- คำนำ
- ๒๔. ประกาศพระสงฆ์ที่จะสึกมารับราชการ
- ๒๕. ประกาศเรื่องฟ้องความผิดกระทรวง
- ๒๖. ประกาศสรรพนามสำหรับช้างม้า
- ๒๗. ประกาศเรื่องกราบทูลความที่ไม่เปนจริง
- ๒๘. ประกาศห้ามไม่ให้ผู้มีอำนาจเข้าไปเกี่ยวข้องในการพิจารณาคดี
- ๒๙. ประกาศว่าด้วยเวลากราบทูลข้อราชการแลกิจธุระ
- ๓๐. ประกาศห้ามไม่ให้หม่อมห้ามเจ้าต่างกรมมาคบนางใน
- ๓๑ ประกาศห้ามไม่ให้ทำฎีกาถวายด้วยกระดาษม้วน แลให้ใช้อักษรตามแบบอย่าง
- ๓๒. หมายประกาศเขตรางวัดผู้ร้ายขุดวัด
- ๓๓ ประกาศว่าด้วยลักษณที่จะใช้ถ้อยคำในฎีกาทูลเกล้า ฯ ถวาย
- ๓๔ ประกาศเรื่องเร่งเงินทาษลูกหนี้
- ๓๕. ประกาศห้ามไม่ให้ทำศพน่าวัดหลวงฤๅริมทางเสด็จ
- ๓๖ ประกาศพระราชทานนามวัดเงินว่าวัดรัชฎาธิฐาน วัดทองว่าวัดกาญจนสิงหาศน์
- ๓๗ ประกาศพระราชทานส่วนพระราชกุศลในการที่ทรงบริจาคเพ็ชรใหญ่ประดับพระอุณาโลมพระพุทธรัตนปฏิมากร
- ๓๘ ประกาศห้ามไม่ให้คนสูบฝิ่นเปนขุนหมื่นรับเบี้ยหวัด
- ๓๙ ประกาศให้ระวังเพลิงไหม้
- ๔๐ ประกาศทรงอนุญาตข้าราชการฝ่ายในทูลลาออก
- ๔๑ ประกาศไม่ทรงติเตียนคน ๔ จำพวก
- ๔๒ ประกาศห้ามไม่ให้ทำช้างเล่นละครเปนช้างเผือก
- ๔๓ ประกาศพระราชลัญจกรองค์ใหม่
- ๔๔ ประกาศพิมพ์โฆษนาพิกัดภาษีอากร
- ๔๕ ประกาศคนเล่นว่าวให้ระวังสายป่าน
- ๔๖ ประกาศให้สมเด็จเจ้าพระยาทั้ง ๒ องค์ เปนแม่กองสักเลข
- ๔๗ ประกาศให้เรียกปีเถาะสัปตศก
- ๔๘ ประกาศเรื่องหม่อมเจ้ากราบถวายบังคมลาไปหัวเมือง
- ๔๙ ประกาศห้ามมิให้เรือที่โดยเสด็จตัดกระบวน
- ๕๐ ประกาศให้ใช้เลขปีรัชกาลทับหลังศก
- ๕๑ ประกาศเรื่องคนกองนอก
- ๕๒ ประกาศกำหนดสักเลข
- ๕๓ ประกาศว่าด้วยบ่าวไพร่ของผู้มีอำนาจออกไปอยู่หัวเมือง
- ๕๔ ประกาศพระบรมราโชวาทข้าหลวงออกไปสักเลขหัวเมือง
- ๕๕ ประกาศขนานนามเมืองประจวบคิรีขันธ์ เมืองปัจจันตคิรีเขตร
- ๕๖. ประกาศห้ามมิให้เชื่อการหลอกด้วยอ้างอำนาจผี
- ๕๗ ประกาศให้เขียนตัวเลขปีรัชกาลประจำหลังศก
- ๕๘ ประกาศว่าด้วยลครผู้หญิง แลเรื่องหมอเรื่องช่าง
- ๕๙ ประกาศว่าด้วยออกพระนามแลคำกราบทูลฯ
- ๖๐ ประกาศเรื่องรับเบี้ยหวัดแทนกัน
- ๖๑ ประกาศว่าด้วยคนทำเงินแดง
- ๖๒ ประกาศว่าด้วยเขียนเลขประจำปีรัชกาลทับหลังศก
- ๖๓ ประกาศเรื่องพระยาโบราณบุรานุรักษ์ กับกรมการ กราบทูลฟ้องเจ้าพระยามหาศิริธรรมฯ ข้ามเสนาบดี
- ๖๔ ประกาศเปลี่ยนตราภูมิคุ้มห้าม
- ๖๕ ประกาศว่าด้วยดวงตราต่างๆ ที่ใช้ประทับตราภูมิ
- ๖๖ ประกาศว่าด้วยราษฎรชาวกรุงเก่าถวายข้าวเปลือก
- ๖๗ ประกาศว่าด้วยคนพาลเสพสุราในเวลาตรุษสงกรานต์
- ๖๘ ประกาศว่าด้วยท้องสนามหลวงแลท้องสนามไชย
