คำอธิบาย

พระนางเจ้า สุขุมาลมารศรี พระราชเทวี มีรับสั่งมายังหอพระสมุดวชิรญาณสำหรับพระนคร ให้เลือกหาเรื่องหนังสือแลจัดการพิมพ์ถวาย สำหรับทรงแจกผู้ซึ่งถวายรดน้ำสงกรานต์ประจำปี ทรงพระดำริห์ว่า ฉันท์เรื่องต่าง ๆ ซึ่งโบราณกวีได้แต่งไว้ เปนหลักอยู่ในหนังสือไทยอย่างหนึ่ง โปรดให้กรรมการหอพระสมุด ฯ เลือกหาเรื่องฉันท์ต่าง ๆ ที่แต่งดีพิมพ์ถวายทุกปีไป ได้พิมพ์ฉันท์เสือโคของพระมหาราชครูแต่งครั้งแผ่นดินสมเด็จพระนารายน์เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๕ เรื่อง ๑ แลต่อมาได้พิมพ์ฉันท์บุณโณวาทของพระมหานาค วัดท่าทราย เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๖ เรื่อง ๑ สำหรับ พ.ศ. ๒๔๖๗ นี้ ได้เลือกฉันท์เรื่องสรรพสิทธิ์ ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส พิมพ์ถวายในสมุดเล่มนี้

ฉันท์สรรพสิทธิเรื่องนี้ เรื่องนิทานเดิมอยู่ในปัญญาสชาดก พระองค์เจ้ากปิตถา คือพระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น ๒ กรมหมื่นภูบาลบริรักษ์ซึ่งเปนศิษย์ทูลอาราธนาให้ทรงแต่ง สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสจึงทรงแต่งแล้วถวาย พระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อคราวโปรดฯ ให้ลงมือปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน คือปีเถาะ พ.ศ. ๒๓๗๔ ต้นฉบับเปนหนังสือสมุดไทย ๒ เล่ม นับถือกันว่าเปนฉันท์ตำราเรื่อง ๑

สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ

จากต้นฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๑ พ.ศ. ๒๔๖๗

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