สรรพสิทธิ์คำฉันท์
๑๙๏ ขอถวายวันทนน้อมประนตบทกมล | ||
สรรเพชญาณยล | วิมุติ์ | |
อนึ่งนบธรรมคุณาทิโลกุตรพุทธ | ||
พาจกปิฎกอุต | ตมางค์ | |
สวงสงฆสราพกโพธิพงศอัษฎางค์ | ||
ดำฤษณ์นิวรณ์จาง | ขจัด | |
เสร็จข้าบาทอภิวาทน์ประนมบรมรัตน์ | ||
ไตรเยศพิเศษสวัส | ดิคุณ | |
ไหว้ไท้ตรีศุลภุชพิสุทธิศักดิอดุลย์ | ||
เกลาสเขาขุน | สถิต | |
อีกองค์อรรคสฤษดิรักษอาสน์อุรุคฤทธิ์ | ||
เนาในกระเษียรนิทร์ | บรรดาล | |
ทั้งธาดาตุราภิมุขสุขวิหาร | ||
โสฬศแหล่งสถาน | ทิพา | |
นบเจ้าจอมโลกยจรรโลงมรุคณา | ||
นคินทรกูฎา | ดำรง | |
บำบวงเบื้องบุรพทิศอันอธึกทรง | ||
คัมภีรคุณคง | เคารพ | |
วันทาจารยอาจประสาทศิลปสบ | ||
ทิพยาดิเรกครบ | แลครัน | |
ถวายหัดถ์ทัศวรางคุลีดิลกถวัลย์ | ||
จอมจักรพรรดิ์ผ่าน | อยุทธ | |
ยรรยงยศประภาพปราบริปุประทุษฐ | ||
ทั่วธเรศทำรุด | บรอน | |
ขอเดชไตรรัตนานราธิปอมร | ||
บาบุรพเทพย์ธร | ทำนุก | |
คุ้มคอบกอบกิจก้างมล้างอุปัทวทุกข์ | ||
ภัยพยาธิเสพย์สุข | เสบอย | |
จักเร่อมรังสฤษดิเรื่อง ณ เบื้องบุรพเฉลอย | ||
เชลงฉันทพากย์เผอย | นิพนธ์ | |
พู้นพุทธางกูรปางอดีตภพนุสนธิ์ | ||
แสวงโพธิ์บำเพ็ญผล | ภิเยา | |
เปนเอกอิศวรสรรพสิทธิอัครเอา | ||
รสราชลำเภา | พิลาศ | |
เจรอญรู้รอบกอปวิชาคุณประกาศ | ||
ถอดเทชิวาตม์แหวก | อุรา | |
เรืองฤทธิ์เรืองวรเวทวิเศษพิทยา | ||
ยิ่งยอดดลสุธา | ดำเกอง | |
เสนอเนื่องจินตกระวีแลมีมนะบำเทอง | ||
ชื่นชมภิรมย์เรอง | สำราญ | |
หวังเฉลอมแหล่งพสุธามหาอุศวปาน | ||
เถกองเกียรติภูบาล | พิบูลย์ ฯ |
๑๔๏ ปางจอมจรรโลงดิลกโล | กุตราภิเษกสูรย์ |
เสวอยผลวิมลวิมุติมูล | มฤตยโมกขโมฬี |
เสด็จเนานุกรมรมยเชตุ | พนพระกุฎีศรี |
สร้องสงฆสังวรอินทรีย์ | สุขพรหมจรรยา |
ปรารภพิเศษศิลปคุณ | อดุลยเดชเจษฎา |
โพ้นภพบำเพ็ญพระพุทธกา | รกโพธิญาณยง |
ปางเปนบดีศวรกษัตริย์ | พิสุทธิขัตติยาพงศ์ |
เสนอนามสรรพสิทธิทรง | สุรเพทพรรลาย |
อาจโผอนเอาดวงกมลมา | นุษยชาติหญิงชาย |
สู่สิ่งสถิตทิศทุกพาย | ก็ประภาษพาที |
บัณฑูรสังเขปคุณกะถา | วรวากยดุษดี |
ดาลแสนสราพกแลมี | มนะหมายสดับแสดง |
ชอมชมอัญเชิญชินสยม | ภูวญาณแจกแจง |
จำเนียรนิเทศทุรัศแหนง | ยุบลเบื้องอุราไฉน |
จึ่งไท้ธิรางคุดรนา | ยกโลกยเลอศไกร |
ดำเนอรดำนานอดีตใน | ภพเพรงมาบรรหาร ฯ |
๑๖๏ ดูราริยภิกษุบริพาร | พู้นบรรพโบราณ |
ทุเรศเหตุถึงปาง | |
มานหนึ่งนครินทรพาง | ไตรทศเวียงวาง |
วิจิตรเจรอญไนยนา | |
นามคือคิรีพัชรภารา | ปรากฎปรากา- |
รเกอดประกอบดำกล | |
เนืองเนิ่นนางจรัลโดรณ | รอบราชมณฑล |
อธึกเงื้อมเงยทงัน | |
คือขอบขุนเขาสัตภัณฑ์ | วงเวียดเวียรวรร |
สรหล้ายสรสล้างสีมา | |
ป้อมต้ายรายเรียบปืนตรา | บรรฎากระดา |
ระดะธวัชโบยใบ | |
ดุจต้อนดัสกรแกลนไกล | กลอกเกล้าหนาวไภย |
พรรฦกบแลแปรหนี | |
หอยุทธเย้ยยุทธยายี | เยียวราชอรี |
จะรอญคือรอญตนตาง | |
ไชยสินธุพิศาลซึ้งสุดทาง | สีทันดรวาง |
แลเวียดสุเมรุแมนเมือง | |
เรียงรายสโรชรัตนรองเรือง | ปานบุษปบรรเทือง |
บำเทองกุสุมเสาวคนธ์ | |
เรียบรัฐยันดรเนืองนนต์ | นาเนกนองชน |
ชรเดียดชรดั้นดื่นเดิร | |
สาวบ่าวบรรเจอดราคเจรอญ | รสกามจรเทอญ |
ธรรมเนียมทำนุกสุขรมย์ | |
พระพลานลลานเล่ห์แหล่งอม | พุเทียบทุกกรม |
กระเกรอกนิกรไกรเกรียง | |
ลองรถคชไหยแข่งเคียง | ลองศิลปเศิกเพียง |
จะพกจะเพิกแผ่นภูว์ | |
อาจโผอนเอาชีพมฤตยู | ปวงป่วยริปู |
จะต่ออย่าต่อตายเตือน | |
มณเฑียรเที้ยรทิพยลานเลือน | ใจโลกใฝ่เฟือน |
แลยลคือยลไพชยนต์ | |
ยอดหยัดยื่นฟ้าเฟ็ดกล | จรดจันทรมณฑล |
ถเถือกด้วยแก้วก่องกาญจน์ | |
นพศูลสัตรัตนโอฬาร | เพ็ญพักตรพรหมาน |
ขนุนขนอบนพคุณ | |
บานบัทมกระหลับไพบุลย์ | พรางแพร้วไพรฑุริย์ |
อรรแถ้งเถกองอาภา | |
ช่อฟ้าเฉกฟ้าตรูตา | เฉกฉ้กามา |
มาแสร้งรจิตรงงผจง | |
ครีบครุฑชำเนียรนิศกลง | คือครีบครุฑทรง |
สฤษดิรักษ์จักรกร | |
กรงนาคตากต้งงอัมพร | แผ่เกล้าเกลื่อนหงอน |
ผงาดผงกผกผัน | |
ทวยมาศนาดน้าวคือกุทัณฑ์ | จรัสรัตนสุพรรณ |
ภุชงครูปรจนา | |
บัญชรสิงหาสน์ทวารา | รจเรขประภา |
ประพาฬพิฑูริย์บรรเทือง | |
พัฬเหาเก้าแก้วมลังเมลือง | พิดานดูเรือง |
รดับด้วยดาราราย | |
สบไสยนาอาสนพพราย | ไพจิตรจำลาย |
จำหลักลดาดวงมาลย์ | |
นุประดับมณีเนกปราการ | ฉายโชติชัชวาลย์ |
วิสูตรวิสุทธโสภณ | |
เศวตฉัตรรัตนก้งงเกอบบน | บัญจฐรณ์ถ่องสกล |
ทุกุลพัสตรไพรู | |
เขนอยขนนรคนบุษปเรณู | เลวงรสฉมชู |
กระมลคือมณฑาขจร | |
เนืองนันต์คณนาฏกนิกร | โฉมเฉกอับสร |
สุรางคบำเรอวัชรินทร์ | |
บริบาลบัวบาทบดินทร์ | บำเทองประดิทิน |
ในเบญจกามกรีฑา | |
สมเด็จนฤเบศรบรา | กรมเกียรติสมญา |
อุศุภราชนรินทร์ | |
เสวอยภพผ่านแผ่นปถพินทร์ | เฉลอมแหล่งธรณินทร์ |
อดุลยพระเดชเจษฎา | |
ส่ำแสนเสวกมาตยา | ดุจพฤนทพลา |
กำลังกำเลาะลาญรงค์ | |
เทพีภิเษกสวัสดิ์คือองค์ | โกสุมอนงค์ |
อนุชนาฎนงพาล | |
อันเตบุเรราชบริวาร | หกหมื่นมีประมาณ |
ละองค์ลออพอตา | |
เอกอรรคอดิศรสุดา | สุพรรณโสภา |
พระนามพระหน่อกษัตรีย์ | |
สมบูรณสมบัติอินทรีย์ | สามโลกยฤๅมี |
เสมอสมรรูปา | |
ใดชายได้ชายทฤศนา | จรรจวญกามา |
กระเหม่นกระมลย่ำยาม | |
ทรงไวยวธูลักษณเลอกาม | โสฬศสาทราม |
สวาทสวิงวิงแด | |
ไป่เคยขานอรรถโอษฐ์แปร | พักตรพ้องชายแล |
เชลงเฉลยเลยมี | |
ดำแคงคุณราชบุตรี | ตระหลบแหล่งธรณี |
เสนอเสนาะทุกเวียง | |
ทั่วท้าวธยินยศสำเนียง | เสน่ห์เพ่อมพูลเพียง |
อดักอดลอาดูร | |
หวังได้ยุพาภาคยพอูล | ควบขัติยตระกูล |
ตระการตระกองกรีฑา | |
รมย์ร่วมรสราคตฤษณา | สนิทแนบนิทรา |
บรรทมบรรทับเทียมทรวง | |
ลรรลุงกะมลาสรลวง | รำฦกเหลือตวง |
เทวษทวีทุกขไทย ฯ |
๑๑๏ เบื้องบุรพทิศาดร | นครเกียรติเกร่อนไกร |
สมญานราไลย | อลิกราชธานี |
มูลมั่งมไหศวรรย์ | จัตุพรรคโยธี |
ชุมชนประชาชี | เอนกนับอนันต์เนือง |
ปราการทวารวาง | วิจิตรนางจรัลเลือง |
เชองเทอนจรเทอญเปลือง | ปรปักษปองเบียน |
เรือนรบรดับโด | รณระดะดูดาษเดียร |
ป้อมต้ายรม้ายเนียร | มิตรแมนมาเรียงราย |
เทียวธวัชอันปัดปลิว | แลลลิ่วเมื่อลมชาย |
โบยใบคือไกวกวาย | จักรกวัดบำบัดบร |
ไชยสินธุเทียมกระแส | กระษีรสินธุสาคร |
โกมุทกมลขจร | จรุงคนธอวลอาย |
พระพลานตระการกล | วิมลแว่นวิเชียรฉาย |
พรั่งพฤนทพรรลาย | พรรฦกศิลปเศิกแสดง |
แล่นลองละบองคช | ดุรงค์รถซรูแซรง |
ชาญเชี่ยวชำนิแรง | ชำนะรงคโรมรอญ |
ราบรื่นจรอกจรัล | สรพฤบพรรคคณานร |
นารีนรากร | ก็ชรเดียดชรดื่นเดิร |
มณฑรีมณีนพ | จรัสจรดจรูญเจรอญ |
ตาโลกยแลเพลอน | จิตรเจียรพิมานจันทร์ |
ยอดหว้ายวิหาดล | กลเทอดรวิวรรณ |
พรายแสงสุวรรณพรรณ | พิพิธรัตนาภา |
พิดานประกายราย | จำลายเล่หดารา |
กุแก้วกนกนา | นัตวเนกอำไพรู |
บรรยงกไสยากร | วรเศวตฉัตรชู |
เฉกพรหมฉัตรดู | ดำเกองก้งงกำบังบน |
บรรทมบรรจฐรณ์ไท | ธิบดินทรถ่องถกล |
ขนนเขนอยรำเหยคน | ธสุคนธไขขจร |
เพ็ญพระราโชทยาน | พรรลอกลาญสรหล่มสรหลอน |
ไกวกิ่งคือไกวกร | ตระการผลตระกลผกา |
โสภาคยสรพงงภาค | มหลากเล่หเลขา |
คือเทพยนนทา | ทิพยเทวะสระสนาน |
เนืองเนกโยธี | พลพรียชมชาญ |
เชี่ยวเชองชำนาญราญ | อริราบรารอน |
หมื่นเมืองโผอนโม | ฬิประนังประนมกร |
หมื่นมาตยทูลธร | บทรัชราชินทร์ |
พระบาทบดีดี | ลกภูวภูมินทร์ |
ปรากฎพระยศยิน | วิชเยศเจษฎา |
น้องท้าวพธูทรง | ศุภลักษณลำเภาพงา |
สมญาพระชายา | อุบลอรรคเทพี |
เปนปิ่นคณานาง | สุรสุรางคนารี |
แปดหมื่นประมาณมี | วิมลพักตรคือเพ็ญจันทร์ |
อำเรออำรุงผดุง | มกุฎกรุงจุฑาถวัลย์ |
เสวอยรมย์ภิรมย์บัญ | จกกามบรรเจอดกาม ฯ |
๑๔๏ กษณไท้พุทธางกูรสยม | ภูวผู้พยายาม |
แสวงโพธิบำเพ็ญพิพิธคาม | ภิรพุทธจรรยา |
เสด็จจากสุทัศนสุเท | วนครินทร์นครคลา |
สู่ครรคขัตติยนรา | ธิปนเรนทรนารินทร์ |
ถั่นทศมาศบมินาน | บริณัตโดยจินต์ |
ล่วงแหล่งอุทรอุทิศทิน | มหุติมหัศจรรย์ |
ฟ้าฟื้นสรทื้นภพมหา | มหิพางภมรผรร |
ทั่วทศทิศาดรอนัน | ตอเนกราษตรี |
ด้วยเดชบดีศวรมุนิน | ทรหน่อมุนีศรี |
สืบสัมดึงศบารมี | ปรมาภิเษกแสวง |
สรรพางค์พิลาศพิไลยลักษณ์ | อำไพพักตรบำเพ็ญแสดง |
เฉกโฉมศศิสุทธคระแลง | คระไลล่องผยองโพยม |
จึ่งจอมชิเนนทรชนา | ธิปทรงประสาทโสม |
นัสในอนุดนัยโลม | แลอำรุงอำเรอองค์ |
บัดหาคณาคณกระวี | วรทชีทิชาพงศ์ |
เพื่อทักพระลักษณอลง | กรณกายกุมารา |
ปวงบาก็บงบวรสรรพ์ | ศริรราชบุตรา |
ทูลเธอธำรงรัชสุธา | ดลชนกชนินทร |
ท้าวลูกจักเลอศศิลปสิท | ธิประเสริฐสถาพร |
อาจโผอนอเรนทรสยอน | ยศยินสยองแสยง |
รอบรู้ในเวทวิทยมหัน | ตมหิทธิเรองแรง |
ร้อยราชฤรอฤทธิสำแดง | สมเด็จใดบดูปาน |
ทรงสดับก็มีมนบำเทอง | บรรเทาทุกขแดดาล |
ดุจได้สุรามฤตยสนาน | เสน่หสบประสงค์สม |
ถ่อมถนอมธิเบศรบรมเอา | รสอันบรากรม |
ตราบไวยวัฒนอุดม | อดุลยลักษณวิลาวรรณ์ |
บัดไท้มเหศวรมหา | มหิจอมจุฑาถวัลย์ |
ถวิลหวังพระหน่อนฤดีจรัล | เจรอญเรียนวิชาชาญ |
จงเชี่ยวชำนินิติปกรณ์ | นุประการะสบสถาน |
คืนครองบุรีรมยสำราญ | สำเรองราชไอสูริย์ |
สวรรยาภิเษกพิสุทธสัน | ตติพงศไพบูลย์ |
ยืนยศยรรยงยศประยูร | ขัติยธรรมธำรง |
จอมราชประสาทสุวรรณพัน | นิกขปันประสงค์องค์ |
เอารสอันเร่อมศิลปทรง | คุรุบำนาญบำเหน็จสนอง |
เสร็จสั่งสมเด็จดรุณโป | ดกโดยดำริหปอง |
อ้าพ่อจงเที่ยวทุรัศคลอง | สถลเถื่อนทุราทวา |
ด้าวแดนอุดรดลสำนักนิ์ | นครตักเสลา |
พึงเพียงพิพิธวิทยา | คุณเพททุกพรรณ |
ในเชษฐชีพ่อพฤฒิจงเจน | จงจบศาสตรส่ำสรรพ์ |
โกยกาญจนกอบกิจคำนรร | คำนับคือบุราคลา |
จักเวนถวัลยวรสวัส | ดิเศวตฉัตรา |
เปนจอมจุฑาภพสุธา | ดลบันโดยบิดรถวิล ฯ |
๑๖๏ องค์อิศวรพงศ์ทรงยิน | รับสาสนนรินทร์ |
นเรนทราโชยงการ | |
เอาไถ้ใส่สิ่งธนสาร | เวียดอ้อมเอ็วดาล |
แลดูถมัดหมั้นหมาย | |
โผอนอรรคมกุฏิจำทาย | เทอดทวีกรถวาย |
ประนมประนตอัษฎางค์ | |
แทบบงกชเรณูบาทางค์ | โทไท้ทูลพลาง |
จะลาลิลาเลอไกล | |
สองท้าวสดับพจนอันไพ | เราะห์ราชดไนย |
ดรูนิราอาดูร | |
ดาลดับแดทุกขเอาธูร | เถกองศิลปพิบูลย์ |
พิบัติมนัสประปราณ | |
อวยอื้นมฤตยบรรหาร | อ้าพ่อผู้ปาน |
ฤไทยฤทอดเททรวง | |
จำทเวษทวีทุกขรลวง | จักแหนจักหวง |
บได้บดีโดยหวัง | |
ควรร้างบุรีรัตนแรมวงง | โทนเที่ยวเถื่อนทงง |
ทุเรศบิดามารดร | |
เพื่อผดุงเผดอมศาสตรปกรณ์ | จำใจจำจร |
แลจำประจากจำเปน | |
พึงพ่อแผกไข้ไภยเข็ญ | ขุ่นข้อลำเค็ญ |
อย่าพ้องอย่าแผ้วพานสกนธ์ | |
ศรีสวัสดิพิพัฒเพ็ญผล | จตุราพรพล |
ทุกพรรณจงเพ่อมพูลสนอง | |
เสร็จสฤษดิเร่อมศิลปสมปอง | ไป่ช้าคลาครอง |
บุรีบรู้หนหลัง | |
เยียวเผือสองผู้อยู่ยัง | ดีไข้ใคร่หวัง |
จะเอื้อจะเอาข่าวขาน | |
ท้าวเฉลอยฉลองบมินาน | ข้าข้าบทมาลย์ |
คำนวณคำนึงวันคลา | |
ฤๅห่อนหึงห่างบาทา | ด่วนโดยจินดา |
นิวัตินิเวศนเขตรขัณฑ์ | |
ขอคุณเขือเจ้าจอมธรรม์ | คุ้มขวงไภยันต์ |
อย่าเบื่ออย่าเบียนตนตู | |
เฉกฉายกมลาสฉัตรชู | ด้วยเดชมฤธู |
กระลูนกระลีลาญปาน | |
เสร็จกระทำประทักษิณสามวาร | สามไหว้ภูบาล |
ชนินทรชนกนนทลี | |
ลาลงเลอยแหล่งมณฑรี | ทรวงสามกษัตรีย์ |
คือฟางอันฟอดไฟฟอน | |
ต่างเสวอยโศกาอาทร | ต่างทุกข์ต่างถอน |
อสาสประสาสเสาะศัลย์ | |
แสนสาวสุรางคราชกำนัล | เหน็บใจจาบัลย์ |
รบมรบอมตรอมตาง | |
หน่อเธอเที่ยวสถลรัฐยางค์ | เออาตม์อางขนาง |
คนึงนิเวศน์วงงสถาน | |
จรเทอญโทไท้มหิบาล | ฤๅจางจิตรลาญ |
รลุงรฦกเหลือถวิล | |
เสด็จโดยด่านธานินทร์ | ข้ามเขตรนครินทร์ |
นิราสนราเรือนแรม | |
จรลิ่วทิวท่งพงแขม | พนสณฑ์ปนแปม |
ลหารแลห้วยเหวไศล | |
เฌอฉายรายร่มแผ่นไผท | ทอดก้านกิ่งไกว |
กวะกวักคือกวักทักถาม | |
พระเปรมปรีดิ์กว้างสร่างความ | เศร้าโศกเสื่อมทราม |
กระสันต์กระเษมสำราญ ฯ |
๑๙๏ ภูเบนทรบงวนเวศวนาดรสถาน | ||
แถวเทอญพิศาลส่ำ | ทุมา | |
เรืองรุ่นรุกขดรุณวิบุลยบุษปผลา | ||
ตระการแกมผกาแล | ก็หลาก | |
สูงส่งศีขรชำเราะแลเซราะอุทกมาก | ||
ถ้ำทุ้งทวากเงื้อม | ทงัน | |
แซร่ซร้องศัพทสุโนคสำนานเสนาะหหรร | ||
ษาโสตประสานสรรพ์ | สำเนียง | |
มั่วหมู่มฤคนิกรประอรสุขประเอียง | ||
เคลียคู่คคลอเคียง | ภิรมย์ | |
เฉกเชอญชนาธิปชื้น ณ พื้นพนพนม | ||
เขษมราชฤไทยชม | พนานต์ ฯ |
๒๑๏ เสด็จดลบุรีรัตนโอฬาร | ตักสิลศิลปชาญ |
เชี่ยวทกส่ำสาร | ภิเษกศาสตร์ |
สู่สิงสำนักนินิวาศ | อธึกทวิชชาติ |
เชษฐสามารถ | สมรรถมนต์ |
กฤษตาญชุลีกรบำบวงสรณ | ทิปธูปสุวคนธ์ |
เวรสกนธ์กล | สักการสนอง |
ขอเร่อมเรียนเพทยทงงผอง | สฤษดิฤทธิประลอง |
เลอศพรรฦาปอง | บปวงปาน |
ปาโมกขสดับสาสนสื่อสาร | ดรุณวรกุมาร |
มาแต่เทศสถาน | เสถียรใด |
พงศ์ขัตติยแพศย์พราหมณนามไหน | กระมลภิรมยใน |
ศาสตรประสงค์ไร | รำพรรณพลัน |
ท้าวขานข้อยโคตรคืออรร | คมหิศรมหันต์ |
แห่งนครขัณ | ฑสีมา |
มีนามอลิกภพภารา | สถลทุรัศคลา |
ขวนณพิทยา | เสดาะแด |
บำราศสรรพางคห่างแห | หฤทยดำริหแปร |
ใดดำแหน่งแล | ก็ลุสถาน |
ถามถ้อยถ้อถ้อยแถลงปาน | ชนชิวทรมาน |
ไขคดีขาน | สำเนียงเสนอ |
แสดงเดชพิเศษศิลปฦๅเลอ | ธรณิภพอำเภอ |
แผ่นไผทเธอ | บได้ทัน |
พระยารียินไท้ทรรทึงพลัน | ขัติยยุพสมรรถ์ |
มุ่งณมนตร์อัน | อดุลยเดช |
บัดบอกบรรยายคุณไตรเพท | อิศวรวิษณุเวท |
โดยธจงเจต | ตนาถวิล |
มาดหมายบวายวิริยราชินทร์ | รติทิวปรดิทิน |
เจนประจวบจิน | ตนาปอง ฯ |
๑๑๏ รงงเร่อมสฤษดิศิล | ลปเสริฐประสาทสนอง |
คุณบาบำนาญนอง | นิกขนับสุพรรณพัน |
ปาโมกข์ประมุทโม | ทนก็อื้นก็อวยสรรพ์ |
สุขสวัสดิวัฒนวรร | ณพลายุยืนยง |
สืบเสวอยถวัลยรัช | บวรฉัตรเฉลอมวงศ์ |
เถลองภพธำรง | ทศธรรมโอฬาร |
รับพรพฤฒาสา | ธุประสาทสื่อสาร |
ขอสมประสิทธิดาล | ดุจโอษฐ์เอนดูตู |
บัดไท้ธกรรพุม | ชุมนุมนิ้วบงงคัลครู |
ลาเลออำเภอผลู | พนเขตรคืนคลา |
ดลด้าวบุรีรมย์ | อุดมศักดิสีมา |
สู่มณฑิรารา | ชคฤหาสนหอเหม |
ปวงบาทชนกนน | ทลีแลก็แปรเปรม |
ปรีดาภิรมย์เกษม | สุขสองกษัตรีย์ |
ยอหัดถ์สำผัสองค์ | อภิพงศราชี |
อ้าเจ้าจรหล่ำลี | ลยลุมโนไฉน |
หน่อท้าวบัณฑูรทูล | ธิบดินทรโทไท |
โดยสมสมรรถใน | อุรภินทเพทางค์ |
สดับแสดงยุบลโบ | ดกดาลคนึงขนาง |
แผกเพทยปวงปาง | บุรพเบื้องบรรยายยิน |
เยียใดพิไสยศาสตร์ | แลจะอาจดำเกองศิลป์ |
จงสร่างขจางจิน | ตนาแหนงตระหนักความ |
รับสาสนบันโดย | ดำริห์ไท้ดำรัสถาม |
