ชุดที่ ๔ (กลับ)

ฉากรูปในเหย้า แลเห็นเฉลียงในสวน ตัวละครมีสาวเครือฟ้ากับคำเจิด

ลาวครวญ รับดนตรี

(ลูกคู่) สงสารสาวเครือฟ้าครานิราศ	ร้างสวาสดิ์วุ่นคนึงคิดถึงผัว
ไม่เป็นนอนเป็นกินโดยดิ้นกลัว	จนผ่ายผอมมอมมัวมุ่นรำพึง
คอยหนังสือหรือก็หายไม่กลายกล้ำ	สั่งสักคำก็ไม่มีที่คิดถึง
โศกเศร้าเช้าค่ำร่ำร้อนรึง	เมื่อไรพี่พร้อมจึงจะกลับเชียง ฯ

๔ คำ โอด

เกริ่นโศก เคล้าซอฝรั่ง

โอ้แสนสงสาร แม่ยอดสวย สาวลาววิลัยชื่นใจโลก เฝ้าโหยหวลกำสรวลโศกบ่มิรู้จะเสบย หัวอกเจ้าแม่เอ๋ย นี่หรือเอาแต่เต้นๆ อยู่ ตึ้กๆๆๆๆๆ นึกกำปะนาทหวาดแต่ทางลางร้ายๆ นี่หรือ ระย่อๆ ฝ่อหัวใจอยู่ นี่หรือทะท่าวๆ คอยฟังข่าวหรือข่าวก็สูญหาย คอยจดหมายหรือคอยๆๆๆ ทุกเพรางายก็ไม่เห็นมีมา คอยพี่ว่าจะกลับหรือก็ยิ่งกลับเงียบกลับหาย กลายเป็นเนิ่นช้า ยิ่งหมายว่าจะมาก็ยิ่งเงียบเชียบ โฉมเอ๋ยโฉมเครือฟ้าในอุรา สาวเจ้านี่หรือเฉียบๆ ฉิวๆ วะหวิวหวาด แสนวิตกอกอนาถเจียนหัวใจเจ้าจะขาด ชีวิตร์เจ้าจะวินาศอยู่รอนๆ ครุ่นแต่ครวญคนึงคิดถึงสามี ดวงฤดีนี่หรือเดือดๆ เลือดร้อน ข้อนๆ อาวรณ์ถวิล ยิ่งฟังก็ยิ่งสาบสูญ สาวเจ้าก็ยิ่งอาดูรดิ้น สิ้นสำเริงลิ้น พ่วนพิลาป วะวาบหวั่นสั่นสะอื้นละห้อย ขวัญหายอยู่นา ฯ โอด

เขมรเอวบาง

(ลูกคู่) สาวเอย สาวคำเจิด	วิ่งหน้าเริดยิ้มเย่ขึ้นเคหา
(เอง) คุณนายคุณนายเจ้าสายน้ำผึ้งมา	อุแม่ข้าคนอนันต์ที่บันได ฯ

๒ คำ เจรจา ๒๑

ล่องน่านใหญ่

(ลูกคู่) สาวเครือฟ้าหน้าตื่นฝืนกำสรด	โศกสลดมิรู้ว่ามาทางไหน
อกวาบหวามยามวิโยคชะโงกไป	เห็นเจ้าเรือนเชียงใหม่องค์หนึ่งมา
ระหกระเหินร้องเชิญพระพ่อเจ้า	สั่งนางบ่าวปูพรมสมยศถา
ยกแอบเมี่ยงกระบุงหมากเครื่องนาคมา	เก้าอี้ลากอาศนาสมบารมี ฯ

๔ คำ เจรจา ๒๒

ลาวพุงดำ

(ลูกคู่) เจ้าเอย เจ้าสายน้ำ	สมคนึงหน้าแดงดังแป้งศรี
ชวนน้อยกาฬหนานนิลด้วยยินดี	เดินกึงกังนั่งเก้าอี้วางทีโต
ใช้ภาษาใหม่ๆ ในบางกอก	ทำภูมิออกฝรั่งจ๋าท่าข้างโก้
แต่ไม่ทิ้งมันเทศเฉดเฉโก	เอาแต่โอ้อวดองค์ทะนงดี ฯ

