คำอธิบาย

​หนังสือเรื่องธรรมรัตนกถานี้ พระอมราภิรักขิต (เกิด) วัดบรมนิวาส แต่งเมื่อในรัชกาลที่ ๔ พระเถระแต่ก่อนทั้งฝ่ายธรรมยุติกะนิกายและฝ่ายมหานิกาย นับถือกันว่าเปนหนังสือแต่งแสดงธรรมปริยายดีอย่างเอกเรื่องหนึ่ง กล่าวกันว่าถึงไม่มีผู้ใดกล้าแต่งสู้ในสมัยนั้น หอพระสมุดวชิรญาณสำหรับพระนคร ได้หนังสือธรรมรัตนกถาฉบับซึ่งสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ ทรงคัดไว้มาแต่วัดบวรนิเวศ มีโคลงพระนิพนธ์ทรงสรรเสริญไว้ดังนี้

​กรรมการหอพระสมุด ฯ เห็นว่าหนังเรื่องนี้ควรจะพิมพ์ให้ได้อ่านกันแพร่หลาย และรักษาฉบับไว้อย่าให้สูญเสีย ครั้นมีโอกาศโดยพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนสิงหวิกรมเกรียงไกร มีพระประสงค์จะทรงพิมพ์หนังสือเนื่องในพระกุศลซึ่งทรงบำเพ็ญสัตตมวารงารศพหม่อมเจ้าหญิงพร้อมเพราพรรณ มีรับสั่งมายังกรรมการหอพระสมุด ฯ จึงได้เลือกหนังสือธรรมรัตนกถาพิมพ์ถวายตามพระประสงค์ และขออนุโมทนาในการพระกุศลซึ่งทรงบำเพ็ญอุทิศประทานหม่อมเจ้า ฯ ชายาซึ่งสิ้นชีพิตักษัยนั้นด้วย

สภานายก

หอพระสมุดวชิรญาณ

วันที่ ๙ กันยายน พระพุทธศักราช ๒๔๖๗