โอมอื้นอาคมคาม | ภิรคุณอดุลยแสดง |
ถอดเทหทัยทาย | ภนายหนึ่งไปฝากแฝง |
ในหลักพลานแปลง | ประลองแล่นดุรงค์เรอง |
สำเทียรสุนทรสาร | บรรหารถ้อยแถลงเถลอง |
เฉกชนผู้ชาญเชอง | เชลงเลศฉลาดเฉลอย |
ปรากฎประกาศกล | ก็บยลบยินเคอย |
ใจเจ้าจุฑาเสบอย | บำเทองสุขเขษมสันต์ |
รุ่งฤกษ์ให้เอิกอิน | ทรเภรินทร์คโครมครัน |
ป่าวปวงประชาพรร | คประชุมยังชานฉาน |
ชอมช่วยอำนวยสวัสดิ์ | วรวัฒนาการ |
แด่พระผู้ชำนาญ | ชำนิศาสตรประเสริฐศิลป์ |
ถวายนามกรสรร | พสิทธิ์เดชอดุลย์ดิน |
โดยสมสัมฤทธิจิน | ตนานิติเนืองนันต์ |
มอบมิ่งมไหสูริย์ | สมบูรณ์แสนสุไขศวรรย์ |
แสวงทศพิธธรรม์ | ธำรงรักษ์ธเรศตรี ฯ |
๑๖๏ ปางสามสุริยราชนรี | ศวรศักดิ์อันมี |
มหันตเดชเจษฏา | |
หนึ่งนามพรหมทัตรกระษัตรา | ธิปผ่านพารา |
ณสีสมบัติสมบูรณ์ | |
หนึ่งเการพย์ขัตติยตระกูล | เถกองเกียรติอดูลย์ |
ดำรงกุรูนครินทร์ | |
หนึ่งคือโกศลสวามินทร์ | เถลองแหล่งมิถิล |
วิเทหเทศเขตรแขวง | |
สามขุนสดับคุณดำแคง | ศุภลักษณแสดง |
สมเด็จสุดาดวงมาลย์ | |
แห่งกรุงคิรีพัชรภูบาล | บำเทองแดดาล |
ฤดีกระสันขวัญปอง | |
หวังเกลี่ยกลกามตระกอง | กรีฑาสุขสอง |
สำราญภิรมย์เรียงเขนอย | |
ต่างเตรียบตังวายสารสังเวอย | ขานข้อแขกเขอย |
คำนับคำนัลหรรษา | |
ส่งทูตทั้งสามนครา | สุหร่ายราชกิจจา |
จำนงพระนุชบุตรี | |
โดยสุนทรลักษณวาที | ถวายกาญจนมณี |
อเนกบรรณาเนืองนอง | |
จึ่งกรุงอุศภสื่อสนอง | เสนอไมตรีครอง |
บคลายบคลาดขาดประสงค์ | |
เชอญเขือขุนขัตติยดำรง | ภพสามแสดงองค์ |
ตระอรพธูถึงสถาน | |
ผิวนงโพธพจนมาน | แด่ไท้ใดดาล |
บันโดยมโนนำภา | |
จักเวรวรรัตนธิดา | ดังจงเจตนา |
จำนองนิยมชมชัว | |
แขกราชรับสาสนใส่หัว | ต่างเมื้อเมืองตัว |
แลต่างยุบลทูลไท | |
สามท้าวสดับสารสมใน | มาโนชก็ใส |
สำเรองสัมฤทธิ์โดยถวิล | |
ต่างตรวจเตรียมไหยหัสดินทร์ | รถบทจรพฤนท์ |
สรรพราชพิริโจษจล | |
ต่างกรีฑาทัพทวยพล | ผ้ายแสนยาดล |
อุศภอิศรสีมา | |
ต่างตั้งโชมโรมราชา | ขอบค่ายรายรดา |
รดับด้วยธุชทิวทวน | |
ส่งข่าวท่าวแถลงคำควร | ข้าข้าอดิศวร |
ทั้งสามมาสึงบทศรี | |
ขอพระผดุงมรรคไมตรี | ปองโปรดปรานี |
ประหนึ่งดนัยในทรวง | |
ทราบสารขานเสนอเธอปวง | เชอญสูสู่คลวง |
สมัคสโมสรสมาน | |
จึ่งไตรภพเผ้าพสุธาร | โดยดังโองการ |
ก็ดลสมเด็จกษัตรีย์ | |
ต่างโอนอุตมางคโมฬี | เสร็จแสดงสดุดี |
แลซร้องบรรหารสารประสงค์ | |
เผือพ้องเสนอนุชหนึ่งองค์ | นฤนาถจำนง |
นุเคราะห์แต่ผู้ตูใคร | |
บัณฑูรท่านถ่อทันใจ | โดยจินดาใน |
เสมอสมรเมตตา | |
จงเยื้อนเยาวยศธิดา | ละองค์ละวา |
รเวรบรรโลมโนมพรรณ | |
เยียวยอดยุพลักษณจำนรร | จาแดแปรผรร |
แด่ภูบดีใดไฉน | |
จักอวยเปนอรรคอ่อนไท | ดังเดิมขานไข |
คดีด้วยทูตเขือเขย | |
เสร็จสั่งสามราชแรมเสบย | คฤหรัตนอันเคย |
สำนักนิแขกขัตติยา | |
ยามค่ำย่ำพลบเพลา | อันเชอญพารา |
ณสีกษัตริย์สู่สมร | |
สถิตย์นอกสิริไสยากร | กล่าวสารสุนทร |
มโนภิรมย์รำพรรณ | |
หวังองค์วรภาคยเพญจันทร์ | แปรปรีดาบรร |
ยายนุสนธิเสาวนี | |
แต่ย่ำยามประถมราษตรี | ตราบรุ่งรพี |
บพ้องพณิตสำนาน | |
ทรวงเหน็บเจ็บเจียรแดลาญ | ฤๅสมสบมาน |
กระหม่ากระมลหม่นหมอง | |
อกร้าวผ่าวเสน่ห์แหนงตรอง | ตริเปล่าเปลืองปอง |
แลป่วยบเปนงารงาม | |
เหนื่อยรักหนักแรงพยายาม | ยาตรแสนยาตาม |
วิตกก็คลาศขาดประสงค์ | |
เสด็จจากโลมลาเพนง | นุชนึกอายองค์ |
อดักอดูรพูลทวี | |
เฝ้าไท้ไขเหตุอันมี | สมสูญเสียที |
ที่เทาทุเรศแรมสถาน | |
ถั่นถั่นถึงทุติยวาร | เวรเจ้าจักรพาฬ |
กุรุงกุรูสู่โฉม | |
บมิลุปะลองเล่ห์บรรโลม | หลายถ้าเหลือโทม |
มนัสมโนแหนงฉงาย | |
เวรสามโกศลดลสาย | สวาทวัจนภิปราย |
บเปรมบแปรประดิพรรธ์ | |
ฤๅยินยุพินพจนจำนรร | จาใจเจียวศัลย์ |
บรู้กี่โศกสุมสมร | |
ต่างคนขานทุกขภูธร | ไป่จวบจิตรจร |
จรลีจรลาคลาคลวง | |
ทรงสดับอื้นอือฤๅหวง | ตอบต่อบำบวง |
บรรณาอนันต์ปันปูน | |
สามไท้ไคลทัพกลับบูร | บวมบ่มอาดูร |
กำเดาฤๅดีแดดอง | |
ดาลถวิลเหลือจินดาตรอง | ตฤกเลศหลายคลอง |
จักคืนตระโบมโฉมเฉลา ฯ |
๒๘๏ ฦๅเลื่องธาษตรี | |
ทั่วทุกธานี | เยอรยศนงเยาว์ |
ไป่ผายพจนมาน | บันดาลเน่งเนา |
ชายเชยเงยเหงา | ฉงายอายใจ |
จึ่งชาวพานิช | |
สำนึงสถิต | สถานเวียงไชย |
บรรทุกของค้า | โคคลาเกวียนไกว |
ลิ่วล่วงแหล่งไคล | สีมาอาตม |
ปองเสาะแสวงสิน | |
ทุกเทศทุกถิ่น | เขตรคามนิคม |
ดลแดนนคร | ถาวรสุขสม |
ญาโดยนิยม | อลิกมณฑล |
ต่างแขกต่างขาย | |
จำแนกจำหน่าย | ทุกห้างทุกหน |
ต่างส่อศุภลักษณ | องค์อรรคนฤมล |
ตระการตระกล | ตรูใจตรูตา |
แสนสาวด้าวใด | |
ทั่วพื้นแผ่นไผท | ฤๅทอดเทียมพงา |
ดาลดายผายพจน์ | ปรากฎวาจา |
แด่ชายใดครา | หนึ่งโหดห่อนหรรษ์ |
ฦๅข่าวเล่าขาร | |
ถั่นถึงภูบาล | พึงจิตรพึงกรรณ |
บรรหารท่านหา | แขกค้าเคียมคัล |
ถามเขาเขาบรร | ยายโฉมชายา ฯ |
๑๔๏ อ้าวท้าวผู้ธรรมิกธำรง | สุริยราชสีมา |
เกริ่นเกียรดิกาหลสุธา | ดลเดชดำเกองไกร |
กรุงพู้นสมบูรณ์ภพสมบัติ | ติพิพัฒโภไคย |
ชื่อชี้คิรีพัชรอันไพ | บุลยแสนศฤงคาร |
ขุนคืออุศภสมมุติมี | ยศยิ่งธราธาร |
หน่อไทพธูทิพยพาล | ละพิลาศลออตา |
เสนอนามกรวรยุพิน | ทรสุพรรณโสภา |
ทรงเบญจลักษณวรา | ศิริรูปอินทรีย์ |
พิศพักตรอันเพ็ญพักตรคือจัน | ทรจำรูญจำรัสศรี |
พิศเกศดำกลมณี | นิลเลอศนิลาวรรณ |
ดวงเนตรดังเนตรตรุณโป | ดกยองยยับพรรณ |
คิ้วโก่งคือวงบวรกุทัณ | ฑอันโก่งเมื่อผลงแผลง |
นาสาคือขอคชสุชาม | บดีดูประดุจแสดง |
กลีบกาญจนโกมลมาแปลง | เปนกรรณแก้วก็ปูนปาน |
ปรางเปรียบดังปารุสกพรร | ณสุวรรณโอฬาร |
สุกสีนิโครธผลบันดาล | ดุจโอษฐ์อนงค์ยง |
ทนต์เทียบรเบียบเพ็ชรไพ | ฑุริยแท่งอรรแถ้งผจง |
หงส์สอคือสอสมรทรง | วรภาคยเพี้ยงเพลอน |
งามงวงคเชนทรสุรา | ธิปเที้ยรระเมียนเมอล |
พาหาสุดารัตนเจรอญ | นยเนตรนรากร |
โกสุมภเกสรสุคนธ์ | ยลคู่ปโยธร |
กัทลีพรรลอกลักษณคืออร | อุรุชาณุเฉอดเฉลา |
ชงฆ์ยองยุบาทวิบูลยบง | กลชงฆนงเยาว์ |
เอ็วกลมคือกามประกลเกลา | แลลวาดลวายกาย |
บาทาประเทียบกุกกุฎบาท | อภิลาศเพราพราย |
ยกย่างลย่างบทอันผาย | คือพิหคหงส์จร |
ฉวีวรรณวิมลกลคือจา | รุจำรัสประภัศร |
สรรพางคเพรอศพรรณบวร | วิยเวศสุกรรมสรร |
ไป่เคยประภาษพจนภิปราย | แต่ใดชายบดลกรรณ |
ตราบเยาวเท่าชนมทัน | สัตตรัสประมาณมี |
ทั่วท้าวทุกเทศมาบรรโลม | ตระโบมราชบุตรี |
ฤๅลุมะโนรมยปรี | ดิประดักประดาษแด |
ควรคู่แด่ภูธรจรรโลง | ภพโลกครรไลแล |
ลาเพยุพินทรจักแปร | ประดิพัทธเปรมปรีดิ์ |
เสมอยศสองสุริยวงศ์ | อภิพงศ์กษัตรีย์ |
เสมอมิ่งมไหสุริยมี | ศักดิสองอุดมสม |
เปรียบโฉมแลชาติขัติยประยูร | สมบูรณ์ควรภิรมย์ชม |
เปรียบไวยวัฒนนุกรม | ก็พอรุ่นพอราวกัน |
เปรียบเมืองอันมั่งชนประชา | กรพฤนทเทียบทัน |
เปรียบคามเขตรนิคมขัณ | ฑสิมาพิศาลเสมอ |
เชอญไท้ธร่วมรัตนมณ | เฑียรท้าวพธูเธอ |
บัณฑูรสุนทรอรจะเออ | อรรถเอื้อบรรสานสาร ฯ |
๑๑๏ ทรงยินยุบลพา | นิชเบอกฤไทยบาน |
เฉกโฉมวิมลมาลย์ | ถนัดเนตรบแหนงใจ |
สองพันสุพรรณปัน | รางวัลแขกอันขานไข |
ข่าวนุชเสนาะใน | อุรเต้นกระเหม่นกาม |
ตรัสซักตระหนักคำ | ตระหน่ำถ้วนถึงคราสาม |
เขาสื่อนุสนธิ์ตาม | แต่เดิมถ้อยบถอยแถลง |
ยังแพศย์ผู้ใจภักดิ์ | สำนักนิ์สุขสำเรองแรง |
หวังสู่พธูแสดง | มัคคุเทศภารภา |
บัดท้าวธทูลโดย | อดูรด้วยลำเภาพงา |
แด่ไท้ชไมยมา | ดุบดีบิดรวอน |
ขอลาชุลีบง | กชบาทบำราสจร |
ใจจ่อจำนงอร | อรรคราชบุตรีมี |
แห่งกรุงอุศภภู | ธรธำรงธเรศตรี |
เถลองแหล่งบุรีคี | ริพัชภูมิมณฑล |
พึงพระบันโดยอา | วรณ์ข้าทำงนขวน |
จงสมอารมณ์ยล | ยุพลักษณลาวรรณ |
สองท้าวบทานทัด | ดำรัสโดยดำริห์อรรถ์ |
เอารสจักเริ่มจรัล | ทุรเทศธานี |
กลอยใจจำนงองค์ | อนงค์นุชนารี |
ลุลาภอันมี | กระมลหมายอย่าคลายแคลง |
ตระบัดให้เตรียมพล | สกลพฤนทดื่นแดน |
ดาษดาคณาแสน | สุรภาพพรรลาย |
ดำรีดุรงค์รถ | บทพยูหแหล่หลาย |
แกล้วกลั่นสกรรจ์กาย | กำเลาะรงคโรมรอญ |
สรพราศสรพฤบพา | หนผลาพลากร |
ท่าเจ้าจุฑาจร | คือจะเทียบไผททม ฯ |
๑๙๏ ปางนั้นหน่อนฤเบศร์นเรศรบรม | ||
บรมาภิเษกสยม | ภุพงศ์ | |
โสรจสรรพางคสำอางสำอาดอุทกสรง | ||
เสาวคนธธารทรง | กำจร | |
สวมสอดสรรพพิภูษนาสุพรรณบวร | ||
ขัตติยาธราภรณ์ | พิมล | |
เรื่องโรจนรัตนมกุฎเกยูรกุณฑล | ||
เกาบิลพิฑูริย์ถกล | ตระการ | |
พาหาเหมขจิตรประวิตรวชิรธาร | ||
อัษฏางคุลิอุฬาร | อนรรฆ์ | |
เฉวียงกรกุมศรสดำธำรงรัตนขรรค์ | ||
แสดงเดชผาดผัน | ลิลาศ | |
เถลองเกอยกาญจนประดับประทับคชอันอาจ | ||
โผอนสิหราชฤทธิ์ | ฤปาน | |
เสด็จทรงมงคลคชามหามหิทธิหาญ | ||
เสมอสมิทธิแมนสาร | สุเรนทร์ | |
เรียงเรียบเพียบพลพาหนพางภพจะเพล | ||
พกพื้นสรทื้นเมรุ | บทาน | |
เสียงฆ้องแข่งศัพทเภรีพาทยบันดาล | ||
แตรสังขดังผสาน | สำเทียร | |
เสียงเท้าสรสท้านพลสารแลแสนสินธพเกวียน | ||
สรเทื้อนท้องไผทเจียร | จะโทรม | |
แซ่เสียงสรรพนฤโฆษคณานิกรโหม | ||
โห่ฮึกคคฤกโครม | สำนาน | |
ไคลเคลื่อนเกลื่อนพยุหย้ายแลผ้ายพหลหาญ | ||
จากเวียงวิศาลสถาน | สำนักนิ์ | |
ยังแพศย์ผู้พรรณยุพาพิมลลักษณ | ||
นำหมู่พิริยพรัก | ดำเนอร ฯ |
๑๖๏ เสด็จโดยทิวแถวเถื่อนเทอน | ทวยแสนพลเดอร |
ชรเดียดชรดั้นแดนถลา | |
ชมเฌอชื้อชัฏฉายา | เผล็ดผลเผยอผกา |
กำจรกุสุมเสาวคนธ์ | |
นานาพิหคาโจษจล | จับแมกแปลกปน |
บรู้กี่เผ่าหลายพรรค์ | |
คุมคู่ชูชื่นชมกัน | ต่างแข่งขานขัน |
สรซร้องสำเนียงเสียงใส | |
แสนส่ำจตุบทเนืองใน | ท่งกว้างทางไกล |
ก็กลาษทั้งพื้นพงพนานต์ | |
เสือสีห์หมีหมูหมู่ฟาน | กาสรแกมสาร |
อุศุภเถื่อนถึกเถลอง | |
กวางทรายหลายแล่นลองเชอง | แรดร้ายหน่อเพลอง |
แลเล็มลบัดหนามหนา | |
เลงไสลไสวหว้ายเมฆา | พุพุ่งธารา |
คือหยาดพิรุณโรยริน | |
เทอนถ้ำแลชำเราะเชลาะสินธุ์ | ใสสุทธิมลทิน |
ดังแท่งผลึกแลลาน | |
เสร็จเสวยสุขแสนสำราญ | ชมไพรพิศาล |
พิเศษสนุกนิ์หรรษา | |
ดลแดนคิรีพัชภารา | เย่อนโยชน์มรรคา |
คือเบ็ญจเพศพึงแสดง | |
รงงสฤษดิ์สำนักนิ์ปลักแปลง | ป่าเย่าเอาแรง |
บำเทองทั้งรี้พลผอง | |
ส่งสารขานเทศเขตรคลอง | ชื่อแจ้งแสดงปอง |
ประโยชน์พระหน่อนฤบดี | |
ยังทูตจำทูลลักษณวาที | ถวายรัตนมณี |
อนัคฆภัณฑ์หลายพรรณ | |
จึ่งกรุงอุศภหฤๅหรรษ์ | ต่อตอบคำนรร |
แด่ทูตผู้สื่อสายสาร | |
เชอญขุนแขกขัตติยกุมาร | สู่สิ่งสำราญ |
ภิรมย์ในรมยบุรี | |
บัดไท้มหาสวัสดิ์กษัตรีย์ | โดยสาสนบดี |
ดำเนอรประเวศเวียงสถาน | |
เสด็จดลมณเฑียรพิมาน | นบบาทมหิบาล |
บรรยายยุบลตนคลา | |
ขอเวรชีวาตม์แลอา | ตมใต้บาทา |
ธุลีบำบวงบทบงสุ์ | |
บัณฑูรฤๅสูญสิ่งประสงค์ | อ้าพ่อผู้ทรง |
ธเรศทุเรศเขตรขัณฑ์ | |
เชอญสูสู่สมรเสมอจันทร์ | เผอยพจนรำพรรณ |
ภิปรายประโลมโฉมกาม | |
ยังองค์อรนุชนงราม | ขานไขคำงาม |
สนองเสน่ห์ด้วยดี | |
จักอวยเปนอรรคเทพี | เษกสองกษัตรีย์ |
เสวอยสวัสดิ์สวรรยา | |
เสร็จสั่งสมเด็จภูวนา | ยกยังมหา |
มณเฑียรสถิตย์แขกขุน | |
ยามสนธโยบาตวิบุลย์ | ศุกรปักษ์จำรุญ |
จำรัสนิสาทรังษี | |
อันเชอญนฤเบศร์เสด็จลี | ลาสู่มณฑรี |
สำนักนิพาลพนิดา | |
พระเอาอำมาตยหนึ่งคลา | จิตรเสนสมญา |
แลโดยเสด็จเปนสอง | |
ถับถึงคฤหาสน์หอทอง | ชวาลาเรืองรอง |
รยับด้วยรัตนรัศมี | |
เนืองเนกสุรางค์ราชนารี | รังถนอมเทพี |
ประนังดุริยบรรเลง | |
พิณพาทย์ผสานศัพท์ครื้นเครง | หนุ่มนางโถงเถง |
จำนำบำเรอรำถวาย | |
แสนสาวชาวชแม่เรียงราย | ตั้งภาชนจำลาย |
มกรสุพรรณพานสลา | |
ครบเครื่องราชูประโภคา | รับแขกขัตติยา |
แลเชอญสถิตย์ในสถาน | |
พาเหียรห้องเหมพิมาน | เผอยครรภทวาร |
พอเนตรถนัดนงพงา | |
พระยลวิมลลักษณสุดา | ดาลเดือดกามา |
กระเหม่นกระมลเมามนท์ | |
มึนสมรร้อนเสน่ห์เหลือทน | ฝืนพจนยุบล |
แด่จิตรเสนเสนี ฯ |
๑๒๏ กษณไท้ธิบดิน | ทรนรินทรบดี |
ดลยามรัษตรี | ปฐะมาภิไสมย |
ธก็โอมอิธอา | คมเวทอันไกร |
อุรภินทพิไชย | สุรศาสตรประสิทธิ์ |
สฤษดิแหวกอุรเส | วกโดยวรวิษ |
ษณุมนตรมหิท | ธินุภาพมหันต์ |
ธก็เทมนดล | ทิปทณฑในครร |
ภก็อื้นวรอรร | ถอุบายบัญหา |
สวนิตยภนาย | จิตรเสนผู้ปรา |
กฎกูจักปุจฉา | อนุสนธิอันมี |
นฤนาถจงตรัส | วรวัจนคดี |
กลโดยสุขปรี | ดิภิรมยฤไทย ฯ |
๒๘๏ | |
ดูรามนตรี | ตำนานหนึ่งมี |
สี่ชายพานิช | สนิทร่วมใจ |
จรนาวาไคล | คลาศแคล้วแถวธาร |
สืบเสาะสินค้า | |
ทุกแขวงแห่งหา | สิ่งของตระการ |
จอดนอนสำนักนิ์ | หยุดพักสำราญ |
ในถิ่นสถาน | ฝั่งน้ำดำบล |
สี่นายนิทรา | |
ราษตรีเวลา | ไป่รู้สึกตน |
มีแก่นจันทน์แดง | ทั้งแท่งลอยชล |
ฟองฟัดซัดดล | กรรทบนาวี |
นายหนึ่งตื่นพลัน | |
เห็นแท้แน่จันทน์ | แดงดูสุกสี |
นำมาจำลาย | เปนกายนารี |
เฉอดฉินอินทรีย์ | โสภณพึงตา |
ชายหนึ่งบรรเจอด | |
ภูสิตพิศเพรอศ | พิภูษน์ภูษา |
หนึ่งนายนำจิตร | สถิตยรูปา |
อากัปกิริยา | ยืนนั่งดังเปน |
อิกชายชวนพร้อง | |
ไพเราะเสียงน้อง | ใครยินใครเหน |
พอเนตรพอกรรณ | กระสันลำเค็ญ |
ใคร่เฝ้าเช้าเย็น | อยู่เชยชมขวัญ |
สี่ชายชิงนาง | |
ปฤกษาเปนกลาง | จักให้โนมพรรณ์ |
แด่ใครเปนสิทธิ์ | โดยกิจถ่องธรรม์ |
ไป่ได้เดียจฉัน | ฉันใดเขือขาน |
ข้าพระยลเยี่ยง | |
จารีตฤๅเบี่ยง | แบบเบื้องโบราณ |
ชายช่างรจนา | กายาเยาวมาลย์ |
ควรให้นงพาล | เป็นคู่อยู่ครอง ฯ |
๑๔๏ เทพินทรยินยุบลเส | วกซึ่งเสนอสนอง |
ไป่ชอบรบอบบุรพลอง | ยุติธรรมบรรยาย |
จึ่งเผอยพระโอษฐอรรถประภาษ | พจนาดถสารสาย |
ฤๅควรคดีดุจภนาย | บริหารบเห็นงาม |
ใดชนเฉลาเยาวอนง | คเปนองคนงราม |
เผยอยกชนกอนุชตาม | คุณตั้งก็บังควร |
ใดชายภิปรายกมลบรรโลม | แลตระโบมพอูลอวร |
เปนเชษฐชอบกิจคำณวน | นุดำหรับฉบับบาง |
ใดแสร้งแสดงกระมลดวง | ดลทรวงสมรวาง |
ชีวาเปนมาดรแดนาง | นฤมิตรประมาณมี |
ใดทรงสุภาภรณภู | ษิตรูปนารี |
ควรคู่พธูทิพยปรี | ดิคือภรรดาสุดา ฯ |
๒๑๏ ป่างนั้นอเนกนาฎกกัญญา | สวนวจนยุพา |
ต่างแส้ซร้องสา | ธุสำเนียง |
ดนตรีประโคมคฤ้ๅนสรเทื้อนเสียง | สกลคฤหเพียง |
พกโผอนเอียง | ก็อัศจรรย์ |
ล่วงยามค่ำค้อยคคล้อยทัน | ทุติยมหุติบรร |
โดยดำนานอัน | ปฐมแถลง ฯ |
๑๕๏ บรมนฤบดีแสดง | เดชคำแหง | มหิทธิศาสตร์ |
สฤษดิกระมลดลบาท | เบื้องบรรจฐรณ์อาสน์ | บรรทมพงา |
พจนยุบลบัญหา | เหตุเสาวนา | ดำนานตู |
อดีตบุรพกาลกู | จักบุจฉาสู | เสนอสาร ฯ |
๒๘๏ | |
อ้าดูรภนาย | ทำเนียบนิยาย |
