สงครามครั้งที่ ๖ คราวตีเมืองพิไชยครั้งที่ ๒ ปีมะเสง พ.ศ. ๒๓๑๖

เรื่องสงครามครั้งนี้ ในหนังสือพระราชพงษาวดารปรากฎแต่วันรบ หามีรายการพิศดารไม่ จะต้องกล่าวโดยคาดคเน ตั้งแต่เหตุที่เกิดสงครามเปนต้นไป.

มีความปรากฎว่า เมื่อต้นปีมะเสง พ.ศ. ๒๓๑๖ พวกเมืองเวียงจันทร์เกิดวิวาทกันขึ้นเอง เมืองเวียงจันทร์เคยขอกำลังพม่ามาช่วยเมื่อคราวเจ้าหลวงพระบางมาล้อมเมืองเมื่อปีก่อน คราวนี้พวก ๑ จึงให้ไปบอกโปสุพลาที่เมืองเชียงใหม่ขอกำลังพม่าไปช่วยอิก โปสุพลายกกองทัพไประงับวิวาทค้างระดูฝนอยู่ที่เมืองเวียงจันทร์ เกิดไม่ไว้ใจเจ้าบุญสารเจ้านครเวียงจันทร์ จึงบังคับให้ส่งบุตรธิดากับเสนาบดีผู้ใหญ่ไปเปนตัวจำนำอยู่ที่เมืองอังวะ ครั้นสิ้นระดูฝน โปสุพลายกกองทัพกลับมาจากเมืองเวียงจันทร์จึงเลยมาตีเมืองพิไชย.

เหตุที่โปสุพลาเลยมาตีเมืองพิไชยคราวนี้ อาจจะเปนด้วยเหตุ ๒ ประการ คือ ประการที่ ๑ ทำนองโปสุพลาจะได้ทราบความมาจากเมืองอังวะว่า พระเจ้ามังระกะจะให้เปนแม่ทัพยกลงมาตีกรุงธนบุรีทาง ๑ ดังเรื่องจะปรากฎต่อไปข้างน่า โปสุพลาประสงค์จะลองฝีมือไทยที่ว่ารบพุ่งเข้มแขงขึ้นกว่าแต่ก่อนอย่างไร ด้วยเชื่อว่ารี้พลของตนได้รบพุ่งชำนาญศึก เคยมีไชยชนะได้เมืองหลวงพระบางมา อย่างไร ๆ ก็คงจะสู้ไทยที่เมืองพิไชยได้ ถ้ามิได้เปนด้วยเหตุดังกล่าวมานี้ บางทีจะเปนเพราะโปสุพลามีความอัปยศอดสู ที่รี้พลทองตนมาแตกหนีไปจากเมืองพิไชยเมื่อปีมะโรง จึงยกมาแก้มือเองก็เปนได้.

ในหนังสือพระราชพงษาวดารว่า พอสิ้นระดูฝนในปีมะเสง พ.ศ. ๒๓๑๖ โปสุพลาก็ยกกองทัพมาหมายจะมาตีเมืองพิไชยอิก แต่คราวนี้ฝ่ายไทยรู้ตัวก่อน ด้วยเจ้าพระยาสุรสีห์พระยาพิไชยคาดว่าพม่าคงจะยกมาอิก ให้คอยระวังสืบสวนอยู่มิได้ประมาท ครั้นรู้ว่าโปสุพลายกกองทัพมา ก็ชวนกันยกกองทัพไปตั้งซุ่มสกัดอยู่ณที่มีไชยภูมิในกลางทาง กองทัพพม่ายกมาถึง เจ้าพระยาสุรสีห์กับพระยาพิไชยออกระดมตี ได้รบกันเปนสามารถ ฝ่ายไทยได้ที่ไชยภูมิได้เปรียบพม่า ก็ตีทัพโปสุพลาแตกกลับไปเมื่อณวันอังคาร เดือนยี่ แรม ๗ ค่ำ ปีมะเสง พ.ศ. ๒๓๑๖.

รบกันครั้งนี้ เมื่อเข้าประจัญบานพระยาพิไชยถือดาบ ๒ มือ เข้าไล่ฟันพม่าจนดาบหัก เลื่องฦๅชื่อเสียงถึงเรียกกันว่าพระยาพิไชยดาบหักแต่นั้นมา เรื่องพม่ามาตีเมืองพิไชยหมดเพียงเท่านี้.

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