โสวัตกลอนสวด
| ๑ นบนิ้วขึ้นเหนือเกล้า | ต่างบุษบาอันบวร |
| ไหว้พระปฏิมากร | อันสั่งสอนสัตว์ทั้งหลาย |
| ๒ ยอกรใส่เหนือเกล้า | ทุกค่ำเช้าบว่างวาย |
| พระธรรมอันมากมาย | สั่งสอนสัตว์พ้นสงสาร |
| ๓ ก้มเกล้าข้ากราบลง | ไหว้พระสงฆ์ศีลาจาร |
| คุณแก้วสามประการ | ยกใส่เกล้าในเกศา |
| ๔ ไหว้ครูผู้สั่งสอน | ทุกทั่วท่านบคลาดคลา |
| บิดรแลมารดา | คุณยิ่งกว่าคนทั้งหลาย |
| ๕ ข้าเจ้าจะขอผูก | ถ้าผิดถูกในนิยาย |
| บทบาทถ้าคลาดคลาย | พอพลั้งพลาดอย่าติเตียน |
| ๖ ตัวข้าใช่นักปราชญ์ | เป็นเชื้อชาติคงแก่เรียน |
| ผิดชอบช่วยแต้มเขียน | บำรุงไว้ตามบูราณ |
| ๗ ถ้าว่าหากผู้ใด | เรียนขึ้นใจรู้ฉะฉาน |
| บทบาทคลาดช่วยวาน | จงคิดอ่านตามทางธรรม์ |
| ๘ บถูกอย่างว่านั้น | แต่บูราณย่อมเสกสรร |
| พระเจ้าเทศนาธรรม์ | บำรุงสัตว์ทั่วทั้งหลาย ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๙ ไหว้หมู่พระสงฆ์ | |
| ใจจิตคิดปลง | ฟังพระศาสดา |
| เมื่อหน่อพระญาณ | สร้างสมภารมา |
| จึ่งกล่าวคาถา | เบื้องต้นบนาน |
| ๑๐ เอโกราชา | |
| ยังมีพญา | เรืองฤทธิโอฬาร |
| ประเสริฐล้ำเลิศ | ใครจะเปรียบปาน |
| นามกรภูบาล | พรหมทัตจักรี |
| ๑๑ ท้าวเป็นเกษมสุด | |
| ในเมืองพรหมกุฏ | รัชชังการี |
| ท้าวครองไอศูรย์ | สรรพสมบูรณ์มี |
| สุขทั่วธานี | พึ่งบุญราชา |
| ๑๒ โอมนะโม | |
| มเหสิโน | ยวดยิ่งเทวา |
| ตรัสทรงพระนาม | ตามวงศ์กระษัตรา |
| ชื่อว่าสุมณฑา | หยาดฟ้านางสวรรค์ |
| ๑๓ สุมณฑาเทวี | |
| ยิ่งกว่านารี | แจ่มศรีคือจันทร์ |
| (รูปงามประเสริฐ | พริ้งเพริศเฉิดฉัน |
| นักสนมกำนัล | ห้อมล้อมเทวี) |
| ๑๔ แสนสาวชาวแม่ | |
| นางเถ้านางแก่ | นักเทศขันที |
| ล้ำเลิศเพริศเพรา | ก้มเกล้าดุษฎี |
| เฝ้าพระมเหสี | เป็นนิตย์ทุกวัน |
| ๑๕ สมเด็จพรหมทัต | |
| เสวยราชสมบัติ | ตรึงษ์ตรัยไอศวรรย์ |
| ฉ้ชั้นดุสิต | นีฤมิตบทัน |
| เทพเจ้าไกรสวรรค์ | พ่างเพี้ยงอับอาย |
| ๑๖ เสนาเนืองนอง | |
| ดาบเงินดาบทอง | องครักษ์จักรนารายณ์ |
| นาหมื่นนาพัน | คำนัลเหลือหลาย |
| หัวหมื่นพันทนาย | ก้มเกล้าถวายกร |
| ๑๗ มีอัศวราช | |
| หัตถีเดียรดาษ | เชื้อชาติกุญชร |
| รถรัถคล้อยคลาด | คลาดแคล้วอัสดร |
| จตุรงค์สลอน | อเนกเหลือตรา |
| ๑๘ เป็นเกียรติเป็นกรุง | |
| เป็นสิ่งเป็นสุง | ทั่วทั้งพารา |
| มีปรางค์ปราสาท | ดาดด้วยมุกดา |
| ประดับมหา | พิเชียรมากมี |
| ๑๙ ยอดปรางค์ปราสาท | |
| เนาวรัตน์แกมมาศ | ล้วนด้วยมณี |
| เป็นแสงระยับ | จับพระสูรย์ศรี |
| เมื่อแผลงรัศมี | จากยุคุนธร |
| ๒๐ ทุกกรุงทุกไกร | |
| ส่งส่วยดอกไม้ | ร้อยเอ็ดพระนคร |
| ฝาหรั่งพังคา | พม่าเมงมอญ |
| จีนจามสลอน | ก้มเกล้าดุษฎี |
| ๒๑ สองกระษัตริย์เสวยสุข | |
| ไม่มีความทุกข์ | สุขเขษมเปรมปรีดิ์ |
| สุมณฑาทรงลักษณ์ | เป็นอรรคมเหสี |
| ร่วมรักภูมี | ปิ่นเกล้าไอศวรรย์ |
| ๒๒ อยู่จำเนียรกาล | |
| พระองค์เยาวมาลย์ | ฝันเห็นอัศจรรย์ |
| มีราชโอรส | ปรากฏในครรภ์ |
| เสด็จจากสวรรค์ | โสภาคย์บวร |
| ๒๓ ครั้นตรัสทรงครรภ์ | |
| ม้าต้วหนึ่งนั้น | ทรงครรภ์อัสดร |
| ใต้ปรางค์ปราสาท | เยาวราชบังอร |
| นางม้าบวร | จรเล่นพงพี |
| ๒๔ ครั้นถ้วนทศมาส | |
| สิบเดือนบคลาด | ประสูติพาชี |
| เผือกผู้ขาวผ่อง | ย่องยกทรงศรี |
| ดุจดังสำลี | ประเสริฐเลิศไกร ๚ะ |
ฉบัง
| ๒๕ วันหนึ่งพอได้ยามไชย | หน่อเจ้าภพไตร |
| ประสูติจากครรภ์พระมารดา | |
| ๒๖ ปรากฏเท่าเถิงพรหมา | อินทราเทวา |
| ก็ชื่นก็ชมสมสมัย | |
| ๒๗ เขาพระเมรุราชหวั่นไหว | ท่าวทบลงไป |
| สะเทือนก็อ่อนลงมา | |
| ๒๘ ฝูงสัตว์ทั่วทั้งคงคา | ผุดผาดไปมา |
| ก็ท่องก็เที่ยวมากมี | |
| ๒๙ ครุฑราชพร่ำลืมนาคี | กินรากินรี |
| ก็ลืมภียุทั้งปวง | |
| ๓๐ ปรากฏทั้งขุนเขาหลวง | นรเทศทั้งปวง |
| ก็ชื่นก็ชมนักหนา | |
| ๓๑ ปฐพีอันใหญ่หนักหนา | ป่วนปั่นไปมา |
| สะท้านสะเทือนหวั่นไหว | |
| ๓๒ บิดาชื่นชมพระทัย | ดำรัสตรัสไป |
| แก่โหรทั้งสี่มินาน | |
| ๓๓ ทายทักลายลักษณ์กุมาร | ควรครองศฤงคาร |
| เพื่อว่าจะสืบพระวงศ์ | |
| ๓๔ ชันษาอายุพระองค์ | ถอยถดปลดปลง |
| ฤๅว่าจะม้วยฉิบหาย | |
| ๓๕ บัดนั้นจึ่งโหรทั้งหลาย | คิดควณแล้วทาย |
| ลายลักษณ์พระราชกุมาร | |
| ๓๖ มีอุกมียกทุกประการ[๑] | ควรครองศฤงคาร |
| เป็นเจ้าแก่หมู่เสนา | |
| ๓๗ พระหัสเป็นมิตรซ้ายขวา | เป็นจักรพรรตรา |
| พระราชจะมีศรีสวัสดิ์ | |
| ๓๘ จึ่งโหรผู้หนึ่งทูลขัด | จะเป็นจักรพรรดิ |
| จะเป็นมิได้เพราะสตรี | |
| ๓๙ จักมีพระอรรคมเหสี | โฉมเฉิดนารี |
| เถิงสี่พระองค์บมินาน | |
| ๔๐ บิดาได้ฟังก็ชื่นบาน | ตรัสให้ประทาน |
| ทั้งเงินแลทองครามครัน | |
| ๔๑ แก่โหรอันทายโจทย์กัน | ผ้าผ่อนแพรพรรณ |
| หลายหลากก็มากนักหนา | |
| ๔๒ จึ่งโหรทั้งสี่กราบลา | คืนยังเคหา |
| ถิ่นฐานที่บ้านเรือนตน ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๔๓ จึ่งท้าวพรหมหัต | |
| มีโองการตรัส | ให้จัดกัลยา |
| เลือกเอาชาติเชื้อ | เป็นเนื้อกระษัตรา |
| ให้เลี้ยงรักษา | เจ้าฟ้าธานี |
| ๔๔ นางนมทั้งหลาย | |
| เข้ามาเรียงราย | บังคมชมศรี |
| อุ้มองค์พระเจ้า | ปิ่นเกล้าธรณี |
| เชิญพระพันปี | เสวยสุขบ่คลา |
| ๔๕ จึ่งเอาพานทอง | |
| อันงามเรืองรอง | มีศรโสภา |
| ภูษาปูลง | บรรจงรจนา |
| เชิญเสด็จเจ้าฟ้า | ไสยาเสวยนม[๒] |
| ๔๖ พี่เลี้ยงเข้าเฝ้า | |
| สลัดปัดเป่า | ไม่มีไผ่ผง |
| ครั้นพระเสด็จฟื้น | ตื่นขึ้นโดยจง |
| เชิญพระเสด็จสรง | น้ำพระคงคา |
| ๔๗ ป้อนน้ำตามเสวย | |
| บ่ได้ละเลย | วันละสามเวลา |
| บำเรอเชอภักดิ์ | พิทักษ์รักษา |
| อยู่จำเนียรมา | ได้สามราตรี |
| ๔๘ สมเด็จพรหมทัต | |
| มีโองการตรัส | กำนัลสาวศรี |
| ตกแต่งถวายนาม | ตามราชพิธี |
| เป็ดไก่บายศรี | หลายหลากตระการ |
| ๔๙ สาวใช้รับสั่ง | |
| แต่งการทั่วทั้ง | เสร็จแล้วบนาน |
| บายศรีเงินทอง | เรืองรองชัชวาล |
| เครื่องบรรณาการ | ปรากฏรจนา |
| ๕๐ พระญาติพระวงศ์ | |
| พร้อมมูลทุกองค์ | ห้อมล้อมซ้ายขวา |
| เพลาฤกษ์ดี | ยกบายศรีมา |
| ดนตรีเสภา | สมโภชกุมาร |
| ๕๑ สมเด็จบิดา | |
| ให้นามลูกยา | มีพระโองการ |
| ตามวงศ์กระษัตริย์ | โสวัตกุมาร |
| โพยภัยอย่าพาน | สุขเขษมเปรมปรีดิ์ |
| ๕๒ พระญาติว่าชอบ | |
| พระนามตามระบอบ | อวยพรมากมี |
| สวัสดีมีไชย | ยืนได้ร้อยปี |
| ข้าทูลบทศรี | จักพึ่งสมภาร |
| ๕๓ สมเด็จมารดา | |
| อุ้มเอาลูกยา | อวยพรกุมาร |
| สเดียดจ้งไร | ทุกข์ภัยอย่าพาน |
| ฤทธีห้าวหาญ | ล้ำเลิศธรณี |
| ๕๔ จงมีเดชะ | |
| เดโชตรบะ | เรืองฤทธิ์พิทธี |
| จงผ่านพิภพ | จบทั่วธรณี |
| ข้าทั้งสองศรี | จักพึ่งสมภาร |
| ๕๕ ครั้นสมโภชแล้ว | |
| พยาบาลลูกแก้ว | เป็นช้าหึงนาน |
| เจ้าพึ่งสอนพลอด | ฉะฉอดตรัสขาน |
| ไพรเพราะเสียงหวาน | รู้หลักเปรมปรีดิ์ |
| ๕๖ อยู่จำเนียรกาล | |
| โสวัตกุมาร | ได้สิบหกปี |
| นางนมพี่เลี้ยง | รักเพียงแสนทวี |
| เสาวภาคย์เมาลี | แจ่มศรีใครจะปาน |
| ๕๗ สมเด็จบิดา | |
| จึ่งให้มหา | ไพรชนวิมาน |
| เนาวรัตน์แกมมาศ | ประหลาดใครจะปาน |
| รุ่งเรืองชัชวาล | คือพระสูริย์ฉาย |
| ๕๘ แสงแก้วแกมทอง | |
| รัศมีเรืองรอง | เลื่อมเลื่อมพรายพราย |
| คือเทพดุสิต | นีรมิตมาถวาย |
| รุ่งเรืองพรรณราย | คือพระสูริยน |
| ๕๙ จึ่งชวนโอรส | |
| ฤทธาปรากฏ | เชิญพระเสด็จดล |
| ครอบครองสถาน | พิมานไพรชน |
| แสนสาวเลิศล้น | นักเทศขันที |
| ๖๐ พระเสด็จขึ้นวัง | |
| ประโคมแตรสังข์ | ดุจคือดนตรี |
| เสียงพิณพาทย์ฆ้อง | กึกก้องธรณี |
| เอิกเกริกมะมี่ | ทั่วทั้งพารา |
| ๖๑ ถวายอัศวราช | |
| หัตถีเดียรดาษ | เสนีเสนา |
| กลิ้งกลดกางกัน | บังแสงสูริยา |
| ตั้งเป็นฝ่ายหน้า | แต่พระภูมี |
| ๖๒ พระฝ่ายหน้าเจ้า | |
| อตส่าห์ไปเฝ้า | เป็นนิจราตรี |
| ครั้นเสด็จจากเฝ้า | พระเจ้าจรลี |
| สรงน้ำนที | มิได้คลาดคลา |
| ๖๓ ชมพรรณดอกไม้ | |
| รวยรื่นชื่นใจ | ไปด้วยบุษบา |
| ประพาสทุกวัน | ชมพรรณฝูงปลา |
| ต่อใกล้เวลา | จึ่งขึ้นไพรชน |
| ๖๔ ยังมีนางฟ้า | |
| เสด็จจากมหา | พิมานอำพน |
| ดับด้วยศฤงคาร | ช้านานเด็จดล |
| โกฏิหนึ่งนิฤมล | อยู่ในไตรตรึงษ์ |
| ๖๕ อยู่จำเนียรกาล | |
| สิ้นบุญนงคราญ | จุติบหึง |
| ลินลาจากสถาน | พิมานไตรตรึงษ์ |
| บัดเดียวลุเถิง | ที่ริมสระศรี |
| ๖๖ มาเอาปฏิสนธิ์ | |
| ในดอกอุบล | ใหญ่ใช่พอดี |
| แทบใกล้อาศรม | สมมิศรฤๅษี |
| ช้านานหลายปี | มิได้เห็นบาน |
| ๖๗ วันหนึ่งดาบส | |
| ท่านท้าวทรงพรต | ไปลงสรงสนาน |
| เห็นบัวเลิศไกร | ใหญ่พ้นประมาณ |
| มิได้เห็นบาน | เหมือนหนึ่งทุกวัน |
| ๖๘ แต่กูหมายไว้ | |
| สามขวบแล้วไซร้ | เห็นเป็นอัศจรรย์ |
| ดีร้ายจะมี | สักสิ่งสักอัน |
| ในดอกบัวนั้น | แม่นแท้แก่ใจ |
| ๖๙ ครั้นรำพึงแล้ว | |
| ดาบสใจแกล้ว | โถมน้ำลงไป |
| เด็ดดอกบัวทอง | เรืองรองสุกใส |
| คืนว่ายบัดใจ | เถิงฝั่งคงคา |
| ๗๐ ดาบสพิศดู | |
| เห็นนารีอยู่ | ในดอกบุษบา |
| ดาบสชื่นชม | ภิรมย์หนักหนา |
| จึ่งอุ้มนางมา | ยังอาศรมพลัน |
| ๗๑ ค่อยเลี้ยงรักษา | |
| นางสอนเจรจา | ฉะฉอดทุกอัน |
| ซู้ซู้ซี้ซี้ | ระรี่ชมกัน |
| ดาบสใจธรรม์ | รักเพียงแสนทวี |
| ๗๒ จึ่งให้พระนาม | |
| ธิดาโฉมงาม | ประทุมวดี |
| (งามยิ่งพริ้งเพริศ) | เลิศล้ำนารี |
| สี่ทวีปไม่มี | เหมือนอรทรามรัย |
| ๗๓ ได้สิบห้าปี | |
| กลิ่นอรเทวี | กระอบอบไป |
| ดาบสไปป่า | กลับมาแต่ไพร |
| เหนื่อยพักนักไสย | ให้นั่งเหนือพระพาย |
| ๗๔ กลิ่นองค์ธิดา | |
| รวยรวยหอมมา | พระค่อยใจสบาย |
| แต่น้อยคุ้มใหญ่ | กลิ่นไม่รู้หาย |
| ด้วยพระอรกาย | เสด็จในอุบล |
| ๗๕ วันหนึ่งฤๅษี | |
| เข้าในพงพี | เก็บมูลผลาผล |
| ให้อรธิดา | เฝ้าศาลาตน |
| เจ้าจึ่งจรดล | เที่ยวเล่นในพนา |
| ๗๖ นางเก็บดอกไม้ | |
| มณฑาไสว | มะลิจำปา |
| กรองเป็นมาลัย | หฤทัยเสนหา |
| ธิษฐานไปมา | ปรารถนาคู่ครอง |
| ๗๗ ถ้าว่าผู้ใด | |
| เคยคู่ข้าไซร้ | ให้มาลัยทอง |
| สอดกรเข้าไว้ | โดยดังใจปอง |
| จรมาสมสอง | ในบรรณศาลา |
| ๗๘ ถ้ามิใช่คู่ | |
| มาลาอย่าอยู่ | เข้าต้องเลยนา |
| ว่าแล้วนางขว้าง | ลงกลางคงคา |
| มาลัยไคลคลา | ลอยมาบนาน |
| ๗๙ ลอยขึ้นเหนือน้ำ | |
| ประเสริฐเลิศล้ำ | บมีคลื่นฉาน |
| วันนั้นพอตรัส | โสวัตกุมาร |
| เสด็จลงสรงสนาน | ในกลางสาคร |
| ๘๐ ดอกดวงมาลัย | |
| ค่อยลอยเข้าไป | ใกล้พระภูธร |
| สวมกรพระหัตถ์ | รึงรัดพระกร |
| กลิ่นพึงขจร | ทั่วทั้งกายา |
| ๘๑ พระเห็นมาลัย | |
| คลางแคลงพระทัย | หลากใจนักหนา |
| ฤๅว่าเหตุการณ์ | รำคาญจะมา |
| ตรัสถามโหรา | ทั้งสี่บัดใจ |
| ๘๒ ดูราโหรเฒ่า | |
| อัศจรรย์ด้วยเรา | ได้พวงมาลัย |
| จักเกิดเหตุการณ์ | รำคาญเป็นไฉน |
| คลางแคลงแหนงใจ | ยิ่งล้นคณนา |
| ๘๓ จึ่งโหรทั้งหลาย | |
| คิดควณแล้วทาย | ตามฤกษ์บัญชา |
| แม้นเสด็จคลาไคล | ไปทิศบูรพา |
| เกิดลาภอาตมา | ยิ่งล้นพ้นประมาณ |
| ๘๔ เสด็จจากบูรี | |
| จักได้มเหสี | เลิศไกรใครจะปาน |
| เถิงสี่พระองค์ | ทรงโฉมเยาวมาลย์ |
| แล้วกลับคืนสถาน | ผ่านพระพารา |
| ๘๕ พระฟังโหรทาย | |
| ใจจิตคิดหมาย | ภิรมย์หรรษา |
| ตรัสให้ประทาน | แพรพรรณโหรา |
| จึ่งเสด็จไคลคลา | มายังภูธร |
| ๘๖ พระเสด็จคลาไคล | |
| ยูรยาตรเข้าไป | ใกล้พระบิดร |
| กราบถวายบังคม | ประนมพระกร |
| สมเด็จบิดร | โปรดเกล้าลูกรา ๚ะ |
ยานี
| ๘๗ บัดนั้นจึงพระบาท | ไทธิราชทูลบิดา |
| ลูกรักจักขอลา | ประพาสเล่นในพงพี |
| ๘๘ จงตรัสอนุญาต | ข้าพระบาทจะบทศรี |
| จงได้โปรดปรานี | แก่ลูกน้อยเถิดพระองค์ |
| ๘๙ บิดาจึงตรัสไป | เหตุอันใดพ่อจำนง |
| สบราชจะประสงค์ | สิ่งอันใดนะพันปี |
| ๙๐ จงบอกให้พ่อทราบ | เห็นยุ่งยาบกว่าทุกที |
| แต่ก่อนบห่อนมี | ทูลดังนี้พ่อคิดฉงน |
| ๙๑ โอรสจึงทูลเล่า | ข้าพระเจ้าจักจรดล |
| ประสงค์ตรงนุสนธิ์ | แต่พระอรรคชายา |
| ๙๒ ลูกได้ดอกมาลัย | โหรทายให้ดีนักหนา |
| ตามหาเจ้ามาลา | จักคืนมายังภพไตร |
| ๙๓ บิดาจึงตรัสเล่า | ห้ามแก่เจ้าพ่ออย่าไป |
| หน่อท้าวแลหลานไท | ทั่วทุกท้าวร้อยเอ็ดตน |
| ๙๔ จักให้เอามาถวาย | พระลูกชายอย่าร้อนรน |
| ถ้าพบสบชอบกล | จักเสกให้เป็นมเหสี |
| ๙๕ โอรสจึงทูลเล่า | ข้าพระเจ้าไม่ไยดี |
| ร้อยเอ็ดพระบูรี | ทราบอยู่แล้วในพระทัย |
| ๙๖ ไม่สบดังจำนง | ข้าพระองค์จะอยู่ไย |
| ขอลาราชาไป | ถ้าได้แล้วจะคืนมา |
| ๙๗ บิดาจึ่งขานตอบ | ทูลบ่ชอบเหมือนวาจา |
| ท้าวไทกระษัตรา | จะอยู่ไยในพงพี |
| ๙๘ อยู่แต่ในไอศวรรย์ | ด้วยกำนัลแลสาวศรี |
| ถ้าอยู่ในพงพี | แต่ยักษีแลคนธรรพ์ |
| ๙๙ โอรสจึ่งทูลเล่า | ข้าพระเจ้าทราบทุกอัน |
| เกลือกบุญเคยคู่กัน | อัศจรรย์ด้วยมาลัย |
| ๑๐๐ มีเหตุจึ่งเป็นผล | ถูกมงคลจึงจักไป |
| มิพบสบพระทัย | จักเที่ยวไปทุกสถาน[๓] |
| ๑๐๑ บิดาจึ่งตรัสเล่า | เห็นแต่เจ้าสืบวงศา |
| จักเสกพระลูกยา | แทนวงศาสืบองค์ไป |
| ๑๐๒ ไม่คิดเถิงสมบัติ | เจ้าจะซัดเสียแก่ใคร |
| เจ้าจักหนีพ่อไป | หฤทัยพ่อรำคาญ |
| ๑๐๓ โอรสจึงทูลไป | ตรัสจักให้ครองศฤงคาร |
| ฤทธีไม่เชี่ยวชาญ | เกลือกทหารไม่ง้องอน |
| ๑๐๔ พลางเที่ยวพลางแสวงหา | ซึ่งฤทธาในดงดอน |
| ให้รู้ธนูศร | สำเร็จแล้วจึ่งคืนสถาน |
| ๑๐๕ บิดาจึ่งขานตอบ | ทูลบ่ชอบแต่โบราณ |
| เรียนไว้ให้เชี่ยวชาญ | เป็นจารีตแห่งท้าวไท |
| ๑๐๖ ครั้นว่าจักห้ามนัก | เกลือกลูกรักจักน้อยใจ |
| ถ้าพบสบพระท้ย | อย่าช้านักกลับคืนสถาน |
| ๑๐๗ โอรสจึงทูลเล่า | ข้าพระเจ้าไม่อยู่นาน |
| เรียนได้ให้ฉับฉาน | จึ่งคืนมายังภพไตร |
| ๑๐๘ ถ้าช้าแต่สามปี | ทูลบทศรีจักอยู่ไย |
| แสนสาวแลชาวใน | ฝากปิ่นเกล้าเจ้าไอศวรรย์ |
| ๑๐๙ สมเด็จพระมารดา | ฟังบัญชาไม่มีขวัญ |
| อุ้มเอาเจ้าใจธรรม์ | แล้วรับขวัญพระลูกชาย |
| ๑๑๐ เจ้าจะจากแม่ไป | ไห้ร่ำไรตรอมใจตาย |
| พลัดพรากจากลูกชาย | เพียงชีพม้วยด้วยอาลัย |
| ๑๑๑ จักรู้ว่าดาบส | ผู้ทรงพรตอยู่แห่งใด |
| อย่าอย่าเจ้าอย่าไป | สิ่งสัตว์ร้ายใช่พอดี |
| ๑๑๒ แรดช้างน้อยไปฤๅ | ทั้งกระบืออันเขารี |
| ลิงค่างบ่างชะนี | ในพงพีนี้เนืองนอง |
| ๑๑๓ พระบาทคือสำลี | เสด็จพงพีจะพุพอง |
| บ่มีเพื่อนเป็นสอง | เกลือกพระทองจักมรณา |
| ๑๑๔ เหตุการณ์ใครจะช่วย | เจ้าจะม้วยในหิมวา |
| พระชนม์ทั้งสองรา | จักม้วยด้วยพระจอมไตร |
| ๑๑๕ โอรสจึ่งทูลขัด | มารดาตรัสผิดวิสัย |
| แม้นอยู่แห่งใดใด | สุดแต่บุญกับสมภาร |
| ๑๑๖ แม้นอยู่แต่ไอศวรรย์ | กรรมมาทันก็สิ้นปราณ |
| มิได้จะต้านทาน | ไม่เถิงกาลมาหลีกหนี |
| ๑๑๗ มารดาครั้นได้ฟัง | จึ่งตรัสสั่งแก่สาวศรี |
| อย่าให้พระภูมี | ไปประพาสแห่งใดใด |
| ๑๑๘ อย่าให้ออกจากวัง | เกลือกลับหลังจักซังไป |
| ถ้าเสด็จแห่งใดใด | ตัดเกล้าให้ทั่วทุกคน |
| ๑๑๙ พระมารดาจึ่งโกรธ | ตรัสคาดโทษแก่รี้พล |
| กราบลามาไพรชน | เป็นทุกข์ทนแสนทวี |
| ๑๒๐ ครั้นว่าจักหนีไป | เกลือกสาวใช้แลขันที |
| โทษทัณฑ์นั้นจะมี | คิดเท่านี้จึ่งร้อนรน ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๑๒๑ เสด็จขึ้นเกยมาศ | |
| รำจวนครวญสวาดิ | ทอดพระองค์ลง |
| กรก่ายพักตร์ไว้ | ได้แต่มาลัยทรง |
| แนบชิดติดองค์ | ทรงพระโศกา |
| ๑๒๒ โอยโอยพระนงนุช | |
| ย่อมดีที่สุด | ทุกข์ทนยลหา |
| เห็นแต่มาลัย | ไม่ได้เห็นหน้า |
| โอ้แก้วพี่อา | อยู่ด้าวแดนใด |
| ๑๒๓ เรียมยังไม่ทราบ | |
| อรนุชทำบาป | ให้จำร่ำไร |
| เจ้าเป็นหน่อท้าว | ด้าวแดนเมืองใด |
| ถ้าทราบจักไป | สมแก้วกระษัตรีย์ |
| ๑๒๔ แม้นได้ถวายสาร | |
| สู่เอาเยาวมาลย์ | ตามประเวณี |
| ถ้าบิดาขัด | ตัดพระไมตรี |
| จักชุมเสนี | รี้พลโยธา |
| ๑๒๕ จักรบรุกราช | |
| เอานุชสุดสวาดิ | มาผาดพารา |
| เรียมทราบบแจ้ง | แต่กันแสงหา |
| น่าคิดอนิจจา | ปรานีตัวเรียม |
| ๑๒๖ ทำไฉนจักเห็น | |
| คิดแค้นแสนเข็ญ | ใครเลยจะเทียม |
| เมื่อไรจะพบ | สบในใจเรียม |
| พระทัยไหม้เกรียม | เศร้าสร้อยน้อยใจ |
| ๑๒๗ แม้นรู้เหาะเหิร | |
| บินบนดำเนิน | จักเหาะเหิรไป |
