๓๑๙ ประกาศว่าด้วยปฏิสังขรณ์วัดขุนแสน

มีพระบรมราชโองการ ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ดำรัสสั่งให้ประกาศพระราชทานพระราชกุศล แก่ราษฎรชาวกรุงเก่าให้ทราบ ว่าพระมหาสถูปเจดีย์ณวัดขุนแสนเปนของสูงใหญ่ อยู่ใกล้พระราชวังจันทร์เกษมเปนที่ประทับ พระมหาสถูปเจดีย์นั้นชำรุดทรุดโทรมมานาน ทอดพระเนตรเนืองๆ ทรงรำคาญพระเนตร แลทรงเสียดายของใหญ่ของเก่า จึงมีพระบรมราชโองการดำรัสสั่งพระยาราชสงคราม จ้างลูกจ้างปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่ ให้เขื่องใหญ่กว่าเก่ามั่นคงถาวรสืบไปในภายหน้า แลให้ปฏิสังขรณ์พระวิหารหลวงสำหรับพระเจดีย์ แลกำแพงล้อมแลขุดคูล้อมถมดินให้ดอนด้วย ค่าจ้างเท่าใดจะทรงบริจาคเปนพระพุทธบูชา ภายหลังมีกรมการกรุงเก่ากราบทูลพระกรุณาว่า พระมหาสถูปเจดีย์พระองค์นี้ศักดิ์สิทธิ์ มีปาฏิหารเห็นเปนรัศมีแสงสว่าง บางคราวมีผู้รู้เห็นหลายคน ราษฎรที่รู้เห็นเหตุอัศจรรย์นั้นนับถือมากอยู่ ได้ทรงสดับดังนี้ จึงมีพระบรมราชโองการดำรัสว่า ถ้าราษฎรนับถือพระมหาสถูปเจดีย์วัดขุนแสนมากก็ทรงพระโสมนัสยินดีด้วย โปรดพระราชทานช่องโอกาศแก่ราษฎรให้บำเพ็ญเปนพระพุทธบูชา ช่วยในการพระราชกุศลปฏิสังขรณ์ พระมหาสถูปเจดีย์พระวิหารหลวง แลศาลากำแพงแก้วทั้งปวงในวัดขุนแสนนี้ ตามแต่ศรัทธาอุสาหเถิด ในวันอังคารเดือนอ้าย ขึ้น ๓ ค่ำ แลวันพุธเดือนอ้าย ขึ้น ๔ ค่ำ ปีฉลูสัปตศกนี้ จะเสด็จพระราชดำเนินมาเริ่มการก่อเปนฤกษ์ แลจะโปรดให้มีลครข้างใน เล่นเรื่องพระนารายน์ปราบนนทยักษ์ แลเรื่องพิราพในเวลาเย็นวันที่ ๑ ก่อน แลเล่นเรื่องพระอุณรุธในวันที่ ๒ เพื่อจะให้ราษฎรประชุมกันณพระราชวังจันทร์เกษม อนุโมทนาพระราชกุศลนั้น แลให้ราษฎรที่มีศรัทธาอุสาหบริจาคช่วยในการพระราชกุศลนั้น คนละอัฐหนึ่งสองอัฐขึ้นไปจนเฟื้องสลึงบาทตำลึงขึ้นไป ตามได้ตามมีเถิด การนี้ไม่เกณฑ์บังคับบัญชาอะไรดอก ซึ่งให้ประกาศทั้งนี้เพื่อจะให้ราษฎรได้มีความยินดีได้รับส่วนพระราชกุศล เบี้ยเงินที่ราษฎรจะเข้าด้วยให้มาติดเทียนที่โรงลครพระราชวังจันทร์เกษม ณวันอังคารเดือนอ้ายขึ้น ๓ ค่ำ แลวันพุธเดือนอ้ายขึ้น ๔ ค่ำพร้อมกัน จะโปรดให้พระยาราชสงครามแม่กองแลผู้กำกับรับไว้จ่ายในการวัดขุนแสน เมื่อพระมหาสถูปเจดีย์แลพระอารามนั้นเสร็จแล้ว ท่านทั้งปวงที่ได้เข้าเงินช่วยก็จะได้เห็น ได้นมัสการอยู่เนืองๆ จะได้เจริญกุศลสมบัติเปนเนืองนิตย์ไป

ประกาศนี้แต่แก่ไทย จีนมอญลาวที่นับถือพระพุทธศาสนา ไม่ว่าอะไรแก่แขกแลฝรั่งที่ถือศาสนาอื่น คนถือศาสนาอื่นอย่าหัวเราะเยาะเย้ย อย่าล่วงมาหึงหวงว่าอะไรไปเลย