คำจารึกแผ่นศิลา ในพระวิหารพระพุทธไสยาสน์วัดป่าโมก

พระพุทธศาสนากาลล่วงแล้ว ๒๔๖๐ พรรษา ปีมะเส็ง พระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรมพระดำรงราชานุภาพ ทรงทำศิลาจารึกนี้มาถวาย ประดิษฐานไว้ที่พระพุทธไสยาสน์ วัดป่าโมก ด้วยในรัชกาลที่ ๕ พระเจ้าบรมวงษ์ ฯ ได้ตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมากับพระเจ้าบรมวงษ์เธอกรมพระสมมตอมรพันธุ์ ทอดพระเนตรเห็นรอยกรอบมีอยู่ข้างพระขนองพระพุทธไสยาสน์ จึงทรงพระดำริห์กันว่า เดิมคงจะมีหนังสือเรื่องอะไรจาฤกแผ่นศิลาติดไว้อย่างที่ในพระอุโบสถ แต่แตกหายสูญไปเสียน่าเสียดายเรื่องที่จาฤกอยู่ ต่อมาพระยาโบราณราชธานินทร์ (พร เตชะคุปต์) อุปราชมณฑลกรุงเก่า ไปพบหนังสือเก่าเรื่องหนึ่งเป็นโคลงพระราชนิพนธ์สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกษฐ์ เรื่องชลอพระพุทธไสยาสน์พระองค์นี้ปรากฏในโคลงนั้นว่า เมื่อเป็นกรมพระราชวังบวร ฯ ทรงแต่งถวายสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช มีจำนวนโคลง ๖๙ บท พระยาโบราณราชธานินทร์คัดสำเนาส่งมายังหอพระสมุดวชิรญาณ พระเจ้าบรมวงษ์เธอฯ ทั้งสองพระองค์ทรงพิเคราะห์เห็นว่า โคลงเรื่องนี้เองที่จาฤกติดไว้ที่พระพุทธไสยาสน์ ด้วยจำนวนโคลงถ้าจะเขียนในศิลาแผ่นเดียวพอได้กับขนาดกรอบที่ปรากฏอยู่ จึงทรงปนิธานด้วยกันว่า จะหาศิลาจาฤกโคลงนั้นมาติดถวายไว้อย่างเดิม ยังหาศิลาไม่ได้ กรมพระสมมตอมรพันธุ์สิ้นพระชนม์ไปเสียก่อน บัดนี้นายคูลเซอร์ ฝรั่งชาติอิตาลี มีแก่ใจถวายศิลาขาวขนาดใหญ่แผ่นหนึ่งเพื่อการอันนี้ จึงได้โปรดให้จาฤกโคลงส่งมาประดิษฐานไว้ตามปนิธาน ทรงอุทิศส่วนพระกุศลถวายสนองพระเดชพระคุณแด่สมเด็จพระปิยมหาราช พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กับทั้งกรมพระสมมตอมรพันธุ์ จงเป็นปัจจัยให้ได้ทรงรับแลทรงอนุโมทนาตามสมควรแก่ผลานิสงษ์นั้น เทอญฯ