นายพลเอกพิเศษแห่งกองทัพอังกฤษ

(โคลงดั้น-ต่างจากโคลงดั้นบาทกุญชรที่ไม่บังคับให้คำที่ ๗ บาทที่ ๓ แห่งโคลงต้น รับสัมผัสกับคำที่ ๔ บาทต้นแห่งโคลงต่อ)

แถลงปางบรมราชเจ้า จอมชนม์
สยามรัฐฉัตรชัยศรี สิทธิแกล้ว
เฉลิมพระยศนายพล เอกพิเศษ
ทัพวิลาต[๑]พร้อมแล้ว เลือกถวาย
ตังวาย[๒]พระเดชเบื้อง บูรพา
พูนพระยศฦๅสาย[๓] สิทธิ์แล้ว
สยามเทอดเลิศฦๅชา ปรากฏ
งามชาติงามเชื้อแกล้ว เกริกไทย
พระยศยงยิ่งท้าว เธอสนอง[๔]
นรเทพ[๕]อังกฤษไกร- เกริกหล้า
นายพลเอกพิเศษครอง เสียมศักดิ์
โทเทพกึ่งฟ้า[๖]คว้า หัตถ์ผสาน
ราชกรณียกิจนี้ ควรจา-รึกใน
พระราชพงศาวดาร ดุจเต้า
ตามเฉลิมพระเดชา- นุภาพ
พระมงกุฎเกล้าเจ้า เจิดเศียร
พุทธศกสองสี่ห้า แปดขาด ตัวเมื่อ
ศุภมาสกันยมาสเวียน ว่องรู้
ที่ยี่สิบสองราช โทรเลข ถึงแล
จากพระยอร์ชเจ้าผู้ ผ่านทิวา[๗]
เชิญธำรงพระยศเรื้อง ราชฤทธิ์
พลเอกพิเศษปรา- กฏอ้าง
แห่งทัพบกอังกฤษ ทั้งหมด
สมพระเกียรติเจ้าช้าง เผือกพงศ์
เครื่องทรงยงยุทธ ‘แก้ว’[๘] กำยำ
หากว่าพระจะทรง ประสิทธิ์ไว้
ทหารราบเบา ‘เดอะรำ’ ราบเก่า
คือราบที่ไท้ได้ อดีตครอง[๙]
รุ่งวันพลันเทพเจ้า จอมธรรม์ เรานอ
ตอบราชไมตรีสนอง เกียรตินั้น
ถวายพระยศสยามอัน โอภาส
สองราชสองหล้าหมั้น[๑๐] เหมาะเหลือ
สยามชาติวิลาตล้วน นักรบ เจียวแล
ใจจึ่งจวบใจเจือ เจตน์ตั้ง
กิจราชส่งราษฎร์สบ สหศักดิ์[๑๑]
สองราชสองหล้ากั้ง เกียรติเห็น
กรุงสยามงามพักตร์เพี้ยง เพ็ญยศ
บูรพ์ประเทศไทยเป็น เยี่ยงไว้
เก่าก่อนห่อนปรากฏ กิตติศัพท์ ฉะนี้เลย[๑๒]
ไร้ราชอาจฉะนี้ได้ ดั่งฤๅ
เรามีวีร[๑๓]ราชแล้ว รังรักษ์[๑๔]
ธ จะพาเรากะพือ เพิกหล้า
สรรพสิ่งอุปสรรค กษัย[๑๕]หมด
สยามเกียรติจักฟุ้งฟ้า เฟื่องหน
ขอพระยศอยู่คู่ฟ้า ดินวาย เทียวเทอญ
ขอพระชนม์เจริญจน จวบร้อย
พระเดชดั่งนารายณ์ เรืองฤทธิ์
เสวยสุขดั่งข้าน้อย พร่ำวอน

๑ ธันว์. ๕๘


[๑] วิสาต โบราณเรียกอังกฤษว่า ‘วิลาต’ เช่น เหล็กวิลาต บัดนี้เรียก ‘แก้ว’ อีกอย่างหนึ่ง

[๒] ตังวาย บูชา บวงสรวง

[๓] ฦๅสาย เป็นคำโบราณ มักเขียนว่า ‘ฦๅสาย’ น่าจะหมายความว่าผู้เป็นเชื้อสายแห่งผู้มีชื่อเสียงเลื่องฦๅ

[๔] สนอง ตอบ แผลงเป็น ‘สำนอง’ ใช้กินความถึงรับจะตอบแทน หรือรับใช้หนี้

[๕] นรเทพ คนเป็นเทวดา คือมหากษัตริย์

[๖] กึ่งฟ้า สยามกับอังกฤษอยู่คนละซีกโลก

[๗] .......ทิวา เมืองขึ้นของอังกฤษนั้นอวดอ้างกันว่ามีทั่วโลก จนพระอาทิตย์ไม่รู้ตกดิน คือ เป็นกลางวัน ณ ที่ใดที่หนึ่งตลอดทั้ง ๒๔ ชั่วโมง ในที่นี้จึงใช้ว่า ‘ผ่านทิวา’ คือกษัตริย์แห่ง ‘กลางวัน’

[๘] แก้ว เราเรียกอังกฤษว่า ‘แก้ว’ ดูคำอธิบายศัพท์ ‘วิลาต’

[๙] ......อดีตครอง เวลาที่ทรงศึกษาอยู่ ณ ประเทศอังกฤษ ได้ทรงพระยศเป็นนายทหารประจำการในราบเบาแห่งจังหวัด Durham

[๑๐] หมั้น ผูกสัมพันธมิตรไมตรี ความเดียวกับหมั้นคู่รัก หรือที่โบราณใช้ว่า “เป็นทองแผ่นเดียวกัน”

[๑๑] ......ศักดิ์ เมื่อพระเจ้าแผ่นดินทรงศักดิ์เห็นปานไฉน ก็ชื่อว่าประเทศ คือราษฎรทั้งหมดได้ถึงซึ่งศักดิ์เห็นปานฉะนั้นด้วย

[๑๒] ......เลย เอ็มเปอเรอร์ญี่ปุ่นได้ทรงศักดิ์เป็นจอมพลแห่งกองทัพอังกฤษต่อภายหลัง เมื่อญี่ปุ่นได้เข้าฐานเป็นมหาประเทศโดยชัดเจนแล้ว

[๑๓] วีร นักรบผู้กล้าหาญที่สุด ผู้ทรงกำลังใจอันสูงสุด ผู้ชนะเลิศควรบูชายิ่ง ควรใช้ฉะเพาะแก่ผู้วิเศษจริงๆ เท่านั้น

[๑๔] รังรักษ์ เข้าตั้งรักษาไว้ ถนอมไว้ ปกครอง

[๑๕] กษัย ตกไป หมดไป พ่ายแพ้

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