นางอุทัยกลอนสวด
สุรางคนางค์
| ๑ จะกล่าวตำนาน | |
| เรื่องราวนิทาน | นานแล้วลับไป |
| ยังมีนาคา | ครองพระเวียงไชย |
| รี้พลมากมาย | เป็นจอมบาดาล |
| ๒ มีปราสาทแก้ว | |
| ประเสริฐเพริศแพร้ว | เปรียบดังวิมาน |
| ข้าสาวอเนก | มากมายครามครัน |
| ห้อมล้อมจอมธรรม์ | ขับกล่อมราชา |
| ๓ มีนางมเหสี | |
| ทรงกัลยาณี | มีศรีโสภา |
| นามกรแห่งนาง | ชื่อวิมาลา |
| ครองสนมซ้ายขวา | ใครจะเปรียบถึงสอง |
| ๔ นางมีธิดา | |
| รูปทรงโสภา | เป็นนวลละออง |
| รูปรวยแสล้ม | แก้มคือปรางทอง |
| พระกรทั้งสอง | ดั่งงวงไอยรา |
| ๕ ท้าวผู้ทรงศักดิ์ | |
| ให้ชื่อลูกรัก | ตามวงศ์ราชา |
| ให้ชื่อลูกแก้ว | ตามเรียงมารดา |
| ชื่อสมุทมาลา | อ้อนแอ้นเอวกลม |
| ๖ รูปคือเทวา | |
| มีศรีโสภา | น่ารักน่าชม |
| ใครจะเปรียบถึงสอง | ลำยองงามสม |
| พิศดน่าชม | งามทั้วกายา |
| ๗ รูปทรงนางนาฏ | |
| อย่างแกล้งแต่งวาด | พิจิตรรจนา |
| เอวกลมนมพวง | ดวงพักตร์โสภา |
| ฝูงนางนาคา | บ่เปรียบเทวี |
| ๘ โฉมยงนงลักษณ์ | |
| งามจริงยิ่งนัก | วรลักษณ์มีศรี |
| เพราเพริศเฉิดฉาย | ได้สิบห้าปี |
| นางนาฏเทวี | ลาพระบิดร |
| ๙ นางแก้วทรามวัย | |
| แปรปรวนป่วนใจ | พระทัยเดือดร้อน |
| โศกเศร้าหมองศรี | เทวีบังอร |
| เพลาเข้านอน | เดือดร้อนภายใน |
| ๑๐ ไฟราคเผาผลาญ | |
| แห่งนางนงคราญ | ดาลเดือดพระทัย |
| เจ้าทำมารยา | ลาพระจอมไตร |
| เล่ห์กลทรามวัย | ลาพระภูธร |
| ๑๑ ลูกน้อยขอลา | |
| พระราชบิดา | ทั้งพระมารดร |
| จะไปจำศีล | ในแผ่นดินดอน |
| ลาพระภูธร | จะไปจำศีล |
| ๑๒ พระพ่อได้ฟัง | |
| ลูกน้อยร้อยชั่ง | อกพ่อเฉียวฉิน |
| จะลาพ่อไป | พ่อไม่ฟังยิน |
| เจ้าไปจำศีล | ไกลพระพันปี |
| ๑๓ เจ้าอย่าไปไกล | |
| ลูกรักทรามวัย | พระทองมารศรี |
| เจ้าลาพ่อไป | พ่อไม่ไยดี |
| เกลือกสัตว์จะราวี | ลูกน้อยพังงา |
| ๑๔ ถ้าว่าพบครุฑ | |
| มันจะสัประยุทธ | ด้วยลูกเสนหา |
| พ่อนี้เป็นชาย | ยังกลัวครุฑา |
| ลูกรักพ่ออา | ฉายาอย่าไป |
| ๑๕ นางนาฏฉายา | |
| ได้ฟังบิดา | น้ำตาหลั่งไหล |
| ลูกน้อยขอลา | จำศีลในไพร |
| เจ็ดราตรีไซร้ | ลูกรักจักมา |
| ๑๖ พระพ่อได้ฟัง | |
| ลูกน้อยร้อยชั่ง | ตามใจพังงา |
| ลูกแก้วพ่อไป | อย่าได้อยู่ช้า |
| ธำมรงค์ภูษา | เอาสนใจไป |
| ๑๗ แหวนแก้วลูกนี้ | |
| ลูกรักมารศรี | จะนึกสิ่งใด |
| เครื่องโภชนา | เงินทองข้าไท |
| นิรมิตเอาได้ | ตามแต่ปรารถนา |
| ๑๘ ครั้นนางลาแล้ว | |
| รับเอาแหวนแก้ว | คลาดแคล้วออกมา |
| ผ้ารัตกัมพล | ของพระบิดา |
| นางเอาออกมา | สำหรับบังอร |
| ๑๙ ทักษิณสามรอบ | |
| เคารพนบนอบ | ลินลาบทจร |
| บัดเดียวชำแรก | แทรกแผ่นดินดอน |
| ถึงฝั่งสาคร | เล่นน้ำสำราญ |
| ๒๐ แปลงเพศเป็นงู | |
| ว่ายน้ำวางวู่ | แล้วเลิกพังพาน |
| ทำอิทธิฤทธา | สูงเท่าลำตาล |
| เล่นน้ำฉ่าฉาน | ลอยล่องไปมา |
| ๒๑ สมความคิดแล้ว | |
| นางทองน้องแก้ว | นิรมิตศาลา |
| ครั้นเล่นน้ำแล้ว | นางแก้วขึ้นมา |
| อยู่ในศาลา | เป็นสุขสำราญ |
| ๒๒ ยังมีเทวา | |
| เจ้าไพรพฤกษา | เข้ามาเกี้ยวพาน |
| พูดจาปราศรัย | ด้วยนางนงคราญ |
| กล่าวเกลี้ยงเสียงหวาน | ด้วยนางเอววัลย์ |
| ๒๓ โอ้นางนาคี | |
| ลำยองผ่องศรี | นางน้องจอมขวัญ |
| เป็นนวลแสล้ม | แก้มคือลูกจัน |
| เนื้ออ่อนผ่อนผัน | เอ็นดูพี่รา |
| ๒๔ พิศดูนวลนาง | |
| อ้อนแอ้นเอวบาง | มีศรีโสภา |
| อิงแอบแนบชม | บีบนมซ้ายขวา |
| กอดแก้วกัลยา | ผ่านฟ้าเชยชม |
| ๒๕ นางตื่นขึ้นมา | |
| แลเห็นเทวา | รูปงามอุดม |
| นางพิศแลดู | เป็นครู่งามสม |
| นางทองเอวกลม | กล่าวคำมารยา |
| ๒๖ นางจึ่งว่าไป | |
| เจ้าเข้ามาไย | ที่ในศาลา |
| พระมาถูกต้อง | หยอกน้องไยนา |
| ข่มเหงยื้อคร่า | ดังว่าข้าไท |
| ๒๗ พี่ไม่ยื้อคร่า | |
| เล้าโลมเจรจา | กล่าวเกลี้ยงปราศรัย |
| เอ็นดูพี่บ้าง | นางปลื้มอาลัย |
| เอออวยรวยให้ | เถิดนะเทวี |
| ๒๘ พี่ตั้งใจมา | |
| ร่วมรักเสนหา | ด้วยนางมารศรี |
| ว่าพลางฉวยผ้า | คว้ามือเทวี |
| เจ้ายอดมารศรี | หนีพี่ไปไย |
| ๒๙ พระเอยอย่าต้อง | |
| มาเล่นด้วยน้อง | ข้าไม่ปราศรัย |
| ตัวน้องเป็นหญิง | สิ่งนี้อายใจ |
| นางเร่งผลักไส | เชิญไปเถิดรา |
| ๓๐ จึ่งนางบังอร | |
| วัดแว้งภูธร | ผลักมือซ้ายขวา |
| พระเอยอย่าต้อง | วางน้องเสียรา |
| แสนงอนค้อนตา | ให้พระทรามเชย |
| ๓๑ สิ่งนี้อายนัก | |
| โฉมยงทรงศักดิ์ | อย่าควรเกินเลย |
| ว่าพลางฉวยผ้า | คว้านางทรามเชย |
| โอ้แก้วพี่เอย | เจ้าอย่าครวญคราง |
| ๓๒ ภิรมย์ชมน้อง | |
| บีบนมสมสอง | นางน้องเอวบาง |
| อุ้มขึ้นใส่ตัก | พระเคล้าคลึงนาง |
| พระองค์บ่วาง | อรนุชนาคา |
| ๓๓ จูบแก้มจูบเกศ | |
| พระองค์ทรงเดช | หอมรสมาลา |
| หอมฟุ้งฉุนเฉียว | กลิ่นดังบุษบา |
| จูบซ้ายย้ายขวา | ท้าวน้องทรามวัย |
| ๓๔ กระหวัดรัดน้อง | |
| ดังแก้วแกมทอง | เรืองรองสุกใส |
| คล้อยเคลื่อนเกลื่อนกลุ้ม | คลุ้มในพระท้ย |
| สำราญบานใจ | ด้วยน้องฉายา |
| ๓๕ เอวบางร่างรัด | |
| เต้าเต่งเคร่งครัด | ทั้งสองซ้ายขวา |
| กอดจูบลูบต้อง | ทั่วทั้งกายา |
| หอมรสมาลา | รวยรื่นชื่นใจ |
| ๓๖ กอดน้องนอนแนบ | |
| พระทรวงทับแทบ | แอบองค์อรไท |
| สนิทชิดเชื้อ | แนบเนื้อทรามวัย |
| แสนสนิทพิสมัย | ชื้นในวิญญาณ์ |
| ๓๗ นางน้องขอโทษ | |
| ผ่านฟ้าอย่าโกรธ | โปรดเกล้าเกศา |
| จริตกระสัตรี | ฉันนี้แลนา |
| โมโหโกรธา | อย่าถือน้องเลย |
| ๓๘ น้องได้ขัดขวาง | |
| กลับกลอกนอกอย่าง | บ้างแล้วทรามเชย |
| อดเสียเถิดรา | ผ่านฟ้าข้าเอย |
| ตัวน้องมิเคย | คดีเดียงสา |
| ๓๙ น้องเอยเคยแล้ว | |
| ลำยองผ่องแผ้ว | แล้วดั่งปรารถนา |
| สำเร็จดังจิต | คิดในวิญญาณ์ |
| โอ้พระราชา | จึ่งมาปรานี |
| ๔๐ พระจึ่งว่าเล่า | |
| นางน้องขวัญข้าว | นางแก้วนารี |
| พี่รักนักหนา | กัลยามีศรี |
| ว่าเจ้าเทวี | พี่ไม่ถือเลย |
| ๔๑ นางน้องได้ยิน | |
| โฉมตรูภูมินทร์ | ยินดีเสบย |
| เจ้าคลายโศกศัลย์ | ไม่ป่วนปั่นเลย |
| นางน้องทรามเชย | ชมพระราชา |
| ๔๒ สมสู่คู่ครอง | |
| เชยชมสมสอง | ด้วยน้องพังงา |
| นางน้องเทวี | มีศรีโสภา |
| อยู่ด้วยเทวา | จนเจ้ามีครรภ์ |
| ๔๓ นางทรงครรภ์แก่ | |
| รำจวนปรวนแปร | เป็นทุกขโศกศัลย์ |
| เกลือกรู้ไปถึง | บิดาทรงธรรม์ |
| ว่าลูกมีครรภ์ | ท่านจะฆ่าให้ตาย |
| ๔๔ จะทำไฉน | |
| จะพาท้องไป | กลัวภัยฦๅสาย |
| ครั้นโกรธขึ้นมา | จะฆ่าให้ตาย |
| คิดถึงโฉมฉาย | อันอยู่ในครรภ์ |
| ๔๕ นางเมืองคิดแล้ว | |
| สำรอกลูกแก้ว | ออกมาด้วยพลัน |
| ออกมาเป็นไข่ | ใจแม่กระศัลย์ |
| เจ้าเอาจอมขวัญ | ซ่อนไว้โดยจง |
| ๔๖ ซ่อนริมคงคา | |
| จึ่งเอาภูษา | กับพระธำมรงค์ |
| นางพิษฐานแล้ว | จึ่งพ่นพิษลง |
| เหนือไข่บรรจง | เกลือกสัตว์บีฑา |
| ๔๗ แม้นสัตว์ตัวใด | |
| คาบพาไข่ไป | ให้ม้วยมรณา |
| เดชะพิษนาค | กลุ้มทั่วกายา |
| ขอให้มรณา | มอดม้วยฉิบหาย |
| ๔๘ ข้าไหว้เทวา | |
| ชั้นดาวดึงสา | อีกทั้งพระพาย |
| ขอฝากลูกข้า | อย่ามีอันตราย |
| เทวาทั้งหลาย | ช่วยคุ้มรักษา |
| ๔๙ ข้าไหว้พระพรหม | |
| เลิศล้ำอุดม | อยู่ในเวหา |
| ไหว้พระอินทร์เจ้า | ปิ่นเกล้าโลกา |
| ช่วยคุ้มรักษา | เทวาทั้งหลาย |
| ๕๐ ข้าไหว้ฝูงผี | |
| ลูกข้าไว้นี้ | อย่าได้กล้ำกราย |
| ผีโป่งผีป่า | อย่ามาแวดชาย |
| กระโหมดภูตพราย | อย่าให้ประลัย |
| ๕๑ ครั้นพิษฐานแล้ว | |
| เมื่อนั้นนางแก้ว | แทรกแผ่นดินไป |
| บัดเดียวลุถึง | เมืองพระจอมไตร |
| เข้าไปกราบไหว้ | พระราชบิดา |
| ๕๒ เล่าให้พ่อฟัง | |
| ข้าคิดใจหวัง | อาบน้ำคงคา |
| แหวนพระธำมรงค์ | ห่อชายภูษา |
| ครุฑาบินมา | คาบพาเอาไป |
| ๕๓ ลูกตกใจกลัว | |
| โอ้พระทูนหัว | ลูกจักบรรลัย |
| ข้าวิ่งลงน้ำ | มันจับฉวยได้ |
| พระพ่อข้าไหว้ | ช่วยลูกด้วยรา |
| ๕๔ นางแกล้งใส่ไคล้ | |
| เล่นชู้สบายใจ | ใส่ความครุฑา |
| ว่าครุฑมันคาบ | ธำมรงค์ภูษา |
| ลวงพระบิดา | ให้เธอตกใจ |
| ๕๕ จึ่งพระบิดา | |
| สวมกอดฉายา | ลูกรักทรามวัย |
| รับมิ่งสิ่งขวัญ | เจ้าแม่ตกใจ |
| แต่นี้อย่าไป | ลูกรักพ่ออา |
| ๕๖ แหวนพระธำมรงค์ | |
| ภูษาบรรจง | หายเสียไม่ว่า |
| จะเสียชีวิต | นะแก้วพ่ออา |
| ตกใจนักหนา | กำพร้าคนเดียว |
| ๕๗ พระพ่อไม่รู้ | |
| ว่าลูกเล่นชู้ | ที่ในไพรเขียว |
| แสร้งเพทุบาย | แต่พ่อคนเดียว |
| ปัญญาเฉลียว | ลวงพระบิดา |
| ๕๘ แหวนแก้วธำมรงค์ | |
| ภูษาบรรจง | ซ่อนไว้กลางป่า |
| เก็บไว้ให้ลูก | แห่งนางฉายา |
| ลวงพระบิดา | ว่าครุฑพาไป ๚ะ |
ฉบัง
| ๕๙ เมื่อนั้นยังมีคางคก | เต้นมายกยก |
| จะใคร่แสวงหาอาหาร | |
| ๖๐ มาสบพบไข่นงคราญ | มุ่งหมายอาหาร |
| ทีนี้ประสบพบกู | |
| ๖๑ เห็นแล้วจึ่งเล็งแลดู | เห็นผ้าปกอยู่ |
| ขมํ้าก็กล้ำกลืนกิน | |
| ๖๒ ทั้งไข่ทั้งแหวนกินสิ้น | โดยใจถวิล |
| ก็เต้นไปยังคงคา | |
| ๖๓ พิษนาคกลุ้มทั่วกายา | บัดเดี๋ยวมรณา |
| คางคกก็มาบรรลัย | |
| ๖๔ เป็นคราบห่อไข่อยู่ใน | ครั้นอยู่นานไป |
| ไข่นั้นก็ออกมาเป็นหญิง | |
| ๖๕ นีรมิตเป็นคนงามจริง | ออกมาเป็นหญิง |
| รูปร่างงามจริงอย่างเขียน | |
| ๖๖ นิ้วมืองามคือลำเทียน | งามยิ่งกว่าเขียน |
| ใครเลยจะเปรียบถึงสอง | |
| ๖๗ ผิวเนื้อเป็นนวลละออง | ขาวใสใยยอง |
| เนื้อทองอันหมดราคี | |
| ๖๘ นีรมิตต้วน้อยมีศรี | ซ่อนตัวเทวี |
| เข้าอยู่ในคราบคางคก | |
| ๖๙ งามจริงยิ่งกว่าทารก | เอารูปคางคก |
| มาซ่อนตัวไว้ใครบ่เห็น | |
| ๗๐ คลานลงในน้ำว่ายเล่น | นางนาคมักเย็น |
| ลงเล่นในน้ำคงคา | |
| ๗๑ นีรมิตข้าวน้ำโภชนา | เดชะฤทธา |
| ภูษากับพระธำมรงค์ | |
| ๗๒ กินแล้วจึ่งนางคลานลง | ลอยล่องสระสรง |
| อรไทก็ว่ายไปมา ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๗๓ เมื่อนั้นยังมี | |
| สองเฒ่าบัดศรี | ยากไร้นักหนา |
| เงินทองบ่มี | สิ่งสินนานา |
| ไปเที่ยวสุ่มปลา | มาขายเลี้ยงกัน |
| ๗๔ ส่วนว่าสองเฒ่า | |
| นามกรนั้นเล่า | ชื่อยายกาวัน |
| เฒ่าเฒ่าสองคน | ช่างได้ประสมกัน |
| ผัวยายกาวัน | ชื่อตากุลโกฐาส |
| ๗๕ เที่ยวสุ่มปลาขาย | |
| ได้เช้าหางาย | ทุกวันบ่ขาด |
| วันหนึ่งไปสุ่ม | ได้ปลาทายาด |
| ตากุลโกฐาส | ชื่นชมหฤหรรษ์ |
| ๗๖ ไปขายตลาด | |
| ตากุลโกฐาส | ดีใจใครจะทัน |
| ไปขายได้เบี้ย | ผัวเมียเลี้ยงกัน |
| ซื้อข้าวมาพลัน | สู่กันกินพลาง |
| ๗๗ อยู่วันหนึ่งเล่า | |
| สุ่มปลาแต่เช้า | บ่ได้สักหาง |
| พบนางคางคก | เข้าในชนาง |
| ยิ้มหัวเราะพลาง | เทเสียทันใจ |
| ๗๘ ช้อนทีหนึ่งเล่า | |
| เข้ามาดังเก่า | เฒ่าด่าจังไร |
| เมื่อกูสุ่มปลา | มึงเข้ามาไย |
| คางคกจังไร | เทเสียมินาน |
| ๗๙ เฒ่าด่าเฒ่าแช่ง | |
| มันให้แขนง | เสียแรงป่วยการ |
| แต่เช้าจนคํ่า | บ่ได้พบพาน |
| เสียแรงป่วยการ | บ่ได้สักตัว |
| ๘๐ ขึ้งโกรธนักหนา | |
| คางคกตายห่า | มันไม่รู้กลัว |
| จะตีให้ตาย | อย่าให้เคยตัว |
| ทั้งเมียทั้งผัว | ขึ้งโกรธคือไฟ |
| ๘๑ ทำปากงาบงาบ | |
| อยู่แต่ในคราบ | ร้องว่าออกไป |
| ว่าท่านยายเอย | ช่วยเลี้ยงข้าไว้ |
| ตายายข้าไหว้ | เลี้ยงไว้เอาบุญ |
| ๘๒ ยึดไปเมื่อหน้า | |
| ยายทูนหัวข้า | ข้าจะแทนคุณ |
| พ่อแม่หาไม่ | เลี้ยงไว้เอาบุญ |
| ข้าจะแทนคุณ | หม่อมยายกับตา |
| ๘๓ เมื่อนั้นสองเฒ่า | |
| ได้ฟังคำเจ้า | คางคกเจรจา |
| ทั้งเมียทั้งผัว | มองหน้ามองตา |
| คางคกเจรจา | เกิดมาไม่เคยเห็น |
| ๘๔ มันรู้ภาษา | |
| เพิ่งสอนเจรจา | เลี้ยงไว้ชมเล่น |
| ให้อยู่เฝ้าเรือน | แทนเราเช้าเย็น |
| ฟังเสียงพูดเล่น | เมื่อยามเหนื่อยมา |
| ๘๕ โกฐาสกาวัน | |
| รับเอาหลานขวัญ | ชื่นชมหรรษา |
| สองคนผัวเมีย | พากันขึ้นมา |
| หัวเราะเริงร่า | คืนมาเรือนตน |
| ๘๖ คิดดูเห็นหลาก | |
| คางคกตายซาก | เจรจาเหมือนคน |
| ฤาให้คุณเรา | สองเฒ่าฉงน |
| ฤาว่าจะพ้น | ความจนแลนา |
| ๘๗ ไม่รู้อาการ | |
| ว่านางนงคราญ | ลูกนางนาคา |
| เข้าอยู่ในนั้น | เจรจาออกมา |
| เฒ่าทั้งสองรา | บ่รู้อาการ |
| ๘๘ ละเมอเอามา | |
| เห็นรู้เจรจา | คิดน่าสงสาร |
| ลอยอยู่ในน้ำ | ถ้อยคำอ่อนหวาน |
| เรียกยายเรียกหลาน | น่าคิดอนิจจา |
| ๘๙ เอาขึ้นมาเรือน | |
| เฒ่าจึ่งคลายเคลื่อน | คลาไคลไปมา |
| เก็บผักมาต้ม | กินต่างโภชนา |
| ทุกวันได้ปลา | มาขายเลี้ยงตัว |
| ๙๐ อดข้าวยังรุ่ง | |
| เก็บแต่ผักบุ้ง | กินทั้งเมียผัว |
| ตากุลโกฐาส | ความยากพ้นตัว |
| ทั้งเมียทั้งผัว | ได้เช้าหางาย ๚ะ |
ยานี
| ๙๑ นางนาคอยู่ภายหลัง | ทองร้อยชั่งคิดจินดา |
| นีรมิตโภชนา | เครื่องปิ้งจี่อันตระการ |
| ๙๒ เครื่องคั่วแลเครื่องเจียว | ทั้งข้าวเหนียวแลของหวาน |
| ขนมอันตระการ | แต่งใส่พานนางบรรจง |
| ๙๓ กับข้าวทั้งคาวหวาน | ข้าวใส่จานเบญจรงค์ |
| ถาดใหญ่แต่งใส่ลง | เต็มทั้งเรือนยายกาวัน |
| ๙๔ นีรมิตทุกสิ่งสิ้น | ทั้งของกินแต่งครบครัน |
| น้ำใช้ตักใส่ขัน | กระบวยคันลอยลงใน |
| ๙๕ นีรมิตสำเร็จแล้ว | นางน้องแก้วคลานเข้าไป |
| ในคราบเคยอาศัย | ใครบ่เห็นนางจอมขวัญ |
| ๙๖ สองเฒ่าครั้นกลับมา | ถึงเคหาเห็นอัศจรรย์ |
| ใครหนอมาแกล้งสรรค์ | ผิดประหลาดแล้วแลนา |
| ๙๗ ฤๅหนึ่งพระอินทร์เจ้า | เห็นว่าเราอดข้าวปลา |
| มาแต่งโภชนา | เอาไว้ท่ามาคิดฉงน |
| ๙๘ เร่งคิดผิดใจแล้ว | ฤๅลูกแก้วแม่เป็นคน |
| เห็นแม่ได้ทุกข์ทน | แต่งไว้ท่ากระมังนา |
| ๙๙ จะว่านางคางคก | แก้วแอบอกของแม่อา |
| เห็นแม่อดข้าวปลา | แต่งไว้ท่าเราทั้งสอง |
| ๑๐๐ ตายายทั้งสองรา | ค่อยเจรจาแล้วเยี่ยมมอง |
| ตาเฒ่าลุกนั่งยอง | แหวกช่องมองดูซ้ายขวา |
| ๑๐๑ เดินแนบแอบเข้าไป | แฝงตนไว้แลไปมา |
| ตกใจแลซ้ายขวา | ถอยออกมาเป็นหลายหน |
| ๑๐๒ เฒ่ายอบหมอบตัวลง | จิตบ่ตรงละลานลน |
| ในจิตคิดฉงน | เขาท่ากลกระมังหนา |
| ๑๐๓ แต่ก่อนบ่ห่อนมี | มาวันนี้หลากแก่ตา |
| เล็งแลแปรหน้ามา | ขบฟันให้ยายกาวัน |
| ๑๐๔ โบกมือให้ถอยหลัง | เฒ่าจึงนั่งลงด้วยพลัน |
| ตกใจให้ตัวสั่น | ดังแม่มดเมื่อผีลง |
| ๑๐๕ หยุดยั้งเฒ่าชั่งใจ | คลานเข้าไปได้โดยจง |
| ลุกขึ้นบ่ยืนตรง | คว้าได้เล่าเฒ่าถอยหลัง |
| ๑๐๖ คว้าได้ก็ใส่ปาก | ด้วยความอยากเป็นกำลัง |
| กินพลางทางเหลียวหลัง | พากันแล่นทั้งสองคน |
| ๑๐๗ เฒ่าแล่นไปสุดแรง | ปากคอแห้งตาเหลือกลน |
| แค้นคออะดักดล | ร้องเรียกยายช่วยด้วยรา |
| ๑๐๘ กาวันจึ่งเหลียวหลัง | ค่อยหยุดยั้งด้วยปัญญา |
| หยุดก่อนเป็นไรนา | ตาเจ้าอาอย่าเพ่อไป |
| ๑๐๙ มากูจะไปดู | ให้รู้แท้แน่แก่ใจ |
| ว่าแล้วจึงเข้าไป | ค่อยเยี่ยมมองช่องประตู |
| ๑๑๐ เข้าใกล้แลซ้ายขวา | เฒ่ายืนง่าอยู่เป็นครู่ |