| อดสูอายนัก | จักเป็นชายไย |
| จักเรืองฤทธิไกร | ไม่เหมือนปรารถนา |
| ๑๒๘ นางนามพี่เลี้ยง | |
| ฟังพระสุรเสียง | ตรัสทรงโศกา |
| ก้มเกล้ากราบลง | ทรงกันแสงหา |
| ร่ำไรไปมา | ดั่งนี้เพื่อใด |
| ๑๒๙ ฤๅสบประสงค์ | |
| ไม่เหมือนจำนง | เศร้าสร้อยน้อยใจ |
| กำสรดกำสรวล | คร่ำครวญเพื่อใด |
| ดำรัสตรัสไป | ในเนื้อคดี |
| ๑๓๐ กำสรดบนแท่น | |
| กลุ้มกลัดขัดแค้น | แม้นม้วยเป็นผี |
| แรกพระเสด็จพ้น | จากครรภ์พันปี |
| พระญาติภักดี | พ้นที่คณนา |
| ๑๓๑ ฤๅว่าสรงสนาน | |
| ประหลาดต้องพาน | ปิ่นเกล้าโลกา |
| จึงให้พระองค์ | ทรงกันแสงหา |
| ฤๅเสียกิริยา | กลัดกลุ้มคลุมใน |
| ๑๓๒ พี่เลี้ยงจึงว่า | |
| คือดั่งไฟฟ้า | ไหม้ในพระทัย |
| บเบือนพระพักตร์ | ตรัสทักปราศรัย |
| โลมเล้าเท่าใด | ไม่จำนรรจา |
| ๑๓๓ แต่กันแสงไห้ | |
| ชลเนตรหลั่งไหล | คือดังธารา |
| แต่ร่ำกำสรด | ปรากฏนักหนา |
| ก้องทั้งมหา | พิมานไพรชน |
| ๑๓๔ ฟังพี่เลี้ยงกล่าว | |
| องค์สั่นระเทา | เป็นโกลาหล |
| ฉวยชักพระขรรค์ | ไล่ฟันทุกคน |
| แกว่งกวัดผาดโผน | จักฆ่าให้ตาย |
| ๑๓๕ มึงมาเซ้าซี้ | |
| พิไรพิรี้ | เย้ายี้ธิบาย |
| แกล้งกล่าวว่าบ้า | ว่าให้เราอาย |
| ฟันเสียให้ตาย | ไว้มันทำไม |
| ๑๓๖ พี่เลี้ยงวิ่งหนี | |
| หน้าขาวคือผี | ตระหนกตกใจ |
| ไปทูลแก่เจ้า | ปิ่นเกล้าภพไตร |
| ชลเนตรลามไหล | ร่ำไรทูลสาร |
| ๑๓๗ ว่าพระโอรส | |
| ฦๅชาปรากฏ | จากเฝ้าภูบาล |
| ทรงกันแสงนัก | เกลือกจักสิ้นปราณ |
| ทูลฉลองโองการ | ท่านทรงโศกา |
| ๑๓๘ สองกระษัตริย์ได้ฟัง | |
| ชลเนตรไหลหลั่ง | ดังท่อธารา |
| พระเสด็จเยื้องย่าง | วิ่งวางลงมา |
| ทั้งพระมารดา | ตระบัดคลาไคล |
| ๑๓๙ แสนสาวพระสนม | |
| แล่นตามระงม | ตระหนกตกใจ |
| เสด็จขึ้นปราสาท | ยูรยาตรเข้าไป |
| สนององค์ลงไว้ | บ่ได้วายวาง |
| ๑๔๐ ชูเกศลูกรัก | |
| วางไว้บนตัก | ตรัสรับขวัญพลาง |
| ยกกรลูบไล้ | ไปทั่วสารพางค์ |
| รำจวนครวญคราง | เพื่อเพราะอันใด |
| ๑๔๑ เจ้าอย่ากำสรด | |
| กันแสงระทด | เถิงสิ่งอันใด |
| สมราชประสงค์ | มีโองการไป |
| จักถวายภูวไนย | ไม่ให้หมองศรี |
| ๑๔๒ ไอศวรรย์สมบัติ | |
| แก้วเก้าเนาวรัตน์ | จักอยู่แก่ใครมี |
| พ่อปองถวายเจ้า | ปิ่นเกล้าธรณี |
| บทราบคดี | จึงทรงโศกา |
| ๑๔๓ ฤๅน้อยพระทัย | |
| ชนนีมิให้ | จรในหิมวา |
| ฤๅคุณไสยใคร | เขาใช้ให้มา |
| ด้วยดอกมาลา | จงมาต้องพาน |
| ๑๔๔ ฤๅต้องผีโป่ง | |
| ตกน้ำตายโหง | ที่ในท่อธาร |
| ฤๅว่าอินทร์พรหม | ยมยักษ์ต้องพาน |
| ตรัสให้บนบาน | ทุกสิ่งทุกอัน |
| ๑๔๕ แล้วแต่งบายศรี | |
| เจ็ดชั้นมากมี | ทำมิ่งสิ่งขวัญ |
| ตบแต่งเสียผี | ทำบัตรพลีพลัน |
| เรียกมิ่งสิ่งขวัญ | สมเด็จราชา |
| ๑๔๖ ให้หาแม่มด | |
| ฦๅชาปรากฏ | เชื้อเชิญเทวา |
| ให้เพิดสักษี | แก้ทัศกิริยา |
| ให้หาโหรา | สะเดาะภูวไนย |
| ๑๔๗ ร้อยแก้วร้อยทอง | |
| เรียงรายก่ายกอง | ทำขวัญจอมไตร |
| ยิ่งทำยิ่งร้าย | ไม่คลายพระทัย |
| ยิ่งกันแสงไห้ | พ่างเพียงจะวายชนม์ |
| ๑๔๘ ขึ้งโกรธแสร้งแกล้ง | |
| พระเนตรเป็นแสง | แดงคือสูริยน |
| ฉวยพระขรรค์ไล่ | วางไปบัดดล |
| มาทำสาละวน | ดังนี้เพื่อใด |
| ๑๔๙ กระทืบพระบาท | |
| ร้องด้วยสีหนาท | น่าน้อยพระทัย |
| ทรงพระแสงง้าว | วาววาวคือไฟ |
| เงือดเงื้อขึ้นไล่ | สาวใช้ทั้งหลาย |
| ๑๕๐ สองกระษัตริย์จึ่งมา | |
| สวมกอดลูกยา | ประทับกับกาย |
| ฟังคำแม่ว่า | เจ้าอย่าวุ่นวาย |
| ชีพคนทั้งหลาย | จะม้วยประลัย |
| ๑๕๑ อย่าทรงพระโกรธ | |
| มุ่งร้ายหมายโทษ | แสนสาวชาวใน |
| พ่อมาปั่นป่วน | รำจวนพระทัย |
| ทรงพระโกรธไย | หน่อพระพันปี |
| ๑๕๒ ขัดแข็งพระทัย | |
| เหมือนบิดามิให้ | ผ่านพระบูรี |
| จักให้ภูเบนทร์ | มอบเวนเสนี |
| ไขในวจี | ให้แม่รู้นา |
| ๑๕๓ ฤๅพ่อพอใจ | |
| หน่อท้าวองค์ใด | อันผ่านพารา |
| ทุกกรุงทุกไกร | จักให้เอามา |
| ถวายแก่เจ้าฟ้า | เจ้าอย่าร้อนรน |
| ๑๕๔ แสนสาวศฤงคาร | |
| ชลเนตรคือธาร | ถ้วนทุกตัวคน |
| สุรเสียงร้องไห้ | เป็นโกลาหล |
| เอิกเกริกอลวน | ก้องทั้งไอศวรรย์ |
| ๑๕๕ โสวัตกุมาร | |
| จึ่งทูลฉลองสาร | สองกระษัตริย์ด้วยพลัน |
| แม้นตรัสมิให้ | จรในหิมวันต์ |
| ลูกจะสิ้นอาสัญ | จักม้วยชีวา |
| ๑๕๖ ข้าอยู่มิได้ | |
| ขุ่นหมองพระทัย | ยิ่งพ้นคณนา |
| จงตรัสอนุญาต | ข้าบาทจะขอลา |
| จรไปไม่ช้า | จะกลับมาภพไตร |
| ๑๕๗ สมเด็จมารดา | |
| เห็นพระลูกยา | ขุ่นหมองพระทัย |
| แม้นจักขัดนัก | เจ้าจักประลัย |
| ตามแต่พระทัย | ลูกรักจักจร |
| ๑๕๘ อุ้มพระโอรส | |
| ครวญคร่ำกำสรด | จูบสั่งบังอร |
| เขาทำคุณไสย | มาลัยเขจร |
| มาต้องภูธร | พระลูกโฉมตรู |
| ๑๕๙ นางจึงตบแต่ง | |
| บรรณาการแกล้ง | ข้าวตากข้าวตู |
| แต่งพลางนางไห้ | พระทัยเอ็นดู |
| สลบเป็นครู่ | กับพระโรงทอง |
| ๑๖๐ แสนสาวพระสนม | |
| ร้องไห้ระงม | น้ำตาฟูมฟอง |
| นางนมพี่เลี้ยง | พ่างเพียงจะม้วยมรณ์ |
| สิ้นชีพรอนรอน | ร่ำรักภูวไนย |
| ๑๖๑ โสวัตโลมเล้า | |
| พระชนนีเจ้า | กันแสงร่ำไร |
| ข้าพระกำสรด | ระทดพระทัย |
| จรไปไม่ได้ | ด้วยพระมารดา |
| ๑๖๒ แสนสาวชาวใน | |
| อย่าร่ำร้องไห้ | เราจักขอลา |
| นักเทศขันที | พี่เลี้ยงซ้ายขวา |
| ค่อยอยู่รักษา | สมเด็จภูบาล |
| ๑๖๓ สั่งแล้วภูธร | |
| จึ่งทรงอาภรณ์ | เนาวรัตน์ชัชวาล |
| ขอรับพระพร | ภูธรโปรดปราน |
| ข้าพระยังสถาน | ใส่เกล้าเกศี |
| ๑๖๔ สองกระษัตริย์อวยพร | |
| พ่อจงเขจร | สุขเขษมเปรมปรีดิ์ |
| เจ้าจงไปสบ | พบพระฤๅษี |
| ร่ำเรียนพิทธี | เรืองฤทธิไกร |
| ๑๖๕ จงได้มเหสี | |
| ล้ำเลิศนารี | ลุดังพระทัย |
| ศัตรูมอดม้วย | ด้วยเดชภูวไนย |
| ฤทธิ์รบภพไตร | ข้าขันฑเสมา |
| ๑๖๖ โอรสรับพร | |
| ยอยกพระกร | กราบกรานมารดา |
| ทักษิณสามรอบ | แล้วนบนอบลา |
| จับพระบาทา | ใส่เกล้าเกศี |
| ๑๖๗ ลาแล้วยูรยาตร | |
| แสนสาวเดียรดาษ | ส่งเสด็จภูมี |
| ม้าต้นเข้าไป | ใกล้ไท้ธิบดี |
| พระจักบทศรี | ด้าวแดนเมืองใด |
| ๑๖๘ ตรัสแก่พาชี | |
| เราจักบทศรี | ด้าวแดนพงไพร |
| แกล้งกล่าวเยาะเย้า | เราฤๅเป็นไฉน |
| จึ่งมาถามไถ่ | เพื่อใดเล่านา |
| ๑๖๙ พาชีทูลฉลอง | |
| ใจจิตคิดปอง | จรด้วยราชา |
| ต้องราชประสงค์ | กลางดงหิมวา |
| ตรัสแกล้งแถลงมา | ให้ทราบคดี |
| ๑๗๐ ตรัสจึงขานไป | |
| บิดาเราให้ | ครองกรุงธานี |
| พลางเที่ยวพลางแกล้ง | แสวงในพงพี |
| ดาบสฤๅษี | ร่ำเรียนวิชา |
| ๑๗๑ ม้าต้นทูลไข | |
| ข้าพระจรไป | เที่ยวทุกพารา |
| พบพระดาบส | ปรากฏนักหนา |
| ขอนำเจ้าฟ้า | ดั้นดงพงพี |
| ๑๗๒ พระฟังกัณฐัศว์ | |
| ภิรมย์โสมนัส | ตรัสสั่งเสนี |
| เร่งเร็วจงไป | ผูกไชยพาชี |
| ด้วยแก้วมณี | พิจิตรรจนา |
| ๑๗๓ อำมาตย์แล่นไป | |
| ผูกพาชีไชย | ให้ตามบัญชา |
| แกมแก้วหมอนทอง | เรืองรองรจนา |
| จึ่งจูงเข้ามา | ถวายท้าวภูวไนย |
| ๑๗๔ สมเด็จภูมี | |
| ขึ้นม้าพาชี | ท้าวนี้เหาะไป |
| ทักษิณปรางค์มาศ | ปราสาทภูวไนย |
| สามรอบจรไป | ในเวหาหน |
| ๑๗๕ ชาวเมืองทั้งหลาย | |
| เอิกเกริกวุ่นวาย | เป็นโกลาหล |
| แสนสาวชาวที่ | เสนีรี้พล |
| เกิดในสากล | ดั่งนี้เล่านา |
| ๑๗๖ สมเด็จภูมี | |
| ปลอบพระชนนี | เจ้าอย่าโศกา |
| พระราชโอรส | ปรากฏนักหนา |
| เหาะในเวหา | เรืองฤทธิไกร |
| ๑๗๗ ได้ฟังท้าวตรัส | |
| คลายหายโทรมนัส | ตรัสร้องขึ้นไป |
| พ่อไปอย่าช้า | กลับมาเวียงไชย |
| จักไว้พระทัย | ใจท่าพันปี |
| ๑๗๘ ฟังเสียงมารดา | |
| เบือนพระพักตร์มา | ร้องสั่งชนนี |
| กราบกับหลังม้า | ตรัสอย่าหมองศรี |
| จนแต่สามปี | ลูกจักกลับมา |
| ๑๗๙ ขอฝากรั้ววัง | |
| พระสนมคับคั่ง | แก่สองกระษัตรา |
| แสนสาวชาวที่ | เสนีเสนา |
| ขอฝากบิดา | มารดาเลิศไกร |
| ๑๘๐ สั่งแล้วแคล้วคลาด | |
| คิ้วต่อนรนาถ | เหาะเข้าในไพร |
| พระสุรเสฏฐ์เสด็จคล้อย | ละห้อยพระทัย |
| เถิงท้าวภูวไนย | เถิงเมืองบุรี |
| ๑๘๑ ปานนี้ผ่านเกล้า | |
| จักตรอมผอมเศร้า | ร้อนเร่าแสนทวี |
| นกหกกึกก้อง | ร่ำร้องเสียงศรี |
| คือดังดนตรี | ที่ในเวียงวัง |
| ๑๘๒ ฟังเสียงนกร้อง | |
| สนั่นมี่ก้อง | ร่ำร้องเสียงสั่ง |
| ระรื่นชื่นใจ | ไปด้วยดอกรัง |
| โรยร่วงทั่วทั้ง | แผ่นพื้นพสุธา |
| ๑๘๓ ชมพรรณดอกไม้ | |
| สำราญบานใจ | ในอรัญราวป่า |
| ทั้งต้นนรีผล | สักสนคนทา |
| งิ้วง้าวราวป่า | นานาก่ายกอง |
| ๑๘๔ เนื้อเบื่อกวางทราย | |
| ฟั่นเฝือเหลือหลาย | กระต่ายทรายทอง |
| นกหกปักษี | หมูหมีเนืองนอง |
| ลดเลี้ยวเที่ยวท่อง | ร่ำร้องก้องใน |
| ๑๘๕ หลงชมฝูงสัตว์ | |
| พระพายเจ้าพัด | ตรัสต้องพระทัย |
| ต้องแดดต้องลม | ระงมกรมใจ |
| ร้อนเร่าพระทัย | อยู่ในเวหา |
| ๑๘๖ สมเด็จภูเบศ | |
| ชำเลืองพระเนตร | ไปทิศบูรพา |
| ร้อนรนบนนัก | ตรัสจักแลหา |
| เห็นบรรณศาลา | ชื่นชมพระทัย |
| ๑๘๗ ตรัสถามพาชี | |
| อาศรมยาวรี | นี้เล่าของใคร |
| ยักษีผีเสื้อ | ล่าเนื้อฤๅไฉน |
| ฤๅศาลาลัย | ท่านไทฤๅษี |
| ๑๘๘ บัดนั้นกัณฐัศว์ | |
| ทูลความตามอรรถ | ให้ทราบคดี |
| อาศรมบพิตร | สมมิศรฤๅษี |
| เรืองฤทธิ์พิทธี | ใครจะเทียมทัน |
| ๑๘๙ พระมีธิดา | |
| ปรากฏรจนา | เถิงไตรตรึงษ์สวรรค์ |
| พระพักตร์นักแน่ง | ตะละแกล้งกัน |
| กลิ่นคือบุษบัน | ทั่วองค์มารศรี |
| ๑๙๐ พระได้ฟังข่าว | |
| ตรึกตรองน้องท้าว | ตรัสถามพาชี |
| เป็นฤๅษีสิทธิ์ | เรืองฤทธิ์พิทธี |
| ได้หน่อนารี | นี้มาแต่ไหน |
| ๑๙๑ น้องยังกินแหนง | |
| อางขนางคลางแคลง | ไม่แจ้งพระทัย |
| ฤๅว่าดาบส | คิดคดเป็นไฉน |
| ลาพรตเมื่อไร | จึงได้นีฤๅมล |
| ๑๙๒ พาชีทูลเล่า | |
| เนื้อนวลควรเจ้า | แรกเอาปฏิสนธิ์ |
| ในดอกบัวมาศ | ประหลาดฝูงคน |
| ดาบสยินยล | เลี้ยงดูนวลนาง |
| ๑๙๓ ข้าพระเที่ยวมา | |
| ร่อนเร่กินหญ้า | บ่ได้วายว่าง |
| ซับซราบดาบส | ฤๅษีกับนาง |
| ดีร้ายไม่พลาง | ตรัสอย่าสงกา |
| ๑๙๔ พระฟังพาชี | |
| ชื่นชมยินดี | มีพระบัญชา |
| ชักพาชีลง | ตรงบรรณศาลา |
| ตรัสจำนรรจา | สั่งม้าพาชี |
| ๑๙๕ พี่ไปกินหญ้า | |
| ทุกข์ภัยเถิงข้า | พี่จงจรลี |
| พระสั่งม้าไว้ | ท้าวไทบทศรี |
| คลาดจากพาชี | ยังบรรณศาลา ๚ะ |
ยานี
| ๑๙๖ บัดนั้นจึ่งนางนาฏ | ค่อยยูรยาตรคลาดคลาไคล |
| เยื้องกรายค่อยชายไป | เล่นแต่ใกล้บรรณศาลา |
| ๑๙๗ นางทึ้งเอาเถาวัลลิ์ | มาผูกพันเป็นชิงช้า |
| นางนาฏงามหยาดฟ้า | เจ้าค่อยช้าค่อยโยนไป |
| ๑๙๘ ขับร้องทำเพลงเล่น | ลมพัดเย็นสบายใจ |
| ค่อยโยนค่อยถีบไป | ระรื่นชื่นใจในไพรสณฑ์ |
| ๑๙๙ เกิดมาเป็นกำพร้า | อยู่ในป่าไม่มีคน |
| แต่เนื้อในไพรสณฑ์ | มาเป็นเพื่อนในพงพี |
| ๒๐๐ คิดมาน่าอนิจจา | ทั้งมารดาก็ไม่มี |
| เห็นหน้าแต่ฤๅษี | ผู้ผ่านเกล้าเป็นบิดา |
| ๒๐๑ ร่ำพลางนางครวญไป | เถิงมาลัยอันไคลคลา |
| ร่ำพลางนางครวญหา | คิดว่าใครจักจรดล |
| ๒๐๒ โสวัตค่อยลับไพร | ในพระทัยคิดฉงน |
| แฝงไปใกล้ชอบกล | ตรัสจึ่งทักอรเทวี |
| ๒๐๓ เจ้านี้เชื้อชาวไหน | ใคร่ร่ำได้ขยันดี |
| อยู่ไยในพงพี | มิถวายตัวเอาประทาน |
| ๒๐๔ นางเหลียวเห็นพระจอมจักร | อดสูนักใครจะปาน |
| ลุกแล่นมาในสถาน | วิ่งเข้าไปในศาลา |
| ๒๐๕ โสวัตเสด็จตามไป | ผลักทวารไชยเห็นตรึงตรา |
| ร้องเรียกอรฉายา | เชิญออกมาเจ้าอย่าอาย |
| ๒๐๖ พี่จักเล่าให้ฟัง | มีรับสั่งท่านกฎหมาย |
| แข็งขัดจะวุ่นวาย | ใช่พี่ชายจะละตัว |
| ๒๐๗ นางจึ่งร้องออกมา | พระอย่าว่าน่าใคร่หัว |
| หลอกหลอนให้ใครกลัว | ตัวใครรับพระโองการ |
| ๒๐๘ เวรการของผู้ใด | จงบอกไปให้แตกฉาน |
| อาจอุกทำรุกราน | เห็นเข็ญใจไม่กลัวเกรง |
| ๒๐๙ จึ่งตรัสร้องบอกไป | ตัวเรียมไซร้รับสั่งเอง |
| ให้เก็บคนนักเลง | พอมาพบนางพนิดา |
| ๒๑๐ ฝ่ายเวรของนายฤๅ | อันพิจิตรรจนา |
| เถียงอยู่ไยในศาลา | ครั้นจะยื้อคร่าเจ้าจะอดสู |
| ๒๑๑ นางจึ่งร้องออกไป | การอะไรมาเกาะตู |
| หุยหน่าน่าอดสู | เอาคราบงูมาหลอนใคร |
| ๒๑๒ ข้าอยู่ใช่แว่นแคว้น | เป็นด้าวแดนของท้าวไท |
| อ้างอวดกวดขันไป | ซังมาไยกลางดงดอน |
| ๒๑๓ ตัวเรียมนะอรไท | ได้มาลัยอันบวร |
| ลอยมากลางสาคร | รึงรัดเรียมทั่วทั้งองค์ |
| ๒๑๔ โหรทายว่าจะได้ | เจ้ามาลัยมาสืบวงศ์ |
| เรียมจรในไพรพง | ลุเถิงบรรณศาลา |
| ๒๑๕ นางจึงทรงพระสรวล | ตรัสบควรน่าอนิจจา |
| ใครเป็นเจ้ามาลา | อันตรัสว่าอย่าสงสัย |
| ๒๑๖ มาลาใช่ของน้อง | ตรัสนึกปองเจ้ามาลัย |
| ใช่ใครรู้จักใคร | อดสูใจพระราชา |
| ๒๑๗ เรียมได้เข้ามาผิด | มิทันคิดขอสมา |
| รู้จักหน่อยหนึ่งรา | จะขอดูหน้าเจ้ามาลัย |
| ๒๑๘ มาลัยไม่มีเจ้า | มาต้องเราเข้านี้ว่าไร |
| ตรัสพลางขว้างมาลัย | ลงที่ในบรรณศาลา |
| ๒๑๙ อรนุชเจ้าก็ว่าไป | หยาบหยามใครเป็นนักหนา |
| พระทิ้งดอกมาลา | รดน้ำหน้าน่าอดสู |
| ๒๒๐ ทำน้องนี้มิได้ | ทำมาลัยให้ใครดู |
| ไพรชนหากปิดอยู่ | แม้นหาไม่ใคร่มรณา |
| ๒๒๑ ดำรัสจึ่งตรัสไป | นางอรไทอย่าโศกา |
| เรียมทำคิดจะหา | เจ้ามาลาอันแสนงอน |
| ๒๒๒ ทำเล่ห์ทำกลไป | อยู่มิได้ให้ชะอ้อน |
| แยบคายใช่แสนงอน | ใช่ของน้องอย่าโกรธา |
| ๒๒๓ นางจึ่งทูลฉลองไป | ของใครใครพระได้มา |
| ทำไยที่ในศาลา | เห็นว่าชั่วฤๅเป็นไฉน |
| ๒๒๔ มาลัยนี้ของน้อง | ใจไม่ปองให้ท้าวไท |
| มาลาข้าลอยไป | เพื่ออันใดเจ้าเอามา |
| ๒๒๕ ดำรัสตรัสถามไป | จริงฤๅไรของฉายา |
| พระชูดอกมาลา | เจ้าเหลียวมาก่อนเป็นไร |
| ๒๒๖ หัวทีมิรับเหตุ | ปฏิเสธให้เท็จไป |
| แล้วกลับมารับไย | เรียมไม่รู้ที่เจรจา |
| ๒๒๗ นางจึ่งทูลฉลองเล่า | ข้าพระเจ้ายังสงกา |
| ต่อชม้ายชายแลมา | จึ่งรู้แท้แน่แก่ใจ |
| ๒๒๘ ข้าพระจะขอถาม | ทรงพระนามพระภูวไนย |
| หน่อท้าวด้าวแดนใด | ตรัสบอกไปให้รู้รา |
| ๒๒๙ เรียมนี้ชื่อโสวัต | พรหมทัตเป็นบิดา |
| ฝ่ายนางสุมณฑา | เป็นสมเด็จพระชนนี |
| ๒๓๐ เสวยราชย์เมืองพรหมกุฏ | เขษมสุขอยู่เปรมปรีดิ์ |
| เรียมไร้มเหสี | ผ่านพิภพด้วยเป็นสอง |
| ๒๓๑ นางคิดแต่ในใจ | ชาติก่อนไซร้เคยคู่ครอง |
| ขัดนักจักเศร้าหมอง | พระจักสร้อยน้อยพระทัย |
| ๒๓๒ พระองค์มาเหนื่อยพัก | น้องจักได้สิ่งอันใด |
| ถวายแก่พระภูวไนย | มีแต่ผลไม้แลพฤกษา |
| ๒๓๓ ดำรัสตรัสไปเล่า | สุดแต่เจ้าจะเมตตา |
| ทำคุณด้วยเรียมเถิดนา | น้องอย่าสูญพระหฤทัย |
| ๒๓๔ ไพรชนปิดตรึงตรา | จักเข้ามานี่กลใด |
| เผยสักหน่อยจะเป็นไร | แต่พอยื่นผลพฤกษา |
| ๒๓๕ นางคิดพาซื่อใจ | เผยทวารไชยตามบัญชา |
| จึ่งยื่นผลพฤกษา | ออกมาให้พระภูธร |
| ๒๓๖ เสวยแล้วพระอย่าอยู่ | แม้นเอ็นดูเชิญเสด็จจร |
| กลับยังพระนคร | อยู่บ่ได้ในศาลา |
| ๒๓๗ ท้าวฉวยพระหัตถ์ได้ | ผลักทวารไชยเข้าไปหา |
| เจ้าให้ผลพฤกษา | แล้วขับเรียมเสียว่าไร |
| ๒๓๘ ใช่ว่าผีปีศาจ | ตายไส้ขาดมาแต่ไพร |
| เซ่นวักแล้วจักไป | ม้วยประลัยไม่ไคลคลา |
| ๒๓๙ นางฉวยกรสลัด | ตรัสรึงรัดไว้ไยนา |
| จงทรงพระเมตตา | วางข้าราพระภูวไนย |
| ๒๔๐ เวลาพระบิดา | จักลินลามาแต่ไพร |
| จักสร้อยน้อยพระทัย | เห็นชอบใจฤๅพันปี |
| ๒๔๑ ดำรัสตรัสไปเล่า | บิดาเจ้าจักบทศรี |
| เห็นเรียมกับเทวี | พระฤๅษีจะว่าไร |
| ๒๔๒ พระนุชพอบังควร | พ่อจะหวงเจ้าไว้ไย |
| ตรัสพลางทางปราศรัย | เพ่งพิศโฉมพระฉายา ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๒๔๓ สมเด็จภูเบศ | |
| ชำเลืองพระเนตร | พิศโฉมนางน้อง |
| ดวงพักตร์จะแจ่ม | คือหนึ่งบัวทอง |
| นัยน์เนตรทั้งสอง | ดุจทำขวัญตา[๔] |
| ๒๔๔ พระองค์คือวาด | |
| ไรฟันคือชาด | รจนาเรืองรอง |
| สี่ทวีปเช่นนี้ | บ่มีเถิงสอง |
| เนื้อนวลควรครอง | ในจัณฑเสมา |
| ๒๔๕ ฝ่ายพระอรไท | |
| ชำเลืองเนตรไป | พิศชมราชา |
| เพราเพริศเลิศนัก | น่ารักพักตรา |
| พระกรรณเจ้าฟ้า | คือสุวรรณมาลัย |
| ๒๔๖ พระกรช้อยชด | |
| คือดั่งคงกรด | นารายณ์เลิศไกร |
| พระโอษฐ์จะแจ่ม | ยิ้มแย้มประไพ |
| สุรเสียงภูวไนย | ไพรเพราะมีศรี |
| ๒๔๗ แมนตรัสโปรดเกล้า | |
| เนื้อนวลควรเฝ้า | ฝากพระไมตรี |
| เทวาในสวรรค์ | ไม่ทันพันปี |
| บรางจะมี | ติฉินนินทา |
| ๒๔๘ สมเด็จภูวไนย | |
| กล่าวเกลี้ยงปราศรัย | ชักชวนเจรจา |
