ยวนพ่าย

๏ ศรีสิทธิสวัสดิ ชยัศดุมงคล วิมลวิบูลย์ อดูลยาดิเรก เอกภูธรกรกช ทสนัขสมุชลิต วิกสิตสโรโชดม บรมนบอภิวาท บาทรโชพระโคดม สํนุพระสัทธรรมาทิตย์ บพิตรมหิทธิมเหาฬาร มหานดาทธยาศรย หฤทยธวรงค์ ทรงทวดึงษ มหาบุรุษลักษณ์ อัครอัษโฎษดร บวรสัตมงคล อนนตญาณอเนก อเศกษาอภิต อสิตยานุพยญ ชนพิรญชิต ฉายฉัพพิธรังษี พยงรพีพรรณ จันทรโกฏิ โชติสหัสชัชวาล วิศาลแสงรุ่งเร้า เท้าหกท้องฟ้าหล้าสี่สบ ดารนพมณฑล สรณาภิวนทนสัทธรรมาคม อุดํมาภิวันทนอรรษฎารยาภิวาท อาทิยุคขุกเข็ญ เป็นกรลีกรลำพรธรณิดล จลพิจลต่างต่าง พ่างจะขวํ้าทังสี่หล้า ฟ้าทังหกพกหงาย รสายสยบภพมณฑล ในกษษนั้น บั้นพรหมพิษณุ อิศวรอดุลเดช เหตุบพิตรคิดกรุณา ประชาราษฎร อยยวจพินาศทังมูล สูญภพสบสิ่ง ธจิ่งแกล้งแส้งสรวบ รวบเอาอัษเฎามูรรดิมามิศร ด้วยบพิตรเสร็จ ก็เสด็จมาอุบัติ ในกระษัตรี ทวีดิวงษพงษอภิชาต รงับราชรีปู ชูแผ่นดินให้หงาย ทายแผ่นฟ้าบให้ขวํ้า ลํ้ากรัณธรัตนวัดถวี ตรีโลกยบให้อูน หนุนพระพุทธศาสนให้ตรง ดำรงกรษัตรให้กร-สานต์ ประหารทุกขให้กษย ไขยเกษตรให้เกษม เปรมใจราษฎรนิกร กำจรยศโยค ดิลกโลกยอาศรย ชยชยนฤเบนทราทรงเดช ฤๅลงดินฟ้าฟุ้งข่าวขจร ฯ

(ประเสริฐยิ่งนักแลมีฤทธยาคม หาสองบมิได้)

(หาชนผู้มีอัธยาศรัยเสมอเปนอันเดียว)

(ดำรงพระสันดานดุจภูเขาอันเปนแท่งเดียวแล้วอำรุงรักราษฎร)

(เกื้อหนุนสัตว์ให้สว่างฟื้นจากทุกข์ถ่ายเดียว)

(เปนมนุษ มนุษชาติ ขัติยชาติ)

(ประเสริฐด้วยธรรมอันยิ่งด้วยคุณสอง คือหิริโอตัปป)

(ทรงกุศลธรรมแลราชธรรม์ เสวยสุรภาพคุณด่งงพระอาทิตย)

(พ้นจากสนเท่ห์ในที่จะให้เกิดประโยชน์ ๒ ประการ)

(สุจริต ๓ ฯ อุปปติ สมุติ อิศรชน รวม ๓)

(มีปรีชารู้ไปในโลกสามและภพสาม สัตตโลก สังขารโลก โอกาศโลก กามภพ รูปภพ อรูปภพ)

(รู้พระไตรปิฎก อิรุเพท ยัชชุเพท สามะเพท)

(ราคะ โทสะ โมหะ มณฑิน ๓)

(รูปศริ ธนศริ บุญศริ เทียบพระอินท ราชฤทธิ บุญฤทธิ วิชาฤทธิ)

(ตรัสสิ่งใดเสมอพระพุทธฎีกาตรัส)

(รู้แจ้งซึ่งกุศลไตรเหตุให้ผล แต่ชั้นอินถึง ตติยะญาณภูมิพรหม ฌาณ ๓ อย่าง ปณีต มฌิมะ ปรถะ)