| ค่อยเยี่ยมมองแลดู | เฒ่าจึ่งรู้ด้วยปัญญา |
| ๑๑๑ กาวันจึ่งเรียกผัว | ตาอย่ากลัวเร่งเข้ามา |
| ชะรอยเทวดา | ท่านมาโปรดเราทั้งสอง |
| ๑๑๒ สองเฒ่าชวนกันกิน | โดยถวิลคิดสมพอง |
| ฤๅว่าใครมาลอง | เราทั้งสองเห็นผิดที |
| ๑๑๓ กินแลัวจึงถามหลาน | นางนงคราญมารศรี |
| น้ำไน่ไฟอัคคี | ใครขอให้ได้มาทำ |
| ๑๑๔ กระออมน่าก็ใหญ่ | ใครตักให้เห็นผิดลา |
| ฤๅใครแกล้งมาทำ | ให้แก่เจ้าบอกตามจริง |
| ๑๑๕ จึงเล่าให้ยายฟัง | ทองร้อยชั่งบอกทุกสิ่ง |
| หลานแต่งไว้ท่าจริง | แต่นี้ไปอย่านึกเดา |
| ๑๑๖ แต่นี้ไปเมื่อหน้า | อย่าสุ่มปลาดุจดังเก่า |
| อยู่เรือนทุกค่ำเช้า | หลานจะเลี้ยงยายสืบไป |
| ๑๑๗ ยายเฒ่าคิดฉงน | ชะรอยคนเข้าอยู่ใน |
| วันนี้อย่าไปไกล | คอยจงได้จับเอาตน |
| ๑๑๘ ไปซ่อนอยู่ที่ลับ | คอยมองจับให้ชอบกล |
| ฉายาจึ่งขวายขวน | ถอดรูปตนคลานออกมา |
| ๑๑๙ นางทำเหมือนดังเก่า | จึ่งสองเฒ่าเห็นฉายา |
| รูปนางงามรจนา | คือนางฟ้ามาแต่สวรรค์ |
| ๑๒๐ สองเฒ่าแล่นเข้ามา | ถึงฉายาร้องรับขวัญ |
| บุญเรามาพบกัน | ชาติก่อนนั้นลูกของยาย |
| ๑๒๑ แล่นไล่ตามลูกแก้ว | ไม่ทันแล้วนางกลับกลาย |
| เข้าคราบแล่นหนียาย | นางโฉมฉายหนีแม่ไป |
| ๑๒๒ แล่นมานางแกล้งหนี | ตัวเท่านี้รอดที่ไหน |
| ยกหลานมากอดไว้ | ร่ำร้องไห้วอนไปมา |
| ๑๒๓ วอนแล้ววอนอีกเล่า | นางนงเยาว์ถอดเสียรา |
| คางคกรูปชั่วช้า | เจ้าเอามาสวมไว้ไย |
| ๑๒๔ อยู่เป็นคนดีกว่า | ได้เห็นหน้าเพื่อนเข็ญใจ |
| เฒ่าวอนเท่าใดใด | นางอรไทไม่ไยดี |
| ๑๒๕ ตั้งแต่วันนั้นมา | นางฉายาเลี้ยงสองศรี |
| สองเฒ่าก็ยินดี | ทุกคํ่าเช้าเป็นอัตรา ๚ะ |
สุรางคนางค์ พิลาป
| ๑๒๖ บทนี้ยกไว้ | |
| กล่าวถึงนางไท้ | ผู้เป็นมารดา |
| แต่แม่แรกไข่ | ซ่อนไว้กลางป่า |
| ลูกแก้วแม่อา | ป่านนี้เป็นไฉน |
| ๑๒๗ แม่กลัวบิดา | |
| มิได้ไปหา | ลูกรักทรามวัย |
| เป็นหญิงฤๅชาย | บ่รู้กลใด |
| กูจะเที่ยวไป | ให้รู้อาการ |
| ๑๒๘ ว่าแล้วลินลา | |
| แทรกแผ่นดินมา | หาลูกสงสาร |
| แต่แม่จากแก้ว | คลาดแคล้วมานาน |
| บ่ได้พบพาน | ลูกรักแม่เอย |
| ๑๒๙ เที่ยวหาลูกแก้ว | |
| เห็นเงียบอยู่แล้ว | แม่เรียกทรามเชย |
| แม่มาเที่ยวหา | กำพร้าแม่เอย |
| บ่เห็นลูกเลย | แม่จะขาดใจตาย |
| ๑๓๐ นางเล็งแลหา | |
| ในไพรพฤกษา | ร้องไห้บ่วาย |
| ไม่เห็นลูกแล้ว | นางแก้วใจหาย |
| แม่จะทำลาย | ตายด้วยลูกยา |
| ๑๓๑ อกช้ำแดงเดือด | |
| น้ำตาคีอเลือด | อาบหน้าฉายา |
| เที่ยวหาทั่วจบ | บ่พบเลยนา |
| นางทรงโศกา | กำพร้าแม่เอย |
| ๑๓๒ ซังเซเร่หา | |
| ไม่พบลูกยา | น้ำตาบ่เสบย |
| มิพบลูกแล้ว | นางแก้วทรามเชย |
| น้ำตาแม่เอย | เร่งไหลออกมา |
| ๑๓๓ ร้องไห้กลิ้งเกลือก | |
| ทอดองค์ลงเสือก | ในกลางแฝกคา |
| สองมือตีอก | แล้วฟายน้ำตา |
| ลูกรักแม่อา | กำพร้าแม่เอย |
| ๑๓๔ ล้มแล้วลุกขึ้น | |
| ร้องไห้สะอื้น | ร่ำไรบ่เสบย |
| มิได้เห็นพักตร์ | ลูกรักทรามเชย |
| ทำฉันใดเลย | ลูกรักทรามวัย |
| ๑๓๕ ฤๅหนึ่งเยียวกา | |
| พานพบลูกยา | คาบพาเอาไป |
| ฤๅครุฑกระลี | อินทรีในไพร |
| เอาลูกมาให้ | ข้าราพระเอย |
| ๑๓๖ นางร้องไห้ร่ำ | |
| หน้าเผือดเลือดช้ำ | น้ำตาบ่เสบย |
| อยู่แห่งใดหนา | กำพร้าทรามเชย |
| ทูนหัวแม่เอย | ใครพาดรธาน |
| ๑๓๗ แต่นี้เมือหน้า | |
| แม่กินน้ำตา | เป็นภักษาหาร |
| ตัวแม่ไปอยู่ | ถึงเมืองบาดาล |
| ลูกรักสงสาร | อยู่เหนือดินดอน |
| ๑๓๘ มิพบลูกแก้ว | |
| ลินลาศคลาดแคล้ว | นางแก้วบทจร |
| ไคลคลาดยาตรา | ถึงฝั่งสาคร |
| นางแก้วสายสมร | แทรกพื้นดินไป ๚ะ |
ฉบัง
| ๑๓๙ เมื่อนั้นจึ่งนางฉายา | อยู่ด้วยยายตา |
| สองราเป็นสุขทุกวัน | |
| ๑๔๐ นีรมิตข้าวปลาครามครัน | กินอยู่สบสรรพ์ |
| สองเฒ่าได้พึ่งเทพี | |
| ๑๔๑ นางไม่ถอดรูปเทวี | นางเมืองมีศรี |
| เข้าอยู่ในคราบคางคก[๑] | |
| ๑๔๒ อยู่มาวันหนึ่งอุโบสถ | ฝูงคนปรากฏ |
| จะใคร่ให้มีเทศนา | |
| ๑๔๓ นางน้องได้ยินเขาว่า | วอนยายกับตา |
| ว่าข้าจะไปฟังธรรม์ | |
| ๑๔๔ ตาเฒ่าได้ฟังหุนหัน | จะไปฟังธรรม์ |
| จะนั่งที่ไหนไม่อาย | |
| ๑๔๕ เขาเกลียดเขาชังทั้งหลาย | ดังฤๅไม่อาย |
| แลมึงจะขายหน้ากู | |
| ๑๔๖ รูปร่างเนื้อหนังหดหู่ | กูน่าอดสู |
| พาอีขี้ร้ายมายา | |
| ๑๔๗ นางน้องร้องไห้ไปมา | ยายเอ็นดูข้า |
| จงให้ลูกไปฟังธรรม์ | |
| ๑๔๘ เมื่อนั้นจึ่งยายกาวัน | ว่าแก่ผัวขวัญ |
| มันไปก็ตามปัญญา | |
| ๑๔๙ นางนาคได้ฟังยายว่า | ชื่นชมหรรษา |
| จึ่งแต่งเมี่ยงหมากธูปเทียน ๚ะ |
ยานี นางกราย
| ๑๕๐ ครั้นรุ่งวันพระนั้น | นางจอมขวัญจะฟังธรรม์ |
| นีรมิตผ้าแพรพรรณ | ผ้าห่มนั้นปักด้วยทอง |
| ๑๕๑ ธูปเทียนแลเมี่ยงหมาก | เห็นงามหลากไม่มีสอง |
| ข้าสาวอยู่ก่ายกอง | นั่งห้อมล้อมนางเทวี |
| ๑๕๒ นางถอดรูปออกแล้ว | นางน้องแก้วงามมีศรี |
| คือทองหมดราคี | ศรีแสล้มงามพึงชม |
| ๑๕๓ ผมเผ้าเฟื้อยเหนือบ่า | เนื้อนมหน้างามอุดม |
| อ้อนแอ้นอรเอวกลม | นวลละอองคือทองคำ |
| ๑๕๔ นางเมืองเยื้องย่างเดิน | เมื่อดำเนินดังจะรำ |
| แขนอ่อนอย่างระบำ | เหมือนนางหงส์เมื่อลินลา |
| ๑๕๕ ดวงหน้าคือวงเดือน | สองแขนเหมือนงวงไอยรา |
| เต้านางทั้งซ้ายขวา | คือบัวทองต้องติดใจ |
| ๑๕๖ ผมดำคือแมงทับ | พรรณระยับงามสุกใส |
| เสียงหวานอ่อนเอาใจ | ว่าสิ่งไรเพราะทุกคำ |
| ๑๕๗ สองเฒ่าเห็นรูปทรง | เร่งพิศวงใจพสิกคว่ำ |
| นี่เรามาสิ้นกรรม | เพราะหลานขวัญเราแลนา |
| ๑๕๘ จึ่งให้นามกร | หลานบังอรงามโสภา |
| คิดกันทั้งสองรา | นางฉายาชื่ออุทัย |
| ๑๕๙ ถอดรูปวันอาทิตย์ | เห็นมิผิดแก่หัวใจ |
| แต่เช้างามสุกใส | ชื่ออุทัยนางเทวี |
| ๑๖๐ ครั้นนางแต่งตัวแล้ว | นางน้องแก้วดำเนินศรี |
| ข้าสาวนั่งพัดวี | ชูพานพระศรีห้อมล้อมไป |
| ๑๖๑ ลางนางนุ่งผ้าปัก | เห็นงามนักหน้าละไม |
| เมื่อย่างดำเนินใน | แต่งแง่ให้ชายเชยชม |
| ๑๖๒ ลางนางนุ่งผ้าแดง | เห็นเป็นแสงงามอุดม |
| ผ้านางแต่งให้ห่ม | แลดูนมเห็นรองรอง |
| ๑๖๓ ลางนางนั้นเล่าไซร้ | ห่มสไบปักลวดทอง |
| นุ่งผ้าเนื้อลำยอง | เนื้อละเอียดหน้าเป็นใย |
| ๑๖๔ ลางนางนุ่งผ้าปัก | ห่มสะพักลายกิ่งไม้ |
| ชายเห็นต้องติดใจ | น่าใคร่ได้มากอดนอน |
| ๑๖๕ ลางนางห่มเครือวัลย์ | ผ้านุ่งนั้นลายเขียวอ่อน |
| ชายเห็นเป็นอาวรณ์ | นางเนื้ออ่อนน่าเอ็นดู |
| ๑๖๖ ลางนางนุ่งลายปัก | ห่มสะพักสีมันปู |
| สาวน้อยน่าเอ็นดู | น่าสมสู่เป็นเมียขวัญ |
| ๑๖๗ ลางนางนุ่งงามนัก | ห่มสะพักลายเครือวัลย์ |
| ชายเห็นใจกระสัน | จะใคร่ได้นางสายสมร |
| ๑๖๘ วงหน้าคือพระจันทร์ | สองคิ้วนั้นคือกงศร |
| เฉิดฉายปลายนมงอน | นัยน์เนตรน้องคือตาทราย |
| ๑๖๙ พระกรเจ้าทั้งสอง | เมื่อเยื้องย่องทอดแขนกราย |
| อ้อนแอ้นสบตาชาย | อ่อนละมุนทั่วทั้งตัว |
| ๑๗๐ แห่ห้อมล้อมอุทัย | เห็นไสวคือดอกบัว |
| เอวบางช่างแต่งตัว | หมู่ข้าสาวห้อมล้อมไป |
| ๑๗๑ สองเฒ่าแลลงมา | สุดลูกตาเห็นไสว |
| ตามดูนางอุทัย | ทั้งผัวเมียแล่นเสือกสน |
| ๑๗๒ ครั้นถึงในอาราม | สงฆ์ไถ่ถามแก่ฝูงคน |
| สาวน้อยงามชอบกล | นางจรดลมาแต่ใด |
| ๑๗๓ ลางคนวิ่งตามดู | เห็นโฉมตรูละลานใจ |
| แป้งผัดทัดดอกไม้ | หอมกลิ่นไปอยู่รวยรวย |
| ๑๗๔ งามจริงยิ่งเทวา | พิศดูหน้างามสะสวย |
| ข้าสาวรูปงามรวย | ได้ชมเล่นเย็นในใจ |
| ๑๗๕ แปลกหน้ามิรู้จัก | จะใคร่ทักนางทรามวัย |
| เกลือกนางมิปราศรัย | อดสูใจเป็นนักหนา |
| ๑๗๖ ตาเถนแลยายชี | ภิกขุณีทั้งสีกา |
| แลดูนางฉายา | เณรร้องว่ามาแต่ไหน |
| ๑๗๗ รูปร่างนางสาวน้อย | คือทองย้อยงามสุกใส |
| ปักปิ่นแซมไม้ไหว | หน้าเป็นใยงามโสภา |
| ๑๗๘ นมงอนปลายช้อยชด | ใจระทดด้วยฉายา |
| แป้งสดชะมดทา | นมเต่งตั้งดังบัวทอง |
| ๑๗๙ สองแก้มดังไข่ปอก | นวลละลอกงามลำยอง |
| เนื้อเหลืองงามเรืองรอง | วงคิ้วน้องสุดหางตา |
| ๑๘๐ ขึ้นบนโรงธรรมแล้ว | จุดเทียนแก้วด้วยศรัทธา |
| ปูผ้ากราบสามลา | นางฉายาฟังเทศน์อยู่ |
| ๑๘๑ พระสงฆ์เทศนา | ปากนั้นว่าตาแลดู |
| ผิดพลั้งยั้งเป็นครู่ | ฝูงคนดูทั้งหญิงชาย ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๑๘๒ บทนี้ยกไว้ | |
| จะกล่าวถึงไท้ | การบราชา |
| ท้าวผู้เสวยราชย์ | ในเมืองพารา |
| รี้พลช้างม้า | เต็มทั้งเรือนหลวง |
| ๑๘๓ มีนางมเหสี | |
| เลิศล้ำนารี | ครองสนมทั้งปวง |
| ข้าสาวชาวแม่ | เต็มทั้งเรือนหลวง |
| เงินทองทั้งปวง | อเนกมากมี |
| ๑๘๔ พระราชกุมาร | |
| แห่งนางนงคราญ | ได้สิบหกปี |
| เป็นนวลละออง | ลำยองมีศรี |
| นามกรภูมี | กายสุทธกุมาร |
| ๑๘๕ วันนั้นท่านท้าว | |
| ได้ยินเขาป่าว | รู้แล้วบ่นาน |
| จะใคร่ฟังธรรม | เทศนาอาจารย์ |
| จึ่งพระภูบาล | สั่งแก่เสนา |
| ๑๘๖ สั่งแล้วบ่นาน | |
| เจ้าสุทธกุมาร | จึ่งเสด็จลินลา |
| ไพร่ฟ้าข้าหลวง | ทั้งปวงซ้ายขวา |
| แห่ห้อมล้อมมา | เข้าในโรงธรรม์ |
| ๑๘๗ แลเห็นอุทัย | |
| พิศวงหลงใหล | ในใจกระสัน |
| เจ้างามประเสริฐ | เลิศกว่าทั้งนั้น |
| พระน้องจอมขวัญ | ลูกเต้าของใคร |
| ๑๘๘ มีผัวฤๅยัง | |
| นางทองร้อยชั่ง | ท้าวน้องทรามวัย |
| แม้นว่ามีผัว | จะกลัวอันใด |
| จะเอาให้ได้ | ไม่ไว้ตัวเลย |
| ๑๘๙ รูปงามพิจิตร | |
| แม้นเสียชีวิต | ไม่คิดตัวเลย |
| เที่ยวหาทุกเมือง | ไม่มีเหมือนเลย |
| ทองทั้งตัวเอย | จะได้เชยเมื่อไร |
| ๑๙๐ | ส่วนนางเอววัลย์ |
| ค่อยนั่งฟังธรรม์ | บ่ได้หวั่นไหว |
| นางเปลื้องภูษา | อาภรณ์สไบ |
| รัดเกล้าแหวนใส่ | บูชาพระธรรม์ |
| ๑๙๑ นีรมิตใหม่เล่า | |
| งามยิ่งกว่าเก่า | ลายทองเครือวัลย์ |
| ครั้นถึงเวลา | พอจบพระธรรม์ |
| อุทัยจอมขวัญ | กรวดน้ำพิษฐาน |
| ๑๙๒ ครั้นว่าเสร็จแล้ว | |
| อุทัยนางแก้ว | ออกมาบ่นาน |
| ข้าสาวชาวแม่ | แห่ห้อมนงคราญ |
| พระราชกุมาร | แลดูอุทัย |
| ๑๙๓ พระราชกุมาร | |
| เห็นนางไปบ้าน | ติดตามนางไป |
| ครั้นถึงเคหา | เรือนนางอาศัย |
| มหาดเล็กคนใช้ | แล่นไปพรั่งพรู |
| ๑๙๔ เข้าล้อมเรือนไว้ | |
| สองเฒ่าตกใจ | หน้าขาวเหมือนหนู |
| ส่งหลานมาให้ | มหาดเล็กเข้าขู่ |
| สองเฒ่าหดหู่ | ตกใจนักหนา |
| ๑๙๕ ส่วนนางอุทัย | |
| เข้าในคราบได้ | สอนยายกับตา |
| ใครล้อมเรือนไว้ | ไสคอเสียรา |
| คนชั่วชาติข้า | ชอบว่าให้ถอง |
| ๑๙๖ ไปบอกแก่เจ้า | |
| ถ้ารักหลานเรา | ไปปลูกตะพานทอง |
| จะนับคณนา | ร้อยห้าสิบห้อง |
| แล้วด้วยเครื่องทอง | จนถึงเรือนเรา |
| ๑๙๗ ถ้าว่าทำได้ | |
| จะส่งหลานให้ | เป็นคู่คลึงเคล้า |
| แม้ว่ามิได้ | ที่ไหนจะเอา |
| จะเก้อไปเปล่า | อายใจโฉมงาม |
| ๑๙๘ เห็นว่าเข็ญใจ | |
| ล้อมเรือนตูไว้ | ทำได้หยาบหยาม |
| เป็นเกี่ยวดองกัน | ทำให้แต่งาม |
| อย่าทำวู่วาม | จะชวดได้เมีย |
| ๑๙๙ ไปทูลเจ้าฟ้า | |
| ว่ายายกับตา | โกรธคือไฟเลีย |
| แค้นใจนักหนา | ขับตูข้าเสีย |
| ทั้งผัวทั้งเมีย | ขับให้ไปทูล |
| ๒๐๐ เขายิ้มหัวร่อ | |
| ขี้ริ้วพันคอ | พาลเฒ่าสถูล |
| ดังฤๅมาใช้ | ให้เราไปทูล |
| ชีวิตจะสูญ | ยังจะรู้ฤๅนา |
| ๒๐๑ เขาจึ่งกลับไป | |
| ทูลแก่ท้าวไท | การบราชา |
| ว่าเฒ่าตัดพ้อ | มากมายหนักหนา |
| แม้นรักหลานข้า | จะมาเป็นเกี่ยวดอง |
| ๒๐๒ ให้ปลูกปราสาท | |
| อันงามโอภาส | อีกทั้งตะพานทอง |
| แต่หัวบันได | ร้อยห้าสิบห้อง |
| จนถึงเรือนน้อง | อุทัยเทวี ๚ะ |
ยานี
| ๒๐๓ บัดนั้นท้าวการบ | ตบพระหัตถ์เร่งโกรธา |
| พลอดผิดอนิจจา | ช่างข้อนว่าเป็นเกี่ยวดอง |
| ๒๐๔ ตัวเตี้ยต่ำต่อตีน | จะปีนข้ามภูเขาทอง |
| จะข้ามทะเลนอง | มาคิดปองเอาดาวเดือน |
| ๒๐๕ เมื่อตัวมันเป็นข้า | อาจเจรจาใครจะเหมือน |
| โทษฆ่าเสียทั้งเรือน | ใครจะเหมือนเฒ่าสองรา |
| ๒๐๖ ไปปรึกษานครบาล | อย่าได้นานผูกคอมา |
| ฟันเสียในป่าช้า | ทั้งสองราอย่าทันนาน |
| ๒๐๗ กาวินผู้เมียรัก | จึ่งทูลทักนางทัดทาน |
| ฟันเสียไม่เข้าการ | คนทั้งบ้านจะนินทา |
| ๒๐๘ ขอลูกเขาไม่ให้ | เอาโทษใส่ไม่เข้ายา |
| ฝูงคนจะฦๅชา | ว่าคุมเหงไพร่พลเมือง |
| ๒๐๙ คิดอ่านกันดีกว่า | ไม่เห็นว่าจะแค้นเคือง |
| ให้ปลูกเป็นบ้านเมือง | อันโตใหญ่จงทำตาม |
| ๒๑๐ เรือนเฒ่าสองผัวเมีย | กระท่อมเตี้ยเห็นมิงาม |
| ปลูกใหม่จึงทำตาม | ทำจงงามแล้วด้วยทอง |
| ๒๑๑ ให้เฒ่าปลูกแม่เรือน | ให้งามเหมือนปราสาททอง |
| ดังจิตเราคิดปอง | จงเฒ่าสองเร่งทำพลัน |
| ๒๑๒ ให้ปลูกปราสาทแก้ว | สำเร็จแล้วสิบห้าวัน |
| จะทำประกวดกัน | ให้จงทันได้ฤกษ์ดี |
| ๒๑๓ ปราสาทแลตะพาน | ตกนักงานไว้ข้างนี้ |
| ข้างโน้นทำจงดี | เป็นปราสาทราชวัง |
| ๒๑๔ ถ้าว่าสองเฒ่าแพ้ | ชีวิตแล้โดยกูหวัง |
| ผูกคอไปนอกวัง | ถึงป่าช้าจะฆ่าเสีย |
| ๒๑๕ การบเห็นชอบแล้ว | นางน้องแก้วผู้เป็นเมีย |
| ช่างคิดให้ฆ่าเสีย | เฒ่าผัวเมียเห็นแพ้เรา |
| ๒๑๖ การบเห็นชอบแล้ว | คำเมียแก้วนางนงเยาว์ |
| ให้สารถึงสองเฒ่า | ตามคำเจ้ามีบัญชา |
| ๒๑๗ โอ้โอะมิเป็นการ | เห็นในสารท่านว่ามา |
| ชีวิตกูนี้นา | เห็นมิช้าจะพลันตาย |
| ๒๑๘ จะคิดประการใด | อีจังไรทำวุ่นวาย |
| ตัวกูจะพลอยตาย | อีขี้ร้ายมันเอาผัว |
| ๒๑๙ กอดคอกันร้องไห้ | น้ำตาไหลคิดถึงตัว |
| ตีอกแล้วชกหัว | ตัวจะตายแล้วแลนา |
| ๒๒๐ ฟังท่านตกเอาเรือน | ใครจะเหมึอนอกกูอา |
| ท่านเป็นท้าวพญา | สอนให้ว่าทุกสิ่งอัน |
| ๒๒๑ กูนึกว่ามึงดี | จะฝากผีฝากไข้กัน |
| มิรู้ว่าอาธรรม์ | แกล้งทำกันฉันนี้นา |
| ๒๒๒ มึงนิ่งอยู่ว่าไร | จะทำใดก็ว่ามา |
| อย่าให้กูเวทนา | ตูสองรามิรู้วาย |
| ๒๒๓ ทำได้ฤๅมิได้ | อีจังไรจะฉิบหาย |
| แต่งแง่อวดผู้ชาย | เป็นต้นปลายเพราะมึงนา |
| ๒๒๔ ตัวมึงตายทำเนา | ตูสองเฒ่าต้องขื่อคา |
| จะต้องพระอาญา | ม้วยมรณาทีนี้แล |
| ๒๒๕ โอ้อกกูนี้นา | รับอาญาเมื่อภายแก่ |
| ใครเลยจะเหลียวแล | ช่วยแก้ไขได้เล่าหนา |
| ๒๒๖ โอ้ตัวกูนี้เล่า | จะสูญเปล่าเห็นมิช้า |
| เที่ยงแท้แล้วแลนา | ความตายมาถึงตัวกู |
| ๒๒๗ สองเฒ่าร่ำร้องไห้ | สลบไปแน่เป็นครู่ |
| หายใจอยู่ฟูฟู | บ่รู้สึกจะหางาย |
| ๒๒๘ จึงเรียกหลานไปใหม่ | อีอุทัยมึงดูดาย |
| จะละให้กูตาย | อีขี้ร้ายไม่นำพา |
| ๒๒๙ เมื่อนั้นนางอุทัย | กลั้นมิได้ร้องว่ามา |
| จะปลูกเมื่อไรนา | ให้เร่งมาทำแข่งกัน |
| ๒๓๐ ใช้ให้คนไปป่า | ตัดไม้มาขมีขมัน |
| พรุ่งนี้จะแข่งกัน | ใครไม่ทันทำฉันใด |
| ๒๓๑ ถ้าว่าข้างนี้แพ้ | ชีวิตแลอย่าได้ไว้ |
| ฟันเสียให้บรรลัย | เพราะว่าแพ้แก่ชายจริง |
| ๒๓๒ ถ้าว่าข้างผู้ชาย | รี้พลหลายแพ้ผู้หญิง |
| แม้ว่าจะทำจริง | เห็นว่าหญิงเร็วกว่าชาย |
| ๒๓๓ สองเฒ่าจึ่งดีใจ | ยกมือไหว้นางโฉมฉาย |
| เจ้ายกน้ำหน้ายาย | เห็นมิอายแก่คนเลย |
| ๒๓๔ สองเฒ่าจึ่งร้องว่า | หมู่เสนาบอกหลานเขย |
