๙๓ ประกาศห้ามไม่ให้เอาทองเหรียญเงินเหรียญแต่งตัวให้เด็กและอนุญาตให้ใช้เงินเหรียญนอก

ณวันพฤหัสบดี เดือนเจ็ด ขึ้น ๔ ค่ำ ปีมะเสง นพศก

มีพระบรมราชโองการมารพระบัณฑูรสุรสิงหนาท ให้ประกาศแก่ชายหญิงในกรุงนอกกรุงทั้งไพร่ทั้งผู้ดี บรรดาอยู่ในพระราชอาณาจักรให้คิดคำนึงรำพึงดูให้รู้ที่ควรและมิควร เพราะคนทุกวันนี้หลายแห่งหลายพวกด้วยกัน มารักงามน่าบัดสี อวดมั่งมีน่าอัปรยศ อวดยศน่าอายเขาอื่น ไม่คิดคำนึงรำพึงดูให้รอบคอบ จงคิดเปรียบเทียบดูเถิด พวกละว้าเกรี่ยงชาวป่าชาวดง ไม่เคยเห็นหอยเบี้ยของทเลและได้รู้ว่าหอยเบี้ยของดีมีราคาซื้อของกินได้ บ้านเมืองคนป่ามีเบี้ยน้อยหาได้โดยยาก ก็มาสำคัญว่าเปนของดี จึงได้มาเจาะร้อยห้อยเบี้ยเปนเครื่องแต่งตัว คือผูกคอบ้างทำสังวาลย์ใส่บ้าง ผูกชายเสื้อบ้าง ผูกชายผ้าบ้าง เครื่องประดับชาวป่าเช่นนั้นน่าหัวเราะนักมิใช่ฤๅ อนึ่งราษฎรชาวบ้านนอกมีเงินน้อยหาเงินยาก เมื่อหาได้เล็กน้อยก็เอาเงินบาทบ้าง เงินสลึงบ้าง เงินเฟื้องบ้าง เจาะร้อยผูกคอผูกข้อมือบุตรหลาน ด้วยจะอวดกันว่ามีเงิน อย่างนั้นเห็นงามอยู่ฤๅ และบัดนี้คนในกรุงเปนอันมาก ทั้งไพร่ทั้งผู้ดีชื่นชมนิยมกันเอาทองเหรียญเงินเหรียญเจาะร้อยผูกคอบ้าง ผูกข้อมือบ้าง ทำเปนสังวาลย์บ้าง แต่งตัวบุตรหลาน ด้วยสำคัญว่าเปนของปลาด จะอวดว่ากว้างขวางมีของต่างประเทศนั้นเห็นว่างามอย่างไร เมื่อคิดดูเปนน่าอายน่าอดสูแก่คนนอกประเทศซึ่งมีทองเหรียญ เงินทองดื่นถมมากมายใช้สอย ซื้อขายเหมือนเงินบาทเงินสลึงเงินเฟื้อง และเบี้ยที่ใช้สอยกันอยู่ในกรุงและในเขตรแดนพระราชอาณาจักรนี้ ไม่เปนของวิเศษแปลกปลาดเลย

อนึ่งลายในทองเหรียญเงินเหรียญนั้น ก็มีเปนรูปไม้กังเขนเครื่องหมายสาสนาของคนประเทศอื่น ซึ่งคนถือพระพุทธสาสนาไม่เชื่อไม่นับถือ และมีรูปมีนามเจ้าแผ่นดินประเทศอื่นต่างๆ ทุกเหรียญมิใช่ฤๅ และบุตรหลานของคนไทยถือพุทธสาสนา และเปนข้าแผ่นดินอยู่ในพระราชอาณาจักรนี้ ไม่ควรจะเอาเครื่องหมายของสาสนาอื่นๆ และรูปและนามเจ้าแผ่นดินประเทศอื่น มาเปนเครื่องประดับแต่งตัวบุตรหลานของตัวเลย เพราะฉนั้นแต่นี้ไปขอเสียเถิด ชายหญิงในกรุงนอกกรุงทั้งไพร่ผู้ดี บรรดาอยู่ในพระราชอาณาจักร อย่าได้เอาทองเหรียญเงินเหรียญมาเจาะร้อยทำเปนเครื่องแต่งตัวบุตรหลานเลย ขอให้เลิกเสียเปนอันขาดทีเดียว เงินเหรียญทองเหรียญใครมีใครหาได้ก็จงใช้สอย ซื้อจ่ายขายแลกปนไปกับเงินตราในกรุงนี้เถิด ด้วยบัดนี้เงินเหรียญลูกค้าต่างประเทศก็เอาเข้ามาใช้สอยมาก เมื่อรับไว้ใช้สอยแก่กันก็ดีอยู่ ด้วยไม่ใคร่จะเปนแดง เพราะคนทำปลอมยาก ควรเชื่อได้ดีกว่าเงินตราทำในกรุงนี้ ในหลวงไม่ห้ามการใช้สอยเงินเหรียญในการซื้อขายเลย ถึงในท้องพระคลังบัดนี้เงินเหรียญก็มีมาก การหลวงก็จะใช้จับจ่ายเงินหลวงปะปนไปกับเงินตราที่ทำในกรุงนี้ ถ้าราษฎรไม่เชื่อเนื้อเงินเหรียญ ก็จะตีตราอย่างตราเงินบาทลงในแผ่นเงินเหรียญมาให้เปนสำคัญ ให้ราษฎรเชื่อว่าเปนเนื้อเงินดี หมายประกาศมา ณวันพฤหัสบดี เดือนเจ็ด ขึ้นสี่ค่ำ ปีมะเสงนพศก

อนึ่งให้ราษฎรทั้งปวงรู้พิกัดในที่จะใช้เงินเหรียญดังนี้ ๓ เหรียญคิดเปนเงินบาท ๕ บาท ๖ เหรียญเปนเงิน ๑๐ บาท ๙ เหรียญเปนเงิน ๑๕ บาท ๑๒ เหรียญเปนเงิน ๒๐ บาท ๒๔ เหรียญเปนเงิน ๔๐ บาท ๔๘ เหรียญเปนเงิน ๘๐ บาท ๖๐ เหรียญเปนเงิน ๑๐๐ บาท ให้ราษฎรรู้พิกัดดังนี้ แล้วให้ใช้สอยกัน เทอญ ฯ

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