๔ คำ เจรจา ๒๓

ล่องน่านใหญ่

(ลูกคู่) สาวเครือฟ้าถามว่า (เอง) ธุระอะไร	เจ้าจึงได้ปรารถนามาถึงนี่
ไม่เข้าใจให้คอยนายร้อยตรี	แม้นพอที่สนองนายจะได้ทำ ฯ

๒ คำ เจรจา ๒๔

เขมรอมตุ๊ก

(ลูกคู่) เจ้าสายน้ำผึ้งฟังนั่งหัวเราะ	โอษฐกระเดาะเคาะเพลงเก่งกะก้ำ
ตรัสอ้อแอ้ออกแต้มแย้มย้ำ	(เอง) ข้อยยากค้ำอยากชูเป็นคู่ครอง ฯ

๒ คำ เจรจา ๒๕

ลาวพวน เคล้าซอฝรั่ง

(ร้องเอง) พี่ปรารถนามานี่เพราะพี่รัก	มุ่งหมายจักจับสาวไปเข้าห้อง
อ้ายผัวทหารไทยมันไม่อินังน้อง	มิควรขุ่นข้องหม่นหมองอยู่เอกา
พี่ไร้เมียรักหมายเคียงประคอง	คู่คุ้มคุ้มครองยศผยองบุญญา
รวยทาสหญิงชายอยู่สบายบานหน้า	เป็นอัยชายาวานอย่าเอื้อนระอาละอายใจ
วานอย่ามัวนึกถึงผัวที่ร้าง	วานอย่าอางขนางแหนงอาลัย
วานพี่วานทรามวัย	แม่ตามพี่ไปเหมือนหวังเอย ฯ

๖ คำ เจรจา ๒๖

สร้อยลาว

(ลูกคู่) สาวเครือฟ้าฟังว่าหน้าสลด	ไว้พยศยอหยิ่งนิ่งหน้าบึ้ง
(เอง) ผัวข้อยมีพี่พร้อมย่อมรำพึง	บ่นคิดถึงกันอยู่อย่าดูเบา
พ่อเจ้าเรือนเหมือนเจ้าลาวประชา	ไม่ควรมาอลิ้มอเลี่ยเมียของเขา
ไม่รักองค์ทะนงโฉมมาโลมเล้า	ข้อยจะทูลพ่อเจ้าชีวิตรฟ้อง
ยื่นฎีกาข้าหลวงต่างพระองค์	โปรดอย่าหลงจงออกไปนอกห้อง
แม้เจ้าขืนร่ำไรจะไปร้อง	(ลูกคู่) พูดเท่านั้นหันย่องเข้าห้องบัง ฯ

๖ คำ เจรจา ๒๗

ตลกหัวเราะ

(ลูกคู่) เจ้าสายน้ำผึ้งอึ้งอุรา	นิ่งนั่งฟังว่าตื่นตาตั้ง
ชวนน้อยกาฬหลานเกลอชะเง้องัง	ออกจากเหย้าเหย่าไม่รั้งรังๆ ไป ฯ

๒ คำ เชิด

สร้อยลาวเล็ก รับดนตรี

(ลูกคู่) เครือฟ้าคอยคอยๆ ละห้อยหาผัว เครือฟ้าซบหัวสะอื้น เห็นวันคืนล่วงไป เป็นไฉนหน้าตื่น ทหารชู้คู่ชื่น บ่คืนเชียงคอยหนอขุนหาญเหย (เอง) หรือเกิดเหตุ เกิดเภทเกิดภัย หรือเกิดอนใด ในเผือนดงดอย จึงเลื่อนจึงล่า จึงข้ายิ่งคอย ข่าวพี่นายฮ้อยยิ่งสูญเอย ฯ

อนาถเอ๋ย อนาถเหลือตรึก อนาถเหลือนึกเหลือทาย อนาถทรวงสั่นขวัญหาย อนาถข่าวร้ายคลาดหมางกระมังนา โอ้อกเครือฟ้าเอ๋ย ไหนนัด ไฉนปัด ตัดสัญญาหลัดๆ ไฉนสบัดสัญญา ยิ่งขุ่นข้อนๆ ยิ่งโอดยิ่งอ้อนอาดูรเอย ฯ โอด