| อย่าช้ากว่านั้นเลย | พรุ่งนี้เหวยปลูกเรือนพลัน |
| ๒๓๕ อำมาตย์จึ่งกลับไป | ทูลท้าวไทพระทรงธรรม์ |
| บอกว่ายายกาวัน | ปลูกเรือนพลันพรุ่งนี้นา |
| ๒๓๖ พญามาฉงน | มันได้คนที่ไหนมา |
| บอกว่าใช้ไปป่า | ดูน้ำหน้ามันพรุ่งนี้ ๚ะ |
ฉบัง
| ๒๓๗ ครั้นค่ำเที่ยงคืนราตรี | อุทัยเทวี |
| นีรมิตปรางค์ปราสาทไชย | |
| ๒๓๘ มุขทองแกมแก้วสุกใส | เห็นงามประไพ |
| ใครเลยจะเทียบถึงสอง | |
| ๒๓๙ เสามุมนั้นย่อมด้วยทอง | หน้าต่างเรืองรอง |
| ประดับด้วยแก้วรจนา | |
| ๒๔๐ แลเห็นสูงสุดลูกตา | เติบใหญ่มหึมา |
| แลเห็นก็งามรุ่งเรือง | |
| ๒๔๑ ข้าสาวชาวแม่นองเนือง | ห้อมล้อมนางเมือง |
| ขับกล่อมนางแก้วเทวี | |
| ๒๔๒ มโหรทึกกึกก้องดนตรี | ฆาตกลองเภรี |
| ไพรเพราะเสนาะนักหนา | |
| ๒๔๓ สองเฒ่าจึ่งตื่นขึ้นมา | ตกใจนักหนา |
| แลเห็นเคหาเรืองรอง | |
| ๒๔๔ ชะรอยบุญเราทั้งสอง | อุทัยลำยอง |
| ทำแข่งด้วยท้าวการบ | |
| ๒๔๕ หลานเรานึกเอาได้ครบ | ท่านท้าวการบ |
| ก็แพ้แก่หลานเราจริง | |
| ๒๔๖ น่าอายเป็นชายแพ้หญิง | เห็นหลากจริงจริง |
| ทีนี้ตกนักงานยาย | |
| ๒๔๗ เมื่อนั้นจึ่งพระฦๅสาย | แต่เช้าก่อนงาย |
| ท้าวเสด็จนั่งบนเกย ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๒๔๘ ท้าวเล็งแลมา | |
| เห็นหลากนักหนา | จะว่าอันใด |
| สูงสุดตามอง | ย่อมทองสุกใส |
| เจดีย์ก็หาใช่ | ทุกวันบ่เห็น |
| ๒๔๙ ตากุลโกฐาส | |
| เห็นผิดประหลาด | ปลูกปราสาทเป็น |
| เข็ญใจไร้ทรัพย์ | เป็นคนยากเย็น |
| ผู้คนไม่เห็น | สงสัยใจเรา |
| ๒๕๐ เรียกนางกาวิน | |
| เมียรักภูมินทร์ | ให้มาดูเอา |
| สิ่งไรไฉยา | สูงกว่าของเรา |
| จะว่าสองเฒ่า | เห็นผิดนักหนา |
| ๒๕๑ สั่งให้ไปดู | |
| แต่ล้วนชาวหมู่ | แล่นพรูกันมา |
| ครั้นถึงแลเห็น | ปราสาทรจนา |
| ย่อมทองโสภา | แกมแก้วมณี |
| ๒๕๒ เขาจึ่งทูลเล่า | |
| ปราสาทสองเฒ่า | อุทัยเทวี |
| ท่านท้าวตกใจ | ไม่สมประดี |
| อีเฒ่าบัดสี | ควรเราแพ้มัน |
| ๒๕๓ เราให้สัญญา | |
| เฒ่าทั้งสองรา | ถ้าแพ้จะฟัน |
| เป็นท้าวพญา | ควรมาแพ้มัน |
| คิดก่อนผ่อนผัน | ให้เชิญตัวมา |
| ๒๕๔ จึ่งสั่งสาวศรี | |
| สูไปบัดนี้ | เชิญยายกับตา |
| ไปบอกยายเจ้า | ว่าเราให้หา |
| เชิญยายกับตา | มานัดการงาน |
| ๒๕๕ สาวใช้แล่นไป | |
| นั่งลงกราบไหว้ | กาวันบ่นาน |
| มีโองการใช้ | ให้ยายไปสถาน |
| จะนัดการงาน | แล้วจึ่งปลูกเรือน |
| ๒๕๖ เฒ่าร้องตวาดให้ | |
| เห็นว่าเข็ญใจ | ดูถูกใครจะเหมือน |
| ให้เราไปหา | จะนัดปลูกเรือน |
| ดูถูกใครจะเหมือน | ท่านเป็นพญา |
| ๒๕๗ ขอลูกสาวท่าน | |
| จะนัดการงาน | ให้ต้องไปหา |
| เห็นผิดทำเนียม | แต่บูราณมา |
| แต่งคำเจรจา | เราไม่พอใจ |
| ๒๕๘ เราเจ็บหัวเข่า | |
| ชราแก่เฒ่า | เราไม่ยักไป |
| งกงกวันวัน | จะทันที่ไหน |
| น่าแค้นแน่นใจ | กูไม่เคยเห็น |
| ๒๕๙ เกิดมาอาภัพ | |
| เห็นว่าน้อยทรัพย์ | กลับมาว่าเล่น |
| มุสาวาทา | เราว่าไม่เป็น |
| พูดเพราะหัวเราะเล่น | เห็นน่าบัดศรี |
| ๒๖๐ มั่งมีเหมือนกัน | |
| ผ้าผ่อนแพรพรรณ | เงินทองมากมี |
| เป็นเกี่ยวดองกัน | ผ่อนผันแต่ดี |
| มาทำย่ำยี | มิดีนักหนา |
| ๒๖๑ แรกเริ่มเดิมที | |
| ทรงธรรม์พันปี | มีคำสัญญา |
| ยึดมาหายสิ้น | ล่อลิ้นเจรจา |
| โอ้พระราชา | คิดน่าอดสู |
| ๒๖๒ แต่งกลวาจา | |
| ถ้อยคำสัญญา | ขันหมากรากพลู |
| ว่าแล้วหายไป | พระไม่อดสู |
| ทีท่วงลวงกู | การบราชา |
| ๒๖๓ สัญญาแก่กัน | |
| กลัวเราจะฟัน | ทำนบนอบมา |
| จะนัดปลูกเรือน | ให้คนมาหา |
| ข่มเหงเจรจา | ไม่มาเกรงใจ |
| ๒๖๔ เมื่อกูคิดมา | |
| ต้องให้ไปหา | อย่าเลยกูไม่ไป |
| กูเจ็บหัวเข่า | เดินมิได้ไกล |
| ผูกช้างสารใหญ่ | รับตูคนละตัว |
| ๒๖๕ ให้ผูกช้างพลาย | |
| รับท่านผู้ชาย | ตาเฒ่าผู้ผัว |
| แล้วผูกช้างพัง | รับยายอีกตัว |
| ทั้งเมียทั้งผัว | จะไปด้วยกัน |
| ๒๖๖ สาวศรีมาทูล | |
| แก่พระนเรนทร์สูร | ปิ่นเกล้าไอศวรรย์ |
| จึงผูกช้างสาว | สองตัวมาพลัน |
| รับยายกาวัน | ตากุลโกฐาส |
| ๒๖๗ สองเฒ่าแต่งตัว | |
| ทั้งเมียทั้งผัว | เคยนุ่งผ้าขาด |
| เฒ่าห่มชมพู | ดูงามทายาด |
| ตากุลโกฐาส | ขึ้นช้างล่อไป |
| ๒๖๘ ขี่ช้างตามกัน | |
| เห็นช้างชับมัน | ร้องให้หยุดไว้ |
| จะเดินดีกว่า | ว่าช้างจังไร |
| ซับมันตัวใหญ่ | โยกย้ายไปมา |
| ๒๖๙ เคยขี่ช้างน้อย | |
| คนตามเป็นร้อย | แต่ก่อนโพ้นมา |
| ล่ำสันเติบใหญ่ | สูงเพียงหลังคา |
| ตกมันเป็นบ้า | แข้งขาโทงเทง |
| ๒๗๐ ส่วนยายกาวัน | |
| ตกใจตัวสั่น | งกงันไปเอง |
| กูนึกว่าดี | ขึ้นขี่โคลงเคลง |
| จะเดินไปเอง | กูไม่ขี่เลย |
| ๒๗๑ ส่วนว่าหม่อมตา | |
| ขี่ช้างไปหน้า | ถึงวังที่เขย |
| นั่งท่ากาวัน | เดินมิทันเลย |
| ข้าเหนื่อยตาเหวย | ละล้าละลัง |
| ๒๗๒ เดินตามกันไป | |
| ถึงท้องพระโรงไชย | ระเสริดระสรัง |
| ปูสาดลาดพรม | ให้สองเฒ่านั่ง |
| หมอนอิงพิงหลัง | สองเฒ่าบ่นาน |
| ๒๗๓ นั่งลงกราบไหว้ | |
| สมเด็จท้าวไท | การบภูบาล |
| ท้าวจึ่งปราศรัย | สองเฒ่าบ่นาน |
| เรานัดการงาน | แล้วจึ่งปลูกเรือน |
| ๒๗๔ สองเฒ่าตัดพ้อ | |
| แรกเริ่มเดิมขอ | ข้าได้ตักเตือน |
| ให้ทำสะพาน | แล้วจึ่งปลูกเรียน |
| เร่งทำให้เหมือน | เรือนเฒ่าสองรา |
| ๒๗๕ ทำสะพานทอง | |
| ร้อยห้าสิบห้อง | จนถึงเคหา |
| ปลูกปราสาทแก้ว | เลิศแล้วโสภา |
| เร่งเร็วอย่าช้า | ให้ทันฤกษ์ดี |
| ๒๗๖ ไหนว่าแข่งกัน | |
| ใครแพ้จะฟัน | ให้ม้วยเป็นผี |
| ถ้าว่าข้าแพ้ | จะม้วยชีวี |
| หยักเหยาเซ้าซี้ | ข้านี้ไม่เคย |
| ๒๗๗ พญาอายใจ | |
| สะท้อนถอนใจ | พระทัยไม่เสบย |
| เพราะว่าผิดแล้ว | จะโทษใครเลย |
| โอ้อกกูเอย | แพ้แล้วแลนา |
| ๒๗๘ ว่าแล้วกาวน | |
| กราบลาทรงธรรม์ | การบราชา |
| ท่านท้าวตรัสสั่ง | เวียงวังคลังนา |
| เร่งรัดตรวจตรา | อย่าช้าโดยหวัง |
| ๒๗๙ ให้แต่งเกณฑ์แห่ | |
| ข้าสาวชาวแม่ | เซ็งแซ่แตรสังข์ |
| เป่าปี่ตีฆ้อง | ดาบทองสะพรั่ง |
| โล่เขนดาบดั้ง | หน้าหลังซ้ายขวา |
| ๒๘๐ ให้แต่งคานหาม | |
| ทั้งคู่ดูงาม | หามยายกับตา |
| เชิญขึ้นนั่งใน | หามไปเคหา |
| อภิรมกั้นมา | ยายตาทั้งสอง |
| ๒๘๑ นางสาวชาวใน | |
| ให้แต่งตัวไว้ | สไบริ้วทอง |
| นุ่งผ้าลายปัก | สะพักลายทอง |
| แห่ห้อมทั้งสอง | หม่อมยายหม่อมตา |
| ๒๘๒ ทั้งพัชนี | |
| อีกจามรศรี | เครื่องสูงแห่มา |
| ข้าสาวชาวแม่ | ทั้งซ้ายแลขวา |
| หม่อมยายหม่อมตา | ไปกว่าจะถึงเรือน |
| ๒๘๓ ชาวในรับสั่ง | |
| ละล้าละลัง | เร่งรัดตักเตือน |
| ตรวจตราครบครัน | เร็วพลันใครจะเหมือน |
| ครั้นแล้วจึ่งเคลื่อน | รับยายกับตา |
| ๒๘๔ แห่ห้อมล้อมไป | |
| ธงเทียวไสว | ทั้งซ้ายทั้งขวา |
| ดุจพระพันปี | มีพระบัญชา |
| รับยายกับตา | ขึ้นสู่คานหาม |
| ๒๘๕ ชาวพลหนุ่มหนุ่ม | |
| ชวนกันเข้ากลุ้ม | รุมกันเข้าหาม |
| หามผัวไปหน้า | หามเมียไปตาม |
| คนดูไม่งาม | แก่ตาเลยนา |
| ๒๘๖ สองเฒ่ามิเคย | |
| ขึ้นนั่งบ่เฉย | เหลียวหลังเหลียวหน้า |
| งกงกงันงัน | ผันซ้ายหันขวา |
| ตัวสั่นไปมา | กว่าจะถึงเรือนตน ๚ะ |
ฉบัง
| ๒๘๗ เมื่อนั้นการบราชา | ตรัสสั่งเสนา |
| ทุกหมู่ทุกกรมมากมาย | |
| ๒๘๘ เกณฑ์ไว้ได้ห้าร้อยปลาย | เร่งแจกกฎหมาย |
| ให้ป่าวไปทั่วอย่านาน | |
| ๒๘๙ บ้างเกณฑ์ให้ตัดกระดาน | จะปลูกสะพาน |
| แลเสาปราสาทเรือนหลวง | |
| ๒๙๐ ไม้ไหล้เสร็จสรรพทั้งปวง | ให้ทำการหลวง |
| แต่ล้วนคนงานทหาร | |
| ๒๙๑ เมื่อนั้นพระราชกุมาร | บุตรพระภูบาล |
| ท่านท้าวการบเจ้าเมือง | |
| ๒๙๒ จึ่งทรงพิษฐานเนืองเนือง | เทวาเสื้อเมือง |
| พระอินทร์พระพรหมยมกาล | |
| ๒๙๓ เจ้าทรงสัจจาพิษฐาน | เดชะสมภาร |
| ได้ตรัสเป็นพระมุนี | |
| ๒๙๔ โปรดสัตว์ในโลกโลกี | เป็นพระชินศรี |
| อย่าให้ข้าอัปราชัย | |
| ๒๙๕ ถ้าคู่กันแล้วจริงไซร้ | เทวาข้าไหว้ |
| อย่าให้ข้าแพ้แก่หญิง | |
| ๒๙๖ ถ้าแม้มิคู่กันจริง | ข้าว่าทุกสิ่ง |
| อย่าได้มาช่วยเลยนา | |
| ๒๙๗ บัดเดี๋ยวร้อนถึงอินทรา | จึ่งเล็งแลมา |
| ก็เห็นเจ้าสุทธกุมาร | |
| ๒๙๘ พระอินทร์จึ่งรู้อาการ | บัดเดี๋ยวบ่นาน |
| ก็ลงมาช่วยทันใจ | |
| ๒๙๙ นีรมิตสะพานนั้นไป | แต่หัวบันได |
| จนถึงเรือนยายกับตา | |
| ๓๐๐ ครั้นรุ่งจึ่งพระราชา | เห็นหลากนักหนา |
| ใครหนอมาทำสะพาน | |
| ๓๐๑ หลังคาหน้าต่างทุกประการ | แสงแก้วประพาฬ |
| ประดับเป็นนาคนาคา | |
| ๓๐๒ พรายแพร้วด้วยแก้วจินดา | ปราสาทโสภา |
| เห็นงามก็รุ่งเรืองฉาย | |
| ๓๐๓ ท้าวจึ่งรู้ด้วยแยบคาย | เทวาทั้งหลาย |
| ท่านลงมาช่วยบัดดล | |
| ๓๐๔ โอ้อกกูนี้มิจน | เห็นว่าจะพ้น |
| ความอายแก่เฒ่าทั้งสอง | |
| ๓๐๕ เทวามาช่วยคุ้มครอง | เห็นเราทั้งสอง |
| เคยคู่กันแล้วก่อนมา | |
| ๓๐๖ สองเฒ่าเห็นหลากนักหนา | หลานกับพญา |
| ฤทธาก็มีเสมอกัน | |
| ๓๐๗ พญาให้หากาวัน | เมื่อแรกทำนั้น |
| มิบอกแก่เราว่าไร | |
| ๓๐๘ ถ้ารู้จะแข่งกันไป | เห็นมิเป็นไร |
| บรางว่าแพ้แก่กัน | |
| ๓๐๙ ท้าวไทจะให้ทำขวัญ | ลงโรงด้วยพลัน |
| ทรงธรรม์ให้แต่งบายศรี | |
| ๓๑๐ เจ็ดชั้นทำให้จงดี | เพื่อนสาวมากมี |
| แห่ห้อมมาล้อมอยู่ไสว | |
| ๓๑๑ แต่งเครื่องเลี้ยงคนที่ไป | ของดีทั้งไว้ |
| จะเลี้ยงขุนนางทั้งหลาย ๚ะ |
ยานี
| ๓๑๒ ครั้นว่าถึงวันดี | พระภูมีแต่งตัวมา |
| กายสุทธพระราชา | แห่ห้อมมางามไสว |
| ๓๑๓ ลูกท้าวแลพญา | แต่งตัวมาห้อมล้อมไป |
| ขันหมากพระทรามวัย | เห็นประไพงามพอตา |
| ๓๑๔ ขนมทุกสิ่งพรรณ | เหล้าเข้มนั้นมากนักหนา |
| เป็ดไก่แลเนื้อพล่า | พระราชาทำมงคล |
| ๓๑๕ ขันหมากพระจอมปรางค์ | ใส่หลังช้างด้วยบัดดล |
| มากมายมาเกลื่อนกล่น | จะลงโรงพระราชา |
| ๓๑๖ ผู้เฒ่าแลผู้แก่ | ขึ้นช้างแห่ไปข้างหน้า |
| ทั้งหลายห้อมล้อมมา | พระราชาขี่ช้างไป |
| ๓๑๗ ถึงโรงพิธีแล้ว | จึ่งพระแก้วเข้านั่งใน |
| เพื่อนบ่าวพระจอมไตร | ล้อมท้าวไทพระราชา |
| ๓๑๘ ส่วนว่านางอุทัย | แต่งตัวไปงามโสภา |
| เพื่อนสาวเจ้าฉายา | คือนางฟ้ามาแต่สวรรค์ |
| ๓๑๙ นีรมิตข้าสาวใช้ | ขนของไปจะเลี้ยงกัน |
| ขนมทุกสิ่งพรรณ | เครื่องต้นนั้นเลี้ยงราชา |
| ๓๒๐ แต่งให้รี้พลกิน | ขนมจีนใส่น้ำยา |
| ให้ทำแกล้มสุรา | ขนออกมาบ่หวาดไหว |
| ๓๒๑ เลี้ยงแล้วสิ้นทุกคน | จึ่งให้ขนของกลับไป |
| มูลนายแลบ่าวไพร่ | โซเซไปจนถึงเรือน[๒] |
| ๓๒๒ บายศรีเอามาตั้ง | ท้าวจึ่งสั่งให้จุดเทียน |
| แว่นแก้วเอามาเวียน | ให้สองเจ้าเข้านั่งกลาง |
| ๓๒๓ เวียนมาข้างเบื้องขวา | คนเข้ามาพัดวีพลาง |
| จึ่งท้าวมานั่งกลาง | นั่งเคียงข้างนางอุทัย |
| ๓๒๔ ผู้เฒ่าจึ่งให้พร | แก่บังอรสองทรามวัย |
| อายุจงยืนไป | เสวยราชัยแทนราชา |
| ๓๒๕ แขกเมืองเข้ามาไหว้ | ถวายดอกไม้ทุกภาษา |
| ฝาหรั่งวิลันดา | ทั้งคุลาแลเมงมอญ |
| ๓๒๖ จีนจามทั้งพราหมณ์เทศ | ของวิเสทมาสลอน |
| ดอกไม้แลเงินก้อน | ทั้งหัวแหวนอันรจนา ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๓๒๗ ครั้นทำขวัญแล้ว | |
| เมื่อนั้นพระแก้ว | จึ่งขับพลไป |
| ลูกขุนหัวเมือง | ช้างม้าข้าไท |
| รี้พลไสว | กลับคืนไปเมือง |
| ๓๒๘ เมื่อนั้นภูบาล | |
| อยู่ด้วยนงคราญ | บ่ได้แค้นเคือง |
| เที่ยงคืนกระสัน | คนหลับทั้งเมือง |
| จึ่งพระบุญเรือง | กล่อมแก้วกัลยา |
| ๓๒๙ อุ้มขึ้นเตียงทอง | |
| สวมกอดนางน้อง | ต้องนมซ้ายขวา |
| นางผลักพระหัตถ์ | ท้าวรัดตรึงตรา |
| เล้าโลมไปมา | เจ้าอย่าวุ่นวาย |
| ๓๓๐ พระเอยอย่าต้อง | |
| ตัวน้องจะร้อง | จะชวดเปล่าดาย |
| ตัวน้องเป็นหญิง | ย่อมกริ่งเกรงชาย |
| มาทำวุ่นวาย | ฉันนี้มิเคย |
| ๓๓๑ สิ่งนี้อายนัก | |
| พระทองทรามรัก | อย่าเพ่อก่อนเลย |
| ว่าพลางฉวยผ้า | คว้ามือทรามเชย |
| โอ้แก้วพี่เอย | เจ้าอย่ากลัวเกรง |
| ๓๓๒ พระน้องฉายา | |
| คือดังแก้วตา | เจ้าอย่าครื้นเครง |
| แต่พี่กับเจ้า | เรารู้กันเอง |
| เจ้าอย่ากลัวเกรง | เลยนะฉายา |
| ๓๓๓ จูบแก้มจูบเกศ | |
| พระจูบอัคเรศ | หอมรสมาลา |
| รวยรวยประทิ่น | เหมือนกลิ่นจำปา |
| จูบแก้มซ้ายขวา | ท้าวน้องอุทัย |
| ๓๓๔ กอดไว้คลึงเคล้า | |
| หอมกลิ่นองค์เจ้า | รสเร้าเอาใจ |
| รวยรวยประทิ่น | เหมือนกลิ่นอุทัย |
| หอมฟุ้งเอาใจ | อบองค์พี่ยา |
| ๓๓๕ พระเร่งรัดรึง | |
| โลมเล้าเคล้าคลึง | จึ่งทำมารยา |
| นางทองบุญฦๅ | ผลักมือซ้ายขวา |
| เหลียวแลแปรมา | ช้อยหางตาไป |
| ๓๓๖ เอวบางร่างน้อย | |
| ลำยองทองย้อย | สร้อยฟ้ามาลัย |
| ใช่พี่ไม่รัก | ผันพระพักตร่ไป |
| มิควรด้วยไย | อุทัยไฉยา |
| ๓๓๗ นางน้องก้มเกล้า | |
| รับคำพระเจ้า | ใส่เกล้าเกศา |
| ว่าพระโฉมฉิน | ล่อลิ่นเจรจา |
| ได้แล้วก็ลา | ร้างไว้ภายหลัง |
| ๓๓๘ พี่ตั้งใจรัก | |
| โฉมยงทรงศักดิ์ | พี่ไม่เกลียดชัง |
| ยอดมิ่งกิ่งฟ้า | เจ้าอย่าคิดหวัง |
| สาวน้อยร้อยชั่ง | พี่ไม่ให้อาย |
| ๓๓๙ รูปคือเทวา | |
| หาในใต้ฟ้า | ไม่เหมือนโฉมฉาย |
| พระนุชงามเพริศ | เลิศสบใจชาย |
| พี่ตั้งใจหมาย | รักแก้วเสนหา |
| ๓๔๐ จูบเน้นเคล้นนม | |
| กอดจูบลูบชม | ภิรมย์วิญญาณ์ |
| นอนแนบแอบองค์ | ปลงในกามา |
| ชื่นชมเสนหา | ในราตรีกาล |
| ๓๔๑ กอดน้องนอนแนบ | |
| พระทรวงทับแทบ | แอบองค์นงคราญ |
| สนิทชิดชม | ภิรมย์สงสาร |
| พึ่งแรกพบพาน | รักสุดเสน่ห์เอย |
| ๓๔๒ น้องได้ขัดขวาง | |
| กลับกลอกนอกทาง | บ้างแล้วทรามเชย |
| อดเสียเถิดหนา | ผ่านฟ้าข้าเอย |
| เพราะน้องมิเคย | คดีเดียงสา |
| ๓๔๓ น้องได้ผลักไส | |
| พ้อตัดวัดให้ | ถูกไท้ราชา |
| รอยข่วนรอยเล็บ | เจ็บพระกายา |
| โทษมีแก่ข้า | อุทัยเทวี |
| ๓๔๔ โอ้พระราชา | |
| คิดดูเถิดรา | มารยากระสัตรี |
| ครั้นอวยด้วยง่าย | ชายไม่ว่าดี |
| นินทาย่ำยี | มิดีพระเอย |
| ๓๔๕ น้องได้ตัดพ้อ | |
| ลำยองทองหล่อ | โฉมงามทรามเชย |
| คิดมิรู้แล้ว | พระแก้วข้าเอย |
| น้องไม่เสบย | ทรงพระเมตตา |
| ๓๔๖ น้องอวยด้วยแล้ว | |
| พระทัยผ่องแผ้ว | แล้วแต่ปรารถนา |
| สำเร็จดังจิต | คิดในวิญญาณ์ |
| โอ้พระราชา | จงมาปรานี |
| ๓๔๗ พระจึ่งว่าเล่า | |
| นางน้องนงเยาว์ | อุทัยเทวี |
| พี่รู้แล้วหนา | มารยากระสัตรี |
| เจ้ายอดมารศรี | น้องแก้วพี่อา |
| ๓๔๘ พี่ไม่ถือน้อง | |
| คิ้วต่อคอปล้อง | น้องรักเสนหา |
| ไม่ถือเจ้าเลย | ทรามเชยพี่อา |
| โมโหโกรธา | อย่าว่าไปเลย |
| ๓๔๙ อุทัยได้ยิน | |
| โฉมตรูภูมินทร์ | พระทองทรามเชย |
| คลายโศกศัลย์แล้ว | ผ่องแผ้วเสบย |
| ภิรมย์ชมเชย | ด้วยพระราชา |
| ๓๕๐ สมสู่อยู่กิน | |
| ด้วยพระภูมินทร์ | เป็นช้านานมา |
| จึ่งขุดสระใหญ่ | ที่ในพารา |
| ลงเล่นคงคา | เป็นนิรันดร ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๓๕๑ เมื่อนั้นยังมี | |