| ยอกรลูบไล้ | ทั่วทั้งกายา |
| เบือนพระพักตรา | เจ้าอย่าอาลัย |
| ๒๔๙ เอาพักตร์แฝงฝา | |
| ไม่จำนรรจา | ดังนี้เพื่อใด |
| เรียมเสด็จไคลคลา | จรมาเถิงใน |
| บ่ได้ปราศรัย | เพื่อใดเล่านา |
| ๒๕๐ นางจึ่งก้มเกล้า | |
| ข้าพระพุทธิเจ้า | ขอรับบัญชา |
| ครั้นว่าจักด่วน | จะชวนเจรจา |
| บ่ควรแก่ข้า | เพราะเป็นกระสัตรี |
| ๒๕๑ จักตรัสสิ่งใด | |
| สุดแต่พระทัย | ปิ่นเกล้าธรณี |
| ข้าพระบุญน้อย | จักพล่อยพาที |
| จารีตไม่มี | ตรัสก่อนบัญชา |
| ๒๕๒ จึ่งมีโองการ | |
| เรียมมาในสถาน | เพราะได้มาลา |
| พบองค์อรนุช | ดุจดังปรารถนา |
| นุชเจ้าเมตตา | เรียมบ้างฤๅไฉน |
| ๒๕๓ เรียมจักขอเชิญ | |
| พระนุชเจ้าดำเนิน | ไปยังภพไตร |
| ครอบครองแดนด้าว | แสนสาวชาวใน |
| สืบวงศ์ท้าวไท | ในขัณฑเสมา |
| ๒๕๔ นางจึ่งทูลเล่า | |
| ตรัสนี้ใส่เกล้า | ขอรับบัญชา |
| ข้าพระยากไร้ | อยู่ในหิมวา |
| ตรัสทรงเมตตา | ใส่เกล้าเกศี |
| ๒๕๕ บ่เห็นคู่ควร | |
| แสนสาวจักสรวล | เยาะเย้ยมากมี |
| เสด็จไปในไพร | ได้นางกระลี |
| ติฉินจะมี | ข้าพระมากมาย |
| ๒๕๖ ตรัสเอื้อนโองการ | |
| ร้อยชั่งยังสถาน | ผู้ใดจะหยาบคาย |
| ชีวิตผู้นั้น | จักพลันฉิบหาย |
| ใครจักเหมือนอรกาย | เสด็จในบัวทอง |
| ๒๕๗ พระนุชเจ้าล้ำเลิศ | |
| เทวามาเกิด | จึ่งจักได้ครอง |
| เห็นแล้วบ่ได้ | ดั่งใจเรียมปอง |
| ป่วยทีพี่ครอง | ชีพไว้ไยมี |
| ๒๕๘ นางทรงพระสรวล | |
| ตรัสนี้มิควร | เกรงกริ่งคดี |
| ข้าพระทราบสิ้น | เล่ห์ลิ้นพันปี |
| ได้อื่นจักหน่ายหนี | น้องเสียเมื่อภายหลัง |
| ๒๕๙ ข้าจักอยู่เอกา | |
| ญาติวงศ์พงศา | ไม่มีกับวัง |
| เหนื่อยหน่ายคลายรัก | ตรัสจักชิงชัง |
| เป็นหม้ายภายหลัง | จักมีคนสรวล |
| ๒๖๐ โองการตรัสตอบ | |
| เสาวนีย์มิชอบ | เรียมฤๅจักควร |
| ไม่ละเจ้าไว้ | อรนุชทรามสงวน |
| ม้วยชีพจักควร | ม้วยพระไมตรี |
| ๒๖๑ ม้วยดินม้วยฟ้า | |
| ม้วยพสุธา | แจ่มจัดรัศมี |
| เรียมไม่จากเจ้า | พระเยาวมารศรี |
| ร้อยปีไม่หนี | จากแก้วเจียรไกล |
| ๒๖๒ นางจึ่งทูลขัด | |
| พระโองการตรัส | ไพรเพราะพ้นใจ |
| กลัวเกลือกกลับกลอก | หวานนอกขมใน |
| ยืดไปบ่ได้ | เหมือนพระบัญชา |
| ๒๖๓ ข้าพระยากไร้ | |
| ค่อยครองตัวไว้ | คุ้มปานนี้นา |
| ฉุกเฉินพลาดพลั้ง | ถ้าฟังบัญชา |
| ยืนไปเมื่อหน้า | เป็นคนมิดี |
| ๒๖๔ พระตอบนางทูล | |
| เจ้านพคุณ | อันหมดราคี |
| เรียมจึ่งจรจาก | หวังจะฝากไมตรี |
| ควรฤๅจะหนี | หน่ายน้องเล่านา |
| ๒๖๕ เรียมไม่แกล้งกล่าว | |
| คดีโน้มน้าว | ท้าวน้องฉายา |
| ความจริงแห่งพี่ | จึ่งมีบัญชา |
| บ่ได้มุสา | กล่าวเกลี้ยงสังเสริญ |
| ๒๖๖ นางจึ่งทูลไป | |
| กลัวเกลือกพระทัย | ละไว้สะเทิ้น |
| เกลือกมิใช่เชื้อ | เหมือนพระมุ่งเมิล |
| พลาดพลั้งฉุกเฉิน | อายคนทั้งหลาย |
| ๒๖๗ ข้าพระสนเท่ห์ | |
| เกลือกแกล้งแสร้งเส | เล่ห์กลธิบาย |
| รักกันแต่สอง | บ่ต้องทำนาย |
| ถ้าเสียวรกาย | ม้วยชีพจึ่งควร |
| ๒๖๘ พระฟังพาที | |
| ไพรเพราะมีศรี | ตรัสทรงพระสรวล |
| อรนุชน้องท้าว | กล่าวนี้มิควร |
| ไม่แกล้งแสร้งสรวล | ชวนจำนรรจา |
| ๒๖๙ ใช่ชายทุรยศ | |
| วาจาถอยถด | ตรัสความมุสา |
| เสียชีพพี่ไม่ | ราถอยวาจา |
| ครั้นกล่าวมุสา | ใช่ชายชาตรี |
| ๒๗๐ นางฟังโองการ | |
| ตรัสจักโปรดปราน | ข้าพระยินดี |
| กลัวเกลือกเกรงนัก | แต่นางอรรคมเหสี |
| องค์พระภูมี | เสด็จในวังหลวง |
| ๒๗๑ ครั้นทราบคดี | |
| ได้ฟังดังนี้ | ตรัสจักหึงหวง |
| อดสูดูร้าย | วุ่นวายมิควร |
| แสนสาวจักสรวล | เยาะเย้ยนักหนา |
| ๒๗๒ ตรัสจึ่งยิ้มแย้ม | |
| เอวบางช่างแต้ม | ลิ้นลมเจรจา |
| แม้นว่าเรียมนี้ | มีอรรคชายา |
| มิรางจะมา | เถิงป่าพงพี |
| ๒๗๓ เพื่อว่าเรียมไร้ | |
| จึงตั้งพระทัย | ฝากพระไมตรี |
| จึ่งจะเชิญท้าวน้อง | ไปครองบูรี |
| อื่นไหนไม่มี | นุชเจ้าอย่าสงกา |
| ๒๗๔ นางทูลจอมจักร | |
| พระองค์ทรงศักดิ์ | เลิศล้ำกระษัตรา |
| หิมวานต์ไม่ไร้ | ผลไม้พฤกษา |
| สิงหราชในป่า | ฤๅจะไร้ถ้ำทอง |
| ๒๗๕ หน่อท้าวหลานไท | |
| ส่งข่าวสารไป | ถวายให้ครอบครอง |
| ยิ่งรำพึงคิด | ผิดในใจปอง |
| แล้วอำพรางน้อง | บ่เชื่อบัญชา |
| ๒๗๖ มีโองการตรัส | |
| หน่อนามกระษัตริย์ | มีทุกพารา |
| สุดแต่สมภาร | ณิธานปรารถนา |
| ล้ำเลิศล้นฟ้า | เห็นแล้วก็หน่ายหนี |
| ๒๗๗ คือดั่งพงไพร | |
| พฤกษาป่าไม้ | แต่ชั่วกับดี |
| จวงจันทน์กฤษณา | เลือกป่าจะมี |
| คือนุชเจ้ามารศรี | เกิดในอุบล |
| ๒๗๘ นางสนองคำท้าว | |
| หน่อกระษัตริย์ทุกด้าว | หน่อท้าวเอ็ดตน |
| ไม่พบสบใจ | พระทัยภูวดล |
| ข้าบาทยุบล | บ่ควรคู่ครอง |
| ๒๗๙ เข็ญใจไร้นัก | |
| ไร้สิ้นไร้ศักดิ์ | ญาติวงศ์ทั้งผอง |
| เห็นแต่ฤๅษี | ไม่มีเงินทอง |
| จักบำรุงน้อง | เครื่องยากทุกประการ |
| ๒๘๐ ตรัสตอบมารศรี | |
| เรียมไม่ยินดี | ยศศักดิ์ศฤงคาร |
| ยศศักดิ์ยกไว้ | เครื่องไม่ต้องการ |
| แสวงหาช้านาน | ไม่พบที่สบใจ |
| ๒๘๑ มาพบอรนุช | |
| ยินดีที่สุด | ควรครองภพไตร |
| ฤๅนุชน้องท้าว | มิชอบพระทัย |
| จึ่งบิดเผลไป | เพื่อใดเล่านา |
| ๒๘๒ นางทูลฉลองเล่า | |
| ตรัสได้คลึงเคล้า | น้องทั่วกายา |
| สู้ตายจะตายด้วย | กว่าจะม้วยชีวา |
| อย่าให้ใครมา | ต้องน้องเป็นสอง |
| ๒๘๓ ค่อยไปค่อยมา | |
| ยับยั้งฟังข้า | ย่อมจะได้ครอง |
| ให้ดาบสเจ้า | เสกเราทั้งสอง |
| ใช่สุดแต่น้อง | แล้วแต่ฤๅษี |
| ๒๘๔ พระขานอรไท | |
| เจ้าเกียดกันไว้ | ตกไม่ปรานี |
| ยับยั้งไว้ท่า | บิดาไยมี |
| ได้เถิงเพียงนี้ | เอ็นดูเรียมรา |
| ๒๘๕ ปลอบพลางทางเล่น | |
| พระหัตถ์ตรัสเคล้น | เล่นนมฉายา |
| พระจูบแก้มซ้าย | ย้ายจูบแก้มขวา |
| อวยด้วยเรียมรา | พระเยาวมารศรี |
| ๒๘๖ นางจึ่งก้มเกล้า | |
| ตัวข้าพระเจ้า | ยังเป็นสาวศรี |
| น้องน้อยอดสู | ไม่รู้คดี |
| ครั้งคราทีนี้ | โปรดเกล้าน้องรา |
| ๒๘๗ น้องกลัวยิ่งกลัว | |
| องค์สั่นอยู่รัวรัว | กลัวพระราชา |
| จับบาทพระเจ้า | ใส่เกล้าเกศา |
| ใช่ว่าตัวข้า | จะพ้นภูธร |
| ๒๘๘ ตรัสยิ้มแย้มหัว | |
| อรนุชจักกลัว | เรียมไยนะบังอร |
| อื่นอื่นไม่รู้ | จะมีครูสอน |
| สิ่งนี้นะบังอร | สอนได้ฤๅไฉน |
| ๒๘๙ คือน้ำกับเรือ | |
| สนิทชิดเชื้อ | หากรู้ดีไป |
| มีทั่วทั้งหลาย | เกลียดอายเรียมไย |
| อัธยาอาศัย | นุชได้เมตตา |
| ๒๙๐ นางได้ฟังคำ | |
| ตรัสจักทำกรรม | ข้าแล้วแลนา |
| น้องไม่รู้ที | คดีเดียงสา |
| ยับยั้งฟังข้า | แต่ในราตรี |
| ๒๙๑ ชมแต่รูปน้อง | |
| สิ่งนั้นอย่าต้อง | น้องเลยนะพันปี |
| เขินขวยพระทัย | ไม่รู้คดี |
| ได้โปรดปรานี | ผันผ่อนก่อนรา |
| ๒๙๒ ตรัสจึงโลมเล้า | |
| ได้สนอมกล่อมเจ้า | โลมเล้าฉายา |
| คือนกกาน้ำ | ครั้นดำได้ปลา |
| จำหักเงี่ยงงา | กินเป็นอาหาร |
| ๒๙๓ คือหนึ่งช้างสารกล้า | |
| ซับมันเป็นบ้า | สิ่งนั้นอย่าพาน |
| หูหางแกว่งกวัด | ยนต์ชักบปาน |
| คือยอดเยาวมาลย์ | กับเรียมนี้แลนา |
| ๒๙๔ นางฟังคำท้าว | |
| เล้าโลมโน้มน้าว | ภิรมย์หรรษา |
| ครั้นจักขัดนัก | ท้าวจักโกรธา |
| ตามแต่บัญชา | ปิ่นเกล้าธรณี |
| ๒๙๕ อย่าทรงพระโกรธ | |
| มุ่งร้ายหมายโทษ | แต่หลังอันมี |
| น้องได้แข็งขัด | พ้อตัดพันปี |
| จำเดิมแต่นี้ | ขอเป็นบริจา |
| ๒๙๖ สมเด็จภูธร | |
| ฟังอรบังอร | ภิรมย์หรรษา |
| อุ้มองค์อรไท | วางให้นิทรา |
| สมเด็จราชา | ร่วมสนิทชิดกัน |
| ๒๙๗ สองกระษัตริย์สมพาส | |
| พิไรใจขาด | ชมชิดหฤหรรษ์ |
| ระรี้ภิรมย์ | ชมอรแจ่มจันทร์ |
| พิไรใฝ่ฝัน | กระสันกามา |
| ๒๙๘ เคล้าคลึงรึงรัด | |
| ค่อยสอดพระหัตถ์ | ไปรัดตรึงตรา |
| นอนแนบแอบนม | ภิรมย์หรรษา |
| ปลื้มใจไปมา | ซาบในพระทัย |
| ๒๙๙ ยิ่งรู้ยิ่งยวน | |
| นุชเจ้ายิ่งรำจวน | กามกวนป่วนใจ |
| ระทดระทวย | ดุจม้วยบรรลัย |
| ซับซาบอาบใจ | อรนุชเจ้าเทวี |
| ๓๐๐ ลุแล้วดังคิด | |
| สองสำเร็จกิจ | ยิ้มแย้มมีศรี |
| ตรัสจูบตรัสกอด | ตรัสพลอดพาที |
| รังเกียจไม่มี | ตรัสจำนรรจา |
| ๓๐๑ บุญแล้วจึงพบ | |
| กลิ่นกายอายอบ | กระลบไปมา |
| ไม่รู้สิ้นสุด | กลิ่นนุชเจ้าฉายา |
| จูบซ้ายย้ายขวา | รับมิ่งสิ่งขวัญ[๕] |
| ๓๐๒ ชะมดพิมเสน | |
| กฤษณาราเชน | เกสรพิกุล |
| หอมแล้วหายไป | กลิ่นไม่เพิ่มพูน |
| กลิ่นนุชเจ้าไม่สูญ | ยิ่งล้นคณนา |
| ๓๐๓ กลิ่นฟุ้งกระลบ | |
| กลิ่นกายอายอบ | ไปทั่วกายา |
| ซับซาบอาบไป | ในใจพี่ยา |
| ยิ่งกลิ่นบุษบา | ในป่าหิมวันต์ |
| ๓๐๔ จักใกล้ราตรี | |
| กลัวพระฤๅษี | คลาไคลผายผัน |
| เรียมจักคลาไคล | เร้นในหิมวันต์ |
| พบอยู่ด้วยกัน | โทษทัณฑ์จะมี |
| ๓๐๕ ต่อค่ำจึ่งมา | |
| นบนอบบิดา | มาฝากไมตรี |
| เรียมไม่เสด็จไป | ไกลนุชเจ้ามารศรี |
| จักอยู่แต่นี้ | ที่ใกล้ศาลา |
| ๓๐๖ นางจึ่งทูลฉลอง | |
| เจ้าพรากจากน้อง | แล้วมิกลับมา |
| ละวางขว้างไว้ | จรไปพารา |
| ชีวิตแห่งข้า | จักม้วยประลัย |
| ๓๐๗ ข้าพระทุกข์นัก | |
| ปิ่นเกล้าจอมจักร | จากน้องกลใด |
| ชะอิ่งวิงวอน | ทำอ้อนภูวไนย |
| กันแสงแกล้งไห้ | พิไรโลมชาย |
| ๓๐๘ พระจึ่งโลมเล้า | |
| เรียมพรากจากเจ้า | เหาะขึ้นผันผาย |
| แม้มิซื่อสัตย์ | ตกจัตุราบาย |
| พี่ไม่หนีหน่าย | ไกลอรทรามวัย |
| ๓๐๙ กรกอดนงนุช | |
| จูบสั่งที่สุด | ไม่ใคร่จากไป |
| สั่งแล้วแคล้วคลา | จากศาลาลัย |
| ไปอยู่ต้นไม้ | ใกล้บรรณศาลา |
| ๓๑๐ พระเสด็จไปแล้ว | |
| คิ้วกรองน้องแก้ว | ร้อนรนบ่นหา |
| หมั่นหมั่นไปเยี่ยม | เฟี้ยมดูราชา |
| เห็นองค์เจ้าฟ้า | ค่อยคลายสบายใจ |
| ๓๑๑ พลางคอยฤๅษี | |
| คอยทั้งภูมี | กลัวจักหนีไป |
| พระสูริย์เสด็จคล้อย | ละห้อยพระทัย |
| ตั้งจิตบ่ได้ | อยู่ในศาลา ๚ะ |
ฉบัง
| ๓๑๒ ยามเย็นค่ำลงรอนรอน | พระดาบสจร |
| เข้ามาแต่ป่าด้วยพลัน | |
| ๓๑๓ ได้ผลลูกไม้ครามครัน | ชวนธิดาฉัน |
| ที่ในอาศรมบมินาน | |
| ๓๑๔ บัดนั้นโสวัตกุมาร | บทจรจากสถาน |
| ไปสู่อาศรมด้วยพลัน | |
| ๓๑๕ เจ้าจึ่งก้มเกล้าอภิวันท์ | ข้าพระจรจรัล |
| บุญแล้วมาพบท้าวไท | |
| ๓๑๖ ดาบสเหลียวเห็นภูวไนย | เหตุการณ์เป็นไฉน |
| เจ้าจึงมาเถิงศาลา | |
| ๓๑๗ เจ้านี้มนุษย์ฤๅเทวา | ฤๅหน่อกระษัตรา |
| พลัดพรากพิภพฤๅไฉน | |
| ๓๑๘ โสวัตจึงตรัสขานไป | ข้าพระอยู่ใน |
| เมืองพรหมกุฏพระนคร | |
| ๓๑๙ พลางเที่ยวข้าพลางเขจร | ร่ำเรียนธนูศร |
| ลุแล้วจักกลับคืนสถาน | |
| ๓๒๐ ดาบสได้ฟังก็ชื่นบาน | เชิญมาในสถาน |
| เสวยผลไม้พฤกษา | |
| ๓๒๑ เจ้าอยู่ด้วยพ่อเถิดรา | จักสอนราชา |
| ให้พระเจ้าเรียนศิลป์ไชย | |
| ๓๒๒ โสวัตรู้แท้แก่ใจ | ข้าพระไม่ไป |
| จักอยู่ด้วยไท้พันปี | |
| ๓๒๓ สุดแต่จะโปรดปรานี | ข้าพระยินดี |
| ยิ่งกว่าข้าพบพระบิดา | |
| ๓๒๔ ฤๅษีรู้ซึ่งกิริยา | ยิ้มแย้มไปมา |
| จึ่งว่าแก่พระจอมไตร | |
| ๓๒๕ ทั้งนี้ย่อมจะไปไหน | ค่อยมาค่อยไป |
| จะลุดังใจปรารถนา | |
| ๓๒๖ เจ้าจึงค่อยอยู่รักษา | ครั้นเช้าเข้าป่า |
| หาผลไม้มากมี | |
| ๓๒๗ ไปหามาเลี้ยงฤๅษี | ได้หลายราตรี |
| ฤๅษีก็อยู่ ณ ศาลา | |
| ๓๒๘ ฤๅษีสั่งสอนราชา | ให้เรียนคาถา |
| ทั้งมนตร์แลดลมากมี | |
| ๓๒๙ ดาบสกองกูณฑ์อัคคี | จึงชุบศรศรี |
| ให้แก่ภูมีบัดใจ | |
| ๓๓๐ ท้าวชุบทั้งศรพระขรรค์ไชย | ผุดขึ้นกลางไฟ |
| ประเสริฐก็เลิศโลกา | |
| ๓๓๑ ดาบสรำพึงไปมา | องค์อรธิดา |
| ควรด้วยสมเด็จพระภูมี | |
| ๓๓๒ หนึ่งโสดกูเป็นฤๅษี | จักปลูกเทวี |
| หวงไว้ดังนี้ก็มิควร | |
| ๓๓๓ เทพามนุษย์จักสรวล | ปลูกสร้างจักควร |
| แก่กูผู้เป็นสิทธา | |
| ๓๓๔ ธรรมเนียมร่ำเรียนวิชา | แม้นมีธิดา |
| จำยกให้แก่เขาเลี้ยงกัน | |
| ๓๓๕ จึ่งถามสองเจ้าด้วยพลัน | พ่อจะให้เลี้ยงกัน |
| ตามเจ้าจะคิดประการใด | |
| ๓๓๖ โสวัตจึ่งตรัสสนองไป | ข้าพระยากไร้ |
| สุดแต่จักโปรดปรานี | |
| ๓๓๗ นางจึ่งก้มเกล้าเกศี | ผิดชอบทั้งนี้ |
| สุดแท้แต่พระบิดา | |
| ๓๓๘ ฤๅษีสดับคำสองรา | จึ่งอ่านศาสตรา |
| เชิญเทวดามาให้พร | |
| ๓๓๙ อมรินทร์อินทราจึ่งจร | ฝูงเทพสลอน |
| มาช่วยสั่งสอนทั้งสองรา | |
| ๓๔๐ บัดนั้นนางสุชาดา | เอาอาภรณ์มา |
| ประดับประดาเจ้าเทวี | |
| ๓๔๑ อินทราตบแต่งภูมี | ด้วยอาภรณ์ศรี |
| ประดับก็รุ่งเรืองฉาย | |
| ๓๔๒ พระพรหมชื่นชมจึ่งถวาย | เฉิดฉันพรรณราย |
| มากองกันไว้บมินาน | |
| ๓๔๓ ดาบสจึ่งนั่งเป็นประธาน | สองกระษัตริย์มัสการ |
| ถวายธูปแลเทียนบูชา | |
| ๓๔๔ พระอินทร์กุมกรฉายา | กับองค์ราชา |
| กราบกับบาทาพระฤๅษี | |
| ๓๔๕ ฝูงเทพประโคมดนตรี | แตรสังข์สนั่นมี่ |
| สมโภชพระเจ้าทั้งสองรา | |
| ๓๔๖ ดาบสจึงจับมงคลมา | ลงนำบช้า |
| ก็อวยพรพระภูมี | |
| ๓๔๗ สองเจ้าอยู่ดีกินดี | โพยภัยอย่ามี |
| แต่ในวันนี้ด้วยพลัน | |
| ๓๔๘ จึ่งให้ธนูศิลป์พระขรรค์ | อันเรืองฤทธิ์นั้น |
| จงศัตรูวินาศทั้งโลกา | |
| ๓๔๙ พระอินทร์ให้พรทั้งสองรา | ทั่วทั้งพรหมา |
| ให้พรราชามากมาย | |
| ๓๕๐ สองกระษัตริย์จงสุขสบาย | เกิดบุตรสืบไป |
| ประเสริฐก็เลิศแดนไตร | |
| ๓๕๑ เสร็จแล้วเทวาก็คลาไคล | กระบัดเดี๋ยวใจ |
| ก็ลุเถิงไตรตรึงษา | |
| ๓๕๒ สององค์กราบลงกับบาทา | ลุกนั่งสามครา |
| เข้าสู่ในห้องอาศรม | |
| ๓๕๓ ครั้นค่ำเข้านอนบรรทม | สองกระษัตริย์ภิรมย์ |
| ก็สมดังความปรารถนา | |
| ๓๕๔ ครั้นเช้าจึงเสด็จลินลา | เก็บผลพฤกษา |
| มาเลี้ยงบิดาทุกวัน | |
| ๓๕๕ ฤๅษีค่อยภาวนาธรรม์ | จำเดิมแต่นั้น |
| พระเจ้าบ่เข้าพงไพร ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๓๕๖ สองกระษัตริย์ค่อยอยู่ | |
| ภิรมย์ชมคู่ | ร่วมรู้ชมกัน |
| ได้สามเดือนปลาย | ไม่คลายวายวัน |
| พระนุชเจ้าทรงครรภ์ | เหนือพระธรณี |
| ๓๕๗ ครั้นได้สิบเดือน | |
| ม้าต้นทูลเตือน | ขอเชิญภูมี |
| ตรัสไม่รำพึง | คิดเถิงชนนี |
| จักนับราตรี | ท่าพระทุกวัน |
| ๓๕๘ เชิญพระเสด็จไป | |
| ตรัสคิดสิ่งใด | ได้แล้วทุกอัน |
| ไม่เสียทีมา | เจ้าม้าจรจรัล |
| เถิงป่าหิมวันต์ | ลุดั่งปรารถนา |
| ๓๕๙ พระจึ่งขานตอบ | |
| พี่ทูลนี้ชอบ | ขอบใจนักนา |
| เมื่อเราพี่น้อง | เสด็จจากมารดา |
| วันนั้นทูลลา | ว่าแต่สามปี |
| ๓๖๐ ได้มาพึงบุญ | |
| จักอยู่แทนคุณ | ดาบสฤๅษี |
| ครั้นว่าพลันหน่าย | ใช่ชายชาตรี |
| ติฉินจะมี | น้องน้อยนักหนา |
| ๓๖๑ เมื่อนั้นมารศรี | |
| ปลอบม้าพาชี | พี่ได้เมตตา |
| เอ็นดูน้องน้อย | ค่อยไปค่อยมา |
| ยับยั้งฟังข้า | จึ่งไปด้วยกัน |
| ๓๖๒ พระกรกำหญ้า | |
| มาป้อนอาชา | รับมิ่งสิ่งขวัญ |
| นางเมืองแม่ปรานี | พาชีทุกอัน |
| แต่แรกผัวขวัญ | เถิงศาลาลัย |
| ๓๖๓ บัดนั้นอาชา | |
| เที่ยวไปกินหญ้า | ทั่วทั้งพงไพร |
| ค่ำจึ่งลินลา | มาศาลาลัย |
| เช้าเช้าจึ่งไป | กินทุกพารา |
| ๓๖๔ วันหนึ่งพาชี | |
| เหาะข้ามบูรี | เมืองท้าวยักษา |
| ชื่อกรุงชนบท | ปรากฏนักหนา |
| สมเด็จจิตรา | ครองกรุงยักษี |
| ๓๖๕ ท้าวจิตราราช | |
| เสด็จเหนือเกยมาศ | ผาดเห็นพาชี |
| อุกอาจหยาบหยาม | เหาะข้ามบูรี |
| สมเด็จภูมี | ทรงพระโกรธา |
| ๓๖๖ จับได้กระบองเพชร | |
| วิ่งวางระเห็จ | เสด็จด้วยฤทธา |
| ไล่ตีม้าต้น | ที่บนเวหา |
| บัดนั้นอาชา | ต่อด้วยยักษี |
| ๓๖๗ ท้าวโผนเข้ารัน | |
| ม้าต้นหลบทัน | รันผิดพาชี |
| ม้าต้นเข้าขบ | ชกตบยักษี |
| ดีดด้วยฤทธี | ปิ้มจะม้วยชีวา |
| ๓๖๘ ร้องเรียกอสูร | |
| เข้ามาพร้อมมูล | ช่วยตีอาชา |
| ฉวยจับพวนได้ | รัดไว้ตรึงตรา |
| ร้อยแข็งร้อยขา | โบยตียิ่งมาร |
| ๓๖๙ เอากรงเหล็กมา | |
| ไล่ม้าอาชา | ส่งให้ทหาร |
| ตะปูตรึงเข้า | สี่เท้าบ่นาน |
| พาชีเชี่ยวชาญ | ร่ำรักราชา |
| ๓๗๐ โอยโอยปานนี้ | |
| เจ้าทั้งสองศรี | จะนั่งคอยหา |
| จักบ่นหาพี่ | พาชีไม่มา |
| ไม่รู้จักว่า | พี่ทิ้งเจ้าเสีย |
| ๓๗๑ ตัวตายไม่คิด | |
| ชีพเลยสักนิด | คิดแต่ผัวเมีย |
| สิ้นบุญพี่แล้ว | น้องแก้วจักเสีย |
| ชีพทั้งผัวเมีย | เพราะพากันเดิน |
| ๓๗๒ แม้นว่าพี่ยัง | |
| พระเสด็จขึ้นหลัง | พี่จะพาเหาะเหิร |
| เอ็นดูแต่ก่อน | บ่ห่อนจะต้องเดิน |
| ใครจะพาเหาะเหิร | ขึ้นบนเวหา |
| ๓๗๓ จักจรด้วยบาท | |
