก | ท่านยิ่ง ดีนา |
ถึงเมื่อม้วยใม่ม้วย | เปล่าสร้าอาลัย ฯ |
๏ กะดูกเล็กที่สุดนั้น | โสตทวาร |
ใหญ่ที่สุดเชีงกราน | กรอบก้น |
ทุกแง่งแต่งสังขาร | ประคองรูป เราเอย |
ชีพชัดรัฐบาลต้น | คติคุ้มคนเขษม ฯ |
๏ ฉลาดคิดอย่าคิดข้อ | ทรยศ ใครเลย |
ฉลาดพูดอย่าพูดปด | สับปลี้ |
ฉลาดทำอย่าทำบท | ก่อบาป เบียฬแฮ |
ฉลาดชอบอย่าฉลาดชี้ | ช่องร้ายขายเมือง ฯ |
๏ เกีดมาหาสุขเกื้อ | เกษมตน |
หาสุขเพื่อทนุกคน | อื่นด้วย |
ทำดีเยี่ยงดีผล | ดีเกีด ดีแฮ |
ประเสริฐสุดสมมนุษย์ม้วย | น่าเมื้อวิมานสวรรค์ ฯ |
๏ เป็นเจ้าน่าที่เจ้า | เจรีญธรรม |
ทรงศักดิ์รักอุปถัมภ์ | ไพรฟ้า |
เมื่อศึกออกศึกบำ | รุงเมื่อ ศันต์แฮ |
เจ้าแต่ชาตอุบาทว์บ้า | บ่มร้ายกลายสถุล ฯ |
๏ มีตาตาเร่งจ้อง | มองรวัง |
มีโสตโสตเร่งฟัง | รอบด้าน |
มีจิตจิตเร่งสัง | เกตตฤก เฉลียวเทีญ |
ผิดชอบสอบสวนต้าน | ผิดพ้นดลเกษม ฯ |
๏ พระลอรักเพื่อนให้ | แพงทอง เท่าเนอ |
สองอนงค์หลงปอง | ร่วมเป้า |
นักคิดกลั่นลิลิตลอง | ฉลาดโลก กมังแม่ |
วิสัยมนุษย์สุดรักเจ้า | พี่น้องสองเสมือน ฯ |
๏ พูดจาไว้ท่าเอื้อน | สอางค์กาย ก็ดี |
ใม่เหมาะวัยใฝ่กระหาย | หนุ่มฟ้อ |
แทนน่ารักน่าอาย | น่าอวก กมังพ่อ |
หนุ่มแก่แม้วางข้อ | เหมาะหน้าพาเก๋ ฯ |
๏ ดันดีมีช่องเค้น | คนชม บ้างรา |
ดันชั่วยั่วด่าสม | ด่าแล้ว |
ดันตบึงไป่คนึงนิยม | นั่นตลก แท้แล |
ดันน่าดันที่แคล้ว | คลั่งพ้นคนฉิน ฯ |
๏ ลูกเยาว์เรานึกคล้าย | ดวงจันทร์ ถูกแม่ |
ลูกหนุ่มนึกดวงตวัน | หวิดพลั้ง |
ลูกเอกเฉกดาวสวรรค์ | เป็นยอด หวังนา |
ลูกอเนกเหมือนเมฆตั้ง | พยัพฟ้าคราฝน ฯ |
๏ ปางเราเนาณบ้าน | นานไฉน |
นึกจะออกเมื่อไร | ออกได้ |
เป็นจิตอิสระใคร | ถูกข่ม ขังแฮ |
น้อยมินิตร้อนจิตไร้ | โสตถิ์ด้วยแดถวิล ฯ |
๏ กลัวนักกลัวมักผล้า | ผลาญตน |
กล้านักกล้ามักรน | ร่ำร้าย |
จักกลัวจักกล้ากล | ใดเหมาะ สมานแฮ |
เชีดชื่อลือศักดิ์คล้าย | ยอดฟ้าจุฬาสยาม ฯ |
๏ มีทรัพย์สำหรับใช้ | ชูกมล |
มีฤทธิ์สำหรับคน | พึ่งเกื้อ |
มีศักดิ์รักสัตย์ผล | สำหรับ โลกแล |
มีลูกสำหรับเชื้อ | เชีดนี้ดีไหน ฯ |
๏ ควรรอควรรีบแล้ว | แต่เหมาะ |
ควรเงียบควรดังเฉภาะ | เรื่องใช้ |
ควรโถมหรีถอยเหยาะ | สมเยี่ยง ละเพื่อน |
ควรลุมักลุได้ | ดั่งข้อควรถวิล ฯ |
๏ โลกนี้มีแต่ข้อ | พิศวง |
ที่ทุกข์เขาเรางง | เงื่อนเร้น |