| พาราบุรี | อุโลมนคร |
| ท่านท้าวเจ้าเมือง | ทรงพระนามกร |
| กัญจาภูธร | ธิราชราชา |
| ๓๕๒ มีนางมเหสี | |
| อันดับภูมี | ชื่อนางสนตรา |
| เสวยราชสมบัติ | ในเมืองพารา |
| รี้พลช้างม้า | ข้าไทเงินทอง |
| ๓๕๓ บ้านนอกเมืองหน้า | |
| ขึ้นแก่ราชา | อเนกก่ายกอง |
| แขกเมืองส่วยไร่ | ดอกไม้เงินทอง |
| ช้างม้าเนืองนอง | เป็นส่วยอัตรา |
| ๓๕๔ นางมีบุตรี | |
| สาวน้อยมีศรี | ชื่อนางฉันนา |
| ได้สิบห้าปี | มีศรีโสภา |
| กายสุทธราชา | ขอนางเทวี |
| ๓๕๕ ให้ราชสารมา | |
| ขอนางฉันนา | แรกได้เจ็ดปี |
| แต่ยังไม่ได้ | อุทัยเทวี |
| ครั้นว่าได้ดี | ลืมนางฉันนา |
| ๓๕๖ คิดว่าจะไป | |
| เมื่อก่อนขอไว้ | ยังมิได้ฉายา |
| รูปร่างใครจะเหมือน | อุ่นเรือนเสนหา |
| แต่ต่ำใต้หล้า | หาไหนจะมี |
| ๓๕๗ จึ่งท้าวกัญจา | |
| เห็นลูกพังงา | ได้สิบห้าปี |
| จะเสกลูกแก้ว | ให้เป็นมเหสี |
| ด้วยพระภูมี | กายสุทธราชา |
| ๓๕๘ การบภูบาล | |
| วันนั้นให้สาร | ขอนางฉายา |
| ลูกรักของเรา | โดยใจปรารถนา |
| เหตุไรไม่มา | ล่อลวงฤๅไฉน |
| ๓๕๙ ถ้าว่าลวงล่อ | |
| กูจะเห็นต่อ | ยึดยาวกันไป |
| เป็นท้าวพญา | เจรจาลวงใคร |
| ทำอย่างลูกไม้ | ขอแล้วละเสีย |
| ๓๖๐ น่าคิดอนิจจา | |
| ให้สารนั้นมา | เจรจาขอเมีย |
| ให้ปันกันแล้ว | ควรฤๅมาละเสีย |
| ให้ไร้ผัวเมีย | สิ้นคนทั้งเมือง |
| ๓๖๑ ให้ราชสารมา | |
| ตัดพ้อนักหนา | เร่งโกรธแค้นเคือง |
| ทำให้เราได้อาย | แก่ไพร่พลเมือง |
| ฝูงคนฦๅเลื่อง | ทั่วทั้งพารา |
| ๓๖๒ ครั้นเข้าถวายสาร | |
| การบจึ่งอ่าน | รู้ในสารตรา |
| วางสารลงไว้ | หาลูกเข้ามา |
| กายสุทธพ่ออา | พ่อว่ามิฟัง |
| ๓๖๓ รบให้ขอเมีย | |
| ะวางนางเสีย | กลับมาเกลียดชัง |
| ได้ใหม่ลืมเก่า | ใจเจ้าคิดหวัง |
| ฉันนาชิงชัง | รักข้างอุทัย |
| ๓๖๔ รูปร่างพอดี | |
| ขืนมาเซ้าซี้ | จำให้ข้าไป |
| เมื่อแรกไปขอ | ยังมิได้อุทัย |
| จนละนางไว้ | คนเดียวเอกา |
| ๓๖๕ พระพ่อมิฟัง | |
| แม้นว่าเกลียดชัง | ตามกรรมเวรา |
| เจ้าไปอยู่ก่อน | จึ่งค่อยผ่อนมา |
| ฟังคำพ่อว่า | เจ้าอย่าน้อยใจ |
| ๓๖๖ ท้าวจึ่งตอบสาร | |
| มิช้ามินาน | เดือนหน้าจะไป |
| แต่งการมงคล | วิวาห์ไปใหม่ |
| อรนุชสุดใจ | ฉันนาเทวี |
| ๓๖๗ แต่งช้างแต่งม้า | |
| แพรพรรณผืนผ้า | นับด้วยกุลี |
| มงกุฎอาภรณ์ | แต่ล้วนของดี |
| สำหรับภูมี | ท่านท้าวทรงธรรม์ |
| ๓๖๘ เสร็จแล้วบ่ช้า | |
| รี้พลช้างม้า | ตามมาแจจัน |
| มิใคร่จะไป | ท้าวไททรงธรรม์ |
| โศกาจาบัลย์ | กันแสงร่ำไร ๚ะ |
ยานี
| ๓๖๙ กอดแก้วแล้วร้องไห้ | ชลเนตรไหลลงโซมองค์ |
| กราบนบซบเกล้าลง | เหนือตักท้าวผู้เป็นผัว |
| ๓๗๐ นางเมืองร่ำร้องไห้ | น้ำตาไหลลงโซมตัว |
| กราบลงกับตักผัว | พระอยู่หัวของเมียเอย |
| ๓๗๑ มิทันจะถึงปี | พระสามีผู้ทรามเชย |
| เมียไห้อยู่เบยเบย | แก้วเมียเอ๋ยกรรมเวรา |
| ๓๗๒ อยู่ได้ไม่กี่วัน | พระจอมขวัญของเมียอา |
| จะไห้ฟายนาตา | แก้วกำพร้าเพื่อนเข็ญใจ |
| ๓๗๓ ความรักยังมิวาย | พระฦๅสายละเมียไว้ |
| ตัดช่องแต่พอไป | ละเมียไว้อยู่ภายหลัง |
| ๓๗๔ ฝูงคนจะมุ่งหมาย | ว่าหญิงร้ายผัวเกลียดชัง |
| กรรมอะไรมาแต่หลัง | ทองร้อยชั่งจากเมียไป |
| ๓๗๕ เมียไม่ทำให้ผิด | แต่สักนิดเท่ายองใย |
| ควรฤๅมาจากไป | ทิ้งเมียไว้ที่กลางหน |
| ๓๗๖ อาภัพตัวเองไซร้ | ขึ้นต้นไม้ไม่ถึงบน |
| ตั้งใจให้เป็นผล | ไม่รอดชั่วด้วยพระเลย |
| ๓๗๗ ตั้งแต่วันนี้ไป | น้ำตาไหลบ่เสบย |
| กี่เดือนกี่ปีเลย | จะไต้เชยพระจอมไตร |
| ๓๗๘ แต่ก่อนเคยพรากพลัด | ลูกสิงสัตว์อันใดใด |
| หนาเวรมาซัดให้ | จึ่งมาได้เราสองรา |
| ๓๗๙ แม่กาเลี้ยงกาเหว่า | โดยตั้งเขาเล่าลือมา |
| ใช่ชาติเชื้อลูกกา | กลับไปหากาเหว่าคืน |
| ๓๘๐ ช้างแล่นอย่าฉุดหาง | ผิดท่าทางไร้โหดหืน |
| ใช่ช้างจะหยุดยืน | ยึดมิหยุดว่าทำเนา |
| ๓๘๑ วัวลืมบ่กินหญ้า | ไซร้ไยมาจะข่มเขา |
| ที่รักบ่รักเรา | จะว่าเล่ามิยืดไป |
| ๓๘๒ เจ้าสุทธกุมาร | เห็นนงคราญให้ร่ำไร |
| จะไปมิใคร่ไป | ขืนใจไปให้อางขนาง |
| ๓๘๓ จึ่งโลมโฉมอุทัย | อย่าร้องไห้ร่ำครวญคราง |
| พี่ไปเจ้าอยู่พลาง | พี่จะกลับคืนมาหา |
| ๓๘๔ มิไปก็จำไป | ขัดมิได้เพราะวาจา |
| ได้ขอนางฉันนา | ไว้ก่อนแล้วแก้วสงสาร |
| ๓๘๕ ท่านท้าวกัญจาราช | พ่อนางนาฏโกรธโองการ |
| ขอลูกร้างไว้นาน | คิดไฉนจึ่งไม่มา |
| ๓๘๖ จำให้พี่จากแก้ว | วิบากแล้วแก้วพี่อา |
| จำใจจากไฉยา | กินน้ำตาทุกเพรางาย |
| ๓๘๗ ร้กน้องได้ด้วยยาก | ความลำบากเพียงปางตาย |
| ฝูงเทพเจ้าทั้งหลาย | ช่วยขวนขวายเอาใจปลง |
| ๓๘๘ บุญเราได้สร้างแล้ว | จึ่งได้แก้วมาแนบองค์ |
| โดยใจพี่จำนง | มารตัวร้ายมาริษยา |
| ๓๘๙ คิดไปมิใคร่จาก | อกจะครากด้วยพังงา |
| เจ้ากรรมนั้นตามมา | ให้สองรามาพลัดกัน |
| ๓๙๐ เร่งคิดเร่งขัดอก | น้ำตาตกถึงเมียขวัญ |
| จะจากพรากพลัดกัน | กับเอววัลย์น้ำตาไหล |
| ๓๙๑ เร่งคิดอกจะหัก | แต่นี้จักเห็นหน้าใคร |
| ใครจะเหมือนอุทัย | เพื่อนเข็ญใจของเรียมอา |
| ๓๙๒ กอดคอนางเข้าไว้ | สะอื้นไห้ร่ำไปมา |
| น้ำเนตรอาบพักตรา | แก้วกัลยาจะนานเห็น |
| ๓๙๓ มิพอที่จะจาก | กรรมวิบากมาจำเป็น |
| เวรกรรมมาทำเข็ญ | ให้สองรามาพลัดกัน |
| ๓๙๔ ดังฤๅมาจากข้า | เมียเห็นหน้าอยู่ทุกวัน |
| แต่นี้จะไกลกัน | สักกี่วันจะเห็นเลย |
| ๓๙๕ พระองค์ไปมีเมีย | ละข้าเสียนะทรามเชย |
| เพื่อนนอนของเมียเอย | บาปใดเลยให้ไกลกัน |
| ๓๙๖ เพื่อนกินพระขวัญข้าว | ทุกค่ำเช้าเป็นนิรันดร์ |
| ดังฤๅพระทรงธรรม์ | จากอกเมียไปเสียไกล |
| ๓๙๗ การบแลกาวิน | ครั้นได้ยินก็ลุกไป |
| ปลอบโยนนางอุทัย | อยู่ด้วยแม่อย่าโศกา ๚ะ |
พิลาป
| ๓๙๘ ครั้นวายโศกแล้ว | |
| เมื่อนั้นพระแก้ว | ให้หาช่างทอง |
| จะหล่อรูปไป | ให้เหมือนนางน้อง |
| ได้ชมรูปทอง | ต่างน้องอุทัย |
| ๓๙๙ ครั้นรุ่งขึ้นมา | |
| จะได้เห็นหน้า | พระน้องทรามวัย |
| จะชมรูปทอง | ต่างน้องอุทัย |
| กลั้นน้ำตาไว้ | กว่าจะได้กลับมา |
| ๔๐๐ หล่อรูปหนึ่งเล่า | |
| ให้เหมือนผัวเจ้า | องค์ท้าวนี้นา |
| เอาไว้ให้นาง | ชมต่างพี่ยา |
| ไว้ดูต่างหน้า | เมื่อยามกระศัลย์ |
| ๔๐๑ คิดแล้วบ่นาน | |
| จึ่งพระภูบาล | หาช่างมาพลัน |
| หล่อรูปสองไท้ | ทำให้เหมือนกัน |
| รูปองค์หนึ่งนั้น | เหมือนพระราชา |
| ๔๐๒ รูปหนึ่งเหมือนนาง | |
| อุทัยเอวบาง | ไปด้วยพี่ยา |
| รูปหนึ่งพี่ให้ | อุทัยไฉยา |
| รูปพระราชา | ไว้ให้นางชม |
| ๔๐๓ จึ่งเอาภูษา | |
| ของพระราชา | ทั้งนุ่งทั้งห่ม |
| มานุ่งรูปทอง | เร่งพิศเร่งชม |
| เหมือนพระเอวกลม | ดั่งทองพิมพ์เดียว |
| ๔๐๔ จึ่งเอาภูษา | |
| ของนางฉายา | อุทัยทรามเปลี่ยว |
| ภูษาลายทอง | ลำยองผืนเดียว |
| เหลือบแปรแลเหลียว | พิศเพียรยิ่งเหมือน |
| ๔๐๕ ผมเผ้าปากคอ | |
| เอวบางคิ้วต่อ | เหมือนนางเพื่อนเรือน |
| ห่มผ้าลายทอง | ช่างยิ้มย่องเหมือน |
| ลำคอตกเกลื้อน | เป็นเพื่อนสองคน |
| ๔๐๖ ท้าวต่อหีบใหญ่ | |
| ใส่รูปทองไว้ | หามไปบัดดล |
| มิให้ใครรู้ | ปากผู้คำคน |
| ทำเป็นเล่ห์กล | ดั่งหามเงินทอง |
| ๔๐๗ จะยกพลไป | |
| จึ่งฝากนางไว้ | ท่านไท้ทั้งสอง |
| บิดามารดา | อย่าได้เศร้าหมอง |
| ขอฝากนางน้อง | อุทัยเมียขวัญ |
| ๔๐๘ รักข้าเท่าไร | |
| แม่รักอุทัย | ให้ได้เท่ากัน |
| อย่าเป็นลำเอียง | รักเป็นอาธรรม์ |
| ผิดชอบผ่อนผัน | อย่าถือโทษเลย |
| ๔๐๙ ค่ำเช้าเรียกหา | |
| ครั้นถึงเพลา | แม่เรียกทรามเชย |
| ช่วยเอาใจใส่ | นางไม่คุ้นเคย |
| ทูนหัวลูกเอย | ลูกจักลาไป |
| ๔๑๐ ลาแล้วออกมา | |
| พิศแลดูหน้า | น้ำตาลามไหล |
| เป็นห่วงหน่วงหนัก | เพราะรักอุทัย |
| พี่จักลาไป | ค่อยอยู่เถิดรา |
| ๔๑๑ เจ้าสุทธกุมาร | |
| เสด็จขึ้นคชสาร | กลั้นโศกโศกา |
| น้ำตาพี่เอย | เร่งไหลออกมา |
| คือท่อธารา | ไหลลงแดงฉัน |
| ๔๑๒ แต่นี้นับปี | |
| น้องแก้วมารศรี | นับเดือนนับวัน |
| เร่งแลเร่งไกล | บ่ได้เห็นกัน |
| โอ้แก้วจอมขวัญ | ค่อยอยู่เถิดรา |
| ๔๑๓ ค่อยอยู่เถิดเจ้า | |
| อยู่ด้วยปิ่นเกล้า | กว่าพี่จะมา |
| โอ้อกกูเอย | ไหนเลยจะอยู่ช้า |
| มิได้เห็นหน้า | พี่จะกลั้นใจตาย |
| ๔๑๔ บุญเหลือเนื้อถี่ | |
| ครองตัวท่าพี่ | อยู่ด้วยตายาย |
| ครานี้แลนา | น้ำตาบ่วาย |
| จะตีอกสลาย | ท่าพี่อาวรณ์ |
| ๔๑๕ อุทัยไฉยา | |
| จงเจ้ารักษา | บิดามารดร |
| ค่ำเช้าอุตส่าห์ | อย่าให้อนาทร |
| ฟังคำพี่สอน | นอนด้วยแม่ผัว |
| ๔๑๖ เจ้าอย่าคบทาส | |
| แม่อย่าประมาท | เพราะชาติคนชั่ว |
| เจ้าคบคนดี | เป็นศรีแก่ตัว |
| ร้อยชั่งฟังผัว | ท้าวน้องอุทัย |
| ๔๑๗ โอ้ทองร้อยชั่ง | |
| เจ้าอยู่ภายหลัง | พี่สั่งความไว้ |
| อุตส่าห์ปกป้อง | ตัวน้องอุทัย |
| ครองตัวเจ้าไว้ | ท่าพี่แลนา |
| ๔๑๘ คำนึงถึงเจ้า | |
| ถึงโฉมเฉลา | ลำเพาพี่อา |
| รวยรวยประทิ่น | ดังกลิ่นกัลยา |
| แก้มน้องซ้ายขวา | พี่ยามาชม |
| ๔๑๙ แก้มคือลูกอิน | |
| รวยรวยประทิ่น | เหมือนกลิ่นทรามชม |
| รสกลิ่นภูษา | กัลยาเคยห่ม |
| แต่นี้จะวายชม | เอวกลมพังงา |
| ๔๒๐ คล้ายคล้ายได้ยิน | |
| อุทัยเพื่อนอิน | เหมือนเจ้าเจรจา |
| แจ้วแจ้วน่าฟัง | เสียงดั่งสาลิกา |
| ยวนในวิญญาณ์ | ราชาหยุดฟัง |
| ๔๒๑ อรนุชบังอร | |
| เอวกลมนมงอน | ทั้งสองเต่งตั้ง |
| ปีกปลิวคิ้วเหิน | ดำเนินในวัง |
| ข้าสาวสะพรั่ง | ห้อมล้อมจอมขวัญ |
| ๔๒๒ อุทัยเจ้าพี่ | |
| นับเดือนนับปี | นับคืนนับวัน |
| นางน้องพี่อา | เจ้าอย่าโศกศัลย์ |
| จากแก้วนวลจันทร์ | ขวัญเมืองพี่อา |
| ๔๒๓ ครวญพลางละห้อย | |
| น้ำเนตรหยดย้อย | ละห้อยคอยหา |
| บรรเทาโศกศัลย์ | กลั้นโศกโศกา |
| โฉมยงยาตรา | ขึ้นช้างกระโจมทอง |
| ๔๒๔ รี้พลทั้งปวง | |
| ไพร่ฟ้าข้าหลวง | อเนกก่ายกอง |
| แห่ทั้งซ้ายขวา | ช้างม้าเนืองนอง |
| อเนกก่ายกอง | แห่พระราชา |
| ๔๒๕ ทรงช้างวางไป | |
| ธงเทียวไสว | ไกลสุดลูกตา |
| เปล่าใจเปล่าจิต | ทรงฤทธิ์โศกา |
| ร้อยชั่งพังงา | ป่านนี้เป็นไฉน |
| ๔๒๖ อุทัยไฉยา | |
| เจ้าแสนโศกา | ครวญคร่ำร่ำไร |
| ถึงพระผ่านเกล้า | เจ้าจากเมียไป |
| พระทองทรามวัย | ให้เมียโศกศัลย์ |
| ๔๒๗ โอ้พระผ่านฟ้า | |
| ตัวเราสองรา | ไม่เคยไกลกัน |
| จำไกลกันแล้ว | นับเดือนนับวัน |
| น้องแก้วกระศัลย์ | ถึงพระพี่ยา |
| ๔๒๘ ดังฤๅพระทอง | |
| เจ้ามาละน้อง | คนเดียวเอกา |
| พระร่วมชีวิต | คิดถึงฉันนา |
| โอ้พระราชา | มาหนีน้องไป |
| ๔๒๙ เหลียวแลแปรหา | |
| น้องน้อยก่อนรา | นะพระทรามวัย |
| พ่อเคยถูกต้อง | หยอกน้องอุทัย |
| รวยรื่นชื่นใจ | ที่ในเรือนจันทน์ |
| ๔๓๐ โอ้พระร่วมจิต | |
| พระร่วมชีวิต | คิดถึงเมียขวัญ |
| หล่อรูปทองไว้ | ให้ชมทุกวัน |
| โอ้พระทรงธรรม์ | ไกลเมียแล้วนา |
| ๔๓๑ พระหล่อรูปไว้ | |
| เห็นงามสุกใส | ต่างองค์ราชา |
| เอวบางร่างกลม | ชมต่างพี่ยา |
| ไม่สนิทติดตรา | เหมือนพระภูธร |
| ๔๓๒ เห็นรูปพระองค์ | |
| เฉิดฉันบรรจง | คิ้วก่งวงศร |
| สะสวยรวยดี | มิเท่าบังอร |
| โอ้พระภูธร | เปล่าแล้วแลนา |
| ๔๓๓ เมื่อยามเข้านอน | |
| คิดถึงภูธร | ร่ำไรไห้หา |
| เที่ยงคืนสงัด | กลัดในวิญญาณ์ |
| ใครเลยจะมา | กล่อมให้น้องนอน |
| ๔๓๔ ใจจิตคิดถึง | |
| ครวญคร่ำรำพึง | ถึงพระภูธร |
| ในจิตคิดไป | ไม่คลายเดือดร้อน |
| เวลาเข้านอน | ฉะอ้อนวอนใคร |
| ๔๓๕ โอ้พระยอดสร้อย | |
| เอวบางร่างน้อย | ไกลจากเมียไป |
| รี้พลอัดแอ | ยิ่งแลยิ่งไกล |
| โอ้พระจอมไตร | กลับมาก่อนรา |
| ๔๓๖ นางทองทั้งตัว | |
| เจ้าคิดถึงผัว | เร่งไห้โหยหา |
| ไห้แล้วไห้เล่า | ไม่วายน้ำตา |
| ทั้งสองยายตา | โลมเล้าเอาใจ |
| ๔๓๗ ท่านจะเอาฤกษ์พา | |
| ดังฤๅเจ้ามา | ร้องไห้ร่ำไร |
| แข็งใจเจ้าแม่ | กลั้นน้ำตาไว้ |
| ค่อยอยู่นานไป | จะได้พบกัน |
| ๔๓๘ อุทัยไฉยา | |
| ได้ฟังยายว่า | ค่อยคลายโศกศัลย์ |
| ชำระพระองค์ | สระสรงทุกวัน |
| นางนาฏจอมขวัญ | เล่นน้ำสระศรี |
| ๔๓๙ อุทัยไฉยา | |
| ครั้นถึงเวลา | ชื่นชมยินดี |
| พระนุชเนื้อเย็น | เล่นน้ำนที |
| สระโบกขรณี | เป็นนิจทุกวัน ๚ะ |
ชมดง
| ๔๔๐ บัดนั้นภูบาล | |
| ขึ้นทรงคชสาร | รี้พลแจจัน |
| ครั้นถึงป่าใหญ่ | ชมไม้ทุกพรรณ |
| นกหกผกผัน | จับอยู่ไสว[๓] |
| ๔๔๑ เข้าในดงหลวง | |
| ชมไม้ทั้งปวง | ในกลางพงไพร |
| ฟังเสียงจักรจั่น | แม่ม่ายลองไน |
| มี่ก้องร้องไป | พระไห้โศกา |
| ๔๔๒ เสด็จเข้าดงหลวง | |
| ชมไม้ทั้งปวง | ต่างพรรณพรรณนา |
| ต้นงิ้วสล้าง | หมากปรางไม้หว้า |
| ละมุดสีดา | พะวาลำใย |
| ๔๔๓ หมากตูมเนืองนอง | |
| มะค่าพลวงพลอง | ตะโกหมากไฟ |
| ตะเคียนยูงยาง | อ้อยช้างกร่างไกร |
| เต็งรังโพไทร | มีในดงหลวง |
| ๔๔๔ กระแบกสัตตบรรณ | |
| กระถินอินจัน | มีพรรณทั้งปวง |
| บ้างอ่อนบ้างแก่ | เล็งแลเป็นพวง |
| รี้พลทั้งปวง | เอาเป็นอาหาร |
| ๔๔๕ มะเดื่อมะดูก | |
| ลูกไม้ส้มสูก | หมากพร้าวจาวตาล |
| ทุเรียนมังคุด | ละมุดหอมหวาน |
| แต่ล้วนตระการ | สารพันจะมี |
| ๔๔๖ จิกแจงจิ่งจ้อ | |
| แสมสมอ | สนรักสักขี |
| หอมดอกลำดวน | ยวนใจภูมี |
| เมื่อยามราตรี | พระพายชายโชย |
| ๔๔๗ เข้าดงอำพัน | |
| หอมกลิ่นจวงจันทน์ | กรลบโบกโบย |
| มีทั้งพุดตาน | ดอกบานมิรู้โรย |
| พระทรงไห้โหย | ครวญถึงอุทัย |
| ๔๔๘ เข้าดงพุดตาน | |
| มะลิผลิบาน | หอมฟุ้งเอาใจ |
| รวยรวยประทิ่น | ดังกลิ่นอุทัย |
| โอ้แก้วทรามวัย | ใจพี่จะขาดตาย |
| ๔๔๙ เข้าดงชะมด | |
| หอมกลิ่นปรากฏ | รสเร้าเอาใจ |
| รวยรวยประทิ่น | หอมกลิ่นบ่วาย |
| เหมือนกลิ่นโฉมฉาย | อุทัยเทวี |
| ๔๕๐ เข้าดงคัดเค้า | |
| หอมกลิ่นรินเร้า | ดอกมะลิโรยมี |
| รวยรวยประทิ่น | หอมกลิ่นมาลี |
| เหมือนกลิ่นเทวี | อุทัยไฉยา |
| ๔๕๑ เข้าดงเบญจมาศ | |
| ใจพี่จะขาด | ด้วยรสมาลา |
| รวยรวยประทิ่น | ดังกลิ่นภูษา |
| อุทัยติดมา | ท้าวน้องเอวกลม |
| ๔๕๒ เข้าดงอัญชัน | |
| หอมรินกลิ่นคันธ์ | รสเร้าอุดม |
| รวยรวยประทิ่น | ดุจดังกลิ่นผม |
| กลิ่นเนื้อกลิ่นนม | น้องแก้วฉายา |
| ๔๕๓ เข้าดงพุดซ้อน | |
| พุดลาใบอ่อน | พิจิตรรจนา |
| รวยรวยประทิ่น | ดังกลิ่นพังงา |
| เมื่อสรงคนธา | หอมชื่นใจผัว |
| ๔๕๔ เข้าดงสารภี | |
| หอมฟุ้งมากมี | กรลบทั้งตัว |
| ดังกลิ่นอุทัย | ทรามวัยของผัว |
| โอ้ทองทั้งตัว | หอมยิ่งนักหนา |
| ๔๕๕ ชมพรรณดอกไม้ | |
| หอมฟุ้งเอาใจ | พระทัยโหยหา |
| กระถินอินไทร | มีในหิมวา |
| พระพายชายมา | กลิ่นนั้นหอมหวาน |
| ๔๕๖ ผลไม้ทุกสิ่ง | |
| ผลออกงามยิ่ง | มีในไพรสาณฑ์ |
| ลูกแก้วลูกเกด | ฝ้ายเทศตระการ |
| คิดถึงนงคราญ | ท้าวน้องอุทัย |
| ๔๕๗ มาด้วยพี่รา | |