สี่ราชเอารส | เรืองยศศฤงคาร |
จรจากเวียงสถาน | สู่ตักเสลา |
เสาะสึงสำนักนิ์ | |
ครูผู้รู้มลัก | เลอศเลื่องพิทยา |
หนึ่งเรียนสรศาสตร์ | หนึ่งอาจเรียนประดา |
น้ำหนึ่งโหรา | หนึ่งชุบชีวี |
ต่างเชี่ยวต่างชาญ | |
วิชาชำนาญ | ชำนิศิลปี |
โดยดังจำนง | ทุกองค์กษัตรีย์ |
นบบาทลาลี | ไลยเหล่าแหล่งตน |
เดอรดั้นมรรคา | |
พอพบภารา | หนึ่งในกลางหน |
ฟากฝั่งแถวธาร | พิศาลซึ้งชล |
พฤกษาตระกล | ตระการเรียงราย |
ชวนกันเข้าสถิตย์ | |
ร่มไทรใบชิด | ชรอื้อชื้อฉาย |
ต่างซร้องสนทนา | ผาสุกภิปราย |
สามไท้ททาย | ถามผู้ยามยำ |
วันนี้จักได้ | |
ลาภสิ่งใดไซ้ | ดลสู่แดนสำ |
นักนิ์เราสี่รา | วานว่าอย่าอำ |
เชอญเขือขานคำ | ทำนายอย่าขนาง |
จึ่งราชเนมิตร์ | |
คำณวนควรคิด | โชคชอบตอบพลาง |
หนึ่งนกหัสดินทร์ | จักยินเฉี่ยวนาง |
ร่อนรามากลาง | แดนด้าวหาวหน |
สูผู้ถมัดถมัง | |
ยำยิงอย่าพลั้ง | พิหคเหอรบน |
จงเท้งพธู | สูเราฤๅขวน |
ลาภามาดล | สดวกด้วยดี |
คาบนั้นบนาน | |
หนึ่งนุชนงพาล | ผู้อรรคเทพี |
แห่งจอมขัตติเยศ | ธเรศนครี |
ทรงกำพลศรี | โลหิตฉานฉาย |
เถลองเกอยลำงาด | |
ชาลาปราสาท | สำผัสพระกาย |
พอหัสกุญชร | บินร่อนกวักกวาย |
สำคัญมั่นหมาย | ว่ามิคมังสา |
โฉบเฉียวเฉี่ยวนุช | |
เหอรห้องมารุต | แผ่นพื้นนภา |
โผผ่านอรรณเวศ | สุดเนตรทัศนา |
ลลิ่วเมฆา | ลล่องลมบน |
บัดราชผู้ชาญ | |
ธนูน้าวผลาญ | สุโนคยินยล |
ตื่นตกประหม่า | แถกถาเวหน |
เท้งนางหว่างชล | จ่อมจมวาริน |
ถับไท้โบดก | |
ประดาอุทก | ชำเนียรในศิลป์ |
โดดดำธารา | ค้นคว้ายุพินทร์ |
ประสบสมจิน | ดาได้เยาวมาลย์ |
ขึ้นจากนที | |
ยุพราชมหิษี | สูญสิ้นสุดปราณ |
จึ่งหน่อนเรศร์ | เรืองเวทชุบชาญ |
อื้นอาคมขาน | ชูชีพชายา |
คืนคงชีพิต | |
สี่ราชร่วมจิต | จำนองเสนหา |
ชิงองค์นงโพธ | พิโรธวาทา |
จงปรับปฤกษา | ควรของใครไฉน |
ข้าขอยอยก | |
ผู้ยิงพิหค | ทอดเท้งอ่อนไทย |
สมเษกสวามิศร์ | เชยชิดพิไสมย |
เพื่อได้ทรามไวย | ด้วยเดชศรแผลง ฯ |
๑๑๏ สุดาสดับโดย | อรรถอื้นอำมาตย์แสดง |
ไป่ควรคำนึงแหนง | ฤไทยท้าวธเสาวนี |
ดูรามัจจาจอม | จักรพรรดิ์กษัตรีย์ |
แถลงความแต่ตามมี | มุขอ้างบทางธรรม์ |
ใดค้นในชลชู | พธูทิพยลาวรรณ |
ตนต้องตระกองอรร | คอนงค์ดำรงเผดอม |
ลำเค็ญคือวายวาง | ชีพิตต่างจะตายเตอม |
ภรรดายุพาเฉลอม | คุณขอบประกอบควร |
สามราชบร้างสม | ภิรมย์ร่วมเสน่หนวล |
ฤๅคู่ฤๅเคียงสงวน | พงาโฉมตระโบมขวัญ ฯ |
๑๙๏ บัดแสนสาวสุรสุรางคนางคณากำนัล | ||
เซรงแซร่เกษมสันต์ | สำนาน | |
ชร้องศัพท์พาทย์ลเบงบรรเลงดุริยขาน | ||
สังคีตผสานเสียง | ถคึง | |
ถั่นถั่นถ้วนทวิยามแลสามมหุติถึง | ||
โทเทียบทำเนียบพึง | ภิปราย ฯ |
๑๒๏ นฤนายกนาถ | วรราชฤสาย |
สฤษดิเวทธทาย | มนเนานิปชา |
สนององค์วรนุช | ธก็บุจฉกถา |
อนุสนธิ์สวนา | ณภนายนฤไภย |
บุรภพดำนาน | จิรกาลอันไกล |
กิจควรวินิจฉัย | ศุภอรรถคดี ฯ |
๒๘๏ ปางก่อนนิยาย | |
สี่หญิงสี่ชาย | ชื่นชู้เปรมปรีดิ์ |
ละนายละนาง | ต่างต่างพาที |
ถามถิ่นนารี | ดำแหน่งแห่งหา |
นางหนึ่งเสยเผ้า | |
หนึ่งต้องสองเต้า | หนึ่งลูบปรางปรา |
รภบอกอุบาย | ภิปรายปฤษณา |
หนึ่งเยาวชายา | ยุดคิ้วขานกล |
สี่นายชายโหด | |
ปรีชาเฉาโฉด | หานีย์นิศผล |
ห่อนทราบสารา | บัญหายุบล |
ต่างคิดจิตรจน | ไป่แจ้งแห่งสถาน |
ถ้อยถามแก่กัน | |
พอโจรหนึ่งอัน | ต้องทุกข์ทรมาน |
เสียบหลาวทั้งเปน | ลำเค็ญเจียนลาญ |
บัดยินคำขาน | สี่ราวาที |
ชาวโทษท้วงถาม | |
ท่านถ้อแถลงความ | ข้อใดคดี |
สี่ชายผายเหตุ | โดยเลศนารี |
อดสูบัดสี | ทราบสารวานเสนอ |
นักจำเจนปราชญ์ | |
ชาญเชี่ยวเฉลียวฉลาด | แจ้งอรรถอวยเออ |
อย่าเศร้าโทรมทรวง | ปวงสูสี่เกลอ |
ออกอ้างอำเภอ | ถิ่นชู้กูงาร |
ใดสาวเสยสก | |
เย่าอยู่ฝ่ายตก | แต่ไทรไพศาล |
อุศภเบญจางค์ | ทิวทางประมาณ |
นิโครธบันดาล | โดยบูรพคฤหา |
ใดนุชถือถัน | |
แถลงลักษณสำคัญ | บอกเบื้องมรรคา |
อุศุภแปดแสดง | ดำแหน่งศาลา |
ปัจฉิมทิศา | แห่งเย่าพึงยล |
ใดนางปรางต้อง | |
ถิ่นชู้ชี้ช่อง | แนะนำนุสนธิ์ |
มีเตาช่างหม้อ | ส่อด้าวดำบล |
คาวุตสถล | แถวทิศทักษิณ |
ใดลูบขนงเสนอ | |
สำนักนิ์อำเภอ | เคหานาริน |
มีสระเสวาล | นองน่านสลิล |
คาพยุตพึงยิน | อุดรโดยทาง |
สี่นายเสาวนา | |
สร่างสิ้นสงกา | เสาะสืบสถานนาง |
ประสบดำบล | ทุกหนห่อนขนาง |
สาวสี่ถามพลาง | ใครแจ้งจวบเรือน |
บ่าวสี่บอกสัตย์ | |
นักโทษแถลงอรรถ | ยลเย่าเยาวเยือน |
สี่หญิงยินหน่าย | สี่ชายบ่ายเบือน |
เขือเขลาเฉาเชือน | ปรีชาหานีย์ |
ฤๅควรคู่เคล้า | |
อย่าสูอยู่เฝ้า | กูไป่ไยดี |
ขับคลาจากคลวง | จึงปวงสัตรี |
พากันจรลี | ลุชายชำงือ |
ต่างโอบต่างอุ้ม | |
จากหลาวเข้ากลุ้ม | ถนอมถ่อมถือ |
ชอมช่วยอุปฐาก | ไป่ปากอึดอือ |
หลายคนหลายมือ | บำเรอรักษา |
หนึ่งนางป้อนเข้า | |
ทุกยามเย็นเช้า | อำรุงผดุงผดา |
หนึ่งอุ่นชลอาบ | ทุกคาบทุกครา |
หนึ่งให้ชลา | มล้างมุขมลทิน |
หนึ่งนำมูตรกรีส | |
ฤๅเกียจฤๅกีด | คำคนติฉิน |
ท่าวเคลื่อนท่าวคลาย | บงงวายโรคิน |
ทั้งสี่นาริน | เร่อมรักภักดี |
อ้าดูรอำมาตย์ | |
สี่สาวสายสวาท | หวังร่วมราคี |
ควรแด่นางใด | ได้เปนสวามี |
ไหนนุชเสนี | ประเสรอฐกูถาม |
ข้าใคร่ใจชอบ | |
ใดเยาวประกอบ | อุกฤษฐ์พยายาม |
เทมูตรเทมิฬห์ | ยินยิ่งเสนอความ |
คุณกว่าสาวสาม | สมคู่สู่สมาน ฯ |
๑๖๏ ปางยอดยุพลักษณนงพาล | สดับโดยพจมาน |
มนตรีบตรงคงธรรม์ | |
จึงอื้นวรวัจนจำนรร | จาอ้าดูรอรร |
คมาตยาธิบดี | |
คำเขือเจือโทษวาที | ทุจริตวจี |
บเที่ยงบถ่องคลองยุกติ์ | |
หญิงใดให้โภชนอันภุก | ดาเพ่อมพลสุข |
แลสืบชีพิตพัฒนา | |
นางนั้นควรเปนบริจา | ริกร่วมกรีฑา |
ภิรมย์บุรุษดุจหมาย | |
สามหญิงชิงชื่นเชยชาย | เดียวดังภิปราย |
บปรับเปนคู่สู่สม ฯ |
๑๔๏ บัดทวยทวาทศกำนัล | คณพรรคทุกกรม |
ส่ำแสนสุรางค์สุรสนม | เสนาะถ้อยพธูยิน |
แซร่ซร้องผสานศัพทก็สา | ธุบรรเลงทั้งเพลงพิณ |
พ้องพาทย์ประโคมขัติยนริน | ทรราชบุตรี |
ล่วงรัตยาตติยยาม | ดลสามดำนานมี |
จวนจวบพระฮามหิรัญศรี | สุริยเรื่อนภาพราย ฯ |
๑๕๏ กษณนริศรบรรยาย | มนตระจำทาย | ฤไทยเทา |
อดุลยมหิทธินำเนา | เขนอยขนิษฐเสา | วนีประกาศ |
อมัจจภิมุขอันปราชญ์ | ยินยุบลอาตม์ | บัณฑูรถาม ฯ |
๒๘๏ อ้าสูผู้เพียร | |
เอกอรเมอลเมียน | อับสรสาวกาม |
สุขุมอินทรีย์ | ฉวีคือชาม |
พูนุทในสาม | ภพหาอย่าทัน |
นวลนุ่มหัดถบาท | |
นวลเนื้อสำอาด | อ่อนสิ้นสิ่งสรร |
พางคาพยพ | สบเนตรเนืองบรร |
ดาชายหมายขวัญ | ทั่วท้องธาษตรี |
นิ่มเนื้อนงพาล | |
จักเปรียบประมาณ | นุ่มนุ่มสำลี |
มุทุสัมผัส | จัดยิ่งอย่างดี |
ใดสิ่งเสนี | อุกฤษฐกว่ากัน |
ข้าพระเห็นเหตุ | |
สำผัสพิเศษ | คือสำลีพรรณ |
ประเสรอฐสุขุม | เนื้อนุ่มฤๅทัน |
โดยข้อยสำคัญ | อ่อนอื่นไป่ปาน ฯ |
๑๙๏ ปางปิ่นปวงคณนาฏกากรแลดาล | ||
สดับมาตยคำขาน | บควร | |
บัดผายพจนประภาษประสาทศัพทสำรวล | ||
สารสู่ก็สมสรวล | ผู้ยิน | |
ฤๅชอบกอบกลพร้องบพ้องบุพรบิล | ||
ปรีชาพิจารณ์จินต์ | ประจาก | |
อ่อนอ้างมางสมฤทูแลตูสผัสภาคย์ | ||
อ่อนอื่นสักหมื่นมาก | บทัน | |
อ่อนจิตรสวามีอันพูลกระลูนนุกูลภรร | ||
ยายิ่งยอดกว่าอัน | ภิปราย | |
อ่อนใดในภพจะเปรียบประเทียบหทยชาย | ||
เอื้ออรเสมอหมาย | ฤมี ฯ |
๑๑๏ เบื้องนั้นอนันต์นาง | สุรางค์ราชนารี |
สดับโดยพระเสาวนี | นุชนาฏเสนอสาร |
อื้อเออกกระเกรอกกา | หลสาธุสำนาน |
มีเสียงจำเรียงขาน | คณคีตดนตรี |
จวบแจ้งขจ่างจา | มิกราจำรัสศรี |
จึ่งจอมนฤบดี | วรอ่านอาคมคม |
คืนจิตรสถิตย์กาย | ภนายมาตโยดม |
ดาลได้สติสม | ประฤดีชุลีกร |
ทูลเชอญดำเนอรนา | ยกนาถบำราสจร |
จากมิ่งวิมลสมร | ตระอรโฉมประโลมลา |
จึ่งอื้นพระสาสน์สุน | ทรเสนอเสนหา |
อ้าแม่ผู้โสภา | พักตรเพียงอันเพ็ญจันทร์ |
ปรีชาจะหาอง | คอนงคใดทัน |
รู้รอบรบอบบรร | พฉบับบงงคับควร |
ราษตรีตระบัดหาย | บทันวายสำเนียงนวล |
ฤๅอิ่มอุราครวญ | ครโหยไห้อาไลยลาญ |
ขอลาลำเภาเยา | วลักษณเลอศลำเพ็ญพาล |
ตนไคลฤๅไทยสมาน | สมรมอบไมตรีตรา |
เสร็จสั่งพธูไท | ธิบดินทรลีลา |
แลลับทวารา | รันทดถอนสรท้อนทรวง |
เสด็จจากพิจิตรมณ | เฑียรราชเรือนหลวง |
ลาลดสลดดวง | กระมลดิ้นถวิลขวัญ |
พร้อมพรั่งประนงงเส | วกโดยเสด็จจรัล |
ดลด้าวพระโรงคัล | ขัติเยศบรรยายทูล |
แถลงสารบรรหารนง | นุชหน่อนเรนทร์สูริย์ |
สดับแสดงยุบลพูล | ภิรมย์ราชบิดาสุดา |
คืนเข้าพิมานรัตน์ | ดำรัสแจ้งกิจจาพงา |
เอกอรรคชายา | ยลชอบจะกอบการ |
สวยมพรวิวา | หมหามเหาฬาร |
แต่สองยุพาพาล | ภิเษกเสวยมไหศวรรย์ |
บัดไท้ประสาทสาสน์ | ทวิชาติสามรรถ์ |
เถลองการพิธีมหรร | ศพสวัสดิมงคล ฯ |
๑๖๏ เษกสองสุริยราชนฤมล | เหนือแก้วกาญจน |
อันกองดำเกิงอาภา | |
ในท้องโรงราชมหา | มาฬกวรา |
ดิเรกรดับสรรพสรรพ์ | |
ไพโรจน์จรัสรัตนสุพรรณ | วิภูษนอนันต์ |
อเนกอนัคฆาภรณ์ | |
สวมทรงองค์อรรคอดิศร | สมมุติอมร |
เทพยบุตรบุตรี | |
จึ่งเชษฐ์ทวิชาพยารี | ถวายวรวาที |
ศิเวศรวิสุทธิโองการ | |
มรุธาภิษิตโสรจสนาน | ไตรสังข์ถั่งธาร |
นิโฆษดุริยกาหล | |
ยังโทธิบดีแสดงกล | ปาณีเคราะห์ดล |
ดำหรับวิวาหถาวร | |
พระญาติพราศพร้องผองพร | มานสุขมารดร |
บิดาเปนอาทิ์อวยไชย | |
เสร็จการสวยมพรอุภัย | ภูวนาถดนัย |
ดำเนอรสำนักนิ์มณฑรี | |
สถิตย์ร่วมวรรัตนมณี | บรรยงก์รุจี |
รจิตไสยนากร | |
จึ่งอื้นอำมฤตยสุนทร | แถลงพจนตระอร |
อำนวยเสนหรำพรรณ ฯ |
๑๔๏ อ้าแม่ผู้เพ็ญพักตรคือบง | กชแก้วกุสุมสวรรค์ |
ยินโฉมประโลมสมรนิรัน | ดรเดือดฤดีดาล |
ปางยลวิมลมุขภิโย | คุณข่าวดำแคงขาน |
ร้อยเท่าฤๅเทียมลักษณลาญ | ลรรลุงหลงดำรงสกนธ์ |
รอยบุญบุเรภพบำเพ็ญ | พิริร่วมกุศลขวน |
นำตูมาสู่รัตนมณ | เฑียรท้าวพธูถนอม |
หวังเวรชีวาตมประยูร | พอูลเอื้อมโนประนอม |
ปรานีแด่พี่ผู้ทุกขทอม | ทุรเทศเที่ยวทาง |
โทนเท้งมไหสุริยพงศ์ | แลอนงค์เอนกนาง |
หนึ่งน้องฤๅสองสวาทวาง | นุชแน่บแปรถวิล |
อย่าแม่อย่าหมางกระมลมา | นัสแหนงสงกากิน |
ใจเรียมจงร่วมรมยยิน | ยุบลน้อมเสนหสนอง |
ขอคู่บรรทมบรรจฐรณ์นิทร์ | ขนิษฐ์คู่เขนอยทอง |
คู่พักตรคู่พจนสนอง | สุขคู่เขษมสม |
คู่ครรภขัตติยพธู | ทิพยคู่ประคองชม |
คู่ชื่นรรื่นในรสฉม | สุวคนธคันธา |
คู่ชีพคู่ชนมคง | ดำรงชั่วชีวาคลา |
ตราบสิ้นศศิสุริยดา | รกรักอย่ารู้วาย |
ม้วยเมรุมอดมหิมหรร | ณพน่านกระแสสาย |
ฟอดฟ้าศิขานลมลาย | ภพโลกประไลยลาญ |
แสนส่ำรำพรรณพจนภา | ษิตพี่ภิปรายสาร |
โดยสัตย์เสนอเสนหพาล | ละพอูลอย่าสูญตาม |
จงยืนอยู่ทันกัลปสง | ไขยคงฤๅคลายความ |
ซื่อซร้อมถนอมพนิดทราม | สวาทมุ่งผดุงปอง |
เชอญอรอำนวยมธุรสุน | ทรเสาวนีสนอง |
แด่เรียมผู้เกรียมกระมลจอง | จิตรจอดจำนงองค์ ฯ |
๑๑๏ สดับเบื้องบัณฑูรไท | ธิบดีรพีพงศ์ |
เสมออมฤตยโสรจสรง | สกนธ์แก้วกษัตรีย์ |
รักเร่อมกรรเหอมหรรษ์ | ประดิพรรธพูลทวี |
เสแสร้งแสดงคดี | กลแยบบรรยายทูล |
อ้าจอมจุฑารัช | ศิริสวัสดิไอสูริย์ |
เสวอยภพอันเพ็ญพูล | พิพิธแสนศฤงคาร |
ฤๅควรประจากจร | นครร้างนิราสสถาน |
เท้งผองยุพาพาล | พักตรพื้นอำไพรู |
เสียหลายมาหมายเดียว | ทุรเที่ยวในเถื่อนผลู |
ฤๅชอบรบอบบู | รฉบับสดับปาง |
เชอญท้าวธคืนคง | ธำรงสุขสวรรยางค์ |
ป่วยเปนลำเค็ญทาง | ทุกขไท้บใช่กล |
ต่างเย่าฤๅเนานิทร์ | สนิทหนึ่งสำนึงตน |
ภักษโภชน์ก็โหดผล | มธุรโอชเอมอร |
สบสรรพ์บันดาลแปร | ทุกขแท้ที่อาทร |
ฤๅเบิกบำเทองสมร | สุขสานต์สำราญรมย์ |
เกรงราชอัธยา | จินดาเสร็จเสด็จสม |
ละไว้ฤไทยกรม | กระอุอกวิตกตรอม |
ยากหญิงแต่สิ่งสวาท | อนาถทรวงรลวงผอม |
พักตรผ่องก็หมองมอม | พิมลรูปจะทรูบทรง |
เบาใจก็ใช่เชอง | ลเลองเล่ห์ลลาญหลง |
ถนอมนวลสงวนอง | คบอาจบอวยตาม |
ใดเดียงคดีเดอย | บมิเคยลำเค็ญขาม |
ห่อนง่ายหทัยงาม | คำนึงหนักอดักแด |
พระคุณพระขานคำ | เสนาะน้ำสำนานกระแส |
หวาดขวัญประหวั่นแปร | จิตรจงบตรงตรอง |
เกรงอาตม์ประอืดโอย | ลำโภยแผกกว่าภัยผอง |
บันโดยบดีปอง | ลอายไว้ฉันใดดี |
เชอญพระพิจารณ์จึง | รำพึงโปรดปรานีมี |
ฤๅร้างจักห่างหนี | บทเรณุรอดตน ฯ |
๑๖๏ ยินพร้องสนองเสน่ห์นฤมล | อ้าแม่มาฉงน |
ฉงายบงามความขำ | |
ใดแสร้งแสดงซ่อนงอนงำ | เงื่อนมิดปิดอำ |
บเอื้อนเอ็นดูตูตรอม | |
แสนรักหนักทรวงถ่วงทอม | ทุกขล้นเหลือออม |
จะอดบอาจขาดใจ | |
ฤๅกริ่งสิ่งเขษมสุขไพ | บูลย์ยิ่งสิ่งไฉน |
มาเทียบแลท่าวโทถึง | |
ไป่ไข้ใดเยาว์อย่าคนึง | ใช่ชอบทรรทึง |
อุทัจรันทดทุกข์ทน | |
ธรรมดานาเนกนรชน | ทั่วโลกสกล |
ฤๅแกลนฤๅเกลียดกรีฑา | |
พระองค์แอบองค์พนิดา | พักตร์เตรียบพักตรา |
ตฤบรสภิรมย์ฤดี | |
ทรวงแนบถนอมนุชนาภี | กรแก่นกษัตรีย์ |
ตระกองตระกลมณฑาร | |
น้องท้าวน้าวหัดถภูบาล | เนตรค้อนคมปาน |
อุสุแสลงแผลงผลง | |
เสรียวสวาทบาดจิตรเจียนปลง | พระโอบเอ็วอง |
คอาตม์อคร้าวผ่าวกาม | |
เสวอยสวัสดิสังวาสยำยาม | สุขโสรจในสนาม |
สรนุกนิสร้อยสระสวรรค์ | |
ภุมเรศร่อนเคล้าคลึงคัน | ธรสเรณูจรัล |
จรดทุกบ่อนแบะบัว | |
โกสุมชุ่มชื่นชมชัว | ซอกกลีบชรมัว |
ภมรมาซราบศรีสลาย | |
ฟางฟ้าหล้าโลกทุกพาย | แพร้วแพร้วพรายพราย |
พิชุลดาฉวัดเฉวียน | |
เมฆินครรชิตสำเทียร | สรทื้นภพจบเจียร |
จะลู่จะล่มแหล่งไผท | |
พรรลอกกลอกก้านกิ่งไกว | โย้ยอดทอดใบ |
บันดาลกระย่อนหย่อนตึง | |
คฤ้านครั่นอรรณพเออกอึง | นฤโฆษถคึง |
ถคึกด้วยคลื่นฟื้นฟอง | |
พรรษาฉ่าสินธุ์น่านนอง | หลั่งล้นชรลอง |
กระเซนกระเษียรวารี | |
ตกต้องกระบอกบุษปมาลี | เลวงคนธ์สุรภี |
ตระหลบตระเลาลานเขษม | |
สองเสวอยรสรมย์อันเปรม | ปราโมทย์ในเหม |
มห้องพิมานแมนเสมอ | |
ปรีดาสุขกามอำเภอ | โล้เหล้นหลากเลอ |
ลเบงลบองกรีฑา | |
เทียรทิพย์สังวาสสุรา | ลยโลกแลมา |
บรรเทียบบำเทองเทียมทัน | |
แนบนิทร์สนิทเสน่ห์ปดิพรรธ์ | พูลเพ่อมหฤาหรรษ์ |
บร้างบโรยอภิรมย์ | |
เร่อมรักเร่อมรสสู่สม | สวาทแทบบรรทม |
บรรทับกันทรวงเสรียวสมร | |
เขษมสวัสดิศิริไสยากร | เกื้อกามตระอร |
อธึกลาภเหลือตรา ฯ |
๑๔๏ เสร็จสองสังวาสสุขเสวอย | รสราคหรรษา |
สมานสมัคสโมสรสุภา | พจนพร้องสนองนาง |
อ้าแม่เสมอสมรเรียม | บมิร้างคนึงขนาง |
หวังเวรสกนธ์ชนมวาง | วรนุชฤหน่ายนวล |
อ้าพระผู้เกศมกุฎกา | รุญข้าทรโหยหวล |
แหน่งเน่อนจรเทอญจิตรรำจวญ | ทุกขไท้ประจากจร |
อ้าแม่ฤหมางมนัสอา | ดุรด่วนทรรทึงถอน |
