- คำนำ
- ๒๔. ประกาศพระสงฆ์ที่จะสึกมารับราชการ
- ๒๕. ประกาศเรื่องฟ้องความผิดกระทรวง
- ๒๖. ประกาศสรรพนามสำหรับช้างม้า
- ๒๗. ประกาศเรื่องกราบทูลความที่ไม่เปนจริง
- ๒๘. ประกาศห้ามไม่ให้ผู้มีอำนาจเข้าไปเกี่ยวข้องในการพิจารณาคดี
- ๒๙. ประกาศว่าด้วยเวลากราบทูลข้อราชการแลกิจธุระ
- ๓๐. ประกาศห้ามไม่ให้หม่อมห้ามเจ้าต่างกรมมาคบนางใน
- ๓๑ ประกาศห้ามไม่ให้ทำฎีกาถวายด้วยกระดาษม้วน แลให้ใช้อักษรตามแบบอย่าง
- ๓๒. หมายประกาศเขตรางวัดผู้ร้ายขุดวัด
- ๓๓ ประกาศว่าด้วยลักษณที่จะใช้ถ้อยคำในฎีกาทูลเกล้า ฯ ถวาย
- ๓๔ ประกาศเรื่องเร่งเงินทาษลูกหนี้
- ๓๕. ประกาศห้ามไม่ให้ทำศพน่าวัดหลวงฤๅริมทางเสด็จ
- ๓๖ ประกาศพระราชทานนามวัดเงินว่าวัดรัชฎาธิฐาน วัดทองว่าวัดกาญจนสิงหาศน์
- ๓๗ ประกาศพระราชทานส่วนพระราชกุศลในการที่ทรงบริจาคเพ็ชรใหญ่ประดับพระอุณาโลมพระพุทธรัตนปฏิมากร
- ๓๘ ประกาศห้ามไม่ให้คนสูบฝิ่นเปนขุนหมื่นรับเบี้ยหวัด
- ๓๙ ประกาศให้ระวังเพลิงไหม้
- ๔๐ ประกาศทรงอนุญาตข้าราชการฝ่ายในทูลลาออก
- ๔๑ ประกาศไม่ทรงติเตียนคน ๔ จำพวก
- ๔๒ ประกาศห้ามไม่ให้ทำช้างเล่นละครเปนช้างเผือก
- ๔๓ ประกาศพระราชลัญจกรองค์ใหม่
- ๔๔ ประกาศพิมพ์โฆษนาพิกัดภาษีอากร
- ๔๕ ประกาศคนเล่นว่าวให้ระวังสายป่าน
- ๔๖ ประกาศให้สมเด็จเจ้าพระยาทั้ง ๒ องค์ เปนแม่กองสักเลข
- ๔๗ ประกาศให้เรียกปีเถาะสัปตศก
- ๔๘ ประกาศเรื่องหม่อมเจ้ากราบถวายบังคมลาไปหัวเมือง
- ๔๙ ประกาศห้ามมิให้เรือที่โดยเสด็จตัดกระบวน
- ๕๐ ประกาศให้ใช้เลขปีรัชกาลทับหลังศก
- ๕๑ ประกาศเรื่องคนกองนอก
- ๕๒ ประกาศกำหนดสักเลข
- ๕๓ ประกาศว่าด้วยบ่าวไพร่ของผู้มีอำนาจออกไปอยู่หัวเมือง
- ๕๔ ประกาศพระบรมราโชวาทข้าหลวงออกไปสักเลขหัวเมือง
- ๕๕ ประกาศขนานนามเมืองประจวบคิรีขันธ์ เมืองปัจจันตคิรีเขตร
- ๕๖. ประกาศห้ามมิให้เชื่อการหลอกด้วยอ้างอำนาจผี
- ๕๗ ประกาศให้เขียนตัวเลขปีรัชกาลประจำหลังศก
- ๕๘ ประกาศว่าด้วยลครผู้หญิง แลเรื่องหมอเรื่องช่าง
- ๕๙ ประกาศว่าด้วยออกพระนามแลคำกราบทูลฯ
- ๖๐ ประกาศเรื่องรับเบี้ยหวัดแทนกัน
- ๖๑ ประกาศว่าด้วยคนทำเงินแดง
- ๖๒ ประกาศว่าด้วยเขียนเลขประจำปีรัชกาลทับหลังศก
- ๖๓ ประกาศเรื่องพระยาโบราณบุรานุรักษ์ กับกรมการ กราบทูลฟ้องเจ้าพระยามหาศิริธรรมฯ ข้ามเสนาบดี
- ๖๔ ประกาศเปลี่ยนตราภูมิคุ้มห้าม
- ๖๕ ประกาศว่าด้วยดวงตราต่างๆ ที่ใช้ประทับตราภูมิ
- ๖๖ ประกาศว่าด้วยราษฎรชาวกรุงเก่าถวายข้าวเปลือก
- ๖๗ ประกาศว่าด้วยคนพาลเสพสุราในเวลาตรุษสงกรานต์
- ๖๘ ประกาศว่าด้วยท้องสนามหลวงแลท้องสนามไชย
- ๖๙ ประกาศเรื่องถวายฎีกา
- ๗๐ ประกาศว่าด้วยหมู่ข้าหลวงเดิม
๖๑ ประกาศว่าด้วยคนทำเงินแดง