เขมรอกโครง

(ลูกคู่) หวาดเอย หวาดผวา	สาวคำเจิดเล่อล่าหน้าตื่น
ยินเสียงใครกุบกับขยับยืน	อยู่ที่พื้นเพิงชาลาหน้าบันได
ไปมองเห็นเต้นหราหน้าแฉ่ง	กะเย้อกะแหย่งบอกนายโวยวายใหญ่
(เอง) คุณพระรามพละพ่ายหมายว่าใคร	เชิญปะค้ามาข้างในไม่ต้องรอ ฯ

๔ คำ เจรจา ๒๘

ปีนตลิ่งนอก

(ลูกคู่) พระเอ๋ย พระข้าหลวง	นึกในทรวงกระหยิ่มยิ้มป๋อ
พาข่าวดีนี่มาให้มีใจคอ	เหมือนวางยาหอมล่อแก้ห่อใจ
ขึ้นบนเหย้าเห็นเจ้าเคหาโศก	นั่งยิ้มโยกตัวโคลงคุยโผงใหญ่
(เอง) ฉันได้ข่าวร้อยตรีที่จากไป	เดี๋ยวนี้กลับเชียงใหม่ใกล้ลำพูน
คงถึงนี่พรุ่งนี้หรือพลบค่ำ	อย่ามัวคร่ำครวญพิลาปไม่สาปสูญ
สิ้นเดือดร้อนต้อนรับดับอาดูร	ตั้งแต่นี้มีแต่พูนพัฒนา ฯ

๖ คำ เจรจา ๒๙

ลาวพุงขาว

(ลูกคู่) ฟังเอ๋ย ฟังข่าว	ชื่นทรวงสาวลาวจิ้มลิ้มยิ้มในหน้า
พูดหัวร่อต่อกระซิกทั้งน้ำตา	ขอบคุณครันวันทาปรีชาแด ฯ

๒ คำ เจรจา ๓๐

ฝรั่งควง

(ลูกคู่) ท่านพระรามพละพ่ายสหายรัก	ขอบใจนักพยักกระหยิ่มยิ้มแต้
นึกชมสาวลาวคนนี้ดีแท้ๆ	พูดอ้อแอ้อยู่จนค่ำจึงร่ำลา ฯ

๒ คำ เพลงฉิ่ง

ลาวเฉียง

(ลูกคู่) ชื่อเอ๋ย ชีวาลัย	สาวโสภีดีใจนักหนา
กระวีกระวาดกวาดใจไม่ระอา	ทะมัดทะแมงแต่งเคหารับสามี
จัดที่นอนหมอนม่านสอ้านสะอาด	ใช้นางบ่าวเอากระจาดไปสวนศรี
เลือกเก็บหาบุปผาสุมาลี	แต่ล้วนที่สดพร้อมหอมตระการ
ปรุงบุหงาร้อยผกาเป็นพวงพู่	แขวนประตูหน้าต่างอย่างสอ้าน
ปักขวดใบใหญ่น้อยห้อยเพดาน	บอกแม่คุณงุ่นง่านสำรับ ฯ

๖ คำ เจรจา ๓๑

ลาวดำเนินทราย

(ลูกคู่) สาวเครือฟ้าพาบุตรสุดที่รัก	มาพร้อมพรักพี่เลี้ยงเคียงคอยจับ
ได้อาบน้ำทาขมิ้นประทิ่นทับ	เสื้อแสงแต่งประดับประคับประคอง ฯ

๒ คำ ลงสรง

ลงสรงลาว รับดนตรี

(ลูกคู่) สาวปราโมทย์โสรสรงศริระกาย	ขมิ้นละลายชโลมชลูดผุดผ่อง
ล้างสบู่ถูผงมะตูมรอง	งามเหมือนทองเนื้อสี่ศรีนวลตรู
ทาน้ำอบปรบแป้งสารภี	นุ่งซิ่นศรีโศกสพักชมพูหรู
เสื้อหลวมบางอย่างใหม่ลูกไม้พรู	เข็มกลัดกลัดอุระดูละออตา
เกล้าหย่งมวยสวยสอางคลุมร่างแห	ปิ่นเพชรแผ่ปักผมงามสมหน้า
ดอกไม้เพชรมรกฏสดโสภา	แซมบุปผาลดาประดับเครื่องทับทิม
สรวมสร้อยหัตถ์รัดกำไลใส่แหวน	สร้อยศอแสนสวยประดับระยับหยิม
ประแป้งเม็ดนิดนิดพิศรับยิ้ม	ทัดพลูจีบจิ้มลิ้มลีลามา ฯ