| บ่เคยลินลาศ | ในกลางหิมวา |
| บ่มีเกือกทอง | รับรองบาทา |
| จักสิ้นชีวา | บเถิงชนนี |
| ๓๗๔ สมเด็จภูธร | |
| ค่ำลงรอนรอน | ไม่เห็นพาชี |
| สองกระษัตริย์ร่ำไร | ไม่มีสมประดี |
| โอ้ยามปานนี้ | มิมาเลยว่าไร |
| ๓๗๕ สองกระษัตริย์ร่ำร้อง | |
| พิไรอยู่ทั้งสอง | ชลเนตรลามไหล |
| สิ้นบุญพี่ม้า | น้องจะเห็นหน้าใคร |
| จรไปไม่ได้ | เถิงพระมารดา |
| ๓๗๖ กรกอดน้องไว้ | |
| ตีทรวงครวญไห้ | ในบรรณศาลา |
| ม้าต้นตายแล้ว | นะแก้วเจ้าพี่อา |
| ใครเลยจักพา | เอาเราเหาะไป |
| ๓๗๗ แม้นจักคืนเมือง | |
| เห็นจักแค้นเคือง | ลำบากยากใจ |
| นุชไม่เคยเดิน | ดำเนินในไพร |
| จักม้วยประลัย | เที่ยงแท้แลนา |
| ๓๗๘ ครั้นวายโศกแล้ว | |
| สูริยาสว่างแผ้ว | สองกระษัตริย์คลาดคลา |
| ตระบัดเดียวดล | เก็บผลพฤกษา |
| มาเลี้ยงบิดา | อยู่ศาลาลัย |
| ๓๗๙ เขลงคล้าหว้าพลอง | |
| ขวิดขวาดตาดตอง | มะต้องติดใจ |
| ตะโกปรูปราง | หมากซางหมากไฟ |
| สองกระษัตริย์เก็บได้ | อเนกเหลือตรา |
| ๓๘๐ ขนุนขนัน | |
| มะดูกลูกจัน | น้อมค้อมลงมา |
| ทุเรียนมังคุด | ละมุดสีดา |
| สองกระษัตริย์เก็บมา | เลี้ยงท้าวฤๅษี |
| ๓๘๑ ยังมีนายพราน | |
| ล่าเนื้อในสถาน | เห็นพระภูมี |
| ตามทรายมิได้ | แค้นใจแสนทวี |
| มีนนี้ฝูงผี | ต้อนเนื้อในใพร |
| ๓๘๒ ดีร้ายผีป่า | |
| ต้อนทรายชายมา | พลัดพรากจากไพร |
| จักเอาปืนยา | ฆ่าให้บรรลัย |
| จึ่งมองเข้าไป | ใกล้สองกระษัตรา |
| ๓๘๓ เห็นโฉมบริสุทธิ์ | |
| ฤๅว่ามนุษย์ | ล้ำเลิศเทวา |
| ชะรอยกระษัตริย์ | พลัดพรากเมืองมา |
| จักผลาญชีวา | ผัวให้สิ้นปราณ |
| ๓๘๔ จักเอาเมียไป | |
| ถวายแก่ภูวไนย | จักได้รางวัล |
| จึ่งขึ้นปืนยา | สองตาเมียงมัน |
| ยิงไปผายผัน | ต้องพระราชา |
| ๓๘๕ สมเด็จภูมี | |
| เรียกนางมเหสี | ช่วยพี่ด้วยรา |
| เรียมจักมอดม้วย | ด้วยพิษปืนยา |
| กลิ้งเกลือกไปมา | โลหิตลามไหล |
| ๓๘๖ จึ่งอรเทวี | |
| เหลียวเห็นภูมี | ตระหนกตกใจ |
| กรกอดภูเบศ | ชลเนตรลามไหล |
| เหตุการณ์สิ่งใด | เป็นดั่งนี้นา |
| ๓๘๗ ไม่รู้ที่จะคิด | |
| บ่มีความผิด | สักกึ่งเกศา |
| ฤๅมันจักใคร่ | ได้ข้าบริจา |
| ผลาญชีพเจ้าฟ้า | ให้ม้วยฉิบหาย |
| ๓๘๘ สิ้นบุญตรัสแล้ว | |
| ชีพของเมียแก้ว | ไม่คิดเสียดาย |
| ปืนยาพิษนัก | ปักทรวงดวงใน |
| ให้ชีพข้าวาย | ด้วยพระราชา |
| ๓๘๙ นางแก้วมเหสี | |
| เช็ดเลือดภูมี | ทั่วทั้งกายา |
| ตรัสแปรพระพักตร์ | มาสั่งเมียรา |
| สั่งข้าบริจา | แล้วจึ่งวายปราณ |
| ๓๙๐ สมเด็จจอมจักร | |
| จึ่งแปรพระพักตร์ | มาสั่งเยาวมาลย์ |
| ฆ่าชีพเสียไย | เกลือกไม่เข้าการ |
| เอ็นดูกุมาร | อันอยู่ในครรภ์ |
| ๓๙๑ จึ่งเปลื้องภูษา | |
| ธำมรงค์รจนา | ให้อรแจ่มจันทร์ |
| ถ้าโอรสรอด | เสด็จคลอดจากครรภ์ |
| อตส่าห์จรจรัล | ให้เถิงมารดา |
| ๓๙๒ ทูลว่าพี่ม้วย | |
| ฝากหลานรักด้วย | แก่พระอัยกา |
| ตรัสได้เอ็นดู | พระทรงเมตตา |
| เลี้ยงพระนัดดา | ไว้ครองไอยศวรรย์ |
| ๓๙๓ แม้นมิเชื่อไซร้ | |
| ธำรงค์เอาให้ | ดูเป็นสำคัญ |
| เชิญดาบสไป | ส่งให้เถิงพลัน |
| หวังจะฝากจอมขวัญ | แก่พระบิดา |
| ๓๙๔ นางฟังภูมี | |
| น้ำเนตรไหลรี่ | คือท่อธารา |
| สิ้นบุญตรัสแล้ว | เมียแก้วนี้นา |
| จักจรพารา | เพื่อใดนะพระเอย |
| ๓๙๕ ครั้นเถิงศาลา | |
| ข้าบาทบริจา | มิคืนคงเลย |
| โอรสเกิดมา | กำพร้ามิเคย |
| พ่อเจ้าเมียเอย | จะอยู่เยียไร |
| ๓๙๖ เมียจักเป็นหม้าย | |
| อดสูดูร้าย | คนจักไยไพ |
| แม้นว่าพระองค์ | ปลงจิตเมื่อใด |
| จักกอดศพไว้ | กว่าจะม้วยเป็นผี |
| ๓๙๗ ยกบาททูนเกล้า | |
| ฟายโลหิตเจ้า | ขึ้นใส่เกศี |
| เจ้าสลบแน่ไป | ไม่รู้สมประดี |
| จักปลงชีวี | ตรัสแล้วแลนา |
| ๓๙๘ พระฟังโฉมฉาย | |
| ค่อยฟื้นวรกาย | ชำเลืองเนตรมา |
| สำหรับกรรมแล้ว | นะแก้วพี่อา |
| เจ้าอย่าโศกา | ครวญคร่ำร่ำไร |
| ๓๙๙ บุญเคยเลี้ยงกัน | |
| ได้แต่เพียงนั้น | จึ่งม้วยประลัย |
| จักโศกสร้อยเศร้า | สักเท่าใดใด |
| เนตรเป็นเลือดไหล | ไม่คืนวรกาย |
| ๔๐๐ ค่อยอยู่จงดี | |
| ในกาลบัดนี้ | พี่จักวอดวาย |
| พิษปืนกลัดกลุ้ม | คลุ้มทั่ววรกาย |
| ผัวจักฉิบหาย | ชีพสู่เมืองสวรรค์ |
| ๔๐๑ สั่งแล้วมิช้า | |
| นัยน์เนตรเจ้าฟ้า | ใหลลงด้วยพลัน |
| ตรัสชีวงคต | ปรากฏอัศจรรย์ |
| ปัฐพีไหวหวั่น | ทั่วทั้งพงพี |
| ๔๐๒ นางนาฏบัดนั้น | |
| เห็นพระสู่สวรรค์ | สิ้นแล้วชีวี |
| กอดศพร่ำไร | ในกลางธรณี |
| สองกรข้อนตี | ทรวงแล้วร่ำไร |
| ๔๐๓ โอยพระผ่านเกล้า | |
| ละข้าพุทธิเจ้า | เสียกลางพงไพร |
| ทุกวันเสด็จมา | เพลาคลาไคล |
| ยังศาลาลัย | ด้วยข้าบริจา |
| ๔๐๔ วันนี้ข้าบาท | |
| จักจรยูรยาตร | องค์เดียวเอกา |
| คืนไปหาใคร | ในบรรณศาลา |
| เพราะพระราชา | อยู่ในหิมวันต์ |
| ๔๐๕ โอยพระทูลกระหม่อม | |
| เมียรักทุกข์ตรอม | เคยเฝ้าจอมขวัญ |
| พระละเมียไว้ | เสด็จไปสู่สวรรค์ |
| ข้าน้อยโศกศัลย์ | สร้อยเศร้าโศกา |
| ๔๐๖ แม้นตรัสสิ้นสุด | |
| ในเมืองพรหมกุฏ | บิดามารดา |
| จักแต่งโกศทอง | เรืองรองรจนา |
| โคมทองชวาลา | ถวายศพภูมี |
| ๔๐๗ เพดานม่านดัด | |
| ระย้าราชวัติ | กางกั้นพันปี |
| ตรัสสิ้นพระชนม์ | เหนือบนธรณี |
| เอาแต่ปัฐพี | ต่างพระมณเฑียร |
| ๔๐๘ พระเกศตรัสเกย | |
| รากไม้ต่างเขนย | กลางดงตระเคียน |
| ภูเขาสล้าง | ล้อมต่างโคมเวียน |
| ต้นยางต่างเทียน | ถวายศพภูวไนย |
| ๔๐๙ จะไว้พระศพ | |
| เสือสีห์พานพบ | มันจักพาไป |
| เมียจักอุ้มเจ้า | จรเข้าศาลาลัย |
| เชิญศพเจ้าไป | ถวายพระฤๅษี |
| ๔๑๐ แม้นเถิงศาลา | |
| ถวายเพลิงเจ้าฟ้า | ตัวข้ามารศรี |
| จึ่งจักวิ่งวาง | เข้ากลางอัคคี |
| ต่อหน้าฤๅษี | ม้วยด้วยราชา |
| ๔๑๑ กำลังช้างสาร | |
| ทรงคือเยาวมาลย์ | เชิญพระศพมา |
| อุ้มศพผัวเจ้า | ทูนเกล้าเกศา |
| แปรพระพักตร์มา | ยังศาลาลัย |
| ๔๑๒ บัดนั้นนายพราน | |
| แลเห็นเยาวมาลย์ | อุ้มศพผัวไป |
| ผุดลุกขึ้นวิ่ง | เข้าชิงอรไท |
| ขว้างศพภูวไนย | ลงเหนือธรณี |
| ๔๑๓ นางจึ่งวิ่งไป | |
| อุ้มศพจอมไตร | ขึ้นทูลเกศี |
| ตระหนกตกใจ | ยิ่งได้แสนทวี |
| ชะรอยมันนี้ | ยิงพระราชา |
| ๔๑๔ นางจึ่งถามไป | |
| เหตุการณ์เพื่อใด | ท่านจึ่งริษยา |
| จึงทำแก่ผี | มิดีนักหนา |
| ไม่คิดอนิจจา | เป็นคนฉกรรจ์ |
| ๔๑๕ พรานจึงบอกไป | |
| จักเอาอรไท | ไปถวายทรงธรรม์ |
| จักสัญญาไว้ | ใครอย่าลืมกัน |
| เกลือกเมื่อครานั้น | เจ้าจักลืมพราน |
| ๔๑๖ มาเราจักไป | |
| กันแสงร่ำไร | รักผัวสาธารณ์ |
| เสียน้ำตาไป | เกลือกไม่ต้องการ |
| แม้นไปด้วยพราน | เจ้าจักได้ดี |
| ๔๑๗ นางจึงตอบไป | |
| กล่าวดังนี้ไย | ใช่คนบัดศรี |
| ผัวม้วยประลัย | บ่ได้ปรานี |
| เราไม่ไยดี | ท่านอย่าเจรจา |
| ๔๑๘ แม้จักใคร่ได้ | |
| เชิญท่านเข้าไป | ขอแก่สิทธา |
| แม้นดาบสให้ | ดังใจปรารถนา |
| ท่านจึ่งค่อยพา | ตัวข้าจรลี |
| ๔๑๙ พรานจึงยิ้มแย้มไป | |
| พี่เหยียบเต่าไว้ | กับกลางธรณี |
| จักเรียกหาหมา | เข้ามาไยมี |
| อย่าว่าเซ้าซี้ | มาเราจักไป |
| ๔๒๐ กุมกรนางมา | |
| ฝ่ายองค์ฉายา | ต่อผลักต่อไส |
| นางฉวยสลัด | พลัดมือพรานไพร |
| นางวิ่งหนีได้ | เข้าไพรพฤกษา |
| ๔๒๑ พรานแล่นตามไป | |
| ฉวยได้อรไท | โบยด้วยปืนยา |
| ถีบด้วยตีนซ้าย | ป่ายด้วยตีนขวา |
| กลิ้งเกลือกไปมา | เห็นน่าเอ็นดู |
| ๔๒๒ กุมกรนางได้ | |
| พาอีจังไร | มึงวิ่งหนีกู |
| โบยด้วยปืนยา | เห็นน่าเอ็นดู |
| สลบลงเป็นครู่ | กับพื้นพสุธา |
| ๔๒๓ พรานแค้นขัดใจ | |
| ถอดมีดเหน็บได้ | สับศพราชา |
| นางลุกขึ้นรอด | กอดบาทบาทา |
| ท่านได้เมตตา | อย่าทำแก่ผี |
| ๔๒๔ แม้นจักตบต่อย | |
| สับให้ยับย่อย | ทำข้ามารศรี |
| ไม่คิดว่ากรรม | มาทำแก่ผี |
| ได้โปรดปรานี | ข้าน้อยจะไป |
| ๔๒๕ พรานยิ้มแย้มหัว | |
| อีนี่รักผัว | มันเป็นเหลือใจ |
| ธำมรงค์ภูษา | พรานป่าเอาไป |
| กุมกรอรไท | เข้าในพงพี |
| ๔๒๖ นางเดินตามไป | |
| สุรเสียงร้องไห้ | คือดังชะนี |
| ช่วยลูกด้วยรา | ดาบสฤๅษี |
| พรานพาลูกหนี | ในดงพงไพร |
| ๔๒๗ พรานมันตีด่า | |
| ว่าแสนมารยา | มึงบ่นเอาใคร |
| เดินพลางโบยพลาง | นางเพียงจะบรรลัย |
| นางร่ำร้องไห้ | เรียกผัวอยู่เบยเบย |
| ๔๒๘ โอยพระโสวัต | |
| เหตุไรจึ่งซัด | มิช่วยเมียเลย |
| ต้องโบยต้องตี | เมียนี้มิเคย |
| ทูนหัวเมียเอย | ช่วยเมียด้วยรา |
| ๔๒๙ เสือสีห์แรดช้าง | |
| ได้ยินเสียงนาง | ย่อมฟายน้ำตา |
| ฝูงนกร่ำไร | ค่าไม้พฤกษา |
| เซ็งแซ่ไปมา | ทั้งป่าพงพี |
| ๔๓๐ แม้นช่วยเจ้าได้ | |
| เอ็นดูอรไท้ | จักช่วยเทวี |
| เหตุไรพรานป่า | มันมาโบยตี |
| คิดน่าปรานี | พระอรทรามวัย |
| ๔๓๑ นางค่อยลินลา | |
| จรตามพรานมา | เข้าในพงไพร |
| เดินพลางนางร่ำ | น้ำพระเนตรหลั่งไหล |
| กรรมวิบากสิ่งไร | แก่เมียแลนา |
| ๔๓๒ ยามเย็นย่ำย่ำ | |
| สูริยาตกต่ำ | ค่ำแล้วนะพระเอย |
| เมียรักได้ยาก | ลำบากมิเคย |
| ทูลกระหม่อมของเมียเอย | เมียจะนอนแห่งใด ๚ะ |
ยานี
| ๔๓๓ ครั้นค่ำลงบ่หึง | พรานไปทึ้งเอาเถาวัลย์ |
| ผูกกรอรแจ่มจันทร์ | ไว้กับต้นไม้พฤกษา |
| ๔๓๔ พรานจึงปีนขึ้นไป | นอนปลายไม้ร้องลงมา |
| ตัวกูรู้คาถา | เห็นเสือมามึงอย่ากลัว |
| ๔๓๕ มนตร์กูกันไว้แล้ว | คือกำแพงแก้วล้อมรอบตัว |
| ว่าพลางทางยิ้มหัว | แล้วเคลิ้มหลับบัดเดี๋ยวใจ |
| ๔๓๖ มีเทพทั้งคู่ | อันสิงสู่อยู่พระไทร |
| นีรมิตองค์ลงไป | เหมือนดาบสอันใจธรรม์ |
| ๔๓๗ เข้าแก้พระกรนาง | เอาปรูปรางให้เสวยพลัน |
| ฝูงพาเทพสรรพ์ | ให้บรรทมสำราญใจ |
| ๔๓๘ นางคิดว่าบิดา | กอดบาทาแล้วร่ำไร |
| เหนื่อยนักนางหลับไป | นิมิตเถิงไทพระโฉมตรู |
| ๔๓๙ ฝันว่าพระอาทิตย์ | อันเรืองฤทธิ์น่าเอ็นดู |
| ปะเข้ากับราหู | จับองค์ได้ขว้างลงมา |
| ๔๔๐ ตกลงเถิงธรณี | พระสูรย์ศรีคืนเวหา |
| ยังผีดาวดารา | เสด็จวงล้อมท้าวสุกใส |
| ๔๔๑ ตื่นขึ้นจักแก้ฝัน | อรแจ่มจันทร์บ่เห็นใคร |
| รำพึงแต่ในใจ | ชะรอยว่าเทพในดงดอน |
| ๔๔๒ นิรมิตเป็นดังนี้ | เกลือกฤๅษีมาอวยพร |
| ฤๅศพพระภูธร | เป็นขึ้นแล้วกระมังนา |
| ๔๔๓ ครั้นพระสูรย์แสงฉัน | เทพผายผันจักคลาดคลา |
| ผูกกรอรฉายา | ไว้ดังเก่าแล้วหายไป |
| ๔๔๔ ครั้นเมื่อย่ำรุ่งเช้า | จึงพรานเฒ่าจักคลาไคล |
| ลงจากต้นพระไทร | พานางไปบ่ทันนาน |
| ๔๔๕ บัดนั้นจึ่งนางนาฏ | ค่อยยูรยาตรไปด้วยพราน |
| ชลเนตรคือท่อธาร | คิดเถิงท้าวเพื่อนเข็ญใจ |
| ๔๔๖ เอ็นดูแต่พระศพ | เสือสีห์พบจักพาไป |
| ด้วยว่าไม่มีใคร | เฝ้าพระศพมาละเสีย |
| ๔๔๗ แม้นตรัสยังอยู่รา | เห็นจะมาติดตามเมีย |
| มิรางละวางเสีย | ให้พรานป่าพาเมียหนี |
| ๔๔๘ เหลียวซ้ายเจ้าแลขวา | คิดสัญญาว่าฤๅษี |
| จักมาตามเทวี | บ่เห็นใครใจกระศัลย์ |
| ๔๔๙ นางคิดแต่ในใจ | ตัวกูไซร้จะปลอบมัน |
| จรมาสิบห้าวัน | บ่เห็นใครในพงพี |
| ๔๕๐ นางชวนพรานเจรจา | พี่เมตตาน้องได้ดี |
| พระคุณใส่เกศี | น้องบ่ลืมคุ้มวันตาย |
| ๔๕๑ พรานเฒ่าเหลียวมาว่า | แรกพามาทำวุ่นวาย |
| แม้นมาด้วยง่ายดาย | บ่รางพี่จะทำหยาบหยาม |
| ๔๕๒ นางว่าข้าได้ผิด | มิทันคิดอย่าถือความ |
| เจ้าลวงนางเดินตาม | สัพยอกหยอกพรานไป |
| ๔๕๓ พรานได้ฟังนางว่า | แรกพามาโกรธคือไฟ |
| ได้คิดก็ติดใจ | กล่าวแก่เราเป็นแยบคาย |
| ๔๕๔ นางว่าพี่พรานเอย | น้องบ่เคยอดข้าวสาย |
| แสบท้องน้องปางตาย | หยุดอยู่พักก่อนเป็นไร |
| ๔๕๕ พรานได้ยินนางว่า | เดินเข้ามาร่มพระไทร |
| หยุดพักสำราญใจ | ให้นางเสวยโภชนาหาร |
| ๔๕๖ นางทำยิ้มหัวร่อ | เบือนหน้าต่อยิ้มร่อพราน |
| ชวนกันกินอาหาร | ทำให้พรานเชื่อใจไป |
| ๔๕๗ ลมพัดมาเย็นเฉื่อย | พรานมาเหนื่อยก็นอนไป |
| เคลิ้มหลับบัดเดี๋ยวใจ | กับใต้ต้นไทรพฤกษา |
| ๔๕๘ นางคิดแต่ในใจ | มันนี้ไซร้ผลาญราชา |
| นางจับมีดพรานมา | ฟันคอขาดบัดเดี๋ยวใจ |
| ๔๕๙ พรานเฒ่าดิ้นระด่าว | โลหิตเล่าออกลามไหล |
| บัดเดียวก็ขาดใจ | อยู่กับต้นไม้ไทรพฤกษา |
| ๔๖๐ ครั้นว่าพรานตายแล้ว | อรน้องแก้วจักลินลา |
| ธำมรงค์แลภูษา | ของท่านท้าวนางเอาไป |
| ๔๖๑ นางคิดจักกลับมา | ยังเจ้าฟ้าอันประลัย |
| บ่รู้แห่งหนไหน | จำมิได้คืนมรคา |
| ๔๖๒ เข้าป่านางออกดง | อรนุชหลงซัดจรมา |
| ธำรงค์แลภูษา | ทูนเกล้าพลางนางเดินไป |
| ๔๖๓ เห็นนกเคล้าคลึงคู่ | เคียงกันอยู่ร้องเสียงใส |
| โผพามาแต่ไกล | เหมือนเราเคล้ากันทั้งสอง |
| ๔๖๔ เห็นทรายเคล้าคลึงลัน | เสือผัดพานเข้ามุ่งมอง |
| เหมือนพรานมันคิดปอง | ยิงท่านท้าวให้มรณา |
| ๔๖๕ นางเข้าดงสารภี | หอมจำปีแลจำปา |
| รวยรวยหอมรสมา | เหมือนกลิ่นท้าวผู้ผัวขวัญ |
| ๔๖๖ นางเก็บลูกลำไย | ทั้งหมากไฟแลอินจัน |
| เสวยพลางนางกระศัลย์ | เชิญมาเสวยด้วยน้องรา[๖] |
| ๔๖๗ นางไปเห็นสระสรง | อรนุชลงสรงสระศรี |
| รากบัวฝักบัวมี | เก็บมาเป็นโภชนา |
| ๔๖๘ เสวยพลางนางร้องไห้ | ชลเนตรไหลคือธารา |
| นางได้ดอกบัวมา | ทูนเกศาเข้าในดง |
| ๔๖๙ นางค่อยเสด็จคลาไคล | อรทรามวัยเจ้าสลบลง |
| กลิ้งเกลือกในกลางดง | องคเดียวเปลี่ยวหฤทัย |
| ๔๗๐ บาทาเจ้าพุพอง | ช้ำเป็นหนองเป็นเลือดไหล |
| นางทรุดอยู่กลางไพร | นางร่ำไห้มิรู้วาย |
| ๔๗๑ หนามคมมันยิ่งยอก | บาทาปอกเจ็บปางตาย |
| จรมาห้าเดือนปลาย | บ่สบพบใครเลยนา |
| ๔๗๒ นางยกกรขึ้นไหว้ | พฤกษ์ต้นไม้ห้วยเหวผา |
| อินทราแลพรหมา | ช่วยให้ท้าวพ้นความตาย |
| ๔๗๓ ข้าไหว้พระอาทิตย์ | อันศักดิ์สิทธิ์รุ่งเรืองฉาย |
| อินศวรพระนารายณ์ | ช่วยศพท้าวให้เป็นมา |
| ๔๗๔ สิงสัตว์อยู่ในไพร | เห็นอรไทคล่าวน้ำตา |
| แม้นเรารู้ภาษา | จักนำไปเถิงเมืองคน |
| ๔๗๕ ฝูงนกจับค่าไม้ | ร่ำร้องไห้อยู่เสือกสน |
| แม้นรู้ภาษาคน | จักช่วยนำเอานางไป |
| ๔๗๖ สิงสัตว์ทุกทั่วทิศ | คิดปรานีอรทรามวัย |
| ชักชวนกันตามไป | ช่วยปกป้องอรฉายา |
| ๔๗๗ นางเดินค่อยหยุดยั้ง | เถิงริมฝั่งพระคงคา |
| นางชมพรรณฝูงปลา | ชลเนตรไหลลงฟูมฟอง |
| ๔๗๘ ฝูงปลาว่ายเป็นคู่ | ทั้งราหูแลเพียนทอง |
| ฉลามเข้ามุ่งมอง | เจ้าชมพลางคล่าวน้ำตา |
| ๔๗๙ นางจรไปเหนื่อยนัก | หยุดอยู่พักร่มพฤกษา |
| ใกล้ฝั่งพระคงคา | ครวญเถิงท้าวผู้ผัวขวัญ ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๔๘๐ ยังมีลูกค้า | |
| ใช้ใบเรือมา | มากลางนัที |
| ทอดสมอลงไว้ | ชาวไพร่ยินดี |
| ชวนกันมะมี่ | ไปหาอาหาร |
| ๔๘๑ จึ่งลงสัดจอง | |
| ตระบัดลอยล่อง | เถิงฝั่งบมินาน |
| ต่างคนต่างไป | ในไพรพฤกษา[๗] |
| แลเห็นฉายา | ชมชื่นดีใจ |
| ๔๘๒ นางเห็นพานิช | |
| นุชเจ้ารำพึงคิด | ในพระหฤทัย |
| ฝูงคนนี้นา | มันมาแต่ไหน |
| จักทำกรรมให้ | กูแล้วแลนา |
| ๔๘๓ พานิชเข้าไปใกล้ | |
| ถามอรทรามวัย | เจ้ามาแต่ไหนหนา |
| ไม่กลัวแรดช้าง | ในกลางหิมวา |
| ซัดจรซอนมา | องค์เดียวแต่ตัว |
| ๔๘๔ นางจึ่งบอกไป | |
| ข้าเจ้านี้ไซร้ | พลัดพรากจากผัว |
| สำหรับกรรมแล้ว | ความยากเถิงตัว |
| ข้าน้อยบกลัว | ว่าจะวอดวาย |
| ๔๘๕ พานิชว่าเล่า | |
| ดีร้ายผัวเจ้า | เถิงแก่ความตาย |
| จักอยู่เยียไร | ในไพรนะโฉมฉาย |
| ไปด้วยพี่ชาย | เจ้าจักได้ดี |
| ๔๘๖ นางจึ่งว่าไป | |
| กล่าวดังนี้ไซร้ | เป็นคนบัดศรี |
| ข้าใช่คนชั่ว | ลูกผัวข้ามี |
| ครั้นทำมิดี | กรรมจะติดตัวไป |
| ๔๘๗ พานิชจึงว่าเล่า | |
| บาปกรรมร้อยเท่า | จักกลัวอะไร |
| ยอกรอุ้มนาง | วิ่งวางลงไป |
| สัดจองคลาไคล | ยังพระนาวา |
| ๔๘๘ นางร่ำร้องไห้ | |
| วิบากสิ่งใด | แก่ตัวนักหนา |
| ครั้งหนึ่งนายพราน | ผลาญชีพมรณา |
| ครั้งนี้กูมา | เป็นคนบัดศรี |
| ๔๘๙ ครั้นเถิงสำเภา | |
| พานิชชวนเจ้า | เข้าท้ายบาหลี |
| จะเคล้าเล้าโลม | จึ่งโฉมมารศรี |
| จักฝากไมตรี | แก่กันสองรา |
| ๔๙๐ นางจึงโลมเล้า | |
| เอ็นดูข้าเจ้า | ค่อยไปค่อยมา |
| อุทรน้องรัก | แก่นักแก่หนา |
| เมื่อคลอดลูกยา | เราแล้วจะเลี้ยงกัน |
| ๔๙๑ จึงนายสำเภา | |
| ได้ฟังคำเจ้า | วาทีทุกอัน |
| ไว้เนื้อเชื่อใจ | กางใบขึ้นพลัน |
| เขจรผายผัน | ไปกลางคงคา |
| ๔๙๒ นางจึ่งว่าเล่า | |
| ตัวข้าพระเจ้า | อยู่กับบาทา |
| จักเล่าให้ฟัง | ยังจะเมตตา |
