๒๐ ประกาศว่าด้วยเรื่องฟ้องหาปาราชิก

(คัดมาจากหมายรับสั่ง ปีฉลูเบญจศก จุลศักราช ๑๒๑๕)

ด้วยพระยาบำเรอภักดิ์รับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่าให้มีหมายประกาศแก่พระสมณพราหมณาจารย์แลข้าทูลลอองผู้ใหญ่ผู้น้อย แลอาณาประชาราษฎรทั้งปวง ด้วยพระสงฆ์ทุกวันนี้ดูเหมือนจะไม่มีศรัทธาที่จะให้เปนประโยชน์ชั่วนี้ชั่วน่า บวชไนพระศาสนาแล้วตั้งใจจะหาแต่ลาภสักการ แล้วกระทำอุลามกต่างๆ เปนต้นว่าไปคบหาผู้หญิงพูดจากันในที่ลับแต่สองต่อสองจนถึงชำเรากันดังนี้เห็นจะมีอยู่โดยมาก แต่หากว่าใม่มีผู้ใดจะฟ้องร้องว่ากล่าวเหมือนเรื่องอ้ายเสนไปคบหากันกับอีหนู ไปมาหากันจนถึงชำเรากันทั้งพระ แล้วมีคนไปฟ้องหาในกรมพระธรรมการ กรมพระธรรมการแลตุลาการชำระอ้ายเสนหาเปนสัจไม่ ด้วยเห็นแก่อ้ายเสน ครั้นมาภายหลังอ้ายเสนกับอีหนูกลับมาเปนผัวเมียกันเข้า ครั้นเอาตัวอีหนูมาถามกลับรับเปนสัจ แต่ตัวอ้ายเสนนั้นหนีไปยังไม่ได้ตัว และพระสงฆ์อื่นๆ ก็เห็นจะเปนเหมือนอ้ายเสนจะมีอยู่มาก จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ว่าแต่นี้สืบไป ถ้าผู้ใดรู้เห็นว่าพระสงฆ์รูปใดวัดใดเปนเช่นอ้ายเสนนี้แล้ว ให้เห็นแก่พระศาสนาอย่าได้ปิดบังอำพรางไว้ ให้มาฟ้องร้องว่ากล่าวในกรมพระธรรมการตามกระทรวง ถ้าแลกรมพระธรรมการ เห็นแก่ฝ่ายจำเลยแลผัดเพี้ยนไปให้เนิ่นช้าให้ทำเรื่องราวฎีกามาทูลเกล้าฯ ถวายพระที่นั่งสุทไธสวรรย์ปราสาท จะได้โปรดเกล้าฯ ให้ข้าทูลลอองธุลีพระบาทคนหนึ่งคนใดชำระ ถ้าชำระได้ความเปนสัจก็จะทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานรางวัลให้แก่ผู้โจทย์นั้นโดยสมควร ถ้าผู้ใดที่บ้านใกล้เรือนเคียงแลรู้เห็นแล้วปิดบังอำพรางไว้ไม่มาฟ้องร้องว่ากล่าวก็ดี จะโปรดเกล้าฯ ให้ปรับไหมผู้นั้น ถ้าถือศักดินา ๑๒๐๐ ไร่ลงไปให้จ่ายเข้าเดือนๆ หนึ่ง ถ้าถือศักดินา ๔๐๐ ไร่จะให้ผู้นั้นเข้าเดือน ๒ เดือน อนึ่งถ้าผู้รู้เห็นเปนใจแลช่วยชักสื่อพระให้ผู้หญิง ชักผู้หญิงให้พระ ถ้าชำระเปนสัจจะโปรดเกล้า ฯ ให้ปรับไหมผู้นั้นให้เปนตะพุ่นหญ้าช้างด้วยเสมอโทษปาราชิก.