ใจเจ็บแต่พี่ดงงฤจะรอน | เสนหน้องอย่าหมองหมาย |
อ้าท้าวธสึงเศียรธำรง | สุขคงบแคลนคลาย |
วันใดธไคลชีวิตวาย | บมิยืนอยู่คุงวัน |
อ้าอรอย่าร้อนฤไทยโทม | นัสเศร้ากำศรวญศัลย์ |
ยามเดียวพิโยคเยาวคือพัน | พัสร้างในปางไฉน |
อ้าองค์ผู้ทรงพระคุณคาม | ภิรเสมอสมุทไทย |
ชีพน้องฉลองบทบไกล | กลปาทุกากาญจน์ ฯ |
๑๑๏ อ้าแก้วกุสุมศรี | ศุภลักษณลำเภาพาล |
ใจตูพธูสมาน | สมรหมั้นหย่าหวั่นหวัง |
อ้าท้าวเสด็จใด | ขอโดยไท้ฤแรมวงง |
เฉกฉายอันตราตรัง | ประดิทินพระอินทรีย์ |
อ้าสร้อยสุดามาลย์ | อย่าแดดาลอาดูรมี |
ด้าวใดคระไลลี | บเลอยละสละจร |
อ้าจอมธราดล | ทำงลราชฤอาวรณ์ |
ร้อยกัลป์นิรันดร | ภักดีบาทบคลาศแคลน ฯ |
๑๙๏ สองท้าวแถลงพจนพร้องสนองเสนหแสน | ||
สุดเสนาะทั้งแดนดิน | บทัน | |
เทียมทิพยพาทยเพลงเลบงบทแลบรร | ||
เลงเฉลยเฉลอมกรรณ | ตระการ | |
ใครยินยุพินทรภูวนาธิปบรรหาร | ||
ทราบสมรมฤตย์สนาน | มาโสรจ | |
สองเสวอยสวัสดิพิพัฒนผาสุกประโมทย์ | ||
กามาฤดีโอช | อันเอม | |
คือองคอับสรสุชาแลวาศวะเขษม | ||
ไพชยนต์พิมลเหม | พิมาน | |
เนืองเนกนาฏกคณาสุราอับสรปาน | ||
โสฬศพันพาล | พธู | |
บำเรอรักษยุคลขัตติยอันตรู | ||
เตรียบจันทรสมสูริย์ | สถิตย์ | |
บัดส่งเสวกจำทูลในมูลธุรกิจ | ||
โดยดลกระมลจิตร | จำนอง | |
แต่องคอรรคชเนติ์ชนกดิลกสอง | ||
ทราบสารอันสมปอง | ประสาท | |
ไว้พวกพฤนทคณาพลาพลสรพราศ | ||
พรักพิริยอำรุงราช | ทุกพรรค์ | |
ดำเกองเกรียดิก็ก้องในท้องธรณิบรร | ||
ฦๅโลกตระหลบกรรณ | กำจร | |
ต่างขานขัตติยยศยอคุณภูธร | ||
ทั่วทศทิศาดร | ดำแคง ฯ |
๑๖๏ ข่าวเฟื่องเลื่องฟุ้งคุ้งแขวง | สามขุนฟุนแสดง |
ดงงเพลองพันพลามลามฟาง | |
ต่างตริริรณชิงนาง | แหนงนึกอางขนาง |
คนึงอดสูดูดาย | |
เสียพักตรรักนุชสุดอาย | เพื่อนผู้หมู่ชาย |
คือชาติโหดโฉดเขลา | |
ล้วนพลแหล่หลามสามเรา | จักโอนอักเอา |
อเรนทรฤๅรอดปลอดชนม์ | |
ต่างตรวจเตรียมสารแสะสกล | รถบทจรพล |
สรพฤบพิริยมหิมา | |
เทียบทัพสรรพส่ำแสนยา | กรสรรพศัษฎรา |
คระวิคระแวงแกว่งไกว | |
จึ่งเชษฐ์มนุชาธิปไต | ภพผ้ายพลไกร |
ยังกรุงอุศภสึงสถาน | |
ปลูกค่ายรายรอบปราการ | เการพย์นฤบาล |
อยู่บูรพ์บรรทับทัพไชย | |
ทักษิณโกศลภูวไนย | รงงเร่อมรณไพ |
รีรงคร้าโรมรอญ | |
พรหมทัตสถิตย์ด้าวอุดร | แสดงเดชดัสกร |
ประโยชน์ยุพินทร์เพ็ญโฉม | |
ต่างสื่อสารเคียดคำโทม | นัสเศร้าทรวงโทรม |
บสมภิรมย์จินดา | |
จักชิงองค์อรรคชายา | โดยยุทธพลกา |
รเหตุอหังการกล | |
ผิบให้ก็บให้คงตน | มล้างภพมณฑล |
ผู้ผัวผู้พ่อหลอไฉน | |
ทราบสารท่านท้อหฤไทย | เพื่อผองพลไภย |
พรรฤกพรรลายหลายหลาม | |
บัดหาเขยไท้ไขความ | เศิกแสนสงคราม |
ในครานี้เหลือเผือผจญ | |
จงเจ้าเอาอาตม์ทำงล | ช่วยชีพชูชนม์ |
ประชาให้ชื่นคืนเขษม | |
รับราชเสาวนีปรีดิ์เปรม | อื้นโอษฐ์อันเอม |
โองการสนองบมินาน | |
ไป่คร้ามความเข็ญเปนภาร | ผู้ข้าขอผลาญ |
พินาศรนับพรับตา | |
จักจับสามขัตติยปัจจา | มิตรมอบบาทา |
ธุลีบเลยงายงาร | |
เชอญไท้ใสสุทธเบอกบาน | ร้อนเร่ารำคาญ |
อย่าขุ่นอย่าข้นหม่นหมอง | |
ยินเขยเสบอยสุขสมปอง | ตรัสตริไตรตรอง |
จักยอจักยุทธยายี | |
บรรหารท่านสั่งมนตรี | ตราตรวจโยธี |
จำนำเชองทอนทั่วทงง | |
ปราการพิศาลเวียดเวียงวงง | ป้อมปืนประนงง |
ทุกห้างทุกแห่งโดรณ | |
สรรพสรรพาวุธโจษจล | เทียวธวัชโบกบน |
บรรเทืองทั้งทั่วทวนทอง | |
ส่ำพลผาดแผลงปืนประลอง | โซรมสาดเศิกผอง |
รย้งงรย่อท้อถอน | |
ทัพเทียบเตรียบแสนยากร | ไหยรถบทจร |
อันเจนผจญรณกู | |
พลสารชำนาญรงค์บำรู | โรมกเรนทรริปู |
บราญบรอต่องา | |
ทวยเทียบท้งงโทนครา | พรั่งพฤนทพลา |
พรรลายพรรฦกศึกแสยง ฯ |
๑๕๏ กุญชรพยุหเรองแรง | ทวนจำทวยแถมง | ถมัดมือ |
กุญชรพยุหเลอศฦๅ | โตมรทายถือ | กระลึงกร |
กุญชรพยุหสมรรถสมร | เทอดธำรงศร | ศิขานล |
กุญชรพยุหชาญชน | เชี่ยวชำนิรณ | อริรนาศ |
กุญชรพยุหดาดาษ | สรรพอ่าอาตม์ | ประกลการ |
กุญชรพยุหคำแหงหาญ | หมอแลควาญกุม | อังกุษไกว |
อัศวพยุหเกรอกไกร | แล่นก็แว่นไว | คือวายุพัด |
อัศวพยุหขนาบขนัด | หอกทั้งสองหัดถ์ | คระวัดคระแวง |
อัศวพยุหศรแสลง | น้าวธนูแผลง | ฉมวยหมาย |
อัศวพยุหกุทัณฑ์ทาย | ต่างประลองสาย | อุสุศาสตร |
อัศวพยุหโผนผงาด | งามท้งงทวนมาศ | อันไกวกวัด |
อัศวพยุหเศิกสมรรถ | อาภรณ์จำรัส | มลังเมลือง |
สกฎะพยุหอเนกเนือง | แอกแปรกเรือง | สง่างอน |
สกฎะพยุหอลงกรณ์ | ทิวธวัชสรหลอน | สรหลัดชาย |
สกฎะพยุหเหลือหลาย | เทียมสินธพผาย | ผยองพยศ |
สกฎะพยุหรเบียบรถ | จักรคือจักรกรด | ก็ผัดผัน |
สกฎะพยุหโจษจรร | นายกุทัณฑ์ถือ | เถลองกลาง |
สกฎะพยุหเสนางค์ | หางมยุรเพรอศ | พแพร้วพราย |
สกฎะพยุหเรียบราย | สารถีกราย | จรีคระวี ฯ |
๑๑๏ พฤนทาคณาแสน | สุรราชโยธี |
เขี้ยวขันสมรรถ์มี | พลภาพกำราบบร |
สวมยุทธลงกา | รปิลันทนาภรณ์ |
กระหลับกระหลอกกร | คระแวงแวงลำแพงผัน |
เขนขูธนูน้าว | บ้างเงื้อง้าวแลฟอนฟัน |
โล่ห์ด้างสรหล้างสรร | พเสโลหโตมร |
ศรเพลองดำเกองชุด | บรรฎากธุชเปนทิวสรหลอน |
เลือกหาญชำนาญรอญ | อริรงคคงเคอย |
คับค่งงประนงงคอย | ดำเนอรไท้ดไนยเขอย |
เกวียนทองบรรเทียบเกอย | สรกอกรรภิรุมราย |
บงงสูริย์บงงแซกขนัด | มยุรฉัตรชุมสาย |
จามรรำพายพาย | กระลดก้งงกำบังโพยม |
โพนพาทยดนตรี | เภรีเร่งคเครงโครม |
ฆ้องขานบรรสานโหม | ศัพทโห่สำเนียงนนต์ |
ยามยุทธยาตรา | เวลาจวนคำณวนดล |
จึ่งจอมจรรโลงสกล | มกุฎเกล้าสุธาธาร |
โสรจสินธุธารา | มุรธาภิเษกสนาน |
เสร็จทรงอลงการ | กษัตราธราภรณ์ |
พร้อมราชรณภู | ษิตสู่ณรงค์รอญ |
หัดถ์ซ้ายจำทายศร | กรสดำธำรงขรรค์ |
ผาดผงงยังเกอยเถลอง | รถราชยานยรร |
ยงยลลกลกัน | ทิพยรถไพชยนต์ |
คลี่คลาคณาเน | กนิกายนิกรพล |
สารแสะรันแทะปน | สรทื้นเท้าสรเทือนไผท |
เยื้องยุทธบรรฎากเดอร | จตุรงคคลายไคล |
คือคลื่นครรไลใน | อรรณพคนองฟอง |
จากเวียงทวารสถาน | ทหารหาญคำแหงปอง |
ศึกสู้บรู้สยอง | ประลองศิลปศัษฎรา |
ย้งงทัพบรรทับแสน | สุรราชแสนยา |
เตรียบต้องทำนองนา | คพยูหยืนยัน ฯ |
๑๖๏ สามท้าวทราบข่าวเศิกอัน | เขยไท้ไคลสรร |
พส่ำสุรงคพิรีย์ | |
หวังต่อรอรณราวี | ต่างเทียบโยธี |
ทุกทัพทุกไท้ทุกนคร | |
รันแทะแสะสารบทจร | อาวุธกุมกร |
กระหลับกระหลอกหอกแวง | |
โห่ร้องก้องหล้าลาญแสยง | ยาตรผองพลแสดง |
เปนเดียวมาโดยรัฐยา | |
อาทิพรหมทัตกษัตรา | เถลองรถรจนา |
จำนำกิเลนเทียมทงัน | |
เงื้อแสงศรศักดิยืนยัน | จตุพิธอนันต์ |
อเนกนิกรเกรียงไกร | |
เการพย์รงงถัดทัพไชย | ทรงรถอุไร |
ดุรงค์รดับดูเถกอง | |
ไกวแกว่งลำแพงเพ็ชรเรืองเรอง | รุ่งโรจนคือเพลอง |
แลพลสรพร้อมห้อมแหน | |
ถั่นทัพโกศลกล่นแดน | ดินดื่นหมื่นแสน |
พหูพหลเหอมหาญ | |
เลอรถแรดร้ายเทียมทยาน | เกาทัณฑ์กรธาร |
อธึกเดชเจษฎา | |
หยุดยืนจตุรงคคณา | ยังยุทธมหา |
มณฑลบรรทะพะพฤนท์ | |
พระพิศไตรราชอรินทร์ | ฤๅแจ้งจวบจิน |
ตนาตระหนักในนาม | |
บรรหารท่านทักซักถาม | จิตรเสนโดยความ |
สงกากษัตริย์ดัสกร ฯ |
๑๔๏ ขุนใดอันทรงรถกิเลน | แลกระหลอกกระลึงศร |
แสนยาพลากรกำธร | ศัพทซร้องสำเรองรณ |
ขุนนั้นคือพรหมทัตภู | ธรผู้ดำรงสกล |
กาสิกรัษฐ์พิพัฑฒมณ | ฑลม่งงมไหศวรรย์ |
ขุนใดสถิตย์ณรถสิน | ธพราชยืนยัน |
กวัดแกว่งลำแพงเพ็ชรอัน | อดิเรกพหลหาญ |
ขุนนั้นคือเการพยนเรน | ทรไท้ธราธาร |
เถลองกรุงกุรูรมยพิศาล | ภิเษกเสวอยสวรรยา |
ขุนใดอันเนาวรถรมาด | สรพราศพฤนทดาษดา |
กรเกาะกุทัณฑศัษฎรา | วุธห้าวคำแหงแสดง |
ขุนนั้นคือโกศลบดี | ศวรเดชเรองแรง |
ถวัลยรัชบุรินทร์มิถิลแขวง | วิเทหเทศเขตรขันธ์ |
เสร็จท้าวธทราบพิพิธไพ | ริอรินทรทุกพรรค์ |
เมือบเมธนีดลอนัน | ตอเนกโยธี |
ปองเปนปัจจามิตรผจญ | พลพระนฤบดี |
พ่างไพประจิตรอสุรี | สุรราชโรมรอญ ฯ |
๑๙๏ พลพระพะพลศึกอธึกในสมร | ||
โซรมศรกุทัณฑ์ปืน | ประคม | |
ลูกจาปอาบพิศมเท้งรเร้งรณรดม | ||
ดาบคู่อันคมแขง | เข้าฟอน | |
เสโลโล่ห์แลด้างสรหล้างสัดถสรหลอน | ||
เขนมาศถมัดกร | ก็กวัด | |
ต่างโหมหักประหารรำบาญบรพิบัติ | ||
ฟันแทงครแวงครวัด | ครวี | |
แสนส่ำสินธพพาหคชรถพิรีย์ | ||
โรมรุกคคลุกคลี | จำบัง | |
กึกก้องศัพทสราศิขานลประนงง | ||
เพียงภูมิพกพงง | พรรลาย | |
ต่างตนตกพสุธาพลากรท้งงหลาย | ||
ฝ่ายแขกประมวญหมาย | ก็มาก | |
คือโกยกาฐอันกองแลนองธรณิภาค | ||
กลาดกล่นสถลหลาก | อนนต์ ฯ |
๑๑๏ จึ่งจอมจุฑากา | สิกราษฐมณฑล |
ทอดทัศนาพล | พินาศเนกก่ายกาย |
ไฟฟุนกระกรุ่นเกรียม | ฤไทยเทียมทำลายวาย |
เร่งรถกิเลนทาย | ศรแสงแสดงหาญ |
ร้องทักสำทับทา | รุณพจน์อำเภอพาล |
ใดเขือมาขวนการ | กลก่อกระลำภร |
ฉกชิงพธูกู | ลำเค็ญคู่อุรรอญ |
ฤๅแกลนกำลังศร | ศิรศอบหลอคง |
บัดไท้บัณฑูรเฉลอย | ดูรเหวอยอย่าหวังทรนง |
ชีพสูจักสิงองค์ | ดำรงรอดฤๅร้างมาน |
ไป่ทันธนูน้าว | ก็จะท่าวไผทกราน |
ถ้อยท้าคค้าขาน | บขานควรอย่าควรแถลง ฯ |
๑๖๏ ฟังสารดาลด่าวแดแสดง | ดุจหวะคมแวง |
แลหวิ้นกระมลเมือมรณ์ | |
หัดถ์ซ้ายทายเทอดคันศร | ทักษิณพระกร |
อุสุแสลงแกว่งไกว | |
เกาะสายหมายมุ่งภูวไนย | หน่วงโน้มศิลป์ไชย |
ครรชิตคือเมฆคำรณ ฯ |
๑๒๏ กษณนาถนฤเบศร์ | สุรเดชพหล |
ธก็โอมอิทธิมนต์ | อุรภินทปัจจา |
นิกนำมนะจร | ดลงอนรถพา |
หนองคอนา | ถอนิจบันดาล |
ยลท่าววรกาย | แลมลายชนมลาญ |
ก็รนาศในยาน | ยุทธอาสนบวร |
กลกัทลิอัน | วชิราวุธรอญ |
สกราชนิกร | ก็อุโฆษสำนาน ฯ |
๒๑๏ มวญหมู่หมื่นมาตยทวยหาญ | บรพลบริพาร |
เพ่งกระดกดาล | ก็พิศวง |
เพื่อท้าวท่าวทบสยบลง | ศรสุรศักดิทรง |
เท้งทำรุดองค์ | บติงกาย |
มนตรีพิริยพรรคต่างถวาย | อภิวันทนจำทาย |
ถ้วนทุกตนนาย | แลตนพฤนท์ ฯ |
๑๔๏ ป่างปิ่นกุรูรัษฐนรา | ธิปราชภูมินทร์ |
เมอลเจ้าจุฑาภพนริน | ทรพรหมทัตไท |
ทอดลงทิวงคตพิรา | ลยหลากมโนใน |
มานะบนึกมรณภัย | ก็พิโรธรุมรึง |
รีบรถเร่งหัยยุคล | พลเกรอกกระเออกอึง |
โตมรถมัดหัดถกระลึง | แลกระหลอกกระหลับใด |
หมายมุ่งจะพุ่งบพิตรภู | ธรผู้ดำเกองไกร |
คือราพเรือฤทธิอันไกว | กระบิลพัดถุจำทาย ฯ |
๑๙๏ ถับไท้ไขวรเวทวิเศาศักดิ์พรรลาย | ||
ล้วงจิตรประจากกาย | ริปู | |
โผอนชีพิตสถิตย์ณะเนมิรถภู | ||
บดีใดแลดาลดู | บยล | |
ลาญทักท่าวก็ระดาวดำฤษมฤตยุชนม์ | ||
รี้ราชอึงอล | เอาไชย ฯ |
๒๘๏ แสนส่ำเศิกพล | |
ผาดเห็นเจ้าตน | ประลาศประไลย |
ฤๅพ้องศาสตรา | หนหาแห่งไฉน |
ต่างตื่นตกใจ | เผือดหน้าหว่าขวัญ |
ไป่ปองดัสกร | |
ริเริ่มรงค์รอญ | ฤทธิ์ไท้ใครทัน |
ท้งงมวญนามอบ | นอบเกล้าบงงคัล |
ขอข้าเขตรขัณฑ์ | สิมาเมืองหลวง |
ทั่วไท้ไพร่ฟ้า | |
ทั่วนายทั่วหน้า | แหล่งหล้าท้งงปวง |
รุมชอมยอมสิ้น | ทุกถิ่นทุกคลวง |
ฤๅห่อนแหนหวง | หากเบื้องบทมาลย์ ฯ |
๑๑๏ บัดกรุงวิเทหไท | ธิบดินทรภูบาล |
บงสองสมเด็จลาญ | นฤชีพบงงวาย |
เกรี้ยวโกรธกระอุอา | ดุรเดือดฤดับคลาย |
คลารถรมาดผาย | พลรุกสำบุกรอญ |
โรมรบบรรทบพฤน | ทนรินทรในสมร |
เกาทัณฑก่งกร | ประลองลั่นดำเลองสาย |
ลูกจาปชรอาบพิศม์ | ผู้ต้องติดตระบัดตาย |
เนตรเพ่งแลเล็งหมาย | มล้างท้าวธน้าวแผลง ฯ |
๑๒๏ วรธรรมิศเรศร์ | สุรเวทแสดง |
พลภาพคำแหง | คือจะเพอกพสุธา |
ก็ทำลายอุรราช | อรินาศชีวา |
ลยเทหทยา | ธุรรถสถิตย์ |
ธทำรุดบธำรง | วรองคอมิตร์ |
นฤชนมนิทร์ | ณรถางคบรรลังก์ ฯ |
๑๖๏ เนืองนองผองพลทั่วทั้ง | ซ้ายขวาหน้าหลัง |
แลเหล่าพหลไพรินทร์ | |
ยลเจ้าตนตกกายิน | ต่างตื่นใจจิน |
ตนาตระหนกอกหวาม | |
หวั่นฤทธิ์คิดครั่นสงคราม | จักยุทธพยายาม |
คือขวัญสกนธ์เกี่ยงตาย | |
ต่างโอนอุตมางค์ต่างถวาย | อภิวาทน์จำทาย |
จำทูลธุลีบทมาลย์ | |
ขอพึ่งอดิศรสมภาร | สมโพธิภินิหาร |
มหันตศักดิ์กฤษฎา | |
เฉกฉายกมลาสน์ฉัตรา | เกอบก้งงเกศา |
แลร่มรงับดับเข็ญ | |
เย็นเกล้าเช้าค่ำลำเค็ญ | ข้อทุกข์ขุกเปน |
สิ่งใดอย่าดาลพานทรวง | |
เพื่อพระเดชแดนแหนหวง | คุ้มขูตูปวง |
พิโยคภยันดรธาน ฯ |
๑๔๏ บัดไทธิเบศรบรา | กรมเกรียดิไพศาล |
เสด็จแสดงประภาพพลอันชาญ | ไชยเวทเจษฎา |
ทักถามท้งงสามขัติยอมิตร | ผู้สถิตย์แด่วิญญา |
ยังรถราชวรวา | หนยุทธ์บรรยงก์ทรง |
เพื่อจักบรรหารมหิทธิคุณ | อดุลยเดชยิ่งยง |
ในเนืองอนันตจัตุรง | คอุภัยพลากร |
อ้าสูผู้ภูธรธรา | ภพมิ่งมเหศร |
รังเร่อมอรินทรมารอญ | รณเรศรำบาญ |
แด่เผือเพราะเพื่อทฤษฐิมา | นอหังมมังการ |
ท่าวท่าวสกนธ์ชนมลาญ | จิตรแปรประจากกาย |
ยังพร้อมแลยอมยุทธปรา | ชยฤๅดำริห์หมาย |
รื้อร้าปัจจามิตรบวาย | ตระบัดบอกอย่าพรอกพราง |
อ้าไทอภัยพิรุธทา | รุณโทษจืดจาง |
ใจเจ็บอย่าจองฤทยทาง | ทุจริตเวรู |
เชอญช่วยอำนวยชีพิตคง | ดำรงรอดดนุตู |
ไว้ทูลธุลีบทพระภู | ธรคุงอัคคีกัลป์ |
ทรงสดับก็ดาลกระมลมี | มิตรมุ่งผดุงธรรม์ |
โอมอิทธิอาคมอนัน | ตอเนกเดชา |
ทายแดอดิศวรทั้งสาม | สุริยราชกษัตรา |
จากรถจรดศริรอา | คมตื่นสติตน |
ต่างฟื้นแลคืนจิตรวิสัญ | ญิสยบอันทบทน |
ต่างเทอดทศางคุลิยุคล | บทเรณุบำบวง |
ขอข้าอนาจักรจรรโลง | ภพพึ่งทรสึงสรวง |
โสพรรณหิรัญรจิตรดวง | พิโดรแต่งตัววายถวาย |
มอบเมืองแลเนืองคณประชา | ชนชาติหญิงชาย |
ทั่วเทศทั่วทิศทุกพาย | อำเภอพื้นสุธาสถาน |
ไป่ปองจำนองกลขบถ | ทุรยศก่อการ |
ซื่อซร้องสนองในบทมาลย์ | ธอย่ามีมโนแหนง ฯ |
๑๑๏ ยินสามทั้งสามไท้ | ธรณีภักดิแสดง |
ฤๅหมางกมลแคลง | ยุบลพร้องก็ถ่องธรรม์ |
บัดท้าวธสั่งเส | วกมาตยทุกพรรค์ |
คลีคลาคณานันต์ | นิกรคืนนครสถาน |
ยังสามกษัตริย์โดย | ดำเนอรนาถภูบาล |
เฝ้าท้าวแถลงการ | อริราชปราไชย |
ทูลถวายปัจจามิตร | อันรอฤทธิ์ประไลยใน |
เศิกสิ้นชีวาไลย | กระหลับรอดดำรงชนม์ |
ด้วยเดชตระบะอา | คมเวทวิเศษมนต์ |
โผอนผู้ริปูดล | บทเรศนเรนทร |
ฟังเขยคดีขาน | กระมลสานตเอมอร |
ถับไท้ปราไสสอน | ท้งงสามขุนบขุ่นคำ |
อ้าสูฤๅสูญทาง | มิตรสร้างแสวงกรรม |
เพื่อโมหมานำ | ดนูนาศในสนาม |
เพราะเกอดกระลีจิตร | ทุจริตขวนความ |
เสื่อมเสียสง่างาม | ยศหย่อนกำจรไผท |
ขอเขือจงเบื่อบาป | บสมลาภอย่าจงใจ |
มละโลภอาไลย | ลำพงงพาลอย่าวานถวิล |
ควรสู่สังวรกิจ | ทศพิธราชินทร์ |
โดยรีตบุราณรบิล | ขัติยยุกดิทำนุกธรรม์ |
ไป่ชอบเชลอยเปน | ลำเคญพักตรทำลักพรรณ |
ควรคงธำรงถวัลย์ | ภิเษกแสนศฤงคาร |
จงคลาคณานี | กรพิรียทวยหาญ |
คืนครองธราธาร | ภพแผ่นอำเภอตน |
สามท้าวธเปรมปรีดิ์ | ชุลีเจ้าจุฑาสกนธ์ |
รับสาสนจำทูลบน | มกุฎนบคำรบไตร |