| แม้นโปรดเกศา | อย่าควรสูญใจ |
| ๔๙๓ นายสะเภาจึ่งว่าเล่า | |
| อรนุชน้องท้าว | จักกล่าวสิ่งไร |
| สิ่งสินทั้งนี้ | พี่จักยกให้ |
| สุดแต่พระทัย | ของเจ้าเถิดนา |
| ๔๙๔ นางจึ่งว่าเล่า | |
| ตัวข้าพระเจ้า | พึ่งแรกจักมา |
| ใคร่เลี้ยงนักการ | คนงานซ้ายขวา |
| เหล้าข้าวเนื้อปลา | ให้สำราญใจ |
| ๔๙๕ เจ้าสะเภาจึงว่า | |
| ตามแต่ปัญญา | ของอรทรามวัย |
| จักเลี้ยงทั้งหลาย | ให้เขาสบายใจ |
| เหล้าข้าวเป็ดไก่ | ของเราเหลือตรา |
| ๔๙๖ นางจึ่งให้แต่ง | |
| บรรดาการแกล้ง | ทุกสิ่งนานา |
| ทอดสมอลงไว้ | ให้ชาวเภตรา |
| กินซึ่งสุรา | ถ้วนทุกตัวคน |
| ๔๙๗ ชาวสะเภาทั้งหลาย | |
| กินอยู่สบาย | เป็นโกลาหล |
| เมามายล้มลุก | ถ้วนทุกตัวคน |
| หลับไม่รู้ตน | สิ้นทั้งเภตรา |
| ๔๙๘ นางคิดในใจ | |
| กูจักอยู่ไย | ให้ทนเวทนา |
| ฆ่าไปให้ตาย | ว่ายในคงคา |
| มิให้ชายมา | ร่วมรักเถิงสอง |
| ๔๙๙ นางเอาข้าวปลา | |
| เงินทองเสื้อผ้า | ใส่ลงสัดจอง |
| นางตัดลอยไป | ดุจดังใจปอง |
| ตระบัดลอยล่อง | ในกลางคงคา |
| ๕๐๐ นางจึ่งธิษฐาน | |
| เดชะสมภาร | โสวัตราชา |
| ถ้าเสด็จปลอด | รอดเป็นคืนมา |
| ขอให้ตัวข้า | อย่าเป็นอันตราย |
| ๕๐๑ ถ้าว่าพระองค์ | |
| ชีพบ่คืนคง | มอดม้วยฉิบหาย |
| ระลอกซัดซ้ำ | กลางน้ำจมตาย |
| สัดจองทำลาย | ตายด้วยราชา |
| ๕๐๒ ครั้นธิษฐานแล้ว | |
| จึ่งอรน้องแก้ว | ค่อยภาวนา |
| บ่มีคลื่นฉาน | ในกลางคงคา |
| เดชะคาถา | ดาบสฤๅษี |
| ๕๐๓ ครั้นรุ่งขึ้นเช้า | |
| จึงนายสะเภา | ค่อยฟื้นสมประดี |
| รู้ว่านางน้อง | ตัดสัดจองหนี |
| โทษกันมะมี่ | อึงทั้งเภตรา |
| ๕๐๔ เราเป็นผู้ชาย | |
| ไม่รู้แยบคาย | เท่าหญิงแพศยา |
| แม้นมันทำร้าย | เราตายทั้งเภตรา |
| มันหากเมตตา | แต่หนีเราไป |
| ๕๐๕ ว่าแล้วมินาน | |
| จึ่งเตือนคนงาน | ถอนสมอบัดใจ |
| พระพายพัดมา | นาวาแล่นไป |
| ตระบัดคลาไค | ในกลางคงคา ๚ะ |
ฉบัง
| ๕๐๖ บัดนั้นจึ่งพระฤๅษี | จักใกล้ราตรี |
| ก็คอยทั้งสองกระษัตรา | |
| ๕๐๗ ยามปานฉะนี้มิเห็นมา | หลากด้วยสองรา |
| เป็นเหตุเป็นผลสิ่งใด | |
| ๕๐๘ เห็นผิดเวลาจะคลาไคล | ฤๅสัตว์ไนไพร |
| ผลาญชีพให้ม้วยมรณ์ | |
| ๕๐๙ ดาบสคิดแล้วเขจร | เข้าในดงดอน |
| เพื่อแสวงหาสองกระษัตรา | |
| ๕๑๐ จึงพบพระศพราชา | เห็นทั้งปืนยา |
| ปักอยู่กับทรวงภูมี | |
| ๕๑๑ บ่เห็นองค์อรเทวี | ดาบสฤๅษี |
| ตระบัดก็เที่ยวไปมา | |
| ๕๑๒ เห็นแต่รอยบาทบาทา | เทียวไปเทียวมา |
| ครั้นแล้วก็เข้าในไพร | |
| ๕๑๓ ดาบสคิดแต่ในใจ | ดีร้ายพรานไพร |
| ผลาญชีพให้มรณา | |
| ๕๑๔ จึ่งพรานมันพานางมา | ร่องรอยบาทา |
| ทั้งสองก็ตามกันไป | |
| ๕๑๕ ดาบสกอดศพภูวไนย | ชลเนตรหลั่งไหล |
| บ่เอือนคือท่อธารา[๘] | |
| ๕๑๖ เสียแรงพ่อเลี้ยงรักษา | เป็นกรรมเวรา |
| สิ่งใดให้ม้วยมรณา | |
| ๕๑๗ ดาบสอุ้มศพราชา | มายังศาลา |
| อาศรมแห่งพระฤๅษี | |
| ๕๑๘ จึ่งตั้งกุณฑพิทธี | กองกูณฑ์อัคคี |
| ก็ชุบพระศพราชา | |
| ๕๑๙ พระเพลิงชวยโชติไปมา | เชิญศพราชา |
| ตระบัดก็เข้าในไฟ | |
| ๕๒๐ พระเพลิงเผาศพภูวไนย | ตระบัดเดี๋ยวใจ |
| ก็เป็นขึ้นในอัคคี | |
| ๕๒๑ ยอโฉมดังเก่าแสนทวี | เจรจาด้วยดี |
| ก้มเกล้าก็บังคมไท | |
| ๕๒๒ ดาบสจึงถามภูวไนย | เหตุการณ์เพื่อใด |
| พระองค์จึงม้วยเป็นผี | |
| ๕๒๓ เจ้าเอาอรนุชเจ้าเทวี | ผู้มเหสี |
| แห่งเจ้าไปไว้แห่งไร | |
| ๕๒๔ โสวัตจึ่งทูลฉลองไข | เพื่อเพราะพรานไพร |
| ผลาญชีพให้ม้วยมรณ์ | |
| ๕๒๕ พรานจึ่งพานางเขจร | ข้าบาทม้วยมรณ์ |
| บ่รู้ว่าไปแห่งใด | |
| ๕๒๖ ดาบสได้ฟังก็ร่ำไร | จักคิดเป็นไฉน |
| จะได้พระอรเทวี | |
| ๕๒๗ ตายเป็นบ่รู้คดี | มิตามเทวี |
| ละเสียมิควรเลยนา | |
| ๕๒๘ โสวัตกราบกับบาทา | แม้นม้วยชีวา |
| ข้าบาทมิละเจ้าทรามวัย | |
| ๕๒๙ ลูกรักจักติดตามไป | บ่พบอรไท |
| ข้าน้อยไม่กลับคืนมา | |
| ๕๓๐ ดาบสว่าชอบนักหนา | เชิญเข้าศาลา |
| จึ่งให้น้ำมันท้าวไท | |
| ๕๓๑ น้ำมันขวดนี้เลิศไกร | แม้นพบอรไท |
| สิ้นชีพในหิมวา | |
| ๕๓๒ จึ่งเอาทาอรฉายา | จักเป็นขึ้นมา |
| ประเสริฐกว่าเก่าแสนทวี | |
| ๕๓๓ ดาบสอวยพรภูมี | พ่อจักบทศรี |
| จงลุดั่งความปรารถนา | |
| ๕๓๔ จงพบองค์อรฉายา | สิงสัตว์ในป่า |
| จงลุอำนาจแก่ท้าวไท | |
| ๕๓๕ ดาบสยกมือขึ้นชี้ไป | จงเจ้าคลาไคล |
| ไปบุรพทิศอย่าคลา | |
| ๕๓๖ จักพบอรนุชเจ้าฉายา | เกิดลาภอาตมา |
| ประเสริฐล้ำเลิศสากล | |
| ๕๓๗ โสวัตรับพรบัดดล | กราบบาทจุมพล |
| กับกรมาใส่เกศี | |
| ๕๓๘ พระองค์ค่อยอยู่จงดี | ข้าบาทบทศรี |
| พบแล้วจักกลับคืนมา | |
| ๕๓๙ ทักษิณสามรอบแล้วลา | ฉุนคิดขึ้นมา |
| เข้าสู่ในห้องเทวี ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๕๔๐ พระเสด็จเข้าห้อง | |
| คร่ำครวญเถิงน้อง | ร่ำร้องพิศวง |
| ทนโศกบ่รอด | ทอดพระองค์ลง |
| ชีพท้าวเพียงจะปลง | ด้วยพระเยาวมารศรี |
| ๕๔๑ ยังแต่ภูษา | |
| สไบรจนา | ปกนมเทวี |
| กรกอดเข้าไว้ | ร่ำใช่พอดี |
| โอยโอยแก้วพี่ | ปานฉะนี้เป็นไฉน |
| ๕๔๒ หอมแต่กลิ่นน้อง | |
| ขจรในห้อง | เรียมร้อนหฤทัย |
| ปานนี้น้องรัก | จักเป็นไฉน |
| บ่ควรจรไป | ในป่าหิมวันต์ |
| ๕๔๓ โอยกรรมวิบาก | |
| สิ่งใดจำจาก | พลัดพรากจากกัน |
| น่าน้อยหฤทัย | ใคร่ไปสู่สวรรค์ |
| แม้นตายตายด้วยกัน | จะอยู่ไยนา |
| ๕๔๔ ความทุกข์สุดคิด | |
| ดังจะสิ้นชีวิต | จิตจากอาตมา |
| ชีพเรียมจักใคร่ | ผลาญให้มรณา |
| คิดแต่ฉายา | บ่รู้คดี |
| ๕๔๕ ไห้พลางครวญพลาง | |
| ตีทรวงผางผาง | ร่ำรักเทวี |
| บ่พบอรไท | จักให้เสือสีห์ |
| ผลาญชีพของพี่ | ตายในพงไพร |
| ๕๔๖ แม้นติดตามทัน | |
| ชีพพรานคนนั้น | จักม้วยประลัย |
| แม้นถวายท้าว | แดนด้าวเมืองใด |
| จักรุกรานไป | ให้พบบุญเรือง |
| ๕๔๗ เรียมจักต่อรบ | |
| แผลงศรให้จบ | กึกก้องนองเนือง |
| จักผลาญชีพให้ | ประลัยทั้งเมือง |
| จักรับบุญเรือง | ตระบัดไคลคลา |
| ๕๔๘ กำสรดร่ำไร | |
| สลบซบไป | กับบรรณศาลา |
| ดาบสตัดใจ | ร่ำไรนักนา |
| ชูเกศเจ้าฟ้า | ใส่ตักฤๅษี |
| ๕๔๙ เอาน้ำลูบพักตร์ | |
| พระอย่าโศกนัก | เอ็นดูเทวี |
| สิ้นบุญภูวไนย | จักเห็นใครมี |
| จักตามมารศรี | เสด็จในดงดอน |
| ๕๕๐ สมเด็จภูมี | |
| ครั้นรู้สมประดี | จึ่งทรงอาภรณ์ |
| กราบบาทดาบส | กำสรดจักจร |
| กรท้าวกุมศร | พระขรรค์รจนา |
| ๕๕๑ น้ำมันพิเศษ | |
| สมเด็จภูเบศ | ขอดชายภูษา |
| พระอย่าละห้อย | ลูกน้อยจะขอลา |
| อย่าทรงโศกา | เถิงอรทรามวัย |
| ๕๕๒ ดาบสจึงสั่ง | |
| พ่อค่อยหยุดยั้ง | เสาะสางอรไท |
| เที่ยวทุกแห่งห้อง | ทั่วท้องพงไพร |
| เกลือกอรทรามวัย | หลงในดงดอน |
| ๕๕๓ อินทรีพรหมยมยักษ์ | |
| เรืองฤทธิ์สิทธิศักดิ์ | ขอฝากภูธร |
| นารายณ์อินศวร | ชักชวนบังอร |
| สองกระษัตริย์เขจร | พบในหิมวา |
| ๕๕๔ สมเด็จภูมี | |
| รับพรฤๅษี | ตระบัดไคลคลา |
| เที่ยวทุกแห่งห้อง | ทั่วท้องหิมวา |
| ห้วยธารเหวผา | เถื่อนถ้ำใดใด |
| ๕๕๕ เสาะสางหาเจ้า | |
| ทุกห้วยเหวเขา | บ่พบทรามวัย |
| ป่าดงพงชัฏ | ลอดลัดตัดไป |
| เดินทางพลางไห้ | ร่ำไรหากัน |
| ๕๕๖ เห็นนกโนรี | |
| ปากแดงแสงสี | ร่ำร้องขานขัน |
| จิบจาบซังแซว | ชมแล้วผายผัน |
| พระทัยกระศัลย์ | คิดเถิงฉายา |
| ๕๕๗ ชมวายุภักษ์ | |
| อินทรีน่ารัก | คาบช้างสารมา |
| กระแตเต้นไต่ | ค่าไม้พฤกษา |
| ดุจเราสองรา | เข้าในพงพี |
| ๕๕๘ ชมเบญจวรรณา | |
| ไก่แก้วโกญจา | ร่ำร้องเสียงศรี |
| เหมือนเรียมพรากเจ้า | เข้าในพงพี |
| พรานป่าพาหนี | ดุจพี่แลนา |
| ๕๕๙ หอมดอกการะเกด | |
| งอกงามพิเศษ | เหมือนกลิ่นฉายา |
| มีทั้งสนสร้อย | ห้อยย้อยลงมา |
| เหมือนชายภูษา | พระอรทรามวัย |
| ๕๖๐ พุดจีนพุดตาน | |
| พิกุลหอมหวาน | บุนนากเอาใจ |
| เหมือนหนึ่งนวลแก้ม | ยิ้มแย้มปราศรัย |
| กี่เมื่อจะได้ | พบเรียมแลนา |
| ๕๖๑ ตระเคียนสูงส่ง | |
| ประดู่ปรูปรง | งอกง้อมค้อมมา |
| ดอกตกเกลื่อนกลาด | เดียรดาษนักหนา |
| โอกรรมเวรา | ของเราทั้งสอง |
| ๕๖๒ พระเก็บหมากซาง | |
| หมากดูกลูกปราง | อเนกก่ายกอง |
| ขวิดขวาดค้อมมา | เขลงคล้าหว้าพลอง |
| เคยเสวยด้วยน้อง | ในบรรณศาลา |
| ๕๖๓ ขนุนขนัน | |
| ลูกอินลูกจัน | อเนกเหลือตรา |
| ส้มแก้วส้มจุก | ลูกสุกนานา |
| เราเคยเก็บมา | สองเสวยสำราญ |
| ๕๖๔ พระเก็บลำไย | |
| เสวยพลางครวญไห้ | ชลเนตรคือธาร |
| กล้วยกล้ายย่อมเคย | เสวยเป็นโภชนาหาร |
| โอยอดสงสาร | เสวยด้วยเรียมรา |
| ๕๖๕ เสด็จเข้าป่ากว้าง | |
| ชมแรดชมช้าง | ม่ายเมียงเคียงมา |
| เสือสีห์หมีเม่น | โตเต้นไปมา |
| ดุจเรียมเที่ยวหา | ชลเนตรฟูมฟอง |
| ๕๖๖ พระชมราชสีห์ | |
| ละมั่งตัวพี | โตเต้นผันผยอง |
| ถึกทรายลำโอง | เสือโคร่งมุ่งมอง |
| ดุจดังท้าวน้อง | เข้าเฝ้าเรียมนา |
| ๕๖๗ ชมนกยูงทอง | |
| ลิงค่างโห่ร้อง | กึกก้องโกลา |
| วิ่งชิงลูกไม้ | เต้นไต่ไปมา |
| เหมือนเราสองรา | มาเคล้าคลึงกัน |
| ๕๖๘ เสด็จเถิงคงคา | |
| ชมพรรณฝูงปลา | ถี่ถ้วนนวลจันทร์ |
| ราหูเพียนทอง | ลอยล่องตามกัน |
| ชมแล้วรับขวัญ | พระอรฉาย |
| ๕๖๙ ชะวาดชะแวง | |
| มังกรตัวแดง | ไล่หมู่เหรา |
| ยี่สนฉลาม | ไล่ตามกันมา |
| โอยกรรมเวรา | ของเราชื่อไร |
| ๕๗๐ น้ำไหลคลายคลาย | |
| เพียนทองแถกว่าย | ไซ้กินเถ้าไคล |
| ชมพรรณฝูงปลา | ว่ายมาว่ายไป |
| ชลเนตรลามไหล | แล้วสรงสนาน |
| ๕๗๑ ห่อธารน้ำลึก | |
| เย็นคืออำมฤก | ชมพรรณบัวบาน |
| บัวเผื่อนบัวผัน | กลิ่นนั้นหอมหวาน |
| กี่เมื่อจะพาน | พบน้องของเรียม |
| ๕๗๒ ชมดอกบัวทอง | |
| ประดุจนมน้อง | ตัดเต่งใครจะเทียม |
| ย่อมเคยบีดเล่น | เคล้นยาใจเรียม |
| กลิ่นฟุ้งใครจะเทียม | เพราะไกลน้องรา |
| ๕๗๓ ชมสัตตบงกช | |
| อันงามใสสด | บัวขาวโสภา |
| ฝักรากปรากฏ | รสนั้นโอชา |
| พระจึ่งเก็บมา | เสวยต่างอาหาร |
| ๕๗๔ เสวยพลางพลางไห้ | |
| เขจรเลียบไป | ไต่ตามริมธาร |
| เห็นนางเงือกน้ำ | เถิงกรรมสิ้นปราณ |
| เพื่อเพราะนายพราน | ยิงให้วอดวาย |
| ๕๗๕ เอนดูเงือกน้ำ | |
| สำหรับเป็นกรรม | มาม้วยฉิบหาย |
| พระจึ่งเอายา | ทาทั่ววรกาย |
| เงือกน้ำอันตาย | เป็นขึ้นทันใจ ๚ะ |
โลมเงือก
| ๕๗๖ บัดนั้นนางเงือก | |
| กราบลงกลิ้งเกลือก | กับบาทภูวไนย |
| มีคุณครั้งนี้ | จักมีสิ่งใด |
| แทนคุณท้าวไท | ให้เป็นขึ้นมา |
| ๕๗๗ พระยิ้มแย้มหัว | |
| นุชบ่มีผัว | จงได้เมตตา |
| อื่นอื่นจักให้ | เรียมไม่ปรารถนา |
| แกล้งเขจรมา | หวังจะฝากไมตรี |
| ๕๗๘ นางเงือกก้มเกล้า | |
| สุดแต่พระเจ้า | จักโปรดปรานี |
| คุณบุญยิ่งนัก | จักรักพันปี |
| ขัดใจไยมี | ให้เคืองพระทัย |
| ๕๗๙ พระฟังนางว่า | |
| ยอกรอุ้มมา | กอดแก้วกลอยใจ |
| พิศวาสด้วยนาง | ที่กลางพงไพร |
| แสนสนิทพิสมัย | ชวนจำนรรจา |
| ๕๘๐ เจ้าเอ็นดูพี่ | |
| ทำคุณครั้งนี้ | ให้ลุปรารถนา |
| ช่วยพี่ให้พ้น | สาชลคงคา |
| ฟากฝั่งโพ้นมา | เรียมจักข้ามไป |
| ๕๘๑ นางเงือกจึ่งว่า | |
| พระผู้ผ่านฟ้า | จักข้ามไปไย |
| ยักษาทั้งหลาย | นันร้ายคือไฟ |
| พานพบภูวไนย | จักเป็นอาหาร |
| ๕๘๒ เพียงว่าอาชา | |
| เหาะข้ามเมืองมา | จับเอาบ่มินาน |
| ใส่กรงเหล็กไว้ | มอบให้ทหาร |
| โบยตียิ่งมาร | ปิ้มจะม้วยประลัย |
| ๕๘๓ สมเด็จภูมี | |
| ฟังข่าวพาชี | ชลเนตรคล่าวไหล |
| ม้าต้นของพี่ | มาแต่ภพไตร |
| พลัดจากพี่ไป | เป็นช้าหึงนาน |
| ๕๘๔ พึ่งรู้วันนี้ | |
| ข่าวม้าพาชี | เพราะยอดเยาวมาลย์ |
| เจ้าพาพี่ไป | ให้เถิงสถาน |
| แม้นม้วยสูญปราณ | ขอพบอาชา |
| ๕๘๕ นางเงือกทูลเล่า | |
| จักขัดพระเจ้า | ท้าวจักโกรธา |
| จึงแบกพระข้าม | ไปตามคงคา |
| บัดเดียวบ่ช้า | เถิงฝั่งสาคร |
| ๕๘๖ ส่งพระเถิงฝั่ง | |
| นางเงือกจึงสั่ง | สมเด็จภูธร |
| พระจากน้องไป | เมื่อไรจักจร |
| ให้สว่างอาวรณ์ | ดังเก่าเล่านา |
| ๕๘๗ พระจึ่งขานไป | |
| ลุแล้วเมื่อไร | จักกลับคืนมา |
| สั่งแล้วยูรยาตร | คลาดจากคงคา |
| ตามเงือกบอกมา | เข้าป่าพงพี |
| ๕๘๘ เขจรลินลาศ | |
| บัดนั้นพระบาท | ลุเถิงสระศรี |
| แลเห็นพุ่มไม้ | ร่มใช่พอดี |
| สมเด็จภูมี | เข้าอยู่อาศัย |
| ๕๘๙ เสียงมารยักษา | |
| เจรจาไปมา | บ่เห็นภูวไนย |
| เหนื่อยพักอยู่สบาย | ค่อยคลายพระทัย |
| จักทำฉันใด | จักพบพี่พาชี ๚ะ |
ยานี
| ๕๙๐ บัดนั้นจึ่งนางนาฏ | หน่อพระบาทเจ้าพารา |
| ล้ำเลิศยิ่งเทวา | ชื่อศุภลักษณ์อรเทวี |
| ๕๙๑ ตรัสสั่งแก่สาวใช้ | เราจักไปเล่นสระศรี |
| สรงสนานในนัที | พลางไปเล่นให้สำราญ |
| ๕๙๒ สั่งแล้วจึ่งนางนาฏ | ค่อยยูรยาตรขึ้นรถยาน |
| แสนสาวแลศฤงคาร | ห้อมล้อมเจ้าอยู่ไสว |
| ๕๙๓ ข้าสาวห้อมล้อมมา | เถิงคงคาตระบัดใจ |
| นางจึงเสด็จลงไป | สรงน้ำเล่นในสระศรี |
| ๕๙๔ ข้าสาวเคยลงตาม | นางโฉมงามในนัที |
| นางจึงชวนสาวศรี | ว่ายน้ำเล่นไล่ไปมา |
| ๕๙๕ นางจึงให้เข้าเร้น | บ่ให้เห็นในคงคา |
| ลางนางวิ่งขึ้นมา | เข้าเร้นอยู่ริมสระศรี |
| ๕๙๖ นางหนึ่งวิ่งขึ้นไป | เห็นท้าวไทโฉมเปรมปรีดิ์ |
| จึ่งถามว่าภูมี | เสด็จมาอยู่ที่นี่ไย |
| ๕๙๗ พระห้ามว่าอย่าเกรง | กรรมข้าเองนะอรไท |
| มาตามอาชาไนย | ปะอรไทได้เมตตา |
| ๕๙๘ นางจึ่งทูลไปเล่า | พระองค์เจ้าอย่าเจรจา |
| ที่นี่เหล่ายักษา | แม้นรู้แล้วจะเป็นผี |
| ๕๙๙ พระจึ่งยิ้มแย้มหัว | เรียมจักกลัวมันไยมี |
| กุมกรอรเทวี | จูบกอดนางบ่ปราศรัย |
| ๖๐๐ พระจึ่งชวนพิศวาส | จงนุชนาฏอย่าตัดใจ |
| สองเจ้าจึงพิสมัย | ร่วมรักกันทั้งสองรา |
| ๖๐๑ พระจึ่งถามนางนาฏ | มนุษย์ชาติฤๅยักษา |
| จริงฤๅท้าวจิตรา | มีธิดางามมีศรี |
| ๖๐๒ ตัวข้านี้พระบาท | มนุษย์ชาติชื่อศรีวรดี |
| ศุภลักษณ์นางเทวี | เป็นบุตรีท้าวยักษา |
| ๖๐๓ พระจึ่งสั่งนางเล่า | จงนุชเจ้าได้เมตตา |
| เมื่อค่ำจักไปหา | คอยเรียมราเรียมจักไป |
| ๖๐๔ นางกราบกับบาทา | แม้นรักข้าอัธยาศัย |
| แม้นท้าวจักเข้าไป | ค่อยประคิ่นดูจงดี |
| ๖๐๕ น้องรักจักขอลา | ครั้นว่าช้ากลัวยักษี |
| นางคลาดจากภูมี | จึ่งคืนมาหาเพื่อนกัน |
| ๖๐๖ บัดนั้นพระภูเบศ | ทอดพระเนตรแลไปพลัน |
| เห็นโฉมอรแจ่มจันทร์ | นางศุภลักษณ์อรฉายา |
| ๖๐๗ ทรงโฉมงามดีดัก | เป็นหน่อยักษ์ท้าวจิตรา |
| เมื่อค่ำจักไปหา | แม้นประลัยไม่ถอยหนี |
| ๖๐๘ เมื่อนั้นจึ่งนางแก้ว | สรงสนานแล้วชวนสาวศรี |
| คืนเข้าพระบูรี | กรุงชนบทพระนคร |
| ๖๐๙ ครั้นเข้าเถิงวังนาง | ค่อยเยื้องย่างบทจร |
| ขึ้นวังพระบังอร | มณเฑียรมาศอันสุกใส |
| ๖๑๐ ครั้นค่ำลงรอนรอน | ทิพากรจักคลาไคล |
| พระองค์ทรงขรรค์ไชย | เข้าสู่วังอรฉายา |
| ๖๑๑ บัดนั้นจึงพระบาท | ค่อยยูรยาตรตามมรคา |
| เสด็จเถิงวังฉายา | เข้าบ่ได้ดังใจหมาย |
| ๖๑๒ ไพชยนต์ปิดตรึงตรา | มารรักษาเฝ้าเรียงราย |
| เดชะพระฦๅสาย | ท้าวจึ่งอ่านพระคาถา |
| ๖๑๓ ไพชยนต์ก็เคลื่อนคลาย | มารทั้งหลายหลับนักหนา |
| พระเจ้าเสด็จลินลา | ขึ้นไปบนปราสาทไชย |
| ๖๑๔ ยืนอยู่นอกชาลา | แกล้งแฝงฝามองเข้าไป |
| ค่อยดูอัธยาศัย | นางสาวใช้ในเรือนหลวง |
| ๖๑๕ แสนสาวพระกำนัล | หลับทั่วกันสิ้นทั้งปวง |
| เหงาง่วงทั้งเรือนหลวง | ไม่มีใครจำนรรจา |
| ๖๑๖ ท้าวเรียกศรีวรดี | เอ็นดูพี่รับด้วยรา |
| นัดแนะให้พี่มา | อนิจจาเจ้าไปไหน |
| ๖๑๗ ฤๅหนึ่งเจ้าลวงล่อ | กระมังหนอแล้วหายไป |
| น่าน้อยพระหฤทัย | ลวงเล่นได้ให้เรียมมา |
| ๖๑๘ พระยืนตรงไพชยนต์ | พระจุมพลค่อยเคาะฝา |
| หลับไปฤๅไรนา | ได้สัญญาแล้วไปไหน |
| ๖๑๙ บัดนั้นศรีวรดี | ฟังภูมีเรียกเข้าไป |
| ฟื้นตื่นขึ้นบัดใจ | เจ้ายูรยาตรนาดออกมา |
| ๖๒๐ นางจึ่งเผยไพชยนต์ | เจ้าจุมพลก็หรรษา |
| อยู่ไยแต่นอกฝา | เชิญพระเจ้าเข้ามาใน |
| ๖๒๑ น้องคิดว่ามิมา | น้องคอยหาจนหลับไป |
| ขอเชิญดำเนินใน | ที่ห้องน้องสักหน่อยรา |
| ๖๒๒ พระฟังคำนุชนาฏ | ท้าวยูรยาตรเดินเข้ามา |
| เถิงห้องอรฉายา | สวมกอดแก้วแล้วรับขวัญ |
| ๖๒๓ พระเจ้าจงพิศวาส | ด้วยนุชนาฏค่อยชมกัน |
| จงเจ้าเล่าพี่พลัน | พระโฉมตรูอยู่ห้องไหน |
| ๖๒๔ นางจึงทูลฉลองสาร | ปิ่นจักรพาฬจะทำไม |
| กินแหนงน้องแคลงใจ | จงตรัสไปให้รู้รา |
| ๖๒๕ พระเจ้าอย่าลวนลาม | เกลือกเนื้อความจะฦๅชา |