๘ คำ เจรจา ๓๒

ล่องน่านเล็ก

(ลูกคู่) ชมเคหาสารพัดจัดรับผัว	พินิจทั่วถูกใจเฝ้าใฝ่หา
ตรวจสำรับกับข้าวที่เอามา	ล้วนอชารสตั้งไว้พรั่งพร้อม
รื่นรมย์สมถวิลยินดี	นึกเห็นหน้าสามีแนบถนอม
คลึงเคล้าพะเน้าพนอยอยอม	ฟังพี่พร้อมแก้ตัวกลัวเคืองค้าน ฯ

๔ คำ เจรจา ๓๓

ยวนเคล้า

(ลูกคู่) ล่วงสองยามหวามหวาบปลาบใจ	(เอง) เอ๋ออย่างไรผิดสัญญาที่ว่าขาน
หรือท่านพระจะสัมพับดับรำคาญ	ฉลองลิ้นปลิ้นหลานเล่นกระมัง
โอ๋ยไม่เป็นเห็นไม่กล้ามาใส่สี	พี่ร้อยตรีคงมาเหมือนว่าหวัง
(ลูกคู่) กระสับกระส่ายหมายทุกมื้อมาหรือยัง	เอียงหูฟังฝีเท้าหนาวทรวงเซา ฯ

๔ คำ เจรจา ๓๔

ลาวเล็ก รับดนตรี

(ร้องเอง) (๑) ไฉนหนอพ่อหนุ่มชุ่มชีวิตร	ยังมิคิดเดินดึ่งมาถึงเหย้า ฯ
(๒) หรือแรมพักลำพูนจักมาต่อเช้า	โอ๋ยหน้าเศร้าเศร้าแสนเคืองเรื่องเหลวไหล ฯ

(สร้อย) ชื่นใจขา ชื่นใจเครือฟ้า ชื่นใจจะลามิคืนแล้ว หัวใจพี่ผูกถึงลูกแล้ว หรือพี่แกล้วทอดอาลัย หนอชื่นใจเอ๋ยพี่จูบสั่ง พี่หวังอันใด สาวเจ้าจับใจ บ่ห่อนได้รู้ลืม ขอพบขอเห็น จะตายจะเป็นยอมเอย ฯ

ล่องน่านใหญ่

(ลูกคู่) อุ้มลูกรักเหนี่ยวพนักเฉลียงมอง	แสงเดือนส่องรุบหรู่ประตูบ้าน
พี่เลี้ยงคำเจิดเจ้าเอากงการ	มองทุกด้านชะแง้คอยนายร้อยตรี ฯ

๒ คำ เจรจา ๓๕

เขมรเป่าใบไม้

(ลูกคู่) จนลูกอ่อนหาวนอนอ้อนแล ๆ	คำเจิดเร่มาขู่รู้อู้อี้
เอานอนเบาะหัวเราะล้อพอพื้นดี	หลับตาปี๋พี่เลี้ยงนั่งเคียงมอง
ถึงดึกดื่นมิได้นึกถึงชีวิตร	วุ่นแต่คิดคนึงหาเครือฟ้าจ้อง
คอยสามีพี่พร้อมตรอมใจตรอง	คำเจิดนั่งยองๆ เขย่งดู
ง่วงระงมล้มหลับลงกับพื้น	ดึกเท่าดึกสะอึกสะอื้นยืนมองอยู่
ใคร่ยากเย็นเป็นตายแม่ไม่รู้	เฝ้าชม้อยคอยคู่จนตรู่เอย ฯ