| ลูกไม้ในป่า | จะเก็บมาให้ |
| เจ้ากินเล่นพลาง | ให้สำราญใจ |
| ครวญพลางทางไห้ | ไม่วายน้ำตา |
| ๔๕๘ ในป่าพงพี | |
| ลูกไม้อันมี | เป็นเหยื่อสกุณา |
| ลิงค่างบ่างชะนี | เสือสีห์ในป่า |
| โนรีสาลิกา | สัตวานวลจันทร์ |
| ๔๕๙ ฟังเสียงนกร้อง | |
| คิดถึงท้าวน้อง | อุทัยจอมขวัญ |
| สองตัวจับอยู่ | เป็นคู่เคล้ากัน |
| พลัดพรากเมียขวัญ | มาคนเดียวดาย |
| ๔๖๐ ชมบนหลังช้าง | |
| ร้องไห้ครวญคราง | ปิ้มจะวางวาย |
| ป่านนี้ไห้หา | น้ำตาบ่วาย |
| จะเป็นฤๅตาย | ไม่รู้สำคัญ |
| ๔๖๑ ชมไม้ชมนก | |
| กลิ่นแก้วกับอก | ท้าวน้องจอมขวัญ |
| ฟังเสียงเรไร | มีในหิมวันต์ |
| ฟังเสียงจักรจั่น | พระกลั้นน้ำตา |
| ๔๖๒ ฟังเสียงนกร้อง | |
| กำสรดถึงน้อง | อุทัยไฉยา |
| เสียงนกเขาขัน | พระกลั้นน้ำตา |
| โอ้แก้วพี่อา | ป่านนี้เป็นไฉน |
| ๔๖๓ เสียงกาเหว่าร้อง | |
| สนั่นมี่ก้อง | ในท้องพงไพร |
| แรดช้างเสือสีห์ | ชะนีร่ายไม้ |
| จิ้งจอกหมาไน | วิ่งไล่ตามกัน |
| ๔๖๔ ฟังเสียงชะนีร้อง | |
| กำสรดเศร้าหมอง | ถึงน้องจอมขวัญ |
| พระกอดรูปทอง | ร้องไห้ทุกวัน |
| คิดถึงเมียขวัญ | ท้าวน้องอุทัย |
| ๔๖๕ โอ้แก้วพี่อา | |
| มาด้วยเรียมรา | ชมสัตว์ในไพร |
| โคถึกมฤคี | เสือสีห์วิ่งไป |
| พี่จะบอกให้ | พระนุชเมียขวัญ ๚ะ |
| ๔๖๖ บัดนั้นราชา | |
| กับเหล่าโยธา | ดั้นป่าหิมวันต์ |
| มาโดยสามเดือน | คล้อยเคลื่อนเขตขัณฑ์ |
| เมืองท้าวทรงธรรม์ | อุโลมนคร |
| ๔๖๗ ครั้นถึงเมืองแล้ว | |
| เมื่อนั้นพระแก้ว | จึ่งบทจร |
| เข้าไปในเมือง | อุโลมนคร |
| จึ่งพระภูธร | ให้สารเข้าไป |
| ๔๖๘ ทูตถือสารตรา | |
| เร่งเร็วมิช้า | มาถึงพระโรงไชย |
| จึ่งเข้าถวายสาร | แก่พระภูวไนย |
| ว่าพระทรามวัย | กายสุทธจรลี |
| ๔๖๙ ท้าวรับสารตรา | |
| อ่านดูมิช้า | ในอักษรศรี |
| ว่าท้าวการบ | ถวายอัญชลี |
| ลูกรักโฉมศรี | ฝากใต้บาทา |
| ๔๗๐ ผิดพลั้งสั่งสอน | |
| เจ้ายังเด็กอ่อน | ไม่รู้เดียงสา |
| ขอฝากไว้ด้วย | เหมือนช่วยเมตตา |
| ข้ากับราชา | เป็นทองแผ่นเดียวกัน |
| ๔๗๑ จบอ่านสารตรา | |
| จึ่งสั่งเสนา | ให้เชิญมาพลัน |
| รี้พลทั้งหลาย | มากมายครามครัน |
| ไพร่พร้อมเพรียงกัน | รับเจ้าเข้ามา |
| ๔๗๒ สั่งนางชาวใน | |
| ให้แต่งเครื่องไว้ | เลี้ยงพระลูกยา |
| รี้พลทั้งหลาย | อย่าให้เขาว่า |
| เลี้ยงเขาที่มา | อย่าช้าเร็วไว |
| ๔๗๓ ชาวเครื่องรับสั่ง | |
| วิ่งมาละล้าละลัง | สั่งกันวุ่นไป |
| ให้แต่งสำรับ | ตามนายตามไพร่ |
| เครื่องเสวยแต่งไว้ | เลี้ยงพระราชา |
| ๔๗๔ ครั้นแต่งเสร็จสรรพ | |
| เสนาไปรับ | เชิญเจ้าเข้ามา |
| รี้พลทั้งหลาย | มายมากนักหนา |
| แห่ห้อมเข้ามา | ถึงพระโรงไชย |
| ๔๗๕ ชาวเครื่องยกมา | |
| เลี้ยงดูราชา | ทั้งนายทั้งไพร่ |
| ทั่วกันเสร็จแล้ว | จึ่งขนของไป |
| จึ่งพระทรามวัย | ขึ้นเฝ้าราชา |
| ๔๗๖ ท้าวเห็นเขยขวัญ | |
| รูปโฉมทรงธรรม์ | คือทองทาบทา |
| ฉันนาลูกเรา | มิเท่าราชา |
| เหมือนหงส์กับกา | วาสนาผิดกัน |
| ๔๗๗ ลูกเขยโสภา | |
| ลูกเราชั่วช้า | ไม่งามสักอัน |
| กรรมเวรเป็นสาว | หัวขาวทั้งนั้น |
| ชั่วช้าอาธรรม์ | รักท่านลูกเขย |
| ๔๗๘ ท้าวจึ่งตรัสมา | |
| ดูก่อนลูกยา | เจ้างามทรามเชย |
| บิดามารดา | เจ้าอยู่เสบย |
| ทางมาลูกเอย | ยากง่ายเป็นไฉน |
| ๔๗๙ พระรับโองการ | |
| กราบทูลภูบาล | ให้ทราบพระทัย |
| ว่าพระบิดา | มารดานั้นไซร้ |
| ทุกข์โศกโรคภัย | สิ่งใดไม่พาน |
| ๔๘๐ อันหนทางมา | |
| รี้พลโยธา | มาสุขสำราญ |
| ตราบเท่าถึงเมือง | แห่งพระภูบาล |
| จงแจ้งบทมาลย์ | แห่งพระทรงธรรม์ |
| ๔๘๑ เมื่อนั้นภูบาล | |
| ครั้นได้ฟังสาร | โองการหาวัน |
| ตาขุนโหรเฒ่า | เข้ามาด้วยพลัน |
| เราจะทำขวัญ | วันใดจะดี |
| ๔๘๒ โหรกราบบาทา | |
| ดูตามตำรา | ฤกษ์ยามนาที |
| เดือนหกขึ้นคํ่า | ฤกษ์ยามนั้นดี |
| วันศุกร์มีศรี | ดีนักราชา |
| ๔๘๓ เมื่อนั้นพระแก้ว | |
| ครั้นถามโหรแล้ว | จึ่งสั่งเสนา |
| ให้แต่งโรงทอง | เรืองรองรจนา |
| เร่งเร็วอย่าช้า | ให้ทันฤกษ์ไชย |
| ๔๘๔ เสนารับสั่ง | |
| วิ่งมาละล้าละลัง | สั่งกันวุ่นไป |
| ให้แต่งโรงทอง | เรืองรองสุกใส |
| เสร็จแล้วจึ่งไป | กราบทูลราชา |
| ๔๘๕ จึ่งแต่งทำขวัญ | |
| อภิเษกด้วยกัน | กับนางฉันนา |
| บายศรีลำยอง | แว่นทองเอามา |
| ทำขวัญพังงา | เสกลูกเขยขวัญ |
| ๔๘๖ ท่านท้าวกัญจา | |
| จึ่งสั่งให้หา | นักเลงมาพลัน |
| เทพทองละคร | ฟ้อนรำขยัน |
| ท้าวแต่งทำขวัญ | ลูกรักสองรา |
| ๔๘๗ ไต่ลวดลอดบ่วง | |
| ฝูงคนทั้งปวง | ตามดูไปมา |
| บ้างขึ้นปลายไม้ | ลำแพนผาลา |
| หัวหกลงมา | เห็นน่าตกใจ |
| ๔๘๘ บ้างดีดกระจับปี่ | |
| บางคนชักสี | ซอเพลงปี่ไฉน |
| เพลงไพรเพราะรับ | ขับกันทั่วไป |
| มโหรีปี่ไฉน | ฟังเพราะนักหนา |
| ๔๘๙ ครั้นครบเจ็ดวัน | |
| ท้าวแต่งทำขวัญ | ลูกรักเสนหา |
| ครั้นทำขวัญแล้ว | จึ่งเสกราชา |
| กับนางฉันนา | ให้อยู่ด้วยกัน ๚ะ |
ฉบัง
| ๔๙๐ ครั้นเมื่อเที่ยงคืนราตรี | จึ่งพระภูมี |
| ก็เล้าก็โลมฉายา | |
| ๔๙๑ ร่วมรักมิได้เสนหา | ครั้นแล้วออกมา |
| ราชาไปหารูปทอง | |
| ๔๙๒ เคล้าคลึงกันอยู่คู่สอง | กับด้วยรูปทอง |
| นวลละอองเจ้าแกล้งหล่อมา | |
| ๔๙๓ ร้องไห้ร่ำไรโหยหา | อุทัยไฉยา |
| ป่านนี้จะเป็นฉันใด | |
| ๔๙๔ ยังรุ่งกอดรูปทองไว้ | น้ำตาหลั่งไหล |
| ถึงนางอุทัยเทวี | |
| ๔๙๕ บ่ได้หลับในราตรี | ฉันนาเทวี |
| ก็นอนอยู่คนเดียวดาย | |
| ๔๙๖ ครั้นเช้าเสวยข้าวเพรางาย | ใจท้าวคิดหมาย |
| จะเรียกรูปทองมาเสวย | |
| ๔๙๗ โอโอะอุทัยเจ้าพี่เอย | ไยมิมาเสวย |
| อาหารด้วยพี่เลยนา | |
| ๔๙๘ เสวยแล้วคืนเข้าไปหา | รูปอันหล่อมา |
| เข้าเคล้าเข้าคลึงชมเชย | |
| ๔๙๙ พระเจ้าบ่ไปหาเลย | ฉันนาทรามเชย |
| คอยหาผัวเจ้าทุกวัน | |
| ๕๐๐ เหตุไรผัวรักจอมขวัญ | มิมาสักวัน |
| ตั้งแต่วันนั้นหายไป | |
| ๕๐๑ กูเห็นหลากแท้แก่ใจ | แต่วันนั้นไป |
| คุ้มเท่าวันนี้บ่ห่อนมา | |
| ๕๐๒ เมื่อนั้นจึ่งนางฉันนา | รำพึงไปมา |
| จะใคร่ไปดูในห้อง | |
| ๕๐๓ หีบใหญ่มิใช่เงินทอง | เสวยแล้วเข้าห้อง |
| ในหีบนั้นมีอันใด | |
| ๕๐๔ วันนั้นท้าวเธอเสด็จไป | เฝ้าบิดาไท้ |
| ทรามวัยเธอมิได้อยู่ | |
| ๕๐๕ นงเยาว์จึ่งเข้าไปดู | นางน้องจึ่งรู้ |
| ว่ารูปผู้ใดเล่านา | |
| ๕๐๖ รูปเมียฤๅว่ามารดา | ช่างงามนักหนา |
| เจ้าจึ่งไปถามทาสี | |
| ๕๐๗ นางเอาผ้าผ่อนของดี | ให้แก่ทาสี |
| ปลอบถามอย่าได้อำพราง | |
| ๕๐๘ ทาสีจึ่งเล่าแก่นาง | ข้าไม่อำพราง |
| รูปหล่อคือนางอุทัย | |
| ๕๐๙ เมียท้าวอยู่เมืองโพ้นไซร้ | รูปงามสุกใส |
| เหมือนรูปอันหล่อพิมพ์เดียว | |
| ๕๑๐ นางจึ่งยกรูปฉุนเฉียว | ขว้างเสียบัดเดี๋ยว |
| ทรามเปลี่ยวทิ้งลงคงคา ๚ะ |
สุรางคนางค์ พิลาป
| ๕๑๑ รูปหล่อหายแล้ว | |
| ใครลักเมียแก้ว | รูปทองของกู |
| กูเห็นอัศจรรย์ | ทุกวันยังอยู่ |
| โอโอะอกกู | รูปทองมาหาย |
| ๕๑๒ ร้องไห้กลิ้งเกลือก | |
| ทอดองค์ลงเสือก | น้ำตาบ่วาย |
| มีกรรมฉันใด | รูปทองมาหาย |
| จะขาดใจตาย | ครานี้แลนา |
| ๕๑๓ สองมือตีทรวง | |
| หาทั้งเรือนหลวง | มิพบกลับมา |
| เที่ยวหาที่เก่า | ในหีบเล่าหนา |
| มิพบฉายา | รูปทองพี่เอย |
| ๕๑๔ ล้มแล้วลุกขึ้น | |
| ร้องไห้สะอื้น | น้ำตาบ่เสบย |
| ใครลักพาไป | บ่ได้เห็นเลย |
| รูปทองพี่เอย | ไปอยู่แห่งใด |
| ๕๑๕ เรามาสองคน | |
| ได้ยากทุกข์ทน | มาแต่เมืองไกล |
| ได้เห็นหน้าเจ้า | พี่ค่อยคลายใจ |
| เจ้าละพี่ไว้ | คนเดียวเอกา |
| ๕๑๖ โอ้ทองร้อยชั่ง | |
| เจ้าอยู่ภายหลัง | เป็นฉันใดนา |
| รูปทองของเจ้า | พี่หล่อเอามา |
| มารร้ายริษยา | พารูปทองไป |
| ๕๑๗ ชีวิตกูอา | |
| เห็นว่ามิช้า | จะมาบรรลัย |
| รูปทองหายแล้ว | กูเอยอยู่ไย |
| นึ่งตายก่อนไข้ | ไม่อยู่เลยนา |
| ๕๑๘ โอ้นางอุทัย | |
| เจ้ามิมาได้ | หล่อแต่รูปมา |
| กลิ่นอายของเจ้า | ติดพระภูษา |
| ห่มรูปทองมา | ใครพาเอาไป |
| ๕๑๙ เมื่อนั้นโฉมฉาย | |
| ลุกขึ้นผันผาย | ถามข้าทันใด |
| ว่าใครขึ้นมา | พารูปทองไป |
| มันจึ่งทูลไท | ว่านางฉายา |
| ๕๒๐ ข้าขัดมิได้ | |
| ท่านหามลงไป | ทิ้งน้ำเสียรา |
| พระเจ้าจึ่งรู้ | ว่านางฉันนา |
| แกล้งนางฉายา | อุทัยเทวี |
| ๕๒๑ ควรฤๅทำได้ | |
| ไม่คิดเกรงใจ | สักเท่าธุลี |
| กูมาสองคน | รูปทองผ่องศรี |
| มิได้ปรานี | เอาขว้างน้ำเสีย |
| ๕๒๒ มิได้เห็นหน้า | |
| พี่หล่อรูปมา | ดูหน้าต่างเมีย |
| ควรฤๅทำได้ | ไปขว้างน้ำเสีย |
| ไม่เห็นหน้าเมีย | จะกลั้นใจตาย |
| ๕๒๓ แค้นขัดกลัดเดือด | |
| น้ำตาคือเลือด | อาบหน้าบ่วาย |
| แต่วันนี้ไป | อยู่คนเดียวดาย |
| คิดมาใจหาย | ตายด้วยรูปทอง |
| ๕๒๔ เปล่าอกเปล่าใจ | |
| ร้องไห้ร่ำไร | น้ำตาฟูมฟอง |
| ร่ำถึงทรามวัย | อุทัยเนื้อทอง |
| ครวญหานางน้อง | บ่ได้เห็นเลย |
| ๕๒๕ ขึ้งโกรธนักหนา | |
| ไม่แลดูหน้า | ฉันนาทรามเชย |
| กริยาพาที | ไม่มีบ้างเลย |
| โอ้ตัวกูเอย | เหมือนขืนใจมา |
| ๕๒๖ นอนอยู่คนเดียว | |
| มิได้แลเหลียว | กล้ำกรายฉันนา |
| ครวญถึงอุทัย | ไม่วายน้ำตา |
| พี่จะไปหา | ไม่ได้เหมือนใจ |
| ๕๒๗ เมื่อนั้นฉันนา | |
| คิดแค้นนักหนา | ขึ้งโกรธคือไฟ |
| จะเล่าให้ใครฟัง | นางอายแก่ใจ |
| ออกปากไม่ได้ | ผัวไม่ไยดี |
| ๕๒๘ ขัดอกแค้นใจ | |
| เอาตัวให้ได้ | อุทัยเทวี |
| จะตีให้ตาย | วายชีพเป็นผี |
| ผัวรักแต่นี้ | จะครวญหาใคร |
| ๕๒๙ จึ่งให้ไปหา | |
| เฒ่าโกหกมา | จ้างให้แกไป |
| จะทำเล่ห์กล | เอาตัวให้ได้ |
| เงินทองกองให้ | จงได้ตัวมา |
| ๕๓๐ ยังมีโกหก | |
| เที่ยวไปไล่นก | ที่ในเวหา |
| ขึ้นขี่เรือน้อย | ชักยนต์ไคลคลา |
| ได้นกแล้วมา | ขายกินทุกวัน |
| ๕๓๑ สองเฒ่าผัวเมีย | |
| ขายนกได้เบี้ย | ผัวเมียเลี้ยงกัน |
| ขึ้นสำเภาแล้ว | ชักยนต์ไปพลัน |
| เร็วคือจังหัน | ทันแล้วจับเอา |
| ๕๓๒ แลเห็นนกยูง | |
| บินมาเป็นฝูง | เฒ่าชักสำเภา |
| ไปบนเวหา | เฒ่าคว้าจับเอา |
| ใส่ท้องสำเภา | เอาแคร่ทับลง |
| ๕๓๓ ชักยนต์ลงมา | |
| สาวใช้ไปหา | ว่าต้องประสงค์ |
| สำเภาสำอาง | นวลนางจำนง |
| ว่าต้องประสงค์ | ทั้งตัวสองรา |
| ๕๓๔ สองเฒ่าตกใจ | |
| เป็นเหตุอันใด | ท่านจึ่งให้หา |
| ท่านท้าวเจ้าเมือง | ฤๅนางฉายา |
| จึ่งใช้ให้มา | หาข้าว่าไร |
| ๕๓๕ จึ่งชวนกันมา | |
| ปีนขึ้นนาวา | ชักยนต์วางไป |
| บัดเดียวมาถึง | ซึ่งหน้าเกยไชย |
| สองเฒ่าเข้าไป | กราบไหว้ฉันนา |
| ๕๓๖ นางจึ่งปราศรัย | |
| ดีเนื้อดีใจ | เห็นตายายมา |
| จงยายเอ็นดู | ช่วยไปอาสา |
| เงินทองเสื้อผ้า | ข้าจะให้รางวัล |
| ๕๓๗ ไปเอาอุทัย | |
| ถึงเมืองโพ้นไซร้ | ได้มาจงพลัน |
| ยายเที่ยวยายถาม | ให้รู้สำคัญ |
| ครั้นพบตัวมัน | ล่อลวงเอามา |
| ๕๓๘ เอวบางร่างน้อย | |
| หน้าตาแช่มช้อย | สาวน้อยโสภา |
| ครั้นเวลาเย็น | ลงเล่นคงคา |
| ยายไถ่ถามหา | ล่อลวงเล่ห์กล |
| ๕๓๙ ท้าวเธอหลงไหล | |
| รูปอีอุทัย | งามยิ่งกว่าคน |
| ยายเอ็นดูข้า | มาช่วยทังวน |
| ล่อลวงเล่ห์กล | เอาตัวมันมา |
| ๕๔๐ ยายเฒ่ารับคำ | |
| ตามบุญตามกรรม | ข้าเฒ่าแลนา |
| เจ้าอย่าตกใจ | ไว้นักงานข้า |
| จะไปอาสา | เอามาถวาย |
| ๕๔๑ สองเฒ่ากราบลา | |
| แห่งนางฉันนา | เฒ่ามาคิดหมาย |
| ขึ้นขี่สำเภา | ชักยนต์ผันผาย |
| ลมพัดถูกสาย | สำเภาแล่นมา |
| ๕๔๒ พระพายพัดต้อง | |
| ถูกสำเภาทอง | สองเฒ่าเร่งมา |
| ทางสามเดือนปลาย | เฒ่ามาบ่ช้า |
| มาบนเวหา | ถึงวันเดียวดาย |
| ๕๔๓ ครั้นถึงเมืองแล้ว | |
| สองเฒ่าใจแกล้ว | ถามหาโฉมฉาย |
| ว่านางอุทัย | เป็นเมียเจ้านาย |
| มิได้มากราย | หาเจ้าเลยนา |
| ๕๔๔ เขาจึ่งบอกเล่า | |
| ว่านางหนุ่มเหน้า | อยู่ในพารา |
| ครั้นเวลาเย็น | ลงเล่นคงคา |
| ในสระปทุมา | หน้าพระนคร |
| ๕๔๕ เฒ่าจึ่งเข้าไป | |
| นั่งลงกราบไหว้ | อุทัยบังอร |
| ว่าข้าสองรา | มาหาสายสมร |
| นาวาสัดจอน[๔] | ถวายแก่เทวี |
| ๕๔๖ จึ่งนางยอดสร้อย | |
| แลเห็นเรือน้อย | ชื่นชมยินดี |
| เอาเรือนาวา | มาให้เราขี่ |
| ทำวนยายมี | ประสงค์สิ่งใด |
| ๕๔๗ สำเภานาวา | |
| งามหนอพอตา | น่ารักเหลือใจ |
| สารพัดของเรา | จะเอาอันใด |
| ข้าพระถวาย | ตามใจฉายา |
| ๕๔๘ นางจึ่งว่าเล่า | |
| ขอบใจยายเจ้า | สมความปรารถนา |
| นางจึ่งขึ้นเล่น | สำเภานาวา |
| พิศดูไปมา | ในท้องสำเภา |
| ๕๔๙ สองเฒ่าจึ่งว่า | |
| ในท้องนาวา | สนุกนะเจ้า |
| เฒ่าเปิดลิ้นแคร่ | เชิญแม่ณหัวเจ้า |
| ในท้องสำเภา | เป็นเล่ห์เป็นกล |
| ๕๕๐ นางจึ่งลงไป | |
| มันปิดแคร่ไว้ | แล้วชักสายยนต์ |
| ขึ้นบนเวหา | มิช้าบัดดล |
| นางร้องเสือกสน | ในท้องสำเภา |
| ๕๕๑ ข้าสาวชาวแม่ | |
| ร้องไห้เซ็งแซ่ | ไปบอกสำเนา |
| การบกาวิน | ได้ยินคำเขา |
| ร้องไห้ถึงเจ้า | เรียกหาอุทัย ๚ะ |
สุรางคนางค์ พิลาป
| ๕๕๒ แลเห็นนาวา | |
| อยู่บนเวหา | สุดตาแลไป |
| นางร้องลงมา | สุดเสียงอุทัย |
| นางแม่ข้าไหว้ | ช่วยลูกด้วยรา |
| ๕๕๓ นางร้องเท่าไร | |
| มันหับแคร่ไว้ | ให้มั่นตรึงตรา |
| เรียกจนสุดเสียง | อุทัยไฉยา |
| ค่อยอยู่เถิดรา | ลูกจักลาตาย |
| ๕๕๔ ค่อยอยู่เถิดแม่เจ้า | |
| ลูกรักก้มเกล้า | กราบลาฦๅสาย |
| วันนี้แลนา | ลูกจะลาตาย |
| คุณตากับยาย | ค่อยอยู่เถิดรา |
| ๕๕๕ ปานนี้พระพ่อ | |
| น้ำตาไหลคลอ | ร้องไห้โหยหา |
| ปานนี้พระแม่ | กินแต่น้ำตา |
| จะร้องไห้หา | ลูกแก้วสายสมร |
| ๕๕๖ โอ้กรรมแก่ตัว | |
| พลัดพรากจากผัว | เพียงจักม้วยมรณ์ |
| ครั้งนี้พลัดพราก | จากพระมารดร |
| หัวอกบังอร | เพียงแตกทำลาย |
| ๕๕๗ โอ้ตัวกูอา | |
| เป็นคนกำพร้า | เห็นหน้าตายาย |
| ปานนี้ตีอก | ล้มคว่ำล้มหงาย |
| ด้วยลูกมาหาย | น้ำตาบ่เสบย |
| ๕๕๘ โอ้พระผัวแก้ว | |
| ตัวน้องตายแล้ว | ไม่เห็นใจเลย |
| ใครจะไปบอก | แก่พระทรามเชย |
| ทูนหัวเมียเอย | ร้องไห้ไม่วาย |
| ๕๕๙ โอโอะพระทอง | |
| คิดว่านางน้อง | อยู่หลังสบาย |
| พระฝากน้องไว้ | แก่ญาติทั้งหลาย |
| บ่รู้ว่าหาย | จากแก้วแล้วนา |
| ๕๖๐ สองมือตีอก | |
| น้ำตาไหลตก | กับท้องนาวา |
| สลบแล้วฟื้น | วอนยายกับตา |
| เอ็นดูเถิดหนา | อย่าพาข้าไป |
| ๕๖๑ วอนยายวอนตา | |
| เฒ่าไม่นำพา | ชักยนต์ไปไกล |
| แม้นเอาเงินทอง | ข้าวของสิ่งไร |
| หลานน้อยจะให้ | อย่าพาไปเลย |
| ๕๖๒ ส่วนนางกาวิน | |
| กลิ้งเกลือกกลางดิน | ร้องไห้อยู่เบยเบย |
| ผัวเจ้าฝากไว้ | อุทัยแม่เอย |
| พระลูกทรามเชย | กลับมาจะหาใคร |
| ๕๖๓ โอ้พระลูกแก้ว | |
| ผัวเจ้าฝากแล้ว | มิใคร่จะไป |
| รักเมียน้อยฤๅ | ซื่อต่ออุทัย |
| ควรฤๅหายไป | อุทัยแม่เอย |
| ๕๖๔ กลับมาก่อนรา | |