| ข้าบาทบริจา | จักพลอยม้วยด้วยพันปี |
| ๖๒๖ พระเจ้ายิ้มแย้มหัว | นุชเจ้าอย่ากลัวมารยักษี |
| แม้ม้วยด้วยเทวี | แต่ตัวพี่ไม่เถิงนาง |
| ๖๒๗ แม้นว่ามิแพร่งพราย | ใช่ว่าชายเจ้าอย่าพราง |
| เจ้าพี่ชี้ห้องนาง | จักลาเจ้าเข้าไปหา |
| ๖๒๘ นางจึ่งก้มกราบไหว้ | ชี้บอกไปแก่ราชา |
| ห้องนี้นะพี่อา | พระอรนุชเจ้าบรรทม |
| ๖๒๙ ท้าวจะเข้าไปหา | อย่าหยาบช้ากลัวพระสนม |
| ยื้อชักผลักเชยชม | นางน้องร้องจะเสียความ |
| ๖๓๐ พระจึงขานอรไท | สิ่งนั้นไซร้อย่าเกรงขาม |
| ตัวพี่ไม่หยาบหยาม | นางโฉมงามอย่ากินใจ |
| ๖๓๑ ร่ำแล้วพระลินลา | จากฉายาเสด็จเข้าไป |
| เถิงที่บรรทมใน | พระนั่งแนบอรฉายา |
| ๖๓๒ ค่อยถดองค์เข้าชิด | พิสมัยไม่วางตา |
| ค่อยเปลื้องพระภูษา | อันปกนมนางมารศรี |
| ๖๓๓ อรโฉมงามบริสุทธิ์ | ยิ่งมนุษย์กระษัตรีย์ |
| เสาวภาคยเมาลี | ใสจะแจ่มคือเดือนฉาย |
| ๖๓๔ เกษาเจ้าดำคลับ | แสงระยับคือพรายพราย |
| พระเนตรคือตาทราย | ดำระยับคือพลอยนิล |
| ๖๓๕ คิ้วค้อมสุดหางตา | คือรามาเจ้าก่งศิลป์ |
| สองแก้มคือลูกอิน | เรียมจูบซ้ายย้ายจูบขวา |
| ๖๓๖ ถันนังเจ้าทั้งสอง | คือบัวทองงามโสภา |
| บีบซ้ายย้ายบีบขวา | อนิจจาไม่รู้ตัว |
| ๖๓๗ กูจักลอบชมเชย | มิชอบเลยตกว่ากลัว |
| ปลุกขึ้นให้รู้ตัว | ให้รู้ว่าพี่มาหา |
| ๖๓๘ คิดแล้วพระก็ปลุก | นางนงนุชเจ้าพี่อา |
| ลุกขึ้นพี่มาหา | อนิจจามาหลับใหล ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๖๓๙ บัดนั้นนางนาฏ | |
| ตื่นขึ้นจากอาสน์ | ผาดเห็นภูวไนย |
| เหลือบเล็งเพ่งพิศ | ยิ่งติดหัวใจ |
| เสด็จมาแต่ไหน | หลากใจนักหนา |
| ๖๔๐ วรโฉมที่สุด | |
| จะว่ามนุษย์ | ฤๅไท้เทวา |
| ฤๅว่าคนธรรพ์ | สุบรรณครุฑา |
| แกล้งแปลงเพศมา | ชมข้าฤๅไฉน |
| ๖๔๑ ยิ่งคิดพิศวง | |
| ระทวยงวยหลง | ด้วยโฉมท้าวไท |
| เสด็จอยู่แว่นแคว้น | ด้าวแดนเมืองใด |
| คิดในพระทัย | ใคร่จำนรรจา |
| ๖๔๒ นางจึ่งถามไป | |
| หน่อท้าวองค์ใด | อุกอาจนักหนา |
| ตรัสซึ่งพระนาม | แต่ตามสัจจา |
| เพื่อใดจึ่งมา | ในมณเฑียรสถาน |
| ๖๔๓ พระฟังเสาวนีย์ | |
| ไพรเพราะมีศรี | ตรัสมีโองการ |
| เรียมฤๅหนุ่มเหน้า | หน่อเจ้าจักรพาฬ |
| พรหมทัตภูบาล | ผ่านพระบูรี |
| ๖๔๔ เรียมชื่อโสวัต | |
| หน่อนามกระษัตริย์ | ล้ำเลิศธาตรี |
| ระบือฦๅเลื่อง | ทั่วเมืองบูรี |
| ว่าหน่อจักรี | สมเด็จจิตรา |
| ๖๔๕ ชื่อเจ้าศุภลักษณ์ | |
| ปรากฏยศศักดิ์ | ยวดยิ่งเทวา |
| หวังจะฝากไมตรี | พี่จึงเสด็จมา |
| สืบพระวงศา | เดียวด้วยเทวี |
| ๖๔๖ นางสนองคำไป | |
| หุยน่าอายใจ | เจรจาพาที |
| จะมาปนปอง | ครอบครองยักษี |
| จารีตบ่มี | ตรัสนี้เพื่อใด |
| ๖๔๗ พระอย่ามุ่งหมาย | |
| เจรจาแยบคาย | น่าอายพระทัย |
| พลมารเขารู้ | เอ็นดูจอมไตร |
| ชีพจักประลัย | ขอเชิญยาตรา |
| ๖๔๘ พระยิ้มแย้มหัว | |
| เรียมฤๅจักกลัว | พลมารยักษา |
| โกฏิแสนแม้นรู้ | จักกรูกันมา |
| นุชเจ้าอย่าสงกา | ว่าจักเป็นไร |
| ๖๔๙ จงเจ้าเมตตา | |
| เอ็นดูพี่รา | อย่าตัดอาลัย |
| เรียมรักนงนุช | สิ้นสุดหฤทัย |
| พี่จากภพไตร | นุชเจ้าได้เอ็นดู |
| ๖๕๐ นางฉลองภูวไนย | |
| หากจักใคร่ได้ | ไม่คิดอดสู |
| ใครรู้จักใคร | จักให้เอ็นดู |
| พระอย่าจู่ลู่ | อุกอาจนักนา |
| ๖๕๑ ใครสั่งใครเสีย | |
| ใครเป็นชู้เมีย | นัดแนะให้มา |
| ข้าสาวเข้าเฝ้า | ฤๅเราสัญญา |
| เซซังเข้ามา | หุยน่าอายใจ |
| ๖๕๒ พระจึ่งตรัสเล่า | |
| เรียมไม่ว่าเจ้า | นัดแนะออกไป |
| รู้ข่าวท้าวน้อง | เรียมต้องติดใจ |
| กุศลจึ่งให้ | พานพบสบกัน |
| ๖๕๓ ลิ้นลมชาวใน | |
| ซับชาบพระทัย | เรียมแล้วทุกอัน |
| สิ่งหนึ่งสิ่งใด | นุชเจ้าได้ผ่อนผัน |
| ว่ากล่าวทั้งนั้น | แต่หฤทัย |
| ๖๕๔ นางสนองคำท้าว | |
| แกล้งกล่าวโน้มน้าว | หน้ามลตายใจ |
| ลิ้นลมคมนัก | จักล่อลวงใคร |
| ไว้ใจไม่ได้ | เกลือกไม่ต้องการ |
| ๖๕๕ อย่ามาเซ้าซี้ | |
| พิไรพิรี้ | ที่นี้รำคาญ |
| เชิญพระเสด็จจาก | มณเฑียรสถาน |
| ลดเลี้ยวเกี้ยวพาน | น้องก็ไม่ขอฟัง |
| ๖๕๖ พระขานน้องรัก | |
| บุญน้อยถอยศักดิ์ | เจ้าจักชิงชัง |
| รู้แล้วว่าคม | ลิ้นลมชาววัง |
| อุกอาจพลาดพลั้ง | ภายหลังจะรำคาญ |
| ๖๕๗ นุชเจ้าได้เอ็นดู | |
| จักจรไม่อยู่ | จากมณเฑียรสถาน |
| แปรพระพักตร์มา | ก่อนราเยาวมาลย์ |
| เรียมจักแถลงสาร | นุชเจ้าแล้วจะขอลา |
| ๖๕๘ นางสนองภูมี | |
| แยบคายชายดี | หวังจะใคร่เจรจา |
| น้องนี้โฉดเขลา | โง่เง่านักนา |
| บ่เชื่อบัญชา | สักกึ่งเกศี |
| ๖๕๙ พระอย่ามุ่งเมิล | |
| ว่าจักฉุกเฉิน | พลาดพลั้งไม่มี |
| กี่เมื่อจะได้ | ว่าไยเสียที |
| หึยน่าบัดศรี | อายต่างจุมพล |
| ๖๖๐ พระขานนุชนาฏ | |
| เรียมไม่เฉลียวฉลาด | คนรู้เล่ห์กล |
| หยาบหยามวามวู่ | จู่ลู่เถิงบน |
| พบแล้วจรดล | ใครจักว่าดี |
| ๖๖๑ แม้นมิสมคิด | |
| ไม่กลัวความผิด | สักกึ่งเกศี |
| พบแล้วเปล่าดาย | ใช่ชายชาตรี |
| พระนุชเจ้ากับพี่ | วันนี้แลนา |
| ๖๖๒ นางจึงทูลตอบ | |
| ตรัสนี้บ่ชอบ | อย่าถวิลจินดา |
| ข้าเจ้าทราบสิ้น | เล่ห์ลิ้นเจรจา |
| ปรานีนักหนา | หุยน่าเปล่าดาย |
| ๖๖๓ หมายมั่นปั้นมือ | |
| ยังจะจริงจังฤๅ | หนาแน่ะใคร่อาย |
| กี่วันจักได้ | ดั่งใจท้าวหมาย |
| ว่าน่าใคร่อาย | ต่างพระทรงธรรม์ |
| ๖๖๔ พระตอบเสาวนีย์ | |
| ลิ้นลมพอดี | เจ้ามาเยาะหยัน |
| สบพบพานแก้ว | บุญแล้วทุกอัน |
| มิได้เจ้าพลัน | นุชเจ้าอย่าสงกา |
| ๖๖๕ นุชเจ้าคิดสิ่งใด | |
| ความเพียรเป็นใหญ่ | ได้ดังจินดา |
| คือหนึ่งดังไม้ | ลนไฟหลายครา |
| โน้มน้าวเข้ามา | น่าจะมิเป็นไร |
| ๖๖๖ นางจึ่งฉลองเล่า | |
| ยักยื้อยักเหยา | น่าน้อยหฤทัย |
| ถ้าใคร่ได้น้อง | ครอบครองภพไตร |
| เชิญพระคืนไป | ยังพระบูรี |
| ๖๖๗ ขันหมากรากพลู | |
| ตบแต่งมาสู่ | น้องน้อยจงดี |
| ถ้าพระบิดร | อวยพรพันปี |
| เห็นพระภูมี | จักได้เสนหา |
| ๖๖๘ พระจึ่งแถลงไข | |
| ยากง่ายเป็นไฉน | จักตบแต่งมา |
| เรียมอยู่แว่นแคว้น | ด้าวแดนพารา |
| เกลือกพระบิดา | มิโปรดปรานี |
| ๖๖๙ ท้าวไม่รู้จัก | |
| ว่ามียศศักดิ์ | ว่าชั่วกับดี |
| เกลือกมิเมตตา | แต่งมาเสียที |
| อายแก่มนตรี | จตุรงคโยธา |
| ๖๗๐ นางทูลสารไข | |
| ยังมิทันได้ | มาเถิงบิดา |
| กลัวว่าพันปี | จักมิเมตตา |
| พระองค์แต่งมา | บ้างแล้วกี่ที |
| ๖๗๑ ทำเป็นเสปากเปล่า | |
| แม้นซื่อต่อเรา | ให้บิดาภูมี |
| ถ้าบิดาขัด | ตัดพระไมตรี |
| จงเป็นท่วงที | เมื่อไรบ้างรา |
| ๖๗๒ พระสนองนุชเล่า | |
| จู่ลู่สู่เจ้า | มิชอบนักนา |
| เห็นจักฟุ้งเฟื่อง | ทั้งเมืองพารา |
| ทราบเถิงบิดา | พระอรมารศรี |
| ๖๗๓ ท้าวรู้ระคาย | |
| ว่าพี่ปองร้าย | สมแก้วกระษัตรีย์ |
| จักให้ระวัง | ทั่วทั้งบูรี |
| กี่เมื่อตัวพี่ | จักพบบุญเรือง |
| ๖๗๔ นางสนองภูวไนย | |
| หากบิดพริ้วไป | แก้ไขเนืองเนือง |
| ทำเนียมขอสู่ | ย่อมรู้ทั้งเมือง |
| มิให้ฦๅเลื่อง | เพื่อเพราะสิ่งใด |
| ๖๗๕ เมื่อมิสู่ถาม | |
| พระผู้โฉมงาม | จักคิดเป็นไฉน |
| จึ่งจักได้น้อง | ครอบครองภพไตร |
| เอื้อนโองการไป | ให้แจ้งคดี |
| ๖๗๖ พระสนองคำนาง | |
| เรียมได้ไม่พราง | องค์อรเทวี |
| ถ้าพระนุชอวย | ยอมด้วยไมตรี |
| จักพาเจ้าหนี | ไปยังภพไตร |
| ๖๗๗ จึ่งจักแต่งมา | |
| นบนอบบิดา | ขอโทษโพยภัย |
| ตามแต่จะโปรด | สู่โทษท้าวไท |
| ท้าวน้องจงได้ | ร่วมรักสมสมร |
| ๖๗๘ นางจึงทูลตอบ | |
| ตรัสนี้แต่ชอบ | พระทัยภูธร |
| ห้าวหาญรานนัก | มิมาง้องอน |
| จักฟังยั้งก่อน | นะพระพันปี |
| ๖๗๙ ไม่ให้สู่ถาม | |
| จู่ลู่วู่วาม | หวังจะพาน้องหนี |
| กี่เมื่อจะอวย | ยอมด้วยพันปี |
| ยิ่งยวดกว่านี้ | ยังไม่ติดตาม |
| ๖๘๐ พระขานหมุ่มเหน้า | |
| ผู้แก่ผู้เฒ่า | จักมาสู่ถาม |
| เห็นไม่ผู้ดี | จักมีเนื้อความ |
| หย่าร้างกลางสนาม | เกลือกอายแก่คน |
| ๖๘๑ แม้นสองแต่สอง | |
| เกลียวกลมสมพอง | รักกันกลางหน |
| ซื่อสัตย์ตัดมิ่ง | ยวดยิ่งฝูงคน |
| รักกันกลางหน | ตราบเท้าวันตาย |
| ๖๘๒ นางฟังภูเบศ | |
| ชำเลืองพระเนตร | ยิ้มแย้มภิปราย |
| เถิงจักเป็นผล | ไม่พ้นความอาย |
| อดสูดูร้าย | ปากคนจะไยไพ |
| ๖๘๓ เสียยศเสียศักดิ์ | |
| อดสูอายนัก | จักตามชายไป |
| เทพามนุษย์ | ขุนครุฑจะไยไพ |
| เหมือนทำกรรมให้ | แก่พระราชา |
| ๖๘๔ พระตอบมารศรี | |
| นุชคิดดั่งนี้ | เหมือนไม่เมตตา |
| บุญเจ้ากับพี่ | มีแต่ก่อนมา |
| ถ้วนทุกภาษา | นุชเจ้าอย่าอาลัย |
| ๖๘๕ มีแต่บูราณ | |
| นิทมนิทาน | ย่อมทรามหฤทัย |
| ครั้นได้ร่วมรัก | ฉกลักกันไป |
| ใครจักลือได้ | ความสิ่งนี้นา |
| ๖๘๖ นางสนองโองการ | |
| ถ้าทำรำคาญ | ทราบเถิงบิดา |
| จักทรงพระโกรธ | ติโทษนักหนา |
| จักเป็นโกลา | ทั่วทั้งภพไตร |
| ๖๘๗ จักชุมพลมาร | |
| อาจอุกรุกราน | เข้ามาเวียงไชย |
| ถ้าท้าวได้น้อง | จักต้องโพยภัย |
| ชีพจักประลัย | เพราะพระอาญา |
| ๖๘๘ พระยิ้มแย้มหัว | |
| อรนุชเจ้าอย่ากลัว | สมเด็จบิดา |
| โกฏิแสนแม้นไป | บ่ได้เจ้ามา |
| นุชเจ้าอย่าสงกา | ว่าจักเป็นไร |
| ๖๘๙ อยู่ในนี้แล้ว | |
| ปรางจะวางแก้ว | ให้แก่ท้าวไท |
| สู้ตายจะตายด้วย | กว่าจะม้วยประลัย |
| กี่เมื่อจะได้ | นุชแก่ขุนมาร |
| ๖๙๐ นางสนองภูมี | |
| พระตรัสดังนี้ | เห็นมิเป็นการ |
| เกิดศึกวุ่นวาย | เกลือกจักรำคาญ |
| สองท้าวห้าวหาญ | ฤทธิ์เสมอกันนา |
| ๖๙๑ พระตอบโฉมยง | |
| กิจการณรงค์ | สุดแต่บุญญา |
| เรียมไม่ห้าวหาญ | ปองผลาญบิดา |
| จงอวยด้วยข้า | นุชเจ้าอย่าเกียดกัน |
| ๖๙๒ ปลอบพลางถดเข้า | |
| ยอกรกอดเจ้า | แนบทรวงทรงธรรม์ |
| จูบแก้มบีบนม | ชมอรแจ่มจันทร์ |
| รับมิ่งสิ่งขวัญ | พระเยาวมารศรี |
| ๖๙๓ ปลอบพลางโลมพลาง | |
| จูบทั่วสารพางค์ | เคล้าคลึงเทวี |
| พระหัตถ์ตรัสเคล้น | เล่นนมมารศรี |
| นุชเจ้าเอ็นดูพี่ | บัดนี้เถิดรา |
| ๖๙๔ พระนุชอรไท | |
| ต่อผลักต่อไส | ขึ้งโกรธโกรธา |
| จักทำลามลวน | มิควรนักนา |
| พระจงวางข้า | อย่าทำลวนลาม |
| ๖๙๕ จักมาลักลอบ | |
| พระคิดเห็นชอบ | ฤๅหนาโฉมงาม |
| ไม่รู้ว่าไฟ | จักไหม้วู่วาม |
| อุกอาจหยาบหยาม | แก่น้องมิกลัว |
| ๖๙๖ พระสนองบังอร | |
| ลิ้นลมหลอกหลอน | ล่อลวงพ้นตัว |
| เจ้าเขียนเสือไว้ | หวังจะให้วัวกลัว |
| น่าแนะใคร่หัว | ด้วยอรโฉมฉาย |
| ๖๙๗ เจ้าว่าจะร้อง | |
| แม้เรียมจักต้อง | กว่าจะม้วยวอดวาย |
| อยู่หลังคือใคร | จักได้ความอาย |
| เรียมคิดมุ่งหมาย | จักปิดควันไฟ |
| ๖๙๘ จักให้ร้ายหมาย | |
| เอิกเกริกวุ่นวาย | ตามแต่พระทัย |
| ใช่เรียมจะละ | พระอรทรามวัย |
| อัธยาอาศัย | นุชเจ้าได้เมตตา |
| ๖๙๙ นางฟังท้าวกล่าว | |
| เล้าโลมโน้มน้าว | รำพึงไปมา |
| น้องจักแข็งขัด | ท้าวจักโกรธา |
| จักกล่าววาจา | จงเป็นไมตรี |
| ๗๐๐ แม้นจักใคร่ได้ | |
| ล้ำเลิศแดนไตร | ดุจหนึ่งพันปี |
| คิดแล้วเบี่ยงบ่าย | แยบคายกระสัตรี |
| ไม่ให้ภูมี | รู้กลสายสมร |
| ๗๐๑ เถิงรักเท่ารัก | |
| มารยาตระหนัก | จำให้วิงวอน |
| พระรู้กลนาง | บ่วางบังอร |
| อุ้มพระสายสมร | วางให้บรรทม ๚ะ |
ฉบัง โลมกัน
| ๗๐๒ บัดนั้นสมเด็จพระภูมี | เล้าโลมมารศรี |
| พระน้องอย่าได้อาลัย | |
| ๗๐๓ ได้เถิงเพียงนี้อรไท | เจ้าขัดแข็งไว้ |
| ควรฤๅเจ้าไม่อดสู | |
| ๗๐๔ หนักเบาน้องเจ้าคิดดู | เคล้าคลึงกันอยู่ |
| เถิงเพียงนี้แล้วคิดไฉน | |
| ๗๐๕ นางได้ฟังคำภูวไนย | ดาลเดือดคือไฟ |
| พระนุชจะใคร่เสนหา | |
| ๗๐๖ รำจวนป่วนปั่นนักนา | อ่อนโอนไปมา |
| มารยามิให้แพร่งพราย | |
| ๗๐๗ พระเจ้าคลึงเคล้าโฉมฉาย | จูบทั่ววรกาย |
| กระหวดก็รัดตรึงตรา | |
| ๗๐๘ พระกรเกี้ยวเลี้ยวกันไปมา | รัดรึงตรึงตา |
| เชื้อชิดสนิทพระหฤทัย | |
| ๗๐๙ คิดถวิลเดือดดิ้นยลใน | กามกวนยวนใจ |
| พระทัยทั้งสองเสนหา | |
| ๗๑๐ ฝากฝังไมตรีกันสองรา | พระทรวงพี่ยา |
| แอบแนบกับทรวงมารศรี | |
| ๗๑๑ ลุแล้วดังคิดสองศรี | สองกระษัตริย์ยินดี |
| ถ้อยทีถ้อยกล่าวปราศรัย | |
| ๗๑๒ นางรู้รสรักภูวไนย | รังเกียจเคียดใจ |
| ละลมละลายก็หายสูญ | |
| ๗๑๓ นางถดเข้าชิดก็พิดทูล | เสนหาเพิ่มพูน |
| เสวยกันแสงโสกา | |
| ๗๑๔ น้องรักจักขอสมา | ได้กล่าววาจา |
| ตัดพ้อแต่หลังอันมี | |
| ๗๑๕ ทำเนียมจริตกระสัตรี | แรกรู้คดี |
| จำกล่าวฉะนี้เดียดฉันท์ | |
| ๗๑๖ พระองค์จงโปรดเมียขวัญ | อย่าถือโทษทัณฑ์ |
| แก่ข้าผู้เป็นบริจา | |
| ๗๑๗ โสวัตจึ่งตรัสฟังฉายา | มีโองการมา |
| น้องท้าวผู้เป็นมเหสี | |
| ๗๑๘ หนักเบาเจ้าเล่าคดี | จริตกระสัตรี |
| เรียมนี้ไม่ถือแก่โฉมฉาย | |
| ๗๑๙ ทำเนียมกระสัตรีทั้งหลาย | จำกล่าวแยบคาย |
| ฉันนี้แต่บูราณมา | |
| ๗๒๐ นางได้ฟังคำราชา | ชื่นชมหรรษา |
| ก็ทูลปิ่นเกล้าสากล[๙] | |
| ๗๒๑ พระองค์จงได้โปรดผม | ข้าบาทบังคม |
| จะพึ่งพระโพธิสมภาร | |
| ๗๒๒ น้องรักขอถวายศฤงคาร | แก่ปิ่นจักรพาฬ |
| สิ่งใดอย่าได้อุเบกษา | |
| ๗๒๓ พระฟังบังอรฉายา | มีพระบัญชา |
| ตรัสแก่พระนางโฉมฉาย | |
| ๗๒๔ สิ่งไรเรียมไม่ให้อาย | แม้ม้วยฉิบหาย |
| บ่ได้จะแวะวางหนี | |
| ๗๒๕ ตรัสแล้วชมแก้วกระษัตรีย์ | ผูกพันไมตรี |
| ก็ตามคดีทั้งหลาย ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๗๒๖ สองกระษัตริย์เจรจา | |
| แต่พลบค่ำมา | เท่าเถิงไก่ขัน |
| บ่ได้บรรทม | ภิรมย์ชมกัน |
| ไก่แก้วเร่งขัน | ซั้นซั้นเสียงใส |
| ๗๒๗ เสด็จเหนือแท่นทอง | |
| รุ่งขึ้นรองรอง | สององค์หลับใหล |
| นางตื้นฟื้นองค์ | ทรวงทรงภูวไนย |
| พระกรท้าวไท | กอดแนบบ่คลาย |
| ๗๒๘ จึ่งอรเทวี | |
| ยอกรภูมี | จากอกโฉมฉาย |
| พระตื่นขึ้นได้ | รัดไว้ไม่คลาย |
| ตรัสถามโฉมฉาย | เจ้าจะไปไหน |
| ๗๒๙ เห็นเรียมหลับแล้ว | |
| เจ้าจักคลาดแคล้ว | จากทรวงเรียมไป |
| พระนุชเจ้าจำนง | ประสงค์สิ่งไร |
| เจ้าจักจรไป | จากทรวงเรียมนา |
| ๗๓๐ นางจึ่งก้มเกล้า | |
| ข้าพระพุทธิเจ้า | ขอรับอาญา |
| จะปลุกอยู่หัว | เกรงกลัวนักนา |
| เพราะพระพี่ยา | พึ่งเสด็จบรรทม |
| ๗๓๑ น้องจักขอลา | |
| พระผู้รุ่งฟ้า | เหมือนได้โปรดผม |
| น้องจักยูรยาตร | เกยมาศเกรียงกรม |
| แสนสาวพระสนม | เคยเฝ้าอัตรา |
| ๗๓๒ พระฟังเสาวนีย์ | |
| ยิ้มแย้มมีศรี | ตรัสแก่ฉายา |
| จึ่งเชิญยูรยาตร | เกยมาศรจนา |
| เหมือนแต่ก่อนมา | อยู่ตามทำเนียม |
| ๗๓๓ พระนุชจักไป | |
| เรียมตรอมพระทัย | อกร้อนใครจะเทียม |
| อย่าได้อยู่ช้า | เหมือนเอ็นดูเรียม |
| ทรวงร้อนใครจะเทียม | ดั่งเพลิงเผาผลาญ |
| ๗๓๔ นางจึ่งก้มเกล้า | |
| ข้าพระพุทธิเจ้า | ไม่ไปอยู่นาน |
| ทูลแล้วบังคม | เชยชมภูบาล |
| ลินลาจากสถาน | ตระบัดคลาไคล |
| ๗๓๕ ศุภลักษณ์นางนาฏ | |
| เสด็จเหนือเกยมาศ | ชำเลืองเนตรไป |
| มีพระเสาวนีย์ | ไมตรีปราศรัย |
| แสนสาวชาวใน | ถ้วนถี่ทุกประการ |
| ๗๓๖ ตรัสพลางยิ้มแย้ม | |
| พระพักตร์จะแจ่ม | คือดังบัวบาน |
| นางเถ้านางแก่ | ชาวแม่กราบกราน |
| พิศโฉมนงคราญ | กราบทูลฉลอง |
| ๗๓๗ ทุกวันแก้มเจ้า | |
| จะแจ่มบ่เศร้า | คือดั่งมะปรางทอง |
| วันนี้เหตุไร | ดังข้านึกปอง |
| สองแก้มเศร้าหมอง | ข้าเจ้าลานทรวง |
| ๗๓๘ ทุกวันนมเจ้า | |
| ทั้งสองเต่งเต้า | คือดังบัวหลวง |
| วันนี้นมสะน้อย | คล้อยจากพระทรวง |
| ใครมาล่อลวง | ร่วมรักเสนหา |
| ๗๓๙ หอมผิดกลิ่นเจ้า | |
| ปรากฏรสเร้า | ติดองค์ฉายา |
| ฦๅท้าวตรีเนตร | แปรเพศลงมา |
| ร่วมรู้เสนหา | ฉายาฤๅไหน |
| ๗๔๐ ศุภลักษณ์ได้ฟัง | |
| คิดในใจหลัง | บ่ได้ปราศรัย |
| เสาวนีย์ตรัสถาม | ถ้อยความอื่นไป |
| แล้วนางอรไท | กล่าวเกลี้ยงกลฝัน |
| ๗๔๑ วันนี้เห็นหลากตัวกู | |
| ฝันว่าพบงู | ในกลางหิมวันต์ |
| เติบเท่าลำเสา | รัดเราในฝัน |
| ระรัวตัวสั่น | ฝันหลากนักนา |
| ๗๔๒ ครั้นแล้วเราฝัน | |
| เขจรผายผัน | เล่นน้ำคงคา |
| จระเข้ตัวใหญ่ | ว่ายไล่เรามา |
| พานพบขบข้า | ปิ้มจะม้วยบรรลัย |
| ๗๔๓ นางศรีวรดี | |
| รู้กลเทวี | ทำนายทายถวาย |
| จักตรัสได้คู่ | ร่วมรู้พิสมัย |
| ล้ำเลิศแดนไตร | ครองกรุงยักษา |
| ๗๔๔ ขอให้แต่งเครื่อง | |