๖ คำ กล่อมวังเวง

เขมรกล่อมลูก

(ลูกคู่) สาวคำเจิดตกใจยินไก่ขัน	เห็นตะวันสางๆ สว่างหล้า
ไม่วายหวังตั้งเอื้อต่อเครือฟ้า	ยังเห็นแม่ชะแง้หน้าคอยสามี
ไม่หลับนอนผ่อนพักสักประเดี๋ยว	ไม่แลเหลียวดูลูกผูกใจจี๋
คลานเข้าไปอ้อนวอน(เอง) นอนเสียที	แม้นคุณพี่มาจะปลุกลุกขึ้นทัน ฯ

๔ คำ เจรจา ๓๖

ช้าโหย

(ลูกคู่) สาวเอย สาวเครือฟ้า	วุ่นวิญญาวิโยคโศกศัลย์
ตลึงละลานสงสารบุตรสุดชีวัน	แด่วแดยันอยู่เฉลียงระเบียงแบ
ตระกองฟูกลูกน้อยค่อยประคอง	อุ้มเข้าห้องโหยระทมแทบล้มแผ่
ไหนเหลียวหลังระวังผัวมัวชะแง้	ยิ่งแลๆ ก็ยิ่งลับกลับห้องใน ฯ

๔ คำ ช้าโหย

ล่องน่านเล็ก

(ลูกคู่) สาวคำเจิดจริงใจไม่สับปลับ	ยืนจับๆ จ้องจ่อบ่ไถล
หน้าเป็นมันฟันเป็นยางหมางหัวใจ	(เอง) นี่เมื่อไหร่นายฮ้อยจะลอยมา ฯ

๒ คำ เจรจา ๓๗

ฝรั่งหน้าแดง

(ลูกคู่) พระเอย พระราม	งุ่มง่ามง่วงนอนอ่อนนักหนา
ครั้นจะหลบไม่พบไม่นำพา	ก็เวทนาหน้าสหายซังกายเดิน
นำนายร้อยเอกพร้อมพร้อมวาสนา	รับยศถาสัญญาบัตรไม่ขัดเขิน
เป็นที่หลวงณรงค์รักษ์ศักดิ์เจริญ	พาเมียใหม่ไทยเชิญขึ้นมาเยือน ฯ

๔ คำ เจรจา ๓๘

บุหลันชกมวย

(ลูกคู่) หลวงณรงค์ตรงเจอคำเจิดทะลึ่ง	(เอง) เฮ้ออย่าอึงตึงตังฟังข้าสอน
อุ้มลูกข้ามาทั้งกำลังนอน	อย่าปลุกแม่แสนงอนเบื่อร้อนใจ ฯ

๒ คำ เจรจา ๓๙

เขมรสั่งเมือง

(ลูกคู่) สาวคำเจิดเห็นจริตผิดท่า	พาผู้หญิงไทยมาท่าเมียใหม่
ซ้ำจะแกล้งขู่แย่งคุณแดงไป	ก็ร้องไห้อ้อนวอนฉอ้อนอึง ฯ

๒ คำ เจรจา ๔๐

สร้อยลาว

(ลูกคู่) สาวเครือฟ้าผวาแว่ววิ่งแผลวผลุน	เชื่อว่าบุญพี่พร้อมด้อมมาถึง
เหลียวเล่อล่าแลหาตาตลึง	เห็นคุณพี่หนีทะลึ่งหลบเชิงไม้
ยังซุ่มซ่ามแต่พระรามพละพ่าย	โอ๊ยใจหายเจียนมิน่าเชื่อตาไหว
แม้สวยจริงกะตุ้งกะติ้งผู้หญิงไทย	เกลือกจะเป็นเมียใหม่ของสามี
เด็ดดอกไม้ดอกไล่ไม่ขอร้อง	เหลือจองหองเหิมจัดรัศมี
โฮยหัวใจจะเป็นเลือดเดือดเต็มที	(เอง) ท่านพระขามานี่หน่อยเป็นไร ฯ

๖ คำ เจรจา ๔๑

แขกจำปา

(ลูกคู่) ท่านพระรามทั้งคร้ามทั้งกระดาก	ทั้งเคืองมากทั้งสงสารเหงื่อกาฬไหล
ย่องหนับๆ คับข้อนสะท้อนใจ	(เอง) ฉันผิดแล้วเมียใหม่เขามีมา
ขึ้นกระทรวงได้เป็นหลวงณรงค์รักษ์	ดำรงค์ศักดิ์ร้อยเอกทหารหน้า
ดูโน่นแน่นั่นแหละแม่นางจำปา	ภรรยาหลวงณรงค์ทนงใจ ฯ