ขอช่วงวิบูลยบาท | นฤปราชอุภัยไท |
ท่าวกัลปบรรไลย | บเลอยสัตยวาที |
สามราชอภิวาทน์สอง | สมเด็จไท้ธเรศตรี |
ลาสู่บุรีมี | อภิมัตมโนเขษม ฯ |
๑๖๏ เสร็จปราบปรปักษ์ปรีดิ์เปรม | คืนครองห้องเหม |
พิมานพิมลมณเฑียร | |
เสวอยสุขสังวาศจำเนียร | กาลจวบขวบเจียร |
จะเข้าพรรษาคราสอง | |
ราษตรีหนึ่งนิทรตระกอง | เยาวลักษณลำยอง |
ในยามประจุสจวนไถง | |
พลิกฟื้นตื่นองค์ภูวไนย | ถวิลถึงโทไท |
ชนินทรชนกนนทลี | |
เนาหลังทั้งสองกษัตรีย์ | ยังเสวอยสวัสดี |
ฤๅดาลอาดูรพูลไฉน | |
เช้าค่ำชำงือคือใคร | ต่างเนตรต่างใจ |
จำนำบำเรอเชอถนอม | |
จักเปลี่ยวหฤไทยทุกข์ทอม | มนัสเศร้าสุดตรอม |
กระเหม่นกระมลหม่นหมาง | |
ราจวญฤๅจืดจาง | ไป่รู้กี่ปาง |
จะปลอดจะเปลื้องเปลืองถวิล | |
ถึงกูผู้ร้างนฤบดินทร์ | ลิ่วแหล่งนครินทร์ |
มาแรมอยู่เออาตมา | |
พรากพลัดประยูรขัตติยคณา | สมพันธ์พงศา |
แต่เดียวบดูใดมี | |
ควรคืนอลิกภพธานี | นบเบื้องบทศรี |
สมเด็จบิดามารดร | |
ตริพลางทางเทวษอาวรณ์ | รันทดทุกข์ถอน |
อสาสก็พาษปธารา | |
ฟูมฟองนองพักตรพนิดา | ดาลสร่างไสยา |
แลยลวิกลอาการ | |
น้องท้าวสนเทหนฤบาล | รอยราชโรยราญ |
เสนหหน่วงห่วงหลัง | |
รำฦกเยาวลักษณเนาวงง | แสวงกลชวนชงง |
บชอบบชื่นอื่นแปร | |
เคียดแค้นแสนขึ้งขุ่นแด | เนตรค้อนคมแล |
สรหล้ายสรหลัดบังองค์ | |
โศกาป่วยเศร้าเสียทรง | เชอญสมนุชนง |
อันนานนิราศขาดถนอม | |
บรรหารท่านท้วงจินต์จอม | ไยเยาวตริตรอม |
มโนคำนึงหึงษ์หวล | |
ฤๅวางวายสวาทในนวล | อย่าน้องรำจวญ |
จรเทอญจะเศร้าเสียศรี | |
ไป่เอื้ออิกอื่นนารี | หนึ่งถนอมเทพี |
คือคู่ชีวาตม์คุงวาย | |
อาดูรพูลทุกข์เทียมสลาย | ทรวงเที้ยรทำลาย |
กระมลวิจลเจียนลาญ | |
ทรรทึงสองเจ้าจอมปราณ | บำราศหึงกาล |
จะลานิวัติเวียงไชย | |
เยือนบาทบดีสูริย์สองไท | เท้งโฉมฉันใด |
จึ่งดาลกำเดาแดศัลย์ | |
หน้าห่วงหน่วงหนหลังพันธ์ | ผูกจิตรจาบัลย์ |
จักเบี่ยงบันโดยใดมี | |
โททุกข์ปลุกเทวษทวี | เหตุแห่งโศกี |
เปนสัตย์สนองนงพงา | |
สดับสารสมเด็จภรรดา | สระสว่างโกรธา |
ก็ทูลอภัยคำเคือง | |
ขอโดยนฤเบศรเสด็จเมือง | สัสสุราชผู้เรือง |
ดิเรกพระยศยินขจร | |
บำบวงบทรัชภูธร | พูลศรีสถาพร |
แด่เผือสใภ้ในองค์ | |
หนึ่งได้ฉลองเบื้องบาทบงสุ์ | อดิศรอันทรง |
พระคุณคือฉายฉัตรไชย | |
ฤๅร้างภูวเรศแรมไกล | อยู่เย่าเยียใด |
ประเดประดาษเดียวสกนธ์ | |
เฉกหม้ายไร้สวามีตน | ป่วยเปนภัพผล |
ประโยชน์สิ่งใดไป่มี | |
คือคงคาขาดชลธี | คือเขตรนครี |
นิราสนเรนทร์รงงถวัลย์ | |
คือกองกรานต์โหดเหนควัน | คืองอนรถอัน |
พิโยคธวัชกวัดไกว | |
จักปรากฎโลกแลไฉน | ย่อมหยันไยไพ |
เพราะสูญสำคัญบันดาล | |
ฤๅเกร่อนเกรียดิซร้องสบสถาน | ทั่วทิศอัประมาณ |
แลเสื่อมซึ่งศัพทสรรเสรอญ | |
เหี้ยมนั้นขอข้อยดำเนอร | โดยราชเจรอญ |
สวัสดิสวามิภักดี | |
ท้าวฟังน้องท้าวทูลพี | ไรร่วมจรลี |
บละในบาทบริบาล | |
สมดงงหฤไทยใสสานต์ | อื้นเออโองการ |
ตระกองพธูเทียมผทม | |
ยวนยั่วปิยุทรชื่นชวยฉม | เชอยแก้มแนมนม |
บรรทับบำเทองกรีฑา | |
เสวอยสุขในสร้อยไสยา | ตราบแผ้วภาสกา |
รเรืองอรุณรงงฉาน | |
ชวนมิ่งวิมลลักษณนงพาล | สรงเสาวคนธ์ธาร |
มุทธาภิเษกสินธู | |
เสร็จทรงกษัตราภรณ์ภู | ษิตพรรณพบู |
บรรเจอดบรรจงลงการ์ | |
ขึ้นเฝ้าท้าวท่าวทูลลา | ลีแหล่งนครา |
รำฦกชนกชนนี | |
น้องไท้ไขขานนฤบดี | ขอคู่กษัตรีย์ |
ไปสรวงสัสสุรสองไท | |
สองท้าวยินสองสายใจ | จักก้างกลใด |
บดีบันโดยดังถวิล | |
จงเจ้าเต้าตามสวามินทร์ | นบบาทบดินทร์ |
ก็คล้องลบองโบราณ | |
บัดสั่งมนตรีเตรียมยาน | ยศพาหน์บริพาร |
ทุกพรรค์พยุหโยธี |
๑๔๏ ปางองค์อุภัยภูวธรา | ธิปไท้ธเรศตรี |
ลาจอมจุฑาภพนรี | ศวรสองนรินทร |
ถวายหัดถ์ทศางคุลิกรรพุม | ชุมนุมนิ้วชลีกร |
บวงบทบงกชบวร | อภิวันทเบญจางค์ |
จรคืนคฤหาสนอันไพ | รุพิเศษสวรรยางค์ |
สวมทรงอลงกฎสำอาง | วรภูษนพรายผจง |
เสด็จร่วมมหาพิไชยอาสน์ | รถราชยานยง |
เพียงไพชยนต์พิมลมง | คลพาหน์องค์อินทร์ |
สารแสะรันแทะรถประเทียบ | อันเพ็ญเพียบทั้งผองพฤนท์ |
ล่วงแหล่งคิรีพัชบุรินทร์ | ก็ประเวศวนาทวา |
ชี้ชวนยุพินทรประพาส | อภิลาศพฤกษา |
กิ่งกวัดลบัดผลผกา | กลกวัดอันเชอญชม |
เกสรกำจรพนตะหลบ | แลลอบลอวลฉม |
หอมชื่นรรื่นจิตรภิรมย์ | รสเร้ารำเพยพาย |
ยอดโยนลันโทนยลกระหย่อน | คือดังกรกระหยับกราย |
เรียงรุ่นตรุณรุกขรราย | รัฐยางคดาษเดียร ฯ |
๑๑๏ พิศเพี้ยนพรรลอกหลาก | ตระแบกกระบากกระเบากระเบียน |
แคคางตระขบตระเคียน | สคร้อครั่งกระตังบาย |
เหียงหาดมตาดต้อง | พลับพลวงพลองทั้งเขลงขลาย |
โรงรังกระสังราย | สนุ่นโสนตโกตกู |
อ้อยช้างแลช้างน้าว | ขวิดขวาดเขว้าพลับพลึงพลู |
จิกแจงลำแพงลำพู | กระลำภักสักสนไทร |
ปริงปรางลางสาดสรล้าง | ตรดตรวยตร่างกันเกราไกร |
กอกก่อมฝ่อมไฟ | ลำไยพยุงพยอมยม |
มขามมข้าเพกากุ่ม | กระท่อมกระทุ่มพุมเรียงรมย์ |
ขานางนางนูนนม | วิฬาร์หว้าพวาหวาน |
ม่วงโมกมูกมันหม่อน | ทิ้งถ่อนสละเสลาลาน |
แต้วตุมตาตุ่มตาล | กำยานยางยมโดยดง |
คนธาคนทีโท | ท้งงไผ่โพแลซางบง |
รวกรักมรุมรง | คันทรงโศกสมอสมี |
ขนานขนุนองุ่นง้าว | เงาะงั่วนาวอิกนนทรี |
มังคุดลมุดมี | มธุรสทุเรียนราย |
จวงจันทน์อบเชยชื่น | ขอนดอกดื่นเปนเหล่าหลาย |
กฤษณากำจรขจาย | สุหร่ายเร้าจรุงพนานต์ |
มลิลากุหลาบแกม | จำปีแปมพิกุลกาญจน์ |
นางแย้มยี่สุ่นบาน | บุษปชาติชูผกา |
สายหยุดพุดจีบกลีบ | จำปาปีบกระดังงา |
ประยงค์โยทกามา | ลุลีดกในดงดอน |
มลิวัลย์อัญชันช่อ | ทุกก้านกอสรล่มสรลอน |
ชงโคยี่โถขจร | รสรื่นรรวยรมย์ |
ลำดวนประดู่ดาษ | พุทธชาดสุกรมนม |
สาวสวรรค์แลลั่นทม | ประทิ่นกลิ่นสุคนธา |
ซ่อนกลิ่นกระถินแซรม | บุนนากแนมอโนชา |
แก้วกรรณิกากา | รเกษเกษสุรภี |
พิศพรรณเพยียมาศ | ตระการกลาดท้งงพงพี |
สบสิ่งสุมาลี | เลวงวายุชวยฉม |
ชมเนืองสุโนคนา | นัตวนองวนาพนม |
คู่เคลียคคลอชม | ทุกหมู่แมกชรเมียงมัน |
กาเกาะกาหลงไหล | หงอนไก่ไก่ขึ้นขานขัน |
คับแคจับแคจรัล | รงงนานร้งงในรงงรงง |
เค้าโมงจับโมงมอง | จิงโจ้จ้องจิงจ้อประนงง |
กระสาก็สู่กระสัง | กระทาท้าบนกากระทึง |
หงส์เหอรมหาหงส์ | ดอกบัวลงเล็มบัวบึง |
ชมพูชมพูสึง | สรแกแกสระกอประจำ |
ช่างทองเฌอทองสถิตย์ | นางนวลนิทร์นางนวลจำนำ |
ยูงย่องยอดยูงรำ | กระพือแพนอำไพโรม |
ยางย่างกิ่งยางย้าย | แอ่นลมหว้ายวว่อนโพยม |
เท้งถ่อนเท้งทูตโถม | แถกถาลงธำรงเรียง |
คล้าคล้ายบนปลายคล้า | ไม้หว้าหว้าสรพรั่งเพรียง |
ฝูงแก้วเกาะแก้วเสียง | จะไจ้จ้อจำนรรจ์กัน |
ลางสาดเหล่าลางสรล้าย | อัญชันร่ายอัญชันวัลย์ |
ตับคาคาบคาสัญ | จรร่อนในคาพง |
สตือสตือไต่ | กอไผ่ไผ่ต่างโผลง |
ตลิงปลิงฝูงปลิงปลง | สำนักนิ์เหล่าลำเนานอน |
กรรภัยกระพ้อเพียบ | กระลิงเลียบแกแลสรลอน |
ซร้องแมวเค้าแมวจร | จับกิ่งก้านลานเหลือกดู |
ดงกระทุ่มกระทุ่มดื่น | ลำภูพื้นกระลุมภู |
เทียนต้นตีนเทียนพรู | พเพรียกพร้องสรซร้องสึง |
กระแวนกระเวนปรือ | กระวานอื้อสำเนียงอึง |
ระวังไพรไขเสียงถคึง | ทักถ้วยร้องรไวไพร |
มงั่วหมู่งั่วเจ่า | ไม้เปล้าเปล้าจับปลายไสว |
อุโลกอีลุ้มไกว | บนกิ่งกวัดสรลัดขน |
กระจาบกระเจ้าจับ | ทรซร้องศัพทอึงอล |
ตระขาบคาบตระขบผล | แล้วโผผินบินร่อนเรียง |
เขาคุ่มกระตรุมกระไตร | ตระไนนี่สนั่นเสียง |
ภูรโดกโคกม้าเมียง | มม่ายคู่อยู่แจจอ |
แซรงแซรวแลสร้อยอิร้า | ทั้งไก่ฟ้าพระยาลอ |
ไส้สาลิกาสรกอ | จจ้อศัพท์บรรสานสาร |
กระหรอดกระเรียนร้อง | ซรแซร่ซร้องในพงพนานต์ |
คู่เคียงสำเนียงขาน | คณเภทหลายพรรค์ |
โทไท้ทฤศนา | พิหคาเกษมสันต์ |
เสวอยรมย์ภิรมย์รัญ | รุกขปรีดิหรรษา ฯ |
๑๖๏ พลางพระชี้ชวนชายา | ยลสัตว์คณา |
อเนกมฤครายเรียง | |
โคเพลาะเลาะกล้ำแกลเกลียง | ตฤบตฤณคลอเคียง |
คณานิกรแกมกระทิง | |
กาษรกำเหลาะลองสิงห์ | เสื้องสองเสนงชิง |
เข้าขวิดเข้าเสี่ยวสู้กัน | |
กวางทรายหลายเหล่าแจจรร | หมีหมูหมู่ฉมัน |
ชมดแลเหม้นเร้นตน | |
เสือคร่งส่งศัพทคำรณ | ร้องก้องพนสณฑ์ |
สำนานสนั่นพรรลาย | |
กุญชรชักโขลงไคลคลาย | คัดไค้ไหล้หลาย |
แลเล็มเปนภักษ์พอแรง | |
แสนส่ำจตุบทซรูแซรง | สึงป่าเปนแปลง |
ก็ต่างมาลงป่งปาม | |
แรดร้ายร้ายร้าเรียวหนาม | เลือดไหลหลั่งลาม |
แลอาบท้งงโอษฐ์ฟูมฟาย | |
เสือเหลืองเยื้องย่องมองทราย | ครุบคร่าเอางาย |
ตระบัดบทันทฤษดี | |
มฤคินทร์คาบคั้นมฤคี | เปนภักษ์คือกาลี |
รรอดบร้างฤๅฉงน | |
เยียงผาผาเผ่นโผนบน | บรรพตพึงยล |
คือย่างจะย่างคัคณานต์ | |
นาเนกในนอกเมืองสุวาณ | สบส่ำศฤงคาล |
แลขานซรซร้าวเห่าหอน | |
ลิงโลดโดดเต้นไต่จร | กิ่งแมกคือภมร |
ลล้าวลลนตนไกว | |
หริ่งรี่นี่ศัพทเรไร | จักรจั่นจับใจ |
จเจื้อยจแจ้วแว่วหวาน | |
พระชวนนวลนุชนงพาล | ชมไพรไพศาล |
สำเรองภิรมย์ฤดี | |
เสด็จดลดำบลโบกขรณี | น่านนองชลธี |
บรรเทองกุสุมเสาวคนธ์ | |
โกมุทสัตบุษปอุบล | เลญจงจงกล |
ลนีนิโลศบลบาน | |
พระให้รงงรถพิมาน | พักผองบริพาร |
ยังฝ่งงให้สรพงงไพบูลย์ ฯ |
๑๙๏ บัดเสด็จจากรถราชอาสนอดูลย์ | ||
เชอญชวนพอูลชม | ณสระ | |
โสภณพิมลชลาแลดาบัทมระดะ | ||
ดาษเดียรด้วยเบญจะ | กมล | |
นาเนกเนืองมัษยาคณานิกรอนนต์ | ||
ผุดดำคคล่ำชล | ฉฉ่อน | |
กรรกฎกัจฉประชุมกับกุมภิลคคลอน | ||
สลิดสลาดสเล่มสลอน | สลิล | |
ตระพงตระเพียนตระพากอิกฉลามสัญจรสิน | ||
ธูท่องในวาริน | ระดาษ | |
หมู่ช่อนชโดแลเทโพเทพาพรรคก็กลาด | ||
กรโสงสังควาดหว้าย | ชลา | |
กุ้งก้งงมังกรกดตระโกกนิกรกา | ||
คระแหเหอรคระโห้หา | กระทิง | |
ค้าวอ้าวอุกกระลุมพุกสีเสียดสุกรสิง | ||
คุเขือคาบเหยื่อชิง | ในชล | |
เหล่าจราวจริวแลหางกิ่วทุกังกับทั้งยีสน | ||
แปบปนกระเบนกระบอก | ดอกเลา | |
สร้อยสร้าฉวีอิกกระดี่สลับกระตรับกุเรา | ||
กริมกรายดูหลายเหล่า | ก็หลาก | |
ซริวสูบเสือแลเนื้ออ่อนนวลจันทร์ทุกพรรณภาคย์ | ||
คางเบือนเบือนคางบาก | ยังหมอ | |
อำพันจันทรเม็ดมลี้นกุกกุรสรกอ | ||
หลดไหลในเลนหลอ | แลครัน | |
แมลงภู่หมู่มัจฉสวายก็หว้ายอุทกผัน | ||
โผผงงเข้าฝ่งงจรัล | รเรียง | |
วารีโคจรอเนกนานัตวประเอียง | ||
คุมคู่คคลอเคียง | บคลาศ | |
เลมล่าหาภักษเพื่อประโยชน์แก่อาตม์ | ||
โบกหูแลหางวาด | วไว | |
รายรอบขอบณะสรพงงสรพรั่งพฤกษไสว | ||
สูงสรลอนไสลแล | ทงัน | |
เชองชั้นบรรพตทเว้องทวากวิวิธพรร | ||
โณภาสพิเศษสรรพ์ | อุฬาร | |
เปลวปล่องช่องชั้นชรเงื้อมชรง่อนศิขรลหาร | ||
คูหาแลท่าธาร | ชลา | |
พุพุ่งสินธุซรเซร็นแลเย็นอุทกธา | ||
รินรินคือพรรษา | สอาด | |
ชมเฌอชื้อชรอื้อชรอ่ำอัมพรพิลาศ | ||
เล่หทิพยพิโดรดาษ | รดับ | |
เฉกฉัตรรัตนรเรียบรเบียบบรรพตสรัพ | ||
โสภิตพิจิตรจับ | ฤไทย | |
เสมอแมนมาจเรขรงงสฤษดิใน | ||
พนสณฑสบสมัย | แลมี | |
หวังถวายภูวธเรศธิเบศวรกษัตรีย์ | ||
ประพาศโพนพนาลี | ภิรมย์ |
๑๔๏ เบื้องนั้นมัจจภิมุขเส | วกมาตโยดม |
เทอดทศวรางคุลิบงงคม | ยุคลขัตติเยนทร |
ทูลเชอญสนานสนุกนิชล | นฤมลเอมอร |
ในสระสโรชรัตนบวร | วนพฤกษไพรพง |
พลางพร้อมลล้อมพลสรพรัก | บริรักษกรรกง |
เกียจกรรทุกพรรณพิบัติมง | คลเภทภัยพาล |
โทไท้ธนำคณอนง | คอเนกศฤงคาร |
ลงแหล่งชลาลัยสำราญ | สุขสินธุโสรจสกนธ์ |
ส่ำแสนสุรางคบริจา | ริกราชโจษจล |
เก็บกาญจนโกมุทอุบล | บุษปชาติชูถวาย |
น้ำใสคือแสงสุทธพิฑุริย์ | แลจำรุญจำรัสพราย |
เย็นทราบสมรบวรกาย | กลทิพยธารา |
ลมพานตระการกุสุมคนธ์ | วิมลบัทมแบะผกา |
หอมหื่นรรื่นรมยสา | ธรทั่วทั้งสระศรี |
ฉมชวนชโลทกตระหลบ | ลอวลอบพระอินทรีย์ |
คือนันทโบกขรณีมี | สุรโลกยกลกัน |
แสนสุขสาภิมตปรี | ดิฤดีเขษมสันต์ |
จวนจวบรวีวรจรัล | รถร่อนรรอนแสง ฯ |
๑๑๏ มนตรีผู้มีสวา | มิภักดีคดีแสดง |
เชอญราชบำราศแขวง | วนเวศวาปี |
พระนำอนงคเนก | กภิเษกมเหษี |
เสด็จดลดำบลคี | ริสรพงงพิศาลสถาน |
เถลองแหล่งถลาสา | ทรบำเทองฤไทยบาน |
เหอรเหมพิมานยาน | รถรัตน์บรรยงก์ทรง |
รงงร้งงยังชื้อฉาย | ชมพูพรายในไพรรหง |
กิ่งค้อมทรน้อมลง | ลบัดบัตรขจิตรขจี |
สบสนธยายาม | พระฮามสร่างศศิศรี |
ถ่องท้องพนาลี | พพร่างแพร้วนภาพราย |
มนตรีก็เตรียบเรียบ | ประเทียบรถแหล่หลาย |
ล้อมราชอาสน์ราย | รเรียงรอบเปนขอบคัน |
พาเหียรให้แวดวง | จตุรงคกงกรร |
สารแสะรันแทนพรรค์ | พิริย์ห้อมสรพร้อมแหน |
ตาริ้วเปนทิวเถกอง | พโพลงเพลิงดูดื่นแดน |
ฆ้องเคาะและเกราะแสน | ศัพทเพรียกทั้งไพรพง |
คุ้มขวงแด่ปวงภัย | อย่ารไวรเวียรองค์ |
สบสัตว์ในดอนดง | ทุกเผ่าพาลจงดาลหนี |
แขไขประภาผ่อง | รเรืองรองในราษตรี |
ดาราจำรัสศรี | ตระศักคัคณาดล |
เสด็จเนาพิจิตรรถ | อลงกฏกาญจน |
เทียมเทพยไพชยนต์ | ทิพยรถสุเรนทร |
ชี้ชวนยุพาพิศ | ทิศท้องทิฆัมพร |
ดาษดารกากร | คือดังแก้วดำเกองงาย |
ชวยชื่นเพยียคน | ธสุคนธ์ขจรจาย |
พานพายุรำพาย | รถเร้าลำเนาไพร |
โทท้าวธเทียมพธม | ภิรมยราชเกวียนไกว |
จวบจวนจำนวนใน | รติเยศยามสาม |
สองแนบนิทราตระกอง | พระกายสองไสยางาม |
เสมอลำลดากาม | ประกิจเกี่ยวผสานสมาน ฯ |
๑๖๏ ปางนั้นหนึ่งมีขุนมาร | เสนอนามกรกาล |
ลจักรยักษ์ขัตติยา | |
ผ่านภพแผ่นภูวธรา | ดลด้าวมหา |
นครนคินทร์ถิ่นสถาน | |
สถิตย์เบื้องบรรพตอุฬาร | เลื่องชื่อคือกาล |
ลกูฎบุรีอภิรมย์ | |
ในเนอนหิมพานต์พนม | แค่ขอบสระสม |
เญศอโนดาดแสดง | |
เมืองมั่งพรั่งพลซรูแซรง | เรี่ยวฤทธิคำแหง |
พหลพหูสังขยา | |
ทวยแทตย์พยุหโยธา | ทุกส่ำเสนา |
คือหมู่อมรมารมี | |
นงโพธภิเษกสวัสดิเทพี | นนทายักษินี |
เปนเอกอนงคบริจาร์ | |
แสนสาวอสุรราชกัญญา | เนืองเนกคณนา |
อำเรออำรุงกรุงมาร | |
เสวอยสวัสดิไอสูรย์ศฤงลาร | คู่ทิพยสถาน |
มาเทียบมาเท่าเทียมถึง | |
คาบหนึ่งจึ่งไท้ธคำนึง | ใคร่ไคลไปถึง |
สำนักนิ์กุเวรุราชา | |
สถิตย์เทพนครสมญา | อาฬกมันทา |
ทำนุกนิ์ทำเนียมเคียมคม | |
บัดเห็จฟ้าฟ่องล่องลม | เวหาศนุกรม |
ก็ลุยุคันธรคิรี | |
ดลด้าววิสาณาธานี | นบเบื้องบทศรี |
ไพศพสุรินทร์ปิ่นสรวง | |
จากเฝ้าท้าวลาคลาคลวง | กับแทตย์ทั้งปวง |
ก็ห่างเรห็จหาวหน | |
กาลจักรจินดาบัดดล | หวังเยี่ยมเยือนยล |
สุยามยักษ์อนุชา | |
ผู้คู่คัพโภทรมารดา | อยู่ยังจักรพา |
ฬเขตรคิรีมีนคร | |
ตริพลางทางข้ามเขจร | พอเผือดภาสกร |
ดำเกองศศิส่องศรี | |
เกือบกาลปัจฉิมราษตรี | ลุตรงพงพี |
ที่ภูธเรศแรมสถาน | |
เหลือบเล่งเพ่งพื้นพสุธาร | เพียบผองบริพาร |