| ให้แม่เห็นหน้า | กำพร้าทรามเชย |
| ผัวเจ้ากลับมา | จะหาใครเลย |
| ลูกรักแม่เอย | แม่จะขาดใจตาย |
| ๕๖๕ ส่วนยายกาวัน | |
| ตกใจตัวสั่น | ไม่มีน้ำลาย |
| ปากแห้งคอขม | ล้มคว่ำล้มหงาย |
| ร้องไห้ไม่วาย | น้ำตาบ่เสบย |
| ๕๖๖ ผัวเมียงกงัน | |
| ล้มพะปะกัน | บ่รู้สึกเลย |
| ใครพาเอาไป | อุทัยแม่เอย |
| ร้องไห้เบยเบย | สลบไม่รู้ตัว |
| ๕๖๗ สลบซบไป | |
| ล้มลงร้องไห้ | ทั้งเมียทั้งผัว |
| ข้าสาวยกขึ้น | จึ่งรู้สึกตัว |
| โอ้แม่ทูนหัว | ไปแห่งใดนา |
| ๕๖๘ หลับตาร้องไห้ | |
| กอดข้าสาวไว้ | นึกว่าฉายา |
| ครั้นรู้สึกตัว | บ่เห็นเลยนา |
| แม่มาตามหา | บ่พบลูกเลย |
| ๕๖๙ พระคุณของแม่ | |
| เจ้าไม่เหลียวแล | แม่บ้างทรามเชย |
| ควรฤๅหนีตัว | ทูนหัวแม่เอย |
| แต่นี้ใครเลย | ช่วยได้เล่านา |
| ๕๗๐ เจ้าปลูกเรือนไว้ | |
| ใครจะอยู่ได้ | ลูกแก้วแม่อา |
| เรือนหลวงจะเปล่า | จะเซาโรยรา |
| ฟูกแพรหมอนผ้า | ทีนี้จะเปล่าดาย |
| ๕๗๑ ข้าไทเงินทอง | |
| สิ่งสินก่ายกอง | ยังอยู่มากมาย |
| ไว้ให้แก่ใคร | ลูกรักมาหาย |
| รั้ววังทั้งหลาย | แต่นี้ใครจะครอง |
| ๕๗๒ ไห้พลางครวญพลาง | |
| เฒ่าร้องไห้คราง | น้ำตาฟูมฟอง |
| เจ้าจากแม่ไป | ลงในสำเภาทอง |
| ด้วยเฒ่าทั้งสอง | ไปเมืองแห่งใด |
| ๕๗๓ เงินทองทั้งหลาย | |
| ข้าหญิงข้าชาย | เจ้าไม่เอาไป |
| เจ้าไปแต่ตัว | ทูนหัวอยู่ไหน |
| มาพาแม่ไป | เป็นเพื่อนด้วยรา |
| ๕๗๔ ล้มแล้วลุกขึ้น | |
| ร้องไห้สะอื้น | ฟูมฟายน้ำตา |
| ลูกแก้วแม่เอย | แม่ไปด้วยรา |
| จะได้เห็นหน้า | ที่ในเมืองผี |
| ๕๗๕ แม่จะอยู่ไย | |
| จะตายตามไป | อุทัยเทวี |
| ขอม้วยดับจิต | ไม่คิดชีวี |
| ตายเสียยังดี | กว่าอยู่เป็นคน |
| ๕๗๖ คิดฤๅหนึ่งเล่า | |
| จะตายตามเจ้า | ลำเพานิฤมล |
| ด้วยเชือกกระหวัด | รัดคอบัดดล |
| ให้ม้วยวายชนม์ | พ้นความรำคาญ |
| ๕๗๗ คิดฤๅหนึ่งเล่า | |
| จะก่อเพลิงเผา | เป็นเปลวบ่นาน |
| จะแล่นเข้าไป | ให้ไฟเผาผลาญ |
| ตายไปบ่นาน | ในเปลวอัคคี |
| ๕๗๘ เมืองหลวงใหญ่กว้าง | |
| ข้าสาวของนาง | ช้างม้ามากมี |
| สองเฒ่าพาไป | ชมไม้ไพรศรี |
| ให้จงรู้ที่ | แล้วจึ่งคืนมา |
| ๕๗๙ แม้นตายดินดอน | |
| ถึงจะม้วยมรณ์ | แม่ได้เห็นหน้า |
| เจ้าขึ้นไปตาย | ถึงบนเวหา |
| สองเฒ่ามันพา | เอาแก้วแม่ไป |
| ๕๘๐ ปานนี้สองเฒ่า | |
| มันหักคอเจ้า | ลูกรักทรามวัย |
| กินเป็นอาหาร | มอดม้วยบรรลัย |
| เป็นตายไฉน | เปล่าแล้วแลนา |
| ๕๘๑ ฤๅหนึ่งผัวเจ้า | |
| ใช้ให้สองเฒ่า | เอาสำเภามา |
| รับเจ้าไปชม | สู่สมเสน่หา |
| ลูกแก้วแม่อา | มิบอกว่าไร |
| ๕๘๒ ฤๅหนึ่งยักษ์มาร | |
| แปลงเพศมาผลาญ | ล่อลวงไฉน |
| รับเจ้าไปชม | ฤๅมันพาไป |
| ใส่เรือมันไว้ | กินเป็นอาหาร |
| ๕๘๓ ฤๅเพชพญาธร | |
| เหาะเหิรเดินจร | พาลูกสงสาร |
| ไปไว้เป็นเมีย | ในป่าหิมพานต์ |
| ลูกรักสงสาร | พาไปชมเชย |
| ๕๘๔ ฤๅกรุงพาลี | |
| พาซอกซอนหนี | เทวีแม่เอย |
| แม่ร้องเรียกหา | บ่ขานแม่เลย |
| อุ่นอกแม่เอย | แม่จะทำฉันใด |
| ๕๘๕ คล้ายคล้ายแก่ตา | |
| ไม่ได้เห็นหน้า | กำพร้าสายใจ |
| แม่คร่ำครวญหา | ฉายาอุทัย |
| เจ้าละแม่ไว้ | คนเดียวเอกา |
| ๕๘๖ เรียกแล้วเรียกเล่า | |
| ไม่เห็นหน้าเจ้า | อุทัยไฉยา |
| แม่แลดูเล่า | เห็นเปล่าแก่ตา |
| ทุกวันเคยมา | เล่นน้ำสระศรี |
| ๕๘๗ วันนี้หายไป | |
| เปล่าอกเปล่าใจ | ไม่รู้สมประดี |
| สงัดเหงาเงียบ | เย็นเยียบทั้งบุรี |
| ดังป่าช้าผี | ไม่มีเจ้าเลย |
| ๕๘๘ เร่งแลเร่งเปล่า | |
| ไม่เห็นหน้าเจ้า | อุทัยทรามเชย |
| หนีเร้นซ่อนแม่ | แลไม่เห็นเลย |
| ชีวิตแม่เอย | จะม้วยเป็นผี |
| ๕๘๙ ตีอกฟกชํ้า | |
| เที่ยวหาริมน้ำ | สระโบกขรณี |
| ไปอยู่แห่งใด | อุทัยเทวี |
| กลิ้งเกลือกกับที่ | น้ำตาหลั่งไหล |
| ๕๙๐ เฒ่าทั้งสองรา | |
| ไม่พบลูกยา | กลับมาทันใด |
| ข้าสาวชาวแม่ | เถ้าแก่ร่ำไร |
| ถึงนางอุทัย | สลบซบเซา ๚ะ |
ฉบัง
| ๕๙๑ เมื่อนั้นโกหกทั้งสอง | พาเอานางน้อง |
| อุทัยไปบนเวหา | |
| ๕๙๒ ได้นางใส่ลงนาวา | ชักยนต์ไคลคลา |
| บัดเดียวก็ถึงนคร | |
| ๕๙๓ ชักยนต์ลงหน้าบัญชร | ฉันนาบังอร |
| ครั้นเห็นก็ถามทันใด | |
| ๕๙๔ ได้ตัวมันมาฤๅไม่ | สองเฒ่าทูลไป |
| ว่านางอุทัยได้มา | |
| ๕๙๕ ได้ฟังจึ่งนางฉันนา | กริ้วโกรธโกรธา |
| แลเจ้าบ่ให้วุ่นวาย | |
| ๕๙๖ ข้าสาวชาวแม่ทั้งหลาย | อย่าให้วุ่นวาย |
| เกลือกรู้ไปถึงราชา | |
| ๕๙๗ ชาวแม่ทั้งหลายอย่าช้า | ไปผูกคอมา |
| ฆ่าเสียให้ม้วยบรรลัย | |
| ๕๙๘ ข้าสาวชาวแม่แล่นไป | ผูกคออุทัย |
| บ้างตีบ้างตบทำโพย | |
| ๕๙๙ ใช้ให้ข้าไทตีโบย | ว่าเป็นขโมย |
| แต่ก่อนเพิ่งได้ตัวมา | |
| ๖๐๐ กล่าวคำมุสาวาทา | ว่านางฉายา |
| แต่ก่อนเป็นโจรมานาน ๚ะ |
ยานี
| ๖๐๑ นางเมืองแม่ร้องไห้ | น้ำตาไหลลงโซมตัว |
| ยกมือขึ้นเหนือหัว | คิดถึงตัวนางฉายา |
| ๖๐๒ โอ้ตัวกูนี้เล่า | จะสูญเปล่าเห็นมิช้า |
| เที่ยงแท้แล้วแลนา | ความตายมาถึงตัวเรา |
| ๖๐๓ ข้าไม่มีความผิด | แต่สักนิดคิดแบ่งเบา |
| ผิดชอบมิทันเล่า | สูชาวเจ้าฆ่าให้ตาย |
| ๖๐๔ แม่เอยช่วยด้วยรา | เขาตีด่าให้วอดวาย |
| ไม่ถามตามต้นปลาย | ท่านทั้งหลายไม่ปรานี |
| ๖๐๕ นางน้องร้องเท่าใด | บ่ปราศรัยมันเร่งตี |
| บ่ห่อนจะปรานี | นางเทวีม้วยมรณา |
| ๖๐๖ เทวีหายเสียงร้อง | เลือดฟูมฟองทั้งกายา |
| นางให้เอาหวายมา | ผูกคอลากทั้งน้ำเสีย |
| ๖๐๗ ทำให้สาแก่ใจ | หนำพระท้ยเธอรักเมีย |
| ตายแล้วลอยน้ำเสีย | ดูหน้าเมียพระราชา |
| ๖๐๘ ชาตินางเป็นลูกนาค | ครั้นมันลากลงคงคา |
| ได้เย็นเป็นคืนมา | กัลยาไห้ร่ำไร |
| ๖๐๙ นางเจ็บปวดยิ่งนัก | กระดูกหักชํ้าภายใน |
| รอยแตกเลือดลามไหล | นั่งร้องไห้ริมคงคา |
| ๖๑๐ ชะรอยอีคนนี้ | มเหสีพระราชา |
| ชื่อโฉมนางฉันนา | ให้ตีด่ากูจำตาย |
| ๖๑๑ กูคิดจะผูกภัย | อีจังไรให้วอดวาย |
| มาตีเจ้าจำตาย | อีขึ้ร้ายหึงเจ้าผัว |
| ๖๑๒ คิดแล้วนางร้องไห้ | น้ำตาไหลคิดถึงตัว |
| ร้องไห้ถึงเจ้าผัว | พระทูนหัวของเมียอา |
| ๖๑๓ พลัดพ่อแม่มาแล้ว | เห็นหน้าแก้วยายกับตา |
| มาพลัดพระราชา | กินน้ำตาไม่ราวัน |
| ๖๑๔ ครั้งนี้มาพลัดพราก | กรรมวิบากมาจากกัน |
| ป่านฉะนี้ยายกาวัน | ไห้โศกศัลย์แล้วแลนา |
| ๖๑๕ คิดมาน่าลิงโลด | คนเดียวโสดอยู่เอกา |
| คนเดียวเปลี่ยวนักหนา | กินน้ำตาไม่ราวัน |
| ๖๑๖ เร่งคิดเร่งขัดอก | น้ำตาตกให้กระศัลย์ |
| ใครเลยจะป้องกัน | จะผันหน้าไปหาใคร |
| ๖๑๗ ไม่มีที่สำนัก | ไม่รู้จักท่านผู้ใด |
| วันนี้จะนอนไหน | นั่งร้องไห้ริมคงคา |
| ๖๑๘ คิดพลางนางร่ำไห้ | น้ำตาไหลลงโซมหน้า |
| โอ้ตัวกูนี้อา | มาได้ยากเพราะผัวขวัญ ๚ะ |
| ๖๑๙ เมื่อนั้นจึ่งยายเฒ่า | ขายน้ำเต้าอยู่ทุกวัน |
| ผักนางทุกสิ่งอัน | ใส่เรือพลันไปเร่ขาย |
| ๖๒๐ ตะแกนั้นชื่อยายทู | ขายบวบงูแลผักหาย[๕] |
| จึ่งร้องเรียกหญิงชาย | ซื้อของยายก็มาดู |
| ๖๒๑ ชาวเพื่อนร้องถามไป | ขายอะไรท่านยายทู |
| มะระฤาบวบงู | ใคร่จะรู้จงบอกมา |
| ๖๒๒ ยายทูจึ่งบอกเล่า | ขายน้ำเต้าแลแตงกวา |
| ทั้งบวบงูได้มา | อย่าสงกาว่าไม่มี |
| ๖๒๓ มาซื้อของยายบ้าง | ทั้งผักนางมีถ้วนถี่ |
| ถั่วแมงลักผักชี | เรือยายนี้มีอักโข |
| ๖๒๔ ทั้งสมจุกส้มซ่า | ผลพะวาแลตะโก |
| เหล้าเข้มเต็มไหโต | ทั้งส้มโอกินแกล้มกัน |
| ๖๒๕ ปลาสวายแลเนื้อย่าง | ยายใส่อ่างมามันมัน |
| สมควรด้วยเหล้านั้น | ยายแกล้งสรรเอามาขาย |
| ๖๒๖ อย่าว่าแต่เท่านั้น | ทุกสิ่งพรรณมีมากมาย |
| ชอบใจท่านทั้งหลาย | ยายจะขายนะหลานอา |
| ๖๒๗ ทั้งกระแจะแลน้ำมัน | ชักชวนกันมาซื้อทา |
| หอมฟุ้งทั้งกายา | แบ้งผัดหน้างามเป็นนวล |
| ๖๒๘ ใครซื้อก็อย่าช้า | เร็วเร็วมายายจะด่วน |
| ลอดช่องวุ้นขนุนกวน | ยายจะด่วนไปเร่ขาย |
| ๖๒๙ เขาจึ่งนับเบี้ยให้ | แก่ยายไซร้เป็นมากมาย |
| ขึ้นเหนือลงทางใต้ | อุตส่าห์พายท่านยายเอย |
| ๖๓๐ พายซ้ายแล้วพายขวา | เขาร้องว่าอยู่เบยเบย |
| อุตส่าห์ท่านยายเอย | ยายเร่งพุ้ยไปวุ่นวาย |
| ๖๓๑ มาพบนางอรไท | นั่งร้องไห้ที่หาดทราย |
| นางน้องร้องเรียกยาย | นั่งลงไหว้เห็นแต่ไกล |
| ๖๓๒ จึ่งพายเรือเข้ามา | ถึงฉายาก็ปราศรัย |
| ไถ่ถามนางทรามวัย | เจ้ามาไยแต่คนเดียว |
| ๖๓๓ นางจึ่งเข้าไปใกล้ | ยกมือไหว้ด้วยฉับเฉียว |
| ข้ามาแต่คนเดียว | ขออาศัยด้วยยายรา |
| ๖๓๔ พ่อแม่ข้าหาไม่ | บ้านเมืองไกลซัดจรมา |
| พบโจรที่กลางป่า | มันตีด่าฆ่าให้ตาย |
| ๖๓๕ มันทำบ่เกรงกลัว | แหลกทั้งตัวย่อมหนามหวาย |
| คิดว่าข้าน้อยตาย | ผูกคอลากลอยน้ำมา |
| ๖๓๖ ลอยมาปะหาดทราย | มาพบยายหมายพึ่งพา |
| จงยายได้เมตตา | เอ็นดูข้าเลี้ยงเอาบุญ ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๖๓๗ เมื่อนั้นยายเฒ่า | |
| จึ่งจอดเรือเข้า | รับเอานางมา |
| ไปอยู่ด้วยยาย | สบายนักหนา |
| ค่ำเช้าข้าวปลา | ยายจะหาให้กิน |
| ๖๓๘ ยายต้มน้ำพลัน | |
| ประคบหลานขวัญ | โดยใจถวิล |
| แต่ล้วนหนามหวาย | ยายเก็บเสียสิ้น |
| แต่หัวจดตีน | ได้ทะนานปลาย |
| ๖๓๙ อยู่มาหลายวัน | |
| นางนาฏจอมขวัญ | ความเจ็บค่อยคลาย |
| เก็บผักใส่เรือ | แต่เช้าก่อนงาย |
| พายไปเร่ขาย | หน้าวังฉันนา |
| ๖๔๐ นางผูกเวรไว้ | |
| ผลาญมันให้ได้ | จึ่งนางฉายา |
| นีรมิตเป็นแก่ | อายุชรา |
| ผมดำคือกา | แสงงามใสศรี |
| ๖๔๑ ฟันหักแก้มตอบ | |
| อายุร้อยรอบ | เหมือนพรหมจารี |
| เส้นผมนั้นดำ | ดังสิบห้าปี |
| พายตามนที | ขายผักไปพลาง |
| ๖๔๒ ฉันนาเทวี | |
| ชนม์สิบห้าปี | ผมหงอกเบาบาง |
| เป็นทุกข์โศกเศร้า | ผมเผ้าแห่งนาง |
| ใครทำได้บ้าง | กูจะให้รางวัล |
| ๖๔๓ นางแพ้เกศา | |
| เจ็บใจไฉยา | เป็นทุกข์โศกศัลย์ |
| ถ้าใครทำได้ | จะให้รางวัล |
| ผ้าผ่อนแพรพรรณ | เงินทองแลนา |
| ๖๔๔ ข้าสาวทูลเล่า | |
| แม่ค้าน้ำเต้า | ผมดำคือกา |
| อายุแก่เฒ่า | ยืดยาวชรา |
| ผมดำคือกา | ข้าเห็นอัศจรรย์ |
| ๖๔๕ ครั้นนางได้ฟัง | |
| ฉันนาจึ่งสั่ง | ให้หามาพลัน |
| ข้าสาวดีใจ | เห็นจะได้รางวัล |
| มันจึ่งชวนกัน | ไปหาตัวมา |
| ๖๔๖ ยายจอดเรือไว้ | |
| เชิญยายเข้าไป | อย่าได้อยู่ช้า |
| ตัวยายแก่เฒ่า | ผมเผ้าคือกา |
| ว่านางให้หา | จะถามถึงผม |
| ๖๔๗ จึ่งยายเข้าไป | |
| ถึงนางทรามวัย | ฉันนาทรามชม |
| เจ้าจึ่งไถ่ถาม | นางงามเอวกลม |
| เหตุไรจึ่งผม | ยายดำนักหนา |
| ๖๔๘ ยายจึ่งว่าเล่า | |
| เกศาข้าเจ้า | หงอกแต่ก่อนมา |
| ข้าเจ้าได้เรียน | ปลูกด้วยตำรา |
| เจ็ดวันแลนา | ดำงามพึงใจ |
| ๖๔๙ ฉันนาจึ่งว่า | |
| ยายเอ็นดูข้า | ช่วยมาปลูกให้ |
| แม้นยายจะเอา | เงินทองเท่าไร |
| ค่าจ้างจะให้ | ถึงใจหม่อมยาย |
| ๖๕๐ ยายเฒ่าจึ่งว่า | |
| เจ็บปวดนักหนา | แทบประดาตาย |
| เจ้าจะกลั้นได้ฤๅ | นางไทโฉมฉาย |
| นางว่าเป็นตาย | จงยายเอ็นดู |
| ๖๕๑ แม้นเจ้ากลั้นได้ | |
| ผู้คนข้าไท | อย่าให้เขาอยู่ |
| บิดามารดา | อย่าให้ท่านรู้ |
| อุตส่าห์กลั้นอยู่ | กว่าจะได้เจ็ดวัน |
| ๖๕๒ ฉันนาจึ่งว่า | |
| แฟงฟักผักหญ้า | ทั้งนั้นด้วยกัน |
| เงินห้าตำลึง | ให้ถึงมือพลัน |
| พรุ่งนี้นัดกัน | แต่เราทั้งสอง |
| ๖๕๓ พรุ่งนี้ยายมา | |
| ช่วยปลูกเกศา | ดั่งข้านึกปอง |
| ข้าจ้างของยาย | ร้อยห้าตำลึงทอง[๖] |
| สุดแต่ผมน้อง | เหมือนแต่ก่อนมา |
| ๖๕๔ ยายเฒ่าดีใจ | |
| ครั้นขายผักได้ | ลงเรือไคลคลา |
| นีรมิตดังเก่า | เป็นสาวโสภา |
| ล่องตามคงคา | พายมาหายาย |
| ๖๕๕ ยายเฒ่าดีใจ | |
| เจ้าช่างขายได้ | เงินทองมากมาย |
| ชะตาราศี | เจ้าดีเหลือหลาย |
| มาช่วยยายขาย | ยายจะได้กินทาน |
| ๖๕๖ นางผูกเวรี | |
| ฉันนาคนนี้ | ให้ม้วยวายปราณ |
| กูจะปองฆ่า | เวราตามผลาญ |
| เคยทำแก่ท่าน | ให้ม้วยอาสัญ |
| ๖๕๗ ครั้นรุ่งขึ้นเช้า | |
| นางนาฏนงเยาว์ | เก็บผักมาพลัน |
| ใส่ลงในเรือ | แล้วนางผายผัน |
| ลงเรือด้วยพลัน | พายตามสาคร |
| ๖๕๘ นีรมิตเป็นแก่ | |
| ผมเผ้าดำแล | เหมือนดังแต่ก่อน |
| ขายผักหน้าวัง | ฉันนาสายสมร |
| ครั้นเช้านางคอน | เรือเข้ามาพลัน |
| ๖๕๙ จึ่งนางฉันนา | |
| เชิญยายขึ้นมา | เจรจาด้วยกัน |
| ข้าสาวชาวแม่ | ให้ขับเสียพลัน |
| มุ้งม่านกางกั้น | อยู่แต่สองคน |
| ๖๖๐ นางโกนเกศา | |
| แล้วจึ่งเอาผ้า | มารัดเป็นกล |
| เอาปลายมีดสับ | ย่อยยับทั้งตน |
| เลือดทุกเส้นขน | นางทนโศกา |
| ๖๖๑ เอาปลาร้าใส่ | |
| กลั้นเจ็บมิได้ | โหยไห้เวทนา |
| หม้อแกงครอบไว้ | เหนือเกล้าฉายา |
| เอาสีผึ้งมา | ปิดให้มั่นคง |
| ๖๖๒ เคยทำแก่ท่าน | |
| เวราตามผลาญ | ฉันนาโฉมยง |
| บาปนั้นทันตา | พาให้ไหลหลง |
| ใจนางจำนง | บ่ได้กลัวเกรง |
| ๖๖๓ ยายจึ่งลาไป | |
| ฝูงข้าฝูงไท | อย่าให้ครื้นเครง |
| เงินทองค่าจ้าง | นางห่อมาเอง |
| บ่ได้ครื้นเครง | นางลงเรือไป |
| ๖๖๔ แต่วันนั้นมา | |
| ไม่ลงเรือค้า | หน้าวังนางไท้ |
| ค่อยอยู่แต่เรือน | บ่กลับคืนไป |
| นีรมีตรูปใหม่ | ให้เหมือนก่อนมี |
| ๖๖๕ เงินทองมากมาย | |
| เต็มห่อตะพาย | ค่าจ้างมากมี |
| อยู่แต่เรือนยาย | ซื้อขายตามมี |
| อุทัยเทวี | ฟังข่าวฉันนา |
| ๖๖๖ คอยฟังแยบคาย | |
| ถ้ามันมิตาย | จะเวียนไปหา |
| จะทำยำยี | ให้ม้วยมรณา |
| ทีนี้เห็นว่า | จะม้วยอาสัญ |
| ๖๖๗ ส่วนนางฉันนา | |
| เจ็บปวดนักหนา | คอยหาทุกวัน |
| สองมือกุมหัว | ร้องไห้ตัวสั่น |
| กลางคืนกลางวัน | ลำบากกายา |
| ๖๖๘ เป็นหนอนทั้งหัว | |
| ร้องไห้รักตัว | ทนทุกข์เวทนา |
| มันกินสมอง | หนองไหลออกมา |
| เต็มหน้าเต็มตา | ทั่วทั้งตัวนาง |
| ๖๖๙ น้ำหนองไหลพราว | |
| หนอนตัวรียาว | ออกจากปากนาง |
| ข้างนอกนั้นไซร้ | แต่ล้วนไข่ขาง |
| นางร้องไห้คราง | น้ำตาบ่เสบย |
| ๖๗๐ โอ้ตัวกูอา | |
| ยายเฒ่าแม่ค้า | กูไม่คุ้นเคย |
| นับได้เจ็ดวัน | มันไม่มาเลย |
| โอ้อกกูเอย | จะม้วยมรณา |
| ๖๗๑ จะม้วยอาสัญ | |
| เจ็บพ้นที่กลั้น | กินแต่น้ำตา |
| อุตส่าห์กลั้นไว้ | ไม่บอกมารดา |
| กินแต่น้ำตา | ค่ำเช้าเพรางาย |
| ๖๗๒ โอ้กรรมแล้วแล | |
| ถ้ามิบอกแม่ | เห็นว่าจะตาย |
| ไปบอกมารดา | ให้มาแก้คลาย |
| เห็นว่าจะตาย | บัดนี้แลนา |
| ๖๗๓ เรียกหาสาวใช้ | |
| เร่งเร็วเข้าไป | บอกพระมารดา |
| ว่าลูกจะตาย | วันนี้แลนา |
| บิดามารดา | ให้มาจงพลัน |
| ๖๗๔ ข้าสาวแล่นมา | |
| อกนางสนตรา | มารดาจอมขวัญ |
| บอกท้าวกัญจา | บิดาจอมขวัญ |
| พระพ่อทรงธรรม์ | ว่านางไห้หา |
| ๖๗๕ บอกทั้งภูบาล | |
| ผัวนางนงคราญ | ให้เร่งเร็วมา |
| ว่านางจะตาย | วันนี้แลนา |
| ขอแลดูหน้า | วันเดียวนี้แล |
| ๖๗๖ สนตรานงเยาว์ | |
| ฟังข้าสาวเล่า | อกเปล่าปรวนแปร |
| เจ้าเจ็บอันใด | จึ่งไม่บอกแม่ |
| ต่อวันนี้แล | จึ่งใช้มาพลัน |