แปลได้มากนัยลง | ว่าเพราะ เลวแล |
ทีทุกข์เราเราเค้น | เพราะไร้ใครปถัมภ์ ฯ |
๏ ทรัพย์ส่วนตัวยั่วให้ | ถลายธรรม์ |
หัวโปร่งเบื่อตโพงฝัน | ใฝ่ได้ |
หัวหมักสิยักยัน | อยากรวบ ตลุยแฮ |
หัวห่ามใจตกลามใช้ | ปากร้องของกลาง ฯ |
๏ บาดแผลแม้สอาดแล้ว | ผสานสนิธ |
คำบาดใจไฉนติด | ต่อเก้อ |
ลมคมกว่าคมกฤช | ตรองเถีด เห็นแฮ |
เห็นบ่เบ้อกลับเบ้อ | กว่าเบ้อรบมขวาน ฯ |
๏ วันนี้อยู่ณเงื้อม | มือเรา เราเอย |
วันพรุ่งนี้ณเพลา | พระเจ้า |
วานนี้อยู่ที่เงา | คิชฌกูฏ กมังแม่ |
สามภาคอยากไหนเข้า | เหมาะแล้วเลอประสงค์ ฯ |
๏ ถึงสุดใช่สุดท้าย | ใยสทก เพื่อนเอย |
มานะอาจจะผงก | เกศขึ้น |
สำคัญนั่นคอยฉก | ชโยกาศ ฉมังเทีญ |
อยากเด่นละเว้นอึ้น | อืดชม้อยคอยสมัย ฯ |
๏ การประคองอย่างเอกนั้น | คือผลัก |
การแข่งอย่างเอกมัก | เมื่อยั้ง |
การรวยอย่างเอกรัก | พอเพื่อม คุณพี่ |
การเก่งอย่างเอกตั้ง | ตโนตม์สร้านสามคี ฯ |
๏ ค้าวิวาทนะฉลาดน้อย | แหนงภัย |
ค้าประจบคบใครไกล | เกลียดค้าน |
ค้าพนันนั่นจรรไร | โลภฉิบ หายแฮ |
ค้าอย่าค้าหน้าด้าน | ดึ่งค้าหาคุณ ฯ |
๏ แม้กูเกีดใหม่ได้ | ดังนิทาน |
เป็นเลือกแควกันดาร | แด่วนี้ |
เสียวแสบแหนบสนุกปาน | พลุพลุ่ง หาวแฮ |
ผิดผิดถูกถูกกระดี้ | กระเดือกได้เสียรคน ฯ |
๏ มีเมียมีลูกล้อม | หลานเหลน หลายรา |
สุขเมื่อนี้มีเวร | เมื่อโน้น |
หากตนอยู่ทนเดน | มรณาตม์ นานเนอ |
คงวิโยคโศกศัลย์โล้น | ลูกม้วยเมียหาย ฯ |
๏ เลี้ยงลูกถูกเขบ็จให้ | ศึกษา สูงเทีญ |
จักเจีดวีระวงศ์ปรา | กฎแกล้ว |
ผลฤทธิ์พิทยาพา | พืชเพี่ม ผดุงแฮ |
ลูกรักรักเรียนแล้ว | ฝึกเลี้ยงหลานเฉลียว ฯ |
๏ คนชนะแข่งม้าใช่ | คนปราบ |
เร็วรวดนวดจนหลาบ | รับแพ้ |
แต่เป็นเช่นคนฉาบ | ฉวยออก นำแฮ |
เมื่อเลีกชิงวิ่งแต้ | ตื่นโช้โวไฉน ฯ |
๏ ปางเราแก่แม้เครื่อง | ในพิการ ละพ่อ |
หนหนึ่งถึงบริหาร | รอดม้วย |
อย่าคลั่งว่าสังขาร | คืนทอด ทนเลย |
โรคอื่นตื่นตามด้วย | ร่างเรื้อเหลือเยียว ฯ |
๏ หมากบุหรี่นี้ใช่ | ควรคน ริเลย |
แต่มนุษย์อุตริซน | สูบเคี้ยว |
เหล้าชินติดฝิ่นรน | หาเรื่อง ร้ายแฮ |
ยังฉีดมอฟีนเฮี้ยว | เห่อคุ้นโคเคน ฯ |
๏ ช่วยงารท่านเพื่อเกื้อ | เกียรติยศ ท่านแล |
แผ่เมตตาปรากฎ | พวกพ้อง |
ด่วนกลับก่อนกำหนด | เสร็จพิท ธีนา |
เสมือนโอ่โอหังฟ้อง | หยิ่งม้านกมลสหาย ฯ |
