๙๐

เมืองตรังกานู

วันที่ ๖ สิงหาคม

เมื่อคืนนี้นอนไม่หลับเสียงตึงตังโป้งป้าง พอเผลอ ๆ ก็ต้องตื่น ได้ความว่าเวลาเรือทอดสมอเขาไม่ได้เข้ามาโยงหางเสือ คลื่นปัดกระทบข้างเรือหางเสือคลอน ต่อโยงแล้วจึงได้หลับ เวลาเช้าโมง ๑ ออกเรือ มาถึงที่ทอดน่าเมืองตรังกานู ๒ โมง พระเสนีพิทักษ์^๖๗ ลงมาแจ้งราชการ ๓ โมง พระยาตรังกานูลงมาคราวนี้ เรือลดน้อยลงกว่าแต่ก่อน มาสัก ๓ - ๔ ลำเท่านั้น ตัวเองก็ไม่มีอาวุธลงมาในเรือ ดูอ้วนขึ้นกว่าแต่ก่อนมาก แกบอกป่วยตีนเปนหนอง ถ้าถึงรดูทุเรียนมื่อใดเปนมากทุกที พูดถึงเรื่องขบถปาหังแลเรื่องเมียชาวเมืองปาหังแลเมียที่ตาย เดี๋ยวนี้กำลังเปนพ่อลูกอ่อนเลี้ยงลูกเอง ดูไม่มีความรังเกียจอันใดเลย พูดจาหัวร่อต่อกระซิก กลับขึ้นไปแล้วเวลา ๔ โมงขึ้นบกแต่งตัวครึ่งยศ คราวนี้เรือแห่ให้ทอดอยู่ตั้งแต่ทเลเข้าไปถึงบ้านราย ๒ ข้าง ต่อเรือเราผ่านไปแล้วจึงพายตาม ตพานน่าบ้านตกแต่งดีกว่าแต่ก่อน มีใบไม้แลหนังสือฝรั่ง “เวลคัม” แลให้พรอะไรหลายแห่ง ดาดปรำตั้งแต่ท่าขึ้นไปจนหอนั่ง ปูผ้าขาวเปนเสื่อทาง ๒ ข้างผูกใบไม้ มีคนถือหอกที่สำหรับแห่รายตลอดทาง ประตูบ้านที่ทำค้างอยู่คราวก่อนคราวนี้แล้วเสร็จ บนเขารื้อที่พัง ๆ ก่อกำแพงถือปูนใหม่ ที่เชิงเขาถมพื้นขึ้นไปสูงปลูกโรงจากไว้หลังหนึ่งเปนที่ว่าความ หอนั่งตกแต่งด้วยผ้าแพรสีต่าง ๆ งามกว่าที่เคยแต่งแต่ก่อน หลังในที่เคยรับไปรเวตเดี๋ยวนี้รื้อทำตึกก่อขึ้นไปได้ชั้นหนึ่ง การเลี้ยงรับข้างในออกไปจัดที่เรือนจำศีล ซึ่งแต่ก่อนไม่ยอมให้ใครเข้า เรือนอยู่หลังเก่าทำตพานเดิรถึงกัน ตั้งโต๊ะแลปูผ้าลาดสำหรับข้างในกินเข้า ๓ สำรับ ผู้หญิงที่ออกรับ แม่เลี้ยงคนหนึ่ง อาว์คน ๑ เมีย ๒ คน ลูกชายคนใหญ่อายุ ๘ ขวบคน ๑ เด็กคนนี้ไว้จุกแต่ไม่ได้เกล้าเอามาพาดไว้เฉย ๆ แต่งตัวนุ่งยกสวมเสื้อเยียรบับกางเกงเยียรบับผูกจี้ทอง เห็นลังสาดหมายว่าดูกูเขาบอกว่ายังอ่อนอยู่ มีคนพูดไทย ๒ คน ยายมะเหมะมาตั้งเครื่องเปนครั้งที่ ๓ ให้รางวัล ๓๐ เหรียญ กินเข้าแล้วกลับมาลงเรือเวลาเที่ยง พระยาตรังกานูตามมาอยู่จนบ่าย ๒ โมงจึงได้กลับ ออกเรือมาทอดนอนที่เกาะปรินเตน ห่างเมืองกลันตัน ๔ ชั่วโมง