พลานิกรจตุรงค์ | |
ยลสองยุพลักษณอันทรง | ไสเยศบรรยงก์ |
พิมานพิมลเกวียนไกว | |
สถิตท่ามกลางกลาดพลไกร | สงกากินใจ |
ก็จรจรดแผ่นภูมิ์ | |
เห็นนองนาเนกพยูห์ | แน่นอนในผลู |
บพลิกบฟื้นตื่นตน | |
เล็งสองสุริยราชนฤมล | แนบนิทร์สกนธ์ |
ประกิจชชิดอุตมางค์ | |
นาสาสบนุชนวลปราง | ทรวงเบียดบัวนาง |
บรรทะบรรทับนาภี | |
กรแก้วตระกององค์นฤบดี | กรเกศกษัตรีย์ |
ตระกองพระกายกานดา | |
สองพ่างโสพรรณประฏิมา | เมอลม่อยวิญญา |
อยู่แลแลพิศพิศวง | |
ฤๅตรีศูลหัดถ์เหอรลง | เถลองรถแอบองค์ |
อุมาอับสรไสยา | |
ฤๅจอมจักรภุชครุฑพา | หนแนบนิทรา |
บรรโลมพระลักษณลักษมี | |
ฤๅเพ็ชราวุธปาณี | ถนอมทิพยเทพี |
สุชาบรรทมชมพนานต์ | |
ขุนยักษ์ลักเหลือบเล็งลาญ | ใจจอดใจพาล |
พธูบำเทองกามา | |
ฤๅกริ่งสิ่งเวรุอนา | คตหวังกรีฑา |
ภิรมย์ฤดีโดยถวิล | |
ไป่ปองผองพวกพลพฤนท์ | เพื่อเพิ่มกายิน |
เปนเหยื่อเปนแรงฤๅมี | |
บัดโอมอ่านเวทวิธี | บงงนิทรพิรีย์ |
แลราชนเรนทรภรรดา | |
หลับไหลไป่ฟื้นตื่นตา | ด้วยเดชพิทยา |
สยบบสร่างสมประดี | |
ทานพถ่อมถนอมเทพี | บนรัตนมณี |
กนกรถรจนา | |
โอบอุ้มองค์อรรคพนิดา | สมรแอบอุรา |
บำราศบรู้สึกสกนธ์ | |
เหอรแห่งห้องเวหาดล | ไปล่เปลื้องพระมน |
ตรศักดิเดโชชาญ | |
เสื่อมหายคลายเคลิ้มบมินาน | ตระหนักองค์นงพาล |
มาเนาอยู่ในมารมือ | |
ไป่ยลขัตติเยศผู้ฦๅ | ยศเลื่องภพคือ |
มกุฎเกศสวามี | |
หว่าเว้เออาตม์อินทรีย์ | ทรวงสุมโศกี |
กำศรวญสรสรกอสุชล | |
ยักษ์เยื้อนเอื้อนสารเสนอกล | ใดนุชนฤมล |
มาหม่นมาไหม้ใจหมอง | |
เชอญยอดยุพลักษณลำยอง | เยือนมณเฑียรทอง |
บันเทองด้วยทิพยศฤงคาร | |
จักถนอมวรนุชนงคราญ | เปนปิ่นบริพาร |
อนงค์อเนกบริจาร์ | |
สถิตย์เบื้องบรรจฐรณ์โอฬา | ริกร่วมไสยา |
ภิรมย์บรรทมเทียมเขนย | |
จงเจ้าเศร้าสร่างสุขเสบอย | ขุ่นข้อฤๅเคย |
บควรอย่าควรอาดูร | |
เชอญชื่นอื้นพจนมาธูร | อวยอาตมนุกูล |
แด่เรียมผู้เกรียมกรมทรวง | |
หวังสงวนนวลสมรเสมอดวง | แดยิ่งสิ่งปวง |
มาปูนมาเปรียบไป่ปาน | |
ควรเฉลอมภพแผ่นพสุธาร | ขวัญแขวงแหล่งการ |
ลกูฎบุรินทรถิ่นไศล | |
อย่าน้องนองน่านชลไนย | มละโศกาไลย |
แลลืมภรรดาอาวรณ์ | |
ยินยักษ์หนักเทวษอาทร | รันทดท้อถอน |
อสาสฤๅสร่างแสนศัลย์ | |
อกไหม้ใจเจียนจาบัลย์ | อ้าบาปใดทัน |
มาขุกลำเค็ญเข็ญความ | |
จักถ้อเถียงไฉนไป่งาม | ควรงดอดตาม |
แด่แทตย์บรรโลมลาเพ | |
ขอคุณสวาเมศรมเห | ศักดิ์สูงเสมอเม |
รุมาศมากั้งเกศสกนธ์ | |
อย่ายักษ์มลักกรีฑาดล | ด้าวอำเภอพล |
ลการกระกัติกามา | |
แต่ต่ำกล้ำกลายกายา | เร่งร้อนคือกา |
ลอัคนีจี่ทรวง | |
เชอญไท้ทวยเทพย์ทุกคลวง | แหล่งไหล้ไพรหลวง |
แลรังพำนักนิ์รักษา | |
ตนตูผู้ภักดิ์ภรรดา | ซื่อซร้อมสัตยา |
บแปรประจากใจจาง | |
แม้วะม้วยชีวาตมวายวาง | ฤๅบากบาทางค์ |
ธิเบศรบำราศขาดถนอม | |
ขอทูลบทรัชประนอม | มาโนชใจจอม |
จรรโลงดิลกโมลี | |
ทุกชาติทุกชีพยังมี | มละล่วงภพตรี |
แลตราบศิเวศเวียงเสวอย | |
ไป่ปองสองคู่สู่เชอย | ชายชื่นอื่นเสบอย |
บสบสักคาบคราถวิล | |
พลางพาษปะธาราริน | ฤๅจืดใจจิน |
ตนาตระหนักนฤบดี | |
ด้วยเดชสัตย์สิ่งสวามี | ดาลแดอสุรี |
กระอุคือกรานต์ผลาญเผา | |
ฤๅอาจกำโบลปิยุทร์นงเยาว์ | ฤๅอาจอุกเอา |
กระมลยุคลมามือ | |
มึนเกล้าเมาพักตรหนักคือ | คู่ชนชำงือ |
สระทกสระท่าวหนาวกาย | |
รัดร่อนทิฆัมพรพาสาย | สมรล่วงแหล่งพาย |
ลลิ่วลลับเมฆา ฯ |
๑๔๏ ปางปิ่นสุรางค์คณกำนัล | วรสุพรรณโสภา |
เนาในอำนาจผรุษทา | รุณแทตย์จัณฑาลทำ |
เท้งเททุเรรสสังวาศ | ก็ฉกาจฉกรรจ์กรรม |
พรากพลัดขจัดเสนหจำ | จิตรร้างนเรนทร |
แสนโศกสาหัสกำสรด | แลรันทดรันทวยถอน |
ใจเจียรจักเนียรชนมรอน | อุระร่ำรำพรรณพลาง |
อ้าจอมจรรโลงภพธรา | ดลใดพิบากปาง |
ถั่นถั่นมาทันทุกขในทาง | พนพฤกษ์บสึกตน |
พาลภัยพิบัติอุบัทวเปน | แลลำเค็ญณกลางหน |
บำราศนเรศวรยุคล | บทเรศทุราทวา |
เอ็นดูแดภูธรไสยาสน์ | รถอาสน์อลงกา |
ฟื้นองค์บบงวรยุพา | พักตรเพื่อนผธมถนอม |
ทุกข์ท้าวธแทบชนมพิรา | ลยทอดฤไทยทอม |
มนัสเกรียมกระอุอุระรบอม | บมิร้างจะสร่างศัลย์ |
ฤๅทราบนุสนธิ์กลอันยักษ์ | แลมาลักมาลองบรร |
โลมเลียมบเจียมภยอนันต์ | นิรเยศยายี |
จักโพนประพาสพนแสวง | ณดำแหน่งพนาลี |
ทุกเหล่าลำเนารุกขคิรี | คุหาสน์ห้องลหารหา |
ไป่ยลจักดลอดุรนอง | นยนามพุธารา |
ร้อยโศกพิโยคเยาวสุดา | ก็บดับกำเดาดาล |
จักคลาพลาพลนิวัติ | คิริพัชภาราสถาน |
ทูลโทธำรงภพจักราญ | อุรร้าวผผ่าวถวิล |
ถึงตูผู้สู่ทุกขบำราศ | วิบูลยบาทราชินทร์ |
เศร้าซรบสยบพระวรอิน | ทรียสองกษัตรีย์ |
ฤๅคลายบังวายวิตกอา | ทรไท้เทวษทวี |
ใดตนทำงลนฤบดี | ศวรเปลื้องจักเปลื้องครวญ |
เพื่อพูลพิโยคทุกขรันทด | แลกำสรดกำศรวญหวน |
โหยหาธิดาดุรรำจวญ | จิตรร้อนฤๅห่อนวาย |
วานแสนสุราสุรนิกร | อมรเทพยแหล่งหลาย |
คัคณาพลาหกแลพาย | พนพฤกษศีขรี |
ชอมชุมสดับศัพทกระแส | อนุสนธิโศกี |
นำเสนอนราธิปบดี | สุริยศักดิสามไท |
จงทราบที่ทานพอันทำ | กรรมก่อกระลีไภย |
พาน้องผยองนภครรไล | อุดรโดยทิศาดล |
เชอญพระผู้เชษฐมนุชิน | ทรปิ่นประชาชน |
เชี่ยวเชองดำเกองศิลปกล | ประกาศเกรียดิเกร่อนไกร |
ตามเต้าลำเนาพนพิศาล | หิมพานต์พนาไศล |
ลุถิ่นอรินทรจัญไร | รณร้าบราราญ |
รอญแทตย์ทำรุดชนมมลาย | แลจำทายกระมลมาร |
เมื่ออาตม์พินาศนฤพาน | ฤทธิไท้ธเรศตรี |
คืนพาผู้ข้ายุคลบง | กชบาทบดีลี |
ลาแหล่งคิรีพัชบุรี | รมเยศประเวศวงง |
จงวางวิตกดิลกจอม | ภพแผ่นไผททงง |
สองเศร้าบรรเทาทุกขประนงง | นฤโศกเขษมสมร |
ขอสมสำฤทธิ์ฤทยปรา | รภข้าอันอาวรณ์ |
คืนสู่สำนักนิสักนคร | สุขเคยเสวยสวรรค์ |
โศกสารบรรหารเยาวยุพิน | ทรยินเสนาะกรรณ |
กามาสุรารักษอนัน | ตอเนกมวญแมน |
ซร้องโสตสดับศัพทรำพรรณ | ก็กระสันกำสรดแสน |
ปรานีพระนุชประดุจแทน | ทุกขท้าวบรรเทาทรวง |
ทวยเทพยทั่วทิพยพิมาน | ณสถานสถิตย์ปวง |
แปรเปรมเกษมสุขรลวง | จิตรจี่อัคคีศัลย์ ฯ |
๑๙๏ สงสารศรีสุภลักษณเลอศวิลัยพรรณ | ||
ผ่องพักตรเจียรจันทร์ | จำรัส | |
บัดเศร้าเสียศิริพิลาศประดาษดุรพิบัติ | ||
ปางสึงอสุรหัดถ์ | บันดาล | |
เฉกราหูแลมาสู่ประสบประสัยหการ | ||
อาภาอันไพศาล | ไขษย | |
ยักษ์ผยองโพยนแลกระโบนถนอมพนิดไคล | ||
คลาลุยังแหล่งไศล | บุรินทร์ | |
เชอญรางชางควรางคดิเรกรัตนยุพินทร์ | ||
เนาในมณีนิล | พิมาน | |
โอษฐอื้นออกอรรถปดิพัทธเพื่อภิรมยสมาน | ||
ฤๅสมฤดีดาล | อดัก | |
ร้อนเร่าเร้าศริราทุกขาทรทำลัก | ||
เหงื่อโซรมชโลมพักตร | พิกล | |
บัดน่งงลุกบมิสุขมิสบกระมลดล | ||
แดดาลกำเดาทน | เทวษ | |
คลั่งคลุ้มกลุ้มรุมอุระรอุฤลุดงงจิตรเจต | ||
ตนาในพระนเรศ | รำคาญ | |
รักนุชนุชชรักแลหักสวาทลาญ | ||
หมายสมรฤๅมอบสมาน | ไมตรี | |
เจ็บใจใจฤๅบเจียมมาเลียมเสนหตี | ||
ตนตายก็ดูดี | กว่าเปน | |
หวังถนอมหนึ่งนยนาสุดาดังฤๅบเห็น | ||
ขึ้งขุ่นลำเค็ญเคือง | ฤควร | |
อย่าแม่ทุกขทรม่าวรด่าวดุรรำจวญ | ||
เบาศัลย์บรรสานศรวญ | แดเรียม | |
อย่าน้องหมองพักตรสลดรันทดหฤทยเกรียม | ||
ขอคู่ผธมเทียม | พธู | |
เชอญชื่นอื้นอมฤตยรสพจนตู | ||
ตรับโสตฤๅโหตหู | บยิน | |
ไยเยาวเคียดแลกระเหลียดฤเหลือบพระพักตรผิน | ||
ไยมุขมุทินโทษ | ทรรทึง | |
จงสมรสมานมิตรมอบอย่ามานมนัสรึง | ||
รุมเทวษถวิลถึง | ภรรดา | |
ฤๅร้างนางจักนิวัตินิวาสวรสวา | ||
มินทร์มุ่งชิวาวาย | ฤมี | |
วานแม่แปรปดิพัทธร่วมรมยฤดี | ||
แดเผือเพื่อปรานี | ประนอม | |
เห็นอกอาตมสวาทแสวงนุชถนอม | ||
ควรเยาวยินยอม | ประโยชน์ | |
ล้วนสิ่งสรรพคุณาดิเรกนฤโทษ | ||
น้องท้าวจงปราโมทย์ | กระมล | |
ฟงงยักษ์ปลอบก็บปลื้มบลืมทุกขทำงล | ||
ร้อนเร่าอุรารน | ฤโรย | |
ไป่ถ้อถ้อยก็มม่อยมเมอนมุขทรโหย | ||
สองหัดถ์ตระบัดโบย | พระทรวง | |
โศกาอาทรแทบทำลายชนมตวง | ||
เต็มแต่อดูรดวง | ฤไทย | |
เหลือเพียรทานพอันรำพรรณพจนพิไร | ||
สุดแรงแลสุดใจ | จะคราก | |
เหนื่อยเหน็บเจ็บจิตรรันทดก็บทจรจาก | ||
สุดยากพยายาม | บรรโลม | |
สุดสารซ้ำจักพพร่ำเสนอเสนหโทม | ||
มนัสนึกฤหน่ายโฉม | ยุพา ฯ |
๑๑๏ เบื้องบั้นบดีดี | ลกราชภรรดา |
สนิทนิทรไสยา | บมิสร่างมิสึกองค์ |
ตราบเรื่ออรุณเรือง | บรรเทืองโลกนิศกลง |
ไก่ขันกระชั้นดง | ดุเหว่าแว่วสำนานหวาน |
หวาดฟื้นผธมไท | ธิบดินทรภูบาล |
กรเกี่ยวตระกองพาล | พธูคู่ภิเษกสม |
ไป่พ้องพระน้องท้าว | ก็รท่าวฤไทยกรม |
เสร็จสร่างนิทรารมณ์ | ธร่ำไห้พิไรหา |
อ้าแม่ผู้เพ็ญพัก | ตรศักดิ์สวัสดิโสภา |
เจียรจันทรดารา | รจิตรแจ่มจำรัสโพยม |
ไยเยาว์ลำเภาภาคย์ | มาพลัดพรากให้ทรวงโทรม |
ฤๅทราบสมรโทม | มนัสแหนงดำแหน่งไหน |
ห่อนแถลงที่แห่งเหตุ | ยุพเรศอันฟูนไฟ |
ขุ่นข้องคดีใด | ฤด่วนเด็จมโนหนี |
ไตรตรองบพ้องพาน | รำคาญเข็ญลำเค็ญมี |
ไฉนนุชนารี | นิราสร้างบรางควร |
ฤๅใครมาลอบโลม | แลตระโบมพงาสงวน |
ลักถ่อมถนอมนวล | อันแนบนิทรปลิดไป |
จักรู้พธูท้าว | สถิตด้าวสถานใด |
หนหาสุดาไฉน | ฉนี้พี่ก็สุดแสวง |
ใครหนอจักนำสาร | วิมลมาลย์มาแจ้งแจง |
จงทราบนุสนธิ์แสดง | ดำบลน้องสำนักนิ์เนา |
ยากยิ่งสักสิ่งแสน | ฤๅกลัวแกลนที่ทางเทา |
เถื่อนทุเรศทุกเขตรเขา | คูหาสน์ห้วยลหารหา |
ไป่พบขนิษฐ์นาง | บมิร้างจักคืนคลา |
ท่าวถึงชีวาลา | ทำลักหล้มในทมสถล |
เสร็จโศกธส่งงแสน | สุรราชผองพล |
ค้นคว้าพนารญ | สถานถ้ำลำเนาไศล |
เซราะซรอกทุกตรอกเตรอน | พนมเนอนตำแหน่งไพร |
ฤๅพ้องพธูไท | ธด่าวดิ้นถวิลขวัญ |
เร่งรถยาตรา | พิริยพาหโจษจรร |
จรจบจังหวัดอรัญ | คิรีรอบท้งงขอบแขวง |
ไป่ยลวิมลลักษณ | ก็อดักอดูรแสดง |
เฉกเชือดด้วยคมแวง | วหวิ้นหวะอุระราญ |
ยอหัดถเท้งทรวง | รลวงทุกขประปราณ |
ลาลดกำสรดสาร | กำศรวญร่ำรำพรรณหา ฯ |
๑๖๏ อ้าองค์อรนุชนงพงา | บุญเบื้องบุรพา |
อันใดมาดาลสมสมร | |
บาปพู้นเพรงภพใดรอญ | รักร้างห่างจร |
ประจากอุราแรมไกล | |
บัดสุขบัดเศร้าทรวงไฉน | ถั่นทุกข์ขุกภัย |
พิบากพิบัติบีฑา | |
ควรคืนคิรีพัชภารา | ฤๅควรลีลา |
ไป่ลุอลิกแหล่งสถาน | |
ไตรตรองสองข้อชวนการ | ปองป่วยเปนงาร |
บงามบงำคำหยัน | |
หนึ่งนุชสุดเสมอชีวัน | ฤๅอาจเกียจกรร |
กระลีกระลำภรภัย | |
เสียสูญศุภลักษณ์วิไลย | เลงพักตร์ภูวไนย |
ท้งงสี่สมเด็จใดดี | |
ดูหน้าคณาเนกพิรีย์ | ทั่วเทศธานี |
อุภัยพิภพเยียไฉน | |
ควรเต้าตามองค์อรไทย | เยียวยากเยียใด |
บครั่นบคร้ามความเข็ญ | |
แม้วม้วยด้วยทุกข์ลำเค็ญ | เถกองเกียรติกว่าเปน |
ฤๅหย่อนพระยศยินขจร | |
ไป่พานพธูทิพย์เทียมสมร | สองสักะนคร |
จักคืนจักคลายอย่าหวัง | |
ฤๅเร่อมรำพึงถึงวงง | หน้านึกตฤกหลัง |
นิวัตินิวาสขาดถวิล | |
บัดส่งมุขมาตยบดินทร์ | เทียบทวยพลพฤนท์ |
สพรักพิริยมหิมา | |
เตรียมตั้งโชมโรมราชา | ชุมทัพพลับพลา |
แลร้งงยงงฝ่งงสระสนาน | |
จักผ้ายผองพวกบริวาร | สืบเสาะแสวงพาล |
พธูในเถื่อนทุรคม | |
ยากยิ่งสิ่งทุกข์รันทม | ทั่วสูฤๅสม |
มโนนุสรสบหมาย | |
แต่ตูผู้เลอศฦๅชาย | ชอบเต้าติดสาย |
สมรเสมอชนมาน | |
โดยฉับฤๅนับหึงกาล | ห่อนรู้กี่วาร |
จักกลับบกลับกลไฉน | |
จงเขือคอยท่าอย่าไคล | คืนสู่เวียงไชย |
ท้งงสองสมเด็จนฤบดี | |
ยินสารอดิศวรสวามี | จึ่งมุขมนตรี |
ก็ขานพระสาสน์สอสนอง | |
ไป่คล้องคลองบุรพลบอง | รีตราชฤๅปอง |
ดงงนี้แลมีแต่ปาง | |
เสด็จเดียวเปลี่ยวแสนเสนางค์ | ในแถวเถื่อนทาง |
บควรอย่าควรบัณฑูร | |
มวญหมู่ผู้ข้าบทมูล | ไป่ละอดิสูริย์ |
อันเอพระองค์ดงเดอร | |
ควรคู่ยุคลบาทดำเนอร | ทั่วท้งงไทเถมอล |
ทำนุกธิเบศบริบาล | |
ยินอรรถบัดอื้นโองการ | อย่าผองเป็นภาร |
แลพร้อมทำงลหนหา | |
แต่ตูสู้เสาะพนิดา | เดียวโดยจินตนา |
บนานจักพบสบประสงค์ | |
เสร็จสารท่านอ่าวรองค์ | วิภูษนบรรจง |
บรรเจิดพิจิตร์อาภรณ์ | |
ทรงขรรคาวุธขวากร | หัดถ์ซร้ายทายศร |
สมรรถเสมอรามา | |
เสด็จจากชุมนุมเนกพลา | โทนทุเรศมรรคา |
แต่เดียวผู้ใดไป่ยล | |
ข้ามแคว้นแดนด้าวพนสณฑ์ | ศีขรินทรอรญ |
ดิเรกด้วยรุกข์สูงไสว | |
พระครวญถึงอรรคอรไทย | พลางพิศพฤกษ์ไพร |
รำพรรณพิลาปอาบศัลย์ ฯ |
๑๔๏ แลหลากพิโดรดรุณเรียง | รัฐยาวนารัญ |
กิ่งกวัดกระหย่อนคือกรอัน | อรเกี้ยวตระกององค์ |
เฌอปรางเช่นปรางกนิษฐนวล | รำจวญใจอาไลยหลง |
ขานางคือคู่อุรุอนงค์ | นุชนาฎดำเนอรคลา |
ชงโคพรรลอกลักษณยล | เยาวยุคลชงฆา |
สลาลิงประเลหกลสลา | สมรเจียนบรรจงถวาย |
ไม้เกษเหมือนเกศอรอันเกล้า | รสเร้าลอบอาย |
ช้องนางหนึ่งช้องพนิดสยาย | สุวคนธหอมหวล |
โสกสมด้วยโศกฤทัยเรียม | อันกรมเกรียมกำสรวญครวญ |
สลัดไดฉันใดพระนุชนวล | มาสลัดเสนหหนี |
รักน้องก็พ้องกับรุกขรัก | ตระหนักนามทุมามี |
ตูมเฌอเสมอดงงหัดถตี | อุรตูมแลฟูมศัลย์ |
อบเชยเช่นองค์เยาวอันอบ | ตระลบฟุ้งจรุงคันธ์ |
เดื่อปล้องดงงปล้องบวรกัณ | ฐกนิษฐ์ยังติดตา |
ซ่อนกลิ่นคือกลิ่นสมรซ่อน | ขจรทราบในนาสา |
ตาดแมกเหมือนตาดสุรสุดา | รัตนซ้อนสไบทรง |
สละสล้างคืออย่างนุชสละ | แลไปล่ปละพี่เอองค์ |
เล็บนางคือหนึ่งนขอนง | คอันกรีดเมื่อกรายกร |
สวาทนางก็พางพฤกษสวาท | บมิขาดคำนึงสมร |
รกำใจที่จากพนิดจร | คือระกำระกะหนาม |
นมสวรรค์ดงงถันทิพยบง | กชบรรจงบรรเจอดกาม |
พรรลอกอันออกอัคนินาม | คือเพลองราครรุมแด |
สายหยุดแลหยุดสุคนธวาย | เวลาสายก็ปรวนแปร |
เสนหนุชฤๅหยุดเสนหแห | บมิห่างมิหายถวิล |
สุกกรมจักรกรมสุขบสม | ทุกขกรมเปนอาจิณ |
นางแย้มหนึ่งแย้มเยาวยุพิน | ทรแย้มเมื่อยามศรวล |
กระทุ่มเทียมพี่เท้งกรกระทุ่ม | อุระรุ่มรำจวญครวญ |
ต้องเต้าประเล้าพระอรอวล | ประเลหต้องพิโดรดง |
พิศพรรณ์เพยียรุกขดิเรก | อเนกในพนารหง |
ช่อชูพบูบุษปทรง | เสาวรพยเรณูขจร |
เผด็จผลตระกลรัสตระการ | ก็อุฬารสระล่มสลอน |
ยอดโยนลันโทนกลคือกร | อันไกวกวักแลทักถาม |
เสด็จโทนทุราคมอรญ | แต่เดียวตนบไต่ตาม |
ข้ามเขาลำเนาพนรนาม | ศัพทสุโนคอาเกียรณ์ ฯ |
๑๑๏ เล็งเหล่าพิหคชาติ | ก็รดาษดูดื่นเดียร |
บินร่อนวว่อนเวียน | ววู่จู่จับพฤกษา |
จากพรากเพียงพรากน้อง | ฤๅพานพ้องยุพาพงา |
ไก่แก้วหนึ่งแก้วตา | บำราศรักอดักทรวง |
นางนวลนึกนวลปราง | บร้างสบสมรดวง |
นานช้าจักคลาคลวง | คือรงงนานบรรหารนาม |
แขกเต้าเต้าแขกนุช | ก็แสนสุดจักเสาะตาม |
พิราบพิลาปความ | ทุกขคู่กับตูไฉน |
แสรกสารสำนานเร้า | เร่งแสรกเศร้าฤไทยใน |
นกออกนึกออกไพร | พนพฤกษเดียวเดอร |
ดอกบัวดงงบัวทอง | ประคองหัดถ์สำผัสเพลอน |
