คำนำ

เนื่องในงาน “วันกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส” ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ซึ่งชุมนุมภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย และวัดพระเชตุพน ฯ ได้จัดขึ้นถวายเป็นพระเกียรติแด่สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ในฐานะที่ทรงเป็นรัตนกวีของชาติ กำหนดวันที่ ๑๑ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๑๑ หน่วยเสริมทัศนศึกษา วัดพระเชตุพน ฯ ได้ติดต่อกรมศิลปากรขออนุญาตจัดพิมพ์หนังสือเรื่อง สรรพสิทธิ์คำฉันท์ พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เพื่อจำหน่ายเผยแพร่ในงานนี้ กรมศิลปากรยินดีอนุญาตให้จัดพิมพ์ได้ตามความประสงค์

หนังสือเรื่องสรรพสิทธิ์คำฉันท์นี้ เรื่องเดิมเป็นนิทานอยู่ในปัญญาสชาดก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นภูบาลบริรักษ์ ผู้เป็นศิษย์ ได้ทูลอาราธนาให้สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ทรงนิพนธ์ขึ้น เมื่อสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสทรงนิพนธ์เสร็จ ได้นำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อคราวโปรดเกล้า ฯ ให้เริ่มปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน ฯ เมื่อปีระกา พ.ศ. ๒๓๗๒ ต้นฉบับเป็นหนังสือสมุดไทย ๒ เล่ม นับถือกันว่าเป็นฉันท์ตำราเรื่องหนึ่ง หนังสือเรื่องสรรพสิทธิ์คำฉันท์นี้ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุขุมาลมารศรี ได้ทรงจัดพิมพ์ขึ้นเป็นครั้งแรก ประทานผู้ซึ่งถวายรดน้ำสงกรานต์ประจำปี พ.ศ. ๒๔๖๗ พิมพ์ครั้งที่สองในการที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ พระรัตนเวที เป็นพระราชโมลี และทรงตั้งพระครูสุนทรโฆษิต (แจ่ม) พระครูวิจิตรโฆษา (ทองใบ) เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นโท พ.ศ. ๒๕๑๑ การจัดพิมพ์ครั้งนี้ นับเป็นครั้งที่ ๓

กรมศิลปากรหวังว่า คงเป็นที่พอใจของบรรดา นิสิต นักศึกษา ประชาชน และผู้สนใจในวรรณคดีทั่วกัน.

กรมศิลปากร

๖ ธันวาคม ๒๕๑๑