๔ คำ เจรจา ๔๒

สร้อยสนดัด

(ลูกคู่) แม่เอย แม่จำปา	ภรรยาหลวงทหารแต่งงานใหม่
มายืนจ้องมองเขม็งไม่เกรงใคร	ยิ้มไยไพก้าวร้าวลาวเมียน้อย ฯ

๒ คำ เจรจา ๔๓

ล่องน่านใหญ่

(ลูกคู่) ถึงเอย ถึงเวลา	สงสารสาวเครือฟ้ายืนหน้าจ๋อย
คำเจิดเคืองเต็มแก่จะแร่ทอย	นายชม้อยตาห้ามก็คร้ามรอ ฯ

๒ คำ เจรจา ๔๔

แขกลพบุรี

(ลูกคู่) กระวนเอย กระวนกระวาย	ท่านพระรามพละพ่ายเข้าร้ายหนอ
ถอนใจฟอดกอดอกผงกคอ	ชวนแม่จำปาล่อเลี่ยงหลบไป ฯ

๒ คำ เจรจา ๔๕

ลาวเล็ก

(ลูกคู่) สาวเอย สาวเครือฟ้า	ทั้งแค้นขัดอัดอุราน้ำตาไหล
ทั้งรักผัวกลัวสลัดตัดอาลัย	ทั้งน้อยใจเสียตัวชายชั่วลวง
(เอง) มันดูถูกราวกะลูกขี้ครอกช่วย	เชื่อว่าสวยได้เสียเป็นเมียหลวง
เจ็บจิตร (ลูกคู่) ยิ่งคิดยิ่งคับทรวง	ยิ่งเหนี่ยวหน่วงก็ยิ่งแน่นแสนสะท้อน ฯ

๔ คำ โอด

ลาวครวญ

(ลูกคู่) ทอดตนบนอาศน์พรมลาดเหย้า	ดิ้นเร่าๆ อุระตื้นสอื้นอ้อน
อึดอั้นตันจุกทุกข์ร้อน	ขุ่นข่อนข้อนอุราจาบัลย์ ฯ

๒ คำ โอด

เกริ่นอนาถ เคล้าซอฝรั่ง

(ลูกคู่) สงสารเอยสุดที่ว่าแสนสงสาร สงสารเจ้าสาวลาวแสนสวย จวนเจียนสาวเจ้าจะม้วยเสียด้วยแสบหัวใจ (เอง) จะโทษผัวหรือตัวเขาก็เป็นชาย มนุษย์ทั้งหลายพากันหลงนิยม ระดมออกปากว่ามีเมียมากก็ได้ ครั้นจะไปโทษนางเมียใหม่ หรือดูก็ไม่สมควรจะโทษ ทั้งจะโกรธเขาก็ไม่ไหว ธรรมเนียมร่วมสามีก็เป็นวิธีของลาวและไทย โอ๊ยสุดอาลัยเสียแล้ว พี่ร้อยเอกพร้อมของข้อยนี่เอย ข้อยขอขอดขอข้อน ข้อยขอค้อนขอแค้น แต่ตัวของตัว โทษที่มันเมามัวชั่วแสน เป็นลาวเป็นกาว ต่างด้าวต่างแดน ก็ไม่เจียมตน รนชเง้อเผยอแค่น เสือกไปริรักริใคร่ ลาวกาวเจ้าชู้ ที่รู้จักก็มิยักสมัคร สะเออะไปรักพ่อหนุ่มไทย มันน่าน้ำตานองร้องไห้ โอ้อกอับประมาณกูเฮย ฯ โอด