๏ ช่วยวิวาห์อย่าเง้า | หงิมครวญ |
ช่วยศพอย่าเรีงสรวล | ซิกซี้ |
ชวยบวชอย่าอวดขบวน | เบื่อศาส นาเลย |
ช่วยกิจอย่าคิดลี้ | ร่ำเอื้อเหลือดี |
๏ รับคำทำใม่แม้น | คำรับ ละเจ้า |
ซ้ำแสร่แก้สับปลับ | ไป่ยั้ง |
เพ้อพยดใช่ปดกลับ | ปดยิ่ง ปดนา |
ทั้งปดทั้งโกงทั้ง | หยิ่งทั้งรังเหลว ฯ |
๏ สิ้นชนกปกเกศสิ้น | มารดร |
เคยสมัคตักเตือนสอน | สิ่งข้อง |
เก็งกิจหากผิดถอน | ตัวยาก หนะเพือน |
ลองก่อนผิอ่อนต้อง | พึ่งผู้ครูสหาย ฯ |
๏ ท่านนั่งเรือเหาะเหี้ยม | หาวผยอง |
ขึ้นหมากกาบหมากรอง | แล่นบ้าง |
เสมือนคนโง่ฉงนปอง | ปานท่าน เฉลียวรา |
เห่อปกครองตัวล้าง | ชาติล้างตัวฉลาย ฯ |
๏ อไรสุกก่อนห่ามนั้น | หาดี ใม่เลย |
ชั้นพลับแช่ปูนมี | รสน้อย |
ทุกคนทุกของศรี | สิทธิเพราะ สมนา |
ชิงเห่อหยิ่งเผยอป้อย | โป่งขึ้นควรหรือ ฯ |
๏ ทำแพแปรแบบน้อย | ปีเนา น้ำนา |
เพราะทุกทุกตาเรา | ร่วมจ้อง |
แพธรรมะดาเขา | เปลี่ยนใหม่ เสมอแม่ |
เรามิรู้มิต้อง | ตื่นแม้นแผนแผลง ฯ |
๏ เสน่ห์มนุษย์ชอบฉุดกั้น | กีดขวาง |
ยิ่งขัดยิ่งตวัดวาง | ไป่ได้ |
เสมือนอุทกตกธารทาง | แก่งสกัด ฉกรรจ์นา |
เมีนปล่อยหน่อยเสน่ห์ไร้ | ฤทธิ์เรื้อโลมโฉม ฯ |
๏ ถึงสูรู้เกิดแล้ว | สูตาย |
เผลอคึกนึกเหมือนหมาย | ใม่ม้วย |
ป่วยหนักนึกจักหาย | แทบทุก คนเพื่อน |
ป่วยหน่อยสำออยด้วย | เชื่อฟื้นคืนเขษม ฯ |
๏ บุญล้นคนไม่รู้ | วันตาย |
จึ่งไม่เปลืองวันสบาย | บอบช้ำ |
นักโทษท่านอุโฆษขยาย | วันฆ่า มันฮือ |
ร้ายกว่าตายหลายซ้ำ | สทกคุ้งคอเฉือน ฯ |
๏ ตึกรามงามเพราะเจ้า | ลวงใจ เจ้ารา |
เป็นแต่เปลือกซิวิไลศ์ | ล่อเคลี้ม |
ภักษาพัตราใด | ผดุงชีพ ก็ดี |
แท้มนุษย์ชุดเราเยี้ม | สุขด้วยฉลวยธรรม ฯ |
๏ ใช่องค์ใช่อาตม์เคลี้ม | เครื่องปรุง นิอา |
ตามรหัสปัจจัยผดุง | ดุดเต้า |
ฤทธิ์ร่านฤทธิ์ธยานนุง | แหนงสัตย์ เสียรา |
แม้สละสะสมรเหน้า | เหน่งแล้วเลอศันต์ ฯ |
๏ สุวรรณปางพ่างดื่มเหล้า | เมาซาน เสน่ห์เอย |
สิ้นพิษฤทธิ์เสน่ห์ปาน | พี่น้อง |
ผีเสื้อเมื่อแก้วธยาน | หาวเหาะ เห็นฤๅ |
คู่เสน่ห์ที่เสน่ห์ต้อง | ต่อคุ้นควงเขษม ฯ |
๏ บุรพกรรมชำเยี่ยงป้อน | ปัจฉิม ชนพ่อ |
เลียนยึดประพฤดิชิม | เชื่อมชี้ |
ยังพันธุกรรมพิมพ์ | พันธ์พ่อ แม่ฤๅ |
กรรมที่ทำชาตินี้ | อีกด้วยพวยผล ฯ |
๏ ฆ่าคนคนเกีดครั้ง | หลังฝึก เรารา |
คนย่อมฆ่าคนนึก | แน่วไว้ |