| ๖๗๗ นางจึ่งเข้ามา | |
| ทูลพระราชา | ท้าวผู้ทรงธรรม์ |
| ว่านางฉันนา | ให้มาจงพลัน |
| ทั้งลูกเขยขวัญ | ให้เร่งเร็วมา ๚ะ |
ยานี
| ๖๗๘ นางเมืองจึ่งวางมา | เห็นลูกยาน้ำตาไหล |
| แก้วแม่เป็นไฉน | เลือดลามไหลฉะนี้นา |
| ๖๗๙ เป็นหนองเต็มทั้งตัว | ลูกทูนหัวของแม่อา |
| บิดาแลมารดา | ฟายน้ำตาไห้ระงม |
| ๖๘๐ จึ่งเล่าแต่ต้นมา | อีแม่ค้ามันปลูกผม |
| รูปมันมิพึงชม | แต่เผ้าผมงามโสภา |
| ๖๘๑ มันว่าปลูกผมได้ | สับเลือดไหลใส่ปลาร้า |
| แล้วเอาหม้อแกงมา | ครอบหัวข้าพระเทวี |
| ๖๘๒ เล่าให้พ่อเจ้าฟัง | ทุกสิ่งอันเป็นถ้วนถี่ |
| ผมปลูกลูกว่าดี | อีบัดศรีทำให้ตาย |
| ๖๘๓ ผมปลูกลูกน้อยรัก | แม่ค้าผักทำวุ่นวาย |
| พระแม่แก้ให้คลาย | ลูกโฉมฉายจะมรณา |
| ๖๘๔ เล่าพลางนางเจ็บหนัก | ล้มกับตักพระมารดา |
| บัดเดียวสิ้นชีวา | นางฉันนาขาดใจตาย |
| ๖๘๕ บิดาแลมารดา | ไห้โศกาอยู่วุ่นวาย |
| แม่ค้าฆ่าเจ้าตาย | นางโฉมฉายจึ่งวายชนม์ |
| ๖๘๖ ท้าวให้ผูกคอมา | หมู่แม่ค้าสิ้นทุกคน |
| ให้เกาะทุกตำบล | ใส่ตรุไว้จำให้ตาย |
| ๖๘๗ รับสั่งจังหวัดแขวง | ทั่วทุกแห่งจงกฎหมาย |
| แม่ค้าฆ่าเจ้าตาย | จับแยบคายผูกคอมา |
| ๖๘๘ ไถ่ถามจงละเอียด | บ้างส่อเสียดกันนักหนา |
| ผูกคอเหล่าแม่ค้า | คร่าเอามาบ่ปราศรัย |
| ๖๘๙ แม่ค้าสิ้นทั้งหลาย | เห็นวุ่นวายแล่นหนีไป |
| ลางคนเขาจับได้ | ต่างร้องไห้อยู่อึงอล |
| ๖๙๐ จับได้เขาไถ่ถาม | แก้เนื้อความไปตามจน |
| ข้าขายทุกตำบล | แต่หน้าวังมิได้มา |
| ๖๙๑ ท้าวให้ใส่ตรุไว้ | นั่งร้องไห้ฟายน้ำตา |
| มารับซึ่งอาญา | ต้องขื่อคาได้ทุกข์ทน |
| ๖๙๒ เมื่อนั้นนางสนตรา | โหยไห้หาถึงลูกตน |
| แก้วแม่มาวายชนม์ | เพราะแม่ค้ามาชิงชัง |
| ๖๙๓ มีผัวไม่ถึงปี | มาหน่ายหนีสิ้นชีวัง |
| ละแม่อยู่ภายหลัง | ทองร้อยชั่งของแม่เอ๋ย |
| ๖๙๔ เจ้าเกิดมาคนเดียว | แม่จะเหลียวหาใครเลย |
| เปล่าอกเปล่าใจเอย | ทองอุไรไปแต่ตัว |
| ๖๙๕ ได้เจ้ามาเป็นเพื่อน | อรอุ่นเรือนแม่ชมชัว |
| แม่แต่งให้มีผัว | ทองทั้งตัวหนีแม่ไป |
| ๖๙๖ ไร้ลูกอยู่ถดถอย | นางยอดสร้อยอรทรามวัย |
| จำให้แม่ร่ำไร | ตายด้วยเจ้าแก้วแม่เอย |
| ๖๙๗ สองคนแต่แม่เล่า | ได้เห็นเจ้าผู้ทรามเชย |
| แม่ไห้อยู่เบยเบย | บาปใดเลยให้มรณา |
| ๖๙๘ เสียแรงแม่ปลูกฝัง | ทองร้อยชั่งของแม่อา |
| เจ้าให้แม่โหยหา | กินน้ำตาบ่เสบย |
| ๖๙๙ เจ้าสุทธกุมาร | ลูกสงสารผู้เป็นเขย |
| มาอยู่ไม่คุ้นเคย | พระลูกเขยจะคืนไป |
| ๗๐๐ แม่คิดลิงโลดนัก | เพียงอกหักน้ำตาไหล |
| มาอยู่แล้วคืนไป | แม่อาลัยถึงจอมขวัญ |
| ๗๐๑ หัวอกแม่หกคว่ำ | ร้องไห้ร่ำอยู่ทุกวัน |
| ข้าสาวชาวกำนัล | นั่งห้อมล้อมศพเทวี |
| ๗๐๒ ใครช่างคิดอ่านให้ | ฟังคำใครปลูกเกศี |
| บ่รู้เท่าธุลี | นางเทวีถึงความตาย |
| ๗๐๓ ลูกน้อยของแม่อา | ควรฤๅมานิ่งดูดาย |
| ดังฤๅมานอนตาย | คนทั้งหลายมันชิงชัง |
| ๗๐๔ เมื่อนั้นท้าวกัญจา | สั่งเสนาแลชาววัง |
| ให้ปลูกโรงโขนหนัง | ทำเมรุใหญ่จงฉับพลัน |
| ๗๐๕ เมรุทิศรอบไสว | เมรุทองใหญ่จงกวดขัน |
| สิงสัตว์จงทุกพรรณ | ตามเคยทำแต่ก่อนมา |
| ๗๐๖ แต่งม้าให้ชักรถ | จงปรากฏงามโสภา |
| ขุนการเร่งตรวจตรา | ตามบัญชาพระจุมพล |
| ๗๐๗ เมืองออกแลเมืองหน้า | เร่งให้มาทุกตำบล |
| หัวเมืองสิ้นทุกหน | บาดหมายไปให้เข้ามา |
| ๗๐๘ เสร็จแล้วการทั้งปวง | จึ่งข้าหลวงทูลราชา |
| บ่าวไพร่โกนเกศา | พระราชาชักศพไป |
| ๗๐๙ กรรชิงแลระบำ | ทั้งคนรำแลดอกไม้ |
| กรวดลาวแลกรวดไทย | จังหันใส่ไฟพะเนียง |
| ๗๑๐ ช่อม่วงดอกฝอยทอง | ประทัดร้องก้องส่ำเสียง |
| ลูกพลุจุดรายเรียง | เห็นพ่างเพียงดวงดารา |
| ๗๑๑ ละครแลเทพทอง | บ้างรำร้องมีนานา |
| ลอดบ่วงรำผาลา | ขึ้นปลายไม้หกคะเมน |
| ๗๑๒ ไต่ลวดลอดเชือกหนัง | มอญตีดั้งเล่นครื้นเครง |
| เป็นหมู่ดูนักเลง | ย่อมเล่นโขนตามเรื่องไป |
| ๗๑๓ ยกศพใส่เชิงตะกอน | จึ่งภูธรให้จุดไฟ |
| เผาศพนางทรามวัย | ไหม้เป็นเถ้าธุลีผง |
| ๗๑๔ ถวายพระเพลิงแล้ว | ลูกเขยแก้วคิดจำนง |
| จะบวชเป็นพระสงฆ์ | จะบรรจงส่งบุญไป |
| ๗๑๕ พ่อตาเห็นชอบแล้ว | พระลูกแก้วบวชหน้าไฟ |
| จะแบ่งบุญนั้นให้ | อรไทพ้นอบาย |
| ๗๑๖ ในใจแสร้งทำกล | กลัวปากคนเขาทั้งหลาย |
| แสร้งทำเป็นธิบาย | ใครบ่รู้น้ำพระทัย |
| ๗๑๗ ครั้นว่าจะไปลา | กลัวพ่อตาจะน้อยใจ |
| คิดอ่านบวชหน้าไฟ | แล้วจะไปดังใจหมาย |
| ๗๑๘ รำลึกถึงอุทัย | น้ำตาไหลไม่รู้วาย |
| ป่านนี้นางโฉมฉาย | ไห้หาพี่มิวายเลย |
| ๗๑๙ ตั้งแต่รูปทองหาย | ใจพี่ชายไม่เสบย |
| ขวัญข้าวของพี่เอย | บาปใดเลยมาบีฑา |
| ๗๒๐ กันแสงแกล้งร่ำไร | น้ำตาไหลถึงฉันนา |
| พระทัยของราชา | ทรงโศกาถึงอุทัย |
| ๗๒๑ จะบวชสักพรรษา | แล้วจะลาพ่อตาไป |
| คิดแล้วจึ่งท้าวไท | หาธูปเทียนเครื่องทั้งหลาย |
| ๗๒๒ อาจารย์อุปัชฌาย์ | นิมนต์มานั่งเรียงราย |
| แต่งนาคงามเฉิดฉาย | คนทั้งหลายแห่ไสว |
| ๗๒๓ เสลี่ยงคานหามทอง | มารับรองเจ้านาคไป |
| ล่อโตแทงวิสัย | รำแพนไปหน้าราชา |
| ๗๒๔ เมื่อนั้นนางอุทัย | เดินออกไปให้สบตา |
| ขวางหน้าพระราชา | ท้าวแลมาว่าอุทัย |
| ๗๒๕ เหลียวแลแปรพระพักตร์ | ว่าน้องรักกูฤๅใคร |
| เดินคล้อยหน้ากูไป | เหมือนทรามวัยดังพิมพ์เดียว |
| ๗๒๖ ฤๅเห็นว่าอยู่ช้า | เจ้ามาหาพี่ทรามเปลี่ยว |
| มาไยแต่องค์เดียว | เห็นผิดเจียวนางจะมา |
| ๗๒๗ หลากแหลกแปลกแก่ใจ | นางอุทัยฤๅไรนา |
| หยุดก่อนชาวเราอา | จะดูหน้าให้รู้จัก |
| ๗๒๘ เขาเร่งหามเจ้าไป | น้ำพระทัยเธอโกรธนัก |
| แค้นใจเพียงอกหัก | จะหยุดอยู่พักดูโฉมงาม |
| ๗๒๙ ยกก้นกระแทกลง | นั่งบ่ตรงบนคานหาม |
| เหลียวดูนางโฉมงาม | ท้าวร้องห้ามอย่าเพ่อไป |
| ๗๓๐ จะดูให้รู้จัก | นางเมียรักกูฤๅไร |
| คนหามเร่งหามไป | น้ำพระทัยตั้งบ่ตรง |
| ๗๓๑ ฝูงคนเข้าแห่หาม | ถึงอารามแล้ววางลง |
| บวชเรียนโดยจำนง | จึ่งพระสงฆ์บวชท้าวไท |
| ๗๓๒ บวชแล้วบ่คลายคลาด | จึ่งพระบาทผู้จอมไตร |
| ขึ้นอยู่กุฎีใหญ่ | กว่าจะได้พรรษาเดียว |
| ๗๓๓ บวชอยู่ตามศรัทธา | แล้วจะลาพระทรามเปลี่ยว |
| อุตส่าห์พรรษาเดียว | จะทนเทียวอยู่ตามบุญ ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๗๓๔ เมื่อนั้นอุทัย | |
| นางนาฏทรามวัย | คิดถึงราชา |
| นางเอาแป้งหอม | ใส่ลงนาวา |
| ล่องตามคงคา | ถึงวัดท้าวไท |
| ๗๓๕ ครั้นนางคิดแล้ว | |
| เมื่อนั้นนางแก้ว | ร้องขายขึ้นไป |
| พระองค์ได้ยิน | สะเทิ้นหวั่นไหว |
| ใครหนอจงใจ | เหมือนนางฉายา |
| ๗๓๖ พระองค์จึ่งใช้ | |
| ให้คนแล่นไป | เอาตัวเข้ามา |
| ใครร้องขายแป้ง | บ่เกรงเลยนา |
| วางวู่เข้ามา | เห็นชอบฤๅไร |
| ๗๓๗ เราจะใคร่รู้ | |
| ได้ยินแก่หู | เหมือนเสียงอุทัย |
| ใช้คนไปหา | เอามาให้ได้ |
| ให้หายสงสัย | สนเท่ห์ไปมา |
| ๗๓๘ เขาจึ่งกลับไป | |
| ทูลแก่ท้าวไท | ไม่พบเลยนา |
| พระองค์ได้ยิน | เดือดดิ้นวิญญาณ์ |
| จะลาพรรษา | ไปหาอุทัย |
| ๗๓๙ อยู่วันหนึ่งเล่า | |
| นางไปแต่เช้า | ร้องขายขึ้นไป |
| ซื้อบ้างฤๅขา | ท่านชาวบ้านใต้ |
| แป้งหอมเอาใจ | ซื้อไว้ไล้ทา |
| ๗๔๐ เมื่อนั้นจอมไตร | |
| เผยแกลแลไป | นึกว่าฉายา |
| นางพายเรือหนี | บ่เห็นเลยนา |
| ให้คนตามหา | บ่พบเทวี |
| ๗๔๑ ผุดลุกขึ้นนั่ง | |
| ใจจิตคิดหวัง | ไม่สมประดี |
| วันนี้แกล้งคอย | สาวน้อยคนนี้ |
| เป็นตายตามที | ตามกรรมเวรา |
| ๗๔๒ เมื่อนั้นอุทัย | |
| พายเรือเข้าไป | ตรงหน้าราชา |
| ร้องขายน้ำมัน | เหมือนแต่ก่อนมา |
| ให้เขาเข้าคร่า | จับตัวอุทัย |
| ๗๔๓ เถียงกันไปมา | |
| ท่านท้าวให้หา | เชิญตัวเข้าไป |
| เหตุใดพระเจ้า | มาเกาะข้าไย |
| เกลือกเลื่องฦๅไป | ว่าหยอกสีกา |
| ๗๔๔ พระองค์ทรงธรรม | |
| ไม่อยู่แก่กรรม | เขาจะนินทา |
| ใครห่อนพระเจ้า | มาเกาะสีกา |
| ทำให้ฦๅชา | อย่าอย่าถอยไป |
| ๗๔๕ แม้นว่าเข้าเกาะ | |
| อย่ามาทะเลาะ | เลยนางทรามวัย |
| เขากลุ้มรุมเข้า | เอาตัวมาได้ |
| เชิญเจ้าเข้าไป | ให้ท้าวไถ่ถาม |
| ๗๔๖ เขาพาตัวไป | |
| ถึงกุฎีใหญ่ | ท้าวไทโฉมงาม |
| เจ้าจึ่งเข้าไป | กราบไหว้ทูลความ |
| ข้าพระติดตาม | จึ่งได้ตัวมา |
| ๗๔๗ เมื่อนั้นพันปี | |
| ลุกขึ้นจากที่ | จึ่งวางมาหา |
| ครั้นถึงแลเห็น | อุทัยไฉยา |
| จึ่งฟายน้ำตา | สะอื้นร่ำไร |
| ๗๔๘ ร้องไห้กำสรด | |
| อกท้าวระทด | ด้วยนางทรามวัย |
| แต่พี่จากแก้ว | นานแล้วเหลือใจ |
| น้ำตาหลั่งไหล | ถึงนางทรามเชย |
| ๗๔๙ ร้องไห้กำสรด | |
| ระทวยระทด | บ่รู้สึกเลย |
| ฟื้นขึ้นมาได้ | ร่ำไห้บ่เสบย |
| โอ้อกเรียมเอย | บาปใดตามทัน |
| ๗๕๐ ควันวายโศกแล้ว | |
| เมื่อนั้นพระแก้ว | จึงถามเมียขวัญ |
| เป็นเหตุอันใด | ให้พลัดพรากกัน |
| รี้พลทั้งนั้น | จึ่งไม่เอามา |
| ๗๕๑ นางสะอื้นไห้ | |
| มิใคร่เล่าได้ | กลั้นทั้งน้ำตา |
| เพราะว่าสองเฒ่า | มาถวายนาวา |
| ครั้นได้มันพา | มาในทางบน |
| ๗๕๒ พามาเรื่อยรี่ | |
| ข้าพระลงขี่ | มันจึ่งชักยนต์ |
| มันหับแคร่ไว้ | ร้องไห้เสือกสน |
| บ่รู้ตำบล | แห่งหนใดเลย |
| ๗๕๓ ให้นางฉันนา | |
| ผูกคอตีด่า | ข้าพระทรามเชย |
| ตีด้วยกระบอง | ข้าร้องอยู่เบยเบย |
| ด่าข้าทรามเชย | ว่าเป็นขโมย |
| ๗๕๔ ตีด้วยหนามหวาย | |
| ให้ม้วยวอดวาย | รุมกันทำโพย |
| มันจึ่งร้องด่า | ว่าเป็นขโมย |
| มันให้ทำโบย | จนตัวข้าตาย |
| ๗๕๕ แล้วตีด้วยไม้ | |
| เลือดย้อยลามไหล | ไม่ม้วยวอดวาย |
| ฟกชํ้าแตกหัก | ข้าพระจำตาย |
| แล้วให้เอาหวาย | ผูกคอลากไป |
| ๗๕๖ ผ้าลุ่ยสิ้นตัว | |
| โอ้พระทูนหัว | บ่เห็นหน้าใคร |
| มันลากลงน้ำ | คว่ำหน้าลอยไป |
| เล่าพลางนางไห้ | ไม่วายน้ำตา |
| ๗๕๗ ลอยปะหาดทราย | |
| เมื่อจะพบยาย | ฟื้นเป็นขึ้นมา |
| ข้าอยู่อาศัย | ได้เป็นฤๅช้า |
| จึ่งรอดชีวา | ได้เห็นผัวขวัญ |
| ๗๕๘ พระคุณบุญปลูก | |
| เลี้ยงข้าเหมือนลูก | เพื่อนยากด้วยกัน |
| จะลาท้าวไท | ด่วนไปเห็นหวั่น |
| เกลือกนางจอมขวัญ | ฉันนามาเห็น |
| ๗๕๙ ทั้งนี้เพราะใคร | |
| พระองค์แกล้งใช้ | ฉันนาทำเข็ญ |
| ว่าพลางนางหยอก | สัพยอกยั่วเล่น |
| ฉันนาทำเข็ญ | บ่รู้เลยนา |
| ๗๖๐ เจ้าอย่าตัดพ้อ | |
| แรกเริ่มเดิมขอ | พี่ขืนใจมา |
| มิใคร่จะอยู่ได้ | จำใจพี่ยา |
| เสกสรรเจรจา | เยาะเย้ยไยไพ |
| ๗๖๑ พี่กินน้ำตา | |
| มิได้เห็นหน้า | พระทองทรามวัย |
| ถ้าพี่มิรัก | หล่อรูปมาไย |
| มิเชื่อน้ำใจ | พี่บ้างเลยนา |
| ๗๖๒ ตัวพี่อยู่ไกล | |
| แต่ในน้ำใจ | คิดถึงไฉยา |
| อุทัยน้องรัก | รักกว่าฉันนา |
| เสือขบฟ้าผ่า | ได้แก่เทวี |
| ๗๖๓ นางจึ่งว่าเล่า | |
| ขอบใจพระเจ้า | ช่างสบถดี |
| ข้าหาผิดไม่ | เสือจะทำไมมี |
| กลัวแต่พันปี | อย่าได้ใว้ใจ |
| ๗๖๔ แม้นน้องมิฟัง | |
| บาปพี่แต่หลัง | ได้แก่ทรามวัย |
| ถ้ารักฉันนา | ฟ้าผ่าต้นไม้ |
| ท้าวน้องอุทัย | มิเชื่อพี่เลย |
| ๗๖๕ ข้าเชื่อทุกสิ่ง | |
| สบถนักยิ่ง | จึ่งนางทรามเชย |
| ฉันนาเมียรัก | อย่าพักว่าเลย |
| นางฉันนาเอย | ป่านนี้จะครวญหา |
| ๗๖๖ เมื่อนั้นพระองค์ | |
| จะปลงเพศสงฆ์ | เข้าไปทูลลา |
| ไปหาปิ่นเกล้า | ท่านท้าวพ่อตา |
| ว่าจะขอลา | ไปหามารดร |
| ๗๖๗ จะกลับคืนไป | |
| เมืองข้าโพ้นไซร้ | ถึงพระนคร |
| มีโองการตรัส | แก่พระภูธร |
| ตามใจบังอร | ลูกรักทรามวัย |
| ๗๖๘ จึ่งนางสนตรา | |
| ครั้นแลเห็นหน้า | น้ำตาลามไหล |
| ให้แม่ลิงโลด | กระโมจร่ำไร |
| จะห้ามมิได้ | มิใช่ท่วงที |
| ๗๖๙ ร้องไห้ถึงลูก | |
| โอ้พระบุญปลูก | ฉันนาเทวี |
| ผัวเจ้าไปแล้ว | ลูกแก้วโฉมศรี |
| ตั้งแต่วันนี้ | เปล่าแล้วแลนา |
| ๗๗๐ ตั้งแต่ร้องไห้ | |
| ทนโศกบ่ได้ | ไม่วายน้ำตา |
| ฉันนาแม่เอย | แม่ไปด้วยรา |
| จะได้เห็นหน้า | กำพร้าคนเดียว |
| ๗๗๑ เจ้าลาแม่ไป | |
| นับวันจะไกล | เจ้าไม่แลเหลียว |
| แต่นี้จะอยู่ | แต่แม่คนเดียว |
| เร่งคิดเร่งเปลี่ยว | อกแล้วแลนา |
| ๗๗๒ โอ้พระเอวบาง | |
| มาหาแม่บ้าง | ลูกรักแม่อา |
| แม่เห็นหน้าเจ้า | เหมือนเห็นฉันนา |
| แม่กินน้ำตา | ต่างข้าวเพรางาย |
| ๗๗๓ เจ้าสุทธกุมาร | |
| ลาพระภูบาล | ทั้งสองโฉมฉาย |
| ครั้นทูลลาแล้ว | พระแก้วฦๅสาย |
| เสด็จทรงช้างพลาย | มาหาเมียขวัญ |
| ๗๗๔ เมื่อนั้นพระองค์ | |
| ใจจิตคิดปลง | สึกออกด้วยพลัน |
| ชมนางนารี | พันปีกระสัน |
| พึ่งแรกพบกัน | รักสุดเสนหา |
| ๗๗๕ ตายแล้วเกิดใหม่ | |
| บุญตัวเราไซร้ | จำจรให้มา |
| มิเคยร้างแก้ว | บุญแล้วแลนา |
| พระยอดกิ่งฟ้า | มาเราคืนไป |
| ๗๗๖ จึ่งสั่งเสนา | |
| รี้พลช้างม้า | ขับมาไสว |
| แต่ล้วนของเรา | ให้เอาคืนไป |
| ขอมลาวมอญไทย | ให้คืนไปเมือง |
| ๗๗๗ พลช้างพลม้า | |
| พลรถโยธา | ขับมานองเนือง |
| มนตรีเสนา | มาเราไปเมือง |
| ฝูงคนฦๅเลื่อง | ทั้งเมืองพารา |
| ๗๗๘ ขับพลกลับไป | |
| สมเด็จท้าวไท | ขึ้นช้างวางมา |
| ท้าวน้องอุทัย | ไปตามราชา |
| ขึ้นช้างยาตรา | ลินลาคลาไคล |
| ๗๗๙ ฤกษ์ดีแล้วเสร็จ | |
| แต่ตีสิบเอ็ด | ท้าวเสด็จไป |
| ด้วยหมู่ไพร่ฟ้า | ช้างม้าข้าไท |
| แห่ห้อมล้อมไป | ถึงไพรพฤกษา ๚ะ |
ยานี
| ๗๘๐ ยายเฒ่าเป็นแม่ค้า | ครั้นคํ่ามาคอยลูกตน |
| ตามหาเจ้าทุกหน | ทุกตำบลเที่ยวไถ่ถาม |
| ๗๘๑ ตะวันเร่งตกต่ำ | เวลาค่ำได้สองยาม |
| เที่ยวหาลูกโฉมงาม | กินน้ำตาไห้ร่ำไร |
| ๗๘๒ แม่ยากอยู่ถดถอย | ฤๅลูกน้อยหนีแม่ไป |
| จะให้แม่ขาดใจ | ด้วยทรามวัยแก้วแม่เอย |
| ๗๘๓ เจ้ามาโปรดแม่แล้ว | โอ้ลูกแก้วผู้ทรามเชย |
| สาวน้อยของแม่เอย | บาปใดเลยมาตามผลาญ |
| ๗๘๔ แม่คิดถึงคุณเจ้า | ลูกหนุ่มเหน้านางนงคราญ |
| เจ้าพลัดมาต่างบ้าน | แม่พบพานเลี้ยงเจ้าไว้ |
| ๗๘๕ เจ้าให้แม่ลิงโลด | ฤๅเจ้าโกรธแม่ว่าไร |
| อุ่นเรือนเพื่อนเข็ญใจ | กรรมสิ่งไรนะลูกอา |
| ๗๘๖ เป็นทุกข์ยิ่งเศร้าสร้อย | ด้วยลูกน้อยไปไกลตา |
| เมื่อใดจะกลับมา | ให้แม่เห็นเพื่อนเข็ญใจ |
| ๗๘๗ เป็นทุกข์อยู่เศร้าสร้อย | ถึงลูกน้อยไห้ร่ำไร |
| ปานนี้ไปอยู่ไหน | แม่ร่ำไรฝั่งคงคา |
| ๗๘๘ มืดค่ำย่ำชมัว | ไม่คิดตัวยายเลยนา |
| จงพบสบฉายา | แก้วกำพร้าเพื่อนเข็ญใจ |
| ๗๘๙ ฤๅว่าเจ้าค้าขาย | พบผู้ชายเขาพาไป |
| สาวน้อยเขาใส่ใจ | พาไปไว้แล้วชมเชย |
| ๗๙๐ แม่เจ้าไปมีผัว | ทองทั้งตัวของยายเอย |
| มิบอกแก่ยายเลย | แก้วแม่เอยด่วนหนีไป |
| ๗๙๑ ไม่พบกลับคืนมา | ก่นน้ำตาไห้ร่ำไร |
| ล้มตัวลงหลับใหล | คิดถึงไท้นางไฉยา ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๗๙๒ เมื่อนั้นราชา | |
| เสด็จไปถึงป่า | ชมสัตว์ในไพร |
| ละมั่งกวางทอง | เยื้องย่องคลาไคล |
| งัวเพลาะตัวใหญ่ | ไล่กันไปมา |
| ๗๙๓ ถึกเถื่อนเกลื่อนกลาด | |
| คชสีห์สีหราช | เดียรดาษในพนา |
| ม้ามอนรสิงห์ | กระทิงมหิงสา |