- ๖๙ ประกาศเรื่องถวายฎีกา
- ๗๐ ประกาศว่าด้วยหมู่ข้าหลวงเดิม
๖๓ ประกาศเรื่องพระยาโบราณบุรานุรักษ์ กับกรมการ กราบทูลฟ้องเจ้าพระยามหาศิริธรรมฯ ข้ามเสนาบดี
ลงวันอาทิตย์ เดือนอ้าย แรม ๑๓ ค่ำ ปีเถาะสัปตศก
มีพระบรมราชโองการมารพระบัณฑูรสุรสิงหนาท โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ตีพิมพ์ประกาศแก่ร้อยแขวงอำเภอกำนันพันนายบ้านราษฎรแขวงกรุงเก่าให้รู้ทั่วกันว่า ณวันเสาร์เดือนอ้ายแรม ๑๒ ค่ำ ปีเถาะสัปตศก เวลากลางคืนพระยาโบราณบุรานุรักษ์ เอาชื่อพระพิทักษ์เทพธานี หลวงยกกระบัตร์ หลวงมหาดไทย หลวงบันเทาทุกขราษฎร์ หลวงเทพธรรมนูญ หลวงแพ่ง หลวงสุนทรภักดีผู้ช่วย เอาชื่อกราบบังคมทูลพระกรุณา ฟ้องกล่าวโทษเจ้าพระยามหาศิริธรรมฯ ต่างๆ จึงมีพระบรมราชโองการตรัสถามว่าความนี้ได้กราบเรียน เจ้าพระยานิกรบดินทร เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ ผู้เปนอรรคมหาเสนาบดีผู้ใหญ่แล้วหรือ แลได้บอกลงมายังศาลาเวรมหาดไทยหรือไม่ พระยาโบราณบุรานุรักษ์ กราบบังคมทูลพระกรุณาว่า ไม่ได้กราบเรียน ศาลาเวรมหาดไทยก็ไม่ได้บอก จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมว่า พระยาโบราณบุรานุรักษ์ ก็เปนแต่เพียงปลัดหัวเมืองควรจะกราบเรียนท่านเสนาบดีผู้ใหญ่ให้ทราบก่อน หรือให้มหาดไทยนำขึ้นกราบบังคมทูลพระกรุณาตามตำแหน่งจึงจะชอบ ถ้าเห็นว่าจะกราบเรียนท่านเสนาบดีเกรงว่าความจะไม่ตลอดไปได้ถึงไหน ก็ควรจะทำเรื่องราวทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายเหมือนถวายฎีกา ตัวจะถวายหรือจะให้ผู้ใดที่มีตำแหน่งเฝ้าช่วยถวายก็ได้ พระยาโบราณบุรานุรักษ์ เข้ามากราบบังคมทูลพระกรุณาฟ้องกล่าวโทษเจ้าพระยามหาศิริธรรมฯ ในท่ามกลางข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยหาควรไม่ จึงดำรัสสั่งให้ลงพระราชอาญาจำพระยาโบราณบุรานุรักษ์กับกรมการที่เข้าชื่อด้วย ซึ่งกรมการต้องรับพระราชอาญาจำนั้น จะได้ต้องเพราะที่เรื่องฟ้องหามิได้ ต้องด้วยไม่เคารพยำเกรงต่อเสนาบดีดอก แต่เรื่องข้อคดีของราษฎรนั้น โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้เจ้าพระยานิกรบดินทร มหินทรมหากัลยาณมิตร์ที่สมุหนายก พระยาจ่าแสนบดี เจ้ากรมมหาดไทยฝ่ายพลำพัง พระสุริยภักดี เจ้ากรมพระตำรวจสนมซ้าย ขึ้นมาชำระให้เห็นเท็จจริงเที่ยงแท้โดยยุติธรรม แล้วจะได้จัดแจงการงานบ้านเมืองให้เรียบร้อยราบคาบเปนปรกติ เพราะทรงพระมหากรุณาจะมิให้ราษฎรได้ความเดือดร้อนให้อยู่เย็นเปนศุข อย่าให้ราษฎรทั้งปวงตกใจคิดกลัวไปต่างๆ เลย
ประกาศมาณวันอาทิตย์ เดือนอ้าย แรม ๑๓ ค่ำ ปีเถาะสัปตศก