ชมพูพิหคเมอล | คือชมพูพัสตราสุดา |
นางแอ่นนึกแอ่นแอบ | อุรแนบในกรีฑา |
สร้องทองทิชาปรา | กฎสร้อยพธูเทียม |
เท้งทูตทูตเท้งข่าว | องค์อ่อนท้าวให้กรมเกรียม |
ขวานคว้านอุราเรียม | คือแขวกขวานก็ปานกัน |
ขมิ้นเขม้นหมาย | เหลืองเล่ห์กายสุดาจันทร์ |
กวักกรตระอรขวัญ | กรกวักปักษีมี |
รวังไพรฤๅไป่รวัง | อริยังมายายี |
ลักดวงชิวีลี | ลยร้างรวังไฉน |
กระแวนกระเวนโพยม | สืบเสาะโฉมหนใดไคล |
โคกม้าคือม้าไว | วว่องล่องเวหาหา |
สาลิกาอย่าเพ้อพลอด | บรรยายยอดยุพาพงา |
จงรู้ผู้ใดพา | พระนุชพรากไปจากทรวง |
สัตวากูวานพร้อง | ขานข่าวน้องอย่าเลียมลวง |
จริงแจ้งดำแหน่งคลวง | อมิตรไหนจะไต่ตาม |
โนรีอย่าพรางพรอก | เอาบุญบอกยุบลถาม |
ถิ่นทิศพนิดทราม | สวาทเต้าลำเนาแสวง |
พญาลอล่อลอล่อง | ลุแห่งห้องพระเพื่อนแพง |
เชิญนำสำนักนิ์แสดง | สุดาด้วยเอ็นดูตู |
ไก่ฟ้าเฟ็ดฟ้าฟ่อง | วานสูฟ้องศัตรูกู |
ตนใครเป็นไพรู | รงงริร้ายฤๅอายกรรม |
เค้าโมงควรโมงหมาย | โมงใดสายสมรบำ |
ราศรักใครชักนำ | กนิษฐ์ร้างทุราทวา |
เค้ากู่ช่วยกู่ก้อง | สำเนียงร้องทุกหนหา |
เรียกเร้าลำเภาพา | ลพธูมาสู่สม |
แลลางเล่ห์ลางหลาก | เยาวพรากที่เทียมผทม |
ไปดัดนิทรารมณ์ | ฤๅด่วนเด็จเสน่ห์หนี |
พระพิศพิหคพลาง | คำนึงนางรำพรรณพี |
ไรร่ำกำสรดทวี | ทุกข์เทวษบวายถวิล |
ใครหนอมาลอบลัก | อรอรรคนารินทร์ |
ห่อนแจ้งประจักษ์จิน | ตนาแหนงตำแหน่งตาม |
ฤๅพระพฤศภอาส | นประพาสพนาราม |
พาแก้วผกากาม | รเห็จแห่งหิรัญคิรี |
ฤๅไท้สฤษดิรักษ์ | ธำรงจักรปาณี |
นำน้องครไลยลี | ยังหนห้วงเขษียรสินธุ์ |
ฤๅพฤกษเทพา | คงคาเขตรศีขรินทร์ |
โอบอุ้มเอาเทพินทร์ | ผยองห้องพิมานสถาน |
ฤๅพิทยาธร | กินรนาครากษสธาร |
ทานพมาพบพาน | แลฉกโฉมไปโลมนวล |
ฤๅหนึ่งสุบรรณบิน | บนเมฆินกูคิดควร |
ลักองค์พอูลอวร | คือกากีคดีปาง |
ฤๅแมนในกามา | ท้งงหกฟ้าคนึงขนาง |
ลอบถ่อมถนอมนาง | ประลาตเลออำเภอพโยม |
ฤๅเพชราพุธ | มานำนุชไปแนบโฉม |
ร้างเรียมลำเลียมโลม | คระไลยล่วงยังสรวงสึง |
ฤๅหงส์พิหคอาสน์ | กมลาสนภอพึง |
ฌานชมภิรมย์รึง | รสราคบร้างควร |
คิดผู้ริปูปอง | จำนองกรรมให้รำจวญ |
คือใครกูใคร่ครวญ | บมิแจ้งประจักษ์ตน |
จักเต้าจักตามติด | ก็สุดกิจกังวลขวน |
แถวเถื่อนทิศาดล | สถลด้าวแห่งใดไคล |
เชอญแสนสุรารักษ์ | พิทักษ์ถิ่นสถานไพร |
แนะนำวนาไลย | ลำเนานางอย่าห่างหา |
จงพ้องพธูไท | ดำแหน่งในมรรคาคลา |
โดยดงงจินดาปรา | รภสมอารมณ์ประสงค์ |
โศกสารบรรหารพร้อง | วังเวงท้องวิถีดง |
ทวยเทพยดาลทรง | สดับเศร้ากำเดาทรวง |
ลาลดสลดพักตร์ | ก็อดักอดูรดวง |
แดลาญรลุงรลวง | ประเลหหล้มประไลยชนม์ |
เยือกเย็นสยบเยียบ | สงัดเงียบท้งงไพรสณฑ์ |
พฤกษาบติงตน | กลเฌอในฉากฉัน |
ลมแล้งบแกว่งไกว | ทุกเหล่าไหล้ลดาวัลย์ |
สบสัตวโจษจรร | ศัพทเซียบสำนานขาน |
ทั่วทวยทิชากร | บราร่อนในคัคณานต์ |
แสนส่ำมฤคพาฬ | ฤๅเล็มล่าภักษาแสวง |
เนืองนกพิหคชาติ | จตุบาทซรูแซรง |
ทรวงร้าวรด้าวแสดง | อดูรด้วยนฤบดี ฯ |
๑๙๏ ท้าวเสวอยทุกขพิลาปแลอาบสุชลตี | ||
อกอาทรทวี | เทวษ | |
โหยไห้หาพนิดาบดลกมลเจต | ||
ตนาในพระนเรศร์ | ฤลุ | |
โอ้อกอาตมประสบแลพบภยริปุ | ||
ก่อกรรมกระอุทุกข์ | รันทด | |
ลอบลักอรรคพธูยังตูจิตรกำสรด | ||
ทรวงเศร้าสลดหล้ม | ฤไทย | |
เหลือล้นพ้นที่จะพร่ำแลร่ำพจนพิไร | ||
คือใครเอ็นดูบ้าง | บมี | |
แสนโศกพิโยคยุพเรศผู้ร่วมรมยปรี | ||
ดาดงงชิวีวาย | วินาศ | |
ร้างรักร้างเยาวราชร้างสังรสวาส | ||
ร้างสุขศิริไสยาสน์ | บรรยงก์ | |
นอนไพรนอนพฤกษฉายรคายศริรองค์ | ||
นอนดินในแดนดง | ประดาษ | |
พูลพฤกษมูลผลพูลบมานมธุรชาติ | ||
โอชาก็เฝื่อนฝาด | พิกล | |
สูญศักดิสูญยศสูญสุรานิกรพล | ||
เดียวไต่แต่เดียวตน | อดัก | |
ไร้รถไร้หัยไร้กาเรนทรสรพรัก | ||
สรพราศพฤนทบริรักษ์ | ฤมี | |
ไร้เกวียนกาญจนยานสินธพแลสี | ||
พิกากเรณุหัสดี | ดำรง | |
ลำโบยบาทบำราศฉลองบทอันทรง | ||
เฉกชาติหินพงศ์ | บปาน | |
ยามไร้ไคลพนสัณฑบัณฐกกันดาร | ||
แสนทุกข์ในเถื่อนสถาน | ทุรา | |
หวังแสวงน้องบมิพ้องมิพบพักตร์ยุพา | ||
แสวงหาก็สุดหา | ฤเห็น ฯ |
๑๖๏ ท้าวเสวอยเทวษล้ำลำเค็ญ | เคืองข้องความเข็ญ |
บรู้กี่โศกแสนศัลย์ | |
พลางโพนพนาเวศอรัญ | หลายค่ำคืนวัน |
แลโดยอุดรแดนสถล | |
เพื่อพระไพรพฤกษ์ดาลดล | แด่ไท้ทำงล |
จักสมสำฤทธิจินดา | |
ลุแหล่งอาศรมสิทธา | ธฤกคุณมหา |
นุภาพเชี่ยวชาญพรต | |
ทรงนามนรเชษฐดาบส | เลื่องชื่อฦายศ |
ยรรยงคือองค์ศุลี | |
พูลเพ่อมเนกขัมบารมี | บัญจกพิธี |
อภิญภิยโยโอฬาร | |
อัษฎาสมาบัติเบญจฌาน | เชี่ยวพิทยาญาณ |
ประเสริฐในศิลป์สบสกล | |
บงเบื้องบรรณศาลมณฑล | โสภาคย์พิมล |
คือแมนสฤษดิรงงสรรค์ | |
ลานล่งเล็งหลากอัศจรรย์ | เจียรแว่นสุวรรณ |
สอ้านสอาดกวาดเตียน | |
เรียงรุ่นตรุณรุกข์อาเกียรณ์ | เล่ห์ล้ำลำเทียน |
สรล้างสรล้ายหลายพรรณ์ | |
ฉายชื้อชรอื้ออับสุริยัน | ร่มรื่นอรัญ |
รรวยรำเพยพายพาน | |
เสมอมิสกวันโนทยาน | ถิ่นเทพสำราญ |
ภิรมย์ในไตรตรึงศา | |
แลแหล่งศิวาศรมศาลา | เทียบเทวสภา |
พิจิตรจำรัสอร่ามเรือง | |
ช่อฟ้าชวนฟ้าชำเลือง | โลมโลกย์บเปลือง |
ฤไทยบำเทองทฤษดี | |
หางหงษ์เล่ห์หงษ์เหอรลี | ลาล่องเมฆี |
คคว้างในกลางหาวหน | |
บันเขบ็จบราลีเถลองบน | ครีบครุฑดำกล |
ดำเกองด้วยแก้วแกมกาญจน์ | |
มุขลดรบดบัญชรทวาร | เสาโสมประพาฬ |
พิฑุริย์รดับสรับสรรพ์ | |
สบสิ่งโสภิตพิศพรร | โณภาสเพียงจันทร์ |
พิมานมาเลื่อนลงไผท | |
พระเพ่งเน่งนึกตฤกไตร | รอยนักพรตไพร |
จักสึงสำนึงในสถาน | |
ควรเข้าเคารพย์บทมาลย์ | ถามเหตุนงพาล |
จักแจ้งดำบลหนหา | |
ตริพลางทางไท้ไคลคลา | ดลด้าวสิทธา |
ธิวาสวิหารท่านสถิตย์ | |
เห็นพระผู้รุ่งเรื่องฤทธิ | เดโชชาญชิต |
แด่เนืองวิวรณ์เบ็ญจา | |
ทรงสงบเสงี่ยมงามอิริยา | บถเบื่อกามา |
กระมลภิรมย์ชมฌาน | |
เยื้องยอบนอบนบสโมธาน | ทศางคุลิสักการ |
คือทีปธูปสุวคนธ์ | |
โผอนอรรคอุตมางคสกนธ์ | บวงบาทาดล |
ก็ขานบัณฑูรทักถาม | |
อ้าพระเอาป่งเปนคาม | หลายขวบพยายาม |
พิโยคพยาธิเยียไฉน | |
สิ่งทุกข์ขุกข้องหมองใจ | เคืองข้อก่อภัย |
บแผ้วบพานพาธา | |
เสาะแสวงแห่งมูลผลา | ผลพฤกษ์โภชา |
ภอชีพอำรุงฤๅแคลน | |
เหลือบยุงบุ้งทากต่อแตน | เรือดไรในแดน |
พนานต์ลำเนาเบาเบียฬ | |
นานาทิฆาโคตรอาเกียรณ์ | กลางไพรไป่เวียน |
วิบัติบีฑาการ | |
สบสัตว์จัตุบทเผ่าพาล | ฤๅจองจัณฑาล |
รันทำประทุษฐ์โทษา | |
เสวยสวัสดิวิหารภาวนา | สุขพรหมจรรยา |
คือเยี่ยงพระยัติโยคี | |
ทรงเสลขเล่ห์องค์อารีย์ | รงงป่าเปนชี |
กี่ชั่วพรรษาฉ่าสาย | |
ยินสารท่านถ้ออภิปราย | อ้าดูรภนาย |
ผู้หนุ่มพนัสสัญจร | |
เขือถามความข้ออาทร | ทุกพรรค์อันดร |
รธานฤๅพานเผอนภัย | |
แต่ตูสู่พรตสึงไพร | นับนานกาลไกล |
กำหนดทิพาราตรี | |
เหลือหลายหมายมากปางปี | ไป่รู้ราคี |
รำคาญฤๅข้องเคืองสกนธ์ | |
เขือคลาว้าเว้เอตน | ใดโดยเหตุผล |
ประสงค์แสวงแห่งหา | |
พงศ์เผ่าเหล่าแหล่งนครา | ใดสูสมญา |
อย่าอำจงอื้อสัตย์แสดง | |
สดับสารท่านซั้นสารแถลง | ข้าพระจักแจง |
คดีแต่จริงสิ่งเสนอ | |
ตนตูผู้หน่อไทเธอ | เถลองภพอำเภอ |
อลิกพิศาลสิมา | |
ทรงนามสรรพสิทธิกษัตรา | เขยขุนขัตติยา |
อุศภสมเด็จนฤบดี | |
ผ่านแผ่นคิรีพัชธานี | ผ่ายผองพิรีย์ |
ดิเรกพยุห์สังขยา | |
นำองค์นงโพธพนิดา | หวังไหว้บาทา |
ธิราชชนกชนนี | |
แรมร้งงฝ่งงสินธุวาปี | ป่งพู้นอันมี |
มัคคันตเรศรัถยา | |
ข้อยคูดนูแนบนิทรา | รมย์ร่วมรถพา |
หนห่อนจักสึกสมประดี | |
ฟื้นกายฝ่ายปัจฉิมราษตรี | หายบเห็นเทพี |
ผู้เพื่อนผทมสมสอง | |
เสาะหาสุดหาเหลือปอง | ไป่แจ้งแห่งคลอง |
ครรไลยลำเภาเยาวมาลย์ | |
ขอพระพึงเพ่งเล็งญาณ | ยลนุชนงพาล |
พธูสถิตย์ทิศใด | |
ดาบสยินพจนภูวไนย | เน่งนึกตฤกไตร |
ก็ส่องจักษุเสมอแมน | |
เห็นยอดยุพเยาว์เนาแดน | มือมารดาลแสน |
สลดรันทดทรวงศัลย์ | |
พักตรไหม้ใจจี่จาบัลย์ | เพื่อแทตย์อาธรรม์ |
จัณฑาลประทุษฐ์ลาเภ | |
หวังร่วมภิรมยรสกาเม | มิจฉมุ่งจักเส |
วนะอาคระครันครา | |
ไป่ลุโลภจิตรจินดา | ด้วยเดชสัตย์สวา |
มิภักดิยุพินทร์ภิญโญ | |
บัดดาบสบอกอรรถโอ | รสราชมโน |
นุสรจะสละสงกา | |
หนึ่งยักษ์ลักโฉมชายา | เหอรห้องเมฆา |
ครรไลยยังแหล่งศีขรินทร์ | |
เมืองมารกาฬกูฎธานินทร์ | ทิศเหนือนัคินทร์ |
อำเภอพระหาหิมวันต์ | |
สมญากาลจักรใจฉกรรจ์ | เถกองเดชอนันต์ |
อเนกอสูรแสนยา | |
งารสูกูเอื้อเอาภา | รร่วมเจตนา |
จำนงจักเสร็จสมหมาย | |
ฟังพระนักพรตภิปราย | ทุกข์ท้าวบงงวาย |
ก็วอนสิทธาปราณี | |
ขอพึ่งบาทเจ้าจอมชี | ชูช่วยชีวี |
ผู้ข้าอดักแดดาล | |
ยินพร้องสนองพร่ำคำหวาน | อย่ายุพกุมาร |
กระมลลำเค็ญขุ่นขวน | |
จักอวยอิทธิเดโชพล | เพ่อมศักดาดล |
ชเยศแด่ยักษ์พาธา | |
สฤษดิราชดุรงค์ฤทธิวรวา | หนะศรศัสตรา |
นุภาพพิบัติรำบาญ | |
เหอรแห่งอนิลเขตรคัคณานต์ | มล้างเหล่ามวญมาร |
รนับรนาดขาดเศียร | |
เชอญโฉมสมรพรากจากเจียร | จรคืนมณเฑียร |
ธำรงภิเษกสวรรยา | |
เสวอยไอสุริยสองนครา | รมเยศมหา |
พิภพสุขสมบูรณ์ ฯ |
๑๒๏ กษณนาถนักสิท | ธิสฤษดิ์วรกูณฑ์ |
อัคนิโหติจำรูญ | ก็จำรัสยัชชุการย์ |
วรโชติประภา | วรอาภอุฬาร |
ธก็โอมอิทธิสาร | ศิวเวทวิธี |
กลเกอดวรกัณ | ฐกเศวตอินทรีย์ |
วิยมุญชเกสรี | ศิรกากก็ปรา |
กฏกุกกุฏบาท | อภิลาศอุฬา |
ริกรัตนอัสสา | ภรณทิพยก็ทรง |
วรแสงศรสิท | ธิมหิทธิยรรยง |
เจียรจาปธำรง | กรกฤษณจักรี |
ก็สฤษดิในกอง | คณกาษฐอัคคี |
นรเชษฐมุนี | ธอำนวยนฤบดินทร์ |
ยุพราชจงทรง | อภิมงคลสิน |
ธพเหอรแห่งอนิล | บถเทอดธนุกร |
ธจงโรมอริราช | มรณาศในสมร |
สิทธิอวยวรพร | พิษณุเวทภิปราย ฯ |
๑๔๏ หน่อไท้ธิเบศรนเรน | ทรทรงสดับสาย |
สาราพระดาบสบรรยาย | วรวากยวาที |
โอนอรรคมกุฎอุตมาง | ควรางคโมลี |
เฉลอมบาทวิบุลย์คุณมุนี | ก็ประนตประนมกร |
รับแสงศราฤทธิประกาศ | ดุรงค์ราชอันอาจจร |
ฉลองล่องในท้องทิศอัมพร | คือดังพายุหาวหน |
เรียนเวทวิเศษวิสิทธิสา | ธุมหามหิทธิ์มนต์ |
ฉมวยมล้างประภาพพิพิธพล | บรปักษลาญปาน |
สนองพจนภาษิตสิทธา | ธิกเชี่ยวตระบะฌาน |
ขอข้าสำฤทธิประสิทธิสาร | ธประสาทประสงค์สม |
เสร็จไท้บำบวงบทรพิน | ทุมุนินทโรดม |
เบญจางค์ทศางคุลีประนม | กรนบเคารพไตร |
พลางทำประทักษิณนักสิทธิ์ | ผู้เรืองฤทธิ์ดำเกองไกร |
กรานกราบจนตราบทัศนวิไสย | ก็ทรงแสะรเห็จหาว |
เหอรห้องวิหาดลโพยม | ดุจโน้มเอาเดือนดาว |
โดยอุตราภิมุขสราว | สินธพพาหนผาดผยอง |
เฉวียงหัดถ์กระวัดวรธนู | ศรน้าวดำเลองประลอง |
ขวาขรรค์กระสันกรจำนอง | จำนงหมั้นจะบั่นมาร |
คว้างคว้างในหว่างนภพลา | หกห่อนจักหึงกาล |
ถั่นถึงพระหาพระหิมพานต์ | ภพแทตยธานี |
ยลยอดพิมานพิมลไพ | ฑุริยรัตนรัศมี |
อภาสผสานศศิรพี | พรรณแพร้วอัมพรพร |
มณฑลมณเฑียรทิพยนิล | ลมณีจำรัสฉาย |
ชัชวาลย์ประพาฬพิเชียรพราย | บัทมราชจำรูญเรือง |
ปราการประกิตวิจิตรกาญ | จนพิศศาลสิมาเมือง |
โดรณดำกลกนกเนือง | นพรัตน์ประภัศร |
ป้อมไต้สรล้ายกลคือเขตร | ศิขเรศสรลมสรลอน |
เย่ายุทธ์ทำรุทธ์พิริยบร | ปักษป่วยจักปองผจญ |
เตรียมตรีทิวังควรสุลา | ลยดาวดึงศกล |
แสนเขษมสุขารมยอนน | ตอเนกคณนา |
พระพูลพิโรธฤทัยโดย | ทุษฐแทตยพาธา |
ลอบลักพระอรรคอรสา | หัสเหตุประไสยหหาญ |
ไป่แผกคดีอดุรพ้อง | แลมาจองจัณฑาลพาล |
ควรเข่นพิฆาฎชนมมาร | มรณันดรายกาย |
เสร็จตริตระบัดขัติยนรา | ธิปราชฦๅสาย |
รีบรัดกัณฐัศวจำทาย | กรเทอดธนูขรรค์ |
เห็จแห่งทิฆัมพรพระลาน | พลมารคั่งคัล |
เฟื้อมเฝ้าผู้เผ่าพิภพอรร | คอิศวรอสูรแสน |
ซั้นสารบรรหารพจนประกาศ | นฤนาททั้งดินแดน |
เหวอยแทตย์อันทารุณบแกลน | กรรมก่อกระลีไภย |
ฉกองค์อนงค์นุชพธู | สมรคู่ชีวาไลย |
ปองโทษประโยชน์เพื่อยศใด | แลมาดาลจัณฑาลทำ |
เร่งยอมนุญาตเยาวฉบัด | จงอย่าขัดอย่าแขงคำ |
ชีพเขือจักเหลือศิริรประจำ | บประจากสกนธ์กาย |
แม้วมึงยังมานะทฤษฐิ | จิตรริณรงค์หมาย |
ฉับฉับบพรับจักษุจะวาย | ชีววอดฤๅปลอดเปน ฯ |
๑๑๏ ยินพจน์ผรุสทา | รุณเรื่องรำคาญเข็ญ |
แทตย์ท้าวธลำเค็ญ | กระมลไหม้คือไฟฟอน |
เงยพักตร์ชำลักเล็ง | อัมพรเพ่งอเรนทร |
ยลราชดัสกร | นรรูปเอี่ยมองค์ |
ครองขัตติยาเพศ | สุรเดชยิ่งยง |
ขรรค์ชูธนูทรง | ดุรงค์พาหนแผ่นผยอง |
เกรี้ยวกราดตระหวาดเสียง | สำเนียงหนึ่งเมฆาคนอง |
อย่าเขืออย่าขู่ปอง | ปัจนึกคคึกขาน |
ไป่เกรงประภาพพล | ทำงลเงื่อนรำบาญงาร |
ดสูบหลาบลาญ | แลวอนหวังชีวาวาย |
รักนางบร้างรัก | ชีพิตจักมาโหงหาย |
หวังเมียฤๅเสียดาย | ชนมายุเยียไฉน |
ตระบัดให้ทุ่มเท้ง | เภรีเร่งสรเทือนไผท |
เทียบแสนสกลไกร | นิกรเกรอกกุลาหล |
สรบสรรพศัสตรา | วุธเถือกทิศากล |
สรพราศพิรียพล | จตุรพรรคหนั่นหนา ฯ |
๑๖๏ เตรียบเรียบเทียบแสนเสนา | อสุรอาสา |
ชำนิชำนาญราญรงค์ | |
เงื้อง้าวน้าวศรแผลงผลง | กุทัณฑ์ทวนธง |
คทาแลตาวโตมร | |
โล่ห์ดั้งเขนมาศถนัดกร | โผนเผ่นอัมพร |
แลต่างสำแดงเดชา | |
ต่างตนต่างแปรรูปา | เปนกากภาษา |
อเนกภาพพรรลาย | |
ต่างขี่สารแสะหลากหลาย | โลโตโคควาย |
กระทอกระทิงสิงคสีห์ | |
หมีหมูมฤคจามรี | โรหิตทิปี |
พยัคฆขัคศฤงคาล | |
ส่วนองค์อดิศวรขุนมาร | เถลองไกรสรยาน |
ผยองยังห้องหาวหน | |
ทรงศรศักดิเดโชพล | ผ้ายผองพลผจญ |
ประจนพระจอมจักรพาฬ | |
พระแผลงแสงศรรอญราญ | ทวยแทตย์แหลกลาญ |
ประไลยประลาตขาดขวัญ | |
หัวหวิ้นสินบาทย่อยยรร | หั่นกายหายกัณ |
ฐกรกระจัดพลัดตน | |
ตกเกลื่อนกลางเวหาดล | ด้วยฤทธานล |
ธนูนเรนทร์รงงผลาญ | |
ขุนยักษ์ลยักษ์บริพาร | ตากเต็มพสุธาร |
บรู้กี่โกฏิก่ายกาย | |
คั่งแค้นแสนเคียดเคืองรคาย | สองหัดถ์ททาย |
มหามหิทธิศรแสลง | |
โน้มน้าวท้าวแทตย์สำแดง | เดโชผลงแผลง |
เปนเพลองพโพลงเวหาส | |
พระแผลงศรศักดิ์อำนาจ | เปนพรรษาหยาด |
แลหลั่งถถั่งเทธาร | |
ดับเพลองเรองโรจคัคณานต์ | ด้วยฤทธิ์นฤบาล |
พิเศษศิลปประลอง | |
กาลจักรแผลงเปนปืนนอง | เนืองเนกในคลอง |
มารุตสุดสังขยา | |
พระแผลงเปนพายุพัดพา | เพอกผองศัสตรา |
รส่ายรส่ำสูญศร | |
ยักษ์ยิงเป็นนาคนิกร | กลากลาดอัมพร |
อเนกอนันต์หนั่นหนา | |
ยักษ์ยิงเปนราชหริพา | หนฉกนาคา |
ขจัดบำบัดบังวาย | |
ยักษ์แผลงเปนแหล่งไศลหลาย | เหลือหลากเรียงราย |
จักทับจักทุ่มเอาองค์ | |
พระแผลงแย้งยุทธ์ศรทรง | เปนเทพย์ทัณฑ์ลง |
ทำลายทำลักภูผา | |
