คำนำ

ในงารพระราชทานเพลิงพระศพพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม หม่อมเจ้าในกรมมีประสงค์จะพิมพ์หนังสือแจก ได้แจ้งความประสงค์นั้นมายังหอพระสมุดสำหรับพระนคร ขอให้กรรมการช่วยเลือกเรื่องหนังสือให้ กรมพระดำรงราชานุภาพทรงเลือกประชุมประกาศรัชกาลที่ ๔ รวม ๑๑ ฉบับ ให้พิมพ์ในสมุดเล่มนี้

ประชุมประกาศรัชกาลที่ ๔ หอพระสมุดได้รวมพิมพ์มาเปนภาคๆ เรียงลำดับตามปี ตั้งแต่เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติจนเสด็จสวรรคต มี ๗ ภาคด้วยกัน ที่เรียกว่าภาคปกิรณกะในเล่มนี้เปนภาคสุดท้ายนับว่าเปนที่ ๘ เปนประกาศซึ่งหอพระสมุดได้มาภายหลัง มีวันเดือนที่ประกาศบ้าง ไม่มีบ้าง

มีข้อควรแจ้งความไว้อย่าง ๑ คือประกาศรัชกาลที่ ๔ เปนประกาศพระราชนิยมก็มี ประกาศพระราชบัญญัติก็มี ความที่ประกาศยังคงใช้เปนกฎหมายก็มี ยกเลิกแล้วก็มี การที่หอพระสมุดรวมพิมพ์ประสงค์แต่ในทางวรรณคดีแลโบราณคดี มิได้มุ่งหมายที่จะให้ยกเอาไปอ้างในคดีใดๆ

ในการพิมพ์สมุดเล่มนี้ หม่อมเจ้าในกรมได้เรียบเรียงพระประวัติพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคมส่งมา จึงให้พิมพ์ไว้ต่อท้ายคำนำนี้.

อุปนายก

หอพระสมุดวชิรญาณ

วันที่ ๒๙ เมษายน พระพุทธศักราช ๒๔๖๙