คำนำ

พระพิฆเนศ เป็นเทพเจ้าองค์สำคัญในศาสนาฮินดู นับถือกันว่าเป็นเทพแห่งศิลปวิทยาและการขจัดอุปสรรคทั้งปวง เป็นที่เคารพศรัทธาของผู้ที่เกี่ยวเนื่องกับศิลปะทุกแขนง มีการสร้างรูปเคารพไว้เพื่อสักการะ และใช้เป็นสัญลักษณ์ของหน่วยงาน สถาบันต่างๆ ที่สำคัญคือกรมศิลปากร

หนังสือเรื่อง พระคเณศ งานนิพนธ์สำคัญของนักปราชญ์สองท่าน คือ เสฐียรโกเศศ (พระยาอนุมานราชธน) อดีตอธิบดีกรมศิลปากร และนาคะประทีป (พระสารประเสริฐ) หรือตรี นาคะประทีป และเรื่องพระคเณศที่เกี่ยวกับช้าง ของ อายัณโฆษณ์ เป็นหนังสือที่เรียบเรียงและจัดพิมพ์เผยแพร่มาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๘๑ โดยรวมพิมพ์กับเรื่องเทพนิยายสงเคราะห์ ภาค ๔

กรมศิลปากร เห็นว่าเรื่องพระคเณศ และเรื่องพระคเณศที่เกี่ยวกับช้าง เป็นหนังสือที่มีเนื้อหาน่าสนใจ เป็นประโยชน์แก่ผู้ศึกษาศิลปะแขนงต่างๆ จึงได้ดำเนินการจัดพิมพ์หนังสือเรื่องพระคเณศและพระคเนศที่เกี่ยวกับช้าง ขึ้นใหม่อีกครั้ง โดยจัดรูปเล่มและเพิ่มภาพประกอบเพิ่มเติมเพื่อความสมบูรณ์ของเนื้อหา และหวังว่าจะเป็นประโยชน์แก่ผู้สนใจได้ตามสมควร

(นายบวรเวท รุ่งรุจี)

อธิบดีกรมศิลปากร

สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์

มิถุนายน ๒๕๕๘