ยักษ์สาดศรเปนไอยรา | เสื้องเสยสองงา |
แลแหงนประแปร้นปรบกรรณ | |
พระสาดศรศักดิ์สามรรถ์ | เปนสีหโจมประจัน |
กเรนทร์รเนนพสุธาร | |
ยักษ์ยิงปืนเปนอันธการ | จตุรงค์บันดาล |
บดูตระหนักไนยนา | |
พระยิงปืนเปนจันทรา | โอภาสอาภา |
พิโรจน์จำรัสรัศมี | |
ตกต้องตัดกายินทรีย์ | สินศออสุรี |
ศิโรตม์รด้าวดินแดน | |
เกิดกลายกายอื่นหมื่นแสน | กลากลาดบมิแกลน |
ก็เกลื่อนเข้ากลุ้มรุมรบ | |
พระแผลงศรสิทธิท่าวทบ | มวญมารกาลสยบ |
สยอนด้วยศรสังหาร | |
ห่อนมอดม้วยมุดสุดปราณ | คืนขันธ์บันดาล |
ดิเรกรูปอสุรินทร์ | |
ร้อยครั้งตั้งต่อนฤบดินทร์ | ดื่นดากายิน |
บสิ้นบสูญวิญญาณ | |
บัดไท้ไขอาคมขาน | ถอดเทจิตรมาร |
มาเนาในเนอนศีขรี | |
กายโกฎิโหดร่างฤๅมี | เออาตม์อินทรีย์ |
สยบยังท้องพสุธา | |
คือค่นขุนเขาหิมวา | เวรัมภวาตา |
มาพัดมาเพอกพกพงง | |
ท้าวทักท้าวแทตย์โดยหวัง | เหวอยยักษายัง |
จักต่อบต่อตูไฉน | |
จงแจ้งแห่งเหตุจริงใจ | เขือคิดกลใด |
อย่าอำจงออกคำขาน | |
อ้าพระผู้เดโชชาญ | เชอญไท้ธทาน |
ชีพิตผู้ข้อยถ่อยทำ | |
มละโลภโลมภกามกระลำ | พรพาลครุกรรม |
กระลีลำโบยเบียฬตน | |
ไป่รู้สูรภาพพระพล | เพ็ญเพียบภูวดล |
อดูลย์ดำเกองกฤษฎา | |
จงเจ้ากูเกื้อกรุณา | ออมอวยโทษา |
ประสาทชีวาตม์คืนคง | |
ขอคืนอรรคราชอนงค์ | ในเบื้องบาทบงสุ |
บดีบันโดยจินดา | |
ฤๅได้ร่วมรสกรีฑา | ท่าวถึงผัสสา |
ภิรมย์ฤๅพ้องคลองใด | |
องค์อรรคอิศราธิปไตย | ธเรศฤทธิ์เกรียงไกร |
อย่ากริ่งสักสิ่งสงกา | |
ขอรองบทเรณุราชา | ทั่วทั้งสิมา |
มณฑลสกลกรงมาร | |
ตราบสิ้นดินฟ้าแหลกลาญ | ศศิสุริยบันดาล |
ดำริศวิโรจรังษี | |
สารสัตย์วรวัจน์วาที | ธิบดินทรบดี |
จงดับวิมัติหม่นหมอง | |
ยินยักษ์ยอมอย่ายุทธปอง | เปนมิตรโดยคลอง |
คดีกระวีเวรุวาย | |
จึ่งอื้นวิษณุเวทภิปราย | เทถอดททาย |
หทัยธำรงคงสกนธ์ | |
แทตย์ไท้ได้สมประดีดล | ถวายหัดถ์ยุคล |
บังคัลอัญเชอญเมือเมือง | |
เสด็จจรนครทิพย์บรรเทือง | แก้วกาญจนเมลือง |
มลักมลากแสงฉาย | |
เถลองมณเฑียรรัตน์พรรณราย | รจเรขพพราย |
พิฑูริย์จำรูญชัชวาล | |
สถิตเหนือมณีอาสนอุฬาร | ในครรภวิมาน |
พิมลภิมุขมณฑรี | |
ท่ามกลางสุรางค์ราชอสุรี | คือเพชรปาณี |
อันเนาในเมืองสาวสวรรค์ | |
ขุนยักษ์เชอญลักษณลาวรรณ | มาถวายองค์อรร |
คราชผู้เรืองฤทธิพล | |
พระเอื้อนโอวาทยุบล | เบ็ญจางคมงคล |
คือนิจศีลสังวร | |
อย่าเขือเกื้อกิจกระลำภร | ครุโทษธิกรณ์ |
กระลีอันมีแต่ปาง | |
ปาณาติบาตบาปบกบาง | อทินทานทาง |
มรรษามิจฉากามกล | |
สุราเมรัยมัชมัวมนท์ | อย่าก่อกิจขวน |
ประสงค์จักเสพย์สำเรอง | |
อย่าเกื้ออกุศลลรรเลอง | กรรมบถบำเทอง |
อธรรมโทษโหดคุณ | |
มละโลภทุจริตทารุณ | บาปสร่างแสวงบุญ |
บำบัดอบายวายเวร | |
เจรอญสัตย์อัษฎางค์วิริเยน | ทรียศีลจงเจน |
จำนองในจิตรนิจกาล | |
กอบกิจกุศลสมภาร | พูลเพ่อมภินิหาร |
เหตุประเวศเวียงสวรรค์ | |
ทานพซบเศียรอภิวันทน์ | รับสาสน์บังคัล |
ยุคลบาทบดินทร์ | |
ขอช่วงเชองเชษฐนริน | ทรราชสวามิน |
ทเรศผู้ฤทธิ์มหิมา | |
บันโดยนฤเบศรบรรชา | ชอบใช้กิจจา |
นุกิจฤๅเกียจกลใด | |
เชอญเสวอยภิเษกสวัสดิราไชย | เฉลอมเผ่าแผ่นไผท |
ธำรงธเรศศีขรี | |
เปนมิ่งมหิศวรสวามี | ทานพธานี |
สมบูรณ์สมบัติวัฒนา | |
พระตอบขอบเขือเหลือตรา | ใช่จงจินดา |
ดังนี้อย่านึกแหนงความ | |
หวังได้ยุพเรศนงราม | คืนแขวงแหล่งคาม |
มเขตรประเทศถิ่นตน | |
ฤๅลุโลภจิตรนิศผล | เพื่อพาลทำงล |
อธรรมลาภบาปเบียฬ | |
ลาสูสู่สักมณเฑียร | คฤหรัตน์จำเนียร |
นิราสมาเนาในพนา | |
ขอพักสักหลับจักลา | ลีแหล่งนครา |
จงเออจงเอื้ออนุกูล | |
ขุนมารขานขัตติยบัณฑูร | เชอญองค์อดิสูริย์ |
แลมิ่งวิมลมหิษี | |
สู่ห้องหอมาศมณฑรี | เถลองทิพย์มณี |
บรรยงก์อลงการกาญจน์ | |
ล่วงรัตยาสมัยบมินาน | พระแนบนงพาล |
บรรทมบรรทับเทียมเขนอย | |
เสวอยสุขสร่างโศกาเสบอย | ถนอมนุชชวนเชอย |
บัญชายุบลหนปาง ฯ |
๑๔๏ อ้าแม่เมื่อนอนกนกรถ | อลงกฎในกลาง |
ไพรสณฑ์สนิทนิทรบราง | สติตั้งลำพังตน |
ไป่รู้พธูทุรบำราศ | รถอาสน์อรรแถ้งถกล |
ฟื้นองค์บบงวรพิมล | มุขพระยุพาพงา |
แสนโศกวิโยคเยาวพิลาป | บมิทราบกิครวญครา |
แสวงน้องทุกห้องพนพนา | ดรเขตรคิรีสถาน |
ฤๅพ้องยุพินทรพนิด | ทิศทั่วอำเภอพนานต์ |
ท่าวถึงสำนึงนักสิทธิญาณ | ยลแจ้งดำแหน่งโฉม |
ชีช่วยอำนวยศรประสาท | หัยราชรเห็จโพยม |
ผยองย่องยังห้องมรุตโรม | อริร้ายปราไชย |
คืนองค์อนงค์นุชมาแอบ | อุรแนบบรรทมใน |
แทตย์แท่นอันแสนสมบุรณไพ | รุประพาฬประภัศร |
เพราะเพื่อบุพเพภพสังวาส | บนิราสนิรันดร |
ดาลสมภิรมย์จิตรฤรอญ | เสน่ห์ร่วมมโนสมาน ฯ |
๑๑๏ สดับพจน์ประนตบง | กชบาทภูบาล |
ทูลแถลงแสดงกาล | กระลียักษ์มาลักโลม |
หลับไหลฤๅไป่รู้ | ริปูมารมาหาญโหม |
ลอบถ่อมถนอมตระโบม | บมิสึกสกนธ์กาย |
เหอรห้องเวหาศหาว | ดลด้าวอำเภอพาย |
ตื่นตาก็หาหาย | มหิสูริย์อาดูรศัลย์ |
แสนเทวษทุเรศบาท | ยุคลราชผู้ภรร |
ดาด่าวรท่าวรัน | อุรร่ำกำสรวญครวญ |
โหยหาบดีดี | ลกมิ่งมเหศวร |
โศกากระอุอวล | จิตรพ่างจะวางวาย |
ยักเยื้อนยุบลปลอบ | บมิชอบคำนึงหมาย |
หม่นหมางฤๅรางคลาย | ดำริห์รักภักดีไท |
ด้วยเดชะสัตยา | ธิการาดำเกองไกร |
มารมุ่งผดุงไภย | ก็บสบบสมประสงค์ |
คืนสนองลอองบาท | นฤปราชผู้ทรง |
คุณคู่พระบิตุรงค์ | อันร่มเกล้าบรรเทาเข็ญ |
เฉกฉัตรกมเลศ | มาก้งงเกศให้อยู่เย็น |
ทั่วทุกขลำเค็ญ | กระมลเศร้าก็เบาทรวง ฯ |
๑๙๏ โทไท้ไขวรพจน์รันทดฤทัยดวง | ||
แดศัลย์ลรรลุงลรวง | ลอุ | |
สร่างโศกพิโยคทุกขอันทบแลสบสมรลุ | ||
มล้างอเรนทรริปุ | ประลัย | |
พ่ายฤทธิเดชประภาพปราบอมิตรกษัย | ||
เสื่อมฤทธิปราชัย | ในรณ | |
สองเสวอยสวัสดิพิพัฒพูลสุขกมล | ||
กามาฤดีดล | บำเทอง | |
กรีฑารมยราคมหลากรสสำเรอง | ||
ลาภลุลรรเลองลาญ | ฤดี | |
ดุจโสรจสินธุสุรามฤตย์รสแลมี | ||
มาโนชเปรมปรีดิ์ | ภิรมย์ ฯ |
๑๖๏ รุ่งรางสว่างสุขเทียมผทม | สองขัตติโยดม |
ดำแคงพระยศยินขจร | |
อำลากาฬกูฎภูธร | จากแทตย์นคร |
อันสึงสำนึงนิทรา | |
พระโอบอรอรรคพนิดา | สถิตย์ทิพอาชา |
ที่เชษฐชฏิลอวยองค์ | |
เหอรห้องทิศัมพรมาลง | แหล่งสร้อยสระสรง |
สมเญศอโนดาตสถาน | |
พระชวนนวลนุชนงพาล | โสรจสายชลธาร |
อันใสพิสุทธิ์มุลทิน | |
พลางพระชี้ชมศีขรินทร์ | เรียงรอบสระสิน |
ธุสูงสรหล้างเวหาศ | |
โน่นเนอนนคินทร์คันธมาทน์ | เรียบรัตโนภาส |
พแพร้วด้วยแก้วลายหลาย | |
นั่นจอมจิตรกูฎพพราย | สัตรัตน์พรรณราย |
รดับสลับหลากสี | |
โน่นไกรลาสแหล่งศีขรี | เหรัญรูจี |
จรัสคือจันทรประภา | |
นั่นกาฬกุฎกรุงอสุรา | รจเรขนีลา |
มณีพิลาศมลังเมลือง | |
โน่นนามสุทัศน์บรรเทือง | เถกองกาญจนเรือง |
รยับสุริยรัศมี | |
ห้ายอดหิมวันตคีรี | เวียนเวียดวาปี |
แลเงื้อมชระง้ำงำสูรย์ | |
เหี้ยมนั้นกระแสสินธุ์สมบูรณ์ | เย็นหยาดมาธูร |
คือทิพยธารรส | |
พลางชวนโฉมยอดเยาวยศ | เก็บบุษปบงกช |
แลสวงสำอางองค์อร | |
โอบอุ้มวิมลมิ่งเสมอสมร | ขึ้นเขจรจร |
ก็ชี้ทั้งฉสระสถาน | |
โน่นชื่อฉัททันต์ถิ่นธาร | นี้นามกุณาล |
แลกัณฑมูลเหมืองมี | |
โน่นสีห์ปะปาตะวาปี | นั่นมัณฑากินี |
อีกรถกาลฉานชล | |
บัดชี้นทีทิศตำบล | ห้าแพร่งแห่งหน |
บรรหารพิเศษสมญา | |
แนวนั้นบัญญัติยมนา | นี้นามคงคา |
แลโน่นคือสายสรภู | |
โพ้นชื่อมหิห้วงสินธู | อจีรวดีดู |
พิศาลท้ฤงสุดหวัง | |
พลางชมพนมพนัสทิวทงง | สบสัตวประนงง |
อเนกมฤคปักษี | |
ล่วงสนธโยบาตราษตรี | ขษัยแสงรพี |
และสร่างนิสากรประภา ฯ |
๑๔๏ พิศห้องวิหาดลรดาษ | อภิลาศดารา |
เรียบรายพพรายนภพลา | หกแผ้วอันเพ็ญแข |
ชวนโฉมยุพาพิมลพักตร์ | วรลักษณเล็งแล |
สัปดาพิศานักษัตรแปร | เสถียรที่ราศีคลา |
โน่นอัสสุนีคือทีฆชาติ | อันลีลาศในคัคณา |
ที่ถัดบัญญัติภรณีปรา | กฎไก่สัณฐานปาน |
หมู่สามสมมุติ์กุกกุฎโบ | ดกกฤติกาขาน |
ที่สี่คือโรหินีบันดาล | ดุจรม่งงรม้ายหมาย |
หนห้าแห่งดารกรเมียล | มฤคเศียรฤๅคลาศคลาย |
ช่วงฉัษฐ์ชื่ออัทรประกาย | ประกาศเพี้ยงเภตราสวรรค์ |
โพ้นบุณพัษุสัตตมยล | กลไชยนาวาพรรณ์ |
ปุยฟ่ายก็คล้ายบุษยอัน | นักษัตรอัษฎาสถาน |
หมู่นพเคารบคืออัศเลข | ยลเฉกอาชาชาญ |
มาฆะระยะทศบันดาล | อันดับนับโดยราศี |
เอกรัสนักษัตรสมมุติคือ | บุพผลคุณีมี |
ทวาทศกำหนดนภวิถี | ทิศพู้นอุดรผล |
ดาราหัษฐานุกรมไตร | รัสฤกษดำกล |
จิตราก็ปรากฎดำบล | เสถียรที่สิบสี่หมาย |
เบญจารศาสวัสดิรัศ | มีจรัสอัมพรพราย |
ไพศาขโสฬศพรรณราย | พิโรจรุ่งเวหาหน |
สับดาทศาคืออนุราธ | ก็โอภาสพภาดล |
อัษฐรัศนักษัตรสมบุรณยล | บัญญัติเชษฐดารา |
เอกุณพฤศไพรจิตรมูล | ลตระศักดิคัคณา |
บุพสาธวิลาศลักษณพิศา | สุทธแผ้วณแผ่นโพยม |
เอกเพศสมเญศอุดรสาฬห์ | ชัชวาลยคือโคม |
สาพันก็พ่างวิเชียรโฉม | อุภาพิศสถิตสถาน |
ธนิสาฐประกาศไตรเพศ | แลพิเศษโอฬาร |
สัตตพิศอันเพญพรรณตระการ | จตุราพฤศาแสดง |
เบญจเพศบุพพาภัทธอันไพ | บุลยพายุเขตรแขวง |
อุดรภัทธประภัศรคระแลง | ลำดับฉัพพิศามี |
สับดาพฤศาทิสุทธฤก | ษคือเรวดีลี |
ลาเลื่อนคเคลื่อนอนิลวิถี | ทิศเถือกทั้งเวหาศ |
เรียงรายประกายประกลกลาง | นภางค์พื้นโพยมมาศ |
เสมอสัดตรัตนรดาษ | รดับด้าวทิฆัมพร |
สุกแสงขจ่างขจิตรดา | รกรอบนิสากร |
โพรงพรายพลาหกอันดร | ธานถ่องทิศาดล ฯ |
๑๑๏ พระพายุพาผยอง | ยังแห่งห้องเวหาศหน |
แจ่มจันทรมณฑล | บรรเทืองฟ้าอาภาพราย |
เรืองเรื่ออรุณราง | นภางค์ผ่องสุพรรณฉาย |
ชวลิตฉลุลาย | พิลาศภาสกรแสง |
ลุแหล่งโชมโรมร้งง | สรพรั่งพฤนทรซรูแซรง |
รัดเร่งดุรงค์แรง | ฤทธิล่องยังท้องไผท |
ภอยามอุสาโยค | ดิลกโลกยฦๅไกร |
บรรหารธขานไข | คดีเสร็จที่เสาะประสงค์ |
แดมุขมาตยา | พิริยพาหจตุรงค์ |
ต่างน้อมประนตบง | กชบาทบำเทองสมร |
แถลงถามถึงความพราก | เยียใดยากในดงดอน |
พานพบประสบอร | พธูท้าวณด้าวใด |
พระแจ้งคดีโดย | บำโบยข้อลำเค็ญไพร |
ท่าวดลดำบลไท | นักสิทธิ์เชี่ยวตระบะฌาน |
ช่วยชี้บุรียักษ์ | ผู้หาญหักอหังการ |
ฉกโฉมตระโบมพาล | อรรคเรศทุเรศคลา |
รงงรักษ์ดุรงค์ฤทธิ์ | ศรสิทธิเดชา |
ด้วยเดชะโหดา | คมศาสตรกรุ่นกรานต์ |
อวยทิพธนูไชย | หัยราชยานทยาน |
ผยองย่องยังคัคณานต์ | ครรไลลุริปุบุรี |
รอญแทตย์ทำรุดชน | มในรณราวี |
อวยชีพอินทรีย์ | อสุเรนทร์ดำรงคง |
ขุนยักษ์ยำเยงฤทธิ์ | บเร่อมคิดจะรอรงค์ |
อำนวยอนงค์ยง | ยุพลักษณ์ภักดีดี |
ลาเจ้าจุฑาเรศ | นครเขตรคีขรี |
เหอรไหยคระไลลี | โพยมย่อมผยองทยาน |
เสาะเสร็จสำเร็จประสงค์ | ประสบองค์ยุพาพาล |
กึ่งมาศประมาณกาล | ก็นิวัติยังวังไพร ฯ |
๑๙๏ เสร็จสารขานทุกขทุเรศในเขตรพนไศล | ||
เหล่าเหล่านิกรไกร | กระบัด | |
คลายคลี่รี้พลเดอรณเทอนสถลพนัส | ||
ดลแดนอลิกรัษฐ์ | บุรา | |
นำนงนุชพอูลวิบูลย์ลักษณนา | ||
รีราชสุดาคลา | พระคลวง | |
นบบาทนาถชนนีชนกดิลกสวง | ||
เสนอสุขแลทุกข์ปวง | ภิปราย | |
โทไท้ใสสุทธมนัสดำรัสตระอรสาย | ||
สมรมิ่งชไมผาย | พระพร | |
จงสองครองภพแผ่ภิยโยคุณขจร | ||
เจรอญศรีสถาวร | อย่าวาย | |
ยืนยศยืนศักดิยืนทฤฆายุสมหลาย | ||
ทศทิศอมิตรหมาย | ฤมี | |
คือจอมจาตรทีปจักรพรรดิตรี | ||
ภพพ่ายฤทธีทั่ว | บทาน | |
เสวอยสุขทุกขนิราสนิรันดรสำราญ | ||
สโมสรสมัคสมาน | กระมล | |
อย่ารู้พิโรธผรุสโทษทารุณยุบล | ||
โดยเหตุใดดล | บันดาล | |
จงสืบสันตติวงศ์ธำรงภพสุธาร | ||
ทำนุกอลิกไพศาล | สิมา ฯ |
๑๔๏ เสร็จอวยพระพรวรปิเยา | รสราชสุณิสา |
รงงเร่อมสวยมพรวิวาห์ | อภิเษกสองไท |
สองท้าวบำเทองสุขสวัส | ดิพิพรรฒโภไคย |
เทียมทิพโภคพิบุลยไตร | ทศเทพยธานี |
จำเนียรนเรนทรชนก | กชนาธิเบศรศรี |
ล่วงลุพิราลัยแลลี | บรโลกยลาญชนม์ |
หน่อเธอธเลอถวัลยรัช | ขัติยฉัตรเฉลอมมณ |
เฑียรเที้ยรสถิตณวิชยน | ตพิมานในเมืองแมน |
ห่อนหึงมเหศวรคิรี | พัชภูวดลแดน |
ไปล่ปลงทิวงคตผู้แทน | ธำรงธเรศรฤๅมี |
ชอมชุมคณาภิมุขมาตย์ | ประยุรราชพยารี |
คระไลแหล่งอลิกภพชุลี | นรเชษฐชวนเชอญ |
ครองครอบทั้งขอบนิคมเขตร | นคเรศอำรุงเจรอญ |
ภูเบนทร์บันโดยกิจดำเนอร | พจนรับเสวอยสวรรย์ |
เสด็จสู่ภิเษกศิริสมบัติ | คิรีพัชบุรีอัน |
เมือบมูลสมบูรณ์พิพิธพรร | ณประเภทโภคา |
พระผ่านอุภัยภูมิมณ | ฑลราษฐสีมา |
โอวาทนุสานสนประชา | กรเกื้อในศีลทาน |
ทวยธเรศเจรอญฤทัยสุข | นฤทุกขภัยพาล |
พูลเขษมสถาพรสำราญ | รมยทั่วทั้งโทไผท |
เสร็จสารบรรหารวิจิตรอรรถ | มธุรวัจนาใน |
เบญญาสชาดกอันไพ | เราะหพู้นแต่บูรพ์มี ฯ |
๑๖๏ อันขยมกรมนุชิตเชษฐ์ชี | ชิโนรสศรี |
สุคตขัตติยวงศ์ | |
เปนปิ่นชินบุตรส่ำสงฆ์ | จตุปาริสุทธิ์ทรง |
ศีลาภิรมย์พรหมจรรย์ | |
เถลองอาวาสเวียงเชตุวัน | เกลากล่าวกลฉัน |
ทพากยพจนพิบูลย์ | |
บรรยายยศพุทธรางกูร | ปางเปนอดิสูริย์ |
คือสรรพสิทธิ์กษัตรา | |
บันโดยดรุณราชนัดดา | เสนอนามกปิตถา |
ธิเบศราเชารส | |
พระผู้ผู้สามเศวตคช | พาหนยานยศ |
ยรรยงธำรงธริศตรี | |
เฉลอมเผ้าภพแผ่นธรณี | ทวารวดีศรี |
อยุธเยศเขตรสยาม | |
รงงรักษ์อาราธแถลงคาม | ภิรโพธิ์พยายาม |
สัพพัญญูพุทธ์กฤษฎา | |
ไว้หวังผดุงเกียรดินรา | ธิปจอมจักรพา |
ฬภูบดินทร์ปิ่นไผท | |
คือองค์อิศวรเชษฐดไนย | เถลองถวัลย์ราไช |
ภิเษกสืบสวรรยา | |
เชลยงกลนิพนธ์พจนสุภา | ษิตเสร็จในวา |
รราชเร่อมรงงผจง | |
ทำนุกอุบัสไสยแสนสงฆ์ | ทั่วเชตุวันวง |
วิหารสถานถิ่นหลาย | |
ล้วนแล้วตึกตั้งเรียงราย | รจเรขทุกพาย |
พิลาศหลากเหลือถวิล | |
พระเดชได้ดามพกรินทร์ | มงคลหัสดินทร์ |
แด่ด้าวกุรูนครา | |
ถับไท้นครราชสีมา | ถวายกุญชรกา |
ฬกลายกระหลับเผือกพรรณ | |
เพื่อพระภินิหารมหัศจรรย์ | เจรอญเกียรติคือขวัญ |
อยุธเยศยิ่งยง | |
สมญาคชาเศวตวรมง | คลนาคินทร์คง |
เปนคู่สมโพธิสมภาร | |
ด้วยบุญบารเมศบันดาล | โดยบรรพภพกาล |
ประกอบกับเบื้องปัจจุบัน | |
อาจโผอนเอาอรรคผลมรร | ควิมุติสัพพัญ |
ญูญาณเสร็จสมปอง | |
รงงสฤษดิพฤดิพากย์จำลอง | จำนงเสนอสนอง |
คุณูประการท่านไท | |
เทียรทิพย์สุวคนธมาไลย | บวงบาทอุไภ |
ยเรณุรัชนฤบดี | |
จงยืนฝืนกัลปอัคนี | มล้างล่งภพตรี |
นิพนธ์ผู้ข้าอย่ามลาย | |
ฟุ้งเรื่องเฟื่องชื่อฤๅวาย | วรพจน์ภิปราย |
ประกาศแก่มวญเมธา | |
แสดงฉันท์สรรพสิทธิ์ทุรชา | ดกโดยอรรถา |
นิเทศธิบายบริบูรณ์ | |
คำ ขานสารสวัสดิสร้อย | เสาวพจน์ |
ฉันท์ พากย์หลากเลบงบท | แบบไว้ |
สรรพ สิทธิ์อดิศรรจ | เรขร่ำ เรื่องเฮย |
สิทธิ เวทเดชแสดงได้ | เสดาะเปลื้องปลิดสมร ฯ |