| รจนารุ่งเรือง | ถวายแก่เทวา |
| ประดับจงดี | วันละสามเวลา |
| หวังจักบูชา | พระเคราะห์นิฤๅมล |
| ๗๔๕ พระเคราะห์เจ้าร้าย | |
| ตรัสอย่าผันผาย | ขึ้นเฝ้ายุบล |
| รักษาองค์ใว้ | แต่ในไพรชน |
| สามเดือนจึ่งพ้น | พระเคราะห์ฉายา |
| ๗๔๖ ศุภลักษณ์เทวี | |
| ทราบว่าศรีวรดี | รู้กลฉายา |
| ท่านทูลนี้ชอบ | ขอบใจนักนา |
| เร่งแต่งเครื่องมา | ถวายเทพในสวรรค์ |
| ๗๔๗ ศรีวรดีก้มเกล้า | |
| กราบลานุชเหน้า | สั่งวิเสทพลัน |
| เกิดเหตุคืนนี้ | นางเทวีฝัน |
| แต่งเครื่องจงพลัน | จักถวายเทวา |
| ๗๔๘ วิเสทตบแต่ง | |
| บรรณาการแกล้ง | เครื่องต้นรจนา |
| เสร็จแล้วรุ่งเรือง | ยกเครื่องเข้ามา |
| ทูนเหนือเกศา | ถวายอรทรามวัย |
| ๗๔๙ ศุภลักษณ์บุญเรือง | |
| เข้ารับเอาเครื่อง | ย่างเยื้องเข้าไป |
| ถวายแก่พระเจ้า | ปิ่นเกล้าภพไตร |
| เชื้อเชิญท้าวไท | เสวยโภชนาหาร |
| ๗๕๐ พระศรีโสวัต | |
| มีโองการตรัส | แก่ยอดเยาวมาลย์ |
| เชิญเสวยด้วยพี่ | บัดนี้อย่านาน |
| สองเสวยอาหาร | ยิ้มแย้มไปมา |
| ๗๕๑ เนื้อความทั้งนี้ | |
| แต่ศรีวรดี | รู้กับฉายา |
| จึงเอาสาคร | บวรรจนา |
| ใส่น้ำเข้ามา | ให้ท้าวโสรจสรง |
| ๗๕๒ ตักใส่ในห้อง | |
| แทบใกล้เตียงทอง | ครั้นแล้วเสด็จสรง |
| นางถวายเครื่องต้น | รสคนธ์ให้ทรง |
| ปรนนิบัติพระองค์ | เป็นนิตย์ทุกวัน |
| ๗๕๓ สองกระษัตริย์ค่อยอยู่ | |
| ภิรมย์ชมคู่ | ร่วมรู้สงสาร |
| ได้เจ็ดราตรี | บ่มีรำคาญ |
| จึ่งพระภูบาล | ผู้เป็นอนุชา |
| ๗๕๔ นามชื่อจิตรี | |
| น้องรักเทวี | ศุภลักษณ์ธิดา |
| ท้าวไทคำนึง | เถิงพระพี่ยา |
| เหตุใดมิมา | เฝ้าท้าวหลายวัน |
| ๗๕๕ ฤๅว่าประชวร | |
| โรคามาจวน | พระต้องโทษทัณฑ์ |
| โอพระพี่เจ้า | น้องเศร้าโศกศัลย์ |
| จักจรไปพลัน | เยือนพระพี่ยา |
| ๗๕๖ คิดแล้วกุมาร | |
| ทรงสร้อยสังวาล | รุ่งเรืองรจนา |
| พระจึงเสด็จดล | ด้วยพลโยธา |
| เถิงวังพี่ยา | ดำเนินเข้าไป |
| ๗๕๗ วันนั้นนางนาฏ | |
| พอเสด็จเหนืออาสนิ์ | เกยมาศประไพ |
| แลเห็นพระน้อง | ร้องเชิญแต่ไกล |
| พ่อเจ้าไปไหน | เชิญพระเสด็จมา |
| ๗๕๘ เมื่อนั้นจิตรี | |
| ฟังคำพระพี่ | ปราศรัยเสนหา |
| พระจึงยูรยาตร | เกยมาศรจนา |
| แล้วอนุชา | ปังคมโฉมฉาย |
| ๗๕๙ นางนึกในใจ | |
| รู้เห็นเป็นไฉน | จึงมามากมาย |
| ค่อยถดเข้าใกล้ | ปราศรัยแก่น้องชาย |
| จูบทั่ววรกาย | รับมิ่งสิ่งขวัญ |
| ๗๖๐ จิตรีก้มเกล้า | |
| เหตุไรพระเจ้า | ขาดเฝ้าหลายวัน |
| คิดว่าประชวร | รำจวนโศกศัลย์ |
| น้องจึงผายผัน | เยียนพระพี่ยา[๑๐] |
| ๗๖๑ นางศรีศุภลักษณ์ | |
| ตรัสบอกน้องรัก | ด้วยสารเสียงใส |
| พี่นิมิตฝัน | อัศจรรย์เหลือใจ |
| ขึ้นเฝ้าไม่ได้ | เคราะห์ร้ายหนักหนา |
| ๗๖๒ จิตรีทูลตอบ | |
| พระพี่ตรัสชอบ | อย่าเพ่อลินลา |
| ที่ว่าเหตุการณ์ | รำคาญนักนา |
| น้องจักขอลา | ขึ้นเฝ้าภูมี |
| ๗๖๓ นางสั่งโฉมงาม | |
| ถ้าบิดาถาม | ทูลตามคดี |
| อย่าให้เสด็จมา | เลยนาเจ้าพี่ |
| ประชวรเพียงนี้ | จักเคืองพระทัย |
| ๗๖๔ พระน้องได้ฟัง | |
| รับคำพี่สั่ง | บังคมลาไป |
| เถิงปรางค์ปราสาท | ที่ราชบุตรไกร |
| เสด็จเหนือเกยไชย | บังคมบิดา |
| ๗๖๕ สมเด็จพระบาท | |
| เห็นโอรสราช | ตรัสถามลงมา |
| ประพาสแห่งใด | สายไปหนักหนา |
| เห็นผิดเวลา | กว่ามาทุกวัน[๑๑] |
| ๗๖๖ กุมารก้มเกล้า | |
| ข้าพระพุทธิเจ้า | ไปเยียนเทวี |
| พระเคราะห์กวดขัน | เพราะฝันไม่ดี |
| สามเดือนพระพี่ | จึ่งจะพ้นโทษา |
| ๗๖๗ บิดาได้ฟัง | |
| ใจจิตคิดหวัง | เถิงพระธิดา |
| พ่อจักเสด็จไป | ให้เห็นแก่ตา |
| พระเคราะห์ธิดา | เจ้าเป็นประการใด |
| ๗๖๘ กุมารก้มเกล้า | |
| ขอพระองค์เจ้า | อย่าเพ่อเสด็จไป |
| ประชวรเพียงนี้ | เห็นมิเป็นไร |
| จักเคืองพระทัย | สมเด็จบิดา |
| ๗๖๙ มีโองการตอบ | |
| เจ้าทูลนี้ชอบ |
(ความในเอกสารเลขที่ ๖๐๓ หมดลงเพียงนี้)
(เริ่มเอกสารเลขที่ ๖๐๔)
สุรางคนางค์
| ๏ นางฟังวานร | |
| เจ้ายอพระกร | ข้อนทรวงครวญหา |
| ค่อยอยู่เถิดนะพี่ | น้องนี้จะขอลา |
| ซบเกล้าเกศา | ลงกับซากผี |
| ๏ นางยอกรไหว้ | |
| พฤกษาต้นไม้ | เจ้าไพรพนาลี |
| ขอฝากศพนาง | ไว้กลางพงพี |
| ทั้งพระธรณี | มีความเมตตา |
| ๏ อินทร์พรหมยมไนย | |
| ปู่เจ้าเขาใหญ่ | เทพในเวหา |
| อันอยู่เถื่อนถ้ำ | ธารน้ำไหลมา |
| จงช่วยรักษา | กว่าจะพบภูมี |
| ๏ ว่าแล้วอรไท | |
| ครั้นลูกร้องไห้ | อุ้มทูนเกศี |
| แม่มาฟื้นองค์ | เจ้าจงปรานี |
| ให้พระพันปี | เสวยนมก่อนรา |
| ๏ เจ้าควรนิ่งได้ | |
| สลัดตัดใจ | แม่ไม่เจรจา |
| กราบแล้วกราบเล่า | ข้าเจ้าจะขอลา |
| ยกเอาบาทา | มาทูนเกศี |
| ๏ แล้วเอาสไบ | |
| ปกองค์ลงไว้ | ร่ำไห้แสนทวี |
| อุ้มลูกน้อยมา | เหลียวหามารศรี |
| โอโอะพระพี่ | มาตามน้องรา |
| ๏ น้องเรียกเท่าไร | |
| ควรมาเน่งได้ | เจ้าไม่ระนำพา |
| นางดิ้นร้องไห้ | มิใคร่จะไคลคลา |
| ตระโงนเรียกหา | นางประทุมวดี |
| ๏ เหลียวเห็นแต่ศพ | |
| นางเมืองเจ้าสลบ | ซบกับธรณี |
| ครั้นฟื้นองค์ได้ | แข็งใจเจ้าเทวี |
| อุ้มพระมารศรี | ซัดจรซอนไป[๑๒] |
| ๏ อุ้มลูกร้องไห้ | |
| หนทางนางไป | อุดรทิศา |
| ครั้นลูกอยากนม | ปรารมภ์นักนา |
| ลูกเจ้าโศกา | แม่มาร่ำไร |
| ๏ โอพระผ่านเกล้า | |
| ลูกน้อยของเจ้า | อยากนมเหลือใจ |
| เจ้าสลัดน้องหนี | นมมีเมื่อไร |
| เห็นจักจะประลัย | เที่ยงแท้แลนา |
| ๏ นางจึ่งธิษฐาน | |
| ถ้าว่ากุมาร | ลูกของราชา |
| สนิทชิดเชื้อ | น้ำเนื้อเจ้าฟ้า |
| ขอน้ำนมข้า | ไหลมาทันใจ |
| ๏ ครั้นธิษฐานแล้ว | |
| น้ำนมนางแก้ว | คือธารน้ำไหล |
| ลูกน้อยเสวยนม | เชยชมกันไป |
| ค่อยคลายหายไห้ | เจ้าไม่ระโศกา |
| ๏ อุ้มลูกซัดจร | |
| เข้าดงพงดอน | ขึ้นนอนพฤกษา |
| แล้วผูกเปลไกว | กิ่งไม้สาขา |
| อุ้มพระลูกยา | มากล่อมให้นอน[๑๓] |
| ๏ แล้วเอาภูษา | |
| สไบรจนา | ผูกให้มั่นคง |
| แม่ลูกหลับใหล | ค่าไม้สององค์ |
| ชลเนตรไหลลง | คือท่อธารา ๚ะ |
ยานี
| ๏ ครั้นรุ่งขึ้นรางราง | อุ้มลูกพลางนางโศกา |
| ปีนป่ายร่ายลงมา | จากพฤกษาน่าสงสาร |
| ๏ เดินพลางนางไห้ร่ำ | สำหรับกรรมพระกุมาร |
| ยากไร้ใครจะปาน | อดอาหารยากนักนา |
| ๏ เสวยแต่ผลไม้ | ด้นดั้นไปในหิมวา |
| ธารไหลใสนักหนา | เจ้าเข้ามาอยู่อาศัย |
| ๏ อุ้มลูกลงสรงน้ำ | เจ้าครวญคร่ำน้ำตาไหล |
| ชำระหมดเหื่อไคล | เห็นธารไหลใจจะขาดหาย |
| ๏ โอโอะพระเจ้าพี่ | ประทุมวดีมาวอดวาย |
| ลงน้ำเล่นสบาย | เห็นปลาว่ายในชลธี |
| ๏ หอมดอกสัตตบงกช | น้องระทดเหมือนกลิ่นศรี |
| อุบลจงกลณี | น้องหมองศรียิ่งนักนา |
| ๏ บัวหลวงดังนมเจ้า | คัดเต่งเต้างามโสภา |
| สัตตบุษผุดขึ้นมา | ร้องไห้หาทุกราตรี |
| ๏ บัวขาวดังดอกแก้ม | เมื่อยิ้มแย้มงามมีศรี |
| บัวผันสดในชลธี | งามมีศรีไม่ปุนปาน |
| ๏ กระจับเถาหัววัว | ทั้งรากบัวเป็นอาหาร |
| ดอกฝักนางหักราน | ที่ชลธารท่าน้ำไหล |
| ๏ อุ้มลูกเจ้าเดินมา | เห็นฝูงปลามาว่ายไป |
| เดารายสายน้ำไหล | นางร้องไห้เถิงฉายา |
| ๏ หลดหลาดว่ายมาไป | กุ้งกั้งไลทั้งเต่าปลา |
| จระเข้ทั้งเหรา | เห็นฝูงปลาชลเนตรไหล |
| ๏ สลุมพรแลงอนไถ | เพียนทองไล่แถเข้ามา |
| รำพึงเถิงฉายา | ศพพี่ยาจะเป็นฉันใด |
| ๏ ครั้นกูจะอยู่ช้า | เสือสีห์มาจะพาไป |
| คิดพลางนางคลาไคล | อุ้มลูกได้ไปเอองค์ |
| ๏ นางจึ่งตั้งธิษฐาน | บุญกุมารจะสืบวงศ์ |
| เดินป่าอย่าได้หลง | จงรอดพ้นพบผัวขวัญ |
| ๏ ครั้นเจ้าธิษฐานแล้ว | ค่อยผ่องแผ้วความโศกศัลย์ |
| เจ้ามาป่าได้เจ็ดวัน | คราทีนั้นเถิงสระศรี |
| ๏ กูจักร้องเข้าไป | เกลือกเขาไซร้คิดปรานี |
| อาศัยในสระศรี | กว่ากูนี้จะพบราชา |
| ๏ คิดพลางนางร้องไป | ท่านข้าไหว้ได้เมตตา |
| ข้าพลัดซัดจรมา | เอ็นดูข้าขออาศัย |
| ๏ บัดนั้นจึ่งฉายา | เทพธิดาโฉมไฉไล |
| เผยแกลแลออกไป | เห็นอรไทริมสระศรี |
| ๏ เอ้ยนางมาแต่ไหน | ขออาศัยนะปรานี |
| เจ้าถามตามไมตรี | ท่านมานี้ไปไหนมา[๑๔] |
| ๏ นางจึ่งมาบอกเล่า | ตัวข้าเจ้ามาแต่ไกล |
| เมตตาท่านอย่าสูญใจ | ขออาศัยได้โปรดหัว |
| ๏ ข้าน้อยมาตกยาก | เพราะพลัดพรากมาจากผัว |
| บุกป่ามาแต่ตัว | แม่อยู่หัวโปรดเกศา |
| ๏ ฝ่ายว่าอรเทวี | ฟังคดีร้องออกมา |
| ข้านี้จะเมตตา | จักเข้ามาด้วยกลใด |
| ๏ น้ำกรดล้อมวิมาน | สิ่งใดพานย่อยยับไป |
| โจนลงองค์ประลัย | จักข้ามได้ยากนักนา |
| ๏ ศุภลักษณ์ฟังภิปราย | คิดใจหายฟายน้ำตา |
| ท่านนี้มิกรุณา | จะไปหาเจ้ากลใด |
| ๏ นางจึ่งตั้งธิษฐาน | บุญกุมารผ่านภพไตร |
| อินทราช่วยข้าไป | ให้รอดพ้นจากน้ำกรด[๑๕] |
| ๏ บัดเดียวสะพานแก้ว | อันเลิศแล้วผุดขึ้นมา |
| นางเห็นเป็นอนิจจา | อุ้มลูกยาเจ้าเข้าไป |
| ๏ ครั้นเถิงพิมานแล้ว | สะพานแก้วสูญบัดใจ |
| เยื้องย่างนางเข้าไป | ลดองค์ใกล้ยอดเยาวมาลย์ |
| ๏ จึ่งนางเทพธิดา | เห็นฉายาน่าสงสาร |
| เจ้าอุ้มพระกุมาร | งามสะคราญน่าปรานี |
| ๏ ส่วนเจ้าทรงครรภ์แก่ | ลูกนี้แลไม่เถิงปี |
| มาไยในพงพี | เล่าคดีแก่น้องรา |
| ๏ ศุภลักษณ์บอกถ้วนถี่ | เรื่องคดีอันมีมา |
| งูเห่ามันบีฑา | พระพี่ข้าเถิงความตาย |
| ๏ ยังอยู่แต่ลูกน้อย | ข้าละห้อยอุ้มผันผาย |
| ผัวข้ามาพรัดพราย | ถ้ามิตายจะพบกัน |
| ๏ ได้ฟังคำนางว่า | เทพธิดาก็โศกศัลย์ |
| ว่าพลางนางรับขวัญ | อยู่ด้วยกันอย่าร้อนใจ |
| ๏ จะเอาเจ้าเป็นพี่ | แต่วันนี้สืบสายไป |
| พบผัวเจ้าเมื่อไร | เถิงจะไปตามปัญญา |
| ๏ นางฟังคำภูมี[๑๖] | แม่ยินดียิ่งนักนา |
| จงเจ้าเล่าพี่รา | เป็นไรมาอยู่สระศรี |
| ๏ จึ่งมีปราสาทเพชร | ย่อมสำเร็จด้วยมณี |
| แสนสาวชาวนารี | ย่อมดีดีมีครบครัน |
| ๏ นางเทพธิดา | ฟังวาจาก็ตรัสพลัน |
| ตัวข้ามาแต่สวรรค์ | มีครบครันด้วยบุญญา |
| ๏ จะเกิดในมนุษย์ | มิบริสุทธิ์เห็นเวทนา |
| พู้นเกิดกำเนิดมา | ทิพโอชาเป็นอาหาร |
| ๏ แสนสาวชาวกำนัล | หมื่นหกพันเป็นบริวาร |
| น้ำกรดล้อมวิมาน | สิงสัตว์ผ่านก็บรรลัย |
| ๏ ครั้นเจ้าเล่าความแล้ว | อุ้มลูกแก้วชมบัดใจ |
| เอาน้ำมาลูบไล้ | ชำระให้คลายอารมณ์ |
| ๏ เจ้าจึ่งเอาฟูกรอง | เอาพานทองให้บรรทม |
| ผวามาเสวยนม | เจ้าเชยชมทุกราตรี |
| ๏ แสนสาวชาวกำนัล | ชักชวนกันเลี้ยงภูมี |
| กินทิพย์ทุกราตรี | เล่นมากมีที่วิมาน |
| ๏ ศุภลักษณ์ฟังเทวี | ทราบคดีทุกประการ |
| โฉมยงนางนงคราญ | ค่อยสำราญบานพระทัย |
| ๏ คิดเถิงพระเจ้าพี่ | นางเทวีอันประลัย |
| กำสรดระทดใจ | กอดลูกไห้ไม่วายวัน |
| ๏ เป็นทุกข์เถิงผัวแก้ว | ช้านานแล้วไม่พบกัน |
| ยิ่งโรคเจ้าโศกศัลย์ | เห็นหน้ากันกับลูกชาย |
| ๏ อยู่ด้วยเทพธิดา | เจ้าเมตตาเลี้ยงสืบสาย |
| โพยภัยไม่ได้กราย | เจ้าค่อยคลายวายเดือดร้อน |
| ๏ ฝ่ายนางมีใจรัก | เลี้ยงศุภลักษณ์พี่อุทร |
| ค่ำเข้าเจ้าหลับนอน | ร่วมฟูกหมอนทั้งสองรา |
| ๏ รุ่งเช้าอุ้มโอรส | ชำระหมดมุลทินสา |
| กล่อมไกวให้นิทรา | สาวศรีมาขับรำถวาย ๚ะ |
ช้าลูกให้นอน
| ๏ บรรทมเถิดนาพระบาท | โอรสราชอย่าปรารมภ์ |
| ไห้ไยไม่บรรทม | พ่อปรารมภ์เถิงสิ่งใด |
| ๏ เอ็นดูพระเนื้อน้อย | อย่าละห้อยน้อยพระทัย |
| เศร้าสร้อยคอยหาใคร | เจ้าจึ่งไม่ได้นิทรา |
| ๏ ปรานีเจ้าเนื้ออ่อน | เจ้าจะอ้อนพระมารดา |
| พงศ์เผ่าเราแลนา | ไม่มีราพระพันปี |
| ๏ บรรทมเถิดนะเนื้อละเอียด | อย่าขึ้งเคียดพระชนนี |
| ยายตาเจ้าไม่มี | น่าปรานีเจ้านักนา |
| ๏ โอโอะเจ้าเนื้อเย็น | เห็นแต่เล่นไม่นิทรา |
| ทูลกระหม่อมแก่ข้าอา | พระมารดามาปราศรัย |
| ๏ โอโอะพระเนื้ออุ่น | เจ้าพระคุณนี้นอนไป |
| ผ่านฟ้ามาประลัย | เจ้าไม่ได้เห็นมารดา |
| ๏ ทูลกระหม่อมแก่ข้าเอย | อย่าสะอื้นเลยเถิงฉายา |
| ท้าวไปไม่เห็นมา | เป็นกำพร้าทั้งบิดร |
| ๏ บรรทมเถิดนะพ่อเจ้า | ผู้ผ่านเกล้าอย่าวิงวอน |
| มารดาเจ้าม้วยมรณ์ | พระบิดรจากแม่ไป |
| ๏ ค่อยกล่อมแล้วช้านาน | พระกุมารเจ้าหลับใหล |
| ครั้นฟื้นตื่นเมื่อไร | ป้อนข้าวให้ทุกราตรี |
| ๏ น้ำทิพย์มาสระสรง | ชำระองค์หมดราคี |
| กินทิพย์ทุกราตรี | เจ้าไม่มีซึ่งโรคา ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๏ ยังมีพระบาท | |
| ชื่อท้าวมัททราช | ครองกรุงไพศาล |
| ฝูงเทพดลใจ | จำให้บันดาล |
| จะใคร่ไปเล่นสถาน | ล่าเนื้อในใพร |
| ๏ คิดแล้วภูมี | |
| สั่งมุขมนตรี | เสนีบัดใจ |
| ให้เตรียมรี้พล | สกลนอกใน |
| ขึ้นคชสารใหญ่ | ท้าวไทลินลา |
| ๏ แห่ห้อมอึงอัด | |
| รี้พลเป็นขนัด | ถัดนั้นออกมา |
| จีนจามลาวขอม | เมงมอญละมา |
| ล่าเนื้อกลางป่า | มาหลายราตรี |
| ๏ ทางสามเดือนปลาย | |
| เทวดาทั้งหลาย | มาช่วยปรานี |
| หย่อนหยัดทางให้ | ท้าวไทธิบดี |
| มาสามราตรี | เถิงที่อรไท |
| ๏ สมเด็จภูเบศ | |
| เธอทอดพระเนตร | เห็นอรทรามวัย |
| มนุษย์ฤๅยักษี | ฤๅผีในไพร |
| นอนใต้ต้นไม้ | หลากใจนักนา |
| ๏ ฤๅว่าคนตาย | |
| มหาดเล็กเด็กใช้ | ผันผายเร็วรา |
| หญิงชายให้รู้ | สูดูแลมา |
| เห็นแต่ภูษา | กูหนามาหลากใจ |
| ๏ มหาดเล็กได้ฟัง | |
| วิ่งมาละล้าละลัง | สรังเถิงอรไท |
| พิศดูถ้วนถี่ | งามดีเหลือใจ |
| เหตุการณ์เป็นไฉน | จึ่งมามรณา |
| ๏ เห็นเขี้ยวงูเห่า | |
| ที่รอยนิ้วเท้า | เขาแล่นกลับมา |
| ทูลแก่พระบาท | มัททราชราชา |
| นางม้วยมรณา | ในป่าไพรสณฑ์ |
| ๏ เห็นรอยงูขบ | |
| นางหากสลบ | มิม้วยวายชนม์ |
| รูปร่างประเสริฐ | ล้ำเลิศสากล |
| ชะรอยเทพมน | แต่สวรรค์ลงมา |
| ๏ สมเด็จภูมี | |
| ได้ฟังคดี | ภิรมย์หรรษา |
| พระเสด็จจากช้าง | เยื้องย่างเข้ามา |
| เถิงองค์ฉายา | ท้าวมาแลดู |
| ๏ พิศถ้วนพิศถี่ | |
| ดีร้ายตรงนี้ | จะมีปล่องงู |
| ชะรอยลูกท้าว | ด้าวแดนชมพู |
| เห็นเป็นเอ็นดู | ตายอยู่เอกา |
| ๏ ให้หาหมองู | |
| เข้ามาพรั่งพรู | สูเร่งเร็วรา |
| รางวัลจะให้ | เถิงใจนักนา |
| ถ้ามิรอดมา | จะฆ่าให้ตาย |
| ๏ หมองูกรูเข้า | |
| รอบองค์นงเยาว์ | ปัดเป่าวุ่นไป |
| ฝนยากรอกเข้า | นวลเจ้าค่อยคลาย |
| จึ่งตื่นฟื้นกาย | ขึ้นมาบัดดล |
| ๏ เหลือบหาศุภลักษณ์ | |
| กับพระลูกรัก | ทั่วทุกแห่งหน |
| เห็นแสนเสนี | มนตรีรี้พล |
| ไม่เห็นลูกตน | สนเท่ห์พระทัย |
| ๏ สมเด็จภูบาล | |
| จึ่งมีโองการ | ถามนางอรไท |
| ข้ามาแต่กี้ | ไม่มีผู้ใด |
| เห็นแต่เจ้าไซร้ | มาม้วยเป็นผี |
| ๏ ข้าไปแลดู | |
| จึ่งรู้ว่างู | ขบเจ้าเทวี |
| ปัดเป่าเป็นครู่ | จึ่งรู้สมปฤดี |
| มาในพงพี | บัดนี้เพื่อใด |
| ๏ นางจึ่งทูลเล่า | |
| ข้าพระพุทธิเจ้า | พลัดผัวมาไกล |
| คลอดพระลูกชาย | งูร้ายจังไร |
| ขบข้าให้ตาย | มอดม้วยวายชนม์ |
| ๏ ศุภลักษณ์เมียน้อย | |
| กับลูกกระจ้อย | หายทั้งสองคน |
| คุณบุญท่านช่วย | มิม้วยวายชนม์ |
| ขอลาจุมพล | ค้นหาแลดู |
| ๏ ท้าวห้ามอรไท | |
| ฟังข้าอย่าไป | ไม่สิ้นพิษงู |
| ท้าวสั่งเสนา | ให้ค้นหาดู |
| ลูกนางโฉมตรู | หลงอยู่แห่งใด |
| ๏ เสนีรี้พล | |
| ชวนกันเข้าด้น | .................... |
| ไม่สบพบพาน | บัดเดียวกลับไป |
| แล่นมาทูลไข | อรไทกระษัตรีย์[๑๗] |
| ๏ ฝ่ายนางเทวี | |
| ได้ฟังคดี | มิพบลูกยา |
| ตระหนกตกใจ | แล่นไปค้นหา |
| มองทุกหย่อมหญ้า | เรียกหาลูกตน |
| ๏ เรียกศรีศุภลักษณ์ | |
| กับพระลูกรัก | แม่ตายวายชนม์ |
| ไห้พลางเรียกพลาง | ที่กลางไพรสณฑ์ |
| เที่ยวทุกตำบล | เข้าค้นแลดู |
| ๏ ศุภลักษณ์นางแก้ว | |
| พี่นี้รอดแล้ว | ไม่ตายด้วยงู |
| พาลูกไปไหน | แม่ไม่เอ็นดู |
| ให้พี่เที่ยวอยู่ | ไม่รู้แห่งหา |
| ๏ เที่ยวพลางเรียกพลาง | |
| ตีทรวงผางผาง | นางฟายน้ำตา |
| ทอดองค์ครวญไห้ | ตกใจนักนา |
| กลิ้งเกลือกไปมา | กับพระธรณี |
| ๏ โอพระลูกน้อย | |
| แม่มาละห้อย | เศร้าสร้อยแสนทวี |
| ฤๅหนึ่งลูกชาย | มาตายเป็นผี |
| ฤๅหนึ่งเสือสีห์ | พาแก้วแม่ไป |
| ๏ โอศรีศุภลักษณ์ | |
| พาพระลูกรัก | จักไปแห่งใด |
| ฤพบเสือสาง | ที่กลางพงไพร |
| พานพบขบได้ | ไปเป็นอาหาร |
| ๏ แม้อุ้มท้องมา | |
| ทุกข์พ้นล้นฟ้า | เห็นน่าสงสาร |
| ครั้งหนึ่งปิ้มจะม้วย | ตายด้วยนายพราน |
| เดชะสมภาร | แม่มารอดตัว |
| ๏ พบนายเภตรา | |
| มันทำหยาบช้า | ข้าจักเป็นผัว |
| ลงสัดจองหนี | แม่นี้รอดตัว |