ล่องน่านเล็ก

(ลูกคู่) สาวคำเจิดใจจะขาดอาฆาตแค้น	สงสารแสนจะสงสารสท้านไห้
(เอง) เขาไม่ซื่อเราจะดื้อซื่อทำไม	เขามีใหม่เราก็มีแก้ทีมัน
แสนเท้าพระยาลาวชาวเหนือ	ก็ยังเอื้อสาวนายพอหมายหมั้น
จะเอาเจ้าหรือไพร่ได้ทั้งนั้น	ไม่ว่าชั้นไหนๆ ไทยหรือลาว
หรือพม่าแขกฝรั่งทั้งเจ๊สัว	ไม่ต้องกลัวมิไยลือชื่อให้ฉาว
ประมาทหน้านึกว่าเป็นลาวกาว	เชิญเชื่อบ่าวอย่าระกำเสียน้ำตา ฯ

๖ คำ เจรจา ๔๖

ลาวลำปาง

(ลูกคู่) ฤทธิ์เอย ฤทธิ์โทรมนัส	สาวเครือฟ้ากลุ้มกลัดสบัดหน้า
ผลักไสไล่ทุบด้วยโกรธา	(เอง) มึงขืนมาหมิ่นกูก็ดูเอา ฯ

๒ คำ เจรจา ๔๗

ลาวแพนน้อย

(ลูกคู่) กระแทกองค์ลงกะพื้นสอื้นดิ้น	กำสรวลสิ้นสมประดีทวีเศร้า
ทั้งรักทั้งแค้นแล่นเร้า	สิ้นอาลัยลูกเต้าชีวิตรตัว
(เอง) โอ้ประดาษเสียชาติเกิดเป็นหญิง	เผยอหยิ่งรักเขาเอาเป็นผัว
เขามีเมียทิ้งเสียเหมือนควายวัว	ซ้ำพาเมียใหม่มายั่วหยามให้อาย
จะอยู่ไปไยเล่าสาวเครือฟ้า	เสียแรงรักหักชีวาบูชาถวาย
ชาตินี้สิ้นวาสนาขอลาตาย	ข้อยเกิดกายชาติใหม่ให้คู่กัน
อย่ามีใครซ้อนใจซ้อนรัก	ให้สมัครสองชมสมมิ่งขวัญ
(ลูกคู่) เปลื้องผ้ามาจะขอผูกศอพัน	ล้างชีวันวุ่นอยู่แต่ผู้เดียว ฯ

๘ คำ โอด

เขมรสั่งเมือง

(ลูกคู่) คำเจิดยืนแอบฝาทำหน้าแห้ง	เห็นนายแกล้งฆ่าตัวขนหัวเสียว
จะห้ามปรามคร้ามอาญาลงหน้าเซียว	ทลึ่งเหลียวเร่อร่าคว้าลูกนาย
พอเครือฟ้าผูกผ้ากระหมวดเสา	อุ้มลูกเข้าขวางแบร้องแงหาย
ชงักย่อพอจะผูกเห็นลูกชาย	รู้สึกกายกอดลูกเข้าโสกา ฯ

๔ คำ โอด เจรจา ๔๘

ลาวครวญ

(ร้องเอง) เจ้าประคุณทูนหัวแม่แท้ว่าแก้ว	ไม่ตายแล้วห่วงลูกผูกคอข้า
ถึงเจ็บแสบแทบห่อทรมา	ขอทนสู้อยู่รักษาลูกยาน้อย ฯ

๒ คำ เจรจา ๔๙

ลาวลำปาง

(ร้องเอง) บุญเจิดจ๋าโปรดพาพ่อแดงลูก	ไปนอนฟูกห้องในตามใจหน่อย
(ลูกคู่) พอบ่าวอุ้มลูกยาลับตาคล้อย	สาวลห้อยหวลฆ่าชีวาวาย ฯ

๒ คำ เจรจา ๕๐

เขมรอมตุ๊ก

(ลูกคู่) ฝ่ายพ่อคุณบุญตรูตาผู้เฒ่า	ยินสาวเจ้าโศกศัลย์ก็ขวัญหาย
กะเร่อกะร่าขึ้นมาทั้งตายาย	ฟูมฟายน้ำตาโสกาอึง ฯ