ณ วันอังคาร เดือนอ้าย แรม ๑ ค่ำ ปีเถาะสัปตศก
ด้วยมีพระบรมราชโองการมานพระบัณฑูรสุรสิงหนาท ดำรัสเหนือเกล้าเหนือกระหม่อมว่า ให้ทำหนังสือพิมพ์ประกาศแก่อาณาประชาราษฎร ในกรุงนอกกรุงหัวเมืองปักษ์ใต้ฝ่ายเหนือให้รู้จงทั่วกันว่า คนที่ทำเงินแดงปลอมใช้สอยระคนปนกันกับเงินดี ในพระราชกำหนดกฎหมายเก่าให้ลงพระราชอาญา ๖๐ ทีแล้ว ให้ตัดมือเสียอย่าให้กุมค้อนคีมได้ แล้วให้จำใส่คุกไว้จนตาย ภายหลังมาโปรดให้ยกโทษตัดมือเสียให้ลงพระราชอาญา ๖๐ ทีแล้ว ให้ใส่คุกไว้ ๙ ปีบ้าง ๑๐ ปีบ้าง เห็นว่าเข็ดหลาบแล้วก็โปรดให้พ้นโทษมาทำราชการอยู่กรมช่างเงิน สืบต่อมาคนทำเงินแดงลอบลักใช้สอยมีมากขึ้น ราษฎรที่ดูเงินไม่สันทัดก็ต้องขาดทุน ทรงพระราชดำริห์เห็นว่าคนที่ทำเงินแดงนี้มีโทษมาก ตั้งใจจะฉ้อคนทั่วทั้งพระราชอาณาเขตร์ ฉ้อทั้งพระฉ้อทั้งคฤหัศฐ์ ฉ้อทั้งวัดฉ้อทั้งบ้าน วิสัยตราที่ตีประจำนี้จำเภาะมีแต่เจ้าพนักงานแห่งเดียวเหมือนกับในหลวงเปนนายประกันน้ำเงินสูงต่ำ และหนักเบากับคนทั้งหลายทั่วพระราชอาณาเขตร์ อ้ายพวกเหล่านี้ทำเงินแดงปลอมเงินดี ทำตราปลอมตีตราหลวงมีโทษเปนมหันตโทษ จึงโปรดให้ตัดมือเสียเพียงข้อแล้ว จำไว้ณคุกจนตายตามพระราชกำหนดเก่า แต่คนที่เปนลูกมือนั้นให้ตัดนิ้วเสีย คนที่รับเอาเงินแดงไปใช้นั้นให้เอาไปเปนตะพุ่มหญ้าช้าง คนที่ทำเงินแดงที่ใช้เงินแดงในกรุงเทพมหานครทุกวันนี้ก็เบาบางกว่าแต่ก่อน สืบได้ความว่ายังมีอยู่บ้างเล็กน้อยไปเที่ยวลอบลักทำตามบ้านนอกและหัวเมือง ทรงพระมหากรุณาอาณาประชาราษฎร โปรดพระราชทานโอกาศว่า ถ้าผู้ใดทำเงินแดงก็ดี ใช้เงินแดงก็ดี เปนผู้สำนักให้ทำเงินแดงก็ดี ให้มาลุกะโทษตัวต่อพระราชรองเมือง พระเทพผลู เจ้ากรมกองตระเวร พระศรีไกรลาศ เจ้ากรมช่างเงิน เครื่องมือของตัวมีอยู่เท่าไรให้เอามาส่งเสียให้สิ้น ถ้าอยู่ที่แขวงเมืองใดก็ให้ไปลุกะโทษตัวต่อเจ้าเมืองกรมการเมืองนั้น แต่ให้เจ้าเมืองกรมการเร่งบอกลงมา อย่านิ่งความไว้จนล่วงเวลา ถ้ายังไม่มีผู้ฟ้องร้องซัดทอดถึงก่อนวันลุกะโทษ ก็จะโปรดให้ยกโทษเสียทำหนังสือทานบลไว้ ให้มีนายประกันตัวไว้เปนช่างตีทองบุตีทองแดงและอื่นๆ ถ้าลุกะโทษว่าได้เปนลูกมือคนนั้นๆ ได้รับเอาเงินแดงของคนนั้นๆ ไปใช้ได้เปนที่สำนักให้คนนั้นๆ ทำเงินแดง ตระลาการได้ผู้ทำเงินแดงมาชำระเปนสัจ จะโปรดพระราชทานรางวัลให้แก่ผู้มาลุกะโทษตามสมควร แล้วจะโปรดยกโทษผู้นั้นเสีย ไม่ให้ต้องเฆี่ยนตีจองจำเสียเงินทอง ถ้าไม่มาลุกะโทษมีผู้มาฟ้องร้องซัดทอดถึงก่อน ก็จะเอาผู้นั้นเปนโทษตามพระราชกำหนดกฎหมาย โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ตีพิมพ์ประกาศมาให้ท่านทั้งปวงเชื่อแท้เทอญ.
ประกาศมาณวันอังคาร เดือนอ้าย แรมค่ำ ๑ ปีเถาะสัปตศก