คำนำ

ในพุทธศักราช ๒๕๕๘ นี้ หากครูกลอนนาม “สุนทรภู่” ยังมีชีวิตอยู่ ท่านจะมีอายุเต็ม ๒๒๙ ปี ย่างเข้าสู่ปีที่ ๒๓๐ โดยประวัติชีวิตของท่านนั้นเกิดเมื่อวันที่ ๒๖ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๓๒๙ ในเรือนแพ ทางตอนเหนือของพระราชวังหลัง ตรงกับวันจันทร์ ขึ้นคํ่า ๑ เดือน ๘ ปีมะเมีย จุลศักราช ๑๑๔๘ เวลา ๒ โมงเช้า ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ ๑ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ แม้วาระสุดท้ายท่านมาสิ้นชีพในระหว่างรับราชการมีบรรดาศักดิ์ชั้น “พระ” ราชทินนาม “สุนทรโวหาร” สังกัดวังหน้า สมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ เมื่อพุทธศักราช ๒๓๙๘ อายุได้ ๖๙ ปี แต่ทุกวันนี้ท่านก็ทิ้งปริศนาช่วงท้ายของชีวิตไว้ว่ากวีสำคัญชองโลกท่านนี้เสียชีวิตที่ใด ตามเรื่องที่เล่าขานจากความทรงจำมีเพียงว่า ท่านถึงแก่กรรมที่บ้านสวนบางระมาด ในคลองบางกอกน้อย แล้วไปทำศพที่วัดชิโนรสาราม ริมคลองมอญ ฝั่งธนบุรี

ไมใช่เพียงแต่ประวัติส่วนตัวของท่านที่ยังไม่กระจ่างชัดเท่านั้น ด้านผลงานการประพันธ์ของท่านปัจจุบันยังคงเป็นปริศนาให้คนรุ่นหลังนำมาขบคิดอีกมาก โดยเฉพาะนิราศซึ่งเป็นดังบทบันทึกกิจส่วนตัวที่เที่ยวหาของวิเศษของมหากวีท่านนี้ คือ กลอนนิราศวัดเจ้าฟ้า และ โคลงนิราศสุพรรณ ดังนั้น กรมศิลปากรจึงมอบให้นายวัฒนะ บุญจับ นักอักษรศาสตร์ชำนาญการพิเศษ กลุ่มภาษาและวรรณกรรม สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ ตรวจสอบชำระและจัดพิมพ์หนังสือ “นิราศวัดเจ้าฟ้า (ฉบับตรวจสอบชำระ พ.ศ. ๒๕๕๘)” เพื่อศึกษาเพิ่มเติมในเชิงลึกเกี่ยวกับนิราศดังกล่าว

กรมศิลปากรหวังว่าหนังสือ “นิราศวัดเจ้าฟ้า (ฉบับตรวจสอบชำระ พ.ศ. ๒๕๕๘)” นี้ คงจะอำนวยประโยชน์แก่ผู้ที่สนใจโดยทั่วกัน

อธิบดีกรมศิลปากร

สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์

๙ กันยายน ๒๕๕๘