๒ คำ โอด

ตลกหัวเราะ

(ร้องเอง) สาวเครือฟ้ามีปัญญาอย่าบ้าโศก	แม่เป็นโรคลำพองพิศม์ด้วยฤทธิ์หึง
มันไม่ไปถึงไหนไข้อึ้งกะทึ้ง	หนักเท่าหนักพักหนึ่งก็สิ้นพิศม์
ขืนตึงตังคลั่งไคล้ไปกะมัน	เป็นตกกั่นตั้วเตี้ยเสียจริต
โทรมนัสกัดฟันกลั้นชีวิตร	ไม่กี่วันมันก็ปลิดฤทธิ์ไม่นาน ฯ

๔ คำ เจรจา ๕๑

ลาวกระแซ

(ลูกคู่) ฟังเอ๋ย ฟังว่า	สาวเครือฟ้าสอื้นองค์น่าสงสาร
คำเจิดอุ้มลูกกวนชวนรำคาญ	สุดจะด้านหนีลูกผูกคอตาย
เอาความรักหักโหมโทรมนัส	ถึงกลุ้มกลัดดุเดือดก็เหือดหาย
แต่ฮึดฮัดขัดแค้นแสนระคาย	จึงแกล้งบอกออกอุบายลวงยายตา
(เอง) พ่อแดงกวนยามกำสรวลสุดรำคาญ	คุณยายวานอุ้มชูเอ็นดูข้า
ให้คำเจิดผลัดอุ้มเที่ยวคุมพา	เดินตากอากาศพอไม่ตอแย
หลานจะนั่งตั้งสติตริตรอง	แสวงช่องระงับจิตร์คิดเกี่ยวแก้
ยิ่งเห็นลูกผูกแค้นแสนท้อแท้	หลานเห็นแต่ยายตาคราจำเป็น ฯ

๘ คำ เจรจา ๕๒

เขมรไล่ควาย

(ลูกคู่) พยักเอย พยักหน้า	ยายชราตาแก่แลไม่เห็น
ดูคำเจิดตะเพิดพ้อคอเป็นเอ็น	อุ้มพ่อหนูขู่เข็ญเต้นจากเรือน ฯ

๒ คำ ปี่กลอง

ลาวครวญ รับดนตรี

(ลูกคู่) สมเอย สมจินตนา	สาวเครือฟ้าเสียจิตร์คิดเลื่อนเปื้อน
ปิดประตูรูแกลไม่แชเชือน	ชักมูลี่แล้วเลื่อนกลอนลั่นดาน
โผผวาวิ่งหาคว้ามีดหมอ	ของคุณพ่อตั้งจิตร์อธิษฐาน
มีทองคร่ำคำจารึกโบราณ	เสียชีพอย่าเสียชื่ออ่านกระจ่างตัว
(เอง) โอ้เครือฟ้าครานี้สิ้นที่หวัง	ขอลาโลกโศกสั่งถึงหูผัว
เมียอาภัพคับชีวันประหวั่นรัว	ขอลาบัวบาทพี่หนีไป
คอยดูอยู่กับพ่อรอพี่	เพราะชาตินี้วาสนาหาถึงไม่
จวบลุพระอมฤตย์สุราลัย	เกิดชาติไหนขออยู่เป็นคู่กัน
พี่มีดขาโปรดพาเครือฟ้าหนี	จากโลกนี้นิราศชู้สู่สวรรค์
(ลูกคู่) พิลาปรบจบคำเจ้ารำพรรณ	มือเจ้าสั่นกำมีดจะกรีดคอ
เหลียวซ้ายแลขวาผวาวิ่ง	เหมือนผีสิงเสียวไส้หน้าใจฝ่อ
(เอง) พี่พร้อมจ๋าเครือฟ้าลาละน้อ	(ลูกคู่) ปากพูดจ้อตาก็จ้องเข้าห้องใน ฯ

๑๒ คำ ทยอยโอด

ลาวเล็ก

(ลูกคู่) พอคอเหวอะมีเลอะเลือดตกเปรี้ยง	ก็แว่วเสียงผัวเรียกสำเหนียกได้
แค้นก็แค้นรักก็รักสลักใจ	เหลืออาลัยแล้วคลานซานออกมา
โลหิตไหลกายสั่นอยู่ริกๆ	เหงื่อซิกๆ ซมซวนกำสรวลหา
หน้ามืดหวึงจวนจะถึงทวารา	สาวเครือฟ้าสิ้นชีวาตม์ขาดใจเอย ฯ

๔ คำ โอด