คำนำ

สุนทรภู่เป็นรัตนกวีของไทยสมัยรัตนโกสินทร์ ซึ่งมีผลงานจำนวนมากและเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวาง ผลงานอันมีค่าเหล่านี้แทบทุกเรื่องได้รับการตีพิมพ์หลายครั้ง แต่บทละครเรื่องอภัยนุราช ของ สุนทรภู่ นั้น นับได้ว่าเป็นหนังสือที่หายาก กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร จึงเห็นควรจัดพิมพ์เผยแพร่ขึ้นอีก

บทละครเรื่องอภัยนุราชนี้ สุนทรภู่แต่งในสมัยรัชกาลที่ ๔ เพื่อถวายพระองค์เจ้าดวงประภา พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นบทละครสั้นๆ ขนาด ๑ เล่มสมุดไทยที่อ่านแล้วให้ความเพลิดเพลินสนุกสนาน ในการจัดพิมพ์ครั้งที่สองเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๘ กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ได้ตรวจสอบกับต้นฉบับหนังสือสมุดไทย ซึ่งเก็บรักษาไว้ที่ส่วนบริการหนังสือตัวเขียนและจารึก หอสมุดแห่งชาติ พบว่ามีถ้อยคำที่วิปลาสคลาดเคลื่อนมาก จึงได้แก้ไขตามต้นฉบับหนังสือสมุดไทยดังกล่าว ทำให้มีความถูกต้องตรงกับที่สุนทรภู่ได้ประพันธ์ไว้ การจัดพิมพ์ครั้งนี้นับเป็นครั้งที่สาม ได้พิมพ์ตามต้นฉบับในการพิมพ์ครั้งที่สองทุกประการ

กรมศิลปากรหวังว่า หนังสือบทละครเรื่องอภัยนุราชคงจะอำนวยประโยชน์แก่ผู้สนใจวรรณคดีตามควรทั่วกัน

อธิบดีกรมศิลปากร

กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร

๑๗ กันยายน ๒๕๓๙