๓๗ ประกาศพระราชทานส่วนพระราชกุศลในการที่ทรงบริจาคเพ็ชรใหญ่ประดับพระอุณาโลมพระพุทธรัตนปฏิมากร

ณวันจันทร์ เดือน ๑๒ แรมค่ำ ปีขาลฉศก

มีพระบรมราชโองการมารพระบัณฑูรสุรสิงหนาท ในพระบาทสมเด็จฯ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้ประกาศพระราชทานส่วนพระราชกุศลมาให้ท่านทั้งปวง ที่เปนชนยังถือพระพุทธศาสนานั้นให้ทราบทุกคน ด้วยเมื่อวันจันทร์ เดือน ๑๒ แรมค่ำ ๑ ปีขาลฉศก พระพุทธสาสนายุกาล ๒๓๙๗ เสด็จพระราชดำเนินไปทรงถวายนมัสการสรงน้ำเปลี่ยนเครื่องประดับพระมหาพุทธรัตนปฏิมากรแก้วมรกฏ ณวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ทอดพระเนตรเห็นพระอุณาโลมเก่าเปนเรือนเพ็ชรย่อมๆ ไม่งามไพโรจน์มาก จึงทรงพระราชศรัทธาอุส่าห์บริจาคเพ็ชรยอดใหญ่ ขนาดผลบัวอ่อนบริสุทธสอาดหนา มีราคา ๖๐ ชั่ง สัณฐานเท่านี้ (ต้นฉบับเดิมลงขนาดเพ็ชรไว้ด้วย) ประดับเข้าเปนพระพุทธอุณาโลมแห่งพระพุทธรัตนปฏิมากร แลพระราชทรัพย์ซึ่งได้จัดซื้อเพ็ชรยอดนี้จะได้มาด้วยข่มเหงราษฎรได้มาก็มิได้ เปนพระราชทรัพย์ส่วนนอกจากจำนวนเงินพระคลัง ซึ่งจะใช้แจกเบี้ยหวัดใช้ราชการแผ่นดิน แลการที่เปนประโยชน์แก่ผู้หนึ่งผู้ใดในพระราชวงศานุวงศ์ แลข้าราชการสมณพราหมณาจารย์ ยาจกวรรณิพกทั้งปวง เพราะฉนั้นไม่เปนอันเสื่อมเสียประโยชน์ของท่านผู้ใดผู้หนึ่งเลย ด้วยพระราชมหัคฆบริจาคอันนี้ ขอท่านทั้งปวงที่ยังนับถือพระพุทธศาสนา เชื่อพระพุทธเจ้าเปนอนุตรเขตร จงมีใจเลื่อมใสศรัทธาอนุโมทนารับส่วนพระราชกุศลในพระพุทธบูชาอันนี้เถิด แลท่านผู้ที่ไม่เอาใจใส่เอื้อเฟื้อด้วยการกุศลในพระพุทธศาสนานั้นเล่า ถ้ามีความกตัญญูกตเวทีต่อพระเดชพระคุณ ในพระบาทสมเด็จฯ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก แลพระบาทสมเด็จฯ พระพุทธเลิศหล้านภาไลย แลพระบาทสมเด็จฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว แลพระบาทสมเด็จฯ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งได้ทรงปฏิบัตินับถือพระมหาพุทธรัตนปฏิมากรนี้ มาเปนที่เฉลิมพระเกียรติยศพระนคร แลพระบารมี ก็จงมีความยินดีด้วยมหัคฆรัตนบูชาอันนี้ เพื่อจะได้เปนพระเกียรติยศแก่พระนครซึ่งเปนที่อยู่ของท่านทั้งปวงด้วยกัน แลเปนพระเกียรติยศแก่พระราชตระกูลอันนี้ที่เปนที่พึ่งท่านทั้งปวง แลบรรพบุรุษของท่านทั้งปวง ได้นับถือยกย่องทำนุบำรุงอาศรัยเปนศุขสถาพรสืบมา แลจะสืบไปนั้น บรรดาท่านทั้งปวงที่มีความยินดีอนุโมทนาพระราชกุศลอันนี้ทุกคน ทรงแผ่พระราชเมตตากรุณาจิตรมาถึง ว่าขอให้ท่านทั้งปวงอยู่เย็นเปนสุขสนุกสบายพ้นจากอันตรายไข้เจ็บอุปัทวทั้งปวงเทอญ

ความปราถนาอันใดที่ไม่มีโทษแก่ตัวท่านแลสัตว์ผู้อื่น ความปราถนาอันนั้น ขอท่านทั้งปวงจงสำเร็จด้วยสดวกเทอญ

การพระราชบริจาคอันนี้ ทรงพระราชดำริห์เห็นว่าไม่ขัดขวางเปนเหตุให้ท่านผู้ใดขุ่นเคืองขัดใจเลย พระนครนี้เปนถิ่นที่ของคนนับถือพระพุทธศาสนาแต่เดิม ไม่ใช่แผ่นดินของศาสนาอื่น คนที่ถือศาสนาอื่นมาแต่อื่นก็ดี อยู่ในเมืองนี้ก็ดี จะโทมนัศน้อยใจด้วยฤษยาแก่พระพุทธสาสนา เพราะบูชาอันนี้ไม่ได้ ด้วยไม่ใช่เมืองของสาสนาตัวเลย ถ้าโทมนัศก็ชื่อว่าโลภล่วงเกินไป แลถ้าท่านผู้มักเสียดายว่าของควรจะประดับราชตระกูลเปนพระเกียรติยศแผ่นดิน ไปเปนของวัดเสียจะได้ไม่ใช้ อย่าคิดอย่างนั้นเลย เพ็ชรยอดอื่นใหญ่กว่านั้นหลายยอด ได้ทรงจัดหาไว้สำหรับแผ่นดินมีอยู่แล้ว ไม่เอาไปไหนเสียดอก ขอถวายพระพุทธเจ้าเปนพระราชกุศล แลเปนพระเกียรติยศในคนเปนอันมากที่ถือพระพุทธศาสนานี้ยอดหนึ่งเถิด ขอท่านทั้งปวงจงยินดีอนุโมทนา.

ประกาศมาณวันจันทร์ เดือน ๑๒ แรมค่ำ ๑ ปีขาลฉศก