| คิดแต่อยู่หัว | เมื่ออยู่ในครรภ์ |
| ๏ พบศรีศุภลักษณ์ | |
| ครั้นรู้สมัคร | ได้เป็นเพื่อนกัน |
| ครั้นจึ่งน้องรอด | คลอดเจ้าจากครรภ์ |
| ค่อยคลายโศกศัลย์ | เถิงพระบิดา |
| ๏ แม่มาคิดเสียดาย | |
| ลูกน้อยเป็นชาย | โฉมเฉิดโสภา |
| แม่เชยชมเจ้า | ทูนเกล้าเกศา |
| เป็นอนิจจา | เจ้ามาหายไป |
| ๏ ทุกข์เถิงผัวแก้ว | |
| ครั้นคลอดลูกแล้ว | ค่อยวายร่ำไร |
| พบศรีศุภลักษณ์ | ซื่อนักเหลือใจ |
| มีกรรมจำให้ | มาไกลจากกัน |
| ๏ ไม่รู้ที่จะคิด | |
| กลุ้มกลัดขัดจิต | จะม้วยอาสัญ |
| นมเร่งคัดเต่ง | เคร่งกว่าทุกวัน |
| พระลูกจอมขวัญ | มิได้เสวย[๑๘] |
| ๏ งูเห่าเจ้ากรรม | |
| มันแกล้งแสร้งทำ | จำพลัดมารศรี |
| ตีอกชกเกล้า | พ่อเจ้าควรหนี |
| เป็นตายร้ายดี | แม่มิรู้เลย |
| ๏ ล้มแล้วลุกขึ้น | |
| ร้องไห้สะอื้น | เรียกหาทรามเชย |
| ศุภลักษณ์น้องข้า | ไม่ระมาเห็นเลย |
| โอแก้วพี่เอย | เจ้าไปแห่งใด |
| ๏ ไห้ร่ำคร่ำครวญ | |
| กำสรดกำสรวล | รำจวนพระทัย |
| ตีอกชกเกล้า | นวลเจ้าร่ำไร |
| โอโอะโหยไห้ | ไม่ระพบลูกชาย |
| ๏ เหลียวซ้ายย้ายขวา | |
| ไม่ระมาเห็นหน้า | แม่น่าใจหาย |
| ปิ้มใจจะขาด | กลิ้งเกลือกเสือกตาย |
| เจ้าไม่ฟื้นกาย | กลิ้งกับธรณี |
| ๏ สมเด็จภูบาล | |
| เห็นยอดเยาวมาลย์ | ไม่รู้สมปฤดี |
| ชูเกศใส่ตัก | ลูบพักตร์มารศรี |
| เจ้าทำฉันนี้ | น่าที่จะวอดวาย |
| ๏ ค่อยอยู่ค่อยไป | |
| ถ้าสมภารให้ | จะได้พบกัน |
| เจ้าอย่าร้องไห้ | ร่ำไรโศกศัลย์ |
| เชิญเจ้าผายผัน | เข้าไปพารา |
| ๏ นางค่อยฟื้นตัว | |
| ฟังคำอยู่หัว | ค่อยตอบบ่ช้า |
| เข้าไปไม่ได้ | ที่ในพารา |
| ข้าน้อยขอลา | เที่ยวหาลูกชาย |
| ๏ ฟังข้าอย่าไป | |
| ชีวิตเจ้าไซร้ | จะม้วยฉิบหาย |
| เชิญเจ้าไปวัง | ยังจะได้สบาย |
| จักเสกโฉมฉาย | ให้เป็นมเหสี |
| ๏ ตรัสนี้ใส่เกล้า | |
| ข้าพระพุทธิเจ้า | ลูกเต้าผัวมี |
| ครั้งหนึ่งพรานป่า | มันพาข้าหนี |
| ข้าไม่ไยดี | จึ่งซัดจรมา |
| ๏ เถิงผัวมีอยู่ | |
| เป็นตายไม่รู้ | สักกึ่งเกศา |
| ยิงยอมด้วยพี่ | จักดีนักนา |
| อยู่เอื้อมมือข้า | อย่าว่าไปเลย[๑๙] |
| ๏ ตรัสคิดดังนี้ | |
| ข้าบาทบทศรี | จักกลั้นใจตาย |
| เชิญเป็นบิดา | สัญญาสืบไป |
| ทูลท้าวมากมาย | ใส่เกล้าเกศี |
| ๏ ท้าวฟังวาจา | |
| เชิญเป็นธิดา | ตามอรเทวี |
| ถ้าข้าคิดร้าย | มุ่งหมายมิดี |
| ไฟอพิจี | บัดนี้เผาผลาญ |
| ๏ นางทูลตอบมา | |
| ขอเป็นธิดา | พึ่งโพธิสมภาร |
| ท้าวเป็นบิดา | ตรัสมาโปรดปราน |
| ถ้าข้าสามานย์ | ตกมหาอวิจี |
| ๏ ได้ฟังธิดา | |
| สมเด็จราชา | ชื่นชมยินดี |
| ฟังพ่อเถิดนะเจ้า | เชิญเข้าบูรี |
| อยู่ไปใช่ที่ | จะพบลูกยา |
| ๏ นางจึ่งทูลเล่า | |
| ตามแต่พ่อเจ้า | เสด็จเข้าพารา |
| เหลือบเห็นวานร | วิงวอนถามหา |
| ยังเห็นลูกข้า | บ้างฤๅเป็นไฉน |
| ๏ นางศรีศุภลักษณ์ | |
| กับพระลูกรัก | มาสูญหายไป |
| เป็นตายไม่รู้ | เห็นอยู่แห่งใด |
| ฤๅสั่งเสียไว้ | กลใดบ้างรา |
| ๏ จึ่งท้าววานร | |
| ฟังคำบังอร | ร้องบอกลงมา |
| นางว่าเจ้าตาย | นางฟายน้ำตา |
| สั่งว่าราชา | มาให้ตามไป |
| ๏ ไปแต่วันนี้ | |
| เมื่อรุ่งราตรี | เทวีร่ำไร |
| เจ้าอุ้มลูกน้อย | ละห้อยเดินไป |
| ทางไกลกว่าไกล | เจ้าไม่ระตามทัน |
| ๏ นางฟังวานร | |
| บอกข่าวบังอร | ร้อนโรคโศกศัลย์ |
| ถ้าว่าโสวัต | ตรัสตามมาทัน |
| ให้จงไปพลัน | เถิงในพารา |
| ๏ ว่าท้าวมัททราช | |
| พาข้าพระบาท | เข้าไปพารา |
| ถ้าศรีศุภลักษณ์ | น้องรักตามมา |
| ให้ไปหาข้า | เถิงพระบูรี |
| ๏ พานรรับคำ | |
| แม่อย่าไห้ร่ำ | จักทูลภูมี |
| นางกับลูกยา | จักมาผิดที |
| พึ่งไปวันนี้ | มิใคร่จะไป |
| ๏ ไปแล้วกลับมา | |
| หลายครั้งหลายครา | น้ำตาลามไหล |
| ครั้นลูกอยากนม | ปรารมภ์พ้นใจ |
| กอดลูกเข้าไว้ | ร้องไห้ไปพลาง |
| ๏ นางได้ฟังข่าว | |
| อกร้อนผะผ่าว | รำจวนครวญคราง |
| ตีทรวงกำสรด | ระทดเถิงนาง |
| ป่าดงพงกว้าง | นางก็ไปแห่งใด |
| ๏ เจ้ารักลำบาก | |
| ตกไร้ได้ยาก | จะเห็นหน้าใคร |
| เสือสีห์แรดช้าง | ที่กลางพงไพร |
| จะเบียดเบียนให้ | เจ้าไซร้มรณา |
| ๏ แม่ลูกสองคน | |
| ระเหระหน | เป็นพ้นปัญญา |
| สุดรู้สุดฤทธิ์ | |
| ฯลฯ | |
| (ฉบับขาด) | |
| ๏ เห็นพิมานแก้ว | |
| เรียงรายพรายแพร้ว | แสงแก้วรจนา |
| ทำไฉนจักได้ | นางไท้ธิดา |
| พี่ม้าอาชา | จักคิดกลใด[๒๐] |
| ๏ จึ่งม้าอาชาไนย | |
| ทูลแก่จอมไตร | โสวัตราชา |
| มาเราจะข้ามไป | น้ำไหลไคลคลา |
| ให้เถิงมหา | ปราสาททรามวัย |
| ๏ จึ่งพระราชา | |
| เสด็จเหนือหลังม้า | อาชาพาไป |
| เธอข้ามน้ำกรด | เถิงมณเฑียรใน |
| จึ่งพระจอมไตร | ลงยังศาลา[๒๑] |
| ๏ แลทุกแห่งหน | |
| ไม่รู้ตำบล | ที่ช่องพระดาน |
| จะทำฉันใด | ไปเถิงพิมาน |
| มณเฑียรสถาน | พิมานไพรชน[๒๒] |
| ๏ เป็นฉงนจนใจ | |
| เหลือบแลแปรไป | ทวีปวิมาน |
| บเห็นผู้คน | ที่จะได้ไถ่ถาม |
| ไม่รู้เนื้อความ | คิดอ่านสืบไป |
| ๏ เห็นเป็นพ้นตัว | |
| น้องน้อยคิดกลัว | เกลือกตัวจะบรรลัย |
| อยู่ไยนะพี่ม้า | จะพากันไป |
| ที่ไหนจะได้ | ไปไยให้ป่วยการ |
| ๏ พาชีจึ่งว่า | |
| ไปเปล่าเล่านา | ฝ่ายพระญาคชสาร |
| เข้าไปให้รอด | ชั้นยอดวิมาน |
| จะช่วยคิดอ่าน | ท่านท้าวจงไป |
| ๏ เคาะไพชยนต์แก้ว | |
| ในประตูรู้แล้ว | จะเบิกเผยผาย |
| อย่ามาเกรงกลัว | พลัดตัวเข้าไป |
| จักกุมใครได้ | อย่าไว้เลยนา |
| ๏ อย่ามาหลงใหล | |
| เข้าไปให้ได้ | เถิงอรฉายา |
| เจรจาพาที | จงดีนะพระอา |
| อย่าทำหยาบช้า | ยื้อคร่ามิดี |
| ๏ ค่อยพลอดค่อยไป | |
| พอรู้น้ำใจ | ให้เห็นท่วงที |
| ข้าสาวชาวฟ้า | หยาบช้าไม่ดี |
| อ้อนวอนท่วงที | จงมีเสนหา |
| ๏ เขากล้าเขาคม | |
| เห็นลิ้นเห็นลม | คารมเจรจา |
| แก้ไขให้ดี | ท่วงทีข้างหน้า |
| พอว่าจึ่งว่า | อย่าให้เคืองใจ |
| ๏ เถิงรักเท่ารัก | |
| ลามลวนด่วนนัก | จักเคืองพระทัย |
| วามวู่จู่คร่า | เครื่องมาขัดใจ |
| ค่อยมาค่อยไป | จักได้เสนหา |
| ๏ เราว่าเราดี | |
| เล่นชู้เพียงนี้ | อย่ามีนินทา |
| ว่าไรให้รวย | ตายด้วยวาจา |
| ยืดไปเบื้องหน้า | จึ่งว่าเราดี |
| ๏ คนจนผู้หญิง | |
| อายเสียยับจริง | แพ้หญิงบัดศรี |
| จำคำไห้ได้ | เข้าไปจงดี |
| ช้านักเจ้าพี่ | จะจวนเวลา |
| ๏ ท้าวฟังพาชี | |
| ชื่นชมยินดี | จึ่งมีวาจา |
| เหตุการณ์จึ่งร้อง | ช่วยน้องด้วยรา |
| สั่งพลางย่างมา | จากม้ามโนมัย |
| ๏ เที่ยวทุกศาลา | |
| มองดูช่องฝา | เวียนมาเวียนไป |
| เถิงยามเป่าสังข์ | ดุจดังวังใน |
| จะเข้ากระไร | จักได้นวลนาง ๚ะ |
ยานี
| ๏ จึ่งเกล้าชาวกำนัล | ชักชวนกันสีทนต์พลาง |
| เป่าปี่ดีดจับบ้าง | มาขรมครื้นอยู่มากมี |
| ๏ ลางนางตีโทนทับ | ลางนางขับมโหรี |
| บ้างดีดกระจับปี่ | เขนขานศรีเป่าปี่ไป |
| ๏ ลางนางตีโหระทึก | เสียงโครมครึกร้องก้องไป |
| แซ่เซ็งระเบ็งใน | กล่อมนางไทเทพธิดา |
| ๏ ลางนางบ้างรำฟ้อน | เป็นกินนรร่อนเวหา |
| รำเองเพลงชวา | บ้างรำร่าเป็นเพลงไทย |
| ๏ เสียงแตรเซ็งแซ่เป่า | ถ้วนยามเล่าประโคมไป |
| เถิงทุ่มกลุ้มกลองไชย | แซ่เซ็งไปสั่วสระสรง |
| ๏ นกหกบินเวหา | ฟังเสภามาพิศวง |
| หยุดถาราปีกลง | ให้งวยงงได้แสนทวี |
| ๏ สัตว์สิงวิ่งในไพร | ได้ยินไปให้ยินดี |
| เวียนอยู่รอบสระศรี | มามากมีเงี่ยหูฟัง |
| ๏ เหตุมามาเข้าเฝ้า | ได้ยินเล่ามาเสริดสรัง |
| เป็นครู่อยู่คอยฟัง | หยัดยื้อบังดังหลงใหล |
| ๏ โสวัตได้ยินมา | เพราะนักหนาจะขาดใจ |
| ปิ้มปานสลบไป | อยู่ไม่ได้กับศาลา |
| ๏ เข้าไปใกล้ไพชยนต์ | ฟังเสียงคนเขาเจรจา |
| กอกกอกเคาะริมฝา | เผยรับข้าด้วยเป็นไร |
| ๏ บัดนั้นในประตู | เผยออกดูนั่นเสียงใคร |
| เยี่ยมหน้ามาบัดใจ | คือว่าใครฉันนี้นา |
| ๏ มนุษย์ครุฑนาคี | จะว่าผีฤๅเทวา |
| หลากใจว่าไรนา | คร้ามขึ้นมาลับเข้าไป |
| ๏ โสวัตตรัสวิ่งเข้า | ครั้นเถิงเจ้าหับบานไชย |
| กอดนาฏสนัดใจ | เจ้านิ่งไปอย่าเจรจา |
| ๏ สมสุขเธอคลึงเคล้า | เล้าโลมเจ้าผู้ฉายา |
| เจ้าบอกแก่พี่รา | เทพธิดาอยู่ห้องไหน |
| ๏ นางบอกแก่ภูมี | ว่าเทวีอยู่ชั้นใน |
| เจ็ดชั้นอันตราไตร | จึ่งจะได้เห็นฉายา |
| ๏ หลังม่านมีทวาร | ทั้งเจ็ดชั้นมั่นตรึงตรา |
| ท้าวเธอเสด็จยาตรา | นางฉายาเจ้าอยู่ห้องใน |
| ๏ ปราสาทอันโสภา | แลมุกดาวิฑูรย์ใส |
| เก้าแก้วประดับไป | รุ่งเรืองในทิพพิมาน |
| ๏ พระฟังคำนางว่า | ท้าวลินลายังสถาน |
| จรมาได้ช้านาน | เข้าไปได้ดั่งจินดา |
| ๏ พระเล้าโลมพิศวาส | ด้วยนางนาฏอันรักษา |
| ทวารนั้นตรึงตรา | พี่สุขเกษมเปรมปรีดี |
| ๏ คลึงเคล้าเจ้าบ่วาง | พิศพักตร์พลางจูบเกศี |
| ทุกชั้นทวารอันมี | นารีนาฏอันรักษา |
| ๏ เล้าโลมด้วยพิศวาส | ด้วยน้องนาฏอรฉายา |
| คือทองมาทาบทา | พระราชามาสมสอง |
| ๏ แล้วจึ่งเสด็จยูรยาตร | เถิงทวารมาศดังสมพอง |
| ท้าวลุดั่งใจปอง | เคยสมสองด้วยมารศรี |
| ๏ พิมานทั้งเจ็ดชั้น | อันกางกั้นอรเทวี |
| พรายเพริศประเสริฐมี | พรรณประภาคย์มีหลากหลาย |
| ๏ มีหมู่นางนารี | เป็นสาวศรีอันเพริศพราย |
| ทรงผ้าลายกิ่งไม้ | นางโฉมฉายงามมีศรี |
| ๏ เรียงรายพรายเพริศพรรณ | โฉมนางนั้นงามมีศรี |
| ละอองเนื้อทองดี | งามศรีแจ่มใครจะปาน |
| ๏ ลางนางห่มสะพัก | ทรงผ้าปักเป็นเครือวัลย์ |
| โฉมเฉิดฉิมรำพัน | นางองค์นั้นใครปานเลย |
| ๏ ค่อมเค้าเฝ้าตีนม่าน | มาทัดทานเป็นมากหลาย |
| ฉันนี้จะทำวุ่นวาย | จึ่งจู่ลู่มาเถิงใน |
| ๏ ว่าครุฑฤๅยักษา | มนุษย์มาแต่แห่งใด |
| ดูหลากแก่หัวใจ | แต่ก่อนไซร้บ่ห่อนเห็น |
| ๏ ฤๅหนึ่งว่ายักษี | ฤๅนาคีมาทำเข็ญ |
| แต่ก่อนบ่ห่อนเป็น | ดังนี้แลกูหลากใจ |
| ๏ ออกไปอย่าให้อยู่ | พิศเพียรดูตูข้าไย |
| ตัวเจ้ามาแต่ไหน | จึ่งมาทำให้วุ่นวาย |
| ๏ เรียกเพื่อนมาหน้ารับ | มาจะจับพระโฉมฉาย |
| ใครหนอมาทำวุ่นวาย | ผิดชาวเรานะเพื่อนอา |
| ๏ จักซัดลงน้ำกรด | ให้สาหสทั่วกายา |
| ให้ม้วยสิ้นชีวา | ชีวิตเจ้าจะเป็นไฉน |
| ๏ โสวัตตรัสบ่ช้า | เบือนดูหน้านะทรามวัย |
| เอาไว้เป็นเพื่อนไท | ไปเมื่อหน้าจะแทนคุณ |
| ๏ ข้าไซร้ไม่ได้รู้ | จึ่งจูลู่มาเถิงปุน |
| จงเจ้ามามีคุณ | แก่พี่เถิดนะมารศรี |
| ๏ พี่ไซร้มาใกล้องค์ | จะใคร่ได้อรเทวี |
| เป็นเพื่อนเรือนพาที | เอ็นดูพี่อย่าวุ่นวาย |
| ๏ จึ่งนางอรฉายา | เทพธิดาผู้ฦๅสาย |
| อยู่ไหนนะโฉมฉาย | จงบอกไห้เรารู้รา |
| ๏ เรียมจักฝากไมตรี | ด้วยมารศรีผู้โสภา |
| เจ้าบอกแก่พี่รา | อย่าพรางช้านะทรามวัย |
| ๏ เรียมไซร้ขอฝากรัก | ด้วยนางนาฏผู้ทรามวัย |
| จงเจ้าเล่าพี่ไป | พี่จักได้ร่วมรดี |
| ๏ ด้วยนางผู้กลอยสวาดิ | ข้านี้นาถกระษัตรีย์ |
| เรียมจักมาร่วมมารศรี | สมสมรด้วยฉายา |
| ๏ นารีทั้งหลายกล่าว | ทูลท่านท้าวด้วยวาจา |
| มาแต่แห่งใดนา | มาถามหาพระเทวี |
| ๏ ทังวลสิ่งอันใด | จงบอกไปให้รู้คดี |
| เหตุการณ์อันใดมี | จงวาทีให้รู้รา |
| ๏ โสวัตจึ่งเฉลยไข | ตอบทรามวัยด้วยวาจา |
| ตัวพี่นี้เสนหา | ด้วยท่านท้าวผู้ทรามเชย |
| ๏ จักมาร่วมทิพอาสน์ | ด้วยนางนาฏเรียบเรียงเขนย |
| อยู่ด้วยนุชผู้ทรามเชย | จึ่งมาได้ประสมศรี[๒๓] |
| ๏ ลุลาดโดยจำนง | ช่วยประสงค์มาปกครอง |
| น้องรักเจ้าปกป้อง | ประสมสองด้วยมารศรี |
| ๏ ศุภมาลย์จึ่งขานตอบ | กล่าวบ่ชอบด้วยท่วงที |
| ดังฤๅพระเจ้าพี่ | กล่าวดั่งนี้ก็ผิดไป[๒๔] |
| ๏ มนุษย์แลเทวา | มาร่วมอาสน์อิงอันเดียวกัน |
| ไม่มีแต่บูราณ | ร่วมรักกันฉันนี้หนา[๒๕] |
| ๏ โสวัตกล่าวบ่ช้า | ดีอยู่นานางนงคราญ |
| กล่าวนี้ก็ผิดกัน | แต่ก่อนเก่าเจ้าพี่อา |
| ๏ เทวาแลมนุษย์ | สุดแต่บุญได้สร้างมา |
| จะใคร่ร่วมเสนหา | ประสมสู่เป็นคู่ครอง |
| ๏ ประดุจท้าวอินทรา | แกล้งลงมาประสมสอง |
| ด้วยนางสุชาดาปอง | เถิงต่ำใต้บาดาลดล |
| ๏ เทเวศร์แลอสุรี | ประเวณีอันเดียวกล |
| จะกล่าวตามยุบล | พี่นี้กล่าวตามนิยาย |
| ๏ บ้านเมืองอรเทวี | ชะตาศรีผู้ฦๅสาย |
| เกิดเป็นบุตรีหมาย | แห่งท้าวไทอสุรา |
| ๏ อยู่ต่ำใต้เมรุมาศ | อันคลายคลาดอาสน์รจนา |
| ว่าได้ด้วยไตรตรา | สิบหกโยชน์ประมาณมี |
| ๏ ท้าวผู้เป็นบิดา | ให้กัลยาผู้บุตรี |
| จักให้เป็นเสาวนีย์ | ให้รองบาทท้าวอสูร |
| ๏ ประดับประดาอาสน์ | ด้วยทัมราชแก้วพยูร |
| นั่งเคียงเรียงอสูร | ท้าวจึ่งทูลแด่ฉายา |
| ๏ ให้รองมาลาแล้ว | จึ่งนางแก้วเที่ยวไปมา |
| เมื่อนั้นพระอินทรา | นีฤมิตเป็นยักษี |
| ๏ นางอยู่ในอาสนะ | เป็นตรบะอันมากมี |
| บัดนั้นนางมารศรี | ครั้นได้เห็นก็หรรษา ๚ะ |
สุรางคนางค์
| ๏ บัดนั้นพาชี | |
| ฟังคำภูมี | แสร้งแกล้งร้องมา |
| เหวยอีค่อมเค้า | กุมเจ้าไยนา |
| พาอีแพศยา | ไม่มาควรอาย |
| ๏ แต่ล้วนสาวสาว | |
| ไม่ดีมี่ฉาว | มากลุ้มรุมชาย |
| มึงทำหน้าด้าน | กูน่าอายใจ |
| อีค่อมแสนร้าย | กุมชายไว้ไย |
| ๏ เตี้ยค่อมพร้อมมา | |
| ได้ยินม้าว่า | มิช้าก็ร้องไป |
| เจ้ามึงอาจกล้า | เข้ามาเถิงใน |
| กูจับกุมได้ | ว่าไยเล่านา |
| ๏ จักลักเอาของ | |
| แก้วแหวนเงินทอง | ฤๅไรอาชา |
| มึงมิมาเล่า | ให้เจ้าเข้ามา |
| ด้านหน้าไม่ว่า | อ้ายม้าจังไร |
| ๏ พาชีโกรธา | |
| อีค่อมปากกล้า | มึงด่าว่าใคร |
| จักลักเอาของ | เงินทองมึงไย |
| พระเจ้าเข้าไป | มีที่ปรารถนา |
| ๏ จักลักสิ่งนั้น | |
| ของอรแจ่มจันทร์ | นางเทพธิดา |
| ค่อมเค้าเล่าไซร้ | ยกไว้อาชา |
| มึงควรกับม้า | ปากกล้าจงดี |
| ๏ นางค่อมร้องไป | |
| มึงด่าว่าใคร | อ้ายม้าบัดศรี |
| ชาติข้าขี้เค้า | เจรจามิดี |
| ออกชื่อพาชี | ดังนี้เพื่อใด |
| ๏ มึงช่างร้องด่า | |
| ไม่รู้จักม้า | รูปร่างเป็นไฉน |
| จักลักสิ่งนั้น | สิ่งอันใดใด |
| อ้ายโลนว่าไป | ให้แจ้งก่อนรา |
| ๏ พาชีจึ่งโกรธ | |
| อีค่อมคนโหด | ด่ากูไยนา |
| จักลักสิ่งนั้น | มาให้อาชา |
| จะถูกตบม้า | ปากกล้าจงดี |
| ๏ กลุ้มกุมชายไว้ | |
| มึงมากนักไซร้ | เถิงได้ไม่เสียที |
| จับกูไว้ด้วย | จะช่วยภูมี |
| หญิงร้ายบัดศรี | อย่างนี้มิเคยเห็น[๒๖] |
| ๏ นางค่อมร้องไป | |
| กริ้วโกรธคือไฟ | หวั่นไหวอาตมา |
| มึงมาทำเข็ญ | จะเป็นไรนา |
| กูนี้มิว่า | มึงมาเคยใจ |
| ๏ กุมชายไว้แล้ว | |
| ร้องมาแจ้วแจ้ว | มึงร้องด่าใคร |
| อวดตัวว่าดี | มานี่เป็นไร |
| มึงร้องอยู่ไหน | เหตุไรมิมา ๚ะ |
ฯ พระธรรมโสวัตจบบริบูรณ์แต่เท่านี้แล ท่านบาพิมภพุทธิเขียนไปนั้นหามิได้แล้ว อาตมาภาพขอนิพพานปัจจโยโหตุ ฯ
[๑] น่าจะเป็น “มีอุจมียกทุกประการ”
[๒] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๓] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๔] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๕] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๖] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๗] สัมผัสไม่รับกับวรรคต้น
[๘] น่าจะเป็น “บ่เอือดคือท่อธารา”
[๙] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๑๐] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๑๑] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๑๒] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๑๓] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๑๔] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๑๕] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๑๖] ต้นฉบับเขียนว่า “ผูมีย” น่าจะเป็น “เทวี” มากกว่า
[๑๗] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๑๘] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๑๙] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๒๐] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๒๑] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๒๒] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๒๓] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๒๔] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๒๕] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
[๒๖] สัมผัสไม่ส่งกับบทต่อไป