| เสือเหลืองเยื้องมา | เสือปลาวิ่งไป |
| ๗๙๔ ชมพรรณฝูงช้าง | |
| เดินอยู่สล้าง | ที่กลางพงไพร |
| พลายพังพรั่งพรู | ดูงามไสว |
| ชมเล่นเย็นใจ | กับอุทัยเทวี |
| ๗๙๕ ช้างพลายช้างเนียม | |
| ตกมันเหี้ยมเกรียม | ในพนาลี |
| บริวารมั่งคั่ง | หน้าหลังมากมี |
| สมเด็จพันปี | ชี้ให้ชมพลาง |
| ๗๙๖ เหลียวแลเห็นสัตว์ | |
| ม้ามิ่งสิงคนัด | โตเต้นเล่นหาง |
| ลิงค่างหมีเม่น | เต้นไต่ตามทาง |
| ชะนีแลบ่าง | วางขึ้นพฤกษา |
| ๗๙๗ จิ้งจอกกระจ้อน | |
| หมาไนไล่หอน | แล่นซอนไปมา |
| ลิงลมลิงจุ่น | ร่ายไม้พฤกษา |
| โจนไล่ไปมา | ไก่ฟ้าพญาลอ |
| ๗๙๘ ส่วนนางอุทัย | |
| เหลียวแลแปรไป | พระทัยพึงพอ |
| ข้าไม่เคยเห็น | เป็นน่าหัวร่อ |
| พระทัยพึงพอ | ถามพระราชา |
| ๗๙๙ ข้าแต่พันปี | |
| โปรดเกล้าเกศี | ทรงพระเมตตา |
| เมียรักขอถาม | โฉมงามบอกข้า |
| ฝูงสัตว์ในป่า | อเนกมากมี |
| ๘๐๐ สัตว์นั้นชื่อไร | |
| เดินตามกันไป | ในป่าพงพี |
| เมืองเราโพ้นไซร้ | บ่ได้จะมี |
| ทรงธรรม์พันปี | บอกแก่เมียรา |
| ๘๐๑ จึ่งพระจอมจักร | |
| บอกแก่เมียรัก | อุทัยไฉยา |
| สัตว์นั้นเจ้าพี่ | มฤคีมฤคา |
| กวางทองเลียงผา | เที่ยวหาอาหาร |
| ๘๐๒ สัตว์นั้นชื่อไร | |
| สำคัญโตใหญ่ | เที่ยวในดงดาน |
| ลางตัวไล่ฟัด | สัตว์เป็นอาหาร |
| ลางตัวรุกราน | ระเห็จเตร็ดไป |
| ๘๐๓ สัตว์นั้นเจ้าพี่ | |
| ชื่อว่าเสือสีห์ | อินทรียโตใหญ่ |
| ผาดโผนโจนร้อง | ในท้องพงไพร |
| เลียงผาหมาใน | อรไทอย่ากลัว |
| ๘๐๔ อุทัยไฉยา | |
| ทูลถามราชา | เจ้าฟ้าผู้ผัว |
| เห็นสัตว์หมู่นั้น | จอมขวัญอย่ากลัว |
| นางทองทั้งตัว | ถามพระราชา |
| ๘๐๕ สัตว์นั้นชื่อไร | |
| ผาดโผนโจนไป | ในไพรพฤกษา |
| หน้าเค้าเว้าวอก | กลอกตาไปมา |
| ดูดูราชา | เห็นน่าตกใจ |
| ๘๐๖ เมื่อนั้นภูเบศร | |
| ชำเลืองพระเนตร | ผันแปรแลไป |
| สองข้างริมทาง | ลิงข้างในไพร |
| บอกแก่ทรามวัย | อุทัยไฉยา |
| ๘๐๗ ลิงนั้นเจ้าพี่ | |
| ชื่อว่าชะนี | ห้อยโหนโจนมา |
| ผาดโผนโจนไล่ | แกว่งปลายพฤกษา |
| บอกแก้วกัลยา | เจ้าอย่าตกใจ |
| ๘๐๘ ฟังเสียงนกร้อง | |
| กระเหว่ามี่ก้อง | ในท้องพงไพร |
| แขกเต้าสาลิกา | ในพนาลัย |
| จึ่งนางทรามวัย | ถามพระราชา |
| ๘๐๙ นั่นเสียงอะไร | |
| ไพรเพราะเอาใจ | ในไพรพฤกษา |
| พระองค์ทรงเดช | ทรงพระเมตตา |
| บอกแก่เมียรา | นั่นเสียงอันใด |
| ๘๑๐ เมื่อนั้นราชา | |
| บอกนางฉายา | ท้าวน้องทรามวัย |
| สาลิกาแขกเต้า | นกเปล้าระวังไพร |
| การเวกเสียงใส | ไก่แก้วโนรี |
| ๘๑๑ นกอะไรพระเจ้า | |
| จับอยู่คลึงเคล้า | ค่าไม้สักขี |
| บ้างบินบ้างจับ | กลอกกลับสับตี |
| บ้างจับกับที่ | ขันขานต่อกัน |
| ๘๑๒ นกนั้นฤๅนะเจ้า | |
| บินว่อนร่อนเคล้า | ชื่อนกนวลจันทร์ |
| สองตัวจับอยู่ | เป็นคู่เคียงกัน |
| จับอยู่เรียงรัน | เคล้ากันไปมา |
| ๘๑๓ นกอะไรพระเจ้า | |
| จับอยู่ซบเซา | เหนือกิ่งพฤกษา |
| บินเบือนเชือนออก | กลอกตาไปมา |
| น่ากลัวนักหนา | นะพระจอมไตร |
| ๘๑๔ นกนั้นฤๅเจ้า | |
| ทองคำลำเพา | เจ้าอย่าตกใจ |
| ชื่อนกเค้าแมว | ทิ้งทูตจังไร |
| นกแสกแถกไถล | ในป่าพนาลี |
| ๘๑๕ รี้พลกล่นเกลื่อน | |
| แรมทางสามเดือน | จึ่งถึงบุรี |
| เร่งตั้งพลับพลา | ให้พระเทวี |
| อุทัยโฉมศรี | อยู่นอกพารา |
| ๘๑๖ ตั้งอยู่นอกเมือง | |
| พระทองบุญเรือง | ให้คนรักษา |
| เสด็จไปแต่องค์ | ตรงเข้าพารา |
| ครั้นถึงบิดา | จึ่งบังคมพลัน |
| ๘๑๗ พระองค์กราบเกล้า | |
| ทูลแก่พระเจ้า | บิดาทรงธรรม์ |
| ข้าพระไปอยู่ | ด้วยนางเมียขวัญ |
| เป็นเหตุอัศจรรย์ | นางนั้นมาตาย |
| ๘๑๘ เหตุด้วยแม่ค้า | |
| มาปลูกเกศา | ให้นางวอดวาย |
| ครั้นถ้วนเจ็ดวัน | ฉันนามาตาย |
| ข้าพระฦๅสาย | จึ่งบวชหน้าไฟ |
| ๘๑๙ กายสุทธจึ่งถาม | |
| พระแม่โฉมงาม | ถึงนางอุทัย |
| เป็นไรไม่เห็น | นางน้องทรามวัย |
| อุทัยไปไหน | ไม่มาเกริ่นกราย |
| ๘๒๐ พระแม่ถอนใจ | |
| เจ้าจะว่าไป | ใจแม่จะขาดตาย |
| ได้สี่เดือนแล้ว | ลูกแก้วมาหาย |
| ลูกรักโฉมฉาย | หายไปแลนา |
| ๘๒๑ นางลงอาบน้ำ | |
| สองเฒ่าเจ้ากรรม | ชักยนต์เรือมา |
| ครั้นถึงฉวยได้ | พาไปเวหา |
| แม่กินน้ำตา | ร้องไห้อยู่เบยเบย |
| ๘๒๒ แม่คิดว่าเจ้า | |
| ใช้ให้สองเฒ่า | มารับทรามเชย |
| หาไม่จริงแล้ว | ลูกแก้วทรามเชย |
| ทำฉันใดเลย | แก่อกแม่อา |
| ๘๒๓ เจ้าอย่าอาลัย | |
| แม่จะขอให้ใหม่ | ลูกไท้ลูกพญา |
| ให้เหมือนอุทัย | นะแก้วแม่อา |
| เจ้าอย่าโศกา | ร้องไห้ร่ำไร |
| ๘๒๔ ฝากแล้วฝากเล่า | |
| เหมือนลมปากเปล่า | ให้นางหายไป |
| เขาตีนางตาย | ถึงเมืองโพ้นไซร้ |
| บุญนางทรามวัย | ข้าจึ่งได้มา |
| ๘๒๕ ให้เร่งเร็วไป | |
| รับนางอุทัย | อยู่ในพลับพลา |
| ทั้งแม่ทั้งพ่อ | ทั้งยายทั้งตา |
| ผูกช้างผูกม้า | ปราบทั้งหนทาง |
| ๘๒๖ ราชวัติฉัตรธง | |
| แผ้วถางให้ตรง | ถึงพลับพลานาง |
| รีบแต่งจงสรรพ | รับนางเอวบาง |
| ท้าวให้ผูกช้าง | กูบเงินกูบทอง |
| ๘๒๗ แตรสังข์อึงมี่ | |
| ฆ้องกลองเป่าปี่ | รี้พลเนืองนอง |
| ข้าสาวชาวแม่ | เถ้าแก่ก่ายกอง |
| มารับนางทอง | ถึงป่าหิมวันต์ |
| ๘๒๘ ท่านท้าวทั้งสอง | |
| เป็นเกี่ยวเป็นดอง | กับยายกาวัน |
| ทั้งผัวทั้งเมีย | ขึ้นช้างด้วยกัน |
| รี้พลทั้งนั้น | แห่ห้อมล้อมมา |
| ๘๒๙ ครั้นแลเห็นนาง | |
| ลงจากหลังช้าง | สวมกอดฉายา |
| คิดว่าตายแล้ว | ลูกแก้วแม่อา |
| บุญเรานักหนา | จึ่งมาพบกัน |
| ๘๓๐ สองเฒ่ากำสรด | |
| หัวอกระทด | ร้องไห้งกงัน |
| กาวินพระทอง | ร้องไห้รำพัน |
| เพียงม้วยอาสัญ | ด้วยนางเทวี |
| ๘๓๑ ไห้แล้วไห้เล่า | |
| สวมกอดนงเยาว์ | ลูกแก้วโฉมศรี |
| เจ้าละแม่แล้ว | ลูกแก้วมาหนี |
| ลูกรักเทวี | ใครพาเจ้าไป |
| ๘๓๒ เล่าถึงความยาก | |
| มิทันออกปาก | โศกาอาลัย |
| โอ้พระทูนหัว | จนตัวบรรลัย |
| มิใคร่เล่าได้ | ร้องไห้ไปพลาง |
| ๘๓๓ ทั้งนี้ฉันนา | |
| ให้สองเฒ่ามา | ล่อลวงอำพราง |
| เอาใส่เรือไป | ข้าไห้ครวญคราง |
| เอาไปให้นาง | ฉันนาทำโพย |
| ๘๓๔ บ้างตบบ้างต่อย | |
| ทำข้ายับย่อย | ว่าเป็นขโมย |
| คร่าลูกขึ้นไป | เอาไม้ไล่โบย |
| รุมกันทำโพย | เลือดย้อยลามไหล |
| ๘๓๕ ตีด้วยกระบอง | |
| บ้างกดคอถอง | ข้าจึ่งตายไป |
| มันเอาหวายมา | ผูกคอทรามวัย |
| ให้ลากลงไป | ทิ้งน้ำจมหาย |
| ๘๓๖ ข้าไม่ถึงกรรม | |
| มันลากลงน้ำ | ลอยปะหาดทราย |
| เมื่อกรรมมิจน | พ้นที่เคยตาย |
| วันนั้นพบยาย | เลี้ยงดูรักษา |
| ๘๓๗ แกต้มน้ำแล้ว | |
| ประคบลูกแก้ว | จึ่งรอดตัวมา |
| ครั้นข้าคลายแล้ว | จึ่งพบราชา |
| อยู่ในวัดวา | มารับเอาไป |
| ๘๓๘ รับไว้กุฎี | |
| สึกออกจากชี | ไปลาท้าวไท |
| กัญจาธิราช | พระบาทจอมไตร |
| ครั้นได้ฤกษ์ไชย | จึ่งพากันมา |
| ๘๓๙ ชวนกันร้องไห้ | |
| ได้ยากเหลือใจ | ลูกแก้วแม่อา |
| บุญเจ้ามาสบ | พบพระราชา |
| จึ่งชวนกันมา | เห็นหน้าตายาย |
| ๘๔๐ โอ้พระลูกรัก | |
| บุญเจ้ามากนัก | กว่าคนทั้งหลาย |
| แก้วแม่รอดแล้ว | พ้นจากความตาย |
| ทีนี้ตายาย | พึ่งบุญเทวี |
| ๘๔๑ จึ่งพระบิดา | |
| ว่าแก่พังงา | ลูกรักโฉมศรี |
| มาเราเข้าไป | ในพระบุรี |
| เชิญพระเทวี | ขึ้นช้างกระโจมทอง |
| ๘๔๒ ขึ้นข้างวางมา | |
| รี้พลถ้วนหน้า | วิ่งมาก่ายกอง |
| ห้อมล้อมนางไป | ไสวเนืองนอง |
| บัดเดียวพระทอง | ถึงพระพารา |
| ๘๔๓ การบภูบาล | |
| มีพระโองการ | วิเสทซ้ายขวา |
| ให้แต่งบายศรี | อันงามโสภา |
| ทำขวัญฉายา | สะใภ้ภูมี |
| ๘๔๔ บายศรีงามสรรพ | |
| แล้วสองสำรับ | ประดับงามดี |
| ชั้นหนึ่งลายทอง | ลำยองมีศรี |
| ชั้นสองรูจี | ด้วยแก้วประพาฬ |
| ๘๔๕ ชั้นสามนั้นเล่า | |
| ประเสริฐเพริศเพรา | แสงแก้วชัชวาล |
| เรืองรุ่งพุ่งพวย | สะสวยใดจะปาน |
| ประดับอลงการ | ด้วยแก้วมณี |
| ๘๔๖ ชั้นสี่ลงมา | |
| ล้วนแก้วมุกดา | ประไพใสศรี |
| เป็นแสงระยับ | สรรพสวยรวยดี |
| เฉิดฉันชั้นสี่ | งามดีเอาใจ |
| ๘๔๗ ประดับชั้นห้า | |
| รัศมีโสภา | เห็นงามไสว |
| แกะเป็นกระหนก | ผันผกขึ้นไป |
| สร้อยสนอำไพ | แสงใสรัศมี |
| ๘๔๘ ถึงชั้นหกนั้น | |
| เฉิดฉายพรายพรรณ | สีสันงามดี |
| แก้วเพชรประดับ | รุ่งเรืองรูจี |
| ประไพใสศรี | รัศมีชัชวาล |
| ๘๔๙ ครั้นถึงชั้นเจ็ด | |
| งามล้ำสำเร็จ | ด้วยแก้วสูริย์กานต์ |
| ประเสริฐเลิศแล้ว | ผ่องแผ้วใดจะปาน |
| แสงแก้วชัชวาล | ทุกชั้นบายศรี |
| ๘๕๐ จานเงินจานทอง | |
| จานแก้วลำยอง | เรืองรุ่งรูจี |
| ล้ำเลิศเฉิดฉัน | ทุกชั้นบายศรี |
| สารพันอันมี | ขนมนมเนย |
| ๘๕๑ สำเร็จเสร็จแล้ว | |
| เมื่อนั้นพระแก้ว | การบทรามเชย |
| ให้ยกเข้ามา | อย่าได้ช้าเลย |
| แต่งทำตามเคย | แต่บูราณมา |
| ๘๕๒ ยังนางอุทัย | |
| ให้ประดับไป | ด้วยพระภูษา |
| ข้าสาวชาวแม่ | แห่ทั้งซ้ายขวา |
| สมโภชฉายา | อุทัยจอมขวัญ |
| ๘๕๓ วันนี้วันดี | |
| ฤกษ์งามนาที | ดีแล้วพญาวัน |
| พ่อผัวแม่ผัว | นั่งอยู่พร้อมกัน |
| รับมิ่งสิ่งขวัญ | อุทัยไฉยา |
| ๘๕๔ ขวัญข้าวเจ้าอยู่ | |
| ขวัญนางโฉมตรู | อยู่บนเวหา |
| เมื่อเฒ่าพาไป | ใส่เรือนาวา |
| เชิญขวัญเจ้ามา | ดั่งเก่าคืนคง |
| ๘๕๕ เชิญขวัญลูกรัก | |
| ขวัญนางจอมจักร | เมื่อตกน้ำลง |
| ขวัญอยู่ป่าช้า | เชิญมาสมองค์ |
| ขวัญอยู่กลางดง | เชิญจงเข้ามา |
| ๘๕๖ พ่อเชิญขวัญเจ้า | |
| ขวัญนางหนุ่มเหน้า | ผจญฉันนา |
| เมื่อตัวเจ้าตาย | ลอยในคงคา |
| เชิญขวัญเจ้ามา | ดั่งเก่าใจปอง |
| ๘๕๗ เชิญขวัญเจ้ามา | |
| ขวัญอยู่ตีนท่า | ที่ห้วยที่คลอง |
| ขวัญอยู่คงคา | เชิญมาสมสอง |
| ในธารห้วยหนอง | ที่ช่องน้ำไหล |
| ๘๕๘ ขวัญอยู่จอมผา | |
| อยู่ปลายพฤกษา | อย่าช้ามาไว |
| อยู่ที่ก้อนเส้า | เฝ้าอยู่เตาไฟ |
| อย่าเที่ยวไปไกล | เชิญขวัญเจ้ามา |
| ๘๕๙ พ่อเชิญขวัญเจ้า | |
| ขวัญอยู่จอมเขา | ในถ้ำคูหา |
| อยู่จอมเขาเขียว | เที่ยวท่องไปมา |
| เชิญขวัญกัลยา | สมนางอุทัย |
| ๘๖๐ เชิญพระขวัญเอย | |
| อย่าได้ไปเลย | ชมสัตว์ในไพร |
| เสือสีห์แรดช้าง | ขวัญนางตกใจ |
| เชิญขวัญทรามวัย | กลับยังพารา |
| ๘๖๑ พ่อเชิญขวัญเจ้า | |
| ขวัญนางนงเยาว์ | เฝ้าอยู่คงคา |
| ชมพรรณเงือกงู | ราหูกุ้งปลา |
| เชิญพระขวัญมา | อย่าช้าจงพลัน |
| ๘๖๒ เชิญขวัญเทวี | |
| มาชมบายศรี | มีอยู่เรียงรัน |
| พระญาติแห่ห้อม | นั่งล้อมพร้อมกัน |
| เรียกมิ่งเชิญขวัญ | เอววัลย์อุทัย |
| ๘๖๓ ครั้นทำขวัญแล้ว | |
| เมื่อนั้นพระแก้ว | การบทรงไชย |
| สมโภชลูกรัก | มาแต่เมืองไกล |
| นักเลงเพลงใน | ละครเทพทอง |
| ๘๖๔ บ้างดีดกระจับปี่ | |
| รับกับมโหรี | สีซอขับร้อง |
| มีทั้งโรงหนัง | คนรำทำนอง |
| ฝูงคนก่ายกอง | ตามดูไปมา |
| ๘๖๕ ครั้นทำขวัญแล้ว | |
| อภิเษกลูกแก้ว | แทนพระบิดา |
| จึ่งเวนพระนคร | แก่สองพังงา |
| นางราชกัญญา | ข้าไทเงินทอง |
| ๘๖๖ สิบสองพระคลัง | |
| ข้าสาวสะพรั่ง | มากมายเนืองนอง |
| รี้พลโยธา | เสนาก่ายกอง |
| เสร็จแล้วพระทอง | ให้พรสองศรี |
| ๘๖๗ แขกเมืองมาไหว้ | |
| เงินทองดอกไม้ | ก่ายกองมากมี |
| ฝาหรั่งวิลันดา | คุลาตานี |
| ลาวขอมมากมี | พม่าเมงมอญ |
| ๘๖๘ จีนจามพราหมณเทศ | |
| ฝาหรั่งวิเสท | ทุกกรุงพระนคร |
| ชวนกันปรีดา | เข้ามาสลอน |
| เมืองขึ้นภูธร | มากมายเหลือตรา |
| ๘๖๙ ขออายุเจ้า | |
| ยืนจงแก่เฒ่า | ได้พันพระวษา |
| จงอยู่เสวยราชย์ | กับนาฏฉายา |
| ครองราษฎ์ประชา | โรคาอย่าพาน |
| ๘๗๐ ขอมีเดชะ | |
| เดโชตะบะ | ปราบทั่วสงสาร |
| ศัตรูแพ้พ่าย | อย่าได้มาพาน |
| ผู้ใดกล้าหาญ | แพ้ภัยหน่ายหนี |
| ๘๗๑ ท้าวผู้เสวยราช | |
| ครองเมืองพระบาท | บ่ได้ราคี |
| ท้าวจึ่งให้ทาน | คนยากบ่มี |
| ทั่วทั้งบุรี | เมืองพระภูธร ๚ะ |
ยานี
| ๘๗๒ ท่านให้ตีฆ้องป่าว | ทุกแดนด้าวขึ้นภูบาล |
| ให้เร่งมาอย่านาน | บอกฝูงราษฎร์ประชาชน |
| ๘๗๓ บ้านนอกแลขอกนา | ให้เร่งมาทุกตำบล |
| ตามคำพระจุมพล | ท้าวตรัสสั่งมิทันนาน |
| ๘๗๔ ให้ป่าวทุกตำบล | ตามจุมพลมีโองการ |
| รอบเมืองพระภูบาล | ตามโองการกูตรัสไป |
| ๘๗๕ ครั้นรู้แล้วทั่วกัน | ว่าทรงธรรม์พระจอมไตร |
| กับนางผู้ทรามวัย | ท้าวป่าวให้ไปรับทาน |
| ๘๗๖ ท่านท้าวจึ่งตรัสสั่ง | หมู่ชาววังให้ตั้งการ |
| ทำเป็นศาลาทาน | สำเร็จแล้วดังจำนง |
| ๘๗๗ วาดเขียนสิ้นทุกห้อง | แกมด้วยทองงามบรรจง |
| ครั้นแล้วจึ่งพระองค์ | แต่งให้คนอยู่รักษา |
| ๘๗๘ เงินทองขนออกไป | กองไว้ในที่ศาลา |
| คนยากนั้นเข้ามา | แต่งเลี้ยงไว้จึ่งให้ทาน |
| ๘๗๙ ครั้งนั้นเกิดมั่งมี | ได้เป็นดีเพราะภูบาล |
| พระองค์เจ้าให้ทาน | ปรากฏไปทั่วทิศา |
| ๘๘๐ ฟุ้งเฟื่องฦๅปรากฏ | ในโสฬสกรุงพารา |
| ฝูงคนเกลื่อนกล่นมา | ด้วยเจ้าฟ้าบำเพ็งทาน |
| ๘๘๑ แผ่นดินก็ไหวหวั่น | ฟ้าก็ลั่นทุกสถาน |
| เดชะสมภารท่าน | อัศจรรย์ถึงนาคา |
| ๘๘๒ พระสมุทรก็เป็นฟอง | ลั่นกึกก้องในเวหา |
| ดาวดึงส์แลพรหมา | ทุกชั้นฟ้าก็หวั่นไหว |
| ๘๘๓ เทวาจึ่งให้พร | แก่บังอรสองทรามวัย |
| ทั้งสองครองกันไป | โรคแลภัยอย่ามาพาน |
| ๘๘๔ พระองค์จงได้ตรัส | ได้โปรดสัตว์ในสงสาร |
| เดชะพระสมภาร | สร้างมานานตามรักษา |
| ๘๘๕ เจ้าสุทธกุมาร | กับนงคราญงามโสภา |
| สุขเกษมเปรมปรีดา | ยืดยาวมาได้ช้านาน |
| ๘๘๖ บิดาแลมารดา | ม้วยมรณาถึงแก่กาล |
| เมื่อนั้นพระภูบาล | ปลงศพท้าวเจ้าจอมไตร |
| ๘๘๗ ส่วนพระบิดาโสด | สิริสุทโธทน์แลท้าวไท |
| มารดานั้นเล่าไซร้ | พระสิริมหามายา |
| ๘๘๘ กายสุทธกุมาร | ครั้นสิ้นกาลม้วยมรณา |
| กลับชาตินั้นคืนมา | คือสิทธารถราชกุมาร |
| ๘๘๙ นางนาฏผู้ทรามวัย | นางอุทัยร่วมสงสาร |
| กลับชาติแล้วบ่นาน | พระพิมพาสายสมร |
| ๘๙๐ กัญจาผู้นเรนทร์ | อานนท์เถรงามบวร |
| นางนาฏสายสมร | อันดับท้าวผู้ทรามวัย |
| ๘๙๑ ครั้นกลับชาติมาแล้ว | ไคลคลาดแคล้วจากภพไป |
| เสวยทิพย์สมบัติใน | วิมานฟ้าอันอุดม |
| ๘๙๒ นางฟ้าได้ถึงหมื่น | งามช้อยชื่นน่าพึงชม |
| อ้อนแอ้นลำเอวกลม | นั่งห้อมล้อมท้าวเทวา |
| ๘๙๓ นางสวรรค์บำเรอกล่อม | มาแห่ห้อมทั้งซ้ายขวา |
| ฝูงเทพเทวา | สาวน้อยน้อยงามสะคราญ |
| ๘๙๔ ทั้งนี้เกิดด้วยบุญ | อันเพิ่มพูนสร้างสมภาร |
| ขับกล่อมพระภูบาล | ในสวรรค์วิมานทอง ๚ะ |
[๑] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๒] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๓] ตั้งแต่บทที่ ๔๓๘-๔๖๕ ไม่มีในเอกสารเลขที่ ๑๖๔ น่าจะแต่งเพิ่มขึ้นภายหลัง
[๔] สัดจอน = สัดจอง
[๕] ตั้งแต่บทที่ ๖๑๘-๖๒๘ ไม่มีในเอกสารเลขที่ ๑๖๔ แต่ปรากฏในเอกสารเลขที่ ๑๖๓ เข้าใจว่าน่าจะแต่งเพิ่มขึ้นภายหลัง
[๖] เอกสารเลขที่ ๑๖๓ ว่า “ห้าร้อยตำลึงทอง”