อาเภทจวบเหตุฮึก | หวลฆ่า เขยงพ่อ |
นี่และบุรพกรรมใช้ | ชาตท้นผลผยอง ฯ |
๏ มือข้างเดียวตบฟ้า | เชิญฟัง |
เมื่อยบ่ามันหาดัง | ใม่น้อง |
อีกมือนั่นคือผนัง | แหน่งวิวาท เวรเอย |
รักสงบอย่าตบต้อง | ใม่ต้องหมองใจ |
๏ ลมว่าวใช่ว่าวขึ้น | คนองพโยม หนาวนา |
ลมตะเภาว่าวโถม | เถือกฟ้า |
โกสินทร์ถิ่นทเลโลม | แหล่งน่าน เหนือฤๅ |
เดาชื่อหรือนึกหน้า | มักพลั้งรวังหนอ ฯ |
๏ เห็นผิดเป็นชอบนั้น | ขันพิกล |
นีกว่าสุดวิสัยคน | แค่นข้อน |
ที่ไหนเล่าใจตน | เองหลอก ตัวนา |
สิ่งน่าเกลียดน่ากล้อน | กระลับปล้ำทำถม ฯ |
๏ ผูกฉลาดด้วยสมาร์ถไว้ | วิชา ชเลงพ่อ |
ผูกหยิ่งด้วยมายา | แหย่รั้ง |
ผูกโง่โอ่อิทธิอา | คมเคร่ง ขลังฤๅ |
ผูกสัตว์อยู่หมัดทั้ง | หมดต้องของกิน |
๏ สัตว์สรรพ์พรรณนมิ่งไม้ | จนมนุษย์ |
ลล้วนแต่แผ่พันธ์ผุด | เผ่ากว้าง |
เพื่อปโยชน์โปรดโลกอุต | ดมเด่น ใดฤๅ |
เห็นเกีดแก่แลคว้าง | หน่อยแล้วมลายหาย ฯ |
๏ สเรีงรสยศลาภชั้น | สรรเสริญ ก็ดี |
เดี๋ยวเดีดหาเดี๋ยวเหีน | ห่างเลี้ยว |
ใยยื่นตื่นเพลีนเกีน | ธรรมะชาต เฉลียวแฮ |
ยึดหลักอนิจจลักษณ์เอี้ยว | อนัตไว้ใสเกษม ฯ |
๏ ยะโฮวาน่าสนุกสร้าง | มนุษย์ขนาน |
เสมอเรียกคนขอทาน | ล่อยล้อม |
แจกสตางค์กะน้ำตาล | ตามโปรด |
แล้วไล่ไปท้อมท้อม | กะทั่งซุ้มตุ๋มหาย ฯ |
๏ สัตว์นรกหมกมุ่นล้าง | ผลาญกัน |
ผูกเสน่ห์เทวัญสวรรค์ | ว่อนเกื้อ |
กรุณานั่นปชาขวัญ | โลกมนุษย์ |
ช่างพ่อนั่นหน่อเนื้อ | พระเจ้าจอมนิพาน ฯ |
๏ ใยนั่งแกร่วแล้วแต่ | ใดถึง มือเพื่อน |
ใดใคร่ตามไปดึง | เถีดเจ้า |
เป็นปโยคช่วยโลกสึง | ศุภะพัฒ นานา |
ใช่แต่ตัวพัวเผ้า | เพื่อนหล้าพาเกษม ฯ |
๏ สาระพรรณท่านได้เพราะ | กระทำ นั้นแล |
เดชอยากได้มันนำ | ท่านดิ้น |
อยากเถีดเกีดคุณสำ | เร็จแพร่ ภพพ่อ |
หมดอยากลาภหลากชิ้น | เอกอึ้งถึงไฉน ฯ |
๏ อาการปรกตินี้ | ศรีมูล |
วินิจฉัยแลคูณ | กิจเกื้อ |
ปรกติซึ่งเป็นสูญ | สำเร็จ |
แด่มนุษย์ทุกชุดเชื้อ | น่าเชื้อเชิญถนอม ฯ |
๏ คนฉลาดรักอาตม์เลี้ยง | เพียงพอ |
เพียงหุบปากตนพนอ | นิ่งได้ |
หายใจมักคล่องคลอ | ชีพปรก ติเพื่อน |
ยังมักรวยมักไร้ | เรื่องร้อนวอนแสลง ฯ |
๏ อ่านอุทานนราธิปถ้อย | ยวนถวิล แล้วรา |
ชอบก็ชมชังฉิน | ว่าฟุ้ง |
ยั่วสเรีงประเทีงกวิน | วัจนาท สนองเพื่อน |
โดยยั่งหวังดีคุ้ง | ชีพข้าลาสลาย ฯ |
----------------------------