(ทุศีลโทษ มิจฉาสมาธิโทษ มิจฉาญาณโทษ ศีลคุณ สมาธิคุณ ปัญญาคุณ)

(อคติ ๔ ฉันทา โทษา ภยา โมหา นิกาย ๔)

(ศีละ ภาวนา สุตะ ทานะ รวม ๔)

(พุทธานุสติ เมตตานุสติ อศภะ มรณะสติ มีอารักษมาด้วย อาการ ๔ กวะฬิกา ผัสสาฬิกา มโนสัญเจตนา วิญญาณา อาหาร ๔)

(กฤดายุค ไตรดายุค ทวาบรยุค กลียุค)

(มรรค ๔ โยค ๔ จตุปติสัมภิทาญาน อรรถ นิรุติ ปติภาน นิถะระนะ)

(ชาติ ๔ ขรรติยชาติ พราหมณชาติ สุธชาติ เวศชาติ)

(อาวุธ ๔ ทิศ ๔ ทวีป ๔)

(แจ้งไปในหมู่พรหม ดังพระอริยเจ้า)

(อุบาย ๔ สัมปธานะ ๔)

(จตุฤทธิบาท ๔)

(ทุกขสัตย สมุไทยสัตย นิโรธสัตย มรรคสัตย รวม ๔)

(ผล ๔)

(ขันทะ กิเลศ อภิสังขาร เทวบุตร มัจจุ มาร ๕)

(อวิชาเป็นไปในเบญจกาม องคฌาน ๕)

(กามะฉันทะ พยาบาท ถินะมิทะ อุทจกูกุจะ วิจิกิจฉา นิวร ๕)

(สัทธินทรีย วิริยินทรีย สตินทรีย สมาธินทรีย ปัญญินทรีย รวม ๕)

(อนันตะริยะกรรม ๕)

(นิกาย ๕ รู้คติ ๕ คือ เทวะ มนุษ เปตะ ดิรฉาน นิรยะ)

(มีความสรรเสริญ ๕ คือ อายุ วรรณะ ศุขะ พละ ปติภาณะ ดั่งมหาพรหม)

(จักขุ โสตะ ฆานะ ชิวหา กายะ ประสาท ๕)

(ปรารพในเบญจขันธ)

(ศีละ ทิฐิ โภคะ ญาติ โรคะ ฉิบหาย ๕)

(ตะทังคะ วิขัมภะ สมุทเฉท ปัติปัศธิ นิศระณะ วิมุติ ๕)

(เปนที่รัก เปนที่เคารพ เปนที่สรรเสวิญ เปนที่ตักเตือน อดกลั้นแก่ถ้อยคำมิได้ประกอบชนอันใช่เหตุ รวม ๖)

(กุศลเหตุ ๓ อกุศลเหตุ ๓ รวม ๖ จักขุ โสตะ ฆานะ ชิวหา กายะ หทัย วัดถุ ๖)

(สัดถุ ธรรม สังฆะ สิกขา สมาธิ ปติสัณฐาร เคารพย ๖)

(กามฉันท พยาบาท ถินมิทธะ อุทธัจจะกุกกุจจะ วิจิกิจฉา อวิชชา)

(เมตตากายกรรม เมตตาวจีกรรม เมตตามโนกรรม มีลาภมาแจกแก่เพื่อนพรหมจารี มีศีลเหมือนผู้มีศีลที่ดี มีปัญญา รวม ๖)

(รู้ที่หยาบ ๖ คือ ปัญจานันตริย ๕ อัญสัดถารุเทศ ๑)

(ในระดู ๖ เหมันตะ ศิศิระ วสันตะ คิมหกะ วัสสานะ สระธะ ตั้งแต่แรมคํ่าหนึ่ง เดือน ๑๒ ไป)

(อนุไศรย ๗ คือ ตัณหานุไศรย กามราคานุไศรย ภะวะราคานุไศรย มานานุไศรย ปฎิฆานุไศรย ทิฐานุไศรย อวิชานุไศรย ศุญตะวิโมกข อนีมิทะวิโมกข อัปปนิหิตะวิโมกข ปัญญาวิมุติ สัทธาวิมุติ อุภะโต ภากวิมุติ สะมะศิศีวิมุติ รวมอรหันต ๗)

(พระเศขบุทคล ๗)

(รู้พระเคราะห์ใน ๗ วัน)

(สติปัฐานิรัช สำมะปฐานนิรัช อิทธิบาทนิรัช อินทรีนิรัช พระนิรัช โพชฌงคนิรัช มรรคนิรัช รวม ๗)

(เขาบริภัณฑ แม่นํ้าโคธาวร ๗ อโนดาด ฉัททันต มัณฑากินี รัฐกาละ มุณฏะ กณาละ สิหะปะปาตะ รวมสระ ๗)

(แม่นํ้าสีทันดร ๗)

(อุบาศก โสดาบัน สกิทาคามิ อนาคามิ อรหันต ๗ ปัจเจกพุทธเจ้า รวมทักขิไณย ๗ ถึงทรัพย ๗ ประการ)

(ศีละ จิตตะ ทิฐิ กังขาวิตะระณะ มัคคามัคญาณ ปฏิปทาญาณ ญาณทัศณะ รวมวิสุทธิ ๗)

(มรรค ๔ ผล ๔ รวม ๘ รูปาวจรฌาน ๔ อรูปาวจรฌาน ๔ รวม ๘)

(รู้มงคลคาถา ๘)

(โลภมูล ๘ อริย ๘ มหาวิบาก ๘)

(หาศะ ชวะนะ บุถุ คัมภีระ นิพเพธิกะ สุตามะยิ จินตามะยิ ภาวนามะยิ รวมปัญญา ๘)

(แสดงประโยชน์ในเจริญกษิณประสงค์สมาบัติ ๘)

(สัสตะ อุจเฉทะ อนุโลมาขันติ ยะถาภูตะญาณ ปิตา เสมหา โลหิตา บุพพา รวมไศรย ๘ ประการ)

(อัฏฐังคิกมรรค ๘)

(สุทัฐกะ ชีวิตนวกะ มานะ ๙)

(นพอรหาทิคุณ อาฆาฏวัดถุ ๙)

(โอชแห่งพระสธรรม โลกุตรธรรม ๙ ปโชติธรรม ๑ รวมบุทคล ๑๐)

(วัดถุทาน ๑๐ กิเลศ ๑๐)

(๑๐ กำลังช้างฉัททันต จึ่งเปนกายพละ ๑)

(กุศลกรรมบถ ๑๐ สาคร ๑๐ มีญาณสาครเปนต้น)

(ทศอกุศลกรรมบถ ๑๐)

(อโกสะวัดถุ ๑๐)

(บุญญกิริยาวัดถุ ๑๐)

(นิชราวัดถุ ๑๐)

(วิปัสนาญาณ ๑๐ กถาวัดถุ ๑๐ อัปปิจฉกถาเปนต้น)

(รู้รูปกลาบ ๖ มัดฯ ละ ๑๐)

(โคลง ๒ บทต่อไปนี้ ว่าพระยาตรังแทรก เพราะฉบับเดิมขาดอยู่)

๏ แต่นั้นบั้นนฤเบนทรนฤเบศ นเรศรนรินทราธิบดีศรีสรรเพชญ์ สมเด็จพระบรมไตรโลกนารถนายกดิลกผู้เปนเจ้า เกล้าภูวมณฑล สกลชํพูธิเบศ คือพระเดชเกษกษัตรีรพีพงศ์ ทรงมกุฎรัตนพัสตราภรณวิภูสิตเสร็จ เสด็จเหนือปฤษฎางคกุญชร ดุจอมรสถิตย์เอราวรรณ์ ครรไลยยังนครคู่ฟ้า ถวัลยวิภูผ่านหล้า แหล่งเฟี้ยมฟีกบุญ ท่านนา ฯ